پاور پوینت حسابداری مالی - انجام پایان نامه ارشد مدیریت
Download
Report
Transcript پاور پوینت حسابداری مالی - انجام پایان نامه ارشد مدیریت
مادسیج یعنی دهکده علم و دانش ایران!!
مادسیج ،شبکه آموزش ی پژوهش ی دانشجویان ایران
Madsg.com
بنام خداوند حکیم و دانا
حسابداری مالی
مبانی حسابداری مالی
مدرس :محمد بافنده
بنام خداوند حکیم و دانا
کلیات :
حسابداری شاخه ای از علوم اجتماعی است که ا زابعاد سه
گانه هدف ،موضوع ،روش از رشته های همجوار خود قابل
تفکیک است .
حسابداری زبان کسب و کار است و از این رو ناگزیر باید
همپای توسعه و دگرگونی دنیای کسب وکار ،توسعه گرا و
قابل انعطاف باشند.
فلسفه وجودی دانش حسابداری بیش از هر چیز ،به
سودمندی آن مربوط است .
امروزه تصور اداره موفق هر کسب و کاری بدون استفاده از
حسابداری ،بسیار دشوار و شاید ناممکن به نظر می رسد.
محورهای قابل ارائه در مبانی حسابداری مالی :
بخش اول :چرخه حسابداری و گزارشگری مالی :
فصل )1اطالعات حسابداری :استفاده کنندگان و کاربردهای
آن
فصل )2صورتهای مالی :مروری اجمالی
فصل )3چرخه حسابداری
فصل )4تکمیل چرخه حسابداری
فصل )5درستی و اعتبار صورتهای مالی
بخش دوم :فعالیت های عملیاتی
فصل )6فروش کاال و خدمات
فصل )7موجودی کاال
فصل )8تکمیل چرخه عملیاتی
در اینجا هر یک از فصول فوق به اجمال ارائه میگردد:
فصل )1اطالعات حسابداری :استفاده کنندگان و کاربردهای آن
اهداف حسابداری:
ما می خواهیم ما را با زبان جدیدی به نام حسابداری آشنا کنیم .
بدون داشتن درک درست از دانش حسابداری مفاهیم :سرمایه
گذاری ،تامین مالی ،بازده ،سود ،کارآیی ،مدیریت بهینه منابع
وازه هایی نامانوس خواهد بود .
دانش حسابداری شما را قادر می سازد تا اطالعات مالی را به گونه
ای بهتر درک ،تجزیه و تحلیل و تفسیر کرده و بر مبنای آن
تصمیمات اقتصادی بهتری اتخاذ کنید.
با فراگیری این زبان در محیط کسب و کار با دیگران ارتباط بهتری
برقرار خواهید کرد.
تعریف حسابداری :
سیستمی است که اطالعات کمی با ماهیت مالی را در مورد
موسسات اقتصادی فراهم می نماید به نحوی که در تصمیم
گیری اقتصادی مورد استفاده موثر و مفید قرار گیرد.
حسابداری فعالیتهای تجاری را ثبت و برای استفاده کنندگان
گزارش می کند .
از این رو حسابداری را زبان کسب و کار نیز نامیده اند.
عناصر کلیدی :
کمی بودن )2ماهیت مالی )3مفید بودن )4تصمیم گیری
سرمایه :
بخش قابل مالحظه ای از فعالیت واحدهای اقتصادی مشترک و
مشابه است ،یکی از این فعالیت های مشترک تحصیل منابع
مالی است .
این منابع در مفهوم وسیع به آن سرمایه گفته می شود .
سرمایه از سه منبع تامین می گردد:
)1سرمایه گذاران
) 2اعتبار دهندگان
)3خود واحد تجاری ( ازمحل سودانباشته )
فعالیت های عمومی واحدهای تجاری
وام اعتبار دهندگان
سرمایه گذاری مالکان
منبع مالی ( سرمایه
خرید زمین ،
ساختمان و تجهیزات
خرید مواد اولیه،
کاال و خدمات
پرداخت به کارکنان
عایدات تجاری
پرداخت سایر هزینه
های مالی
تولید و عرضه کاال و خدمات
منابع مالی ( درآمد) حاصل از فروش کاال و خدمات
پرداخت سود به
سهامداران
بازپرداخت وامها و
تعهدات
پرداخت مالیات به
دولت
تداوم فعالیت های تجاری (
خرید مواد اولیه و پرداخت
هزینه ها
چرخه حسابداری:
مراحل متوالی تجزیه و تحلیل ،ثبت ،طبقه بندی ،تلخیص و
گزارشگری فعالیت های مالی واحد تجاری است که در هر
دوره مالی تکرار می شود .
گزارشهای مالی FINANCIAL REPORTS
خروجی سیستم حسابداری در قالب گزارشهای مالی ارائه می
شود .
گزارش های مالی در دو نوع داخلی ( درون سازمانی ) و
خارجی ( برون سازمانی ) تقسیم می شود.
گزارشگری برون سازمانی را حسابداری مالی می
FINANCIAL .
نامند .
ACCOUNTING
گزارشگری درون سازمانی را حسابداری مدیریت می نامند .
