Transcript اسلایدهای کتاب بهبود بی تردید

‫به نام يگانه داناي توانا‬
‫مهندسي ارزش‬
‫‪Value Engineering‬‬
‫ارائه دهنده‪ :‬مرتضی محمودزاده‬
‫عضو هیات علمی گروه مدیریت دانشگاه آزاد‬
‫واحد علوم و تحقیقات آذربایجانشرقی‬
‫برگرفته از کتاب بهبود بی تردید‬
‫تاریخچه‬
‫‪ ‬ابداع مهندسي ارزش‪ :‬پس از جنگ جهاني دوم‬
‫‪ ‬پایهگذار مهندسي ارزش‪ :‬الرنس دي مایلز‬
‫كارشناس ارشد خرید جنرال الكتریك‬
‫مامور یافتن راهي براي بهبود كیفیت‪،‬‬
‫كاهش ضایعات و پایین آوردن هزینههاي‬
‫تولید از طریق یافتن مواد اولیه و‬
‫روشهاي تولید جایگزین‬
‫‪Lawrence D. Miles‬‬
‫‪ ‬در ایران‪ :‬مطالعه و پژوهشهاي دانشگاهي‪ ،‬تالش جدي‬
‫از ‪ 1379‬در دانشگاه و دولت و تاسیس انجمن ‪SIVE‬‬
‫‪2‬‬
‫مهندسي ارزش‪ :‬تعریف‬
‫‪‬‬
‫‪3‬‬
‫مهندسي ارزش استراتژي مبتني بر كار گروهي است كه‬
‫در آن هیچ فردي مهمتر از تیم نیست‪.‬‬
‫هیچ یك از ما زرنگتر از همه ما نیست‪.‬‬
‫‪COST‬‬
‫هزینههاي مشهود و نامشهود‬
‫مشتري‬
‫تجهيز‬
‫كارگاه‬
‫سرمايه‬
‫پرداختيهاي‬
‫جاري‬
‫اثاثه و مبلمان‬
‫فرصتهاي از دست رفته‬
‫انرژي‬
‫نگهداري و تعمير‬
‫عمليات‬
‫‪4‬‬
‫تاثیرگذاران بر هزینه‬
‫ديگر موارد‬
‫طراحي‬
‫عمليات ‪ -‬توليد‬
‫سازندگان‬
‫ذينفعان‬
‫استانداردها و الزامات‬
‫‪5‬‬
‫دالیل ایجاد هزینههاي غیر ضروري‬
‫‪ ‬كمبود اطالعات‬
‫‪ ‬كمبود ايده‬
‫‪ ‬محور قراردادن شرايط موقتي (بي برنامگي)‬
‫‪ ‬اعتقادات صادقانه ولي نادرست‬
‫‪ ‬عادات و گرايشها‬
‫‪ ‬تغيير خواست كارفرما‬
‫‪ ‬ضعف ارتباطات و ناهماهنگي‬
‫‪6‬‬
‫‪ ‬استفاده از استانداردها و مشخصههاي فني نامناسب‬
‫‪ ‬ساير موارد‬
‫تعریف ارزش و بها از دیدگاه ‪VE‬‬
‫‪‬‬
‫تعریف ارزش )‪(Value‬‬
‫• كمترين هزينهاي كه توسط آن يك نياز را ميتوان‬
‫صورت مؤثر‪ ،‬قابل اطمينان و در سطح مشخصي‬
‫كيفيت پاسخ داد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫تعریف بها )‪(Worth‬‬
‫• مقبوليتي كه محصول از ديدگاه مشتري دارد‪.‬‬
‫‪7‬‬
‫مفاهیم چهارگانه ارزش‬
‫ارزش استفاده‬
‫ارزش اعتبار‬
‫ارزش مبادلهاي‬
‫‪8‬‬
‫خواص‪ ،‬شاخصها و كيفيتهايي كه‬
‫موجب استفاده‪ ،‬كار يا خدمت شده و‬
‫‪ USE VALUE‬باعث ميشوند كه جزء خاص‪ ،‬عمل كند‬
‫يا به هدف برساند‪.‬‬
‫خواص‪ ،‬شاخصها و يا جذابيتهايي كه‬
‫موجب ميشوند فرد آرزوي مالكيت يك‬
‫‪ ESTEEM‬ش ي را نمايد (آن شاخص ي كه يك جزء‬
‫‪VALUE‬‬
‫خاص براي آن به فروش ميرسد)‪.‬‬
‫خواص و يا كيفيتهايي كه ما را قادر‬
‫‪ EXCHANGE‬ميسازد يك جزء را به جاي جز ديگري‬
‫‪VALUE‬‬
‫مبادله كنيم‪.‬‬
‫مجموع مواد‪ ،‬كار و ديگر هزينهها كه بايد‬
‫‪COST‬‬
‫شاخصهاي ارزش‬
‫بها‬
‫هزينه‬
‫‪F+Q‬‬
‫‪C‬‬
‫كيفيت ‪ +‬كاركرد‬
‫=‬
‫هزينه‬
