Transcript بر : علایم کمبود روی گیاه - وبسایت شما آماده ی استفاده می باشد

‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫نماتودهای عامل زخم ریشه یا نماتود مرغزار در تمام نقاط جهان وجود دارند و به ریشه انواع غالت‪،‬سبزی‪ ،‬درختان میوه‬
‫و زینتی ها صدمه میزنند‪.‬‬
‫عالئم‪:‬‬
‫گیاه آلوده کوتاه و رنگ پریده است‪ .‬معموال چند گیاه مجاور هم آسیب دیده و بصورت لکه یا وصله هایی با رشد‬
‫ضعیف و رنگ سبز مایل به زرد هستند‪ .‬در هوای گرم برگ ها پژمرده و زرد‪-‬قهوه ای می شوند‪ .‬به علت انهدام گسترده‬
‫ریشه ها گیاهان به آسانی از زمین خارج می شوند‪ .‬ایجاد زخم های تیره روی اندام های زیر زمینی (پوسته بادام زمینی)‪.‬‬
‫محصول به شدت کاهش و در آلودگی شدید این گیاهان از بین می روند‪.‬خسارت روی درختان و درختچه ها به کندی‬
‫ظاهر می شود‪ .‬برگ ها کوچک تر‪ ،‬زرد یا سبز کدر‪ ،‬برگ سر شاخه ها از دست می رود و محصول درختان اندک می‬
‫شود‪.‬‬
‫عالئم روی ریشه ابتدا بصورت لکه و زخم های کوچک آبسوخته و زرد است که بسرعت قهو ه ای تا سیاه می شوند‪.‬‬
‫بیشتر زخم ها روی ریشه های جوان ظاهر می شود‪.‬‬
‫سلول های مورد حمله در پوست ریشه از بین رفته و پوست ریشه سیاه و آلوده می شود‪.‬‬
‫قارچ ها و باکتری های ثانویه که در خاک هستند باعث افزایش پوسیدگی می شوند‪.‬‬
‫ریشه ها بطور کلی سیاه‪ ،‬کوچک وسیخ دار می شوند و به دلیل هرس ناش ی از زخم ها سیستم ریشه به شدت کاهش می‬
‫یابد‪.‬‬
‫‪Pratylenchus sp.‬‬
‫‪ 0/7- 0/4‬میلی متر طول و ‪ 25- 20‬میکرون قطر‬
‫انگل داخلی و مهاجر‬
‫چرخه زندگی کوتاه و در گونه های مختلف ‪ 45‬تا ‪ 65‬روز‬
‫بصورت تخم‪ ،‬نوزاد یا بالغ در خاک و ریشه آلوده زمستان گذرانی می کند‪.‬‬
‫ماده ها تخم های خود را تک تک یا گروهی درون ریشه یا خاک می گذارد و زمانی که تخم تفریخ می شود بافت ریشه منهدم‬
‫و تخم ها به داخل خاک رها می شوند‪ .‬نوزاد مرحله دوم پس از خروج از تخم رشد کرده و پس از گذرانیدن مراحل‬
‫مختلف نوزادی بالغ می شود‪.‬‬
‫نماتودها به خشکی حساس هستند و در طول دوره کم آبی بی تحرک باقی می مانند تا اینکه رطوبت افزایش یابد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫نوزاد ها و نماتدهای بالغ در جهت شعاعی و از هر نقطه ای از طول ریشه وارد آن می شوند‪ .‬ورود به سلولها با ضربات پی‬
‫در پی استایلت و سر است که دیواره سلول خرد می شود‪ .‬نماتودها به درون ناحیه پوست وارد شده و در آن تغذیه و‬
‫تولید مثل انجام می دهند‪ .‬در امتداد مسیر نماتود سلول های پوستی نکروز می شوند‪ .‬گاهی تا نصف محیط ریشه زخم‬
‫می شود و دیواره سلول ها فرو ریخته و حفره هایی در پوست ظاهر می شود‪.‬‬
‫در هر زخم بیش از یک نماتود زندگی می کند‪ .‬ماده ها در پوست ریشه تخم گذاری می کنند‪ .‬بعد از تفریخ تخم نماتودها‬
‫روی سلول های پارانشیم تغذیه می کنند و بیشتر داخل پوست بطور طولی حرکت می کنند‪ .‬برخی نماتودها زخم را ترک‬