MANAGEMENT ACCOUNTING
خروجی چرخه حسابداری :
الف ) گزارشگری برون سازمانی ( حسابداری مالی ) :
گزارش های مالی را برای استفاده سرمایه گذاران ،طلبکاران
و سایر استفاده کنندگان برون سازمانی تهیه می کند :
صورتهای مالیFIANANCIAL
STATEMENTSشامل :
ترازنامهBALANCE SHEET
صورت سودو زیان INCOM STATEMENT
صورت جریان وجوه نقد CASH FLOW STATEMENT
گزارشگری درون سازمانی ( حسابداری مدیریت ) :
گزارش های مالی برای استفاده افراد درون سازمانی تهیه می
گردد:
بودجه
تجزیه و تحلیل هزینه ها
عملکرد بخش ها
تعریف صورتهای مالی :
صورتهای مالی شامل ترازنامه ،صورت سود و زیان وصورت
جریان وجوه نقد است که وضعیت مالی و نتایج عملیات واحد
تجاری را به طور خالصه نشان می دهد.
ترازنامه:
صورتی است که منابع ( دارائی ها ) ،تعهدات ( بدهی ها) و
حقوق مالی مالکان واحد تجاری ( حقوق مالکانه ) را در یک
تاریخ معین نشان می دهد .
ارزش ویژه ( خالص دارائی ها ) :
تفاوت بین منابع واحد تجاری ( دارائی ها ) و تعهدات ( بدهی
ها ) بیانگر حقوق مالی مالکان است که به آن خالص دارایی
ها یا ارزش ویژه نیز گفته می شود .
صورت سود و زیان :
صورتی است که مبلغ سود یا زیان خالص کسب شده واحد
تجاری طی یک دوره مالی را نشان میدهد.
سود خالص :مازاد درآمدها بر هزینه ها طی دوره مالی است .
زیان خالص :در صورتی که هزینه ها بیشتر از درآمدها باشد.
صورت سودو زیان از جمله مفیدترین گزارش ها در سنجش
عملکرد اقتصادی واحد تجاری است که معموال به صورت
ساالنه ،شش ماهه و سه ماهه ( فصلی ) ارائه می شود .
صورت جریان جوه نقد :
صورتی است که وجوه نقد دریافتی و پرداختی واحد تجاری
طی یک دوره مالی را بر حسب سه فعالیت متمایز عملیاتی ،
سرمایه گذاری ،تامین مالی نشان می دهد.
نکته :صورت جریان وجوه نقد ،از جمله عینی ترین
صورتهای مالی است زیرا قضاوت حسابداران و برآورد های
حسابداری در تهیه این صورت کمترین نقش را دارد .
طبقات اصلی استفاده کنندگان اطالعات صورت های مالی :
وام دهندگان -سرمایه گذاران -مدیران
سایر استفاده کنندگان اطالعات مالی :
تامین کنندگان ( کاال و خدمات ) و مشتریان
کارکنان
رقبا
نهادهای دولتی
واسطه های اطالعاتی و رسانه ها
محیط فعالیت حسابداری:
حسابداری در محیطی پویا فعالیت می کند ،تحوالت سریع
فناوری و شرایط اقتصادی و سیاسی ،به گونه قابل مالحظه
ای بر کارکرد حسابداری تاثیر می گذارد ،مالحظات اخالقی در
رعایت انجام حرفه حسابداری و حسابرسی و کار در یک
چارچوب پذیرفته شده این محیط را شکل داده و اثر گذار بر
کارکرد حسابداری است .
چهار عامل مهم اثر گذار بر کارکرد حسابداری
اصول پذیرفته شده حسابداری
محیط اقتصادی
مالحظات اخالقی
فناوری
الف ) اصول پذیرفته شده حسابداری:
اصول پذیرفته شده حسابداری عبارتند از :
فرض تفکیک شخصیت
فرض تداوم فعالیت
فرض سنجش پولی
فرض دوره مالی
اصل بهای تمام شده
ب) محیط اقتصادی :
تمام فرایند حسابداری در محیط اقتصادی انجام می شود .ویژگی ها
و عوامل محیط اقتصادی بر نحوه عمل حسابداری تاثیر می گذارد.
عمده مبانی ،اصول و مفاهیم حاکم بر فرایند حسابداری با فرض
محیط اقتصاد رقابتی و بازار محور شکل گرفته است .
ج) اخالق در حسابداری:
جامعه به طور عام و ذینفعان واحد تجاری به طور خاص انتظار
دارند اطالعات حسابداری تهیه شده توسط حسابداران و بررسی
شده توسط حسابرسان منعکس کننده عملکرد و وضعیت مالی
درست واحدهای تجاری باشد .
تصویب قانون ساربنز – اکسلی SARBANES-OXLEY
ACTدر سال 2002نظارت سختگیرانه تری را بر عهده نهاد
نظارتی کمیسون بورس و اوراق بهادار نهاد.
د) فناوری:
استفاده از سازو کار سیستم حسابداری کامپوتری به همراه
توان قضاوت و تفکر انسان ،توامان در استفاده بهینه
اطالعات موثر است .
فصل )2صورتهای مالی :مروری اجمالی
صورتهای مالی اساسی شامل ترازنامه ،صورت سود و زیان
و صورت جریان وجوه نقد است .
این سه گزارش ،پاسخگوی سواالت مهم زیر است :
وضعیت مالی شرکت چگونه است ؟
نتایج فعالیت های شرکت طی دوره مالی ،چگونه بوده است ؟
طی دوره مالی ،شرکت وجوه نقد را چکونه بدست آورده و در
کجا مصرف کرده است .
