تحلیل مقاله

Download Report

Transcript تحلیل مقاله

‫تحلیل و تاحدودی توسعه یک مقاله‬
‫در زمینه استراتژی و سناریو نویس ی‬
‫درس ‪:‬مدیریت استراتژیک‬
‫استاد ‪ :‬جناب آقای دکترحجاریان‬
‫دانشجو‪ :‬بهنام فرهادزارع‬
‫سال تحصیلی ‪1392:‬‬
‫ خالصه مقاله‬: ‫بخش اول‬
‫شناسه مقاله‬
CONSTRUCTING A KNOWLEDGE-BASED SYSTEM TO AID SCENARIO-BASED
STRATEGIC PLANNING: AN APPLICATION TO THE EUROPEAN AIRLINE
INDUSTRY
‫ استفاده در صنعت هوایی اروپا‬: ‫ساخت یک سیستم برپایه دانش به کمک برنامه ریزی استراتژی مبتنی بر سناریو‬
FIONA DAVIES, a* LUIZ MOUTINHOb AND GRAEME HUTCHESONc
INTELLIGENT SYSTEMS IN AKCBCSO IUNN STCINENGA, FRIINOA-BNACSEE DA
NSDT RMAATNEGAIGCE MPLEANNTNING 61
Intel. Sys. Acc. Fin. Mgmt. 13, 61–79 (2005)
Published online in Wiley Inter Science (www.interscience.wiley.com). DOI: 10.1002/isaf.257
KNOWLEDGE BASED SYSTEM (KBS)- Scenario -Outsourcing -Strategic Management
‫ مدیریت استراتژیک‬-‌‫ برون سپاری‬-‫ سناریو‬-‫سیستم مبتنی‌ بر دانش‬
)‫عنوان مقاله (انگلیس ی‬
)‫عنوان مقاله (فارس ی‬
‫نویسندگان‬
‫اطالعات چاپ‬
)‫کلمات کلیدی (انگلیس ی‬
)‫کلمات کلیدی (فارس ی‬
‫موضوع مورد بررس ی و ادبیات آن‬
‫‪‬‬
‫امروزه تغییرات سریع بازار و محیط تکنولوژی حاضـر ‪ ،‬چالش‌های زیادی را‬
‫برای مدیران به همراه دارد که می تواند این تغییرات بر روش های مدیریت‬
‫استراتژیک موثر باشند‪ .‬با این وجود هنوز مدیران تمایل دارند در شرایط‬
‫سخت و پیچیده از راه حل های قدیمی و تجربه شده ی خود استفاده کنند‪ .‬در‬
‫این مقاله سعی شده بمنظور ایجاد استراتژی های نوآورانه و موثرتر ‪،‬‬
‫تکنیکهایی را به مدیران بیآموزند تا اعتماد به نفس الزم برای اخذ تصمیمات‬
‫جدید را پیدا کنند‪ .‬بدین منظور از تکنیک برنامه ریزی سناریو استفاده شده‬
‫تا خروجی های بدست آمده با هم مقایسه شوند و ارزش آنها در قالب یک‬
‫سیستم مبتنی‌ بر دانش (‪ )KBS‬سنجیده شود‪.‬‬
‫موضوع مورد بررس ی و ادبیات آن‬
‫در این مقاله پنج موضوع در مرور ادبیات بحث شده که برای آشنایی با فضای‬
‫بحث ‪ ،‬بطور اجمالی به آنها اشاره می شود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫الف) تغییر بازار و محیط ناپایدار‬
‫ب) برنامه ریزی سناریو‬
‫ج) کا بی اس (‪ )KBS‬در بازاریابی‌ و برنامه ریزی سناریو‬
‫د ) صنعت هواپیمایی اروپا‬
‫ه) کوچک سازی و برون سپاری‬
‫روش تحقیق مقاله (متدولوژی ) و تعریف مسئله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫این مقاله کار را بر مبنای ‪ ES‬پیش می برد‪ ES .‬متشکل از قواعدی بر مبنای قوانین تصمیم گیری است که با‬