‫کرده و از ریشه خارج شده و و به دیگر نقاط رفته و آلودگی جدید بوجود می آورند‪ .‬با فعالیت عوامل ثانویه نیز پوسیدگی‪،‬‬
‫نکروز و مرگ ریشه رخ می دهد‪ .‬با کاهش فعالیت ریشه قسمت های هوایی کم رشد و کم رنگ می شوند‪.‬‬
‫کنترل‬
‫تیمار کلی خاک با نماتود کش قبل از کاشت گیاه‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ویروس‪ ،‬نوکلئوپروتئینی است که در سلولهای زنده تکثیر می کند و ایجاد بیماری می کند‪ .‬با میکروسکوپ نوری نمیتوان‬
‫آنها را مشاهده کرد‪.‬‬
‫امروزه بیش از ‪ 2000‬ویروس شناخته شده است‪ .‬که تقریبا نیمی از آنها به گیاهان حمله می کنند و در آنها تولید بیماری‬
‫می کنند‪ .‬یک ویروس معین ممکن است یک گونه یا ده ها گونه را مورد حمله قرار دهد و هر گیاه نیز ممکن است مورد‬
‫حمله انواع مختلفی ویروس قرار گیرد‪.‬‬
‫ویوس ها از نظر دارا بودن وظایف ژنتیکی ‪ ،‬قابلیت تولید مثل و ایجاد بیماری شبیه میکروارگانیسم ها هستند‪.‬‬
‫ساده ترین نوع ویروس متشکل از نوکلئیک اسید و پروتئین است که پروتئین نقش پوشش محافظ را بر عهده دارد‪.‬‬
‫ویروس ها اشکال مختلفی دارند ولی بیشتر آنها میله ای شکل یا چند وجهی هستند‪.‬‬
‫در هر ویروس همیشه یا تنها آر‪ .‬ان‪ .‬ای یا تنها دی‪ .‬ان‪ .‬ای‪ .‬وجود دارد‪.‬‬
‫ویروس ها برای تولید مثل تقسیم نمی شوند و دارای اسپور نیستند‪ .‬آنها میزبان خود را وادار می کنند تا از روی ژنوم آنها‬
‫تکثیر کند‪.‬‬
‫ویروس ها با مصرف مواد سلول‪ ،‬اشغال فضا‪ ،‬مختل کردن فرایندهای سلولی و بر هم زدن متابولیسم منجر به ایجاد‬
‫بیماری می شوند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫مورفولوژی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫هر ویروس گیاهی دست کم از یک نوع نوکلئیک اسید و یک پروتئین تشکیل شده است‪ .‬برخی ویروس ها بیش از یک‬
‫نوکلئیک اسید یا پروتئین دارند و برخی نیز دارای آنزیم یا غالف لیپیدی هستند‪.‬‬
‫نوکلئیک اسید ‪ 5‬تا ‪ 40‬درصد‪ ،‬پروتئین ‪ 60‬تا ‪ 95‬درصد را تشکیل می دهد‪ .‬درصد پایین تر اسید نوکلئیک در ویروس‬
‫های دراز و درصد باالتر آن در ویروس های گرد یافت می شود‪ .‬مجموعه جرم نوکلئوپروتئین پیکره ویروس های مختلف‬
‫بین ‪ 4/6‬تا ‪ 73‬میلیون دالتون متغییر است‪.‬‬
‫در بیشتر ویروس ها وزن مولکولی نوکلئیک اسید بین ‪ 1‬تا ‪ 3‬میلیون دالتون است‪.‬‬
‫در ویروس غده زخم ‪ 12 wound tumor virus‬قطعه اسید نوکلئیک با جرم ‪ 106* 16‬دالتون دارد‪.‬‬
‫در اسید نوکلئیک ویروس های مختلف ژن ها و اجزا ساختاری مختلف وجود دارد‪.‬‬
‫ژن های مسئول تولید آنزیم های پلیمراز ویروس ی‪ ،‬پروتئین پوشش ی‪ ،‬پروتئین برای حرکت سلول به سلول‬
‫ویروس‪ ،‬پروتئین انتقالی(برای ارتباط با ناقلین)‬
‫اجزا ساختاری نظیر‪ :‬کالهک ‪ ،cap‬دم پلی آ و ‪....‬‬
‫ژنوم ویروس موزائیک توتون ‪TMV‬‬
‫‪‬‬
‫ویروس های گیاهی تنها از راه زخم وارد سلول می شوند که بطور مکانیکی یا بر اثر ناقالن‬
