Transcript piotr walicki. - Kompetencje kluczowe drogą do kariery

Kompetencje kluczowe polskich
uczniów w świetle wyników badań
Piotr Walicki
Instytut Filozofii i Socjologii PAN - Program Międzynarodowej
Oceny Umiejętności Uczniów OECD PISA
Instytut Badań Edukacyjnych – Laboratorium myślenia
Diagnoza nauczania przedmiotów przyrodniczych w Polsce
Spojrzenie na system edukacyjny z perspektywy rezultatów kształcenia:
Z jakim zasobem wiedzy i umiejętności młodzi ludzie wchodzą w okres pierwszych
ważnych decyzji edukacyjnych i zawodowych
Czy zostali przez szkołę wyposażeni w wiedzę i umiejętności, które są potrzebne w
dorosłym życiu.
Rozumowanie w naukach przyrodniczych
Kraj
Finlandia
Hongkong-Chiny
Kanada
Tajwan
Estonia
Japonia
Nowa Zelandia
Australia
Holandia
Liechtenstein
Korea
Słowenia
Niemcy
Wielka Brytania
Czechy
Szwajcaria
Makao-Chiny
Austria
Belgia
Irlandia
Węgry
Szwecja
Polska
Dania
Francja
Chorwacja
Islandia
Łotwa
Stany Zjednoczone
Słowacja
Średni wynik
563
542
534
532
531
531
530
527
525
522
522
519
516
515
513
512
511
511
510
508
504
503
498
496
495
493
491
490
489
488
2006
2009
Kraj
Szanghaj-Chiny
Finlandia
Hongkong-Chiny
Singapur
Japonia
Korea
Nowa Zelandia
Kanada
Estonia
Australia
Holandia
Tajwan
Niemcy
Lichtenstein
Szwajcaria
Wielka Brytania
Słowenia
Makao-Chiny
Polska
Irlandia
Belgia
Węgry
Stany Zjednoczone
Czechy
Norwegia
Dania
Francja
Islandia
Szwecja
Austria
Średni wynik
575
554
549
542
539
538
532
529
528
527
522
520
520
520
517
514
512
511
508
508
507
503
502
500
500
499
498
496
495
494
• PISA – Rozumowanie w naukach przyrodniczych
Rozpoznawanie zagadnień naukowych
 Rozpoznawanie zagadnień, które można badać w sposób naukowy.
 Wskazywanie słów kluczowych umożliwiających wyszukiwanie informacji naukowych.
 Rozpoznawanie kluczowych cech badania naukowego.
Wyjaśnianie zjawisk przyrodniczych w sposób naukowy
 Stosowanie wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych w danej sytuacji.
 Opisywanie lub interpretacja zjawisk oraz przewidywanie dalszego ich przebiegu.
 Wskazywanie odpowiednich opisów, wyjaśnień i przewidywań.
Interpretacja i wykorzystywanie wyników i dowodów naukowych
 Interpretowanie dowodów naukowych, wyciąganie wniosków i przekazywanie ich.
 Określanie założeń, dowodów i rozumowania prowadzących do wyciągnięcia wniosku
Wyjaśnianie zjawisk
Rozpoznawanie zagadnień
przyrodniczych w sposób
naukowych
naukowy
Interpretacja
i wykorzystanie wyników,
dowodów naukowych
Polska
Francja
Wynik ogólny
498
495
Rozpoznawanie zagadnień naukowych
-15
+4
Wyjaśnianie zjawisk przyrodniczych w sposób naukowy
+8
-14
Interpretacja i wykorzystywanie wyników i dowodów naukowych
-4
+16
Jak często na lekcjach biologii, chemii lub fizyki mają miejsce opisane niżej
sytuacje?
Odsetek odpowiedzi Nigdy lub
prawie nigdy (w proc.)
Polska
Francja
OECD
Uczniowie spędzają czas w laboratorium robiąc doświadczenia
62
26
30
Od uczniów wymaga się, żeby zaplanowali, w jaki sposób zagadnienie
z biologii, chemii lub fizyki można zbadać w laboratorium
52
34
37
Uczniowie robią doświadczenia według poleceń nauczyciela
25
9
19
Laboratorium myślenia
Średnie wyniki dla dwóch cykli badania 2011 i 2012 rok
w rozbiciu na podskale przedmiotowe.
Średni wynik
I cykl
II cykl
Biologia
500
511 *
Chemia
500
515*
Fizyka
500
510*
Geografia
500
510*
Średni wynik uczniów liceum technikum i zsz
z biologii w I i II cyklu badania
700
600
572.9
550.5
483.4
482.5
500
408.2
406.1
I cykl
II cykl
400
300
200
100
0
I cykl
II cykl
LO
I cykl
II cykl
TECH
ZSZ
Jak często na lekcjach biologii, chemii i fizyki miały miejsce opisane poniżej
sytuacje?
Na biologii
Uczniowie samodzielnie robili
doświadczenia w pracowni szkolnej.