‫مطلوبيت محصول‬
‫خدمات پشتيبان ‪( +‬عملكرد ‪ +‬كاركرد ) = مطلوبيت محصول‬
‫(با فرض ثابت بودن سود)‬
‫‪9‬‬
‫قيمت‬
‫مطلوبيت محصول‬
‫هزينه هاي طول عمر‬
‫= ارزش‬
‫= ارزش‬
‫= ارزش‬
‫= ارزش‬
‫كاركرد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪10‬‬
‫‪FUNCTION‬‬
‫عاملي كه موجب تولید یا‬
‫فروش محصول ميشود‪.‬‬
‫كاري كه یك جزء در سیستم‬
‫مربوطه در راستاي هدف‬
‫سیستم‪ ،‬با توجه به‬
‫ارتباطاتش با دیگر اجزاي‬
‫سیستم‪ ،‬انجام ميدهد‪.‬‬
‫نام محصول‬
‫كاركرد‬
‫صندلي اداري‬
‫تحمل وزن‬
‫تامین راحتي‬
‫كلید برق‬
‫برقراري اتصال‬
‫قطع اتصال‬
‫چراغ شبنماي‬
‫دوچرخه‬
‫بازتاب نور‬
‫شفت موتور‬
‫انتقال گشتاور‬
‫راههاي افزایش ارزش‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪11‬‬
‫رسیدن به كاركرد معادل یا بهتر با هزینه كمتر‬
‫نگهداري سطح كیفیت با هزینه كمتر‬
‫به كارگیري فناوري و توسعه دانش و خلق محصوالت‬
‫جدید‬
‫شناسایي‪ ،‬جداسازي و حذف هزینههاي مربوط به‬
‫كاركردهاي ناخواسته و غیرضروري‬
‫تمركز كامل بر كاركردهاي مورد نظر مشتري‬
‫دسترسي به اندازه‪ ،‬ظاهر و جذابیت بیشتر محصول‬
‫جلوگیري از مصرف بيرویه منابع‬
‫كنترل نسبت بها به هزینه‬
‫بهبود شاخص ارزش‬
‫‪‬‬
‫سه رویكرد در بهبود شاخص ارزش‪:‬‬
‫• كاهش هزینه با حفظ كیفیت (هدف هزینه)‬
‫• بهبود اجزاي محصول یا خدمت بدون افزایش‬
‫(هدف كاركرد)‬
‫• بهبود هزینه و كیفیت (هدف ارزشي)‬
‫‪12‬‬
‫تعریف مهندسي ارزش‬
‫رویكردي گروهي‪ ،‬سیستماتیك و كاركردگرا‪ ،‬براي حذف‬
‫هزینههاي غیرضروي‪ ،‬بهبود ارزش محصول‬
‫(خدمات‪ ،‬پروژه‪ ،‬نرمافزار) و ارتقاي كیفیت‬
‫‪Team Working / Systematic Approach /‬‬
‫‪Function Oriented‬‬
‫هدف‪ :‬حل مسایل‪ ،‬كاهش هزینهها و بهبود عملكرد كیفیت‬
‫‪13‬‬
‫دستاوردها‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در آمریكا‪ :‬بین سالهاي ‪ 1973‬تا ‪ 15 1995‬تا ‪%30‬‬
‫صرفهجویي و در كل تا ‪ 5‬میلیارد دالر در سال‬
‫در عربستان‪ 1 :‬به ‪ 400‬دالر‬
‫در ایران‪ :‬بین ‪ 1‬به ‪ 20‬تا ‪ 1‬به ‪ 90‬و در یك مورد خاص‪1 ،‬‬
‫به ‪ 1000‬تومان‬
‫• درصد صرفهجویيها‪ 5 :‬تا ‪ %30‬در كل‪ ،‬بیش از ‪2300‬‬
‫‪14‬‬
‫ضرورت اجراي فرایند مهندسي ارزش‬
‫‪‬‬
‫افزایش رضایت مشتري از طریق‪:‬‬
‫‪‬‬
‫افزایش منافع ارایهكننده از طریق‪:‬‬
‫• دستیابي به كاركرد موردنظر‬
‫• بهبود عملكرد‬
‫• بهبود كیفیت‬
‫• كاهش قیمت و زمان‬
‫و‬
‫بیش از پنجاه سال‬
‫تجربه موفق‬
‫و نتایج شگفتآور‬
‫ثبت شده‬
‫در‬
‫ایاالت متحده آمریكا‬
‫ژاپن‬
‫عربستان سعودي‬
‫• ارتقاي بهرهوري‬
‫• تسریع در بازگشت سرمایه‬
‫• صرفهجویي در هزینهها تا بیش از ‪ %20‬و بیش از بیست كشور دیگر‬
‫• سایر موارد‬
