Transcript Szkoła przyjaźnie wymagająca Ministerstwo Edukacji Narodowej 21 lutego 2008

Szkoła przyjaźnie wymagająca
Ministerstwo Edukacji Narodowej
21 lutego 2008
Priorytety działania Ministerstwa
Edukacji Narodowej
•
•
•
•
Jakość w edukacji
Spójność społeczna
Efektywność finansowania
Otwartość na świat
Jakość
w edukacji
Spójność
społeczna
Efektywność
finansowania
Otwartość
na świat
Członkowie Kierownictwa Ministerstwa
Edukacji Narodowej i ich główne zadania
Krystyna Szumilas – efektywność finansowania edukacji,
obniżenie wieku szkolnego, bon oświatowy,
współpraca z parlamentem, samorządami i związkami
zawodowymi
Zbigniew Marciniak – podnoszenie jakości edukacji,
reforma programowa, podręczniki, egzaminy,
współpraca ze środowiskiem akademickim
Zbigniew Włodkowski – dbałość o spójność społeczną,
popularyzacja edukacji przedszkolnej, wysoka
jakość szkolnictwa zawodowego i specjalnego
Krzysztof Stanowski – otwarcie szkoły na świat, pomoc
rodzinom migrującym, promocja języka polskiego za
granicą, współpraca z sektorem pozarządowym
Najważniejsze zadania
1)
2)
3)
4)
upowszechnianie edukacji przedszkolnej
obniżenie wieku szkolnego
reforma programowa
pomoc rodzinom migrującym w edukacji
ich dzieci
Rok Przedszkolaka
2008/2009
POLSKA WIEŚ – 539 gmin bez przedszkoli
ndia
UE
Irlan
dia
Cho
rw a
cja
POL
SKA
Finl
a
Lit w
a
Cyp
r
Gre
cja
Dan
ia
Wie
lka
Bry
t ani
a
Cze
chy
Wę
gry
Szw
ecja
Nie
mcy
Esto
nia
Por
tuga
lia
Aus
tria
Rum
unia
Słow
enia
Słow
acja
Hol
and
ia
Bułg
aria
Łot w
a
Mal
ta
Wło
chy
Fra
ncja
Belg
ia
Hisz
pan
ia
Luk
sem
burg
100,00
Procent czterolatków
w przedszkolach w Unii Europejskiej
90,00
80,00
70,00
60,00
50,00
40,00
30,00
20,00
10,00
0,00
Źródło: Eurostat, 2005
Ważne zadania edukacji
przedszkolnej
• upowszechnienie edukacji przedszkolnej
dla dzieci w wieku 3-5 lat
• zagwarantowanie każdemu dziecku co
najmniej rocznej edukacji przedszkolnej
przygotowującej do nauki w szkole
• przynajmniej 12 godzin edukacji
przedszkolnej tygodniowo
• zróżnicowanie form edukacji przedszkolnej
Dlaczego przedszkole?
• Znacząca część możliwości intelektualnych
kształtuje się w pierwszych latach życia
• Najłatwiej wyrównywać szanse edukacyjne
u dzieci najmłodszych
• Umiejętności wyniesione z przedszkola
procentują w szkole
2008/2009 – Rok Przedszkolaka
• Budowanie wśród rodziców, nauczycieli
oraz samorządów lokalnych i organizacji
obywatelskich przekonania o znaczeniu
upowszechnienia edukacji przedszkolnej
• Prawne, finansowe i programowe
wsparcie tworzenia nowych form
edukacji przedszkolnej, w tym małych
przeszkoli oraz oddziałów
przedszkolnych przy szkołach
Sześciolatek w szkole
2009/2010
Kiedy do szkoły w krajach UE?
4
Luksemburg
5
Cypr, Holandia, Malta, Wielka Brytania, Węgry
Austria, Belgia, Francja, Grecja, Hiszpania, Irlandia, Islandia, Lichtenstein,
Litw a, Niemcy, Norw egia, Portugalia, Republika Czeska, Słow acja,
Słow enia, Włochy
6
7
Bułgaria, Dania, Estonia, Finlandia, Łotw a, Polska, Rumunia, Szw ecja
Źródło: Eurydice, 2005
0
1
2
3
4
5
6
7
Dlaczego do szkoły w wieku 6 lat?