‫استفاده از مجموعه ای از سناریو‌ها ی مبتنی‌ بر صنعت خطوط هواپیمایی اروپا بدست آمده است‪.‬‬
‫داده های مربوطه از طریق پرسشنامه های مختلف جمع آوری شده است‪ .‬این داده‌ها در طی‌ جلسه‌ های‬
‫آموزش ی‌ انجام شده ‪ ،‬در بین سال‌های ‪ ۱۹۹۸‬تا ‪ ۲۰۰۱‬در مــدرسه تابستانی اروپایی برای مدیریت پیشرفت به‬
‫دست آمده است‪ .‬همه ی شرکت کنندگان‌ از نمایندگان و مدیران تمرینی در شرکت‌ها ی بزرگ بودند‪.‬‬
‫سناریو‌های ساخته شده شامل تعدادی از ابعاد زیست محیطی‌ و رقابتی است‪ .‬لیستی‌ از ‪ ۳۷‬عامل در سال‬
‫‪ ۱۹۹۸‬شناسایی شد که بعد‌ها به دنبال پیشنهادات عامالن به ‪ ۴۰‬عدد افزایش یافت‪ .‬هر عمل تعریف شد و‬
‫توضیحی برای آن در نظر گرفته شد‪.‬‬
‫برخی از از این عامل‌ها شامل موارد زیر بودند‪:‬‬
‫‪ -1‬هزینه‌های ثابت‪ -2‬هزینه‌های متغیر ‪ -3‬کیفیت تامین کنندگان ‪ -4‬موافقت نامه‌های هم کاری با تامین‬
‫کنندگان‬
‫گروه‌ها به تمام عوامل معرفی‌ شدند‪ .‬در سناریو‌ها این عامالن اجازه داشتند تا به عنوان سه ارزش مختلف‬
‫فرض شوند‪ .‬آنها ممکن است افزایش یابند ‪ ،‬به همان اندازه باقی‌ بمانند و یا کاهش پیدا کنند‪.‬‬
‫روش تحقیق مقاله (متدولوژی ) و تعریف مسئله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫سناریو‌ها به عنوان مجموعه ای از شرایط تعریف شده برای تصمیم گی ‌ری در‬
‫عملیات‌ها می‌باشند‪ .‬هر سناریو براساس پنج عامل طراحی شده است که‬
‫باعث بهبود برخی‌ کنترل ها بر عوامل خاص ‪ES‬می شود‪.‬‬
‫نمونه ای از سناریوها در پائین آورده شده است که پیش بینی‌ می‌کند چگونه ‪۵‬‬
‫عامل در آینده تغییر می‌کند‪:‬‬
‫اهمیت فن آوری اطالعات به احتمال زیاد رو به افزایش است‪.‬‬
‫اهمیت سرعت ریسک به احتمال زیاد رو به افزایش است‪.‬‬
‫منابع موجود و در دسترس به احتمال زیاد رو به کاهش خواهد بود‪.‬‬
‫اهمیت مکانیزم‌های ارتباطی به احتمال زیاد رو به افزایش است‪.‬‬
‫اهمیت به حد اکثر رساندن ارزش زنجیره‌ها رو به افزایش است‪.‬‬
‫روش تحقیق مقاله (متدولوژی ) و تعریف مسئله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫عامالن موظف اند توصیه ها و پاسخ‌هایی مبتنی‌ بر این شرایط ‪ ،‬تهیه و ارائه‬
‫دهند‪.‬‬
‫برای مثال توصیه‌های ارائه شده ‪،‬در مورد سناریو باال ممکن است این گونه‬
‫باشد‪:‬‬
‫استفاده از استراتژی برون سپاری مبتنی‌ بر فنآوری اطالعات‬
‫سرمایه گذاری در فنآوری و اتوماسیون‌‬
‫با دالیلی برای این اقدام که ‪:‬‬
‫احتماال در آینده تاکید برروی تکنولوژی و نیز افزایش ریسک برای به حد اکثر‬
‫رساندن زنـجیره ارزش هاست‪ .‬عامالن به گروهایی تقسیم می شوند و با دستور‬
‫العمل‌های زیر در مورد چگونگی‌ تکمیل سناریو مهیا می گردند‪.‬‬
