Opracowanie:

Joanna Brogowska - Wrona

Publiczne Gimnazjum w Bełżcu

„Przemoc to wszelkie nieprzypadkowe akty godzące w osobistą wolność jednostki lub przyczyniające się do fizycznej, a także psychicznej szkody osoby, wykraczające poza społeczne zasady wzajemnej relacji”. (I. Pospiszyl) Agresja to „zachowanie skierowane przeciw komuś lub czemuś. Może mieć dwa kierunki: na zewnątrz, przeciw przedmiotom lub osobom zewnętrznym lub osobie będącej sprawcą trudności albo przeciw sobie samemu”. (T. Tomaszewski)

„Jeśli nie mogę być w czymś dobry, to będę niedobry i będę w tym najlepszy”

Według psychologów agresja jest reakcją na zdarzenia, które wywołują gniew. Utrudnianie wykonania działania lub osiągnięcia danego celu może prowadzić do tzw.

agresji frustracyjnej

. Przyczyny frustracji w środowisku szkolnym mogą być różne, np.: brak uznania wśród rówieśników, brak przyjaznych kontaktów z rówieśnikami, brak sukcesów w szkole, poczucia bezpieczeństwa, częste upominanie przez nauczyciela, podawanie jako przykład złego zachowania się.

Agresja relacyjna –

częsta wśród dziewcząt w okresie dojrzewania, polega na izolowaniu określonej osoby.

PRZEMOC I AGRESJA wrogie gesty i miny izolowanie

złośliwe filmy

Przemoc i agresja emocjonalna

na stronach internetowych

wyzwiska SMS-y plotki wyśmiewanie groźby manipulowanie związkami przyjaźni kopanie opluwanie Przemoc i agresja słowna bicie Przemoc i agresja fizyczna obgadywanie poniżanie szantażowanie

szarpanie

popychanie e-maile

w pomieszczeniach

braku wiary we własne możliwości poczucia niesprawiedliwości

bólu złych wyników w nauce obojętności

myśli samobójczych

strachu

depresji i nerwic

braku zaufania do drugiego człowieka

nałogów

GDY SIĘ BIJĄ…

• -

Zasady ogólne:

Reagujemy na każdy incydent przemocy.

Reagujemy w podobny sposób tworzymy front dorosłych.

Reagujemy w sposób przekazujący troskę o ucznia.

Każdą sytuację rozpatrujemy rzetelnie i gruntownie.

Jesteśmy konsekwentni w naszych działaniach.

Postępowanie w sytuacji przemocy: Ze sprawcami i ofiarami rozmawiamy osobno.

Spisujemy zeznania świadków.

Prowadzimy zapis całej interwencji – co się wydarzyło?

W trudnych przypadkach tworzymy zespoły interwencyjne.

Postępowanie wobec sprawców przemocy:

Z każdym sprawcą przemocy rozmawiamy osobno.

Prowadzimy systematyczne cykle rozmów – aż do zniknięcia problemu.

Włączamy do współpracy rodziców.

Spisujemy kontrakty.

Monitorujemy zachowanie sprawcy.

Tworzymy hierarchię rozmów (stopniujemy napięcie i środki), np.

uczeń – wychowawca; uczeń – wychowawca, pedagog, inny n-l; uczeń - wychowawca, inni n-le; uczeń – rodzice; uczeń – wychowawca, dyrektor.

-

Tworzymy hierarchię konsekwencji wychowawczych.

Wskazówki pomocne wychowawcy w rozpoznaniu ofiary w klasie:

Dzieci będące ofiarami przemocy zwykle: -

są przezywane, wyśmiewane, zmuszane do posłuszeństwa - podczas kłótni, zaczepek czy bójek reagują często płaczem lub uciekają - często szukają swoich rzeczy, które są chowane lub niszczone - mają sińce, zniszczone lub brudne ubranie (zapytane nie potrafią wyjaśnić, co się stało) - przerwy często spędzają same lub w pobliżu dorosłego - często są wybierani jako ostatni do pracy w grupach lub do drużyn na lekcjach W-F - wyglądają na nieszczęśliwe - mają trudności w mówieniu na forum całej klasy - pogarszają się w nauce - myślą same o sobie, że są „gorsze” wycofują się z kontaktów z innymi - czują wstyd, że nie potrafią się bronić, załamują się - są izolowane, tracą zaufanie do otoczenia - mogą nie mieć żadnego bliskiego przyjaciela - unikają szkoły, rano skarżą się na bóle głowy, brzucha, tracą apetyt - spóźniają się do szkoły, - wracają ze szkoły powoli, często dłuższą drogą.

Wskazówki pomocne wychowawcy w rozpoznaniu sprawcy przemocy w klasie:

Dzieci - sprawcy przemocy zwykle:

- dokuczają, ale głównie kierują to do słabszych, bezbronnych kolegów - lubią dominować i podporządkowywać sobie innych - są sprawni i zręczni - łatwo się denerwują i wybuchają - mają trudność z przestrzeganiem ogólnie przyjętych zasad - często są nastawieni na „nie” - mają zwykle małe lub żadne poczucie winy - wobec ofiary brak im zrozumienia, współczucia czy sympatii - łatwo się kontaktują z otoczeniem umieją sprytnie wybrnąć z sytuacji - potrafią udawać - czerpią korzyści materialne i psychiczne ze swojej przemocy (ofiary dostarczają im np. pieniędzy) - wobec dorosłych mogą być agresywni lub ugrzecznieni.

Do prezentacji wykorzystano:

Materiały i opracowania: - z kursu kwalifikacyjnego: „Terapia pedagogiczna”, - szkolenia: „Przemoc, uzależnienia, autodestrukcja, depresja – problemy współczesnego wychowawcy a nowoczesny warsztat pracy”.

Joanna Brogowska-Wrona Pedagog szkolny

Dziękuję za wytrwałość!