Transcript Hasta Hakları - Kayseri Halk Sağlığı Müdürlüğü

HASTA HAKLARI
VE
UYGULAMALARI
HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ
DESTEK HİZMETLERİ ŞUBESİ
EĞİTİM BİRİMİ
İNSAN HAKLARI
HAK:Adalet ve hukukun bireylere kazandırdığı
şey,kazanç yada hukuk düzeninin kişilere tanıdığı
yetkidir.
Hukuk kurallarını devlet koyar. Bu kurallar ile
kişilere belli bazı serbesti ve özgürlükler yani haklar
tanır.
Devlet tanıdığı bu hakları genişletebilir yada
daraltabilir.
Her ülkede hak ve özgürlükler standart
olmayıp ülkeden ülkeye farklılıklar gösterebilir.
Hasta Hakları
Hasta Hakları Nedir?
İnsan haklarının
sağlık alanına
yansımasıdır.
Hasta Hakları Nedir?
Hasta Hakları:
Sağlık hizmetlerinden faydalanma,
ihtiyacı bulunan fertlerin, sırf insan olmaları
vasfıyla sahip bulundukları ve T.C. Anayasası,
milletlerarası antlaşmalar, kanunlar ve diğer
mevzuat ile teminat altına alınmış bulunan
haklarını ifade eder.
Hasta Haklarının Amaçları
• *Hastalara sağlık hizmetlerinden
tam olarak yararlanma konusunda
yardım etmek,
• *Hastalarla sağlık çalışanları
arasındaki ilişkiyi desteklemek ve
geliştirmek,
• *Hastaların sağlık hizmeti
sürecine aktif katılımını
cesaretlendirmek,
Hasta Haklarının Amaçları
• *Hasta eğitimini genel bir uygulama haline getirerek
sağlık hizmeti etkinliğini artırmak,
• *Hasta hakları ile ilgili düzenli başvuru mekanizmaları
oluşturarak sağlık hizmeti ortamında oto kontrol
sağlamak,
• *Hasta-hekim ilişkisinde edilgen modeli değiştirerek sağlık
hizmetlerinin insancıllaştırılmasını sağlamak.
Hasta Hakları tarihsel gelişimi
Dünya Tabipler Birliğinin 1981’de
yayımladığı
Lizbon Bildirgesi
1990 yılında “Dünya Tabipler Birliğinin
İnsan Hakları Konusundaki Kararı”
Bali Bildirgesi 1995
Amsterdam Bildirgesi 1994
LİZBON BİLDİRGESİ
HASTANIN HEKİMİNİ ÖZGÜRCE SEÇEBİLECEĞİ
HASTALIĞI
İLE
İLGİLİ
YETERLİ
ÖLÇÜDE
BİLGİLENDİRİLMESİ GEREKLİLİĞİ
BİLGİLENDİRME SONUCU HASTANIN TEDAVİYİ
KABUL VEYA REDDETME ÖZGÜRLÜĞÜ
HASTALIĞI
İLE
İLGİLİ
BİLGİLERİN
GİZLİ
KALMASINI İSTEME HAKKI
SAĞLIK BAKANLIĞI
HASTA HAKLARI MEVZUATI
Hasta hakları yönetmeliği (1998)
Hasta hakları uygulama yönergesi
(26.04.2005/3077 sayılı olur)
Türkiye’de hasta hakları ile ilgili ilk yasal
düzenlemeler, 1998 yılında yayımlanan “HASTA
HAKLARI YÖNETMELİĞİ” ile yapılmıştır.
Bu yönetmelikte hasta hakları temel insan
haklarının sağlık hizmetleri alanına yansıması
şeklindedir.
Yönetmeliğin 1.maddesinde temel amacın
hasta haklarını somut olarak göstermek olduğu
belirtilmiştir.