‫تحلیل و تفسیر نتایج‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در این مقاله تحلیل نهایی برای ‪ ۹۹‬قانون مربوط به ‪ ES‬در نظر گرفته شده‬
‫است‪ .‬این قوانین شامل توصیه برای کوچک سازی یا برون سپاری به منظور‬
‫آشکار ساختن شرایط بازار و مقایسه با شرایطی که به طور سنتی منجر به‬
‫کوچک سازی است ‪ ،‬می شوند‪ .‬همچنین در ادامه ‪ ،‬ارزیابی راه حل‌های‬
‫پیشنهاد شده تحت این شرایط ‪ ،‬نشان خواهد داد که تا چه اندازه روش‬
‫برنامه ریزی سناریو در تشویق خالقانه موثر بوده است‪.‬‬
‫پیوست‪ 1‬جزئیات فاکتورهایی که اغلب در سناریو سازی مورد استفاده قرار‬
‫می گیرد را نشان می دهد که از ‪ ۹۹‬قانون ‪ ،‬به طور کلی‌ یا به شکل خـاص ‪۴۵‬‬
‫توصیه ی آن کوچک سازی یا برون سپاری است‪ .‬پیوست‪ 2‬نشان دهنده ی‬
‫عوامل اصلی‌ مسبب چنین توصیه هایی است‪.‬‬
‫تحلیل و تفسیر نتایج‬
‫‪‬‬
‫کوچک سازی یا برون سپاری می تواند بعنوان یک پاسخ به یک محیط‬
‫ناپایدار و رقابتی بعنوان اقدام برای بهبود ساختار هزینه و در نتیجه سودآوری‬
‫شرکت و یا بعنوان راه حل مقابله با کمبود کارکنان ماهر و یا منابع م ‌ورد نیاز‬
‫باشد‪ .‬بررس ی‌دالیل داده شده درمورد کوچک سازی یا برونسپاری نشان دهنده‬
‫ی برخی‌تمایالت به قبول تفکرسنتی است که این تمایالت ‪ ،‬ساختا ‌رهزینه ی‬
‫خطوط هوایی را بهبود می بخشید‪ .‬برای مثال نیاز به کوچک سازی برای‬
‫بهبودخالقیت و بهره وری ‪ ،‬به دسـت آوردن مزیت‌های رقابتی ‪ ،‬کاهش‬
‫هزینه‌های ثابت ‪ ،‬هزینه‌های متغیر ‪ ،‬هزینه‌های پایه وجود دارد‪.‬‬
‫یافته‌های تحقیق و جمع بندی‬
‫یافته های بدست آمده شامل چهار قسمت می شود ‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫الف) پیاده سازی برای صنعت خطوط هواپیمایی‬
‫ب) پیامد‌ها برای شرکت‌ها با توجه به استفاده از برنامه ریزی سناریو‬
‫ج) قابلیت اطمینان و اعتبار‬
‫د) مفاهیم مدیریتی‬
‫بخش دوم ‪ :‬تحلیل مقاله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در بحث هایی که مطرح شد ‪ ،‬شاخص های مختلفی برای ایجاد انگیزه و جسارت در گرفتن تصمیم گیری های‬
‫خالقانه مطرح گردید‪.‬‬
‫در چنین شرایطی ‪ ،‬گاه تجربیات گذشته اثرات مثبت ولی کوتاه مدت را به همراه دارد ‪ ،‬اما بطور مستمر و‬
‫دائمی نمی توان به آنها تکیه کرد‪ .‬لذا بدنیال راهی برای تغییر این تفکر غلط در بین مدیران هستیم‪.‬‬
‫یکی از موثرترین راه های پیش رو ‪ ،‬استفاده از تکنیک سناریو نویس ی است‪ .‬درواقع سناریوهای مختلف ‪،‬‬
‫استراتژی کلی را مشخص می کند‪ .‬برای طراحی سناریو مناسب الزم است به چند سوال پاسخ دهیم ‪:‬‬
‫نیروهای پیشران کدامند؟‬
‫احساس شما نسبت به عدم قطعیت چیست؟‬
‫چه چیزی اجتناب ناپذیر است؟‬
