Transcript Durum Analiz Çalışmaları SUNU

STRATEJİK PLANLAMA SÜRECİ
DURUM ANALİZİ
NEREDEYİZ?
1
Stratejik Planlama Süreci
Tarihsel gelişim
Mevzuat Analizi
Faaliyet Alanları İle Ürün ve
Hizmetlerin Belirlenmesi
Paydaş Analizi
GZFT (SWOT) Analizi
Gelişim Alanlarının Belirlenmesi
Kuruluşun varoluş gerekçesi
Temel İlkeler
Arzu edilen gelecek
DURUM ANALİZİ
MİSYON VE İLKELER
VİZYON
Orta vadede ulaşılacak amaçlar
Spesifik, somut ve ölçülebilir hedefler
AMAÇLAR
VE
HEDEFLER
Amaç ve hedeflere ulaşma yöntemleri
Detaylı iş planları
Maliyetlendirme
STRATEJİLER
FAALİYETLER
VE
PROJELER
Raporlama
Karşılaştırma
Geri besleme
NEREDEYİZ
İZLEME
NEREYE ULAŞMAK İSTİYORUZ?
GİTMEK İSTEDİĞİMİZ YERE
NASIL ULAŞABİLİRİZ?
2
BAŞARIMIZI NASIL TAKİP EDER
Stratejik Planlama Süreci
0. Planlamanın Planlanması
1. Neredeyiz ?
2. Nereye Ulaşmak İstiyoruz ?
3. Nasıl Ulaşabiliriz?
4. Nasıl Ölçer ve Değerlendiririz?
3
Mevzuat Analizi
Benimse(t)me
İLKELE
R
Stratejik Planlama Ekibinin
Oluşturulması
MİSYO
N
VİZYON
Kritik
Başarı
Faktörler
i
Strateji Alanları
Takım Bilincinin Oluşturulması
Stratejik Amaçlar
Çalışma Normlarının
Belirlenmesi
Hedefler
2
İş Takviminin Oluşturulması
Durum
Analizi
Paydaş Belirleme
Paydaş Analizi
Paydaş
Görüşmeleri
1
GZFT ve Öneriler
Stratejik Konular
3
Stratejiler
Faaliyet ve
Projeler
4
Performans
Kriterleri
Görüşlerin Alınması
Nihai SP
Performans
Planı
4
UYGULAMA
0
Hiç birimiz, hepimiz
kadar zeki değiliz.
5
DURUM ANALİZİ
• NEREDEYİZ?
6
Durum Analizi (Neredeyiz)?
• Tarihi gelişim
• Kuruluşun yasal yükümlülükleri ve
mevzuat analizi
• Kuruluşun faaliyet alanları ile ürün ve
hizmetlerinin belirlenmesi
• Paydaş analizi (iç ve dış paydaşlar,
yararlanıcılar)
• Kuruluş içi analiz ve Çevre analizi
(GZFT)
7
1.Tarihi gelişim
• Kuruluşun hangi tarihte hangi amaçlara
hizmet etmek için kurulduğu, bugüne
kadar geçirdiği kritik aşamalar, önemli
yapısal dönüşümler analitik bir bakış
açısıyla değerlendirilir.
8
2.Yasal Yükümlülükler Ve
Mevzuat Analizi
• Bakanlığın mevzuattan kaynaklanan
yükümlülüklerinin tespiti yapılır.
9
Mevzuat Analizi
YASAL
YÜKÜMLÜLÜK
DAYANAK
AYRILAN
MALİ
KAYNAK
- Yok
- Yetersiz
- Yeterli
- Fazla
ÖRGÜT/
İNSAN
KAYNAĞI
- Yok
- Yetersiz
- Yeterli
- Fazla
DEĞERLENDİRME
- Kaldırılmalı
- Daha az önem
verilmeli
- Aynı kalmalı
- Güçlendirilmeli
10
3.Faaliyet Alanları
Ürün/Hizmetlerin Belirlenmesi
Ürün/Hizmet : Herhangi bir
hizmet/üretim sürecinin çıktısı
11
MEB Faaliyet Alanları (Örnek)
ALT YAPI VE MALZEME
BURS-YURT-SOSYAL-KÜLTÜR-SPOR-SAĞLIK
DENETİM
DÜZENLEME
ÖĞRETMEN YETİŞTİRMEK
EĞİTİM-ÖĞRETİM
Nitelikli insan gücünü yetiştirmek
Ölçme değerlendirme hizmetlerini sunmak
Üstün zekalıların ve engellilerin eğitimi
Yaşam boyu eğitim
POLİTİKA –STRATEJİ-PLANLAMA-PROGRAM-GELİŞTİRME
Engelli ve özel yetenekli öğrencilerin durumlarına uygun programlar hazırlamak
Eğitimde fırsat eşitliğini sağlamak
………………………..