‫‪15‬‬
‫سه مرحله اصلي مهندسي ارزش‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪3‬‬
‫‪VALUE STUDY POST STUDY‬‬
‫مطالعه ارزش‬
‫مطالعه تكميلي‬
‫‪PRE STUDY‬‬
‫‪ 1‬تا ‪ 4‬هفته‬
‫‪16‬‬
‫‪ 3‬تا ‪ 5‬روز ‪ 1 /‬هفته‬
‫پيشمطالعه‬
‫‪ 1‬تا ‪ 3‬روز ‪ 1 /‬هفته‬
‫ارتباط مرحلههاي اصلي مهندسي ارزش‬
‫‪3‬‬
‫• تكميل تغييرات‬
‫• پيادهسازي‬
‫• تعيين اثربخش ي‬
‫‪17‬‬
‫‪2‬‬
‫• فاز اطالعات‬
‫• فاز تحليل كاركرد‬
‫• فاز خالقيت‬
‫• فاز ارزيابي‬
‫• فاز توسعه‬
‫• فاز ارايه‬
‫‪1‬‬
‫• شناسايي مشخصههاي‬
‫مورد نظر مشتري‬
‫• تعيين معيارهاي ارزيابي‬
‫• تعيين محدوده مطالعه‬
‫• ساخت مدلهاي داده‬
‫• تعيين تركيب تيم مطالعه‬
‫مرحله پیشمطالعه ‪Pre-Study/‬‬
‫‪‬‬
‫فعالیتهاي ششگانه این مرحله‬
‫‪.1‬مشخص كردن نیازها و خواسته هاي كارفرما‪،‬‬
‫كاربران و مشتریان پروژه؛‬
‫‪.2‬گردآوري مجموعه دادهها و اطالعات پروژه؛‬
‫‪.3‬تعیین معیارهاي ارزیابي؛‬
‫‪.4‬تعيين محدوده مطالعه ارزش؛‬
‫‪.5‬نحوه ایجاد مدل دادهها؛‬
‫‪.6‬تداركات برگزاري نشستهاي گروه مطالعه‪.‬‬
‫‪18‬‬
‫اهداف این مرحله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪20‬‬
‫تشخیص و اولویتگذاري ویژگيهاي مهم پروژه یا‬
‫محصول؛‬
‫تشخیص و اولویتگذاري ضرورتهاي مدنظر كاربران و‬
‫مشتریان پروژه یا محصول؛‬
‫مقایسه پروژه یا محصول با موارد مشابه‪.‬‬
‫‪-2‬گردآوري مجموعه دادهها و اطالعات‬
‫پروژه‬
‫اطالعات پروژه‬
‫انسانها‬
‫اوليه‬
‫مستندات‬
‫منابع‬
‫اطالعاتي‬
‫موارد مشابه‬
‫اطالعات مشابه‬
‫‪21‬‬
‫ثانويه‬
‫سايت پروژه‬
‫‪ -3‬تعیین معیارهاي ارزیابي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪22‬‬
‫چه معیارهایي را براي ارزیابي ایدهها مدنظرقرار‬
‫ميدهیم؟‬
‫معیارها‪ ،‬چه ارتباط مهمي با گزینه(هاي) پیشنهادي پایان‬
‫مطالعه خواهند داشت؟‬
‫این فاكتورها با تبادلنظر همزمان مشتري‪/‬كاربر و مدیران‬
‫پروژه تعیین ميشود‪.‬‬
‫تأمین شدن آنها‪ ،‬بهمعناي حصول رضایت سفارشدهنده‬
‫مطالعه است‪.‬‬
‫‪ -4‬تعیین محدوده مطالعه‬
‫‪ ‬محدودهاي كه قرار است گروه‬
‫روي آن متمركز شده و كار كند‪.‬‬
‫‪ ‬خطوط قرمز فرا نرفتن گروه‬
‫‪ ‬چه چیزهایي جزو مطالعه‬
‫نیستند‪.‬‬
‫‪23‬‬
‫مقایسه دیدگاههاي مختلف‬
‫‪MILES‬‬
‫اصلي‬
‫تعيين رابطه‬
‫اجزا‬
‫برنامه‬
‫‪1972‬‬
‫اطالعات‬
‫اطالعات‬
‫‪MUDGE‬‬
‫كليات‬
‫برنامه‬
‫‪KEMPTE‬‬
‫‪R‬‬
‫انتخاب‬
‫برنامه‬
‫‪FALLON‬‬
‫اطالعات‬
‫اطالعات‬
‫همانديش ي‬
‫تحليل كاركرد‬
‫كاركرد‬
‫تجزيه و تحليل‬
‫خالقيت‬
‫خالقيت‬
‫همانديش ي‬
‫طرح برنامهريزي‬
‫قضاوت‬
‫ارزيابي‬
‫ارزيابي‬
‫تحليل كاركرد‬
‫خالقيت‬
‫برنامه اجرايي‬
‫بررس ي‬
‫بسط و توسعه‬
‫خالصه و نتيجه‬
‫گيري‬