‫کدام سناریو ها محتمل است؟‬
‫این سواالت به تفکرات مدیر جهت می دهد‪ .‬پس از طراحی سناریوهای مختلف ‪ ،‬می توان آینده پیش رو‌ را‬
‫پیش بینی کنیم و چالش های محتمل را بسنجیم‪.‬‬
‫تحلیل مقاله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در این حالت مدیر تفکرات گذشته خود را بر سازمان تحمیل نمی کند و درصورت مواجه با مشکل‬
‫‪ ،‬از سریعترین راه استفاده نمی کند‪ .‬وی اعتماد به نفس کافی را با تکیه بر سناریوهای طراحی شده‬
‫بدست آورده است‪ .‬مدیری که بحث سناریو نویس ی را بطور جدی دنبال کرده باشد ‪ ،‬در چنین‬
‫شرایطی به سناریوهای مختلف خود رجوع می کند و با فراغ بال راه حل مناسب را بر می گزیند‪.‬‬
‫سازمانی که روحیه ی سناریو نویس ی در آن جاری باشد طبیعتا ‪ ،‬گرایش مناسبی به سمت برنامه‬
‫ریزی استراتژیک دارد‪ .‬در این مقاله تحقیق را برروی صنایع هوایی اروپا متمرکز کرده بود‪ .‬طبیعتا با‬
‫گستردگی روابط در دنیای امروز ‪ ،‬صنعت حمل و نقل هوایی از مهمترین صنایع روز دنیا محسوب می‬
‫شود‪ .‬از طرف دیگر ناامنی های داخلی و بین املللی که بصورت یک فاکتورجدا ناپذیر از اینگونه‬
‫صنایع درآمده است ‪ ،‬همواره اینگونه حمل و نقل ها را با چالش روبرو کرده است‪.‬‬
‫درواقع سناریو نویس ی و برنامه ریزی استراتژیک کمک می کند چالش های پیش روی صنعت حمل و‬
‫نقل هوایی و سایر صنایع ‪ ،‬به ورشکستکی و نابودی این صنایع منجر نشود‪.‬‬
‫تحلیل مقاله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در ایران هنوز استفاده از برنامه ریزی استراتژی جایگاه خود را پیدا نکرده و اغلب مدیران این‬
‫برنامه ریزی را هدر دادن منابع و تشریفاتی می دانند‪ .‬البته نباید این حقیقت را انکار کرد که هنوز‬
‫مراکز معتبر و متخصص که بتوانند برنامه ای دقیق و منطبق با نیازهای هر سازمان طراحی کنند‬
‫بسیار کم است‪ .‬لذا برخی سازمانهای دولتی با واگذاری کار به افراد بی تجربه و غیر متخصص ‪،‬‬
‫برنامه ای ناکارآ و غیر مفید را دریافت می کنند که عمال برای رفع رجوع کردن بخشنامه های‬
‫باالسری در زمینه ی اجرای اینگونه برنامه ها کاربرد دارد‪ .‬از طرفی بسیار از سازمان ها و شرکت های‬
‫خصوص ی با واگذاری کار به افراد غیرمتخصص ‪ ،‬برنامه های غیرکاربردی دریافت کرده اند که‬
‫همین امر موجب دلزدگی سازمان ها نسبت به استراتژی شده است‪.‬‬
‫این تفکر منفی در بدنه ی صنعتی کشور ‪ ،‬موجب شده بسیاری از سازمان ها در مواجه با چالش‬
‫های گوناگون که برخی از آنها باتوجه به شرایط کشور ایران شدت نیز یافته است ‪ ،‬به ‌راحتی از‬
‫صحنه رقابت حذف شوند و دچار رکود شدید گردند‪ .‬اما سازمان ها و شرکت هایی که بدرستی نیاز‬
‫خود به وجود یک برنامه ریزی استراتژیک را دریافته اند ‪ ،‬این عنصر حیاتی را اجرا کرده و از فواید‬