یک :ترازنامه :
ترازنامه ( یا صورت وضعیت مالی ) صورتی است که دارایی ها ،بدهی ها
و حقوق مالکانه واحد تجاری را در یک تاریخ معین نشان می دهد .
دارائیهاASSETS
منابع اقتصادی تحت مالکیت یا کنترل واحد تجاری است .
مانند :موجودی نقد ،حسابهای دریافتنی ،موجودی کاال ،ساختمان و ....
بدهی ها :
عبارت از تعهدات پرداخت وجه نقد ،انتقال انواع دیگر دارایی یا ارائه
خدمت به سایر اشخاص است.
مانند :حسابهای پرداختتنی ،مالیات پرداختی ،وام پرداختنی ،پیش
دریافت ها و ....
حقوق مالکانه
عبارت از حق مالی مالکان در خالص دارائیهای واحد تجاری است که
معادل جمع داراییها منهای جمع بدهی هامی باشد .
حقوق مالکانه در بنگاه تک مالکی :سرمایه
حقوق مالکانه در شرکتهای تضامنی :سرمایه شرکا
حقوق مالکانه در شرکت های سهامی :حقوق صاحبان سهام
حقوق صاحبان سهام :
عبارت از حقوق یا ادعای مالی سهامداران یک شرکت سهامی
است
سود سهام :
عبارت از توزیع منابع مالی از محل سود بین سهامداران
شرکت سهامی است .
سود انباشته :
عبارت از مبالغ سودهای کسب شده شرکت می باشد که هنوز
بین سهامداران توزیع نشده است .
معادله اساسی حسابداری:
حقوق مالکانه +بدهی = دارایی
در واقع ،عنوان ترازنامه بیانگر این است که دو طرف این
گزارش مالی همواره باید در تعادل ( توازن) باشد.
یعنی جمع دارایی ها همواره معادل جمع بدهی ها و حقوق
مالکانه است .
نکته :در شرکت های سهامی معموال معادله حسابداری به
صورت زیر نوشته می شود که به لحاظ ماهیت هیچ تفاوتی با
حالت قبلی ندارد:
حقوق صاحبان سهام +بدهی = دارایی
ترازنامه طبقه بندی شده :
در ترازنامه باید تفکیک دارائیها به جاری و غیر جاری
صورت گیرد.
دارایی های جاری شامل وجوه نقد و سایر داراییهای است که
احتمال می رود طی سال مالی آینده به نقد تبدیل شده و یا به
مصرف برسد.
در ترازنامه باید تفکیک بدهیها به جاری و غیر جاری صورت
گیرد.
بدهی های جاری شامل بدهی هایی است که انتظار می رود طی
سال مالی آینده پرداخت شود .
در ترازنامه باید تفکیک حقوق مالکانه به سرمایه و سود
انباشته صورت گیرد.
صورتهای مالی مقایسه ای:
صورتهای مالی باید به صورت مقایسه ای( دوره جاری و
دوره مالی سال گذشته ) ارائه گردند.
محدویت های ترازنامه:
محدودیت عمده ترازنامه این است که ارزش جاری شرکت را
نشان نمی دهد.
برای ارائه ارزش جاری در ترازنامه ،دارائی ها و بدهی ها به
ارزش بازار ،حقوق صاحبان سهام در ترازنامه نیز معادل
ارزش بازار آن خواهد بود .
دو عامل تفاوت بین ارزش ثبت شده در دفاتر ( ارزش دفتری ) و
ارزش بازار:
حسابداران بسیاری از دارائی ها را به بهای تمام شده و نه ارزش
جاری بازار ثبت می کنند.
تمام دارائیها و منابع اقتصادی در ترازنامه گزارش نمی شوند مانند
کیفیت مدیریت ،شهرت محصوالت ،مشتریان وفادار و ...
نکته :خالص ارزش دفتری یک شرکت معادل حقوق صاحبان
سهام در ترازنامه است .
خالص ارزش بازار یک شرکت از حاصل ضرب تعداد سهام منتشره
د ر ارزش جاری بازار هر سهم می باشد .
از آنجائیکه در ترازنامه ارزش دفتری دارائیهای بلند مدت کمتر از
ارزش بازار گزارش می شود ،خالص ارزش دفتری معموال کمتر
از خالص ارزش بازار می باشد .
دو :صورت سود و زیان :
اجزای اصلی صورت سود و زیان عبارتند از درآمد ،هزینه و
سود خالص
درامد:
درآمد عبارت از افزایش منابع واحد تجاری ناشی از فروش
کاال یا ارائه خدمات است .
هزینه :
هزینه عبارت از منابع صرف شده برای کسب درآمد در جریان
عادی عملیات واحد تجاری است .
در یک فروشگاه عمده ترین هزینه ،بهای تمام شده کاالهایی
است که به مشتریان فروخته می شود ،این هزینه را بهای
تمام شده کاالی فروش رفته می نامند .
سود خالص
سود خالص معیار نهایی عملکرد واحد تجاری است که معادل
جمع درامدها منهای جمع هزینه های دوره مالی می باشد .
معادله سود
هزینه ها – درآمدها = سود خالص
سود یا زیان غیر عملیاتی :
منابع بدست آمده یا از دست رفته مرتبط با فعالیتهایی غیر از
عملیات عادی واحد تجاری است .
