Transcript michal_federowicz

Wyniki badania PISA
2000-2009 w Polsce
Zmiany i wyzwania na
przyszłość
„Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Warszawa, 15 września 2010 r.
Czego dokonaliśmy przez ostatnich dziewięć lat?
Co mamy nadal do zrobienia?
Perspektywa uczenia się przez całe życie
Jakiej edukacji pragniemy za następnych dziewięć lat?
15 września 2010 r.
Czytanie i interpretacja – Polskę wyróżnia przejścieWarszawa,
od bardzo
niskich wyników w 2000 roku do wyników powyżej średniej OECD
Agenda
2000
Finlandia
Kanada
Nowa Zelandia
Australia
Irlandia
Hong Kong-Chiny
Korea
Japonia
Szwecja
Belgia
Islandia
Norwegia
Francja
USA
Dania
Szwajcaria
Hiszpania
Austria
Czechy
Włochy
Niemcy
Lichtenstein
Węgry
Polska
Grecja
Portugalia
Rosja
Łotwa
Izrael
Tajlandia
Bułgaria
546
534
529
528
527
525
525
522
516
507
507
505
505
504
497
494
493
492
492
487
484
483
480
479
474
470
462
458
452
431
430
2003
Finlandia
Korea
Kanada
Australia
Lichtenstein
Nowa Zelandia
Irlandia
Szwecja
Holandia
Hong Kong-Chiny
Belgia
Norwegia
Szwajcaria
Japonia
Makao-Chiny
Polska
Francja
USA
Dania
Islandia
Niemcy
Austria
Łotwa
Czechy
Węgry
Hiszpania
Luksemburg
Portugalia
Włochy
Grecja
2006
543
534
528
525
525
522
515
514
513
510
507
500
499
498
498
497
496
495
492
492
491
491
491
489
482
481
479
478
476
472
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
Korea
Finlandia
Hong Kong-Chiny
Kanada
Nowa Zelandia
Irlandia
Australia
Lichtenstein
Polska
Szwecja
Holandia
Belgia
Estonia
Szwajcaria
Japonia
Tajwan
Wielka Brytania
Niemcy
Dania
Słowenia
Makao-Chiny
Austria
Francja
Islandia
Norwegia
Czechy
Węgry
Łotwa
Luksemburg
Chorwacja
Portugalia
2. Regulaminy dot. Zamówień publicznych
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
2009
556
547
536
527
521
517
513
510
508
507
507
501
501
499
498
496
495
495
494
494
492
490
488
484
484
483
482
479
479
477
472
Szanghaj-Chiny
Korea
Finlandia
Hongkong-Chiny
Singapur
Kanada
Nowa Zelandia
Japonia
Australia
Holandia
Belgia
Norwegia
Estonia
Szwajcaria
Polska
Islandia
USA
Liechtenstein
Szwecja
Niemcy
Irlandia
Francja
Tajwan
Dania
Wielka Brytania
Węgry
Portugalia
Macao-Chiny
Włochy
Łotwa
Słowenia
Grecja
Hiszpania
Czechy
Słowacja
4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
5. Eksperci banku światowego
43 kraje
41 krajów
57 krajów
556
539
536
533
526
524
521
520
515
508
506
503
501
501
500
500
500
499
497
497
496
496
495
495
494
494
489
487
486
484
483
483
481
478
477
65 krajów
Matematyka – brak zmian
Warszawa, 15 września 2010 r.
