Transcript فصل 4

‫فصل چهارم‬
‫صورتهاي مالي تلفيقي‬
‫معامالت درون گروهی‬
‫تهيه و تنظيم‪:‬‬
‫محمدجواد ساعي‬
‫عضو هيات علمي دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫ماهيت سود و زيانهاي داخلي‬
‫مثال ‪ :‬فرايند خريد و فروش كاال‬
‫‪1381‬‬
‫‪ 3000‬لاير‬
‫شركت فرعي‬
‫‪1380‬‬
‫‪ 2400‬لاير‬
‫شركت اصلي‬
‫• از نقطه نظر تلفيقي‪:‬‬
‫• درامد و هزينه هر يك از سنوات فوق چقدر است؟‬
‫• موجودي كاال در پايان هر يك از سنوات فوق‪ ،‬به چه قيمتي بايد گزارش‬
‫شود؟‬
‫‪122‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪1379‬‬
‫‪ 2000‬لاير‬
‫فرايند معامالت فيمابين‬
‫فروش روبه پايين‬
‫شركت اصلي‬
‫فروش روبه باال‬
‫شركت فرعي الف‬
‫‪123‬‬
‫فروش عرضي‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫شركت فرعي ب‬
‫انواع معامالت داخلي‬
‫• خريد و فروش موجودي كاال‬
‫• خريد و فروش دارائيهاي ثابت‬
‫• اجاره سرمايهاي دارائيهاي فيمابين‬
‫• خريد اوراق قرضه شرك تهاي وابسته‬
‫• ‪....‬‬
‫‪124‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريد و فروش داخلي موجوديهاي كاال‬
‫• از نقطه نظر تلفيقي‪ ،‬خريد كاال از يك شركت وابسته به منزله انتقال كاال در‬
‫انبارهاي يك شخصيت واحد اقتصادي تلقي ميشود‪.‬‬
‫• در نتيجه كل درامد(فروش) و كل هزينه (بهاي تمام شده كاالي فروش رفته)‬
‫حاصل از اين معامله بايد حذف گردند‪.‬‬
‫• در مقابل‪ ،‬تفاوت بايد مشخص گردد كه خريدار‪ ،‬كاالي خريداري شده را در‬
‫چه حسابهاي ثبت دارد‪ ،‬تا نسبت به اصالح انها اقدام گردد‪.‬‬
‫‪125‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريد و فروش داخلي موجوديهاي كاال‪ -‬مثال‬
‫• فرض كنيد‪:‬‬
‫– طي سال ‪ 1380‬شركت فرعي كاالهاي ي با بهاي تمام شده ‪ 800‬لاير را به قيمت ‪ 1000‬لاير‬
‫به شركت اصلي فروخته باشد‪:‬‬
‫– ثبت اين رويداد در دفاتر دو شركت بدين شرح به انجام ميرسد‪:‬‬
‫فروشنده (شركت فرعي)‬
‫‪1000‬‬
‫وجه نقد‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف داخلي ‪800‬‬
‫فروش داخلي ‪1000‬‬
‫موجودي كاال ‪800‬‬
‫‪126‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريدار (شركت اصلي)‬
‫موجودي كاال ‪1000‬‬
‫وجوه نقد‬
‫‪1000‬‬
‫خريد و فروش داخلي موجوديهاي كاال‪ -‬مثال‬
‫فرض ‪ )1‬در پايان دوره‪ ،‬كل موجوديهاي مذكور در انبار خريدار موجود است‪.‬‬
‫فروشنده (شركت فرعي)‬
‫‪1000‬‬
‫وجه نقد‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف داخلي ‪800‬‬
‫فروش داخلي ‪1000‬‬
‫موجودي كاال ‪800‬‬
‫فروش داخلي‬
‫خريدار (شركت اصلي)‬
‫موجودي كاال ‪1000‬‬
‫وجوه نقد‬
‫‪1000‬‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف داخلي ‪800‬‬