سود هر سهم )EARNING PER SHARE (EPS
مبلغ سود خالص متعلق به هر سهم عادی می باشد که از
تقسیم سود خالص به تعداد سهام در جریان طی دوره مالی
بدست می آید .
سه :صورت جریان وجوه نقد :
با توجه به فعالیت های اصلی واحد تجاری صورت جریان وجوه نقد
بر حسب سه فعالیت عملیاتی ،سرمایه گذاری و تامین مالی طبقه
بندی می شود .
فعالیت های عملیاتی:
به فعالیت هایی اطالق می گردد که بخش اصلی عملیات تجاری
روزانه واحد تجاری را شامل می شود .
فعالیت های سرمایه گذاری :
به فعالیت هایی اطالق می شود که با خرید و فروش داراییهای بلند
مدت مربوط است .
فعالیت های تامین مالی:
به فعالیت هایی اطالق می شود که از طریق انها وجه نقد از مالکان
و اعتبار دهندگان دریافت و یا به آنها پرداخت می شود.
ارتباط ذاتی صورتهای مالی :
اگر چه هر یک از صورتهای مالی اساسی به طور مستقل
معرفی شدند .اما در واقع آنها با یکدیگر مرتبط هستند .
به زبان حسابداری ،صورتهای مالی با یکدیگر ارتباط و
پیوستگی ذاتی دارند.
چهار :یادداشت های پیوست صورتهای مالی :
تعریف :یادداشتهای پیوست صورتهای مالی :شامل اطالعات
توضیحی و تفصیلی است و بخش الینفک صورتهای مالی تلقی
می شود .
هر یک از صورتهای مالی اساسی ،حاوی اطالعات زیادی
برای استفاده کنندگان است اما در متن صورتهای مالی که
بطور خالصه ارائه می شود ،نمی توان تمام اطالعات مورد
نیاز استفاده کنندگان را ارائه کرد ،بنابراین اطالعات اضافی در
یادداشت های پیوست صورتهای مالی ارائه می شود .
در عمل یادداشتهای پیوست صورتهای مالی شرکت ها شامل
دهها صفحه است .این در حالی است که صورتهای مالی
اساسی معموال در 3یا 4صفحه گزارش می شود.
در یادداشت های پیوست ،مفروضات و اهم رویه های
حسابداری مورد استفاده در تهیه صورتهای مالی و همچنین
جزئیات بیشتری از اقالم صورتهای مالی بیان می شود .
یادداشت های پیوست صورتهای مالی ،شامل چهار زمینه
عمومی است :
)1خالصه اهم رویه های حسابداری
)2اطالعات بیشتر در باره برخی اقالم ارائه شده در متن
صورتهای مالی
)3افشای اطالعات مهمی که در متن صورتهای مالی ارائه
نشده است
)4اطالعات تکمیلی که افشای آن طبق استانداردهای
حسابداری الزامی است .
پنج :مفاهیم و مفروضات بنیادین :
مفاهیم و مفروضات بنیادین ،زیر بنای رویه های حسابداری مالی
و در نتیجه صورتهای مالی است .این مفاهیم به اندازه ای اهمیت
دارد که در انجام فعالیت های تجاری به عنوان مفروضات بنیادین
تلقی می شود .
مفهوم تفکیک شخصیت :
به معنای آن است که فعالیت های هر واحد تجاری از فعالیت های
مالکان آن و سایر واحد های تجاری جدا است .
فرض داد و ستد متعارف :
مهمترین کار حسابداران ،اندازه گیری و ثبت رویدادهای اقتصادی
است .در نگاهی وسیع رویدادهای اقتصادی نه تنها شامل مبادالت
منابع اقتصادی بین واحدهای تجاری مختلف ،بلکه شامل
رویدادهای دیگری می شود که دارای آثار اقتصادی بر واحد تجاری
است .
قرض دادن و قرض گرفتن پول ،خرید و فروش کاال یا خدمات
نمونه ای از معامالت نوع اول است .
از بین رفتن ارزش تجهیزات به دلیل کهنگی یا از جریان
استفاده خارج شدن آنها ،نمونه ای از معامالت یا رویدادهای
نوع دوم است .
به طور خالصه ،رویداد مالی یا اقتصادی ،بیانگر رویدادی
است که باید در ثبت ها و مدارک حسابداری منعکس شود.
اصل بهای تمام شده تاریخی :
بهای تمام شده تاریخی ،مبلغی است که در زمان انجام معامله
متعارف مبادله شده و فرض بر این است که ارزش بازار
دارایی را در تاریخ معامله نشان می دهد .
اصل بهای تمام شده ،مفهومی است که طبق آن ،معامالت به
بهای تمام شده تاریخی یا قیمت مبادله در تاریخ انجام آن ،ثبت
می شود.
مفهوم سنجش پولی :
به معنای آن است که در حسابداری ،پول به عنوان وسیله
مبادله ،مبنای اندازه گیری رویدادهای مالی است و فقط
رویدادهای قابل سنجش به پول در مدل حسابداری منظور می
شود.
فرض تداوم فعالیت :
مبین آن است که واحد تجاری تا آینده قابل پیش بینی به
فعالیت تجاری خود ادامه می دهد.