‫آن بهره مند شده اند‪.‬‬
‫بخش سوم ‪ :‬چند پیشنهاد توسعه و تا حدودی توسعه مقاله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫این مقاله دامنه ی گسترده ای از موارد کاربردی را شامل می شود ‪ ،‬اما پیشنهادات من در‬
‫مورد توسعه این طرح در کشور ایران است ‪.‬‬
‫الف) بررس ی جامع در مورد جزئیاتی که در سناریو نویس ی برای کشور ایران مورد استفاده‬
‫است‪.‬‬
‫ب) سناریو نویس ی برای صنعت هوایی کشور ایران با توجه به تحریم های پیش رو‌ و اجرای‬
‫یک طرح استراتژی جامع برای خروج از چالش های مختلف و اعتمادسازی داخلی‬
‫ج) مهمترین وکاربردی ترین پیشنهادی که بنظر می رسد ‪ ،‬بحث سناریوهای آینده انرژی‬
‫درجهان است‪ .‬این موضوع ابعاد گسترده ای به خود گرفته و تحقیقات مختلفی روی آن‬
‫در این‬
‫انجام شده ( مانند کمپانی شل )‪ .‬باتوجه به اینکه در ایران نیز کوشش های کمی ‌‬
‫زمینه صورت گرفته لذا بررس ی این سناریوها در ایران موضوع جدید و کاربردی ای می‬
‫باشد‪ .‬در ادامه تا حدودی به توسعه و گسترش این موضوع پرداخته می شود‪.‬‬
‫‪ ‬هنوز اقدام سیستماتیکی در این جهت نشده است!‬
‫‪ ‬واحد های درسی با عنوان تحلیل سناریو های انرژی در دانشکده انرژی‬
‫شریف تعریف شده است‪.‬‬
‫‪ ‬پژوهشکده مطالعات آینده ‪ 2‬پروپژال در این زمینه با موسسه مطالعات بین‬
‫المللی انرژی تعریف کرده است‪.‬‬
‫‪ ‬بقیه سناریو های مطرح شده در حد سخنرانی افراد مطرح در این حوزه‬
‫بوده است‪.‬‬
‫جايگاه انرژي هاي نو و تجديدپذير در سبد انرژي كشور در افق چشم انداز ‪1404‬‬
‫‪‬‬
‫رشد اقتصادي‪ ،‬توسعه و پيشرفت اجتماعي و افزايش سطح رفاه نيازمند منابع كافي از حامل‌هاي‬
‫انرژي مي‌باشد‪ .‬از طرف ديگر با مالحظه آمار ارائه شده توسط سازمان مديريت و برنامه ريزي‬
‫مشاهده مي‌شود كه در چشم‌انداز ‪ 20‬سال آينده كشور بخش عمده‌اي از توليد ناخالص داخلي كشور‬
‫از صادرات حامل‌هاي انرژي اوليه تامين مي‌شود‪ .‬لذا بخش انرژي در چشم‌انداز ‪ 20‬سال آينده‬
‫داراي جايگاه وااليي است و عدم تحقق پيش‌بيني‌هاي انجام شده در مورد بخش انرژي در چشم‌انداز‬
‫مي‌تواند تحقق آرمان‌هاي تعيين شده در چشم‌انداز كشور را دچار مشكل و حتي غيرقابل حصول‬
‫نمايد‪.‬‬
‫‪16‬‬
‫‪‬‬
‫‪17‬‬
‫جهت بررسي نقش انرژي هاي نو و تجديدپذير در بخش انرژي‬
‫كشور در افق سال ‪ ،۱۴۰۴‬ابتدا بر اساس برنامه‌ريزي‌هاي‬
‫سازمان مديريت و برنامه‌ريزي كشور‪ ،‬دو سناريوي ادامه روند‬
‫موجود و رشد سريع براي دوره بيست ساله آينده (‪-1404‬‬
‫‪ )1384‬تدوين شده است‪ .‬سپس ميزان عرضه‪ ،‬تقاضا‪ ،‬واردات‬
‫و صادرات حامل هاي انرژي در طول دامنه زماني مذكور بر‬