przy pewnym obniżeniu osiągnięć uczniów w wielu krajach
Agenda
2003
Hong Kong (Chiny)
Finlandia
Korea
Holandia
Liechtenstein
Japonia
Kanada
Belgia
Makao (Chiny)
Szwajcaria
Australia
Nowa Zelandia
Czechy
Islandia
Dania
Francja
Szwecja
Austria
Irlandia
Niemcy
Słowacja
Norwegia
Luksemburg
Polska
Węgry
Hiszpania
Łotwa
USA
Federacja Rosyjska
Portugalia
Włochy
Grecja
Serbia
Turcja
Urugwaj
Tajlandia
Meksyk
550
544
542
538
536
534
532
529
527
527
524
523
516
515
514
511
509
506
503
503
498
495
493
490
490
485
483
483
468
466
466
445
437
423
422
417
385
2006
Tajwan
Finlandia
Hong Kong (Chiny)
Korea
Holandia
Szwajcaria
Kanada
Makao (Chiny)
Liechtenstein
Japonia
Nowa Zelandia
Belgia
Australia
Estonia
Dania
Czechy
Islandia
Austria
Słowenia
Niemcy
Szwecja
Irlandia
Francja
Wielka Brytania
Polska
Słowacja
Węgry
Luksemburg
Norwegia
Litwa
Łotwa
Hiszpania
Azerbejdżan
Rosja
USA
Chorwacja
Portugalia
2009
549
548
547
547
531
530
527
525
525
523
522
520
520
515
513
510
506
505
504
504
502
501
496
495
495
492
491
490
490
486
486
480
476
476
474
467
466
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
2. Regulaminy dot. Zamówień publicznych
Szanghaj (Chiny)
Singapur
Hong Kong (Chiny)
Korea
Taiwan
Finlandia
Liechtenstein
Szwajcaria
Japonia
Kanada
Holandia
Makao (Chiny)
Nowa Zelandia
Belgia
Australia
Niemcy
Estonia
Islandia
Dania
Słowenia
Norwegia
Francja
Słowacja
Austria
Polska
Szwecja
Czechy
W. Brytania
Węgry
Luksemburg
USA
Irlandia
Portugalia
Hiszpania
Włochy
Łotwa
Litwa
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
600
562
555
546
543
541
536
534
529
527
526
525
519
515
514
513
512
507
503
501
498
497
497
496
495
494
493
492
490
489
487
487
487
483
483
482
477
4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
5. Eksperci banku światowego
41 krajów
57 krajów
65 krajów
Rozumowanie w naukach przyrodniczych
Warszawa, 15 września 2010 r.
poprawa między 2006 a 2009 – powyżej średniej OECD
Agenda
2006
Finlandia
Hongkong-Chiny
Kanada
Tajwan
Estonia
Japonia
Nowa Zelandia
Australia
Holandia
Liechtenstein
Korea
Słowenia
Niemcy
Wielka Brytania
Czechy
Szwajcaria
Makao-Chiny
Austria
Belgia
Irlandia
Węgry
Szwecja
Polska
Dania
Francja
Chorwacja
Islandia
Łotwa
USA
Słowacja
Hiszpania
Litwa
Norwegia
Luksemburg
Rosja
Włochy
Portugalia
563
542
534
532
531
531
530
527
525
522
522
519
516
515
513
512
511
511
510
508
504
503
498
496
495
493
491
490
489
488
488
488
487
486
479
475
474
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
2009
Szanghaj-Chiny
Finlandia
Hongkong-Chiny
Singapur
Japonia
Korea
Nowa Zelandia
Kanada
Estonia
Australia
Holandia
Tajwan
Niemcy
Lichtenstein
Szwajcaria
Wielka Brytania
Słowenia
Makao-Chiny
Polska
Irlandia
Belgia
Węgry
Stany Zjednoczone
Czechy
Norwegia
Dania
Francja
Islandia
Szwecja
Austria
Łotwa
Portugalia
Litwa
Słowacja
Włochy
Hiszpania
2. Regulaminy dot. Zamówień publicznych
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
575
554
549
542
539
538
532
529
528
527
522
520
520
520
517
514
512
511
508
508
507
503
502
500
500
499
498
496
495
494
494
493
491
490
489
488
4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
5. Eksperci banku światowego
57 krajów
65 krajów
Główny sukces Polski to zmniejszanie odsetka uczniów
Warszawa, 15 września 2010 r.
osiągających najsłabsze wyniki
45
Agenda
Czytanie i interpretacja
40
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
35
30
2. Regulaminy
dot. Zamówień publicznych
Poziom odniesienia
w programie
„Kształcenie i Szkolenie 2020” (15%)
25
21.0
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
19.6 19.8
20
17.2
15
10
5
0
40.4
13.3
8.1
14.3
17.4
17.6
17.6
17.6
17.7
18.4
27.6
26.0
21.2
21.3
22.2
23.1
24.4
18.5
4. 15.2Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
15.0
5. Eksperci banku światowego
41.0
15 września 2010 r.