‫‪200‬‬
‫موجودي كاال‬
‫ثبت حذف كاربرگ‬
‫‪127‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪1000‬‬
‫مبلغ اصالحي‬
‫موجودي كاال‬
‫‪800‬‬
‫خريد و فروش داخلي موجوديهاي كاال‪ -‬مثال‬
‫فرض ‪ )2‬در طي سال ‪ 80‬كل كاالهاي مذكور از سوي خريدار به سايرين (به قيمت ‪ 1100‬لاير)‬
‫فروخته شد‪.‬‬
‫خريدار (شركت اصلي)‬
‫موجودي كاال ‪1000‬‬
‫‪1000‬‬
‫وجوه نقد‬
‫وجوه نقد ‪1100‬‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف ‪1000‬‬
‫‪1100‬‬
‫فروش‬
‫موجودي كاال ‪1000‬‬
‫فروشنده (شركت فرعي)‬
‫‪1000‬‬
‫وجه نقد‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف داخلي ‪800‬‬
‫فروش داخلي ‪1000‬‬
‫موجودي كاال ‪800‬‬
‫فروش داخلي‬
‫‪1000‬‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف داخلي ‪800‬‬
‫‪200‬‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف‬
‫ثبت حذف كاربرگ‬
‫مبلغ اصالحي‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف‬
‫‪800‬‬
‫خريد و فروش داخلي موجوديهاي كاال‪ -‬مثال‬
‫فرض ‪ )3‬در طي سال‪ 80‬معادل ‪ %60‬كاالهاي مذكور از سوي خريدار به سايرين (به قيمت ‪700‬‬
‫لاير) فروخته شد‪.‬‬
‫فروشنده (شركت فرعي)‬
‫‪1000‬‬
‫وجه نقد‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف داخلي ‪800‬‬
‫‪1000‬‬
‫فروش داخلي‬
‫‪800‬‬
‫موجودي كاال‬
‫ثبت حذف‬
‫كاربرگ‬
‫خريدار (شركت اصلي)‬
‫موجودي كاال ‪1000‬‬
‫‪1000‬‬
‫وجوه نقد‬
‫‪700‬‬
‫وجوه نقد‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف ‪600‬‬
‫‪700‬‬
‫فروش‬
‫موجودي كاال ‪600‬‬
‫‪1000‬‬
‫فروش داخلي‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف داخلي ‪800‬‬
‫‪120‬‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف‬
‫‪80‬‬
‫موجودي كاال‬
‫‪20% × 600‬‬
‫‪20% × 400‬‬
‫اثر بر سهم اقليت‬
‫• در اينجا ‪ %100‬سود داخلي حذف شده است‪.‬‬
‫• در حاليكه ‪ %25‬مالكيت شركت فروشنده كاال (فرعي) متعلق به اقليت است‪.‬‬
‫• در نتيجه سهم اقليت از سود خالص سال ‪ 1380‬به نسبت سود داخلي‬
‫تحقق نيافته (‪ )80 × %25 = 20‬كاهش مييابد‪.‬‬
‫‪130‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريد و فروش داخلي موجوديهاي كاال‪ -‬مثال‬
‫• در طي سال‪ 1381‬مجددا كاالهاي ي با بهاي تمام شده ‪ 840‬به قيمت ‪ 1200‬لاير از طرف‬
‫فرعي به اصلي فروخته شد‪.‬‬
‫• در طي سال كل موجوديهاي اول دوره (‪ )400‬و ‪ %50‬كاالهاي خريداري شده (‪ )600‬به‬
‫قيمت ‪ 1300‬لاير به ديگران فروخته شد‪.‬‬
‫فروشنده (شركت فرعي)‬
‫‪1200‬‬
‫وجه نقد‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف داخلي ‪840‬‬
‫‪1200‬‬
‫فروش داخلي‬
‫‪840‬‬
‫موجودي كاال‬