• Dzieci 6-letnie są intelektualnie dojrzałe do nauki
w szkole
• Dzisiejsza „zerówka”, choć obowiązkowa, nie
sprzyja wyrównywaniu szans
• Nauczanie 6-latków może być zorganizowane tak,
by dzieci mogły się lepiej rozwijać
• Zwolnione miejsca w edukacji przedszkolnej
mogą być wykorzystane do wyrównywania szans
dzieci młodszych
• Chcemy, aby 19- i 20-latkowie zamiast nadal
chodzić do szkoły poszli na studia lub do pracy
Dlaczego teraz?
Liczba dzieci w wieku 6 lat w latach 2004-2015
400000
390000
380000
370000
360000
350000
340000
330000
320000
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
W jaki sposób?
• Nauczanie początkowe będzie bardziej
przypominać edukację przedszkolną – będzie
zindywidualizowane, połączone z zabawą i opieką.
• Wyposażenie klas będzie przypominać sale
przedszkolne – szkoła zadba o bezpieczeństwo
sześciolatków oraz o dobrą opiekę nad nimi do
momentu odebrania ich przez rodziców.
• Rozporządzenie o kwalifikacjach nauczycieli
umożliwi nauczanie najmłodszych dzieci w szkole
przez odpowiednio przygotowaną kadrę.
• W pierwszym okresie wprowadzania zmian rodzice
będą mogli wystąpić o odroczenie spełniania
obowiązku szkolnego przez sześciolatka.
Przygotowywany jest program informacyjny dla
rodziców i wsparcie specjalistów.
Schemat obniżenia wieku szkolnego
Urodzeni
Rok szk.
Rok 2001
Stary system
Rok 2002
I półrocze
2003
II półrocze
2003
Rok 2004
Rok 2005
Nowy system
2006/2007
Przedszkole
lub dom
Przedszkole
lub dom
Przedszkole
lub dom
Przedszkole
lub dom
Żłobek lub
dom
Żłobek lub
dom
2007/2008
Obowiązkowa
zerówka
Przedszkole
lub dom
Przedszkole
lub dom
Przedszkole
lub dom
Przedszkole
lub dom
Żłobek lub
dom
2008/2009
Klasa I
7-latki
Obowiązkowa
zerówka
Wskazane
przedszkole
Wskazane
przedszkole
Przedszkole
lub dom
Przedszkole
lub dom
2009/2010
Klasa II
Klasa I
7-latki
Klasa I
6-latki
Obowiązkowa Prawo do
zerówka
przedszkola
Przedszkole
lub dom
2010/2011
Klasa III
Klasa II
Klasa II
Klasa I
7-latki
Klasa I
6-latki
Prawo do
przedszkola
2011/2012
Klasa IV
Klasa III
Klasa III
Klasa II
Klasa II
Klasa I
6-latki
Szczególnie uważna diagnoza dojrzałości szkolnej w edukacji przedszkolnej
Szkoła przyjaźnie wymagająca
reforma programowa kształcenia ogólnego
2009-2015
Dlaczego potrzebna jest
reforma programowa?
