Transcript الكترود سوزني تك قطبي - Semnan University of Medical Sciences

Electrodiagnostic
Amir H. Bakhtiary
PhD. PT
Associate Professor
Physiotherapy Department
Rehabilitation faculty
Semnan University of Medical Sciences
‫آمپلي فاير شنوايي و بلندگو‬
‫تقويت كنندههاي شنوايي پتانسيلها را به صوت تبديل كرده و‬
‫به بلندگو منتقل مينمايند‪.‬‬
‫اين روش در تشخيص بسياري از پتانسيلهاي الكتروميوگرافي از‬
‫جمله فيبريالسيون (شبيه صداي ريزش باران ) و امواج‬
‫ميوتونيك (صداي شیرجه هواپيماهاي بمب افكن) بسيار با‬
‫ارزش است‪.‬‬
‫از طرف ديگر بلندگوهاي آمپلي فاير شنوايي براي تشخيص‬
‫نويزها از پتانسيلهاي واقعي كمك موثري است‪.‬‬
‫دستگاه تحريك كننده يا استيموالتور‬
‫در بررس ي سرعت هدايت عصبي يا ‪ NCV‬تحريك اعصاب‬
‫ضروري ميباشد‪ .‬استيموالتور يك تحريك مربعي شكل بسیار كوتاه‬
‫مدت توليد ميكند تا بتوان اعصاب زير الكترود كاتد را تحريك‬
‫کرد‪.‬‬
‫هنگام بكار گيري استيموالتورها سه پارامتر بايد تنظيم گردد كه‬
‫عبارتند از‪:‬‬
‫‪ (1‬مدت زمان پالس تحريك‪،‬‬
‫‪ (2‬شدت تحريك‬
‫‪ (3‬فركانس تحريك‪.‬‬
‫مدت زمان تحريك‬
‫ً‬
‫معموال در محدوده زماني ‪ 0/5‬تا ‪ msec 1‬بوده و مدت زمانهاي طوالنيتر‪،‬‬
‫موجب ناراحتي و شكايت بيمار ميگردد‪ .‬به طور كلي در بررس ي ‪ NCS‬بهتر است‬
‫از زمانهاي كوتاه تحریکی استفاده شود‪.‬‬
‫شدت تحريك‬
‫از ‪ 0‬تا ‪ V 500‬و يا ‪ 0‬تا ‪ mA100‬ميباشد ‪.‬با افزايش تدريجي شدت تحريك‬
‫تا باالي شدت ماگزيمم ميتوان به حداكثر آمپلي تود پتانسيل دست يافت‪.‬‬
‫مقدار شدت تحريك براي تحريكات سوپرا ماگزيمال (فوق ماگزيمم) اهميت‬
‫بسيار دارد‪ .‬با افزايش ‪ %25‬تا ‪ %50‬شدت ماگزيمم ميتوان تحريكات‬
‫سوپراماگزيمال را انجام داد كه بخصوص در بررس ي‪ NCS‬حركتي و‪RNS‬‬
‫در مياستني گراويس استفاده ميشود ‪.‬‬
‫فركانس تحريكات‬
‫بین ‪ 1‬تا ‪ Hz 50‬قابل تنظیم می باشد‪.‬‬
‫‪ ‬از فرکانس ‪ Hz 1‬براي تستهاي ‪ SNCV‬و ‪MNCV‬استفاده ميگردد‪ ،‬كه‬
‫بيماران بخوبي آن را تحمل ميكنند‪ .‬افزايش فركانس تحريك درد بيشتري‬
‫ايجاد ميكند‪.‬‬
‫‪ ‬از فركانسهاي پايین ‪ 2‬تا ‪ Hz 3‬براي تشخيص مياستني گراويس استفاده‬
‫می شود‬
‫‪ ‬فركانسهاي باال ‪ 20‬تا ‪ Hz 50‬در سندرمهای مياستنيك ‪ ،‬نظیر‬
‫سندرم ‪ Eaton-Lumbert‬براي بررس ي وضعيت انتقال عصبي عضالني‬
‫و ایجاد پديده ‪ Facilitation‬و خستگي استفاده ميگردد‪.‬‬
‫ثبت و ذخیره پتانسیلها‬
‫پتانسيلها را در ‪ EMG‬به چهار شكل ميتوان ذخیره كرد ‪:‬‬
‫‪ (1‬نماي منفرد یا ‪،Single shot‬‬
‫‪ (2‬نماي سوار شده بر يكديگر یا ‪،(A) Superimposed‬‬
‫‪ (3‬ثبتهاي پشت سر هم یا ‪ (B) Raster Recording‬و‬
‫‪ (4‬ثبت مداوم یا ‪(C) Continuous‬‬
‫ش ك ل ‪ :1- 7‬نماهاي مختلف در تس ت تحري كات مكرر ‪ :A .RNS‬نماي‬
‫‪ :B ،Superimposed‬نماي ‪ Raster‬و ‪ :C‬نماي ‪.Continous‬‬
‫الكترودهاي ثبات‬