‫خريدار (شركت اصلي)‬
‫‪1200‬‬
‫موجودي كاال‬
‫‪1200‬‬
‫وجوه نقد‬
‫‪1300‬‬
‫وجوه نقد‬
‫‪1000‬‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف‬
‫‪1300‬‬
‫فروش‬
‫‪1000‬‬
‫موجودي كاال‬
‫خريد و فروش داخلي موجوديهاي كاال‪ -‬مثال‬
‫شرح‬
‫مبلغ فروش‬
‫بهاي تمام شده‬
‫سود داخلي‬
‫موجودي اول دوره‬
‫خريد‬
‫كاالي اماده فروش‬
‫‪400‬‬
‫‪1200‬‬
‫‪1600‬‬
‫(‪)600‬‬
‫‪320‬‬
‫‪840‬‬
‫‪1160‬‬
‫(‪)420‬‬
‫‪80‬‬
‫‪360‬‬
‫‪440‬‬
‫(‪)180‬‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف‬
‫‪1000‬‬
‫‪740‬‬
‫‪260‬‬
‫موجودي پايان دوره‬
‫ثبت حذف‬
‫كاربرگ‬
‫سود انباشته – اول دوره(‪60 )%75‬‬
‫سهم اقليت از دارائيها (‪20 )%25‬‬
‫‪1200‬‬
‫فروش داخلي‬
‫‪840‬‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف داخلي‬
‫‪180‬‬
‫موجودي كاال‬
‫‪260‬‬
‫ب‪.‬ت‪.‬ك‪.‬ف‬
‫درصد سود‬
‫‪%20‬‬
‫‪%30‬‬
‫‪%27/5‬‬
‫‪%30‬‬
‫اثر بر سهم اقليت از سود‬
‫• فرض كنيد كه سود خالص گزارش شده از سوي شركت فرعي‪ ،‬براي سال‬
‫‪ 1381‬معادل ‪ 5000‬لاير باشد‪.‬‬
‫• در نتيجه‪ :‬سهم اقليت از سود سال ‪ 1381‬مساويست با‪:‬‬
‫‪5000‬‬
‫سود خالص‬
‫اضافه ميشود‪ :‬سود داخلي موجودي اول دوره ‪80‬‬
‫كسر ميشود‪ :‬سود داخلي موجودي پايان دوره (‪)180‬‬
‫‪4900‬‬
‫سود خالص تعديل شده‬
‫‪%25‬‬
‫× درصد سهم اقليت‬
‫‪1225‬‬
‫سهم اقليت از سود خالص‬
‫‪133‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريد و فروش داخلي دارائيهاي ثابت‬
‫• هر گونه سود و زيان داخلي‪ ،‬موجب تغيير ارزش دفتري داراي ي ميگردد‪.‬‬
‫• طبق اصل بهاي تمام شده‪ ،‬شناساي ي تغييرات در ارزش داراي ي و سود فروش‬
‫دارائيهاي ثابت تا زمان فروش قطعي انها قابل شناساي ي نميباشد‪.‬‬
‫• در نتيجه‪ ،‬براي مقاصد تلفيقي‪ ،‬سود (زيان) داخلي و اثرات ان بر مانده ساير‬
‫حسابها ميبايد شناساي ي و حذف گردند‪.‬‬
‫‪134‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريد و فروش داخلي دارائيهاي ثابت‬
‫• سود فروش داراي ي ثابت در حسابي به همين عنوان ثبت ميشود‪.‬‬
‫• ارزش دفتري داراي ي متشكل از حساب داراي ي و استهالك انباشته ان است‪.‬‬
‫– هرچند در فرايند تلفيق ترازنامه اصالح ارزش دفتري كافي است‪ ،‬ولي عرف شده تا‬
‫هم حساب داراي ي و هم حساب استهالك انباشته اصالح گردد‪.‬‬
‫• سود (زيان) داخلي مبلغ هزينه استهالك داراي ي را نيز متاثر ميسازد‪.‬‬
‫‪135‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريد و فروش داخلي دارائيهاي ثابت ‪ -‬مثال‬
‫• در پايان سال ‪ ،1378‬شركت اصلي بخشي از تجهيزات خود با بهاي تمام شده‬
‫‪ 800‬و ارزش دفتري ‪ 500‬را به بهاي ‪ 700‬به شركت فرعي (‪ )%80‬خود فروخت‬
‫فروشنده (شركت اصلي)‬