‫‪24‬‬
‫اطالعات‬
‫‪ 5‬فاز‬
‫‪ 7‬فاز‬
‫جمعآوري دادهها‬
‫همانديش ي‬
‫تحليل كاركرد‬
‫همانديش ي‬
‫تحليل كاركرد‬
‫تجزيه و تحليل‬
‫ضبط ايدهها‬
‫قضاوت‬
‫همانديش ي‬
‫بسط و توسعه‬
‫بررس ي‬
‫بسط و توسعه‬
‫ارزيابي‬
‫ارائه‬
‫ارائه‬
‫ارائه‬
‫اجرا‬
‫مميزي‬
‫‪ 8‬فاز‬
‫توصيه‬
‫پيشنهاد‬
‫اجرا‬
‫توصيه‬
‫تعيين رابطه اجزا‬
‫اطالعات‬
‫بررس ي‬
‫‪ 7‬فاز‬
‫برنامه‬
‫‪DELL‬‬
‫‪ISOLA‬‬
‫برنامه‬
‫‪US DOD‬‬
‫برنامه‬
‫‪ATTWOOD‬‬
‫اجرا‬
‫‪ 6‬فاز‬
‫‪ 4‬فاز‬
‫پيگيري‬
‫اجرا‬
‫‪ 9‬فاز‬
‫‪ 7‬فاز‬
‫تیم مهندسي ارزش‬
‫عدهاي با اهداف مشترك كاري و آماده گذشت از استقالل‬
‫فردي براي رسیدن به هدف‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪25‬‬
‫‪ 5‬تا ‪ 9‬نفر ‪ .‬تمام وقت (در پروژههاي بزرگ‪12 :‬‬
‫تا ‪ 15‬نفر)‬
‫دعوت به همكاري پارهوقت متخصصان مورد نیاز‬
‫تیم‬
‫آموزش مفاهیم مهندسي ارزش و یا حل خالقانه‬
‫مساله به اعضاي تیم‬
‫اعضاي تیم مطالعه‬
‫ویژگيهاي رهبر تیم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪26‬‬
‫تجربه و مهارت‬
‫قدرت رهبري‬
‫توانایي در ایجاد‬
‫ارتباط‬
‫ویژگيهاي اعضاي تیم‬
‫‪‬‬
‫خودجوش و محرك‬
‫‪‬‬
‫خالق و خوش فكر‬
‫‪‬‬
‫روحیة كاري تیمي باال‬
‫رويكرد متعارف‬
‫مهندسين‬
‫كاربران‬
‫تالشهاي فردي‬
‫كارفرما يا مالك‬
‫طراح‬
‫رويكرد مهندس ي ارزش‬
‫تالش كارگروهي و تيمي‬
‫‪27‬‬
‫نگهداري و تعميرات‬
‫پيشگيرانه‬
‫‪ 8‬پرسش اساسي در مهندسي ارزش‬
‫گروه اول‬
‫به مفهوم یا آیتم مورد نظر اشاره دارد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪28‬‬
‫این جزء چیست؟‬
‫چه كار ميكند ‪ /‬چه كاري باید بكند؟‬
‫آیا واقعا ضروري است؟‬
‫قیمت آن چه قدر است؟‬
‫‪ 8‬پرسش اساسي در مهندسي ارزش‬
‫گروه دوم‬
‫به گزینههاي ممكن اشاره دارد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪29‬‬
‫چه چیز دیگري ميتواند همین كار را انجام دهد؟‬
‫چه قیمتي دارد؟‬
‫آیا این ایده جدید عملي است؟‬
‫احتمال پذیرفتن و اجراي آن چقدر است؟‬
‫مراحل مطالعه ارزش‬
‫مراحل مطالعه ارزش بر مبناي استاندارد ‪.SAVE International‬‬
‫خير‬
‫مطالعه‬
‫تكميلي‬
‫بله‬
‫تاييد‬
‫چرخه ارزش‬
‫توسعه‬
‫‪Development‬‬
‫ارايه‬
‫‪30‬‬
‫تحليل‬
‫كاركرد‬
‫اطالعات‬
‫فرایند مطالعات اولیه مهندسي ارزش‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تجزیه و تحلیل كاركرد‪ ،‬ارزش‪ ،‬هزینه و بها‬
‫ترسیم نمودار ‪ FAST‬براي پروژه‪/‬محصول موجود‬
‫محاسبه شاخص ارزش‬
‫كاركرد‬
‫هزینه‬
‫‪‬‬
‫‪31‬‬
‫تهیه قلمرو مطالعه و ادبیات پروژه‬
‫= شاخص ارزش ) ‪( VI‬‬
‫‪ -1‬فاز اطالعات‬
‫‪ ‬هدف‪ :‬كامل كردن مجموعه اطالعات‬
‫مرحله پیشمطالعه‬
‫‪ ‬تامین كمبودهاي اطالعاتي گروه؛ در‬
