Transcript Stratejik Planlama - Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı

ANKARA ÜNİVERSİTESİNDE
STRATEJİK PLANLAMA
Dr. Volkan Erkan
14 Ocak 2013
Başlarken…
Planlama bir amaç değildir,
başarının araçlarından sadece biridir.
Sunuşun Amacı
• Stratejik planlama konusunda dil ve anlayış birliği oluşturmak
• Ankara Üniversitesinde stratejik planlama yaklaşımı ve sürecini
tartışmak
• Birimlerin ve birim stratejik planlama ekiplerinin durum analizi
yöntemini değerlendirmek
STRATEJİK PLANLAMADA
TEMEL KAVRAMLAR
Kamu Yönetiminde Değişim
Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı:
• Hedef koyma
• Orta vadeli harcama anlayışı
• Kurum düzeyinde planlama
• Esneklik (yetki devri)
• Vatandaş/yararlanıcı tercihi
• Şeffaflık
• Hesap verme sorumluluğu
Stratejik Planlama
Bir kuruluşun disiplinli ve sistemli bir şekilde:
•kendisini nasıl tanımladığını,
•neler yaptığını,
•yaptığı şeyleri niçin yaptığını,
•ulaşmayı arzu ettiği durumu
değerlendirmesi, şekillendirmesi ve
bunlara rehberlik eden temel kararları ve eylemleri
üretmesidir.
Stratejik Yönetim Döngüsü
İZLEME VE
DEĞERLENDİRME
STRATEJİK
PLANLAMA
UYGULAMA
Stratejik Yönetim Belgeleri
STRATEJİK
PLAN
ORTA/UZUN VADELİ
HEDEFLER
5 yıl
PERFORMANS
PROGRAMI
YILLIK FAALİYETLER VE
GÖSTERGELER
1 yıl
FAALİYET RAPORU
UYGULAMA
SONUÇLARI
1 yıllık
sonuçlar
STRATEJİK PLANIN YAPISI
Durum Analizi (GZFT, Paydaş, Mevzuat vb. Analizler)
Misyon, Vizyon, İlkeler
Amaçlar
Hedefler ve Performans Göstergeleri
Stratejiler
Faaliyet ve Projeler
Stratejik Planlama: Arka Plan-1
• Kamu Harcamaları ve Kurumsal Gözden
Geçirme Raporu (PEIR)
• Program Amaçlı Mali ve Kamu Sektörü Yapısal
Uyum Kredisi (PFPSAL)
• Acil Eylem Planı
Stratejik Planlama: Arka Plan-2
• Stratejik planlama kılavuzu: 2003
• Yüksek Planlama Kurulu Kararları: 2003; 2004
• Pilot kuruluşlarda çalışmalar: Ocak 2004
•
•
•
•
•
•
•
•
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı
Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü
Karayolları Genel Müdürlüğü
Hacettepe Üniversitesi
İller Bankası Genel Müdürlüğü
Denizli Valiliği (İl Özel İdaresi)
Kayseri Büyükşehir Belediyesi
• 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim Kanunu
Stratejik Planlama: Arka Plan-4
• Kamu İdarelerinde Stratejik Planlamaya İlişkin
Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
• Kamu İdarelerince Hazırlanacak Faaliyet
Raporları Hakkında Yönetmelik
• Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve
Esasları Hakkında Yönetmelik
• Stratejik Planlama Kılavuzu sürüm2
Stratejik Planlama Süreci
4N
Neredeyiz?
Nereye ulaşmak istiyoruz?
Nasıl ulaşabiliriz?
Nasıl ölçer ve değerlendiririz?
Stratejik yönetim süreci



Plan ve Programlar
Paydaş Analizi
GZFT Analizi
DURUM ANALİZİ
Neredeyiz?
Stratejik yönetim süreci