‫‪700‬‬
‫وجوه نقد‬
‫اسنهالك انباشته تجهيزات ‪300‬‬
‫‪800‬‬
‫تجهيزات‬
‫سود فروش تجهيزات ‪200‬‬
‫‪136‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريدار (شركت فرعي)‬
‫تجهيزات‬
‫وجوه نقد‬
‫‪700‬‬
‫‪700‬‬
‫ثبت حذف پايان سال ‪1378‬‬
‫فروشنده (شركت اصلي)‬
‫خريدار (شركت فرعي)‬
‫‪700‬‬
‫تجهيزات‬
‫‪700‬‬
‫وجوه نقد‬
‫‪700‬‬
‫وجوه نقد‬
‫اسنهالك انباشته تجهيزات ‪300‬‬
‫‪800‬‬
‫تجهيزات‬
‫سود فروش تجهيزات ‪200‬‬
‫سود فروش تجهيزات‬
‫ثبت حذف‬
‫كاربرگ‬
‫‪137‬‬
‫تجهيزات (‪)800-700‬‬
‫استهالك انباشته‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪200‬‬
‫‪100‬‬
‫‪300‬‬
‫ثبت حذف پايان سال ‪1379‬‬
‫فروشنده (شركت اصلي)‬
‫‪-----‬‬‫سود داخلي محقق شده در فرايند استهالك‪:‬‬
‫‪200 ÷ 5 = 40‬‬
‫ثبت حذف‬
‫كاربرگ‬
‫‪138‬‬
‫با فرض عمر مفيد ‪ 5‬سال‬
‫خريدار (شركت فرعي)‬
‫‪140‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫استهالك انباشته‬
‫سود انباشته – اول دوره‬
‫‪200‬‬
‫تجهيزات (‪)800-700‬‬
‫‪100‬‬
‫استهالك انباشته( ‪)300-40‬‬
‫‪260‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫‪40‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪140‬‬
‫ثبت حذف پايان سال ‪1380‬‬
‫فروشنده (شركت اصلي)‬
‫‪-----‬‬‫سود داخلي محقق شده در فرايند استهالك‪:‬‬
‫‪200 ÷ 5 = 40‬‬
‫با فرض عمر مفيد ‪ 5‬سال‬
‫خريدار (شركت فرعي)‬
‫‪140‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫استهالك انباشته‬
‫سود انباشته – اول دوره (‪160 )200-40‬‬
‫ثبت حذف‬
‫كاربرگ‬
‫‪139‬‬
‫تجهيزات (‪)800-700‬‬
‫‪100‬‬
‫استهالك انباشته( ‪)300-80‬‬
‫‪220‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫‪40‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪140‬‬
‫ثبت حذف پايان سال ‪1381‬‬
‫فروشنده (شركت اصلي)‬
‫‪-----‬‬‫سود داخلي محقق شده در فرايند استهالك‪:‬‬
‫‪200 ÷ 5 = 40‬‬
‫با فرض عمر مفيد ‪ 5‬سال‬
‫خريدار (شركت فرعي)‬
‫‪140‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫استهالك انباشته‬
‫سود انباشته – اول دوره(‪120)200-80‬‬
‫ثبت حذف‬
‫كاربرگ‬
‫تجهيزات (‪)800-700‬‬
‫استهالك انباشته( ‪)300-120‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫‪140‬‬
‫‪100‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪180‬‬
‫‪40‬‬
‫‪140‬‬
‫ثبت حذف پايان سال ‪1382‬‬
‫فروشنده (شركت اصلي)‬
‫‪-----‬‬‫سود داخلي محقق شده در فرايند استهالك‪:‬‬
‫‪200 ÷ 5 = 40‬‬
‫با فرض عمر مفيد ‪ 5‬سال‬
‫خريدار (شركت فرعي)‬
‫‪140‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫استهالك انباشته‬
‫سود انباشته اول دوره (‪80 )200-120‬‬