Odsetek uczniów osiągających najsłabsze wyniki Warszawa,
jest jednym
z najniższych w Unii Europejskiej
45
Agenda
Rozumowanie w naukach przyrodniczych
40
25
Poziom odniesienia
w programie
2. Regulaminy
dot. Zamówień publicznych
„Kształcenie i Szkolenie 2020” (15%)
16.5
15
13.1
10
8.3
6.0
0
25.3
23.7
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
20
5
38.8
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
35
30
41.4
16.6
17.0
17.3
18.0
18.2
19.1
19.3
19.3
20.6
20.9
15.0 15.2
14.7 14.8 14.8prac:
4.
Planowanie
zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
14.1
13.2
5. Eksperci banku światowego
50
Warszawa, 15 września 2010 r.
Wyzwaniem pozostaje zmniejszanie liczby uczniów
osiągających słabe wyniki w matematyce
Agenda
matematyka
45
40
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
35
2. Regulaminy
dot. Zamówień publicznych
Poziom odniesienia
w programie
„Kształcenie i Szkolenie 2020” (15%)
30
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
22.3 22.3 22.5 22.6
25
20
5
0
18.6
19.1
20.2
20.3
20.5
20.8
21.0
30.3
23.2
23.7
23.7
23.9
24.9
21.1
4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
17.1
15
10
47.0
12.6
7.8
13.4
5. Eksperci banku światowego
26.3
47.1
15 września 2010 r.
Przeprowadzenie badań PISA 2000 r. zbiegło sięWarszawa,
w czasie
z wprowadzaniem kompleksowych reform systemu edukacji
Reformy 1999 :
 powiązanie wielkości środków finansowych przekazywanych
władzom lokalnym z liczbą uczniów.
 zmiana struktury szkolnictwa – wprowadzenie gimnazjów
i wydłużenie o rok powszechnej edukacji
reforma programowa – (podstawa programowa - core curriculum)
wprowadzenie systemu egzaminów zewnętrznych
racjonalizacja sieci szkolnej, zwłaszcza na obszarach wiejskich
modernizacja wyposażenia szkół, szczególnie w zakresie nowych
technologii informacyjnych i komunikacyjnych
Warszawa, 15 września 2010 r.
System przed reformą (PISA 2000):
ISCED-0
3
4
5
ISCED-1 -2
6
7
8
PRZEDSZKOLE
ISCED-3
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
WIEK UCZNIÓW
LICEUM
OGÓLNOKSZTAŁCĄCE
SZKOŁA PODSTAWOWA
SZKOŁY ŚREDNIE
ZAWODOWE
ZASADNICZA SZKOŁA
ZAWODOWA
System po reformie (PISA 2003, 2006, 2009, …)
ISCED-0
3
4
ISCED-1
5
PRZEDSZKOLE
6
7
8
ISCED-2
ISCED-3
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
SKOŁA PODSTAWOWA
GIMNAZJUM
LICEUM
OGÓLNOKSZTAŁCĄCE
LICEUM
PROFILOWANE
TECHNIKUM
ZASADNICZA SZKOŁA
ZAWODOWA
WIEK UCZNIÓW
Efektem zmian była poprawa umiejętności uczniówWarszawa,
najsłabszych,
15 września 2010 r. bez
pogorszenia wyniku uczniów najlepszych
35
30
28
28
25
24 24
25
31
30
22
21
23 22
19
20
15
15
12
12 11 11
10
9
8
5
5
5
7
6
4
0
poniżej 1
1
2
2000
2003
3
2006
4
2009
5
Gimnazja zmieniają się
Warszawa, 15 września 2010 r.
Poprawa wyposażenia szkoły w opinii jej dyrektora
(odsetek dyrektorów szkół wskazujących na braki lub niedostateczne wyposażenie)
2003
2006
2009
sprzęt i materiały laboratoryjne do nauczania
nauk przyrodniczych
82
66
45
komputery wykorzystywane do zajęć
54
35
18
wyposażenie biblioteki
65
38
23
materiały i pomoce szkolne
67
38
26
programy komputerowe
77
51
29
Gimnazja zmieniają się
Warszawa, 15 września 2010 r.