‫هنگام ثبت الكتروميوگرافي و الكترونوروگرافي از دو نوع الكترود سطحي يا‬
‫سوزني جهت تحريك و ثبت پتانسیلها استفاده می شود‪.‬‬
‫الكترودهاي ثبات مختلف‪ :A .‬الكترود دي س ك ي ‪ :B ،‬الكترود سطح ي ‪ :C ،‬الكترود‬
‫سوزني ت ك قطب ي براي ثب ت پتانسي ل ‪ SNAP‬و ‪ CNAP‬ح س ي و اعصاب مختل ط ‪:D ،‬‬
‫الكترود سطح ي مستطيل ي و ‪ :E‬الكترود سطح ي چ سبان ي كبار مصرف‪.‬‬
‫الکترودهای سطحی‬
‫هنگام استفاده از الكترودهاي ثبات سطحي باید امپدانس يا مقاومت بین‬
‫الكترودها و پوست را كاهش داد‪ .‬استفاده از ژل مخصوص زير الكترودها ویا‬
‫کاغذ سمباده ظریف امپدانس را كاهش میدهد‬
‫براي ثبت پتانسيلهاي اعصاب و عضالت بايد از ‪ 2‬الكترود ‪ )1‬الكترود فعال‬
‫(کاتد) و ‪ )2‬الكترود غیر فعال (آند) يا الكترود مرجع استفاده كرد‪ .‬سيگنالي كه‬
‫از عضالت و اعصاب ثبت ميگردد‪ ،‬در حقيقت اختالف پتانسيل بین دو‬
‫الكترود است‪.‬‬
‫در بررس ی ‪ NCV‬حركتي‪ ،‬از قانون ‪ Belly-Tendon‬براي قرار دادن‬
‫الكترود فعال روي تنه عضالني و الكترود غیر فعال نزديك تاندون استفاده‬
‫كرده که با تحريك عصب را ثبت نمائيم‪ ،‬موج ثبت شده ‪ CMAP‬با انحراف‬
‫منفي شروع ميشود و بدنبال آن انحراف مثبت ظاهر ميشود‪.‬‬
‫الکترودهای تحریکی‬
‫از الكترودهاي سطحي برای تحريك اعصاب محيطي حس ي و حركتي و تست‬
‫تحريك مكرر اعصاب استفاده ميشود ‪.‬این الكترودها از ‪ 2‬قسمت فلزي و يا‬
‫نمدي تشكيل شده كه در داخل يك بار پالستيكي كوچك تعبيه شده اند‬
‫اگر از كاتد به عنوان الكترود فعال استفاده شود‪ ،‬بايد آن را در بررس ي‬
‫‪ NCV‬اعصاب حركتي در قسمت ديستال و در بررس ي‪ NCV‬اعصاب حس ي‬
‫به صورت ارتودروميك در قسمت پروگزيمال نسبت به الكترود غیر فعال (آند)‬
‫قرار داد‪ .‬در بررس ي حس ي آنتي دروميك نیز الكترود فعال (كاتد) در ديستال‬
‫قرار ميگیرد‬
‫الكترودهاي تحري ك اعصاب ح س ي‪ :A.‬الكترود حلقوي‪ :B ،‬الكترود ولكرو به صورت‬
‫استر پ‪ C ،‬و‪ :D‬الكترودهاي تحري ك ي سطح ي بي ن انگ شت ي‪.‬‬
‫الکترودهای سوزنی‬
‫از الكترودهاي سوزني که داخل عضله و يا در مجاورت عصب قرار داده‬
‫شوند‪ ،‬در تحريكات و ثبت پتانسیلهای الكتروميوگرافي كلينيكي و تحقيقاتي‬
‫استفاده می شود‪.‬‬
‫الكترودهاي سوزني انواع مختلف دارند كه شامل‪:‬‬
‫‪ -1‬الكترود سوزني تك قطبي‪،‬‬
‫‪ -2‬الكترود سوزني كانسنتريك ‪،‬‬
‫‪ -3‬الكترود سوزني دو قطبي ‪،‬‬
‫‪ -4‬الكترود چند تايي ‪،‬‬
‫‪ -5‬الكترود سوزني ماكرو‬
‫‪ -6‬الكترود سوزني مخصوص ‪SFEMG‬‬
‫الكترودهاي سوزني مختلف‪)A .‬الكترود سوزني مونوپوالر‪ :B ،‬الكترود سوزني اكنسنتري ك‪:C ،‬‬
‫الكترود سوزني ‪ :D ،SFEMG‬الكترود سوزني دو قطبي و ‪ :E‬الكترود سوزني ماكرو‪.‬‬
The recording surface of the macro-EMG electrode (A) is its cannula, which can extend
through the MU territory. The concentric needle electrode (B) records from the inner
