Transcript فصل 5
فصل :پنجم
صورتهای مالی تلفيقی
مسائل خاص
تهيه و تنطيم :محمدجواد ساعي
عضو هيأت علمي دانشگاه فردوسي
سهام ممتاز منتشره شركت فرعي
چنانچه شركت فرعي سهام ممتاز (فاقد رأي) منتشره
داشته باشد:
.1سهم سهامداران ممتاز از خالص دارائيها مساويست با
مبلغ قابل پرداخت براي بازخريد آنها ()Call Price
بعالوه هر گونه سود سهام معوقه.
(ارزش تسويه ( )Liquidation Preferenceسهام
ممتاز در نظر گرفته نميشود ,زيرا فرض بر تداوم
فعاليت شركت است).
.2براي محاسبه سرقفلي فقط بهاي تمام شده سرمايهگذاري
در سهام عادي با جمع حقوق صاحبان سهام عادي مقايسه
ميشود
159
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
مثال :سهام ممتاز منتشره شركت فرعي
160
فرض كنيد كه جمع حقوق صاحبان سهام شركت فرعي
در تاريخ تركيب معادل 600,000لاير باشد .از اين
مبلغ 100,000لاير را ارزش اسمي سهام ممتاز %10
(با سود جمعشونده) تشكيل ميدهد.
سهام ممتاز قابل بازخريد به %120ارزش اسمي هستند
و سود سال قبل آنها پرداخت نشده است.
در اين تاريخ شركت اصلي %80سهام عادي و %40
سهام ممتاز شركت فرعي را به قيمت 550,000لاير
خريداري نمود.
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
مثال :سهام ممتاز منتشره شركت فرعي
محاسبه سرقفلي:
بهاي تمام شده سرمايهگذاري در سهام عادي:
جمع مبلغ پرداختي
منهاي مبلغ اختصاصي به سهام ممتاز:
550,000
ارزش بازخريد (48,000 )100,000 × %40 × %120
4,000
سود سهام معوقه ()10,000 × %40
52,000
498,000
بهاي تمام شده سهام عادي
منهاي درصد حقوق صاحبان سهام عادي
376,000 )600,000-120,000-10,000 ( × %80
122,000
سرقفلي -دانشگاه فردوس ي مشهد
م.ج.ساعي
161
مثال :سهام ممتاز منتشره شركت فرعي
162
ثبت حذف كاربرگ تلفيق ترازنامه:
600,000
سهام/صرف/سودانباشته
122,000
سرقفلي
سرمايهگذاري در سهام عادي
498,000
52,000
سرمايهگذاري در سهام ممتاز
سهم اقليت ممتاز (78,000 )130,000 × %60
سهم اقليت عادي{94,000 })600,000-130,000( %20
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
سرمايهگذاری تدريجی
ب رررار ب ررر بس رري ا س رررما گ رریا ر ,و ب ررر می ررار ا
متع ر ررا ا ر ررادر دا ا س ر ررا د ر ررا س ر رررما گ ر رریا ر,
ماب ادتفاوتسا و سرقفلی ش اسايی میگردند.
163
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
تغيير درصد مالکيت – از طريق شرکت
اصلی
خريد منافع اقليت:
.1
مشابه با سرمايهگذاری تدريجی است
فروش بخشی از سرمايهگذاری
.2
164
تفاوت ارزش دفتری سرمايهگذاری فروش رفته با بهای فروش
به عنوان سود و زيان در دفاتر ثبت میگردد.
در روش بهااای تمااام شااده تزم اساات تااا مااازاد مسااتهل نشااده
مربوط به سارمايهگاذاری فاروش رفتاه بعناوان اصاال ساود ياا
زيان فوق (در صورتهای تلفيقی) شناسايي شود.
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
تغيير درصد سرمايهگذاری -از طريق شرکت فرعی
افزايي سرما شرکت فرعی ,با فرو
د صد مادکيت سهامدا ان.
مثر ررا :شر رررکت فرعر رری 000‚2سه ههدی مه ه دی د و ه ههرص دارد شه ههرکت ا ه ه ی
%80آنرا ( 600‚1سدی) د لک است.
سهام ب نسیتی متفراو ا
شرکت فرعی اقدام به فر ش 500سدی جديد به سهد ددارا اقيتهت
نمود.