‫ایجاد می شوند یا همراه دانه گرده آلوده در تخمک قرار میگیرند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫در همانندسازی ویروس آر ان دار ابتدا باید اسید نکلئیک از پوشش پروتئینی ویروس آزاد‬
‫شود‪ .‬سپس سلول میزبان وادار می شود پلیمراز آران ای ویروس ی تولید کند‪ .‬این آنزیم از‬
‫روی قالب آران ای ویروس ی مکمل آنرا می سازد‪.‬‬
‫اولین آران ای ساخته شده نسخه مکمل (رشته منفی) است که بطور موقت به رشته‬
‫اصلی وصل است که با هم تشکیل آر ان ای دوال را می دهند‪.‬‬
‫رشته منفی به عنوان قالبی برای ساختن مقدار بیشتری آر ان ای ویروس ی عمل می کند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ویروس برای ساختن پروتئین از آمینو اسیدها‪ ،‬ریبوزوم ها و آر ان ا های انتقال دهنده میزبان استفاده می‬
‫کند‪ .‬از روی آر ان ای ویروس ی پروتئین های پوشش ی ویروس و یا سایر پروتئین های آن تولید خواهند شد‪.‬‬
‫پس از تولید اسید نوکلئیک و زیرواحدهای پروتئینی‪ ،‬نوکلئیک اسید زیرواحدهای پروتئینی را در پیرامون خود‬
‫سازمان می دهد و با گردایش نوکلئیک اسید و زیرواحدهای پروتئینی پیکره کامل ویروس ی بوجود می آید‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تکثیر رویش ی گیاه‬
‫انتقال مکانیکی از طریق شیره گیاهی‬
‫انتقال بذری‬
‫انتقال با گرده‬
‫انتقال حشره ای‪ :‬شته ها‪ ،‬زنجرک های برگی‪ ،‬سفید بالک ها‪ ،‬تریپس ها و ‪...‬‬
‫انتقال کنه ای‬
‫انتقال نماتودی‬
‫انتقال قارچی‬
‫انتقال با سس‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫این بیماری در تمام نقاط دنیا انتشار دارد‪.‬‬
‫‪ Lettuce mosaic virus‬از خانواده پوتی ویریده عالوه بر کاهو برخی گیاهان‬
‫نظیر نخود فرنگی‪ ،‬خلر‪ ،‬گل جعفری‪ ،‬آهار و علف های هرز را آلوده می کند‪.‬‬
‫نشانه ها‪ :‬زردی‪ ،‬بدشکلی و بافت مردگی حاشیه برگ ها‪ ،‬کاهش رشد گیاه و پیچیده نشدن‬
‫بوته‬
‫این ویروس ابعادی حدود ‪ 12*750‬نانومتر دارد و با چند گونه شته و نیز در ‪ 1‬تا ‪ 8‬درصد‬
‫بذر گیاهان آلوده منتقل می شود‪.‬‬
‫بوته هایی که از طریق بذر آلوده شده اند مهمترین منبع انتقال ویروس به بوته های سالم‬
‫مزرعه هستند‪.‬‬
‫کنترل‪ :‬بذر عاری از ویروس‬
‫یک دوره کشت بدون کاهو‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در تمام مناطق مرکبات خیز جهان وجود دارد‪.‬‬
‫ویروس عامل بیماری تمام مرکبات را آلوده می کند‪ .‬سویه های ویروس تریستزا خسارت سنگینی به کمیت و کیفیت میوه‬
‫مرکبات وارد می سازند و ممکن است بصورت مزمن درآیند یا ایجاد زوال سریع کنند و به مرگ درختان آلوده می‬
‫انجامند‪ .‬نشانه های این بیماری چه زوال سریع و چه زوال مزمن زمانی شدیدترست که درختان روی پایه نارنج پیوند‬
‫شده باشند بیشتر سویه های ویروس خفیفند و روی انواع تجارتی مرکبات نشانه های قابل تشخیص تولید نمی کنند‬
‫این سویه ها روی لیمو ترش مکزیکی عالئم نشان می دهد اما سویه های شدیدتر ویروس تولید ‪seedling‬‬
‫‪ yellows‬یعنی سبزردی شدید و کوتولگی نارنج‪ ،‬لیمو و گریپ فروت‪.‬‬
‫در شرایط باغ درختان جوان پرتقال گریپ فروت و سایر مرکبات روی پایه نارنج زمانی که به ویروس آلوده شوند زوال‬
