Transcript محیط زیست
محيط زيست و آلودگي هاي آن محيط زيست و آلودگي هاي آن تعريف محيط زيست تعريف آلودگي انواع آلودگي آلودگي هوا آلودگي آب آلودگي خاك آلودگي صوتي ساير آلودگيها مشكالت عمده زيست محيطي جهان گرمايش زمين سوراخ شدن اليه ازن باران هاي اسيدي وارونگي هوا از بين رفتن زيستگاهها تعريف محيط زيست محيط در فارس ي به معناي ” احاطه كننده“ و ”در برگيرنده دنيا“ است ،معادل انگليس ي آن ( ENVIRONMENTمحيط متغير و ناپايدار) و برابر فرانسه اش (MILIEUمحيط) است در فرهنگ فارس ي دكتر عميد ،محيط زيست اينگونه معني شده است: جائي كه انسان در آن زندگي مي كند اعم از كشور يا شهر يا جامعه يا خانواده واژه هاي مهم و كليدي در مباحث زيست محيطي طبق تعريف استاندارد ISO 14000واژه ENVIRONMENTعبارتست از: محيطي شامل هوا ،آب ،خاك ،منابع طبيعي ،گياهان ،جانوران ،انسان و روابط متقابل بين آنها كه سازمان در آن فعاليت مي نمايد. اكولوژي: دانش ي است كه به مطالعه موجودات جاندار در رابطه با محيط طبيعيشان – جائي كه آنها زندگي مي كنند -و همچنين روابطي كه بين ارگانيسم ها و محيط برقرار مي شود ،مي پردازد. واژه هاي مهم و كليدي در مباحث زيست محيطي اكو سيستم (زيست بوم): مثال“ محيطي است كه از موجودات زنده و محيط غير زنده تشكيل شده باشد. اكوسيستم يك جنگل شامل انواع گياهان ،جانوران ،آب ،خاك ،هوا و حتي موجودات زنده ذره بيني است كه همه با هم در ارتباط متقابل هستند. توسعه پايدار: توسعه اي كه احتياجات نسل حاضر را بدون لطمه زدن به توانايي نسل هاي آتي در تامين نمودن نيازهاي خود براورده مي نمايد. فن آوري پاك: به حداقل رساندن زباله و ضايعات و جلوگيري از رها كردن آنها درجو و يا در آب ها موجود در طبيعت . واژه هاي مهم و كليدي در مباحث زيست محيطي (ENVIRONMENTاسم) :محيط يا محيط زيست (ENVIRONMENTALصفت) :مربوط به محيط زيست (ENVIRONMENTALLYقيد):از نظر زيست محيطي (ENVIRONMENTALISTاسم):طرفدار حفظ محيط زيست به عنوان مجموعه اي از ارزشهاي اخالقي كه رفتار انساني را در رابطه با محيط زيست تحت تاثير قرار مي دهد :ENIRONMENTAL MANGEMENTمديريت زيست محيطي (،نگرش ي است كه وراي مديريت منابع طبيعي عمل كرده و شامل :محيط سياس ي ،اجتماعي و ....طبيعي مي شود و به مسائل ارزش ي ،با يك مكانيزم توزيع برابر بين كليه اشخاص ،نسل ها و مناطق جغرافيايي مي پردازد). شناخت و حمايت محيط زيست تعريف آلودگي وارد شدن هرگونه ماده خارجي به آب ،هوا ،خاك و زمين به ميزاني كه كيفيت فيزيكي ،شيميايي يا بيولوژيكي آن را بگونه اي تغيير دهد كه به حال انسان يا ساير موجودات زنده يا گياهان يا آثار و ابنيه مضر باشد . اين آلودگي ممكن است در هريك از قسمتهاي محيط زيست بوجود آيد. شناخت و حمايت محيط زيست ماده آالينده: به ماده اي گفته مي شود كه داراي غلظتي بيش از غلظت مجاز يا طبيعي بوده و برروي موجودات زنده اثر نا مطلوب داشته باشد. • آلوده كننده ها عبارتند از: آلودگي هاي حاصل از احتراق ضايعات صنعتي مواد راديواكتيو زباله شهري صوت يا سروصدا حرارت مواد شيميايي آلوده كننده هاي طبيعي ( آتشفشان ها ،آتش سوزي جنگلها ،مرداب ها و).... شناخت و حمايت محيط زيست آلودگي هوا شناخت و حمايت محيط زيست تعريف هوا : هوا بعنوان يک تعريف مصطلح براي توصيف مخلوطي ازگازها که هريک قشر نازکي را در اطراف زمين بوجود مي آورند ،بکار برده مي شود .