9 bölüm ve 51 maddeden oluşan bu yönetmelikte
hasta haklarına ilişkin tüm konulara açıklık getirilmiş
hasta haklarının yanı sıra sağlık personeli ve
kurumların görev ve sorumluluklarına da yer
verilmiştir
Yönetmelik; sağlık personeli ,kurum ve
yöneticiler tarafından iyi bilinmeli hasta ve hasta
yakınlarının talepleri yönetmelik hükümleri
doğrultusunda değerlendirilmelidir
En Temel Hasta Hakları
1-HİZMETTEN GENEL OLARAK FAYDALANMA:
Adalet ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde
sağlıklı yaşamanın teşvik edilmesine yönelik faaliyetler
ve koruyucu sağlık hizmetlerinden faydalanmaya,
2-EŞİTLİK İÇİNDE HİZMETE ULAŞMA:
Irk,dil,din ve mezhep cinsiyet ,siyasi düşünce ,felsefi
inanç ve ekonomik ve sosyal durumları dikkate
alınmadan hizmet almaya,
3-BİLGİLENDİRME:Her türlü hizmet ve imkanın neler
olduğunu öğrenmeye,
4-KURULUŞU SEÇME VE DEĞİŞTİRME: Sağlık kuruluşunu
seçme ve değiştirmeye ve seçtiği sağlık kuruluşunda
verilen sağlık hizmetlerinden faydalanmaya,
5-PERSONELİ TANIMA, SEÇME VE DEĞİŞTİRME:Sağlık
hizmeti verecek ve vermekte olan tabiplerin ve diğer
personelin kimliklerini ,görev ve ünvanlarını
öğrenmeye ,seçme ve değiştirmeye,
6-BİLGİ İSTEME: Sağlık durumu ile ilgili her türlü bilgiyi
sözlü ve yazılı olarak istemeye,
7-MAHREMİYET:Gizliliğe uygun bir ortamda her türlü
sağlık hizmetini almaya,
8-RIZA VE İZİN: Tıbbi müdahalelerde rızasının alınmasına
ve rıza çerçevesinde hizmetten faydalanmaya
9-REDDETME VE DURDURMA: Tedavisini reddetmeye ve
durdurulmasını istemeye,
10-GÜVENLİK:sağlık hizmetini güvenli bir ortamda almaya,
11-DİNİ VECİBELERİNİ YERİNE GETİREBİLME:Kuruluşun
imkanları ölçüsünde ve idarece alınan tedbirler
çerçevesinde ,dini vecibelerini yerine getirmeye ,
12-SAYGINLIK GÖRME: Saygı, itina ve ihtimam
gösterilerek ,güler yüzlü, nazik, şefkatli sağlık hizmeti
almaya,
13-RAHATLIK:Her türlü hijyenik şartlar sağlanmış,
gürültü ve rahatsız edici bütün etkenler bertaraf
edilmiş bir ortamda sağlık hizmeti almaya,
14-ZİYARET:Kurum ve kuruluşlarda belirlenen usul ve
esaslara uygun olarak ziyaretçi kabul etmeye ,
15-REFAKATÇİ BULUNDURMA: Mevzuatın,sağlık kurum ve
kuruluşlarının imkanları ölçüsünde ve tabibin uygun
görmesi durumunda refakatçi bulundurmayı istemeye ,
16-MÜRACAAT ŞİKAYET VE DAVA HAKKI:Haklarının ihlali
halinde, mevzuat çerçevesinde her türlü müracaat, şikayet
ve dava hakkını kullanmaya,
17-SÜREKLİ HİZMET: Gerektiği sürece, sağlık
hizmetlerinden yaralanmaya,
18-DÜŞÜNCE BELİRTME: Verilen hizmetler konusunda
düşüncelerini ifade etmeye,
HAKKI VARDIR
…………………………………………………………
HASTA SORUMLULUKLARI
•Tanımı : Hastanın bir sağlık kuruluşuna başvurmadan ve
başvurduktan sonraki süreçte yerine getirmesi gereken
ödev ve yükümlülüklerdir.
•Hastalar üzerine düşen sorumlulukları yerine
getirmeleri hususunda ne kadar gayretli olursa kaliteli,
eksiksiz, gerekli ve verimli bir sağlık hizmeti almaları
yönünde sağlık çalışanlarına yardım etmiş olurlar.
•Ayrıca hem sağlıklı oldukları süreçlerde hem de tedavi
ile ilgili süreçte tavsiyelere, önerilere uygun olarak
kendilerini korumaları ve bakımlarını sağlamaları son
derece önemli ve yararlıdır.
HASTA SORUMLULUKLARI
1.
•
•
•
2.
•
Genel Sorumluluklar :
Kişiler kendi sağlığına dikkat etmeli ve verilen
tavsiyelere uymalıdır.
Kişi uygunsa kan verebilir, organ bağışlayabilir.
Basit durumlarda kişi bakımını kendi yapmalı.
Sosyal Güvenlik Durumu:
Hasta; sağlık, sosyal güvenlik ve kişisel bilgilerindeki
değişiklikleri zamanın da bildirmelidir.
HASTA SORUMLULUKLARI
3. Sağlık Çalışanlarını Bilgilendirme:
Hasta; yakınmalarını, daha önce geçirdiği hastalıkları,
gördüğü tedavileri, kullandığı ilaçları ve tüm sağlığıyla ilgili
bilgileri eksiksiz vermelidir.
4. Hastane Kurallarına Uyma:
Hasta; başvurduğu hastanenin kural ve uygulamalarına
uymak zorundadır.
Hasta Sağlık Bakanlığı ve diğer sosyal güvenlik kurumlarınca
belirlenen sevk zincirine uymalıdır.
