Transcript تأثیر گروه های حمایتی

‫تأثیر گروه های حمایتی همقطار بر‬
‫حمایت اجتماعی درک شده در بیماران نارسایی قلبی‬
‫الهام داوری دولت آبادی‬
‫کارشناس ارشد پرستاری مراقبتهای ویژه‬
‫زمینه‬
‫حمایت اجتماعی وقتی تحقق میپذیرد که فرد احساس کند‬
‫که مورد توجه و عالقه دیگران قرار دارد و از دیدگاه آنها‬
‫ارزشمند است و چنانچه دچار مشکل و ناراحتی خاصی‬
‫شود سایر افراد مؤثر در زندگیش مثل دوست‪ ،‬برادر‪،‬‬
‫همکار و ‪ ...‬به او یاری خواهند رساند‬
‫‪Dr.Cheraghi, Davari‬‬
‫ادامه‬
‫نظریه پردازان سه نوع مهم حمایت اجتماعی را فرض می کنند‪:‬‬
‫عاطفی‪ ،‬ابزاری و اطالعاتی‪.‬‬
‫‪ O‬حمایت عاطفی‪ :‬توانایی رجوع به دیگران به منظور آسایش و امنیت‬
‫در طول زمانهای استرس که منجر می شود شخص احساس کند‬
‫توسط دیگران مورد مراقبت قرار گرفته است‪.‬‬
‫‪ O‬حمایت اطالعاتی‪ :‬تدارک افرادی برای اندرز دادن یا راهنمایی کردن‬
‫در زمینه یافتن راه حل هایی برای مشکالت که شامل نصیحت کردن‬
‫در جهت زندگی‪ ،‬راهنمایی کلی‪ ،‬آموزش تکنیکی و توجهات متناسب‬
‫می باشد‪.‬‬
‫‪ O‬حمایت ابزاری‪ :‬به صورت کمک و مساعدت ابزاری و عینی تعریف‬
‫می شود که طی آن؛ به شخص مورد نیاز به حمایت در یک موقعیت‬
‫استرس زا؛ منابع حمایت ابزاری الزم داده می شود‪ ،‬تا زمینه حل و‬
‫تعدیل مشکل بوجود بیاید‪.‬‬
‫‪Dr.Cheraghi, Davari‬‬
‫حمایت اجتماعی یک اقدام غیر دارویی‬
‫محسوب می شود و ارائه آن از سوی خانواده‪،‬‬
‫دوستان و درمانگران حرفه ای حوزه سالمت‬
‫نقش انکار ناپذیری در برنامه های بازتوانی‬
‫بیماران قلبی دارند‪.‬‬
‫‪Dr.Cheraghi, Davari‬‬
‫هدف‬
‫‪ O‬حمایت از مددجویان یک استاندارد عملکرد حرفه پرستاری محسوب می شود‪.‬‬
‫‪ O‬لذا طرح سیستم حمایتی موجب باز گرداندن کنترل مددجو و قوی کردن فرد در‬
‫مراقبت از خود می شود‪.‬‬
‫‪ O‬حمایت‪ ،‬عالقه مددجو را در مراقبت از خود ارتقاء بخشیده و با دستیابی به‬
‫ضروریات خود مراقبتی رضایت غیر منتظره ای را در مددجو بوجود می آورد‪.‬‬
‫‪ O‬با توجه به مزایای حمایت اجتماعی در مطالعه حاضر به بررسی تأثیر گروه های‬
‫حمایتی همقطار بر حمایت اجتماعی درک شده در بیماران نارسایی قلبی پرداختیم‪.‬‬
‫‪Dr.Cheraghi, Davari‬‬
‫روش بررسی‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫نوع مطالعه‪ :‬این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی بود‬
‫جامعه پژوهش‪ :‬کلیه بیماران نارسایی قلبی مراجعه کننده به مراکز تخصصی قلب و‬
‫عروق دانشگاه علوم پزشکی شهر همدان بودند‪.‬‬
‫نمونه گیری مبتنی بر هدف انجام شد‪.‬‬
‫معیارهای ورودی‪:‬‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫–‬
‫بستری در مراکز تخصصی قلب و عروق همدان از سال ‪1386‬‬
‫توانایی درک و تکلم به زبان فارسی‬
‫تشخیص نارسایی قلبی (کالس ‪ II ،I‬یا ‪)III‬‬
‫و افرادی که در محدوده سني ‪ 40‬تا ‪ 74‬سال‬
‫• معیارهای خروج شامل‪:‬‬
‫– عدم تمایل به ادامه شرکت در جلسات گروههای حمایتی‬
‫– نقل مکان به شهر دیگر‬
‫‪#‬‬
‫‪ ‬نمونه پژوهش شامل ‪ 60‬نفر از بیماران نارسایی قلبی بود‬
