Transcript Uwarunkowania demograficzne rynku pracy w Polsce

Uwarunkowania demograficzne
rynku pracy w Polsce
Dr Agnieszka Furmańska-Maruszak, UMK w Toruniu
Plan prezentacji

Sytuacja demograficzna w Polsce i w Europie

Konsekwencje dla rynku pracy


od strony podażowej

od strony popytowej
Podsumowanie i wnioski
Uwarunkowania demograficzne

spadek dzietności

podwyższenie średniego wieku urodzenia dziecka

spadek umieralności

wydłużanie się przeciętnego trwania życia

wzrost udziału osób starszych w ogólnej populacji
ludności
Wykres 1. Współczynnik dzietności w Polsce w latach 1960-2010
3.50
3.00
2.98
2.52
2.50
2.20
2.27
2.28
2.33
1.99
2.00
1.55
1.50
1.37
1.24
1.38
1.00
0.50
0.00
1960
Źródło: GUS.
1965
1970
1975
1980
1985
1990
1995
2000
2005
2010
Wykres 2. Dzietność kobiet w Polsce w latach 1990-2010
(urodzenia żywe na 1000 kobiet w danej grupie)
40-49
35-39
2009
30-34
2005
2000
25-29
1995
1990
20-24
15-19
0.0
20.0
Źródło: GUS.
40.0
60.0
80.0
100.0
120.0
140.0
160.0
Tabela 1. Oczekiwane lata życia osób w wieku
65 lat w Polsce i w krajach OECD w 2009 roku
kobiety
mężczyźni
OECD
20,5
17,2
Polska
19,1
14,7
Źródło: OECD: Health at a Glance 2011. OECD Indicators. OECD Publishing, Paryż, 2011, s. 161.
Wykres 3. Udział osób starszych w wieku 65 lat i więcej w ogólnej
populacji ludności w Polsce i w krajach UE w latach 1960-2060 (w%)
40.0
35.0
30.0
25.0
Polska
20.0
kraje UE (średnia)
15.0
10.0
5.0
0.0
1960
1970
1980
1990
2000
2010
2020
2030
2040
2050
2060
Źródło: G. Lanzieri:The greying of the baby boomers. A century-long view of ageing in European populations, “Statistics in focus” 2011, No 23, p. 6.
Wykres 4. Udział osób starszych w wieku 80 lat i więcej w ogólnej
populacji ludności w Polsce i w krajach UE w latach 1960-2060 (w%)
12.0
10.0
8.0
Polska
6.0
kraje UE (średnia)
4.0
2.0
0.0
1960
1970
1980
1990
2000
2010
2020
2030
2040
2050
2060
Źródło: G. Lanzieri:The greying of the baby boomers. A century-long view of ageing in European populations, “Statistics in focus” 2011, No 23, p. 7.
Konsekwencje dla rynku pracy
POPYT NA
PRACĘ
RYNEK
PRACY
PODAŻ
PRACY
Konsekwencje dla podaży pracy

mniejsze zasoby pracy

„starsze” zasoby pracy

większe zaangażowanie w obowiązki opiekuńcze
Wykres 5. Struktura ludności w Polsce według wieku
w latach 1990-2010 (w %)
100%
90%
29.0
26.6
24.4
40.0
39.8
20.6
18.7
40.0
40.1
80%
70%
60%
50%
40.1
w wieku 18-44 lata
40%
21.0
24.0
24.3
18.1
19.6
12.8
13.8
14.8
15.4
16.9
1990
1995
2000
2005
2010
30%
20%
10%
w wieku 0-17 lat
0%
Źródło: GUS: Podstawowe informacje o rozwoju demograficznym Polski w latach 2000-2010, Warszawa 2011, s. 16.
w wieku 45-59/64
w wieku 60/65 lat i
więcej
Środki zaradcze

lepsze dopasowania kwalifikacyjne i regionalne

wzrost wydajności pracy

imigracja

wzrost aktywności zawodowej

równowaga praca-życie
Konsekwencje dla popytu na pracę

zmiany w wielkości i strukturze popytu konsumpcyjnego

wzrost zatrudnienia w sektorze usług (w tym m.in.
ochrona zdrowia i opieka nad ludźmi starszymi)
Obszary przyszłościowe dla polskiej
gospodarki i rynku pracy
1)
2)
3)
4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
technologia informacyjna
biotechnologia
automatyka i robotyka
budownictwo i inżynieria lądowa
usługi opiekuńcze i jakość życia
usługi okołobiznesowe
turystyka, rekreacja i czas wolny
technologia żywienia i przemysł spożywczy
logistyka i inżynieria transportu
inżynieria środowiskowa
Źródło: Foresight kadr nowoczesnej gospodarki (2009).
Podsumowanie

uwarunkowania demograficzne jako ważna determinanta
sytuacji na rynku pracy

ważna nie tylko ilość, ale też i jakość zasobów pracy

rozwój sektora usług skierowanych do seniorów
Dziękuję za uwagę!