‫صورت نقص اطالعات مرحله پیشمطالعه‬
‫‪32‬‬
‫‪ -2‬فازتحلیل كاركرد‬
‫‪ ‬تحلیل كاركرد‪ :‬قلب تپنده و شریان حیاتي‬
‫مهندسي ارزش‬
‫‪ ‬وجه تمایز مهندسي ارزش از دیگر روشها‬
‫و تكنیكهاي بهبود‪ :‬رویكرد كاركردگرا‬
‫‪33‬‬
‫گامهاي فاز تحلیل كاركرد‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪34‬‬
‫شناسایي و تعیین هر یك از كاركردهاي خرید و فروش و‬
‫محصول‪ ،‬پروژه یا فرآیند‪ ،‬با بهكارگیري مصدر‪+‬اسم‬
‫قابل شمارش؛‬
‫دستهبندي كاركردها به دو گروه كلي اصلي و ثانویه؛‬
‫گسترش كاركردهاي تعیینشده در گام اول؛‬
‫ترسیم و ایجاد یك مدل كاركردي‪ ،‬مانند مدل منطقي‪/‬‬
‫سلسله مراتبي كاركردها یا نمودار تكنیك سیستمي تحلیل‬
‫كاركرد )‪(FAST‬‬
‫گامهاي فاز تحلیل كاركرد‬
‫‪ .5‬تخصیص هزینه و یا دیگر معیارهاي قابل اندازهگیري و‬
‫شمارش براي هر یك از كاركردها؛‬
‫‪ .6‬تخمین بهاي كاركرد با توجه به برآوردهاي انجامشده‬
‫توسط كاربر‪ /‬مشتري براي هر كاركرد؛‬
‫‪ .7‬انتخاب تعدادي از كاركردها‪ ،‬براي ادامه فرآیند تحلیل‪.‬‬
‫‪35‬‬
‫انواع كاركرد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪36‬‬
‫كاركرد اصلي‪ :‬كاركرد(هایي) كه بدون آنها‬
‫پروژه‪ /‬محصول مورد نظر‪ ،‬هدف و عملكرد‬
‫مطلوب را بدست نميآورد‪.‬‬
‫كاركرد ثانویه‪ :‬كاركردهایي كه كاركرد اصلي‬
‫را حمایت كرده و یا باعث بهبود عملكرد‬
‫ميشوند‪.‬‬
‫كاركرد‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪37‬‬
‫كاركرد غیرضروري‪ :‬كاركردهایي كه نه از كاركرد اصلي‬
‫حمایت ميكنند و نه باعث ارتقاي عملكرد ميشوند‪ .‬مانند‬
‫كاركرد مارك لباس‪ ،‬یا رنگ و شكل هندسي سطح مقطع‬
‫مداد‪.‬‬
‫كاركرد روشي‪ :‬ابزاري كه به كمك آنها‪ ،‬كاركردهاي اصلي‬
‫و ثانویه موثر واقع ميشوند‪.‬‬
‫مفهوم اول مهندسي ارزش‪ :‬كاركرد‬
‫مقصد و هدف مصدر‬
‫انجام كار يا رخدادن حالتي‬
‫مصدر‬
‫كاري كه ميخواهيم‬
‫انجام شود‪.‬‬
‫بن فعل معلوم‬
‫‪38‬‬
‫‪+‬‬
‫اسم‬
‫آن چه كار ر ويش‬
‫انجام ميشود‪.‬‬
‫قابل شمارش‪ ،‬اندازهگيري و ملموس‬
‫كاركرد‬
‫مصدرها‬
‫‪39‬‬
‫تغيير‪ ،‬جمعآوري‪ ،‬اتصال‪،‬‬
‫قطع‪ ،‬كنترل‪ ،‬هدايت‪،‬‬
‫توزيع‪ ،‬نصب‪ ،‬بستن‪ ،‬جدا‬
‫كردن‪ ،‬محافظت‪ ،‬باز‬
‫كردن‪ ،‬پيشگيري‪ ،‬كاهش‪،‬‬
‫افزايش‪ ،‬نگهداري‪،‬‬
‫شمارش‪ ،‬حركت دادن‪،‬‬
‫كوتاه كردن‬
‫اسامي‬
‫انرژي‪ ،‬جريان‪ ،‬نيرو‪،‬‬
‫گرما‪ ،‬نور‪ ،‬روشنايي‪،‬‬
‫خرابي‪ ،‬صدا‪ ،‬لرزش‪،‬‬
‫‪ +‬ولتاژ‪ ،‬اكسيداسيون‪،‬‬
‫وزن‪ ،‬ابزار‪ ،‬ضايعات‪،‬‬
‫كاربر‪ ،‬خطا‪ ،‬ميز‪ ،‬هزينه‪.‬‬
‫كاركرد اصلي را بشناسیم‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪40‬‬
‫یك بار تعریف ميشود‪ ،‬تغییر نميكند‪.‬‬