اصول پذیرفته شده حسابداری:
اطالعات حسابداری زمانی سودمنداست که در تصمیم گیری های
اقتصادی مورد استفاده موثر واقع شود .برای تامین این هدف
اطالعات حسابداری باید از ویژگی های کیفی تعریف شده ای
برخوردار باشد به نحوی که عالوه بر قابل فهم بودن ،قابل اعتماد
و مربوط باشد.
اصول پذیرفته شده حسابداری :شامل میثاقها ،دستورالعمل ها و
رویه های الزم برای مشخص کردن نحوه عمل حسابداری در یک
زمان معین است .
در ایران ،اختیار قانونی و مسئولیت تدوین استانداردهای
حسابداری و حسابرسی به عهده سازمان حسابرسی است .عالوه
بر آن جامعه حسابداران رسمی ایران نیز با هدف تنظیم امور و
اعتالی حرفه حسابداری و حسابرسی بر فعالیت حسابداران رسمی
و افزایش کیفیت صورتهای مالی نظارت می نماید
فصل )3چرخه حسابداری
یک)روش جمع آوری اطالعات مالی :
فعالیت های مالی واحدهای تجاری در مقایسه با فعالیت های
مالی اشخاص ،از گستردگی و تنوع بیشتری برخوردار است .
فعالیتهای گسترده درواحد تجاری که به انها فعالیت های
مبادالتی گفته می شود نیاز به جمع اوری مدارک و مستندات
تجاری دارد.
تعریف مستندات تجاری :
مجموعه ای از اسناده و مدارک مورداستفاده واحد تجاری
است که مبنای ثبتهای حسابداری قرار می گیرد .صورتحساب
فروش ،قبوض آب و برق ،ته سوش چک ها و اعالمیه های
بانکی ،نمونه ای از مستندات تجاری است .
مراحل چرخه حسابداری :چرخه حسابداری با انجام فعالیت های مالی در واحد تجاری آغاز می شود:
گام )1تجزیه و تحلیل فعالیت های مالی
گام )2ثبت آثار فعالیت های مالی
( در دفتر روزنامه )
گام )3تلخیص آثار فعالیت های مالی :
-1انتقال ثبت های دفتر روزنامه به دفتر کل
-2تهیه تراز آزما یشی
گام )4تهیه گزارشها :
-1تعدیل حسابها
-2تهیه صورتهای مالی
-3بستن حسابها
فعالیت های مالی :
شامل تمامی فعالیت ها و رویدادهایی است که در یک موسسه
رخ می دهد و آثار آن بر حسب پول قابل اندازه گیری است .به
زبان حسابداری ،فعالیت های مالی به نحوی از انحا موجب
تغییر در عناصر معادله حسابداری یعنی دارایی ،بدهی و
حقوق مالکانه می شود.
دو)تاثیر فعالیت های مالی بر معادله حسابداری:
یکی از مهمترین مراحل حسابداری ،شناسائی و اندازه گیری
رویدادهایی است که آثار مالی آنها باید در دفاتر حسابداری
ثبت شود .
همانطور که اشاره شد رویدادهایی که آثار مالی آنها بر حسب
ارقام پولی قابل اندازه گیری نباشد ،در دفاتر حسابداری ثبت
نمی شود و بنابراین در صورتهای مالی نیز انعکاس نخواهد
داشت .
به عنوان نمونه اطالعات مرتبط با عواملی نظیر کیفیت
مدیریت ،روحیه کارکنان ،وضعیت رقبا ،توسعه محصوالت و
فعالیت های بازاریابی در سیستم حسابداری قابل شناسایی و
ثبت نیست .
تجزیه و تحلیل فعالیتهای مالی :به عنوان اولین گام از چرخه
حسابداری ،عبارت از شناسایی فعالیت مالی ،تشخیص اجزای
مرتبط و تعیین میزان و جهت تاثیر آن بر عناصر معادله
حسابداری است .
سه ) روش ثبت فعالیت های مالی
دومین مرحله از چرخه حسابداری ،ثبت فعالیت های مالی در
دفتر روزنامه است .
دفترروزنامه ،دفتری است که کلیه فعالیت های مالی به ترتیب
تاریخ وقوع در آن ثبت می شود .در دفتر روزنامه تاریخ وقوع
معامله ،حسابهای تحت تاثیر و مبلغ آنها درج می شود .
معموال شرح مختصری از فعالیتها ی مالی نیز نوشته می شود.
نکته :در دفتر روزنامه در صورتی که فقط یک رویداد ثبت
گردد ثبت عادی و در صورتیکه رویداد بیش از یک بدهکاریا
بیش از یک بستانکار داشته باشد ثبت روزنامه مرکب نامیده
می شود.
چهار) انتقال ثبتهای روزنامه به دفتر کل و تهیه تراز
آزمایشی:
انتقال :فرایند منتقل کردن مبالغ ثبت شده از دفتر روزنامه به
دفتر کل است .
دفتر کل :دفتری است که اطالعات فعالیت های مالی از دفتر
روزنامه به آن انتقال می بابد و سپس تلخیص می شود .
تراز آزمایشی :
فهرست مانده کلیه حسابهای واحد تجاری است .تراز آزمایشی
ابزاری است که نشان می دهد جمع بدهکار و جمع بستانکار
کلیه حسابها با یکدیگر برابرند.