‫سریع قهوه ای شدن برگها پژمردگی آویزان ماندن میوه از درخت جلوگیری از رشد و نمو درخت کوتولگی رخ می دهد اگر‬
‫درختان مبتال طی چند سال ضعیف شوند دچار زوال مزمن شده محصول کاهش می یابد و درختان سرانجام می میرند‬
‫این ویروس سبب نکروز بافت آبکش ی در محل پیوند شده و در نتیجه مواد غذایی در باال تجمع یافته و رشد اضافی رخ می‬
‫دهد از طرفی با کاهش حرکت مواد غذایی به ریشه ریشه خوب رشد نمی کند و قسمت های هوایی می میرند‪.‬‬
‫خصوصیات ویروس‪:‬‬
‫این ویروس از خانواده کالستروویروس می باشد دارای پیکره نخی به طول دو هزار‬
‫نانومتر و قطر دوازده نانومترست پیکره حاوی یک قطعه آر ان ای مثبت است‬
‫ویروس با پیوند و چندگونه شته انتقال می یابد معروفترین شته‪ ،‬شته قهوه ای‬
‫مرکبات است که باید ‪ 30‬تا ‪ 60‬دقیقه تغذیه کند و پس از گرفتن ویروس تا ‪24‬‬
‫ساعت دوره کمون را طی کند ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مقررات قرنطینه‪ :‬تنها پیوندکهایی استفاده شود که گواهی عاری از ویروس را‬
‫دارند‬
‫خودداری از پیوندزدن روی پایه نارنج‬
‫استفاده از پایه متحمل‬
‫آلوده کردن مصنوعی درختان به سویه های مالیم ویروس‬
‫استفاده از مهندس ی ژنتیک و انتقال ژن پوشش پروتئینی ویروس به درختان‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گیاه انگلی سس با نام علمی‪ cuscuta sp.‬متعلق به خانواده ‪ cuscutaceae‬بوده و در انگلیس ی به آن‬
‫‪ Dodder‬می گویند‪.‬‬
‫سس در اکثر نقاط دنیا می روید و به گیاهان زیادی نظیر یونجه‪ ،‬همیشه بهار‪ ،‬اطلس ی‪ ،‬میمون‪ ،‬شب بو‪ ،‬مینا و‪ ....‬حمله‬
‫میکند و خسارت آن گاهی به حدی است که موجب خشک شدن گیاهان میشود‪.‬‬
‫گیاه سس فاقد ریشه و کلروفیل و برگ است و گاهی فلسهای کوچکی در محل برگها دارد‪ .‬رنگ ساقه آن زرد نارنجی‪ ،‬قرمز‬
‫ارغوانی و گاهی سفید شیری است‪.‬‬
‫گونه ‪ cuscuta epithymum‬دارای ساقه ای به رنگ قرمز است و مجموعه گلهایش کوچک و پرچمها و خامه‬
‫از جام گل بلندتر می باشند و از آن بیرون می آیند‪.‬‬
‫گونه ‪ cuscuta europaea‬دارای ساقه ای به رنگ زرد متمایل به سبز است و مجموعه گلهایش بزرگ و‬
‫پرچمها و خامه از جام گل کوتاه تر و جام همچون محافظی پرچمها و خامه را می پوشاند‪.‬‬
‫‪ ‬سیکل زندگی‪:‬‬
‫بذرهای سس در مناطق آلوده در خاک و یا مخلوط با بذر گیاهان دیگر زمستانگذرانی می کنند‪ .‬در فصل‬
‫زراعی بذرهای سس جوانه زده و ساقه های باریک زرد نارنجی‪ ،‬قرمز ارغوانی و ‪ ...‬به طول ‪ 3-9‬سانتیمتر‬
‫تولید می کنند‪ .‬این ساقه ها فاقد ریشه هستند و به محض حضور در هوا در جهت عقربه های ساعت‬
‫به طور فعاالنه می چرخند و اگر با میزبانی تماس پیدا نکنند به زمین افتاده و چند هفته ای را به حالت‬
‫خواب می گذرانندو سپس می میرند‪ .‬اگر موفق به تماس با گیاه میزبان شود روی ساقه چند دوری می‬
‫پیچد و چند برآمدگی دندانه مانند بوجود می آورد و با فشاری که به محل تماس در ساقه میزبان وارد‬