Poprawa relacji uczeń – nauczyciel w opinii uczniów
(odsetek uczniów zgadzających się z podanymi stwierdzeniami)
2000
2003
2009
nauczyciele wysłuchują tego co mam do
powiedzenia
64
62
60
jeśli potrzebuję pomocy otrzymuję ją od
nauczycieli
57
68
73
nauczyciele traktują mnie sprawiedliwie
57
69
71
Warszawa, 15 września 2010 r.
Wyzwaniem dla systemu edukacji w Polsce pozostają
zmiany
w szkołach ponadgimnazjalnych
dlatego od 2006 r. rozszerzono w Polsce badanie PISA
o uczniów tych szkół
Pomaga to:
-uzyskać całościowy edukacji na progu przejścia po gimnazjum
- systematycznie monitorować ewolucję szkół ponadgimnazjalnych
(PISA 2006, 2009, 2012, 2015, …)
- lepiej wyjaśniać zmiany w poziomie kompetencji uczniów ważnych dla LLL
- konsolidować politykę edukacyjną i debatę publiczną
Badanie PISA 2000 wyraźnie potwierdziło znaczące
różnice
Warszawa,
15 września 2010 r.
w poziomie umiejętności uczniów rożnych typów szkół
Agenda
45
1. Standardy/wskazówki
do SIWZ
39
40
35
34
2. Regulaminy dot. Zamówień publicznych
35
30
33
20
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
23
4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
17
15
5. Eksperci banku światowego
25
13
10
5
0
0
poniżej 1
3
2
0
1
licea ogólnokształcące
2
3
szkoły średnie zawodowe
4
0
5
zasadnicze szkoły zawodowe
W 2009 r. badanie 16-latków pokazało, że uczniowie
Warszawa, 15 września 2010 r.
poszczególnych szkół są wciąż zróżnicowani, ale różnice
są mniejsze
niż w badaniu PISA 2000
Agenda
45
41
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
39
37
2. Regulaminy dot. Zamówień publicznych
31 31
30
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
40
35
30
25
4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
21
20
5. Eksperci banku światowego
11
10
15
10
5
0
0
2
poniżej 1
17
15
10
1
1
1
licea ogólnokształcące
2
3
średnie szkoły zawodowe
4
2
0
5
zasadnicze szkoły zawodowe
Na zmianach w latach 2000-2009 najbardziej zyskaliWarszawa,
uczniowie
15 września 2010 r.
zasadniczych szkół zawodowych
Średni wynik uczniów w podziale na typ szkoły
w 2000 (15-latkowie) i 2009 r. (16-latkowie)
600
563
550
543
500
478
489
450
393
400
357
350
300
licea ogólnokształcące
średnie zawodowe
2000
2009
zasadnicze szkoły zawodowe
Selekcja na progu szkoły ponadgimnazjalnej wciąż jest problemem
Warszawa, 15 września 2010 r.
– w zasadniczym szkołach zawodowych koncentrują się najsłabsi uczniowie
nie mający podstawowych umiejętności mierzonych w badaniu PISA
Odsetek uczniów poniżej drugiego poziomu umiejętności wśród uczniów
poszczególnych typów szkół
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70%
wszyscy uczniowie
uczniowie liceów
ogólnokształcących
uczniowie średnich szkół
zawodowych
uczniowie zasadniczych
szkół zawodowych
Czytanie i interpretacja
Matematyka
Rozumowanie w naukach
przyrodniczych
Ewolucyjna zmiana struktury szkolnictwa średniego
Warszawa, 15 września 2010 r.
struktura szkół ponadpodstawowych/ponadgimnazjalnych
wedługAgenda
liczby uczniów pierwszych klas
100%
80%
57.4
60%
40%
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
16.8
19.6
25.7
38.3
2. Regulaminy
dot. Zamówień publicznych
49.4
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
zasadnicze szkoły
38.7
34.6
zawodowe
35.6
4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
średnie szkoly zawodowe
33.1
5. 29.1
Eksperci banku światowego
licea ogólnokształcące
24.3
20%
18.3
0%
21.5
28.6
38.7
44.5
45.8
Dlaczego umiejętności piętnastolatków są ważne
Warszawa, 15 września 2010 r.
w perspektywie uczenia się przez całe życie?
(Lifelong
Learning LLL)
Agenda
% długotrwale bezrobotnych w 2000 r.