فصل )4تکمیل چرخه حسابداری
یک )حسابداری تعهدی :
فرایند ثبت هزینه ها و در آمدها به هنگام تحمل و تحقق ،
صرفنظر از زمان پرداخت یا دریافت وجه نقد است.استفاده از
فرایند حسابداری تعهدی ،یک ضرورت است .زیرا واحدهای
تجاری به گزارشهای مالی ادواری و به هنگام نیاز دارند و
اطالعات تعهدی نسبت به اطالعات جریان نقدی عملکرد واحد
تجاری را بهتر نشان می دهد.
گزارشگری مالی ادواری :
واحدهای تجاری ،اعم از کوچک یا بزرگ ،صورتهای مالی
خود را به طور ادواری تهیه می کنند ،تا استفاده کنندگان
بتوانند بر مبنای اطالعات آنها ،تصمیمات اقتصادی آگاهانه ای
اتخاذ نمایند.
دوره زمانی :عمر طوالنی واحد تجاری به دوره های زمانی
کوتاه تر تقسیم نمی شود تا اطالعات حسابداری به موقع در
دسترس ذینفعان قرار گیرد.
سال مالی :شامل یک دوره زمانی 12ماهه است .
سال تقویمی :سال گزارشگر ی مالی از اول فروردین تا پایان
اسفند می باشد .
اگر چه گزارش های مالی ادواری در شناسائی میزان موفقیت
یا ناکامی واحد تجاری دارای اهمیت است ،اما تناوب
گزارشگری مالی در دوره های زمانی کوتاه تر ،حسابداران را
ناگزیر می سازد تا برخی داده ها را بر مبنای قضاوت و برآورد
ارائه کنند.
قضاوت حسابداران باید با دقت و احتیاط انجام و برآوردها نیز
بر مبنای شواهد قابل اتکا صورت گیرد اما در دنیای واقعی ،
حسابداران درتهیه صورتهای مالی با محدودیتهای زیادی
روبرو هستند که نمی توان آنها را نادیده گرفت .
تعریف حسابداری تعهدی :
سیستمی است که درآمدها را به محض تحقق و هزینه ها را به
محض وقوع ،بدون توجه به زمان دریافت و پرداخت وجه نقد
،شناسائی می کند.
اصل شناخت درامد :
مفهومی است که طبق آن درآمد زمانی شناسائی می شود که
)1فرایند کسب سود ،به گونه ای قابل مالحظه تکمیل شده
باشد.و )2وجه نقد وصول شده یا از قابلیت وصل آن اطمینان
منطقی وجود داشته باشد .
اصل تطابق :
مفهومی است که طبق آن ،کلیه هزینه های تحمل شده برای
کسب درآمد ،باید در همان دوره ای ثبت شود که درآمد
شناسائی شده است .
حسابداری نقدی :
سیستمی است که طبق آن درآمدها در زمان دریافت وجه نقد و
هزینه ها در زمان پرداخت وجه نقد شناسائی می شود.
دو) تعدیل حسابها
ثبتهای تعدیلی :
ثبت های ضروری پایان دوره مالی است که در چارچوب
حسابداری تعهدی انجام می گیرد و موجب می شود تا درآمدها
و هزینه های دوره مالی و نیز دارایی ،بدهی و حقوق مالکانه
در پایان دوره مالی به درستی در حسابها منعکس شود.
سه ) تهیه صورت های مالی:
بعد از ثبت های تعدیلی ،تراز آزمایشی تعدیل شده مبنای تهیه
صورتهای مالی می گردد.
حسابرسی :
حسابرسی مستقل توسط حسابرسان ( حسابداران رسمی ) خارج از
شرکت انجام می شود .حسابرس مستقل این اطمینان را فراهم می
کند که صورتهای مالی مطابق اصول پذیرفته شده حسابداری تهیه
شده است .
حسابرسان مستقل اقدامات زیر را انجام می دهند:
بررسی تعدیالت
نمونه گیری حساب ها
بررسی سیستم حسابداری
تجزیه و تحلیل صورتهای مالی
چهار) بستن حسابها
اکنون به پایان چرخه حسابداری نزدیک می شویم تا اینجا
مراحل مختلف چرخه حسابداری شامل :تجزیه و تحلیل و ثبت
فعالیت های مالی در درفتر روزنامه ،انتقال ثبت های روزنامه
به حساب های دفتر کل ،تعیین مانده حسابهای دفتر کل ،تهیه
تراز آزمایشی ،انجام ثبتهای تعدیلی و چگونگی تهیه
صورتهای مالی ،مورد بحث قرار گرفت .
حال دو گام باقیمانده چرخه حسابداری شامل )1( :ثبت های
مربوط به بستن حسابها و ( )2تهیه تراز آزمایشی اختتامی را
مورد بحث قرار می دهیم
حسابهای واقعی ( دائمی ) و اسمی ( موقت ) :
حسابهای واقعی :حسابهایی هستند که مانده آنها در پایان
دوره مالی صفر نمی شود .حسابهای واقعی ( دایمی ) در
ترازنامه ارائه می شود.
حسابهای اسمی :حسابهایی هستند که مانده آنها در پایان هر
دوره مالی صفر می شود .حسابهای اسمی ( موقت ) در
صورت سود و زیان ارائه می شود .
ثبتهای بستن حسابها :ثبت های روزنامه ای است که در
پایان هر دوره مالی ،مانده حسابهای اسمی را به صفر کاهش
می دهد .به بیان دیگر ،مانده آنها را به حسابهای ترازنامه
ای انتقال می دهد.