‫هزینه آن معموال‪ ،‬كمتر از ‪ %5‬هزینه كل‬
‫محصول است‪.‬‬
‫نميتوان بهتنهایي آنرا فروخت‪.‬‬
‫بيتوجهي به كاركرد اصلي‪ ،‬منجر به از دست‬
‫دادن مشتري ميشود‪.‬‬
‫چرا فقط دو كلمه؟‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪41‬‬
‫اطالعات كم اهمیت و گمراهكننده حذف ميشود‪.‬‬
‫بیشترین بار اطالعاتي و توجه را به مخاطب منتقل‬
‫ميكند‪.‬‬
‫شرایط تمركز بیشتر براي پیشنهاد و انتخاب‬
‫راهحلهاي جایگزین ایجاد كاركرد فراهم ميشود‪.‬‬
‫نزدیكي فكري و مشاركت بیشتر اعضاي گروه‬
‫مطالعه را درپي دارد‪.‬‬
‫جدول تعریف كاركرد اجزاي مهتابي‬
‫‪42‬‬
‫رديف‬
‫نام جزء‬
‫نام كاركرد‬
‫(مصدر ‪ +‬اسم)‬
‫اصلي‬
‫‪1‬‬
‫المپ‬
‫ايجاد روشنايي‬
‫‪--‬‬
‫‪2‬‬
‫حفاظ‬
‫پخش نور ‪ /‬حفظ ايمني‬
‫‪--‬‬
‫‪3‬‬
‫قاب‬
‫رفلكس نور ‪ /‬اتصال‬
‫اجزا‬
‫‪--‬‬
‫‪4‬‬
‫ترانس‬
‫كنترل ولتاژ‬
‫‪--‬‬
‫‪5‬‬
‫سيم‬
‫انتقال جريان‬
‫‪--‬‬
‫‪6‬‬
‫استارت‬
‫ثانويه‬
‫غير‬
‫ضروري‬
‫تجزیه و تحلیل كاركردي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪44‬‬
‫هدف از مطالعه مهندسي ارزش‪ :‬مهیا كردن گزینهاي با‬
‫كمترین هزینه عملي است كه نیازهاي كاركردي مورد‬
‫توافق مشتري را بدون خسارت زدن به كاركرد و كیفیت‬
‫كلي برآورده كند‪.‬‬
‫وجود یك هدف كاركردي واضح ضروري است‪.‬‬
‫توضیح مشخصي از نیازهاي مصرفكننده ذكر شود‪.‬‬
‫سه گونه نمودار‪FAST :‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪45‬‬
‫‪ -1‬كالسیك‬
‫‪ -2‬تكنیكي‬
‫‪ -3‬مشتريگرا‬
‫اصول كلي هر سه مدل ‪ FAST‬یكسان است‪.‬‬
‫تفاوت در نوع ترسیم‪ ،‬شكل ظاهري نمودار و نگرش گروه‬
‫در زمان تعریف كاركردها است‪.‬‬
‫‪ FAST‬كالسیك‬
‫منگنه بازكن‬
‫‪Why‬‬
‫‪How‬‬
‫كشيدن‬
‫منگنه‬
‫مشت كردن‬
‫انگشتان‬
‫فشردن‬
‫انگشتان‬
‫‪46‬‬
‫اعمال‬
‫نيرو‬
‫جداسازي‬
‫منگنه‬
‫انتقال‬
‫نيرو‬
‫بستن‬
‫انگشتان‬
‫بازكردن‬
‫منگنه‬
‫جداسازي‬
‫كاغذ‬
‫‪When‬‬
‫منگنه بازكن‬
‫‪FAST‬تكنیكي‬
‫‪How‬‬
‫‪Why‬‬
‫كشيدن‬
‫منگنه‬
‫مشت كردن‬
‫انگشتان‬
‫اعمال‬
‫نيرو‬
‫جداسازي‬
‫منگنه‬
‫انتقال‬
‫نيرو‬
‫بازكردن‬
‫منگنه‬
‫‪47‬‬
‫جداسازي‬
‫كاغذ‬
‫‪When‬‬
‫نمودار ‪ FAST‬و اجزاي آن‬
‫‪48‬‬
‫نمودار پارتو‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫قانون پارتو در مسایل اقتصادي و بسیاري از‬
‫تكنیكهاي مهندسي صنایع‪ ،‬بهویژه مباحث مرتبط با‬
‫كیفیت و فنون آماري‪ ،‬بهكار گرفته ميشود‪.‬‬
‫)قانون هشتاد ـ بیست(‪ %80 :‬هزینههاي یك پروژه‬
‫از ‪ %20‬فعالیتهاي آن ناشي ميشوند‪.‬‬
‫‪Vital Few‬‬
‫‪49‬‬
‫‪ -3‬فاز خالقیت‪Creativity Phase /‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪50‬‬
‫هدف‪ :‬تولید ایدههاي متعدد‪ ،‬براي عملیاتي كردن هر یك از‬