‫اساس مطالعات انجام شده در وزارت نيرو تعيين شده است‪.‬‬
‫سپس با تحليل وضعيت انرژي كشور به تفكيك حامل هاي‬
‫انرژي‪ ،‬جايگاه انرژي هاي نو و تجديدپذير در دو سناريوي‬
‫"ادامه روند موجود" و "رشد سريع" مورد تحليل و بررسي‬
‫قرار گرفته و راهكارهاي مناسب در خصوص بهره گيري از‬
‫انرژي هاي نو و تجديدپذير با هدف تامين انرژي مورد نياز‬
‫كشور از راه هاي مناسب ارائه شده است‪.‬‬
‫سناریوی ادامه روند موجود‬
‫پيش بيني میزان توليد‪ ،‬تقاضا‪ ،‬صادرات و واردات انرژي كشور تا سال ‪1404‬در‬
‫سناريوي ادامه روند موجود‬
‫‪18‬‬
‫میزان تقاضاي انرژي كشور در بخش‌هاي مختلف به تفكيك‬
‫حامل‌هاي انرژي (نمودار تجمعي)‬
‫سناریوی‌ ادامه روند موجود‬
‫‪19‬‬
‫سناريوي رشد سريع‬
‫‪ ‬در اين سناريو با در نظر گرفتن متغيرهاي موثر بر سيستم‬
‫انرژي كشور‪ ،‬ميزان تقاضا‪ ،‬توليد‪ ،‬واردات و صادرات‬
‫حامل‌هاي انرژي كشور در سناريوي رشد سريع تعيين شده‬
‫است‪ .‬مفروضات اين سناريو در جدول ‪ ۴‬ارايه شده است‪.‬‬
‫‪20‬‬
‫سناريوي رشد سريع‬
‫سناریوی رشد سریع‬
‫رشد تقاضای سالیانه تقاضای حامل انرژی در سال ‪ 1404‬در‬
‫سناریوی رشد سریع‬
‫‪22‬‬
‫سهم هر یک از حامل های انرژی در سال ‪ 1404‬در سناریوی‬
‫رشد سریع‬
‫حامل انرژی‬
‫رشد سالیانه‬
‫حامل انرژی‬
‫سهم ( درصد)‬
‫گازوئیل‬
‫‪1/81‬‬
‫گازوئیل‬
‫‪9/2‬‬
‫نفت سفید‬
‫‪0/61‬‬
‫نفت سفید‬
‫‪2/5‬‬
‫بنزین‬
‫‪4/5‬‬
‫بنزین‬
‫‪10/82‬‬
‫گاز مایع‬
‫‪2/9‬‬
‫گاز مایع‬
‫‪1/46‬‬
‫نفت کوره‬
‫‪3/8‬‬
‫نفت کوره‬
‫‪5/69‬‬
‫گاز طبیعی‬
‫‪5/8‬‬
‫گاز طبیعی‬
‫‪62/19‬‬
‫ق‬
‫بر ‌‬
‫‪5/2‬‬
‫ق‬
‫بر ‌‬
‫‪8/1‬‬
‫چالش های به کارگیری انرژی های تجدید پذیر در ایران‬
‫مشكالت ورود بخش خصوصي به عرصه توسعه انرژي‌هاي‬
‫تجديدپذير‬
‫وجود سوخت ارزان و يارانه‌اي‬
‫نبود يك برنامه جامع و مدون ملي‬
‫وجود مشكالت ساختاري‬
‫كمبود اعتبارات مورد نياز براي انجام طرح‌ها و پروژه‌ها و تخصيص نداشتن كامل و به‬
‫محدود بودن مشاوران و پيمان‌كاران و ناظران ذي‌صالح در اين حوزه‬
‫‪23‬‬
‫موانع موجود در جهت عقد قراردادهاي جديد به علت روابط‬
‫خاص بين‌المللي و نبود دانش و تكنولوژي روز به دليل‬
‫تحريم‌هاي مختلف جهاني‬
‫و ‪...‬‬
‫راهكارها‪ ،‬راهبردها‪ ،‬قوانین و سياست‌هاي الزم براي توسعه انرژي‌هاي تجديدپذير‬
‫حوزه‌استراتژيك‌مطرح‌در‌توسعه‌انرژي‌هاي‌تجديدپذير‌براي‌‬
‫تسهيل‌تدوين‌يك‌چارچوب‌عبارتند‌از‪:‬‬
‫ابزارهاي مالي‬
‫ابزارهاي قانوني‬
‫توسعه تكنولوژي و باال بردن آگاهي‬
‫ظرفيت‌سازي و آموزش‪.‬‬
‫‪24‬‬
‫ابزارهاي مالي‬
‫ابزارهای قانونی‬
‫توسعه تكنولوژي‬
‫افزايش آگاهي‪ ،‬ظرفيت‌سازي و آموزش‬
‫ابعاد اقتصادي و اجتماعي توسعه انرژي‌هاي تجديدپذير در كشور‌‬
‫با‬
‫تشکر‬