Transcript Wielka_Rewolucja_Francuska

1789-1794
 nieudolne rządy Ludwika XV-źle rządziłem, źle
administrowałem-oraz rządy absolutne Ludwika XVI,
nie zwoływano obrad Stanów Generalnych
 zła sytuacja ekonomiczna, nierównomierny rozwój
gospodarczy, spadek produkcji, klęski żywiołowe,
obciążenia feudalne, nędza, głód
 zły stan finansów państwa(wydatki na armię,
dyplomację, utrzymanie dworu, rozrzutność królowej
Marii Antoniny)
 podział społeczeństwa na trzy stany bardzo
zróżnicowane między sobą; żądania stanu
trzeciego (około 96% społeczeństwa) dopuszczenia
do władzy
 wpływ oświecenia i wojny kolonii angielskich
o niepodległość w Ameryce Północnej
 zwołanie przez króla Zgromadzenia Notablów
(szlachta, kler), które odmówiło wprowadzenia
podatków i zażądało zwołania Stanów
Generalnych
 5 V 1789r.- w Wersalu początek obrad Stanów
Generalnych; stan trzeci wezwał do wspólnych obrad,
ale szlachta i kler odmówiły, więc 17 VI stan trzeci
ogłosił się Zgromadzeniem Narodowym- początek
tzw. rewolucji adwokatów
 Król zamknął salę posiedzeń stanu trzeciego, ale
musiał ustąpić i 9 VII Zgromadzenie Narodowe
przekształciło się w Narodowe Zgromadzenie
Ustawodawcze (Konstytuanta)
 14 VII 1789r. –zdobycie Bastylii przez lud Paryża;
reorganizacja Gwardii Narodowej z La Fayettem;
pozorna zgoda króla na warunki Konstytuanty-flaga
Francji; na wsi chłopi zaczęli niszczenie ksiąg z
wykazami powinności- tzw. wielka trwoga
 reformy 4-5 VIII : równość wobec prawa, zniesiono
przywileje stanowe i dziesięcinę, szlachta zachowała
prawo do ziemi
 26 VIII 1789r. – Deklaracja Praw Człowieka i
Obywatela: Ludzie rodzą się i żyją wolnymi wobec
prawa(wolność, prawo do własności, braterstwo,
tolerancja)
 zmuszono króla do przeniesienia się do
Paryża i złożenia przysięgi na wierność
konstytucyjnemu państwu
 drożyzna, głód
 VI 1791r.- nieudana ucieczka króla do Belgii
 VIII 1791r.- masakra ludu zgromadzonego
na Polach Marsowych w Paryżu, gdzie
żądano obalenia monarchii
 zniesiono ustrój cechowy i cła wewnętrzne
 wprowadzono nowy podział państwa na 83






departamenty
przyjęto system dziesiętny miar i wag
opodatkowano szlachtę i duchowieństwo
określono cenzus majątkowy, który decydował
o prawach politycznych obywateli
przeprowadzono konfiskatę dóbr kościelnych
podporządkowano duchowieństwo państwu-biskupi
i proboszczowie wybierani przez zgromadzenia kleru
obalono absolutyzm i ustrój stanowy
 3 IX 1791r.- konstytucja: prawa wyborcze dla
zamożnych, podział obywateli na cztery grupy
majątkowe
 władza ustawodawcza: Zgromadzenie Prawodawcze
(Legislatywa), w którym zasiadało 745 deputowanych
wybieranych co 2 lata
 władza wykonawcza: król (mianował ambasadorów,
podpisywał układy międzynarodowe; zwierzchnik
armii; powoływał i odwoływał ministrów)
 Stowarzyszenie Roku 1789-zwolennicy konstytucji
 Towarzystwo Przyjaciół Konstytucji(jakobini)-
Maksymilian Robespierre, Jean Marat, Louis de Saint-Just
 Towarzystwo Przyjaciół Praw Człowieka (kordelierzy)proletariat, drobnomieszczaństwo Georges Danton
 sankiuloci („ludzie bez krótkich spodni”)-nie stanowili
klubu politycznego; drobni kupcy, rzemieślnicy, służba –
Grakchus Babeuf-zwolennicy rewolucji i wolności
 Żyrondyści-Jacques Brissot; zwolennicy republiki, wojny
i „eksportu” rewolucji
 początek wojny z Austrią IV 1792r.- wojna
pałacom, pokój chatom-żyrondyści chcieli
rozszerzyć rewolucję, aby rozładować
bardzo trudną sytuację gospodarczą; klęski
na froncie; Legislatywa uchwaliła ustawę
„Ojczyzna w niebezpieczeństwie”(VII)wezwano wszystkich obywateli pod broń;
lud domagał się detronizacji króla
 10 VIII 1792r.- Komuna Paryża (nowy zarząd miasta);
wpływy lewicy jakobińskiej, agitacja Robespierre’a
za ukaraniem zdrajców i króla; atak ludu na Tuileriestzw. II Rewolucja; Legislatywa oddała władzę
powołanej Radzie na czele z Dantonem
 powszechne wybory do Konwentu Narodowego
(IX 1792r.)-walka żyrondystów z jakobinami;
zwycięstwo lewicy jakobińskiej
 22 IX 1792r.- Francja I Republiką
 21 I 1793r.-ścięcie Ludwika XVI-umieram niewinnie,
przebaczam mym wrogom
 pobór do wojska; powstanie w Wandei krwawo