ترکيب اين مخلوط از زمين بطرف بال تا حدود 50مايل بطور قابل مالحظه اي ثابت است. درصد ترکيبات هوا بر حسب فراواني: نيتروژن ( 09/78----------------------------------------------------)N2درصد اکسيژن( 95/20---------------------------------------------------- )O2درصد آرگون( 93/0--------------------------------------------------------- )Arدرصد دي اکسيدکربن( 032/0---------------------------------------- )Co2درصد شناخت و حمايت محيط زيست تعريف آلودگي هوا: اضافه شدن ماده ويا مواد خارجي به هوا که کيفيت هوا را تغيير داده و باعث تفاوت در وضعيت طبيعي هوا گردد وهمچنين مضراتي را براي جانداران،آثار و ابنيه بدنبال داشته باشد،آلودگي هوا محسوب خواهد شد. شناخت و حمايت محيط زيست آلينده هاي هوا: گازها از جمله گاز CO2,CO,Nox,SOx: اکسيدکننده هاي فتوشيميايي هيدروکربنها و ترکيبات آلي فرار ترکيبات هالوژنه مواد جامد معلق Dust يا ذرات گرد وغبار Smog يا دوده مايعات معلق در هوا بخار آب شناخت و حمايت محيط زيست گازهاي آالينده هوا: ترکيبات گوگردي: گوگرد ماده اي است که در طبيعت ،هم بصورت خالص و هم بصورت ترکيب با عناصر ديگر يافت مي شود و با اکسيژن ترکيب شده و اکسيدهاي گوگردي را بوجود مي آورد. نظيرSO-SO2-SO3-SO4-S2O3-S2O7: در مقياس آزمايشگاهي امکان تشکيل تمام اکسيدهاي فوق وجود دارد اما در هواي آزاد دي اکسيدگوگرد وتري اکسيد گوگرد بوجود مي آيد. شناخت و حمايت محيط زيست :SO2 دي اکسيدگوگرد ،غيرآتشزا ،بي رنگ و غير انفجاري مي باشد .در غلظت هاي نزديک ، 3 ppmبوي زننده و سوزش آوري دارد و منبع اصلي توليد آن ،منابع طبيعي و فعاليتهاي انسان است. برطبق اصول جهاني برآورد شده که ساالنه 146ميليون تن SO2مستقيما وارد اتمسفر مي گردد. شناخت و حمايت محيط زيست منابع توليد SO3و:SO2 منابع طبيعي :شامل آتشفشانها ،اکسيدشدن سولفيدهيدروژن در هوا. فعاليتهاي انساني :شامل احتراق سوختهاي فسيلي مثل زغال سنگ ،گاز، نفت و مشتقات آنها ،کارخانجات توليد اسيد سولفوريک ،تهيه گوگرد ، پااليشگاههاي نفت و گاز و نيروگاههاي برق. گوگرد در تمام زغال سنگ ها به مقاديري در دامنه 2/0تا 7درصد از وزن زغال سنگ وجود دارد. شناخت و حمايت محيط زيست اثرات اکسيدهاي گوگرد بر مواد : اين اکسيدها معموال اثر پوسيدگي و يا زنگ زدگي فلزات را افزايش مي دهند .همچنين بعنوان ذرات معلق در کاهش ديد (کاهش فاصله قابل رويت) اثر قابل توجهي دارند . اثر بر انسان : گاز SO2و SO3تنها گازهايي هستند که مي توانند به تنهايي منجر به بيماريهاي مزمن ريوي شوند.در مجموع آثار زيانبار آنها ،افزايش ناراحتي تنفس ي ،سوزش مخاط بيني ،خشکي گلو و مجاري تنفس ي و بروز برونشيت مزمن مي باشد. شناخت و حمايت محيط زيست اثر بر گياهان : اکسيدهاي گوگرد مانند ساير گازها از طريق روزنه هاي برگ وارد فضاي بين سلولي گياهان شده و پس از ورود به برگ سبب واکنشهاي شيميايي سريعي مي گردد .