‫‪ ‬پس از تکمیل پرسشنامه حمایت اجتماعی درک شده در بیماران نارسایی قلبی [روایی‬
‫محتوا با پایایی آلفا کرونباخ (‪ ،])%87‬بطور تصادفی به دو گروه آزمودنی و کنترل‬
‫تقسیم شدند‪.‬‬
‫‪ ‬گروه آزمودنی در گروه های حمایتی همقطار که به تعداد چهار جلسه و به صورت‬
‫هفتگی برگزار میشد؛ شرکت کردند‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬یک مرحله پیگری چهار هفته ای‬
‫پس از پایان جلسات گروهی در نظر گرفته شده بود‪.‬‬
‫‪ ‬گروه کنترل که مراقبت معمول را دریافت می کردند؛ دو مرتبه به فاصله چهار هفته‪،‬‬
‫پرسشنامه ها را تکمیل کردند‪.‬‬
‫‪#‬‬
‫یافتهها‬
‫مقایسه میانگین حمایت اجتماعی درک شده در دو گروه کنترل و آزمودنی قبل و بعد از مداخله‬
‫قبل از مداخله‬
‫بعد از مداخله‬
‫‪57/40‬‬
‫‪98/36‬‬
‫آزمون تی برای دو نمونه‬
‫جفت شده‬
‫(‪،t=-14/115( ،)P=0/00‬‬
‫آزمودنی‬
‫گروهها‬
‫کنترل‬
‫آزمون تی مستقل‬
‫‪58/13‬‬
‫‪60/36‬‬
‫( ‪-11/0( ،)P= 0/92‬‬
‫(‪.)df=58 ،t=-11/0‬‬
‫(‪،t=10/97( ،)P=0/00‬‬
‫(‪،)P=0/8‬‬
‫(‪.)df=29 ،t=-2/83‬‬
‫‪‬نتایج نشان داد که حمایت اجتماعی درک شده واحدهای مورد‬
‫پژوهش در دو گروه کنترل و آزمودنی قبل از مداخله تفاوت‬
‫معناداری ندارند‪.‬‬
‫‪‬درحالی که بعد از مداخله حمایت اجتماعی درک شده در دو‬
‫گروه کنترل و آزمودنی تفاوت معناداری دارد‪.‬‬
‫‪‬این نتایج مؤید این موضوع است که گروههای همقطار در‬
‫بیماران نارسایی قلبی منجر به افزایش حمایت اجتماعی‬
‫درک شده میشود‪.‬‬
‫• میانگین ‪ PSS‬در گروه آزمودنی در مرحله قبل از مداخله ‪ ،35/71‬بعد‬
‫از مداخله ‪ 26/101‬و مرحله پیگیری ‪ 36/83‬بود‪.‬‬
‫• این نتایج نشان داد که میانگین ‪ PSS‬بعد از تشکیل گروههای حمایتی به‬
‫طور چشمگیری افزایش یافته است؛ در حالی که در مرحله پیگیری‬
‫کاهش یافته است‪.‬‬
‫• با وجود کاهش حمایت اجتماعی درک شده در مرحله پیگیری؛ همچنان‬
‫بیشتر از مرحله قبل از مداخله است‪.‬‬
‫• عالوه بر این مشخص شد که گروههای حمایتی همقطار منجر به افزایش‬
‫معنادار ‪ PSS‬در بیماران نارسایی قلبی مسنتر و شدیدتر شده است‬
‫(‪.)P=000/0( ،)P=004/0‬‬
‫بحث و نتیجهگیری‬
‫• مشخص شد که ‪ PSS‬بیماران نارسایی قلبی در دو گروه کنترل و‬
‫آزمودنی بعد از مداخله تفاوت معناداری دارد‪ .‬این نتیجه با نتایج‬
‫تحقیقات باکن و اکیال در سال ‪ 2008‬همخوانی دارد‪.‬‬
‫• در حالی که کونتس (‪ )2006‬در مطالعه ای که در بیماران نارسایی‬
‫قلبی انجام داده است‪ ،‬به تفاوت معناداری در ‪ PSS‬بین گروه کنترل و‬
‫آزمودنی بعد از مداخله دست نیافته است‪.‬‬
‫‪11‬‬
‫الهام داوری دولت آبادی‬
‫‪ ‬شرکت در جلسات گروههای حمایتی منجر به افزایش ‪ PSS‬در بعد‬
‫عاطفی شده است‪.‬‬
‫‪ ‬حمایت عاطفی و اطالعاتی باعث می شود که افراد به این درک‬
‫برسند که وقایع استرسزا به آن بدی که فکر می کردند نیست‪.‬‬
‫‪ ‬هلگسون (‪ )2003‬معتقد است که مهمترین بعد حمایت اجتماعی؛‬
‫حمایت عاطفی است‪.‬‬
‫‪ ‬در حالی که در تحقیقات کوهن و هلگسون‪ 1996 ،‬مشخص شده‬
‫است که حمایت اطالعاتی تأثیرات بیشتری نسبت به حمایت عاطفی‬
