Transcript ก๊าซเรือนกระจกกับพลังงาน - DOC-EPPO

ก๊าซเรือนกระจกก ับพล ังงาน
ี ร ต ันติวศ
วิเชย
ิ าล
9 มิถน
ุ ายน 2555
ก๊าซเรือนกระจก Greenhouse Gas (GHG)
• การเกิดก๊าซเรือนกระจก
• การคานวณก๊าซเรือนกระจก
ื้ เพลิง
• ก๊าซเรือนกระจกจากการเผาไหม้เชอ
• ก๊าซเรือนกระจกจากการรว่ ั ไหล
้ ล ังงานของประเทศไทย
• ก๊าซเรือนกระจกจากการใชพ
่ ยลดก๊าซเรือนกระจก
• มาตรการพล ังงานชว
2
ล ักษณะของก๊าซเรือนกระจก
• ก๊าซเรือนกระจก (Greenhouse Gas, GHG) เป็นก๊าซทีม
่ ี
ความสามารถในการก ักเก็บความร้อน
– ถ้ามีปริมาณเหมาะสมทาให้โลกอุน
่ มีนอ
้ ยทาให้โลกเย็ น
(-18 ๐C) แต่ถา้ มีมากเกินไปเกิดการสะสมความร้อนทาให้
เกิดภาวะโลกร้อน
• ก๊าซทีก
่ อ
่ ให้เกิดภาวะเรือนกระจกทีส
่ าค ัญ ได้แก่ CO2, CH4,
N2O และ CFC (Freon CCl3F)
– CFC ก๊าซทีไ่ ม่มต
ี ามธรรมชาติ และเป็นต ัวทาลายโอโซน O3
ั้
่ ยกรอง UV ทาให้
ในชนบรรยากาศ
Stratospheres ซงึ่ ชว
้
โลกร้อนขึน
• สาหร ับพล ังงาน CO2, CH4และ N2O
3
ั้
ชนบรรยากาศของโลก
คลอรีนเกิดปฎิกริ ย
ิ าก ับ
โอโซนเป็น Chlorine
Monoxide ก ับ O2
4
้ จาก GHG
ความร้อนสะสมของโลกทีเ่ กิดขึน
5
การคานวณก๊าซเรือนกระจก
• IPCC (Intergovernmental Panel on Climate
Change) “2006 IPCC Guidelines for National
Greenhouse Gas Inventories” Volume 2 เกีย
่ วก ับ
่ นของพล ังงาน
สว
้ ล ังงานเป็น
• Combustion หรือการเผาไหม้ การใชพ
ื้ เพลิง
เชอ
– Stationary and Mobile
• Fugitive การรว่ ั ไหลของ GHG จากพล ังงาน
6
Methodological Approaches
• ระเบียบวิธป
ี ฏิบ ัติการคานวณ GHG ตามคาแนะนาของ
IPCC
• สมการการคานวณ
∑EJiFi
พล ังงาน (Joules) ชนิด i * ค่ามลพิษของพล ังงาน I
1 Tera Joules = 23.672 toe
• มี 3 แบบหรือ 3 ล ักษณะโครงสร้าง (Tiers)
– TIER I
ค่ามลพิษของ IPCC
– TIER II
ค่ามลพิษของประเทศไทยเอง
้ จริง
– TIER III
การเก็บรวบรวมมลพิษทีเ่ กิดขึน
7
Emission Factor (CO2) IPCC 2006
•
•
•
•
•
•
•
•
ื้ เพลิง
ชนิดเชอ
นา้ ม ันดิบ
ิ
นา้ ม ันเบนซน
นา้ ม ันดีเซล
นา้ ม ันเตา
LPG
ถ่านหิน
ลิกไนต์
ก๊าซธรรมชาติ
ค่ามลพิษ (kg/TJ)
73,300
69,300
74,100
77,400
63,100
96,100
101,000
59,100
หมายเหตุ: วิธก
ี ารคานวณ CO2 ของ IPCC เกิดจาก Carbon Contain (ปริมาณคาร์บอนต่อหน่วย
ื้ เพลิงชนิดนนๆ
พล ังงานทีม
่ อ
ี ยูใ่ นเชอ
ั้ และเกิดการเผาไหม้หมด 100% จะเกิดปฏิกริ ย
ิ า
Oxidation และกลายเป็น CO2 สูตรคือ Carbon Contain *44/12 ถ้าเผาไหม้ท ี่ 95
หรือการเผาค่าทีจ
่ ะเป็น *0.95 หรือ *1.05
8
้ ล ังงาน
GHG จากการใชพ
ื้ เพลิงชนิดต่างๆ
ก๊าซพิษทีเ่ กิดจากการเผาไหม้เชอ
ื้ เพลิง ได้แก่ CO2, CH4 และ
• GHG ทีเ่ กิดจากการเผาไหม้เชอ
้ ังมีกา
N2O นอกจากนีย
๊ ซพิษอืน
่ ๆ ได้แก่ CO, NOx และ SO2
้ ล ังงานและชนิดเชอ
ื้ เพลิงทีใ่ ช ้
ประเภทของผูใ้ ชพ
• ผูใ้ ชไ้ ด้แก่ โรงไฟฟ้า ภาคอุตสาหกรรมการผลิต
่ ฟฟ้า เชน
่ การกลน
(รวมการแปรรูปพล ังงานอืน
่ ทีไ่ ม่ใชไ
่ ั นา้ ม ัน)
่ และอืน
การขนสง
่ ๆ
ื้ เพลิงฟอสซล
ิ
• ชนิดของพล ังงานทีน
่ ามาคานวณ คือ พวกเชอ
่ นา้ ม ันเบนซน
ิ นา้ ม ัน
ชนิดต่างๆ ได้แก่ นา้ ม ันชนิดต่างๆ (เชน