Plan ve Programlar
Paydaş Analizi
GZFT Analizi

Kuruluşun varoluş gerekçesi
Temel İlkeler

Arzu edilen gelecek

Orta vadede ulaşılacak amaçlar
Spesifik, somut ve ölçülebilir
hedefler


DURUM ANALİZİ
Neredeyiz?
MİSYON VE İLKELER
VİZYON
AMAÇLAR VE
HEDEFLER
Nereye ulaşmak
istiyoruz?
Stratejik yönetim süreci



Plan ve Programlar
Paydaş Analizi
GZFT Analizi

Kuruluşun varoluş gerekçesi
Temel İlkeler

Arzu edilen gelecek

DURUM ANALİZİ
MİSYON VE İLKELER
VİZYON

Orta vadede ulaşılacak amaçlar
Spesifik, somut ve ölçülebilir
hedefler
AMAÇLAR VE
HEDEFLER
Amaç ve hedeflere ulaşma
yöntemleri
STRATEJİLER






Detaylı iş planları
Maliyetlendirme
Performans programı
Bütçeleme
Neredeyiz?
FAALİYETLER
VE
PROJELER
Nereye ulaşmak
istiyoruz?
Gitmek istediğimiz
yere nasıl ulaşabiliriz?
Stratejik yönetim süreci



Plan ve Programlar
Paydaş Analizi
GZFT Analizi

Kuruluşun varoluş gerekçesi
Temel İlkeler

Arzu edilen gelecek

DURUM ANALİZİ
MİSYON VE İLKELER
VİZYON

Orta vadede ulaşılacak amaçlar
Spesifik, somut ve ölçülebilir
hedefler
AMAÇLAR VE
HEDEFLER
Amaç ve hedeflere ulaşma
yöntemleri
STRATEJİLER








Detaylı iş planları
Maliyetlendirme
Performans programı
Bütçeleme
Raporlama
Karşılaştırma
Geri besleme
 Ölçme yöntemlerinin
belirlenmesi
 Performans göstergeleri
 Uygulamaya yönelik ilerleme ve
sonuçların değerlendirilmesi
Neredeyiz?
FAALİYETLER
VE
PROJELER
Nereye ulaşmak
istiyoruz?
Gitmek istediğimiz
yere nasıl ulaşabiliriz?
İZLEME