در غلظتهاي کم باعث توقف موقتي رشد گياه و در غلظتهاي باال منجر به مرگ گياه مي شود. در جنگلها در صورت وجود مقادير زياد اکسيدهاي گوگرد در هوا در طول ساليان دراز تبديل به اسيد شده و بصورت باران اسيدي در خاک زمينهاي جنگلي انباشته مي شود. شناخت و حمايت محيط زيست ترکيبات نيتروژن دار: دربين تمام اکسيدهاي نيتروژن( NO ،منواکسيدازت) و (NO2دي اکسيدازت) مهمتر مي باشند. : NOگازي است بي رنگ ،غيرقابل اشتعال ولي بي بو و سمي. : NO2است با رنگ قرمز _ قهوه اي ،غيرقابل اشتعال وشديدا خفقان زا. شناخت و حمايت محيط زيست منابع توليد NOو: NO2 اين اکسيدها در حرارتهاي باالي احتراق مواد سوختني از ترکيب نيتروژن هوا با اکسيژن توليد مي شود .بنابراين منابع اصلي توليد اين گاز ، دستگاههاي حرارتي از جمله کوره هاي کارخانه ها و دستگاههاي حرارتي منازل ،نانوايي هاو ...مي باشد. شناخت و حمايت محيط زيست اثرات اکسيدهاي نيتروژن بر انسان: اگر شخص ي مدت کوتاهي در معرض 500ppmگاز NO2قرار بگيرد ،ناراحتي هاي حاد ريوي پيدا خواهد کرد ودر عرض 2-10روز از بين خواهد رفت. همچنين اين گاز باعث ناراحتي هاي چشم و مجاري تنفس ،بروز برونشيت ،کاهش فعاليتهاي ششها ،سردرد و سرفه خواهد شد. اثر بر گياهان : در غلظتهاي زياد و ناگهاني برگهاي گياهان سريعا پالسيده شده و تغيير رنگ مي دهند و خيلي زود خشک مي شوند.در غلظت هاي کم ،لکه هايي روي برگ ظاهر مي شودکه شبيه به لکه هاي حاصل از دي اکسيدگوگرد مي باشد . شناخت و حمايت محيط زيست ترکيبات کربن دار: کربن يکي از عناصر غيرفلزي است که بصورت خالص يا بصورت موادي نظير زغال سنگ ،نفت يا ساير ترکيبات آلي و معدني يافت مي شود.کربن و احتراق آن سبب بصورت وسيعي بعنوان سوخت مصرف مي گردد توليد گازهاي COو CO2مي شود. شناخت و حمايت محيط زيست : CO محصول احتراق ناقص مواد سوختني است .گازي است قابل اشتعال و با شعله آبي مي سوزد و بطور قابل مالحظه اي غيرقابل حل در آب است. گازي بي بو و بي رنگ است و اتفاقا همين امر موجب خطرناک تر بودن اين گاز مي باشد .منشأ اصلي اين گاز در شهرها ،وسايط نقليه موتوري و البته کليه وسايل گرمايش ي و منابعي که با احتراق سرو کار دارند مي باشد . : CO2 محصول سوختن کامل تمام ترکيبات آلي است.يکي از عناصر تشکيل دهنده هواست و با آنکه مقدارش درهوا 03/0درصد است ،اما اهميت بسيار زيادي براي زندگي گياهان و جانداران دارد. شناخت و حمايت محيط زيست اثرات COبر انسان: منواکسيدکربن در غلظتهاي زياد کشنده بوده و در غلظتهاي کم باعث خستگي ،سردرد ،سرگيجه ،تشنج و تهوع مي شود. در صورتي که ميزان منواکسيدکربن از 750 ppmبيشتر شود سبب مرگ خواهد شد. اثرات : CO2 افزايش بيش از حد دي اکسيد کربن به مسأله گازهاي گلخانه اي و بحران گرم شدن زمين باز مي گردد. شناخت و حمايت محيط زيست اکسيدکننده هاي فتوشيميايي: اکسيدکننده هاي فتوشيميايي اغلب بعنوان آالينده هاي ثانويه شناخته شده اند و در نتيجه يکسري واکنش بين هيدروکربنها و اکسيدکننده هاي نيتروژن به کمک اشعه ماوراء بنفش خورشيد توليد مي شود. ازمهمترين اکسيد کننده هاي فتوشيميايي مي توان به ازن ( ) O3و پراکس ي استيل نيترات ( ) P.A.Nاشاره کرد. ايجاد پديده مه دود يا غبار ترکيبي از قطرات معلق مايع و دودها ،مهمترين مشکل اکسيدکننده هاي فتوشيميايي است. شناخت و حمايت محيط زيست ذرات گرد وغبار) (Dustبا قطر کمتر از 10ميکرون: اين ذرات بدليل قطر بسيار کوچک ،توسط جريان هوا در سرتاسر