• obniżenie wieku szkolnego –
konieczne jest dostosowanie treści kształcenia
do wieku uczniów
• podniesienie jakości kształcenia –
konieczne jest dopasowanie treści kształcenia
do znacznie wyższego niż w przeszłości
odsetka młodzieży aspirującej do uzyskania
wykształcenia średniego, tak by doprowadzić
do istotnej poprawy efektów kształcenia
Poprawa wyników w badaniach
PISA po wprowadzeniu gimnazjów
Czytanie i rozumowanie
510
508
505
500
497
495
490
485
480
479
475
470
2000
2003
2006
Pozostałe dziedziny w 2006 na średnim poziomie OECD
Nauki przyrodnicze: Uczniowie najlepsi
Finlandia
Now a Zelandia
HongkongJaponia
Tajw an
Australia
Kanada
Wielka Brytania
Holandia
Słow enia
Liechtenstein
Niemcy
Czechy
Estonia
Szw ajcaria
Korea
Belgia
Austria
Irlandia
USA
średnia OECD
Francja
Szw ecja
Węgry
Dania
Polska
Islandia
Norw egia
Luksemburg
Słow acja
Macao-Chiny
Izrael
Chorw acja
Litw a
Hiszpania
Włochy
Rosja
Łotw a
Grecja
Portugalia
Bułgaria
Chile
Urugw aj
Turcja
Serbia
Jordania
Brazylia
Rumunia
Argentyna
Tajlandia
Katar
Czarnogóra
Meksyk
Kolumbia
Tunezja
Indonezja
Kirgistan
Azerbejdżan
Finlandia
Estonia
HongkongKanada
Macao-Chiny
Korea
Tajw an
Japonia
Australia
Liechtenstein
Holandia
Now a Zelandia
Słow enia
Węgry
Niemcy
Irlandia
Czechy
Szw ajcaria
Austria
Szw ecja
Wielka
Chorw acja
Polska
Belgia
Łotw a
Dania
średnia OECD
Hiszpania
Słow acja
Litw a
Islandia
Norw egia
Francja
Luksemburg
Rosja
Grecja
USA
Portugalia
Włochy
Izrael
Serbia
Chile
Urugw aj
Bułgaria
Jordania
Tajlandia
Turcja
Rumunia
Czarnogóra
Meksyk
Argentyna
Kolumbia
Brazylia
Indonezja
Tunezja
Azerbejdżan
Katar
Kirgistan
Polska:
Poziom 6: 0,7%
Poziom 5: 6,1%
0
5
10
poziom5
15
poziom6
20
25
Uczniowie najsłabsi
Polska:
Poniżej poziomu 1: 3,2%
Poziom 1: 13,8%
0
20
40
poniżej 1
60
poziom 1
80
100
Wnioski z badań PISA
•
Spojrzenie na system edukacyjny z perspektywy
efektów kształcenia wymaga konsekwentnej
kontynuacji
•
Rozwijanie przez szkołę bardziej złożonych
umiejętności uczniów jest słabą stroną polskiego
szkolnictwa
•
Konieczne jest dokonanie zmian w programach
szkolnych i metodach pracy z uczniem – od
pierwszego dnia pobytu ucznia w szkole
Potrzebny kierunek zmian
programowych
Rozwój umiejętności rozumowania jako
narzędzia:
• Logicznego myślenia
• Sprawnego poruszania się w świecie
natłoku informacji
• Rozumienia otaczającego świata
Główne założenia reformy
programowej w szkole podstawowej
• łagodne przejście od edukacji
przedszkolnej do nauczania
początkowego
• oferta dodatkowa, dostosowana do
potrzeb edukacyjnych uczniów, zarówno
tych wymagających wyrównywania
szans, jak i tych o ponadprzeciętnych
uzdolnieniach
Główne założenia reformy
programowej w gimnazjum i liceum
• złączenie programowe gimnazjum oraz
szkoły pogimnazjalnej, prowadzące do
bardziej racjonalnego zagospodarowania
6-letniego cyklu nauki
• przeznaczenie pierwszych 4 lat tego cyklu
na jednakowy dla wszystkich, pełny kurs
kształcenia ogólnego, obejmującego
wszystkie podstawowe obszary wiedzy
Gimnazjum odkrywa i rozwija
zainteresowania
• Gimnazjum stanie się atrakcyjną szkołą dla
młodych ludzi
• Każdy gimnazjalista będzie uczestniczył
w wybranych przez siebie zajęciach
rozwijających:
– talenty artystyczne
– umiejętności praktyczne
– pasje poznawcze
– aktywności sportowe
Liceum gruntownie przygotowuje
do dalszej nauki
• Każdy licealista wybierze spośród przedmiotów