core at its tip. The muscle fibers (MFs) closest to its tip contribute to such features as
the amplitude (small semicircle), but it records from a moderate portion of the MU
territory (circle). These MFs contribute to the duration feature of the motor unit action
potential. The single-fiber EMG electrode is the most selective (C), with a recording
surface of 15-mm diameter on the side of the needle's shaft.
‫الكترود سوزني تك قطبي‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫الكترود سوزني تك قطبي از فوالد ضد زنگ ساخته شده است و به غیر از‬
‫نوك الكترود بقيه قسمتهاي آن عايق بندي ميباشد‪.‬‬
‫اين الكترود سوزني درد كمتري براي بيمار دارد و در تشخيص فيبريالسيون و‬
‫امواج ثبت تیز نسبت به سوزن كانسنتريك حساستر است‪.‬‬
‫در بررس ي الكتروميوگرافي با سوزن تك قطبي بايد از الكترود سطحي به‬
‫عنوان الكترود مرجع در پوست مجاور عضله استفاده كرد‪.‬‬
‫زمانيكه اعصاب محيطي عمقي بوده از الكترود سوزني به عنوان الكترود‬
‫تحريكي نیز ميتوان استفاده كرد‪ ،‬به ويژه در تحريك عصب سياتيك در‬
‫بريدگي سياتيك در ناحيه خلفي ران‪.‬‬
‫فوايد استفاده از الكترود سوزني نسبت به‬
‫الكترودهاي سطحي‬
‫الف) نسبت سيگنال به نويز به طور چشمگیري با كاهش امپدانس افزايش‬
‫مييابد يا نسبت نويز به سيگنال كاهش مييابد‪.‬‬
‫ب) پتانسيل عمل اعصاب بخصوص اعصاب حس ي كه با الكترودهاي سطحي‬
‫قابل ثبت نميباشند را ميتوان ثبت كرد و آمپلي تود پتانسيل ثبت شده از‬
‫اعتماد و اطمينان بيشتري برخوردار است‪.‬‬
‫پ) پراكندگي پتانسيلها را ميتوان ثبت نمود‪.‬‬
From Endplate
From muscle fibres
‫الكترودهاي سوزني كانسنتريك‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫الكترود كانسنتريك يا الكترود هم محور شامل يك سيم پالتيني در قسمت‬
‫ً‬
‫مركزی سوزني كه كامال از قسمت خارج عايق بندي شده است‪.‬‬
‫قسمت مركزي الكترود فعال ميباشد و قسمت خارجي سوزن در واقع‬
‫الكترود مرجع است‪.‬‬
‫استفاده از الكترودهاي سوزني كانسنتريك براي بررس ي و آنالیز كمي پتانسيل‬
‫عمل واحدهاي حركتي (‪ )MUAP‬ضروري ميباشد‪.‬‬
‫از آنجائیکه سوزن در نزديك ‪ 10‬تا ‪ 12‬فيبر قرار گرفته اين تكنيك نميتواند‬
‫پتانسيل كل فيبرهاي عضالني مربوط به تحريك عصب را ثبت كرد‪ .‬در‬
‫حاليكه در ثبت سطحي از عضله فعاليت كليه فيبرهاي عضالني ثبت‬
‫ميگردد‪ .‬بنابراين بهتر است از اين تكنيك براي بررس ي انتقال عصبي‪-‬عضالني‬
‫و تعيین دقيق محل وقفه هدايت عصبي استفاده نشود‪.‬‬
A, Motoneuron (MN) territory. B. Recording electrode is positioned between the
endplate zone and the end of the MFs (ie, away from the endplate zone). C, Single MF
APs recorded by the needle electrode (1-6 corresponding to the numbered MFs shown
in A and B). AP recorded from MF 3 is largest because of its proximity to the electrode.