HASTA SORUMLULUKLARI
Hastanın;tedavi, bakım ve rehabilitasyon sürecinde sağlık
çalışanları ile işbirliği içinde olması beklenir.
Hasta;hastane malzemelerine verdiği zararları karşılamak
zorundadır.
5. Tedavisi ile İlgili Önerileri Dikkate Alma sorumluluğu
vardır.
Hasta tedavisi ve ilaçlarla ilgili tavsiyeleri dikkatle dinlemeli
ve anlayamadığı yerleri sormalıdır.
Hasta uygulanacak tedaviyi reddetmesi veya önerilere
uymamasından dolayı doğacak sonuçlardan kendisi sorumludur.
Hasta sağlık çalışanı ilişkileri
BİR HASTA NE İSTER ?
SAĞLIK ÇALIŞANI NE İSTER?
Kendine yeterli süre ayrılmasını ister.
Hastasına yeterli süre ayırmak ister.
Temiz ve çağdaş sağlık tesisi ister.
Temiz ve çağdaş sağlık tesisinde çalışmak
ister.
Aralarına parasal konuların girmesini
istemez.
Aralarına parasal konuların girmesini
istemez.
Tıbbi gelişmeleri izleyen hekim ister.
Bilimsel gelişmeleri takip etmek ister.
Sevgi, saygı ve şefkat görmek ister.
Kendisine saygılı davranılmasını ve
güvenilmesini ister.
Saatlerce poliklinik sırasında beklemek
istemez.
Kapısında hastaların yığılmasını istemez.
Hasta sağlık çalışanı ilişkileri
İşin özü sevgi
hastayı sevmek, insanı sevmek
En cahil insan bile sevgiyi hisseder
Soruna değil hastaya odaklanmak
Astımı değil, astımı olan bir hastayı tedavi etmek
Bir güler yüz, bir tatlı dil
hepimiz aslında hayatın her bölümünde güler yüz ve tatlı dil
bekleriz
Kendimizle barışık olmak
Hiçbir tartışma kazanılmaz. Tartışma varsa herkes kendine göre
haklıdır. Sorunu çözmek için doğru iletişim kurmak gerekir.
Neler Yapıldı?
•*Hasta Hakları Şubesi
•*Mevzuat Çalışmaları
•*Hasta Hakları Kurulları ve
Birimleri
•*İnternetten başvuru imkanı
•*Hasta Hakları İl
Koordinatörlükleri
•*Eğitim Çalışmaları
Başvuru Nasıl Yapılır?
•Hasta Hakları
Birimleri
• İnternet
• SABİM (ALO 184)
Süreç Nasıl İşliyor?
HASTA HAKLARI BİRİMİ
•KURUL HAFTADA BİR
TOPLANIR
•DOSYALARI
DEĞERLENDİRİR.
•OY ÇOKLUĞU İLE
KARAR VERİR.
•KARARLAR HASTA
HAKLARI BİRİMİ
TARAFINDAN HASTAYA
BİLDİRİLİR.
ALINAN TÜM BİLGİ VE
BELGELER HASTA HAKLARI
KURULU ÜYELERİNE DOSYA
OLUŞTURULARAK DAĞITILIR.
Süreç Nasıl İşliyor?
•
Başkan: Baştabip Yardımcısı,
•
Hasta Hakları Birim Sorumlusu,
•
Hakkında başvuruda bulunulan
personelin birim sorumlusu,
•
Sivil toplum kuruluşu
temsilcisi,
•
Varsa hastanın avukatı,
•
Sendika temsilcisi,
•
Bir vatandaş,
•
İl genel meclisi üyesi,
Hasta Hakları Kültürü
Hasta Hakları Kültürü
Hasta Hakları Kültürü
Hasta Hakları Kültürü
Hasta Hakları Kültürü
Hasta Hakları Kültürü
Hasta Hakları Kültürü
Hasta Hakları Kültürü
Hasta Hakları Uygulaması Neler Kazandırdı?
•Yapılandırılmış bir sistem,
•Haklara ve sorumluluklara
sahip olduğunu öğrendi,
•İstediği hekimi seçme
hakkını elde etti,
•Hasta haklarını bilen sağlık
çalışanı,
Hasta Hakları Uygulaması Neler Kazandırdı?
•Haklarını savunacak sivil
toplum kuruluşlarının
sayısı arttı,
•Hasta hakları kurullarına
katılım hakkı,
•Konuyla ilgili yapılan
araştırmalar arttı,
Hasta Hakları Uygulaması İstatistikleri
•2004-2009 yılı
itibariyle toplam 333
bin başvuru yerinde,
•86 bin başvuru da
hasta hakları
kurullarında
değerlendirilerek
sonuçlandırılmıştır.
21.591
121.032
TOPLAM: 142.623