Na chemii
często
8%
czasami
37%
nigdy
50%
Na biologii
Uczniowie byli proszeni o wyciągnięcie
wniosków z doświadczenia, które
przeprowadzili.
często
31%
czasami
43%
nigdy
Nauczyciel demonstrował uczniom
doświadczenia.
14%
39%
czasami
nigdy
42%
Na chemii
często
czasami
21% nigdy
Na biologii
Uczniowie mogli samodzielnie
planować doświadczenia.
często
41%
11%
czasami
35%
często
23%
czasami
43%
często
często
często
czasami
14% nigdy
12%
16%
43%
czasami
nigdy
36%
Na fizyce
39%
Na chemii
często
Na fizyce
34%
42%
18%
Na fizyce
często
13%
37%
37%
czasami
czasami
nigdy
48% nigdy
45% nigdy
45%
Na biologii
Na chemii
Na fizyce
nigdy
często
czasami
28% nigdy
41%
41%
często
czasami
12% nigdy
37%
43%
15%
Odsetek poprawnych odpowiedzi w naukach przyrodniczych
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Wszystkie zadania
1
2
3
4
5
6
Polska
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
7
8
9
Wyjaśnianie zjawisk
przyrodniczych
1
10
2
3
OECD
Rozpoznawanie zagadnień naukowych
4
5
OECD
100
6
7
8
9
10
Polska
Interpretacja i wykorzystywanie wyników
90
80
70
60
50
40
30
20
10
1
2
3
4
5
OECD
6
7
Polska
8
9
10
0
1
2
3
4
5
OECD
6
7
Polska
8
9
10
Finlandia
Now a Zelandia
HongkongJaponia
Tajw an
Australia
Kanada
Wielka Brytania
Holandia
Słow enia
Liechtenstein
Niemcy
Czechy
Estonia
Szw ajcaria
Korea
Belgia
Austria
Irlandia
USA
średnia OECD
Francja
Szw ecja
Węgry
Dania
Polska
Islandia
Norw egia
Luksemburg
Słow acja
Macao-Chiny
Izrael
Chorw acja
Litw a
Hiszpania
Włochy
Rosja
Łotw a
Grecja
Portugalia
Bułgaria
Chile
Urugw aj
Turcja
Serbia
Jordania
Brazylia
Rumunia
Argentyna
Tajlandia
Katar
Czarnogóra
Meksyk
Kolumbia
Tunezja
Indonezja
Kirgistan
Azerbejdżan
Polska:
Poziom 6: 0,7%
Poziom 5: 6,1%
Uczniowie najlepsi
0
5
10
15
20
25
Finlandia
Estonia
HongkongKanada
Macao-Chiny
Korea
Tajw an
Japonia
Australia
Liechtenstein
Holandia
Now a Zelandia
Słow enia
Węgry
Niemcy
Irlandia
Czechy
Szw ajcaria
Austria
Szw ecja
Wielka
Chorw acja
Polska
Belgia
Łotw a
Dania
średnia OECD
Hiszpania
Słow acja
Litw a
Islandia
Norw egia
Francja
Luksemburg
Rosja
Grecja
USA
Portugalia
Włochy
Izrael
Serbia
Chile
Urugw aj
Bułgaria
Jordania
Tajlandia
Turcja
Rumunia
Czarnogóra
Meksyk
Argentyna
Kolumbia
Brazylia
Indonezja
Tunezja
Azerbejdżan
Katar
Kirgistan
Uczniowie najsłabsi
Polska:
Poniżej poziomu 1: 3,2%
poziom 1: 13,8%
0
poziom5
20
40
60
poziom6
poniżej 1
poziom 1
80
100
Umiejętność rozumowania naukowego jako narzędzie:
•Logicznego myślenia
•Sprawnego poruszania się w natłoku informacji, rozróżnienie informacji
naukowych od nienaukowych, krytyczną ocenę wyników, rozróżnienie opinii
od faktów
•Rozumienia otaczającego świata, umiejętność stawiania pytań i
dochodzenia do wniosków
Droga dojścia:
• Stawianie pytań
• Doświadczenia laboratoryjne – projektowanie i prowadzenie
eksperymentów (ale też obserwacja świata i opis)
• Planowanie w jaki sposób można dany problem rozwiązać
stosując metody naukowe
• Wnioskowanie
• Jak mierzyć i jak stymulować osiągnięcia uczniów? Na
jakie umiejętności uczniów należy zwrócić uwagę?
• Wyrównywanie szans edukacyjnych
• Dbając o najsłabszych podnosimy ogólny poziom, dzięki
czemu korzystnie zmieniamy środowisko, w którym
działają najlepsi.
• Dbając o najlepszych wzmacniamy aspiracje edukacyjne
wszystkich uczniów.
www.ifispan.waw.pl/pisa
- raporty krajowe
- ujawnione zadania
www.pisa.oecd.org
- publikacje międzynarodowe
- baza danych PISA
- przykładowe zadania
www.ibe.edu.pl/badania
- raporty
- informacje o badaniu
- przykładowe zadania z analizami
www. bnd.ibe.edu.pl