‫ثبت حذف‬
‫كاربرگ‬
‫تجهيزات (‪)800-700‬‬
‫استهالك انباشته( ‪)300-160‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫‪141‬‬
‫‪100‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪140‬‬
‫‪40‬‬
‫‪140‬‬
‫ثبت حذف پايان سال ‪1383‬‬
‫فروشنده (شركت اصلي)‬
‫‪-----‬‬‫سود داخلي محقق شده در فرايند استهالك‪:‬‬
‫‪200 ÷ 5 = 40‬‬
‫با فرض عمر مفيد ‪ 5‬سال‬
‫خريدار (شركت فرعي)‬
‫‪140‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫استهالك انباشته‬
‫سود انباشته اول دوره (‪40 )200-160‬‬
‫ثبت حذف‬
‫كاربرگ‬
‫تجهيزات (‪)800-700‬‬
‫استهالك انباشته(‪)300-200‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫‪142‬‬
‫‪100‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪100‬‬
‫‪40‬‬
‫‪140‬‬
‫ثبت حذف پايان سال ‪ 1384‬و بعد‬
‫فروشنده (شركت اصلي)‬
‫‪------‬‬
‫با فرض عمر مفيد ‪ 5‬سال‬
‫خريدار (شركت فرعي)‬
‫سود داخلي محقق شده در فرايند استهالك‪:‬‬
‫‪0‬‬
‫‪---------‬‬
‫سود انباشته اول دوره (‪- - )200-200‬‬
‫ثبت حذف‬
‫كاربرگ‬
‫تجهيزات (‪)800-700‬‬
‫استهالك انباشته(‪)300-200‬‬
‫هزينه استهالك‬
‫‪143‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪100‬‬
‫‪100‬‬
‫‪--‬‬
‫خريد اوراق قرضه شرك تهاي وابسته‬
‫‪ ‬در معامله اوراق قرضه دو طرف وجود دارد ‪:‬‬
‫‪ ‬منتشركننده (قرض كيرنده)‪ :‬معادل مبلغ حاصل از انتشار متقبل بدهي ميشود‪ .‬مبالغ‬
‫بهره پرداختي جزئي از هزينههاي ان ميباشد‪.‬‬
‫‪ ‬خريدار (قرض دهنده‪/‬سرمايهگذار)‪ :‬معادل مبلغ پرداختي سرمایهگذاري نموده كه براي‬
‫او درامد بهره ايجاد خواهد نمود‪.‬‬
‫‪ ‬چنانچه اين معامله بين شرك تهاي وابسته به انجام برسد‪ ,‬ماهيت معامله نشانگر‬
‫بدهي‪/‬سرمايهگذاري نميباشد‪.‬‬
‫‪ ‬بلكه از نظر تلفيقي‪ ,‬اين معامله نشانگر بازخريد اوراق قرضه شرك تهاي وابسته‬
‫ميباشد‪.‬‬
‫‪144‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريد اوراق قرضه شرك تهاي وابسته ‪ -‬مثال‬
‫‪ ‬فرض كنيد كه شركت فرعي (‪ )%80‬در ابتداي سال ‪ 1378‬اقدام به انتشار ‪5‬‬
‫ميليون لاير اوراق قرضه ‪ %8‬و ‪ 4‬ساله‪ ,‬به قيمت موثر ‪ 98‬نموده باشد‪.‬‬
‫‪ ‬بهره اين اوراق در پايان هر سال پرداخت ميگردد‪ .‬و كسر حاصله به روش خط‬
‫مستقيم مستهلك ميشود‪.‬‬
‫‪ ‬ثبت انتشار‪:‬‬
‫وجه نقد‪4,900,000‬‬
‫كسر اوراق قرضه‬
‫اوراق قرضه پرداختني‬
‫‪145‬‬
‫‪100,000‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪5,000,000‬‬
‫خريد اوراق قرضه شرك تهاي وابسته ‪ -‬مثال‬
‫‪ ‬ثبت بهره ساالنه ‪:‬‬
‫هزينه مالی‬
‫كسر اوراق قرضه (‪)100,000÷4‬‬
‫وجه نقد (‪)5,000,000 × %8‬‬
‫‪425,000‬‬
‫‪25,000‬‬