مجاري ريوي انسان پراکنده شده و مواد شيميايي همراه خود را مستقيما در آنجا پخش مي نمايد. ذرات گرد وغبار) (Dustبا قطر بيشتر از 10ميکرون: اين ذرات درسطح جدار بافتهاي مخاطي تنفس ي فوقاني ته نشين شده و توسط حرکات موجي شکل پرزهاي مخاطي و توسط عکس العملهاي تنفس ي نظير:سرفه و عطسه به بيرون رانده مي شوند. شناخت و حمايت محيط زيست هيدروکربنها و ترکيبات آلي فرار: گازهاي متصاعد شده از احتراق سوختهاي فسيلي و مواد آلي شيميايي مي باشند که بسياري از آنها خطرناک و سرطانزا مي باشند و داراي انواع متفاوتي از قبيل استالدئيد ،اسيد فورميک ،بنزن ،فرمالدئيد ،فنل ،دي اتيل آمين ،منو اتيل آمين ،اتيل بنزن ،کلروفرم ،نفتالين ،تولوئن ،استون ، متانول و ...مي باشند. شناخت و حمايت محيط زيست ترکيبات فلوئور دار: فلوئور عنصر گازي است که در طبيعت بصورت خالص يافت نمي شود و با مي کند رطوبت هوا ترکيب شده و اسيد فلوئوريدريک ( ) HFرا توليد که يکي از خطرناکترين مواد آلوده ساز محيط زيست است و منابع توليد آن عبارتند از کارخانجات توليد کودهاي شيميايي ،سراميک سازي و ذوب آهن. شناخت و حمايت محيط زيست مواد جامد معلق: موادي شامل ذرات ريز خاک خاکستر آتشفشانها ،ويروسها،باکتريها ،گرده هاي گل،ويا ذراتي که از طريق صنايع توسط فرآيندي نظير خردکردن ،آسياب کردن ،ساييدن و ...ايجاد مي شود و در نتيجه با هوايي که انسان تنفس مي کند وارد دستگاه تنفس مي گردد. مواد معلق بطور کلي يا از تجزيه و همپاش ي تکه هاي بزرگ موادتشکيل مي شوندويا از تراکم و تجمع ذرات کوچکتر شامل ملکول . شناخت و حمايت محيط زيست دوده ):(Smog ذرات معلق کربن که محصول احتراق ناقص است ويکي از متداولترين آلوده کننده هاي جامد هوا مي باشد.بعلت نازک بودن ضخامت ذرات کربن،نسبت سطح اين ذرات به وزنشان زياد است . سطح اين ذرات بسيار فعال بوده و شديدا قابليت جذب مواد شيميايي و همچنين هيدروکربنهاي سرطانزاي موجود در هوا را دارد. ذرات دوده بعلت کوچک بودن قطرشان تا عمق زياد در ريه پيشروي مي کنند. شناخت و حمايت محيط زيست آلودگي آب شناخت و حمايت محيط زيست انواع آبهاي پذيرنده آبهاي سطحي مثل آبهاي حاصل از باران ،برف و تگرگ آبهاي جاري مثل رودخانه ها آبهاي راكد مثل اقيانوسها ،درياها ،درياچه ها و تاالب ها آبهاي زيرزميني مثل چشمه ،چاه و قنات شناخت و حمايت محيط زيست انواع آالينده هاي آب پسابهاي صنعتي :حاصل از فرآيند صنايع فاضالبهاي انساني :مناطق اداري و مسکوني آبروهاي آبهاي سطحي :روان آبهاي ناش ي از بارندگي شناخت و حمايت محيط زيست انواع آلينده هاي خاك دور ريز ضايعات به خاك زباله هاي صنعتي ،خانگي يا بهداشتي ضايعات فلزي مواد جامد خطرناك مثل آزبست ،سرب ،روي ،نيكل و... مايعات شامل پساب صنعتي مواد شيميايي مانند اسيدها و بازها ،انواع مواد شوينده مواد خطرناك مثل انواع سموم شيميايي ،حشره كش ها ،و... مواد سوختي و نفتي (گازوئيل ،مازوت و)... شيرابه زباله ها و زنگاب فلزات شناخت و حمايت محيط زيست ساير آلودگي ها آلودگي صوتي آلودگي تصويري آلودگي راديو اكتيو آلودگي نفتي آلودگي حرارتي ارتعاشات و... شناخت و حمايت محيط زيست مشكالت عمده زيست محيطي جهان گرم شدن زمين سوراخ شدن ليه ازن باران هاي اسيدي وارونگي هوا از بين رفتن زيستگاهها