در نوتجه:
در د د لکتت شرکت ا ی به )600‚1 : 500‚2( %64ك هش ديي بد
165
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
تغيير درصد سرمايهگذاری -از طريق شرکت فرعی
اثه ه ههر فه ه ههر ش سه ه ههد م جديه ه ههد به ه ههه سه ه ههد ددارا اقيته ه ههت به ه ههر ر ی
سرد يهگذاری شرکت ا ی:
قتمت فر ش بزرگتر از ارزش دفتری سد م سود
قتمت فر ش کوچکتر از ارزش دفتری سد م زي
قتمت فر ش دس ی ب ارزش دفتری سد م بیاثر
در ر ش ارزش ,هر گونه سود ي زي ,در دف تر شركت ا ه ي
ثبت ديگردد.
166
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
مثال :تغيير درصد سرمايهگذاری -از طريق شرکت فرعی
فرض ك تد شركت ا ي د لك 80در د از 1500سدی د و رص شركت فرعي
است .د ندص سرد يهگذاري در پ ي س ل دع دل 360هزار ري ل حس به ي
حقوق حب سد م شركت فرعي مب رت د از :
سد م م دي
رف سد م
سود انب شته
جمع
150هزار ري ل (ارزش اسمي هر سدی 100ري ل)
100هزار ري ل
200هزار ري ل
450هزار ري ل (ارزش دفتري هر سدی 300ري ل)
دبيغ سرد يهگذاري دع دل ب %80ارزش دفتري ديب شد.
در اين ت ريخ شركت فرعي 100سدی جديد در آنه را به قتمت هر سدی
500ري ل به سد ددارا اقيتت فر خت.
167
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
مثال :تغيير درصد سرمايهگذاری -از طريق شرکت فرعی
ب توجه به اي كه قتمت فر ش بي تر از ارزش دفتري هر سدی است ,اين
ر يداد د جر به ش س يي سود از سوي شركت ا ي ديگردد.
90,000
سدی اقيتت قبل از انو ر سد م ()450,000 × %20
50,000
+جه نقد پرداختي براي خريد سد م جديد ()100 × 500
140,000
جمع
125,000
سدی اقيتت بعد از انو ر سد م ()500,000 × %2515,000
سود شركت ا ي
دبيغ فوق به حس ب سرد يهگذاري افز دص شدص در دق بل به م وا سود
د رص ج ري ,ش س يي ديگردد.
168
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
مثال :تغيير درصد سرمايهگذاری -از طريق شرکت فرعی
ثبت حذف پ ي د رص در دورد د ندص حس ب سرد يهگذاري:
سد م م دي شركت فرعي ()150,000+10,000
رف سد م شركت فرعي ()100,000+40,000
سود انب شته شركت فرعي ()200,000 +0
سرد يهگذاري ()360,000 +15,000
سدی اقيتت از خ لص دارئيه
160,000
140,000
200,000
375,000
125,000
د ندص حس ب سرد يهگذاري (ب ش س يي سود) دت سب ب در د آ از
حقوق حب سد م شركت فرعي ب قي ديد ند:
169
در د سرد يهگذاري )1500 × %80( )1500+100( = %75
د ندص سرد يهگذاري )450,000 + 50,000( × %75 = 375,000
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
سرمايهگذاری دتق بل شرکت فرعی
ب د :33/18
چ انچ بسش ي ا سهام .....اصلي د مادكيت .....فرعي باشد
ا ن سهام با د ب بساي مام شده .....ب شكل ك قم كاب ده
جزء حقوق صاحیان سهام اكثر ت د را نام لفيقي م ظو
شود.
روش سهام خزانه
170
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
کنترل غير مستقيم
مجموع سرمايهگذاری شرکتهای گروه ,در هر کدام از
ساير شرکتهای فرعی ,به يکی از اشکال زير خواهد
بود:
.1
.2
171
سرمايهگذاری مجموعه در يک تاريخ يکسان (معموالً
زمان تأسيس)
سرمايهگذاری مجزا با تاريخهای متفاوت.
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
کنترل غير مستقيم
سرمايهگذاری مجموعه در يک تاريخ يکسان
در اين حالت مجموعه سرمايهگذاری ,کليه شرکتها در
يککککک شککککرکت فرعککککی ,را مککککیتککککوان بککککه عنککککوان يککککک
سرمايهگذاری واحد در نظر گرفت.
بکککر اسکککاس مجايسکککه جمکککش بهکککای تمکککام شکککده کليکککه ايکککن
سکککرمايهگکککذاريها بکککا ارزش دفتکککری خکککال داراييهکککای
تملککککک شککککده ,مابککککهالتفاوتهککککا و سککککرسفلی شناسککککاي
میشود.
172
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
کنترل غير مستقيم
سرمايهگذاری مجزا با تاريخهای متفاوت.
در اين حالت باز مجموعه سکرمايهگکذاری بعنکوان يکک
سککرمايهگککذاری واحککد ,کککه برککورت تککدريجی بککه انجککام
رسيده ,تلجی میشود.