‫می سازد راه خود را به داخل بافت گیاه تا آوندهای چوبی و آبکش باز می کند‪ .‬گیاهانی که مورد حمله‬
‫سس قرار می گیرند ضعیف می شوند و مقاومت خود را در مقابل کم آبی از دست می دهند‪.‬‬
‫ً‬
‫هر بوته سس معموال تا ‪ 3000‬بذر تولید می کند شکل بذرها گرد‪ ،‬بیضوی نامنظم و موجدار می باشند و می‬
‫توانند تا چند سال (‪ 10-20‬سال) به حالت خواب باقی بمانند‪ .‬شعاع گسترش هرسس ‪ 3-4‬متر است‪.‬‬
‫ً‬
‫بذرهای سس معموال به وسیله حیوانات ‪ ،‬آب ‪ ،‬ادوات کشاورزی و باغبانی‪ ،‬کودهای حیوانی‪ ،‬بادو بذور‬
‫آلوده انتشار می یابند‪ .‬در بیشترموارد گیاهانی که مورد حمله سس قرار می گیرند ضعیف میشوند و‬
‫مقاومت خود را در مقابل کم آبی از دست‬
‫مبارزه‪:‬‬
‫بهترین راه مبارزه و پیشگیری از حمله سس‪ ،‬جلوگیری از ورود بذر آنها به مزرعه‪ ،‬باغ یا فضای سبز میباشد‪.‬‬
‫با توجه به اینکه میزبان عمده این انگل در فضای سبز شهر و گاها برخی قطعات گلکاری میباشد الزم است کنترل این آفت به‬
‫روش زیر انجام شود‪:‬‬
‫ً‬
‫‪ ‬از ابتدای بهار و به صورت دوره ای بوته های مورد بازدید و معاینه قرار گیرند‪( .‬خصوصا در نقاطی که آلودگی به این انگل‬
‫در سالهای گذشته محرز شده باشد‪).‬‬
‫‪ ‬به محض مشاهده انگل سس‪ ،‬شاخه های آلوده به سس‪ ،‬پائین تراز محل اتصال انگل به شاخه حذف شود‪ .‬اینکار باید‬
‫ً‬
‫حتما قبل از گل دادن یا به بذر نشستن این انگل انجام شود‪.‬‬
‫ً‬
‫ً‬
‫‪ ‬پس از هرس شاخه های آلوده ‪ ،‬سریعا بقایای هرس از محل جمع آوری و ترجیحا سوزانده شود‪( .‬با توجه به اینکه انگل‬
‫سس دارای قدرت رویش باالیی میباشد‪ ،‬باقی ماندن حتی قطعه ای کوچک از این انگل در محل ‪ ،‬آلودگی مجدد را در پی‬
‫خواهد داشت‪).‬‬
‫‪ ‬در صورتی که آلودگی شدید باشد کف بر نمودن یا حذف بوته های آلوده توصیه می شود‪.‬‬
‫ً‬
‫‪ ‬یک هفته پس از اقدامات صورت گرفته‪ ،‬مجددا از محل بازدید بعمل آید تا از عدم وجود بقایای سس و رشد دوباره آنها‬
‫اطمینان حاصل گردد‪.‬‬
‫‪ ‬در صورت آلودگی قطعات کوچک گلکاری به این انگل‪ ،‬حذف کامل بوته های آلوده ضروری میباشد‪ .‬قبل از کاشت مجدد‬
‫بوته های گل‪ ،‬تعویض خاک قطعه آلوده به عمق حداقل ‪ 20cm‬با خاک سالم توصیه میشود‪ .‬از سموم بذرکش نیز‬
‫میتوان برای ضد عفونی خاک قطعات آلوده استفاده نمود‪( .‬حداقل ‪ 20‬روز قبل از کاشت)‬
‫ً‬
‫‪ ‬مبارزه شیمیایی با این انگل به دلیل آنکه تا کنون علفکش اختصاص ی برای مبارزه با انگل سس معرفی نشده‪ ،‬فعال‬
‫توصیه نمی شود‪.‬‬
‫گل جالیز‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گل جالیز گیاه انگلی بدون کلروفیلی از خانواده ‪Convolvulaceae‬است که به وسیله بذر تکثیر می یابد‪ .‬خسارتی‬
‫که این گیاه وارد می آورد در بعض ی از سالها تا‪95‬درصد کل عملکرد مزرعه میرسد‪ .‬گل جالیز گیاهی است علفی با برگهای‬
‫فلس مانند که مجموعا ‪150‬گونه مهم دارد که در سراسر جهان پراکنده اند‪ .‬درایران‪30‬گونه از این جنس وجود دارد‪.‬‬