EĞİTİM TEKNOLOJİSİ
……………………………..
YAYIM
……………………………………..
12
DURUM ANALİZİ
4. PAYDAŞ ANALİZİ
13
Paydaş Analizi
• Paydaş:
Kurum faaliyetlerinden etkilenen
veya bu faaliyetleri etkileyen
kişi, grup veya kurumlar
• Çalışanlar,
• Müşteriler,
• Liderler,
• Stratejik Ortaklar,
• Temel Ortaklardır.
14
Paydaş Analizi
• İç Paydaş (Çalışanlar)
• Dış Paydaş (Temel Ortak,
Stratejik Ortak, Tedarikçiler)
• Müşteri (Yararlanıcı, Hedef kitle)
15
İç paydaşlar(Çalışanlar)
• Kuruluştan etkilenen veya kuruluşu
etkileyen kuruluş içindeki kişi, grup veya
(varsa) ilgili/bağlı kuruluşlardır.
ÖRNEK: İdareci, Öğretmen, Öğrenci ve
destek personeli vb.
16
Dış Paydaşlar
• Kuruluştan etkilenen veya kuruluşu
etkileyen kuruluş dışındaki kişi, grup
veya kurumlardır.
• ÖRNEK: Kuruluş faaliyetleriyle ilişkisi
olan diğer kamu ve özel sektör
kuruluşları,
• Milli Eğitim Müdürlüğü, sendikalar, ilgili
sektör birlikleri, aileler vb
17
Stratejik ortak
• Gönüllülük vardır.
• Vizyona ulaşabilmek için onlarla
ortaklık yapmak gerekir.
• “Kazan Kazan” yaklaşımı.
• ÖRNEK: Medya
18
Temel ortak
• Kanunla bağlı olduğumuz. Hiçbir zaman
ayrılamayacağımız. İşbirliği yapmak
zorunda olduğumuz ortaklar.
• ÖRNEK: Genel müdürlük için MEB, İl milli
eğitim müdürlükleri için Valilik
19
Paydaş görüşleri alınması
• Kurumun hangi faaliyetleri ve hizmetleri
sizin için önemlidir?
• Kurumun olumlu yönleri nelerdir?
• Kurumun geliştirilmesi gereken yönleri?
• Kurumdan beklentileriniz?
20
Paydaş görüşleri alınması
•
•
•
•
Mülakat
Anket uygulanması
Atölye çalışması
Toplantı
21
MEB paydaşları
İç Paydaşlar







Kurum İçi Birimler
Eğitim Yöneticileri
Öğretmenler
Diğer Çalışanlar
Öğrenciler
Okul Aile Birlikleri
Özel Öğretim Kurumları
Dış Paydaşlar


















Anne, Baba ve Veliler
Eğitim Sendikaları
Üniversiteler
Meslek Kuruluşları ve Sivil Toplum Örgütleri
Diğer Bakanlık Kuruluşları
Medya
Yayınevleri ve Yazarlar
Yerel Yönetimler
Yargı Kurumları
Hayırseverler
Mezun Dernekleri
Eğitim Materyali Üreten Özel Firmalar
Özel Öğrenci Yurtları
Ulaştırma Sektörü
Sanat ve Spor Dünyası
Bilgi ve Bilişim Teknolojileri Üreticileri ve
Kullanıcıları
Siyasi Partiler
Güvenlik Güçleri
22
Paydaşların
Değerlendirilmesi
Etki Zayıf
Güçlü
Önem
Önemsiz
İzle
Bilgilendir
Önemli
Çıkarlarını
gözet,
çalışmalara
dahil et
Birlikte
çalış
23
Afrikalılara neyi nasıl yapacaklarını
söyleyebilecek eskimolar olabilir.
24
DURUM ANALİZİ
5. KURULUŞ İÇİ ANALİZ
ÇEVRE ANALİZİ
GZFT (SWOT) Analizi
Güçlü yönler
Zayıf yönler
Fırsatlar
Tehditler
25
SWOT ANALİZİ
Stratejik
planlamanın
bütün
aşamalarında önemli rol üstlenecek planlama
ekibinin,
ÖRGÜTE
yapması
yapılacak çalışmaların başarısı için
kritik
bir
öneme
kullanılabilecek
İLİŞKİN
durum
sahiptir.
tekniklerden
Bu
biri
analizi
amaçla
SWOT
analizidir.
26
SWOT ANALİZİ
Stratejik Planlama açısından örgüt ile
çevresi
arasındaki
ilişki,
iki
farklı
noktada
odaklaşmaktadır.
SWOT analizi incelenen kuruluşun, tekniğin,
sürecin veya durumun güçlü ve zayıf yönlerini
belirlemekte ve dış çevreden kaynaklanan fırsat
ve tehditleri saptamakta kullanılan bir tekniktir.