D, Summation of the individual MF APs as they form the MUAP.
Concentric Needle electrode
Monopolar Needle electrode
‫الكترودهاي سوزني دو قطبي‬
‫• استفاده از الكترودهاي سوزني دوقطبي در مطالعات ‪ EMG‬پيشنهاد‬
‫نميشود‪ ،‬زيرا ‪MUAP‬هاي ثبت شده با اين سوزن داراي آمپلي تود و زمان‬
‫ً‬
‫كمتري است‪ .‬و در نتيجه ‪ MUAP‬ثبت شده به وسيله اين سوزن دقيقا‬
‫شبيه به الگوي ‪ MUAP‬ثبت شده در بيماران ميوپاتيك ميباشد‪.‬‬
‫• کاربرد آن در ثبت ‪ CNAP‬از اعصاب مختلط نظیر عصب اولنار ميتوان از‬
‫الكترودهاي سوزني دو قطبي بهره گرفت‪ ،‬زیرا استفاده از اين نوع الكترود‪،‬‬
‫شدت تحريك و آرتيفكت تحريكي را به حداقل ميرساند‪.‬‬
‫الكترود چندتايي یا‬
‫‪Multielectrode Needle Electrodes‬‬
‫اين الكترود براي تعيین محدوده و قلمرو هر واحد حركتي ابداع شده است و‬
‫متشكل از ‪ 14‬سيم پالتيني است كه از درون كانال سوزن خارج شده و‬
‫الكترود مرجع يكي از اين ‪ 14‬سيم ميباشد‪.‬‬
‫الكترود الكتروميوگرافي ماكرو‬
‫• الكترودهاي ماكرو داراي دو منطقه فعال ثبت هستند‪ .‬که مخصوص ثبت‬
‫پتانسيل عمل در مساحت ‪ mm2 15‬مربوط به كل واحد حركتي است‪.‬‬
‫پتانسيلهايي جمع آوري شده با تكنيك معدل گیري ثبت ميشوند‪.‬‬
‫• به دليل سطح ثبت بسيار بزرگ الكترود ماكرو‪ ,‬قسمت كانوال (بخش خارجی)‬
‫قابليت اندازه گیري پتانسيلها را ازقسمت وسيعتري از واحد حركتي نسبت‬
‫به الكترودهاي سوزني دو قطبي و كانسنتريك دارد‪.‬‬
‫الكترود سوزني فيبر منفرد‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫از الكترود سوزني فیبر منفرد برای مطالعات ‪ SFEMG‬استفاده ميگردد‪.‬‬
‫اين الكترود شامل يك سيم پالتيني كوچك است كه از كانال خارج‬
‫ميشود و سطح ثبت كننده اين الكترود سوزني حدود ‪ µm 25‬است كه‬
‫ميتواند فعاليت الكتريكي اختصاص ي يك فيبر عضالني را ثبت نمايد‪.‬‬
‫در حاليكه در الكترود سوزني كانسنتريك سطح ثبت حدود ‪ 150‬تا‪580‬‬
‫‪ µm‬ميباشد که بسيار بزرگتر است‪.‬‬
‫اين الكترود قادر است فعاليت حدود ‪ 10‬تا ‪ 12‬فيبر منفرد را ثبت نمايد و‬
‫سطح خارجي كانوال به عنوان الكترود مرجع مورد استفاده قرار ميگیرد‬