‫‪12‬‬
‫داشته است‪.‬‬
‫الهام داوری دولت آبادی‬
‫‪ ‬هلگسون معتقد است بهترین راه برای حمایت اجتماعی شرکت در گروههای حمایتی همقطار‬
‫است‪.‬‬
‫‪ ‬افراد شرکت کننده در گروههای همقطار عامل استرس زای مشترکی را تجربه کرده اند و می‬
‫فهمند که شرایط بهتری برای اعضای گروه ایجاد کنند (کوهن و هلگسون‪.)1996 ،‬‬
‫‪ ‬این گروهها عرصه ای را برای شرکت کنندگانشان فراهم می کنند؛ که اعضای آن می توانند‬
‫حمایت فراهم و دریافت کنند (اغلب حمایت عاطفی) و این رابطه متقابل منجر به احساس‬
‫خوب بودن در اعضای گروه می شود‪.‬‬
‫‪ ‬هوگان (‪ )2002‬می نویسد خوشبختانه گروههای حمایتی همقطار فرصتی به اعضای آن می‬
‫دهد که دوستانشان را گسترش دهند و شبکه اجتماعی آسیب دیده خودشان را ترمیم کنند‪.‬‬
‫‪13‬‬
‫الهام داوری دولت آبادی‬
‫با وجود استفاده زیاد از گروههای حمایتی همقطار مطالعات انجام‬
‫شده در این زمینه بسیار محدود می باشد ولی نتایج در دسترس بسیار‬
‫امیدوار کننده است‪.‬‬
‫نتایج پژوهش حاضر نشان داد که تشکیل گروههای حمایتی همقطار‬
‫باعث افزایش حمایت اجتماعی درک شده در بیماران نارسایی قلبی شده‬
‫است‪ .‬ولی افزایش حمایت اجتماعی درک شده در مرحله پیگیری ثابت‬
‫نبوده است‪.‬‬
‫بنابراین نیاز به تداوم تشکیل گروههای حمایتی می باشد‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫الهام داوری دولت آبادی‬
‫‪‬پرستاران به عنوان درمانگران حرفهای حوزه سالمت‬
‫باید نسبت به طراحی و تنظیم برنامه های مراقبتی حمایتی‬
‫و اثربخش توجه بیشتری نشان دهند و از این طریق در‬
‫بهبود حمایت اجتماعی درک شده در این گروه از بیماران‬
‫گام مؤثری بردارند‪.‬‬
‫‪15‬‬
‫الهام داوری دولت آبادی‬
‫منابع‬
• .1
Lindeman, C.A. and M. Mcathie, Fundamentals of Contemporary Nursing
Practic. 1 ed. Vol. 1. 1999, USA: Saunders Company.
• .2
Zamanzadeh, V., et al., Relationship Between Quality of Life and Social
Support. Tabriz Medicine Sci University, 54-49. 29(1.)
• .3
Alliakbari, F., The Effect of Telephon Following up and Group Session on
Quality of Life Patients With Heartbeat in Nursing & Midwifery Faculty. 1386,
Isfahan: Isfahan. p. 110.
• .4
Burg, M.M., et al., Low Perceived Social Support and Post–Myocardial
Infarction Prognosis in the Enhancing Recovery in Coronary Heart Disease Clinical
Trial: The Effects of Treatment
• Psychosomatic Medicine, 2005. 67: p. 879–888.
• .5
Allipuor, A., Social Support Correlation With Body Safety Indexs in Health
People
• .6
Hogan, B.E ,.W. Linden, and B. Najarian, Social Support Interventions Do they
work? . Clinical Psychology Review 2002. 22: p. 381-440.
• .7
Collea, T.J.F. and k.M. King, Peer support. An under-recognized resource in
cardiac recovery. European Journal of Cardiovascular Nursing, 2004. 3: p. 211-217.
‫الهام داوری دولت آبادی‬
16
‫با تشكر‬
‫‪17‬‬
‫الهام داوری دولت آبادی‬