مابهالتفاوت مربوط به هکر يکک از سکرمايهگکذاريها ,بکا
توجککککه بککککه ارزشککککهای متعککککار زمککککان خريککککد سککککهام,
محاسبه و هر گونه مازاد (کسری) بعنوان سرسفلی (يا
سرسفلی منفی) شناساي میگردد.
173
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
کنترل غير مستقيم
شرکت ارلی
%45
%80
بساي مام شده
180,000
بساي مام شده
490,000
فرعی ال
جمع حقوق صاحیان سهام
پا ان سالجا ي 580,000
174
%25
بساي مام شده
مان حصيل ( ك
سا قیل)
82,000
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
فرعی ب
جمع حقوق صاحیان سهام
ك سا قیل 320,000
پا ان سالجا ي 360,000
کنترل غير مستقيم
محاسبه سرقفلي:
سرمايهگذاري اصلي در فرعي الف :
490,000 - )580,000 × 8/0( = 26,000
سرمايهگذاري اصلي در فرعي الف :
180,000 - )360,000 × 45/0( = 18,000
سرمايهگذاري فرعي الف در فرعي ب در سال قبل:
82,000 - )320,000 × 25/0( = 2,000
مانده سرقفلي مستهلك نشده (با فرض عمر مفيد 20سال)
2,000 - )2,000 ÷ 20( = 1,900
مانده سرمايهگذاري فرعي الف در فرعي ب
82,000 + )40,000 × 25/0( -100 =91,900
175
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
کنترل غير مستقيم
ثبت حذ سرمايهگذاري ارل در فرع ال :
580,000
سهام/صرف/سود انباشته
26,000
سرقفلي
490,000
سرمايهگذاري
116,000
سهم اقليت ()%20
ثبت حذ سرمايهگذاري ارل و فرع ال در فرع ب:
360,000
سهام/صرف/سود انباشته
19,900
سرقفلي ()18,000+1,900
180,000
سرمايهگذاري (اصلي)
91,900
سرمايهگذاري (فرعي الف)
108,000
سهم اقليت ()%30
176
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
کنترل غير مستقيم
سود تلفيقي و سهم اقليت از سود خالص:
177
فرض كنيد كه سود شركت اصلي ,فرعي الف و فرعي ب در طي
اولين سال بعد از تركيب با شركت اصلي ,بدون احتساب سود
سرمايهگذاري فيمابين ,بترتيب معادل 80 ,100و 60هزار لاير
بوده باشد.
سود تلفيفي مساويست با:
100
سود شركت اصلي
سود فرعي الف 76 })80 + )60 × 25/0({ ×80/0
27
سود فرعي ب 60 × %45
203
جمع (قبل از استهالك سرقفليها)
سهم اقليت از سود خالص مساويست با:
سود فرعي الف 19 })80 + )60 × 25/0({ ×20/0
18
سود فرعي ب 60 × %30
37
جمع
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
کنترل غير مستقيم و متقابل
فرض كنيد كه ساختار سرمايهگذاري فيمابين بشر زير باشد:
شرکت ارلی
%20
%80
فرعی ال
%60
فرعی ب
فرض كنيد سود اصلي ,فرعي الف ,و فرعي ب ,بدون
احتساب سود سرمايهگذاري فيمابين ,به ترتيب معادل با
300 ,500و 200هزار لاير بوده باشد.
هيچگونه تفاوتي بين بهاي تمام شده سرمايهگذاريهاي
فيمابين با ارزش دفتري خالص دارائيها وجود نداشته است.
178
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
کنترل غير مستقيم و متقابل
ابتدا مبلغ تسهيم مكرر سود را با نوشتن معادتت زير محاسبه
ميكنيم:
a = 500 + 0/8 b
b = 272 + 0/6 c
c = 200 + 0/2 a
در نتيجه چنين خواهيم داشت:
c = 200 + 0/2 (500 + 0/8 b) = 300 + 0/16 b
b = 272 + 0/6 (300 + 0/16 b) = 452 + 0/096 b
b = 452 / (1 - 0/096) = 500
a = 500 + 0/8 (500) = 900
c = 200 + 0/2 (900) = 380
179
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد
کنترل غير مستقيم و متقابل
سپس بشر زير سودخالص تلفيقي و سهم اقليت از سود را
محاسبه ميكنيم:
اصـلي فرعيالف فرعيب تلفيق سهم اقليت
شر
200
272 500
سود خالص
720 180
تسهيم سود اصلي ()900
100
تسهيم سود الف )500( 400
152
()380
228
تسهيم سود ب
252
720
ــ
ــ
ــ
جمع
180
م.ج.ساعي -دانشگاه فردوس ي مشهد