maturalnych dwa lub trzy przedmioty o programie
istotnie rozszerzonym
• Wybierze także zajęcia poszerzające
zainteresowania i zapewniające mu harmonijny,
wszechstronny rozwój:
– zapoznające z nowoczesnymi technologiami tych,
co wybrali humanistykę
– rozwijające humanistycznie tych, co wybrali
matematykę
– zapewniające aktywną rekreację w formach do wyboru
Szkoły zawodowe dają dobrą
podbudowę kształcenia ogólnego
• Technikum oprócz uzyskania wybranego
zawodu zaoferuje solidny fundament do
kontynuowania nauki (dziedziny akademickie
w wymiarze rozszerzonym)
• Zasadnicza szkoła zawodowa da również
niezbędne wszystkim solidne podstawy wiedzy
ogólnej
• Liceum uzupełniające, jako realne dopełnienie
szkoły zawodowej, przygotuje do studiowania
Egzaminy
• Utrzymane dotychczasowe egzaminy po szkole
podstawowej i gimnazjum
• Po gimnazjum obowiązkowy także język obcy
• Na maturze:
– obowiązkowo: język polski, matematyka i język obcy
(w zakresie podstawowym)
– przedmioty do wyboru (ich lista i wymagania
określone w porozumieniu z uczelniami wyższymi)
– docelowo, obowiązkowe zdawanie przynajmniej
jednego przedmiotu na poziomie rozszerzonym
Kalendarz zmian programowych
Rok szkolny
Zreformowane nauczanie w klasach
2009/2010
I SP
I Gimnazjum
2010/2011
II SP
II Gimnazjum
2011/2012
III SP
III Gimnazjum
2012/2013
IVSP
IL
IT
I ZSZ
2013/2014
V SP
II L
II T
II ZSZ
2014/2015
VI SP
III L
III T
III ZSZ
IV T
I LU
2015/2016
2016/2017
II LU
SP – szkoła podstawowa, L – liceum, T – technikum,
ZSZ – zasadnicza szkoła zawodowa, LU – liceum uzupełniające
Szkoła otwarta na świat
pomocna rodzinom migrującym
Polska w Unii Europejskiej
– szkoła otwarta na świat
• rosnąca migracja po wejściu Polski do Unii
Europejskiej (m.in. Wielka Brytania,
Irlandia, Niemcy, Włochy, Islandia)
• Instytucje UE w Polsce
• Karta Polaka
• prezydencja Polski w 2011
Pomoc rodzinom migrującym
w edukacji dzieci
• Kampania informacyjna o możliwości
kształcenia dzieci za granicą oraz drodze
powrotu do polskiego systemu edukacji
• Nowelizacja przepisów umożliwiająca
MEN podejmowanie zadań na rzecz
rodzin polskich przebywających
zagranicą
Wspieranie szkół polskich
poza granicami kraju
• doskonalenie i wysyłanie nauczycieli
• zaopatrywanie szkół w podręczniki i pomoce
dydaktyczne
• baza danych placówek edukacyjnych
• forum dla dyrektorów, nauczycieli i rodziców
umożliwiające współpracę i wymianę informacji
• przygotowanie nowych programów i podręczników
do nauki języka polskiego
• poradnik dotyczący tworzenia nowych szkół
sobotnich
Zakładane efekty
wprowadzonych zmian
W roku 2015:
• Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna będą
harmonijnie przygotowywać uczniów do nauki
szkolnej (osiągniemy wskaźniki europejskie
upowszechnienia wychowania przedszkolnego)
• Działania na rzecz jakości edukacji zaowocują
lepszym przygotowaniem uczniów do studiów
i aktywności na rynku pracy (również poprawimy
wyniki polskich uczniów w badaniach PISA)
• Zgodnie z potrzebami gospodarki i rynku pracy
podwoi się liczba maturzystów wybierających nauki
ścisłe i techniczne
• Dzieciom polskim przebywającym zagranicą zostaną
stworzone dobre warunki uczestnictwa w kulturze
polskiej i nauczania polskiego jako ojczystego
Szkoła przyjaźnie wymagająca
•Jakość w edukacji
•Spójność społeczna
•Efektywność finansowania
•Otwartość na świat
Katarzyna Hall
Ministerstwo Edukacji Narodowej