27
SWOT ANALİZİ
SWOT, aşağıdaki yer alan İngilizce kelimelerin baş
harflerinden oluşturulmuş bir kısaltmadır.
S : Strength (Örgütün güçlü/üstün olduğu yönlerinin
tespit edilmesi demektir)
W : Weakness (Örgütün güçsüz/zayıf olduğu yönlerin
tespit edilmesi demektir)
O : Opportunity (Örgütün sahip olduğu fırsatları ifade
etmektedir)
T : Threat (Örgütün karşı karşıya bulunduğu tehdit ve
tehlikeleri ifade etmektedir)
28
GZFT (SWOT)
F
G
Z
T
29
1.Kuruluş İçi Analiz
• Kurumun mevcut durumunu ve
geleceğini etkileyebilecek iç ortamdan
kaynaklanan ve kurumun kontrol
edebildiği koşulların ve eğilimlerin
incelenerek güçlü ve zayıf yönlerin
değerlendirilmesi
30
Kuruluş içi analizde;
• Kuruluşun yapısı
• Beşeri kaynaklar
• Kurum kültürü
• Teknoloji
• Mali durum
dikkate alınmalıdır.
31
YETENEK
• Bazen ne kadar
yetenekli
olursak olalım,
elimizdeki
malzeme,
bulunduğumuz
ortam bir yere
kadarsa, biz ne
yapabiliriz
ki?......
32
Güçlü yönlerin saptanması
• Üstünlükleriniz nelerdir?
• Neleri iyi yaparsınız?
• Başkaları, güçlü yanlarınız olarak neleri
görmektedirler?
• Gerçekçi olun
• Tüm karakteristiklerinizi sıralayın
33
Zayıf yönlerin saptanması
• Neleri kötü yapmaktasınız?
• Neleri iyileştirmeye gereksiniminiz var?
• Başkaları hangi konularda sizden daha
iyidirler?
• Başkalarının gözüyle ne gibi
zayıflıklarınız ortaya çıkmakta?
34
SWOT ANALİZİ ÖRNEK UYGULAMASI
Güçlü Yönler
•Tarihsel bir birikime sahip olması,
•İnsan ve malî kaynaklarının yeterli olması,
•Okulun fizikî kapasitesinin yeterli olması,
•Sınıf öğrenci mevcutlarının standarda uygun olması,
•Veli okul iş birliğinin gelişmiş olması,
•Okulda bulunan OGYE sürecinin etkili ve verimli
çalışması.
Zayıf Yönler
•Bazı yöneticilerin ve çalışanların değişime karşı
direnci,
•Ders araç gereçlerinin yetersizliği,
•Öğretmenlerin bilgi iletişim teknolojilerini etkili
kullanmamaları,
•Okulda etkili bir performans değerlendirmenin
yapılamayışı,
•Öğretmenler arasında yeterli iş birliğinin olmaması,
•Okulda olumlu bir örgüt kültürü ve iklimin olmaması.
……. LİSESİ
Fırsatlar
•EARGED ile iş birliğinin güçlü olması,
•Okulun üniversitelerle iş birliğinin gelişmiş olması,
•EARGED ve Üniversite iş birliği nedeniyle okulun
personeline yönelik hizmet içi eğitim ihtiyacının
hemen karşılanabilir olması,
•Öğrencilerin üniversiteye giriş oranının yüksek
olması,
•Okula yönelik veli ve toplum desteğinin güçlü
olması.
Tehditler
•Okulun şehir merkezine uzaklığı,
•İl ve ilçe millî eğitim müdürlüğü ile koordinasyon
eksikliği,
•Okulun bulunduğu bölgede tek lise olması,
•Personel değişiminin sık olması,
•Okulun bulunduğu bölgenin sosyal ve ekonomik
düzeyi.
35
Zayıf yönlerinizden yakınmayın...
Kuvvetli yönlerinize konsantre olun.
36
2. Çevre Analizi
• Kurumun kontrolü dışındaki
koşulların ve eğilimlerin incelenerek
fırsat ve tehditlerin belirlenmesi
37
Fırsatlar
• Önünüzde duran fırsatlar nelerdir ?
• Çevrede ne gibi ilginç gelişmeler
yaşanmakta ?
38
FIRSAT
• Bazen yanı
başımızdaki
fırsatları, sahip
olduğumuz
güzellikleri
görmeyiz, illa
biri mi
anımsatmalı?.....
39
Tehditler
• Ne gibi engellerle karşılaşmaktasınız?
• Rakipleriniz ne yapmaktalar?
• Beklenen iş, ürün veya hizmet
standartları değişmekte mi?
• Değişen teknoloji konumunuzu tehdit
ediyor mu?
• Finansal sorunlarınız var mı?
40
Çevre analizi
(PEST Analizi)
•
•
•
•
Politik/Hukuki
Ekonomik
Sosyal/Kültürel
Teknolojik
41
PEST ANALİZİ
Politik, Ekonomik, Sosyal ve Teknolojik
faktörlerin
incelenerek,
önemli
ve
hemen
harekete geçirilmesi gerekenleri tespit etmek ve
bu faktörlerin olumlu veya olumsuz etkilerini
ortaya çıkarmak için yapılan bir analizdir.
42
PEST ANALİZİ
…..EĞİTİM BAKANLIĞI PEST ANALİZİ
SOSYAL EĞİLİMLER
Şehirler arası ve deniz aşırı göçler dolayısıyla artan okul
çağındaki çocuk sayısı,
Kentlerin hızla genişlemesi, tesisleşmesi ve bunun yol açtığı
yeni okullara olan talebin artması,
Bazı kırsal ve uzak bölgelerdeki nüfusun azalması,
Yeni istihdam tarzları, artan hareketlilik ve yoksulluktaki
yeni yoğunlaşma etkisiyle değişen aile yapısı ve sosyal yapı,
Birçok geleneksel sosyal yapının etkisinin azalması,
43
PEST ANALİZİ
BİLGİ VE EKONOMİ EĞİLİMLERİ
Bilginin, refaha ve mutluluğa ulaşmada ana itici güç olarak belirmesi,
Toplum
kelimesinin
anlamında,
internet
kullanımı
sonucunda
meydana gelen değişiklikler,
Çalışanlarda değişik becerilerin ve daha fazla esnekliğin aranmasına
yol açan küreselleşme ve rekabetin gittikçe arttığı ekonomi,
İstihdamda geleneksel alanlardan bilgi ve hizmet sektörüne kayış,
Vasıfsız
işlerdeki
düşüş
ve
istihdam
için
gerekli
nitelik
ve
becerilerdeki artış,
İşgücünde yarı-zamanlı işgücü oranın artması,
44
PEST ANALİZİ
POLİTİK EĞİLİMLER
Erken eğitimin (okul öncesi eğitim) çocukların gelişimi ve
örgün eğitimdeki başarıları üzerindeki önemli etkilerinin
uluslar arası farkındalığındaki artış,
Toplumun, eğitime ve öğretime erişebilirlik hakkında zorunlu
eğitimi aşan beklentileri,
Eğitimdeki başarı seviyesinin OECD ülkelerine göre düşük
olması,
Yurt dışına “öğrenci “göçü”,
Kamu yönetimi reformu çalışmaları,
Eğitimin yerinden yönetim anlayışına doğru evrilmesi,
45
PEST ANALİZİ
TEKNOLOJİK EĞİLİMLER
 Teknolojinin
ilerlemesi
ve
benimsenmesinin
artması,
 Bilginin
hızlı
üretimi,
erişilebilirlik
ve
kullanılabilirliğinin gelişmesi,
 Teknolojinin
sağladığı
yeni
öğrenme
ve
etkileşim/paylaşım olanakları,
46
Yalnız çalışan, sadece toplar.
Ekiple çalışan ise çarpar.
47
SWOT (GZFT) ANALİZİ
Kuruluş İçi
Analiz
Güçlü Yönler
Zayıf Yönler
Tehditler
Fırsatlar
Çevre Analizi
48
Strateji oluşturma
yöntemleri
• Kritik Sorular Yöntemi
• GZFT Analizi
-ZT Stratejileri
-ZF Stratejileri
-GT Stratejileri
-GF Stratejileri
49
TOWS MATRİSİ
İÇ FAKTÖRLER
GÜÇLÜ YÖNLER
ZAYIF YÖNLER
G-F Stratejileri
Z-F Stratejileri
DIŞ FAKTÖRLER
FIRSATLAR
TEHDİTLER
(Kurumun/Kuruluşun/Birimin güçlü
taraflarını destekleyen fırsatları
belirlemek ve değerlendirmek için
geliştirilen stratejilerdir)
(Kurumun/Kuruluşun/Birimin zayıf
yönlerini kuvvetlendirmek için
fırsatları kullanarak geliştirilen
stratejilerdir)
G-T Stratejileri
Z-T Stratejileri
(Kurumun/Kuruluşun/Birimin dış
tehditlere karşı hassasiyetini
azaltmak için birimin güçlü yanlarının
nasıl kullanılması gerektiğini ortaya
koyan stratejilerdir)
(Kurumun/Kuruluşun/Birimin zayıf
yönlerinin dış tehditlerden kolayca
etkilenmesini engelleyecek savunma
planlarını hazırlamaya yarayan
stratejilerdir)
50
“Eylem olmadı mı vizyon bir rüyadır.
Vizyon olmadan eylem vakit
geçirmektir. Eyleme sahip bir vizyon
ise dünyayı değiştirmektir”
TEŞEKKÜRLER…
51