‫جنس ‪Orobanche‬میزبانهای متعدد و فراوانی دارد که از جمله خیار‪ ،‬خربزه‪ ،‬طالبی‪ ،‬هندوانه‪ ،‬کدو‪ ،‬توتون‪،‬گوجه‬
‫فرنگی‪،‬یونجه‪،‬افتابگردان وسیب زمینی را میتوان نام برد‪.‬‬
‫گل جالیز دارای ساقه گوشتی به رنگ سفید مایل به زرد است که ارتفاع ان به‪30‬تا‪40‬سانتی متر میرسد‪.‬گلهایی به رنگ‬
‫زرد مایل به بنفش دارد که رنگ ان در حاشیه تیره تر میشود‪.‬گلها گاهی ارغوانی هستند و تولید بذر فراوان میکنند‪ .‬این‬
‫میبرد‪.‬‬
‫سر‬
‫به‬
‫گیاهان‬
‫بعض ی‬
‫ریشه‬
‫روی‬
‫طفیلی‬
‫حالت‬
‫به‬
‫گیاه‬
‫ریشه گیاه گوشتی و به رنگ قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره و آبدار است که عمق ان بسته به عمق ریشه میزبان متفاوت‬
‫خواهد بود‪ .‬برگهای آن فلس مانند‪،‬کوچک وبه رنگ قهوه ای تا قرمز مایل به قهوه ای است‪.‬‬
‫گل نروماده مجتمع است و به صورت خوشه انتهایی یا سنبله انتهایی‪،‬و به ندرت به صورت منفرد‪،‬ظاهر میشود‪.‬هرگل‬
‫معموال در کنار یک برگ فلس مانند جای دارد‪.‬کاسه گل از چهار کاسبرگ پیوسته تشکیل شده ورنگ ان سفید نزدیک به‬
‫زرد است‪ .‬جام گل لوله ای و پیوسته است و از‪5‬گلبرگ تشکیل شده است‪.‬رنگ آن قهوه ای کمرنگ و انتهایش بنفش‬
‫بوده دارای چهار پرچم و مادگی و دو برچه است‪ .‬تخمدان یکخانه‪،‬فوقانی و محتوی تعدادی تخمک واژگون است‪.‬‬
‫میوه‪،‬خشک و شکوفا است که پس از رسیدن با شکافهای طولی باز میشود و بیرون میریزد‪.‬بذر گل جالیز کوچک و ذخیره‬
‫ان کم است و تا ‪ 12‬سال در زمین باقی می ماند‪.‬‬
‫روشهای کنترل‪:‬‬
‫‪ .1‬پیشگیری از ورود بذرگل جالیز به مزرعه بخصوص همراه کود دامی مهمترین‬
‫است‪.‬‬
‫‪ .2‬استفاده از گیاهان تله‪ :‬ذرت‪ ،‬آفتابگردان‪ ،‬کتان و ترب وحش ی‬
‫‪ .3‬کنترل بیولوژیک با استفاده از حشره ‪Phytomyza‬‬
‫‪orobanche‬که پارازیت کپسول گل جالیز است‪.‬‬
‫‪ .4‬مبارزه با گل جالیز با کندن آن به دفعات‪ ،‬آیش گذاردن زمین‪ ،‬ضدعفونی‬
‫کردن خاک و کاشت بذرهای مقاوم انجام میشود‪.‬‬
‫‪ .5‬برای مبارزه شیمیایی از محلول نمک و سموم الیل الکل‪A-A‬باغلظت‪4‬‬
‫تا‪5‬درهزار‪ ،‬محلول ‪50‬درصد بوتیل استر با غلظت‪1‬تا‪2‬درصد و تو‪-‬فور‪-‬دی با‬
‫غلظت‪2‬تا‪3‬درصد‪،‬و دی نواک‪DNC 5‬درصد استفاده می شود‪.‬‬
‫‪ .6‬درسطوح محدود از متیل بروماید نیز می توان استفاده کرد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫عناصر غذایی اصلی‬
‫ازت‪:‬‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬ساقه ها نازک‪،‬مستقیم وهستند‪.‬برگها کوچکتر از حد معمول و سبز پریده یا زرد هستند‪،‬در‬
‫ابتدا برگهای پایینی این عالیم را نشان میدهند ولی در صورت کمبود شدید ممکن است همه ی برگها بدین صورت‬
‫در آیند‪،‬رشد گیاه کند است‪.‬‬
‫وقوع ‪ :‬آبشویی زیاد در خاکهای سبک‬
‫فسفر‪:‬‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬ساقه ها نازک هستند‪،‬برگها تولید رنگ ارغوانی میکنند که این امر ابتدا در سطح زیرین‬
‫برگ و بعد در تمام برگ صورت میگیرند ‪.‬رشد گیاه کند میشود ومرحله ی بلوغ به تاخیر می افتد‪.‬‬