تراز آزمایشی اختتامی :
فهرستی از مانده حسابهای دائمی ( ترازنامه ای ) پس از
بستن حسابهای اسمی است که برای اطمینان از تساوی جمع
اقالم بدهکار و بستانکار تهیه می شود .
فصل )5درستی و اعتبار صورتهای مالی
یک ) شناسائی مشکالت مرتبط با تهیه صورتهای مالی:
در تهیه صورتهای مالی با سه مشکل اساسی مواجه هستیم :
اشتباهات :
اشتباه وقتی ایجاد می شود که نوعی خطای غیر عمد در ثبت
فعالیت های مالی ( در دفتر روزنامه) ،انتقال اطالعات از دفتر
روزنامه به دفتر کل ،تلخیص حسابها یا افشای اطالعات در
صورتهای مالی رخ دهد.
عدم توافق :
عدم توافق هنگامی به وجود می آید که افراد مختلف بر مبنای
مجموعه ای از واقعیت های یکسان ،به نتایج متفاوت دست
یابند .از انجا که در حسابداری با قضاوت حرفه ای و برآورد
سرو کار داریم ،عدم توافق در قضاوت تا اندازه ای طبیعی به
نظر می رسد .عدم توافق ،اغلب به این دلیل بوجود می آید که
افراد در ارتباط باتهیه صورتهای مالی ،دیدگاه ،انگیزه ها و
اهداف متفاوت دارند.
نظرات متفاوت افراد درباره درصد قابل وصول بودن حسابهای
دریافتنی یا برآورد عمر اقتصادی داراییهای ثابت مورد
استفاده واحد تجاری ،نمونه هایی از عدم توافق است .
تقلب :
هنگامی رخ می دهد که افراد ،با نیت قبلی نوعی خطای عمدی
مرتکب شوند .گزارشگری مالی تقلب آمیز ،زمانی شکل نمی
گیرد که مدیریت برای رسیدن به اهداف تعیین شده ( مثل دست
یابی به سود پیش بینی شده ) عمدا صورتهای مالی را
دستکاری کند.
سیستم حسابداری باید به گونه ای طراحی و اجرا شود که
احتمال وقوع اشتباه یا تقلب درتهیه صورتهای مالی به طور
قابل مالحظه ای کاهش یابد.
براساس اصول پذیرفته شده حسابداری پس از کشف اشتباهات
،صورتهای مالی باید تجدید ارائه شود( یعنی صورتهای مالی
بر مبنای ارقام صحیح ،مجددا" تهیه و ارائه شود).
دو) ایمن سازی صورتهای مالی :
با توجه به احتمال وجود اشتباه در صورتهای مالی ،بدون
تردید صورتهای مالی که توسط افراد شایسته و درستکار
تهیه می شود ،مشکالت کمتری خواهد داشت .مدیران رده
باالی شرکت ها ،همه ساله آیین رفتار اخالقی را تائید ( امضا
) می کنند که بر مبنای آن اطمینان داده می شود که تضاد منافع
و یا سوء رفتاری وجود ندارد.
سیاست های کلی شرکت نیز باید به گونه ای تدوین شود که با
کارکنان خالفکار و متقلب برخورد شود و در صورت لزوم
انها را تحت تعقیب قانونی قرار دهد.
ساختار کنترل داخلی :
ساختار کنترل های داخلی ،اقدامات حفاظتی در قالب خط مشی
ها و رویه های استقرار یافته است که اطمینان معقولی از
دست یابی به اهداف واحد تجاری را فراهم می نماید .
ساختار کنترل داخلی در پنج طبقه اصلی زیر تقسیم بندی می
شود :
محیط کنترلی
ارزیابی ریسک
فعالیتهای کنترلی
اطالعات و ارتباطات
نظارت
محیط کنترلی:
محیط کنترلی شامل مجموعه ای از عملیات ،خط مشی ها و
رویه هایی است که نگرش کلی مدیریت رده باال ،مدیران
میانی و صاحبان واحد تجاری را درباره کنترل ها و میزان
اهمیت آنها منعکس می نماید.
کمیته حسابرسی:
متشکل از اعضای غیر موظف هیات مدیره شرکت است که
مسئولیت ارتباط با حسابرسان مستقل و داخلی را به عهده
دارد.
اقدامات کنترلی :
فعالیت های کنترلی عمدتا در پنج بخش صورت می گیرد :
تفکیک مناسب وظایف
روش مناسب واگذاری اختیارات
کنترل فیزیکی بر دارائی ها ومدارک آن
کفایت مستندات ثبت ها
کنترل های مستقل بر عملیات
سه اقدام اول را کنترل های پیش گیرانه می نامند زیرا بر
پیشگیری از وقوع اشتباهات یا تقلب تاکید دارد .دو اقدام
کنترلی بعدی را کنترل های کشف کننده می نامند که برای
کشف اشتباه یا تقلب طراحی می شود
فصل )6فروش کاال و خدمات
یک ) طبقه بندی فعالیت های تجاری
فعالیتهای واحد تجاری در یکی از سه گروه اصلی زیر قرار
می گیرد :
فعالیت های عملیاتی
فعالیت های سرمایه گذاری
فعالیت های تامین مالی
فعالیت های
فعالیت های عملیاتی :
شامل معامالت و رویدادهایی است که با خرید و فروش کاال یا
ارائه خدمات و انجام هزینه های الزم برای فعالیت های اصلی
واحد تجاری مرتبط است .