‫كاركردهاي انتخابشده‪.‬‬
‫خالقیت = روح مهندسي ارزش‬
‫ذهن باز‪ ،‬تجربه‪ ،‬تسلط به ابزار و فنون ایدهپردازي‪،‬‬
‫ویژگي اعضاي گروه است‪.‬‬
‫عامل موثر دیگر در بروز ایدههاي مناسب پروژه‪ ،‬محیط‬
‫و فضاي بروز خالقیت است‪.‬‬
‫معموالا روش طوفان فكري در مهندسي ارزش استفاده‬
‫ميشود‪.‬‬
‫‪ -3‬فاز خالقیت‪Creativity Phase /‬‬
‫‪ ‬ابزارهاي ‪ : TRIZ‬نتیجه نهایي‬
‫ایدهآل‪ ،‬اپراتور سیستمي و ‪ 40‬اصل‬
‫نوآوري‬
‫‪ ‬طوفان ذهني ‪Brainstorming‬‬
‫‪51‬‬
‫طوفان ذهني ‪Brainstorming‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪52‬‬
‫در روش طوفان فكري‪ ،‬قضاوت یا بررسي ایدهها تا‬
‫مرحله ارزیابي بهشدت ممنوع است!‬
‫كیفیت هر ایده در فاز بعدي تحلیل ميشود‪.‬‬
‫تنها تولید بیشترین تعداد ایده توسط حاضران در جلسه‬
‫داراي اهمیت است‪.‬‬
‫دو عامل اصلي در موفقیت این فرایند نقش دارند‪:‬‬
‫هدف دستیابي یا كشف راههایي براي تولید محصول یا‬
‫انجام پروژه نیست‪ ،‬بلكه باید روشهایي را براي انجام‬
‫كاردهاي انتخابشده بیاییم‪.‬‬
‫‪ -4‬فاز ارزیابي ‪Evaluation phase/‬‬
‫‪‬‬
‫هدف‪ :‬یكدستسازي ایدهها و انتخاب ایدههاي داراي امكان‬
‫بسط و توسعه‪.‬‬
‫‪‬‬
‫در نهایت‪ ،‬ایدهها و راهحلهاي پذیرفتني‪ ،‬اجرایي‪،‬‬
‫كمهزینه‪ ،‬داراي سادگي در اجرا و با امكان پذیرش باال‬
‫توسط ذينفع یا كارفرماي پروژه را متمایز ميكنیم‪.‬‬
‫‪53‬‬
‫جدول ارزیابي ایدهها‬
‫شماره راه حل‬
‫‪54‬‬
‫پذيرفتني‬
‫ساده‪/‬د‬
‫پرهزينه‬
‫اجرايي‬
‫شوار‬
‫‪1‬‬
‫‪Ac‬‬
‫‪P‬‬
‫‪E‬‬
‫‪2‬‬
‫‪Ac‬‬
‫‪P‬‬
‫‪D‬‬
‫‪3‬‬
‫‪U‬‬
‫كمهزينه‬
‫‪HC‬‬
‫‪LC‬‬
‫امكان‬
‫پذيرش‬
‫قابل‬
‫پيگيري‬
‫‪H‬‬
‫‪Yes‬‬
‫‪L‬‬
‫‪No‬‬
‫‪ -5‬فاز توسعه ‪Development phase/‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪55‬‬
‫هدف‪ :‬انتخاب و تركيب بهترين راهحلهاي فاز ارزيابي و طرح‬
‫بهترين گزينه(ها) براي بهبود ارزش است‪.‬‬
‫در كارگاه‪ ،‬فاز توسعه را با سناريوسازي و تركيب راهحلهاي‬
‫انتخابي انتهاي فاز ارزيابي آغاز ميكنيم‪.‬‬
‫بررس ي ميكنيم كهتركيب كدام ايدهها و راهحلها‪ ،‬يك گزينه يا‬
‫سناريوي دستيافتني‪ ،‬براي انجام پروژه است‪.‬‬
‫ماتریس تصمیمگیري وزني رتبهاي‬
‫معيارها‬
‫‪1‬‬
‫سناريوي ‪B‬‬
‫سناريوي ‪A‬‬
‫وزن معيار نمره از وزن نمره از وزن‬
‫معيار معياري معيار معياري‬
‫‪2‬‬
‫جمع كل وزن معياري‬
‫هزينه در ‪LCC‬‬
‫شاخص ارزش=‬
‫هزينه‪/‬وزن معياري‬
‫اولويت انتخاب‬
‫‪56‬‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫‪5‬‬
‫‪6‬‬
‫‪7‬‬
‫سناريوي ‪X‬‬
‫وزن‬
‫نمره از‬
‫معياري‬
‫معيار‬
‫ارزيابي عددي بهروش مقايسه زوجي‬
‫راهنماي مقايسه معيارها‬
‫‪Non-Monetary Criteria‬‬