PERFORMANS ÖLÇME VE
DEĞERLENDİRME
Başarımızı nasıl takip
eder ve değerlendiririz?
Sonuçlar
Mantık Zinciri
Etki
Sonuç
Uygulama
Çıktı
• Toplum yaşamında uzun vadeli
ve geniş etkili gelişmeler –
Makro Planlar
• Çıktıların yararlanıcılar
açısından sonuçları – Stratejik
Plan
• Üretilen hizmet ve ürünler –
•
Süreç/faaliyet
Girdi
Stratejik Plan/Performans
Programı
Girdilerden çıktı üretmek için
yapılanlar – Performans
Programı
• Kullanılan kaynaklar –
Performans Programı
Neden Stratejik Planlama?
•
•
•
•
•
•
•
•
Geleceğe/ileriye yönelik düşünme
Stratejik yönetim ve düşünce
Politika oluşturma kapasitesinin güçlendirilmesi
Orta vadeli ve somut hedeflere dayalı planlama anlayışının
geliştirilmesi
Sonuçlara ve performansa odaklanma
Süreçlere entegre denetim, izleme ve değerlendirme
Katılımcılık, şeffaflık ve hesap verme sorumluluğu
Etkinlik ve etkililik
Stratejik planlama ne değildir?
•
•
•
•
•
Her sorunun çözümü değildir
Günü kurtarmaya yönelik değildir
Amaç değildir
Bir şablon değildir
Sadece bütçeye dönük değildir
ANKARA ÜNİVERSİTESİNDE
STRATEJİK PLANLAMA MODELİ
Üniversitelerde Planlamaya Bakış
• Yaklaşım 1: Stratejik kararlar üniversite düzeyinde
alınmaktadır. Kaynak dağılımı bütünü ile üniversite
düzeyinde yapılması gerekir.
•
•
•
•
•
Üniversite düzeyinde stratejik plan
Üniversite düzeyinde uygulama planları (performans programı)
Akademik birim düzeyinde uygulama
Yukarıdan aşağıya
5018 sayılı Kanun
Üniversitelerde Planlamaya Bakış
• Yaklaşım 2: Akademik sonuçlara birimler ulaşmaktadır. Bu
nedenle asıl stratejik planlar akademik birim planları
olmalıdır.
• Akademik birim planları
• Üniversite düzeyinde toplulaştırılmış plan
• Akademik birim düzeyinde uygulama planları (performans
programı)
• Aşağıdan yukarıya
Üniversitelerde Planlamaya Bakış
• Yaklaşım 3: gerek üniversite düzeyinde gerek akademik
birim düzeyinde alınması gereken stratejik kararlar vardır.
Akademik birimler üniversitenin genel kararları
doğrultusunda kendi kararlarını almalıdır.
• Üniversite düzeyinde stratejik plan
• Akademik birim planları
• Birimlerden gelerek oluşan uygulama planları (performans
programı)
• Paralel-yukarıdan aşağıya
Genel Perspektif
Üniversite
Stratejik Planı
Birim Stratejik
Planı
Üniversite
Performans
Programı
Birim Performans
Programı
Üniversite
Faaliyet Raporu
Birim Faaliyet
Raporu
İzleme ve
Değerlendirme
Sistemi
Stratejik Plan Çalışma Modülleri
I. Hazırlık Süreci
II. Durum Analizi
III. Planın Oluşturulması
IV. İzleme ve Değerlendirme Sistemi;
Performans Programının Oluşturulması
Stratejik Planlama Organizasyonu
• Üniversite Stratejik Planlama Ekibi
• Üniversite düzeyinde analizleri yapmak
• Paydaşların görüşlerini almak
• Üniversite yönetimini bilgilendirmek ve karar alma süreçlerini
kolaylaştırmak
• Planın içeriğini katılımlı bir biçimde oluşturmak
• Akademik ve İdari Birimler Stratejik Planlama Ekipleri Birim
düzeyinde katılımlı bir şekilde;
• üniversite planına katkı verecek analizleri yapmak
• üniversite planına yönelik amaç, hedef, gösterge ve faaliyetleri
önermek
• oluşan planı birim gözüyle incelemek
• planlama sürecinde birim ile üniversite arasında «köprü» oluşturmak
• birim plan çalışmalarının çekirdeğini oluşturmak
• Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı
• Süreçleri koordine etmek
• Altyapıyı oluşturmak (web, yazışma sistemi vb.)
• Ekiplerin desteklemek