فعالیت های سرمایه گذاری :
شامل معامالت و رویدادهایی است که با خرید یا فروش اموال
،ماشین آالت و تجهیزات و سایر دارائیهای بلند مدت مرتبط
است که معموال برای استفاده در جریان عادی عملیات تجاری
( و نه برای فروش ) نگهداری می شود.
فعالیت های تامین مالی :
شامل معامالت و رویدادهایی است که از طریق آن منابع مالی
مورد نیاز واحد تجاری از مالکان و اعتبار دهندگان تامین یا به
آنها بازپرداخت می شود .
فصل )7موجودی کاال
اصطالح موجودی کاال به داراییهایی اطالق می گردد که در
جریان عادی فعالیت های تجاری به منظور فروش به مشتریان
توسط واحد تجاری تولید یا خریداری می شود .
یک ) موجودی کاال و بهای تمام شده کاالی فروش رفته
موجودی کاال عبارت از کاالهای نگهداری شده برای فروش به
مشتریان است .
بهای تمام شده کاالی فروش رفته :
عبارت از بهای خرید یا تولید کاالهایی است که طی دوره مالی
به فروش رسیده است .
انواع موجودی کاال :
مواد اولیه و قطعات
کاالی در جریان ساخت
کاالی ساخته شده
انواع مالکیت موجودی ها :
الف ) کاال متعلق به شرکت است ( حق مالکیت)
ب ) کاالی بین راهی :
فوب مبداء :یک اصطالح تجاری است به این معنی که خریدار
] هزینه حمل را پرداخت می کند و در نقطه حمل ،مالک کاال
می سود.
فوب مقصد :یک اصطالح تجاری است به این معنی که
فروشنده ،هزینه حمل را پرداخت می کند و تا زمان تحویل کاال
به خریدار ،مالک آن است .
ج ) کاالی امانی :
توافقی است که کاالی تحت مالکیت یک طرف ( آمر) توسط
طرف دیگر ( حق العمل کار) ،در قبال دریافت حق کمیسیون
فروخته می شود .
بهای تمام شده کاالی آماده فروش :
عبارت از بهای تمام شده کلیه کاالهایی است که طی دوره مالی
آماده فروش بوده و برابر حاصل جمع موجودی کاالی ابتدای
دوره و خرید خالص طی دوره مالی است .
فصل )8تکمیل چرخه عملیاتی
یک )هزینه جبران خدمات کارکنان :
هزینه جبران خدمات کارکنان از جمله عمده ترین هزینه های
عملیاتی واحد تجاری محسوب می شود .
این هزینه فقط شامل حقوق و دستمزد دوره جاری نیست ،
بلکه همان گونه که در خط زمانی زیر نشان داده شده است ،
مزایای جبران خدمات کارکنان ،تا زمان بازنشستگی برای
کارکنان ادامه می یابد.
خط زمانی رویدادهای مرتبط با جبران خدمات کارکنان :
مزایای
بازنشستگی
مزایای
بازخرید
پاداش و طرح
های اختیار
خرید سهام
حقوق و
مزایای ایام
مرخصی
حقوق و
دستمزد
دو) مالیات :
شرکت ها در قبال پرداخت مالیات حقوق و دستمزد ،مالیات
ارزش افزوده و مالیات تکلیفی اشخاص و شرکت ها ،مالیات
اجاره و مالیاتهای عملکرد ساالنه شرکت مسئولیت قانونی
دارند.
سه ) رویدادهای احتمالی :
ماهیت دنیای کسب و کار در بسیاری از موارد با عدم اطمینان
توام است .بطور مثال دعوای حقوقی یک شرکت ممکن است
منجر به کسب سود یا پرداخت زیان هنگفتی گردد که آثار آن
برای شرکت باید در نظر گرفته شود .
تعریف رویدادهای احتمالی :
به شرایطی گفته می شود که در بر دارنده سود و زیان بالقوه
ای است تا وقوع رویدادهایی در آینده ،نتیجه آن مشخص
نمی شود .
حسابداری بدهی های احتمالی
وضعیت :محتمل یعنی :احتمال رویداد آتی زیاد است .
روش حسابداری :برآورد مبلغ بدهی احتمالی ،ثبت آن در حسابها
و افشای جزئیات در یادداشت های پیوست صورتهای مالی .
وضعیت :ممکن یعنی :احتمال وقوع رویداد آتی ،بیشتر از بعید و
کمتر از محتمل است .
روش حسابداری :افشای جزئیات بدهی های احتمالی در یادداشت
های همراه ،کفایت می کند ( نیازی به ثبت حسابداری نیست ).
وضعیت :بعید یعنی :احتمال وقوع رویداد آتی خیلی کم است .
روش حسابداری :نیازی به افشا نیست ( طبیعتا" نیازی به ثبت
حسابداری هم نیست ) .
بدهی های زیست محیطی :
تعهداتی است که به دلیل خسارت های وارده به محیط زیست ،
ایجاد می شود.
پایان بخش مبانی حسابداری مالی
TITLE
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer
adipiscing elit. Vivamus et magna. Fusce
sed sem sed magna suscipit egestas.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer
adipiscing elit. Vivamus et magna. Fusce
sed sem sed magna suscipit egestas.