‫هم رتبه‪1 :‬‬
‫‪A‬‬
‫كمي مهمتر‪3 :‬‬
‫‪A.‬‬
‫‪B‬‬
‫مهمتر‪5 :‬‬
‫‪B.‬‬
‫‪C‬‬
‫بسيار مهمتر‪7 :‬‬
‫‪C.‬‬
‫‪D.‬‬
‫‪D‬‬
‫‪E‬‬
‫‪Value‬‬
‫‪LCC‬‬
‫‪Weighted‬‬
‫‪Index‬‬
‫‪x 1000‬‬
‫‪Criteria‬‬
‫‪E.‬‬
‫‪Weight‬‬
‫‪%‬‬
‫)‪(Rate) X (%‬‬
‫• خيلي بد‪1 :‬؛ بد‪2 :‬؛ ضعيف‪3 :‬؛ متوسط‪4 :‬؛ خوب‪5 :‬؛ خيلي خوب‪6 :‬؛ ايدهآل‪.7 :‬‬
‫• هزينه پيشبينيشده = مجموعه هزينههاي طول عمر = هزينه اوليه ‪ +‬هزينههاي ساليانه و دورهاي‬
‫• شاخص ارزش = معيار وزندهيشده تقسيم بر ‪ /‬هزينه پيشبينيشده‬
‫‪57‬‬
‫‪Alternatives‬‬
‫طوفان فكري معكوس‬
‫‪‬‬
‫‪58‬‬
‫با مشخص شدن سناریوي پیشنهادي‪ ،‬جلسه طوفان فكري‬
‫معكوس را براي حصول اطمینان از انجام صحیح و موثر‬
‫مطالعه و یافتن بهترین سناریوي جایگزین‪ ،‬برگزار‬
‫ميكنیم‪.‬‬
‫‪ -6‬فاز ارایه ‪Presentation/‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪59‬‬
‫هدف‪ :‬ارایه دستاوردهاي مطالعه ارزش توسط گروه و‬
‫حصول اطمینان سفارشدهندگان مطالعه‪.‬‬
‫اینكار با ارایه حضوري و شفاهي نتایج و نیز ارایه یك‬
‫گزارش كتبي همراه خواهد بود‪.‬‬
‫‪ -3‬مرحله پس از مطالعه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪60‬‬
‫هدف‪ :‬اطمینان حاصل كردن از پیاده شدن و بهكار بستن‬
‫تغییراتي است كه در پایان مطالعه ارزش توصیه شدهاند‪.‬‬
‫در تمام مدتي كه تسهیلگر مطالعه فرایند پیادهسازي‬
‫تغییرات را پیگیري و دنبال ميكند‪ ،‬الزم است یك طراح‬
‫حرفهاي و خبره نیز او را همراهي نماید تا اصول كار نیز‬
‫رعایت شود‪.‬‬
‫مسؤولیت اصلي بر عهده اوست‪.‬‬
‫انتخاب پروژه مورد مطالعه در مهندسي‬
‫ارزش‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪62‬‬
‫بدون شك انتخاب پروژه یكي از مهمترین جنبههاي هر‬
‫برنامه مهندسي ارزش است‪.‬‬
‫پروژههایي كه در انتخاب آنها دقت نشده است همیشه‬
‫باعث ميشوند كه تمام برنامههاي مهندسي ارزش با‬
‫مشكل مواجه شوند‪.‬‬
‫اگر به انتخابهاي بي دقت مجال تكرار بدهیم‪ ،‬باعث‬
‫ميشوند كه سرانجام اطمینان به مهندسي ارزش از بین‬
‫برود و برنامه منتفي ميشود‪.‬‬
‫‪SAVE Int'l Certification‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪63‬‬
‫)‪Associate Value Specialist (AVS‬‬
‫یك سطح از شناخت طراحي شده براي افرادي كه در متدولوژي‬
‫ارزش تازهكار هستند‪.‬‬
‫)‪Value Methodology Practitioner (VMP‬‬
‫فردي كه ‪ VMP‬هست در مطالعات متدولوژي ارزش یا مشاركت‬
‫دارد و یا آنرا هدایت ميكند‪.‬‬
‫)‪Certified Value Specialist (CVS‬‬
‫این لقب براي متخصصین ارزش و مدیران برنامه ارزش كه یك‬
‫سطح حرفهاي از تجربه و دانش را در كاربرد متدلوژي ارزش از‬
‫خود نشان دادهاند‪ ،‬استفاده ميشود‪.‬‬