‫وقوع ‪ :‬در خاکهای اسیدی‪،‬کمبودهای موقتی در خاکهای سرد و خیس‪.‬‬
‫پتاسیم‪:‬‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬در برگهای مسن تر نواحی خاکستری رنگ یا آفتاب سوخته در کنار لبه ها ایجاد می گردد‪.‬‬
‫سرانجام تمام کناره ی برگ ممکن است سوخته شود‪.‬در تمام سطح برگ نواحی زرد یا سفید در اثر از بین رفتن‬
‫کلروفیل پیدا میشود‪.‬‬
‫وقوع ‪ :‬آبشویی زیاد در خاکهای سبک‬
‫کمبود پتاسیم‬
‫کمبود فسفر‬
‫کمبود پتاسیم در سیب زمینی‬
‫‪‬‬
‫بر ‪:‬‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬نقطه ی رشد میمیرد‪،‬ساقه ها کوتاه و سخت میشوند‪،‬و برگها از شکل طبیعی خارج میگردند‪،‬در‬
‫برخی از سبزیها دراثر کمبود این عنصر غذایی عالیم خاص ی ظاهر میگردد‪.‬مثال قهوه ای شدن کلم گل ‪،‬شکاف در ساقه‬
‫کرفس‪،‬سیاه شدن درونی در چغندرلبویی و قهوه ای شدن درونی در شلغم‪.‬‬
‫وقوع ‪ :‬در خاکهایی که ‪PH‬آنها باالی ‪ 6.8‬است و یا در گیاها نی که به مقدار بر زیادی احتیاج دارند‪.‬‬
‫کلسیم‪:‬‬
‫ل‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬در اثر مرگ نقطه رشد طو ساقه کم میشود ‪ .‬راس ریشه میمیرد و رشد ریشه ها محدود میگردد‪.‬در‬
‫برخی از سبزیها کمبود کلسیم عالیم خاص ی را ظاهر میکند مثال پوسیدگی انتهایی در گوجه فرنگی ‪،‬سیاه شدن درونی در‬
‫کرفس و وجود نقاط حفره مانند در هویج‪.‬‬
‫وقوع ‪ :‬در خاکهای اسیدی ‪ ،‬بعد از آبشویی بارانها ‪،‬در خاکهایی با پتاسیم زیاد و یا در خاکهای خیلی خشک‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گوگرد‬
‫کمبود گوگرد که اثر قابل توجهی در به تاخیر انداختن رشد گیاه دارد‪ ،‬باعث کلروز مشخص ی در گیاهان می شود که در‬
‫آن ها رشد متوقف‪ ،‬ساقه نازک و برگ ها پیچیده شده اند‪ .‬غلظت گوگرد در بیشتر گیاهان حدود ‪ ./2-5/0‬درصد است‪.‬‬
‫نسبت مناسب ازت به گوگرد در محدوده ‪ 7:1‬تا ‪ 15:1‬است‪.‬‬
‫کمبود کلسیم‬
‫کمبود کلسیم‬
‫کمبود گوگرد‬
‫‪‬‬
‫مس‪:‬‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬زرد شدن برگها ‪ ،‬برگها ممکن است طویل شوند ‪ ،‬در پیاز سرها نرم هستند و برگهای آنها‬
‫نازک و زرد پریده است ‪.‬‬
‫وقوع ‪ :‬کمبود مس اکثرا در خاکهای نواحی باتالقی اتفاق می افتد‪.‬‬
‫آهن‪:‬‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬نواحی زرد یا سفید در روی جوانترین برگها و در بین رگبرگها ظاهر می شود‬
‫وقوع ‪ :‬در خاکهایی که دارای ‪PH‬بیش از ‪ 6.8‬هستند‪.‬‬
‫منیزیم‪:‬‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬ابتدا حد فاصل بین رگبرگها در برگهای مسنتر زرد میشوند ‪،‬ادامه ی حالت کمبود برگهای‬
‫جوانتر را نیز مبتال میکند ‪ .‬طوالنی شدن زمان کمبود باعث ریزش برگهای مسنتر میشود‪.‬‬
‫وقوع ‪ :‬در خاکهای اسیدی ‪ ،‬در خاکهایی که دارای پتاسیم زیادی هستند و یا در خاکهای سبکی که در معرض آبشویی‬
‫قرار گرفته اند ‪.‬‬
‫کمبودآهن‬
‫کمبود منیزیوم‬
‫‪‬‬