ดีเซล นา้ ม ันเตา และ LPG) ถ่านหิน ลิกไนต์ และก๊าซธรรมชาติ
9
ข้อยกเว้นการไม่นามาคานวณและคานวณแยกต่างหาก
ื้ เพลิงทีไ่ ม่กอ
• เชอ
่ ให้เกิด GHG ได้แก่ นิวเคลียร์
่ พล ังนา้
• พล ังงานหมุนเวียนทีไ่ ม่เกิดการเผาไหม้ เชน
แสงอาทิตย์ ลม และอืน
่ ๆ
่ เชอ
ื้ เพลิงชวี ภาพ
• พล ังงานหมุนเวียนทีม
่ ก
ี ารเผาไหม้ เชน
ชวี มวล และก๊าซชวี ภาพ จะคานวณแยก หรือไม่นามารวม
ิ ก ันการน ับซา้ เพือ
ก ับฟอสซล
่ นาไปสมดุลก ับการ
ั
สงเคราะห์
แสงและอืน
่ ๆ
้ ล ังงานสาหร ับต่างประเทศ เชน
่ เครือ
• การใชพ
่ งบิน และเรือ
เดินสมุทร
10
GHG จากการรว่ ั ไหล (Fugitive Emissions)
เกิดจากการทาเหมือง การขุดเจาะก๊าซธรรมชาติ
่ และรว่ ั ไหล
หรือนา้ ม ัน เกิดจากการสารวจ การขนสง
จากการแปรรูป การกลน
่ ั การแยกต่างๆ แยกตามชนิด
พล ังงานทีก
่ อ
่ ให้เกิดก๊าซเรือนกระจก ได้แก่
• การทาเหมืองลิกไนต์ เกิด CH4 และ CO2
• ก๊าซธรรมชาติ เกิด CH4, CO2 และ N2O
ื้ เพลิง เกิด CH4, CO2 และ N2O
• นา้ ม ันเชอ
คาดการณ์วา่ ในสว่ นการรว่ ั ไหล GHG จากพล ังงาน
สว่ นใหญ่จะเป็น CH4 ซงึ่ มีผลต่อความร้อนมากกว่า CO2
ประมาณ 23 เท่า
11
การคานวณ Fugitive ตาม IPCC 2006
• การทาเหมืองลิกไนต์ และถ่านหิน
- CH4 emission
–
Methane Emissions
= Surface mining emissions of CH4 +
Post-mining emission of CH4
= CH4 Emission Factor x Surface Coal
Production x Conversion Factor
• การจ ัดหาก๊าซธรรมชาติและนา้ ม ัน
– ขนตอนที
ั้
เ่ กิดการรว่ ั ไหล การสารวจ การผลิต การแยก (ก๊าซธรรมชาติ)
่ และการกระจาย (Transport and Distribution)
การกลน
่ ั (นา้ ม ัน) การขนสง
– Methane Emissions
= CH4 Emission Factor x Surface Coal
Production x Conversion Factor
– Carbon dioxide Emissions = CO2 Emission Factor x Surface Coal
Production x Conversion Factor
– Nitrous Oxide Emissions = N2O Emission Factor x Surface Coal
Production x Conversion Factor
12
สรุป
มลพิษจากพล ังงาน
้ ล ังงาน
มลพิษจากการใชพ
(Combustion)
I การเผาไหม้แบบ
Stationary
II การเผาไหม้แบบ
Mobile
มลพิษจากพล ังงานอืน
่
จากการหลุดรอดหรือรว่ ั ไหล
จากการจ ัดหาจ ัดการพล ังงาน (Fugitive)
ถ่านหิน/ลิกไนต์
NG และนา้ ม ัน
•การทาเหมือง
•หล ังการทาเหมือง
•การเก็บร ักษาถ่าน
หิน/ลิกไนต์
่ และอืน
•ขนสง
่ ๆ
•การสารวจ
•การขุดเจาะ
•การผลิต
่ ทางท่อ
•การสง
•การแยก/กลน
่ั
•การ Upgrade
้ ถานี
่ สูส
•การขนสง
บริการ
รวม
มลพิษจากการใช ้
+ มลพิษหลุดรอด
= มลพิษจากพล ังงาน
13
้ ล ังงาน
การเกิด GHG ของประเทศไทยจากการใชพ
14
่ ยลด GHG
มาตรการทีช
่ ว
้ ล ังงานหมุน
• การใชพ
่ เวียนต่างๆ ทีไ่ ม่กอ
่ ให้เกิด GHG
้ ล ังงานทดแทนทีไ่ ม่กอ
่ นิวเคลียร์
• การใชพ
่ ให้เกิด GHG เชน
้ ล ังงานหมุนเวียนต่างๆ ทีล
้ อสซล
ิ เชน
่
• การใชพ
่ ดการใชฟ
Ethanol, Bio-diesel, Biomass, Biofuel
ิ ธิภาพพล ังงาน
• การเพิม
่ ประสท
้ ารผลิตไฟฟ้า Co-gen
่ การใชก
– ด้านอุปทาน เชน
ต ัวอย่าง โรงงานปูนซเี มนต์ใช ้ Heat Recovery
้ ล ังงาน เพิม
ิ ธิภาพ
– ด้านอุปสงค์ ลดการใชพ
่ ประสท
รถยนต์ เครือ
่ งใชไ้ ฟฟ้าต่างๆ
15
ขอบคุณ
16