Yapılan Çalışmalar
• Model seçimi
• Üniversite stratejik planlama ekibinin oluşturulması
• 17 kişi
• Birim ve kampüs temsili
• Önceki planla ilişkinin kurulması
• Eğitim-dil birliği oluşturma
• Durum analizine giriş
• Stratejik konular
• Problem analizi
• Paydaş görüşlerinin alınması-anket hazırlığı
BİRİMLERDE DURUM ANALİZİ
ÇALIŞMALARI
Birimlerde durum analizi Amaçlar
• Birim perspektifinden üniversite düzeyinde analiz yapmak
•
•
•
•
Problemler
Fırsatlar
Öncelikler
Ürün/hizmetler
• Birim düzeyinde planlamaya altyapı oluşturmak
Kim Katılmalı?
• birim büyüklüğüne göre 10-20 kişi
• Diğerleri:
• Bilgilendirme
• Görüş alma
Yöntem
Dört temel çalışma
• Birimin stratejik nitelikli problemlerini tespit etmek
• Birimin gelecek dönemde karşılaşacağı fırsatları belirlemek
• Birimin stratejik alanlara ilişkin spesifik önceliklerini tespit
etmek
• Birimin ürün/hizmetlerini ve bunların yararlanıcılarını
belirlemek
Yöntem-Sorun Analizi
• Birimin sorunlarının belirlenmesi
• Sorunların önceliklendirilmesi
• Açıklamalar: Neden üniversiteyi/birimi
etkileyen/etkileyebilecek orta/uzun vadeli bir
sorundur?
Sorunlar
Sorun Alanı 1
Sorun 1.1
Sorun 1.2
….
Sorun Alanı 2
Sorun 2.1
Sorun 2.2
….
…..
Önceliği
Açıklama
Örnek – Tıp Fakültesi
• Sorun Analizi
Sorunlar
Önceliği
Çözüm Önerisi
Açıklama
Sorun Alanı 1- Eğitim
1
Sorun 1.1- Eğitimde ders saati
fazlalığı
Sorun 1.2-Tıp Fakültesi öğrenci
kontenjanının mevcut sınıf,
laboratuvar vb. gibi fiziksel
kaynakların kapasitesinin
üzerinde olması
Sorun 1.3- Öğrenci eğitiminin
klasik yöntemlerden
kurtulamaması
6
2
2
Sorun 1.4- Tıp Eğitimi ana bilim
dalının olmaması
…
Ders programları gözden geçirilerek
Çekirdek eğitim
tekrarlanan derslerin önlenmesi, çekirdek
programlarının beş yılda bir
eğitim programının gözden geçirilmesi, staj
güncellenmesi
gruplarında standart ders içeriklerinin
gerekmektedir
belirlenmesi, akreditasyon çalışmalarına
başlanması
Sınıfların bölünmesi, sınıf laboratuvar gibi
ortamların fiziksel durumlarının iyileştirilmesi,
laboratuvarlarda kullanılan eskiyen araç ve
gereçlerin yenilenmesi ve sayılarının artan
öğrenci sayısına uygun hale getirilmesi
PDÖ eğitimi için gerekli mekan ve fiziki ortamın
sağlanması, kanıta dayalı tıp uygulamalarının
yaygınlaştırılması, eğitim becerileri kursu alan
öğretim üyesi sayısının arttırılması
Tıp Eğitimi ana bilim dalının aktif olarak
faaliyete geçirilmesi, bu anabilim dalında görev
almak isteyen öğretim üyelerinin belirlenerek
eğitimden geçirilmesi
Yöntem-Fırsatlar
• Birimin çalışma alanına yönelik politik, ekonomik,
sosyal, teknolojik, demografik, kültürel, çevresel ve
rekabete yönelik fırsatlar
Fırsatlar
….
….
…...
Açıklama
Örnek – Tıp Fakültesi
• Fırsatlar
Fırsatlar
1. Gelişen teknolojiyi hastane bilgi sistemlerinde uygulayarak
veriyi daha sağlıklı daha kısa süreli daha kolay ulaşımı sağlamak
2- Civar illerden hastaneye ulaşım kolaylığı ve öğrenci merkezli
bir şehir olmamız.
3- Sağlık alanında multi-disipliner bilimsel çalışmalara açık
olmamız
4- Genetik anabilim dalında bir gen bankasının oluşturulması
5- Mühendislik fakültesi ve tıp fakültesinin olması biyomedikal
mühendisliği bölümü açılmasını kolaylaştırıyor.
…
Açıklama
Yöntem-Öncelikli Alanlar
Stratejik Alanlar:
• Eğitim Hizmetlerinin Sürdürülmesi ve İyileştirilmesi
(Akademik binaların iyileştirilmesi, dersliklerin sayısının artırılması ve