‫منگنز‪:‬‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬بر روی جوانترین برگها نواحی زردخال خالی پیدا میشود و البته نه به آن شدتی که در مورد‬
‫کمبود اهن صادق است‪ .‬سرانجام تمام سطح برگ ظاهری رنگ پریده به خود میگیرد ‪ .‬در چغندر لبویی برگها به‬
‫شدت قرمز میشوند و در پیاز و ذرت نوارهای زرد رنگی روی برگها ظاهر میگردد‪.‬‬
‫وقوع ‪ :‬خاکهایی با ‪PH‬بیش از‪6.8‬‬
‫مولیبدن‪:‬‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬رنگ برگها پریده میشود و عرض آنها خیلی باریک شده و از حالت طبیعی خارج میشود و در‬
‫برگهای مسنتر قدری زردی در حد فاصل بین رگبرگها پیدا میگردد‪.‬در کلم گل نوک برگها تازیانه مانند میشود و در‬
‫قسمت فوقانی گلها کوچک وتنگ میگردد‪.‬‬
‫وقوع ‪ :‬در خاکهای بسیار اسیدی‬
‫روی‪:‬‬
‫عالیم کمبود روی گیاه ‪ :‬نقاط قهوه ای مایل به قرمز در روی برگهای لپه ای لوبیا ‪ ،‬نوارهای پهن سبز و زرد در پایین‬
‫برگهای ذرت ‪ ،‬زرد شدن حد فاصل رگبرگها و سوختن کناره ها در چغندر قند لبویی‬
‫وقوع ‪ :‬در خاکهای خیس در اوایل بهار‪ ،‬اغلب با استعمال زیاد کود فسفره همراه است‪.‬‬
‫کمبود روی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫انيدريد سولفورو (‪)SO2‬‬
‫گاز انيدريد سولفورو از منابع سوختني و صنعتي توليد مي گردد‪ .‬غلظت ‪ 3/0‬تا ‪ 5/0‬قسمت در ميليون (‪ )ppm‬آن ممكن‬
‫است به گياهان صدمه وارد نمايد‪ .‬انيدريد سولفورو به تنهايي سبب سوختگي گياهان مي شود و ممكن است با رطوبت‬
‫هم تركيب شده‪ ،‬به قطرات اسيد تبديل گردد‪ .‬گاز انيدريد سولفورو بافت هاي بین رگبرگ هاي گياهان يونجه‪ ،‬بنفشه‪،‬‬
‫سوزني برگان را سفيد يا برنزه كم رنگ مي كند‪ .‬سپس اين نواحي به رنگ قهوهاي در مي آيند ولي رگبرگهايشان كماكان‬
‫سبز باقي مي مانند‪ .‬در صورت باال بودن غلظت گاز انيدريد سولفورو در هوا ممكن است در برگها لكه هاي نكروز تشكيل‬
‫نشده بلكه عالئم كلروز ظاهر گردند‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اوزن سبب ايجاد كلروز و لكه هاي منقوط در سطح فوقاني برگها مي شود‪ .‬لكه ها ممكن است به رنگ سفيد رنگ‬
‫پريده‪ ،‬برنزه‪ ،‬قهوهاي يا سياه بوده بسته به شدت آلودگي و نوع گياه متفاوت باشند‪ .‬اوزن در بعض ي از گياهان نظیر‬
‫مركبات‪ ،‬مو و كاج سبب نقصان رشد و ريزش بي موقع برگها مي شود‪ .‬خسارت اوزن در درجه اول متوجه برگهاي در حال‬
‫رشد است‪ .‬برگهاي كوچك و بالغ كمتر صدمه مي بينند‪.‬‬
‫اگر گياهان با آب محتوي اسيد آسكوربيك‪ ،‬يا با دي تيوكارباماتها محلول پاش ي شوند در مقابل صدمات اوزن مصونيت‬
‫پيدا مي كنند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گرد و غبار‬
‫گياهان مجاور جاده هاي خاكي و كارخانجات سيمان از گرد و غبار پوشيده مي شوند‪ .‬هر چه كه بر ضخامت گرد و غبار‬
‫در سطح برگها اضافه شود در جذب گاز كربنيك وقفه ايجاد شده‪ ،‬عمل فتوسنتز كاهش مي يابد‪ .‬در اين حالت گياهان‬
‫زرد شده‪ ،‬رشدشان كاهش يافته‪ ،‬گاهي مي میرند‬