‫‪400,000‬‬
‫‪ ‬فرض كنيد در ابتداي سال ‪ 1380‬شركت اصلي ‪ %40‬از اوراق قرضه منتشره‬
‫فوق را به قيمت ‪ 95‬خريداري نمايد‪.‬‬
‫‪ ‬ثبت خريد اوراق قرضه ‪:‬‬
‫سرمايهگذاري در اوراق قرضه‬
‫وجه نقد (‪)2,000,000 × %95‬‬
‫‪146‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪1,900,000‬‬
‫‪1,900,000‬‬
‫خريد اوراق قرضه شرك تهاي وابسته ‪ -‬مثال‬
‫‪ ‬وضعيت بدهي‪/‬سرمايهگذاري فيمابين در ابتداي سال ‪:80‬‬
‫خريدار‪:‬‬
‫سرمايهگذاري ‪1,900,000‬‬
‫‪147‬‬
‫منتشركننده‪:‬‬
‫‪2,000,000‬‬
‫اوراق قرضه‬
‫كسر مستهلك نشده‪:‬‬
‫‪50,000‬‬
‫كل كسر‬
‫‪%40‬‬
‫‪20,000‬‬
‫مانده‬
‫ثبت حذف كاربرگ تلفيق در تاريخ خريد اوراق قرضه‬
‫‪2,000,000‬‬
‫اوراق قرضه پرداختني‬
‫‪20,000‬‬
‫كسر اوراق قرضه‬
‫‪1,900,000‬‬
‫سرمايهگذاري در اوراق قرضه‬
‫ر‬
‫‪80,000‬‬
‫سود بازخريد او اق قرضه م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريد اوراق قرضه شرك تهاي وابسته ‪ -‬مثال‬
‫‪ ‬ثبتهاي طرفين در طي سال ‪:80‬‬
‫خريدار‪:‬‬
‫وجه نقد‬
‫س‪.‬ا‪.‬قرضه‬
‫درامد بهره‬
‫‪148‬‬
‫منتشركننده‪:‬‬
‫‪425,000‬‬
‫هزينه مالی‬
‫‪160,000‬‬
‫وجه نقد‬
‫‪50,000‬‬
‫كسر اوراق قرضه ‪25,000‬‬
‫‪210,000‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪400,000‬‬
‫خريد اوراق قرضه شرك تهاي وابسته ‪ -‬مثال‬
‫‪ ‬وضعيت بدهي‪/‬سرمايهگذاري فيمابين در پايان سال ‪:80‬‬
‫خريدار‪:‬‬
‫منتشركننده‪:‬‬
‫‪2,000,000‬‬
‫اوراق قرضه‬
‫سرمايهگذاري ‪1,900,000‬‬
‫كسر مستهلك نشده‪:‬‬
‫‪50,000‬‬
‫تخفيف‬
‫استهالك‬
‫‪20,000‬‬
‫كل كسر‬
‫‪1,950,000‬‬
‫مانده‬
‫استهالك ‪ 1‬ساله ‪10,000‬‬
‫‪10,000‬‬
‫‪ %40‬مانده‬
‫‪210,000‬‬
‫درامد بهره‬
‫‪ %40‬هزينه مالی ‪170,000‬‬
‫ثبت حذف كاربرگ تلفيق در تاريخ خريد اوراق قرضه‬
‫‪2,000,000‬‬
‫اوراق قرضه پرداختني‬
‫‪210,000‬‬
‫درامد بهره‬
‫‪10,000‬‬
‫كسر اوراق قرضه‬
‫‪1,950,000‬‬
‫سرمايهگذاري در اوراق قرضه‬
‫‪170,000‬‬
‫هزينه مالی‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪80,000‬‬
‫سود بازخريد اوراق قرضه‬
‫‪149‬‬
‫اثر ثبت حذف بر سود و زيان تلفيقي‬
‫‪ ‬سود بازخريد شناساي ي شده‬
‫درامد بهره حذف شده‬
‫هزينه مالی حذف شده‬
‫خالص‬
‫‪80,000‬‬
‫(‪)210,000‬‬
‫‪170,000‬‬
‫‪40,000‬‬
‫‪ ‬يا به طريق ديگر‪:‬‬
‫‪ ‬سود بازخريد شناساي ي شده‬
‫تفاوت استهالك (‪)-50,000 +10,000‬‬
‫خالص‬
‫‪80,000‬‬
‫(‪)-40,000‬‬
‫‪40,000‬‬
‫‪150‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫سود حاصل از بازخريد متعلق به كيست؟‬
‫‪ ‬شركت منتشركننده؟ ‪ /‬خريدار؟‪ /‬شركت اصلي؟ ‪ /‬يا هردوي شرك تهاي خريدار و‬
‫فروشنده؟‬