iyileştirilmesi, eğitim laboratuar ve kliniklerin sayısının artırılması ve
iyileştirilmesi, öğretim elemanlarının sayısı ve niteliği, eğitim
donanımlarının iyileştirilmesi gibi)
• Bilimsel Araştırmaların Sürdürülmesi ve Geliştirilmesi
(Araştırma laboratuvar ve kliniklerin sayısının artırılması ve
geliştirilmesi, araştırma personelinin niteliği ve sayısı, (akademisyen,
uzman), araştırma donanımlarının artırılması ve geliştirilmesi)
• Topluma hizmet alanında Kültürel, Sosyal ve Ekonomik Yapının
Gelişimine Katkı Sağlanması
• Öğrenciye yönelik hizmetlerin geliştirilmesi
(Sosyal, kültürel, beslenme, barınma, eğitim-öğretim desteği gibi)
• Kurumsal kapasite
(Personel, yönetim bilgi sistemi, bütçe ve mali yapı, idari hizmetler vb.)
• Diğer
(Engelliler ve eğitime erişim, yerel ekonomi ile ilişkiler, sağlık, spor vb.)
Yöntem-Öncelikli Alanlar
• Sorunlar ve fırsatlar ışığında
• Orta/uzun vadeli öncelikler
• Stratejik alanlar çerçevesinde
Öncelikli Alanlar
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Birinci Öncelikli
İkinci
Öncelikli
Üçüncü
Öncelikli
X
X
X
X
X
X
X
X
X
Gerekçe
Örnek – Tıp Fakültesi
• Öncelikler
Stratejik Alan: Eğitim
Öncelikli Alanlar
Birinci
İkinci
Üçüncü
Öncelikli Öncelikli Öncelikli
1. Sınıfların bölünmesi
X
2. Sınıf laboratuvar gibi ortamların fiziksel durumlarının iyileştirilmesi, laboratuvarlarda
kullanılan eskiyen araç ve gereçlerin yenilenmesi ve sayılarının artan öğrenci sayısına
uygun hale getirilmesi
X
3. Sağlık Bilimleri Enstitüsü bünyesinde araştırma görevlisi kadro sayısının arttırılması
için gerekli girişimlerin yapılması
X
4. PDÖ eğitimi için gerekli mekan ve fiziki ortamın sağlanması, kanıta dayalı tıp
uygulamalarının yaygınlaştırılması
5. BAP'a önerilen tıp fakültesi kaynaklı proje sayısının arttırılması ve bu önerilen
projelerin kabul edilmesi için gerekli çalışmaların yapılması, kabul edilen projelerde
alım işlemlerinin hızlandırılması
6. Çekirdek eğitim programının gözden geçirilmesi, uygulanmakta olan dikey ve yatay
etegrasyonların daha uygun hala getirilmesi
X
X
X
7. Tıp Eğitimi ana bilim dalının aktif olarak faaliyete geçirilmesi, bu anabilim dalında
görev almak isteyen öğretim üyelerinin belirlenerek eğitimden geçirilmesi
X
8. Eğitim becerileri kursu alan öğretim üyesi sayısının arttırılması
X
9. Öğretim üyelerinin çok merkezli çalışmalar yapması için teşvik edilmesi
X
Yöntem-Ürün/Hizmetler
• Çalışmanın bu bölümü ile birimlerin sunduğu
ürün/hizmetlerin tespit edilmesi amaçlanmaktadır.
Ürün/hizmetlere ilişkin yararlanıcıların (müşterilerin)
belirlenmesi, daha sonra yürütülecek paydaş analizi
çalışmalarını kolaylaştıracaktır.
ürün7hizmetFırsatlar
….
….
…...
Yararlanıcı(lar)
Örnek – Tıp Fakültesi
• Ürün/Hizmetler
Ürün/Hizmetler
1. Acil servis hizmetleri
2. Yataklı servis hizmetleri
3. İleri düzey laboratuvar hizmetleri
4. …
Yararlanıcı(lar)
Şehir halkı
Bölge halkı
Bölge hastaneleri,
Bölge halkı
Sonuçların Raporlanması ve
Paylaşımı
•
•
•
•
15 Şubat’a kadar
Hazır olursa intranet üzerinden
Üniversite Stratejik planlama ekibine
Önemli gördüğünüz veri ve bilgileri ekleyin
Bundan sonra …
• Elde edilen veriler üniversite düzeyinde yapılacak analizlere
entegre edilecek.
• Diğer aşamalarda da birimlerin çalışma yapması istenecek.
• Üniversite düzeyinde yapılan çalışmaların sonuçları birim
ekiplerine açık olacak.
Teşekkürler ...
Sp.gov.tr
[email protected]