stłumione (ludobójstwo)
zwycięstwo armii na froncie pod Valmy, dotarcie
do Renu, zajęcie Belgii; po ścięciu króla zawiązała się
I koalicja antyfrancuska (1793-1797 Austria, Prusy,
Anglia, państwa włoskie i niemieckie oraz Hiszpania)
katastrofa gospodarcza, głód , rozruchy
niezadowolonego społeczeństwa
5 IV 1793r.- powołanie Komitetu Ocalenia Publicznego
na czele z Dantonem
2VI 1793r.-aresztowanie i ścięcie żyrondystów
 VI 1793r.- przewrót jakobinów
 24 VI 1793r.-nowa konstytucja ( nie weszła w
życie); wprowadzała po raz pierwszy na świecie
powszechne prawo wyborcze, opiekę państwa nad
oświatą i bezrobotnymi, opiekę społeczną,
likwidację wielkich spółek handlowych
 Wielki terror- powołano Trybunał Rewolucyjny,
oskarżeni nie mieli prawa do obrońcy; powstanie w
Wandei i Bretanii przeciw jakobinom; konfiskata
majątków i żywności, zamykanie kościołów
 kalendarz rewolucyjny (miesiące podzielono na
dekady, zniesiono niedziele, początek roku
22 IX 1792r.-I rok republiki)
 reorganizacja armii przez Łazarza Carnota
(produkcja broni, powszechny pobór, dyscyplina,
kształcenie kadry, nowa technika walki-armia
francuska zaczęła odnosić sukcesy na froncie)
 walka ze spekulantami, ustalono maksymalne płace,
wprowadzono kary dla strajkujących
 przewrót 9 thermidora (27 VII 1794r.)- aresztowanie
w Konwencie Robespierre’a; przejęcie władzy przez
burżuazję, która chciała zachować zdobycze rewolucji
i zjednać sobie szlachtę
 Republika stracona-łotry tryumfują-Robespierre
 Nowa konstytucja (VIII 1795r.):
 2-stopniowe wybory do 2-izbowego parlamentu
(Rada Pięciuset-projekty ustaw i Rada Starszych –
moc prawna)
 władza wykonawcza- 5- osobowy Dyrektoriat
wybierany przez Radę Starszych
 prawa wyborcze dla bogatych; utrzymano
nienaruszalność własności, rozdział kościoła
od państwa
 Kryzys rządów Dyrektoriatu-korupcja rządu, kryzys
gospodarczy
 Przewrót 18 brumaire’a (9 XI) 1799r.-przejęcie władzy
przez Napoleona Bonaparte
 organizowanie klubów politycznych w czasie Sejmu
Wielkiego na wzór francuski (Kuźnica kołłątajowska,
polscy jakobini-Jakub Jasiński), aktywacja mieszczan
–”czarna procesja” w 1789r.
 poparcie Prus dla Austrii w wojnie z Francją za cenę
zgody na II rozbiór Polski, w którym Austria nie brała
udziału
 powstanie kościuszkowskie w 1794r.wiązało siły Prus
i Austrii ,państw przeciwnych Francji
 Polska za cenę swej niepodległości przyczyniła się do
ocalenia Rewolucji
-Georges Lefebvre
 Likwidacja feudalizmu, zapewnienie
chłopom własności ziemi, początki
kapitalizmu
 równość wobec prawa, wolność osobista,
wolność słowa, wzrost aktywności
i świadomości społeczeństwa, rola prasy,
propagandy, nowe drogi awansu społecznego
 rozdział kościoła od państwa
 Francja państwem burżuazyjnym
 powszechna laicyzacja- kult rozumu, upowszechnienie
oświaty
 flaga, hymn Francji-Marsylianka; nowy kalendarz
rewolucyjny
 wpływ na kulturę, obyczaje (np.30 miast miało nazwę
Marat, dzieciom nadawano imiona przywódców
rewolucyjnych)
 zniszczenie kraju, zabytków kultury, śmierć tysięcy
ludzi (17 tys. stracono na gilotynie, 200 tys. zabito
w czasie powstania w Wandei)