8
Polska
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
Włochy
Grecja
6
2. Regulaminy dot. Zamówień publicznych
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
4
Hiszpania
Czechy
Niemcy
4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny,
prawnicy
Belgia
Węgry
Francja
Finlandia
5. Eksperci banku światowego
Portugalia
2
Irlandia
Szwecja
Japonia
Austria
Dania
Norwegia
0
460
480
Stany Zjednoczone
500
520
średni wynik z czytania w 2000 r.
540
560
Warszawa, 15 września 2010 r.
Dlaczego umiejętności piętnastolatków są ważne
w perspektywie uczenia się przez całe życie? (LLL)
Agenda
% długotrwale bezrobotnych w 2009 r.
8
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
Słowacja dot. Zamówień publicznych
2. Regulaminy
6
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
Chorwacja
Łotwa
Portugalia
Węgry
4. Planowanie
prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
Hiszpania
4
Estonia
Belgia
Niemcy
Grecja
Włochy
Litwa
5.Turcja
Eksperci
banku światowego
Francja
Polska
2
Czechy
Słowenia Wielka Brytania
Luksemburg
Stany Zjednoczone
Szwecja
Austria
Holandia
Norwegia
Japonia
Finlandia
Dania
0
460
470
480
490
500
510
średni wynik z czytania w 2009 r.
520
530
540
Warszawa, 15 września 2010 r.
Reformy 2009
Kontynuacja kierunku przemian z 1999:
reforma programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia
ogólnego wdrażana od 2009, oparta na efektach kształcenia
obniżenie wieku obowiązkowego przygotowania przedszkolnego
(od 5. roku życia) połączone z upowszechnieniem wychowania
przedszkolnego i obniżeniem wieku rozpoczynania obowiązku
szkolnego (od 6. roku życia)
modernizacja kształcenia i szkolenia zawodowego, podstawa
programowa, implementacja od 2012
zmiany w szkołach i ich otoczeniu, wspierające proces
indywidualizacji pracy z uczniami,
szeroko rozumiane potrzeby edukacyjne indywidualnego ucznia,
w tym rozwijanie uzdolnień
Zróżnicowanie między gimnazjami
25
Warszawa, 15 września 2010 r.
Agenda
Zróżnicowanie międzyszkolne wyników uczniów w umiejętności
czytania i interpretacji i umiejętnościach matematycznych
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
2. Regulaminy dot. Zamówień publicznych
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
20
4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
matematyka
5. Eksperci banku światowego
czytanie i interpretacja
15
10
2003
2006
2009
Warszawa, 15 września 2010 r.
Zróżnicowanie wyników między typami szkół
ponadgimnazjalnych
Agenda
60
55
50
1. Standardy/wskazówki do SIWZ
2. Regulaminy dot. Zamówień publicznych
3. Współpraca międzyzespołowa/szkolenia
4. Planowanie prac: zespół analityczno-informatyczny, prawnicy
45
czytanie i interpretacja
matematyka
5. Eksperci banku światowego
40
35
30
2000
2003
2006
2009
Warszawa, 15 września 2010 r.
Generalne wnioski dla publicznej debaty
GIMNAZJUM – jako typ szkoły powszechnego kształcenia ogólnego
potwierdziło sens swojego istnienia.
Zamiast pytać CZY - pytajmy JAKIE gimnazjum?
Reformy docierały do różnych segmentów szkolnictwa z różną
intensywnością.
Szkoły ponadgimnazjalne powinny być objęte konsekwentną wizją
przemian.
W tej wizji warto pamiętać o możliwości elastycznego kształtowania
ścieżek karier edukacyjnych przez indywidualnych uczniów,
w tym o przechodzeniu między kształceniem ogólnym i zawodowym,
co sprzyja osłabieniu społecznych mechanizmów generowania
nierówności edukacyjnych.
Za następnych 9 lat
Szkoła, której nauczyciele dyskutują ze sobą
i wspólnie rozwiązują konkretne problemy
Uniwersytety, które są otwarte na potrzeby
szkoły i nauczycieli,
i które współpracują z wieloma szkołami
Obie instytucje przygotowują do uczenia się
przez całe życie (LLL) i są jego ośrodkami
dla lokalnych społeczności
„Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja zaplecza badawczego”
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego