Transcript Sunumu indirmek için tıklayınız - Çanakkale Devlet Hastanesi Resmi

ORGAN BAĞIŞI ve
ORGAN NAKLİ
Uzm. Dr. Azem ÜLKÜ
Organ Nakli İl Koordinatörü
Hemşire Gönül PINARCIOĞLU
Organ Nakli Koordinatörü
Hemşire Emine KARAKAYA
Organ Nakli Koordinatörü
GÖKYÜZÜNDE BİR
IŞIKTA SEN YAK
ORGAN BAĞIŞI YAP
LÜTFEN
YARDIM
EDİN !!!
ORGAN NAKLİ NEDİR?
Vücutta görev yapamayacak derecede hasar
gören organların yerine,
canlı veya ölüden alınan
yeni, sağlam organın cerrahi yöntemle
nakledilmesi işlemine organ nakli denir
İKİ ÇEŞİT ORGAN NAKLİ VARDIR
CANLIDAN
KADAVRADAN
CANLIYA
CANLIYA
Canlıdan canlıya organ nakli
ne demektir?
Yaşayan bir insanın,
• böbreklerinden birini
• karaciğerinin bir kısmını
• Kemik iliğini,
ihtiyacı olan bir başkasına
hayatta iken verebilmesidir
CANLIDAN CANLIYA
YAPILAN NAKİLLER:
BÖBREK, KARACİĞER
AKCİĞER, KALP, PANKREAS
gibi diğer hayati organların nakilleri
sadece kadavradan yapılabilir
Kadavradan (ölmüş kişiden)
organ nakli ne demektir?
•beyin hasarıyla
•hastanede,
•yoğun bakım servisinde,
•solunum cihazına bağlı,
•Beyin ölümü geçekleşmiş ve
•Ailesi organ bağışı yapmış,
kişinin organlarını alıp; ihtiyacı olan
başka bir kişiye nakline kadavradan
organ nakli denmektedir.
ÜLKEMİZDE HANGİ ORGAN VE
DOKULARIN NAKLİ YAPILABİLİYOR?
•
•
•
•
•
•
BÖBREK
KARACİĞER
KALP
PANKREAS
AKCİĞER
KEMİK ve
KEMİK İLİĞİ
•
•
•
•
•
İNCE BAĞIRSAK
KALP KAPAĞI
KORNEA
TENDON
DERİ
HER ÖLEN KİŞİDEN ORGAN
NAKLİ YAPILABİLİR Mİ?....
•Kişi evde, sokakta veya
hastanenin herhangi bir
servisinde ölmüş olsa
bile, böyle durumlarda
bu kişilerden organ
nakli yapılamıyor, bu
tıbbi olarak şuan
mümkün değildir.
NEDEN ORGAN NAKLİ GEREKLİ!
 HAYAT KALİTESİNİ ARTIRIR
 İŞ GÜCÜ KAYBINI AZALTIR
 YAŞAM ÖMRÜNÜ UZATIR
 MALİYETİ DAHA UCUZDUR…
BEYİN ÖLÜMÜ NEDİR?
BEYİN ÖLÜMÜ NEDİR?
Beynin tamamen ve
geri dönüşümsüz
olarak tüm
fonksiyonlarını
kaybetmiş olmasını
tanımlar!
BEYİN ÖLÜMÜNE KİMLER KARAR VERİR ?
2014 YILINDAN
ANESTEZİYOLOJİ ve
REANİMASYON UZM.
İTİBAREN
NÖROLOJİ UZM.
(ASABİYE)
İKİ UZMAN
HEKİM
KARAR
VERİYOR
ACİL UZMANI
NÖROŞİRÜRJİ UZM.
(BEYİN CERRAHİSİ)
Beyin Ölümü
ile
Bitkisel Hayat
Arasındaki
Farklar!!!
BEYİN ÖLÜMÜ VE BİTKİSEL HAYATI BİR
ÖRNEKLE ANLAMAYA ÇALIŞALIM;
SAKSIMIZDA
YETİŞTİRDİĞİMİZ
İKİ
ÇİÇEĞİMİZ VAR…
SAKSI BİRGÜN
YERE DÜŞÜYOR
VE
ÇİÇEKLERDEN
BİR TANESİ
DALINDAN KOPUYOR
DİĞERİ İSE
TAM KOPMUYOR!
SONRA BAKIYORUZ Kİ;
BARDAKTAKİ ÇİÇEK
YAPRAKLARINI DÖKMÜŞ
DİĞERİ İSE
YAŞAMAYA DEVAM EDİYOR!
İŞTE
BARDAKTAKİ ÇİÇEK
BEYİN ÖLÜMÜ
SAKSIDAKİ ÇİÇEK İSE
BİTKİSEL HAYATTIR!
BİTKİSEL HAYAT
• Hastanın solunumu
devam eder
• Bu hastalar aylarca,
yıllarca yaşayabilirler
• Bazı durumlarda
iyileşme şansları vardır
KOMADAKİ DURUM
BEYİN ÖLÜMÜ
BEYİN ÖLÜMÜ
• Solunum cihazına bağlıdır
• Hastanın kendisi solunum yapamaz
• Bu vakalar tıbben ölüdür
• Hayata dönmesi mümkün değildir
BEYİN ÖLÜMÜ GELİŞTİKTEN SONRA
• Organ bağışı için ailelerden izin alıyoruz
• Önce aile beyin ölümü ve organ bağışı için bilgilendiriliyor
• Daha sonra organ bağışı yapıp yapmayacağı soruluyor
• Artık yoğun bakımlarda beyin ölümü gelişmiş kişilerin
yakınlarına Türkiye’nin her yerinde bilgilendirme yapılıyor,
organ bağışı konusundaki kararları soruluyor
1979 YILINDA
“ORGAN VE DOKU
ALINMASI,
SAKLANMASI VE
NAKLİ HAKKINDA”
2238 SAYILI
KANUN
ÇIKARILMIŞTIR.
Madde 14 - Bir kimse sağlığında vücudunun tamamını veya dokularını, tedavi, teşhis ve
bilimsel amaçlar için bıraktığını resmi veya yazılı bir vasiyetle belirtmemiş veya bu
konudaki isteğini iki tanık huzurunda açıklamamış ise sırayla;
Eşi, reşit çocukları, ana veya babası veya
kardeşlerinden ikisinin; bunlar yoksa yanında
bulunan herhangi bir yakınının muvafakatiyle
ölüden organ ve doku alınabilir.
Aksine bir vasiyet veya beyan yoksa, kornea gibi ceset üzerinde bir değişiklik yapmayan
dokular alınabilir. Ölü, sağlığında kendisinden ölümünden sonra organ veya doku
alınmasına karşı olduğunu belirtmişse organ ve doku alınamaz.
ORGAN BAĞIŞI NEDİR?
Bir kişinin hayatta iken serbest iradesi ile tıbben yaşamı
sona erdikten sonra
Doku ve Organlarının
Başka Hastaların Tedavisi İçin Kullanılmasına
İzin Vermesi
ve bunu belgelendirmesidir
KİMLER ORGAN BAĞIŞINDA
BULUNABİLİR?
2238 sayılı yasaya göre;
18 yaşını doldurmuş
akıl sağlığı yerinde olan
herkes
organlarını bağışlayabilir
ORGAN BAĞIŞINDA BULUNABİLMEK İÇİN ;
Organ bağış senedini
iki tanık huzurunda
doldurup imzalamak
yeterlidir
BU BELGE VE KART
KİMLER ORGAN VE DOKU
BAĞIŞI YAPAMAZ ?
HERKES ORGAN BAĞIŞI YAPABİLİR
YAŞ VE DİĞER HASTALIKLAR AÇISINDAN BAĞIŞA ENGEL
DURUM YOKTUR
ANCAK BAZI DURUMLARDA ALINAN ORGANLAR
KULLANILAMAZ
BAZI KRONİK ENFEKSİYONLAR (TBC, AIDS … gibi)
METASTAZ YAPMIŞ KANSERLER
ORGAN BAĞIŞINDA BULUNDU İSENİZ;
• Ailenizi ve yakınlarınızı
bilgilendiriniz
• Hiç bir zaman bağış kartı
tek başına yeterli değildir
• Ailenin onayı ve rızası
gerekir
ORGAN BAĞIŞI BİR NEVİ MİRASTIR
Bu sebeple bağış
yaptığınız andan
itibaren bu kararınızı
ailenizle paylaşmanız
gerekmektedir
ORGAN BAĞIŞI NERELERDE YAPILABİLİR?
• ORGAN NAKLİ YAPAN MERKEZLERDE
• TÜM DEVLET HASTANELERİ VE BAZI
ÖZEL HASTANELERDE
• SAĞLIK MÜDÜRLÜKLERİNDE
• ORGAN NAKLİ İLE İLGİLENEN VAKIF,
DERNEK...vs KURULUŞLARDA
ORGAN BAĞIŞI İŞLEMİ YAPILABİLİR
EN ÇOK KARŞILAŞTIĞIMIZ SORU;
ORGAN BAĞIŞI DİNİMİZCE UYGUN MUDUR?
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI
DİN İŞLERİ YÜKSEK KURULU
6.3.1980 tarih ve 396 sayılı kararı ile
organ naklinin caiz olduğunu
açıklamıştır.
• İslam dininde konuyla ilgili ayet ve
hadisler vardır;
“Kim bir kimseye hayat verirse, o
sanki bütün insanlara hayat
vermişçesine sevap kazanır.”
Maide suresi, ayet 32
“İnsan kendisinin kemiklerini bir
araya getiremeyeceğimizi mi
sanıyor? Evet bizim onun parmak
uçlarını bile aynen eski haline
getirmeye gücümüz yeter.”
“iyilik yapacağınız kişi yaptığı iyilik
ve fenalıklardan kendisi
sorumludur.”
Kıyamet suresi , ayet 3-4.
• Hıristiyanlık, Yahudilik, Budizm ve
diğer dinler de, organ bağışını insan
sevgisinin bir parçası olarak kabul
etmektedirler ve bu alandaki çabaları
desteklemektedirler
BAĞIŞLANAN ORGANLAR KİMLERE
NAKLEDİLİR?-1
Organ Alacak Hastalar;
• kan grubu uyumuna,
• doku grubu uyumuna
göre belirlenir
• cins, ırk, dil, din,
• zengin-fakir ayırımı
yapılmaz
BAĞIŞLANAN ORGANLAR KİMLERE
NAKLEDİLİR?-2
ETİK KURULLARIN
OLUŞTURDUĞU
ULUSAL ACİL LİSTEYE
GÖRE ORGAN DAĞITIMI
YAPILIR
Donör görünüşü ve vücut bütünlüğü
bozulur mu?
• Organ alımı ameliyathane koşullarında,
uzman bir hekim ekibi tarafından
gerçekleştirilir
• Sıradan bir ameliyattan görünüm olarak
farklı değildir
• Cesedin vücut bütünlüğü korunur
Sağlık sorunlarınız var.
Buna rağmen bağışladığınız
organlarınız kullanılabilir mi?
• İleri yaş
• Süregelen sağlık sorunları
• Alkol ve sigara alışkanlığı
Organ bağışına engel değildir
ORGAN BAĞIŞI İÇİN YAŞ SINIRI
VE ÖZELLİK ARANIYOR MU?
18 Yaş ve Üzeri Akli Dengesi
Yerinde Olan
Herkes Organ Bağışı Yapabilir ve
Organ Bağışı Kartı
Sahibi Olabilir
ORGANLARIN BELİRLİ KİŞİLERE
ÖZELLİKLE VERİLME DURUMU VAR MI?
• Bağışlanan organlar,bu konu ile
ilgilenen ulusal koordinasyon
sistemi tarafından tıbben acilliği
ve doku uyumuna göre en uygun
alıcıya nakil edilir
• Bu belirlemede zengin, fakir, ırk,
cinsiyet vb. Ayrımlar kesinlikle
yapılmaz
SADECE KARACİĞERİMİ BAĞIŞLAMAK
İSTİYORUM, MÜMKÜN MÜ?
Organ bağış kartının bir bölümünde bağışlamak
istediğiniz organlarla ilgili seçenekler mevcuttur
Bu bölümde işaretlediğiniz organlarınız dışında her
hangi bir organınızın alınması
söz konusu değildir
Sağlık sorunum olduğunda üzerimde
organ nakli kartı bulunursa bir sorun
çıkar diye tedirgin oluyorum. Bu
endişemde haklı mıyım?
Tababet ilkelerine göre hiç kimsenin hayatı hiç
kimse için feda edilemez. Bir kişinin hayatı
bütün insanlık uğruna bile feda edilemez
O nedenle hiç bir endişeye gerek yok.
“Suistimal olabilir mi?” diye düşünenler için
ise; organ nakli kalabalık bir ekibin işidir
Kaldı ki organların alınabilmesi için kişinin
hayattayken bağış yaptığı halde yine de ailenin
izninin alınması gerektiği unutulmamalıdır.
Bizim ya da en sevdiklerimizden birinin organ
nakline ihtiyacı olursa ne yaparız?
Onu yaşatmak için nelerden
vazgeçebileceğimizi bir düşünün!
Bir gün daha bizimle kalması için neleri feda
edebileceğimizi?
ORGANLARIN NAKLİ
08.06.2011 DONÖR ORGANİZASYONU
Akciğer
Süreyyapaşa E.A.H.
Çanakkale Devlet
Hastanesi
yaşında
Aile 30
onayı
alındı
beyin ölümü bildirimi
Kalp Ulusal Acil
Listesinden
Ege
Karaciğer
Bekleme
ListesindenÜ.T.F
İzmir Özel
Kent Hastanesi
Kornea Ege Ü.T.F
Sol Böbrek Tam
Uyumla Konya
Selçuk Ü.T.F.
Sağ Böbrek Ulusal
Sıradan Akdeniz
Ü.T.F..
ÜLKEMİZDE DURUM NASIL?
 60
binden fazla kronik böbrek yetmezliği hastası
 Böbrek
bekleme listesinde 22.000 kişi
 Karaciğer
 Kalp
bekleme listesinde 2 bin kişi
bekleyen 400 kişi
 Pankreas
 Kornea
bekleyen 125 kişi
bekleyen 2.000 kişi
KOORDİNATÖRLER KİMLER?
Uzm. Dr.
Azem ÜLKÜ
Hemşire
Gönül PINARCIOĞLU
Hemşire
Emine KARAKAYA
ORGAN BAĞIŞLARI
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Yıllara göre
Beyin Ölümü
2
1
9
5
9
13
12
17
24
14
10
Bağış
2
0
4
1
2
1
6
8
11
9
6
Toplam
116 Beyin Ölümü
50 Bağış
ÇANAKKALE DEVLET HASTANESİ
ORGAN NAKLİ TARİHÇESİ
İLK GÖREVLENDİRME
2002 YILINDA
ÇANAKKALE DEVLET HASTANESİ
ORGAN NAKLİ KOORDİNATÖRÜ
DR. AZEM ÜLKÜ
2004 YILINDA İLK ORGAN BAĞIŞI
İHSAN BİLGEN
ÇANAKKALE DEVLET HASTANESİ
ORGAN NAKLİ TARİHÇESİ
2012 YILINDA
SAĞLIK BAKANLIĞI
TEDAVİ HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRÜ
Sayın PROF. DR. İRFAN ŞENCAN
TARAFINDAN
ÇANAKKALE DEVLET HASTANESİ’NE
TEŞEKKÜR BELGESİ
ÇANAKKALE DEVLET HASTANESİ
ORGAN NAKLİ TARİHÇESİ
04 KASIM 2013TARİHİNDE
2011 – 2012 – 2013 YILLARI TOPLAMINDA
SAĞLIK BAKANIMIZ
Sayın DR. MEHMET MÜEZZİNOĞLU
TARAFINDAN
TÜRKİYE’DE EN BAŞARILI HASTANE
Ve
TÜRKİYE’DE EN BAŞARILI KOORDİNATÖRLER
PLAKETİ
ÇANAKKALE DEVLET HASTANESİ
ORGAN NAKLİ TARİHÇESİ
ÇANAKKALE DEVLET HASTANESİ
ORGAN NAKLİ TARİHÇESİ
ÇANAKKALE DEVLET HASTANESİ
ORGAN NAKLİ TARİHÇESİ
ÇANAKKALE’DE DURUM
NASIL
ÇANAKKALE’DE NAKİL DURUMLARINA BAKARSAK
KOORDİNATÖRLERİN HALKI BİLİNÇLENDİRMEK
ADINA YAYIN VE EĞİTİM PLANLARI
Yasemin öğretmen, 4 kişiye
hayat verecek
09.01.2012 20:12
BEYİN kanaması teşhisi ile
kaldırıldığı Çanakkale
t Hastanesi'nde beyin ölümü
gerçekleşen
İngilizce öğretmeni 42
yaşındaki Yasemin Gül'ün
ailesi tarafından bağışlanan
organları,
4 kişiye hayat verecek.