‫‪ ‬از نقطه نظر تلفيقي سود حاصل بدليل بازخريد اوراق قرضه حاصل شده است‪.‬‬
‫‪ ‬اوراق قرضه خريداري شده جزئي از كل بدهي شركت منتشركننده ميباشند‪.‬‬
‫‪ ‬در نتيجه‪ ,‬سود بازخريد به شركت منتشركننده (در اينجا شركت فرعي) اختصاص‬
‫مييابد‪.‬‬
‫‪151‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫خريد اوراق قرضه شرك تهاي وابسته ‪ -‬مثال‬
‫‪ ‬ثبتهاي طرفين در طي سال ‪: 81‬‬
‫خريدار‪:‬‬
‫وجه نقد‬
‫س‪.‬ا‪.‬قرضه‬
‫درامد بهره‬
‫‪152‬‬
‫منتشركننده‪:‬‬
‫هزينه مالی‬
‫‪160,000‬‬
‫وجه نقد‬
‫‪50,000‬‬
‫كسر اوراق قرضه‬
‫‪210,000‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫‪425,000‬‬
‫‪400,000‬‬
‫‪25,000‬‬
‫خريد اوراق قرضه شرك تهاي وابسته ‪ -‬مثال‬
‫‪ ‬وضعيت بدهي‪/‬سرمايهگذاري فيمابين در پايان سال ‪:81‬‬
‫خريدار‪:‬‬
‫سرمايهگذاري ‪1,900,000‬‬
‫استهالك تخفيف ‪100,000‬‬
‫‪2,000,000‬‬
‫مانده‬
‫‪210,000‬‬
‫درامد بهره‬
‫‪153‬‬
‫منتشركننده‪:‬‬
‫اوراق قرضه‬
‫كسر مستهلك نشده‪:‬‬
‫‪ %40‬كل كسر‬
‫استهالك ‪ 4‬ساله‬
‫‪ %40‬هزينه مالی‬
‫‪2,000,000‬‬
‫‪40,000‬‬
‫‪40,000‬‬
‫‪170,000‬‬
‫ثبت حذف كاربرگ تلفيق در تاريخ خريد اوراق قرضه‬
‫‪2,000,000‬‬
‫اوراق قرضه پرداختني‬
‫‪210,000‬‬
‫درامد بهره‬
‫‪---‬‬‫كسر اوراق قرضه‬
‫‪2,000,000‬‬
‫سرمايهگذاري در اوراق قرضه‬
‫‪170,000‬‬
‫هزينه مالی‬
‫سود انباشته اول دوره(‪ %80‬سود باقيمانده) ‪32,000‬‬
‫سهم اقليت از خالص دارائيها م(‪.‬ج‪20.‬ساعي ‪)%-‬دانشگاه فردوسي مشهد‪8,000‬‬
‫اثر ثبت حذف بر سود و زيان تلفيقي‬
‫‪ ‬درامد حذف شده‬
‫هزينه مالی حذف شده‬
‫خالص‬
‫(‪)210,000‬‬
‫‪170,000‬‬
‫(‪)40,000‬‬
‫‪ ‬يا به طريق ديگر‪:‬‬
‫‪ ‬تفاوت استهالك (‪)-50,000 +10,000‬‬
‫(‪)-40,000‬‬
‫‪154‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫نتايج نهاي ي‬
‫‪ ‬سود بازخريد نشانگر ان است كه سرمايهگذاري به قيمتي كمتر از ارزش دفتري بدهي‪,‬‬
‫انجام شده است‪.‬‬
‫‪ ‬پس درامد سرمايهگذار بيشتر از هزينه منتشركننده است‪.‬‬
‫‪ ‬زيان بازخريد به معني ان است كه اوراق قرضه به قيمتي بيشتر از ارزش دفتري‬
‫بدهي‪ ,‬بازخريد شدهاند‪.‬‬
‫‪ ‬در نتيجه درامد سرمايهگذار كمتر از هزينه منتشركننده ميباشد‪.‬‬
‫‪ ‬تفاوت هزينه بهره و درامد بهره مساويست با تفاوت استهالك (صرف يا كسر)‪ ,‬در‬
‫حسابهاي طرفين‪.‬‬
‫‪ ‬كل تفاوت هزينه و درامد بهره در طي مدت تا سررسيد‪ ,‬مساوي با سود يا زيان‬
‫بازخريد خواهد بود‪.‬‬
‫‪155‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫روند مانده حسابها و سود بازخريد‬
‫‪2,000,000‬‬
‫ارزش اسمي بدهي‬
‫‪40,000‬‬
‫‪80,000‬‬
‫سود بازخريد‬
‫‪1,9000,000‬‬
‫‪156‬‬
‫م‪.‬ج‪.‬ساعي ‪ -‬دانشگاه فردوسي مشهد‬
‫كسر اوراق‬
‫قرضه‬