بخش سوم

Download Report

Transcript بخش سوم

‫ به اهمیت هر یک از عناصر طرح کیفیت پی ببرید‬‫‌های آزمایشگاه خود‪ ،‬الگوی مناسبی از طرح‬
‫ با توجه به شاخصه‬‫کیفیت به منظور کنترل فرآیندها طرحریزی نمایید‪.‬‬
‫‌افزارهای کنترل کیفیت آشنا شوید‪.‬‬
‫ به منطق حاکم بر نرم‬‫‌های طرح کیفیت را‬
‫ اقدام اصالحی متناسب در برخورد با عدم انطباق‬‫اجرایی نمایید‪.‬‬
‫قیمت تمام شده هر آزمون‬
‫‌ها‬
‫در اختیار نداشتن اعداد کافی برای آنالیزها داده‬
‫‌شود)‬
‫اهمیت نتایج (مصرف دارو با گزارش ما مالیتور می‬
‫‌ها‪ ،‬روش و آزمایشات در این بخش بحث ‪ Signal/Noise‬در‬
‫تنوع دستگاه‬
‫این بخش‬
‫‌ها‬
‫‌های کمتری نسبت به سایر بخش‬
‫با توجه به اینکه ما در این بخش با داده‬
‫‌بایست تاکید و‬
‫‌ها مواجه هستیم‪ ،‬می‬
‫‌بایست نسبت به سایر بخش‬
‫مواجه هستیم‪ ،‬می‬
‫کنترل بیشتری روی سایر عناطر طرح کیفیت ارائه گردد‪.‬‬
‫‌باشد‪.‬‬
‫ً‌تاکید‌اساسی‌بر‌مباحث‌‪ Signal/Noise‬در‌این‌بخش‌مطرح‌می‬
‫ضمنا‬
‫ تاثیرات کارکنان (‪)M‬‬‫ تاثیرات مواد (‪)M‬‬‫ تاثیرات تجهیزات (‪)M‬‬‫ تاثیرات مانیتورینگ و پایش (‪)M‬‬‫‌های انجام آزمایشات (‪)M‬‬
‫ تاثیرات روش‬‫‪ -‬تاثیرات محیط (‪)M‬‬
‫بر اساس تعریف طرح کیفیت‪ ،‬پیشنهاد ذیل در رابطه با طرح کیفیت در‬
‫‌گردد‪:‬‬
‫‌شناسی ارائه می‬
‫بخش هورمون‬
‫‪ -1‬کنترل کیفی داخلی‬
‫‪ -2‬کنترل کیفی خارجی‬
‫‪ -3‬برنامه اجرائی تضمین کیفیت بخش هورمون‬
‫مدارک‬
‫سوابق‬
‫(رادیو‬
‫ایمونواسی‪ ،‬االیزا‪ ،‬لومینومتر‪ ،‬فلورومتر و سایر آناالیزرها) به هنگام نصب‪ ،‬پس از‬
‫‌پذیری‪،‬‬
‫‌گیری‪ ،‬تکرار‬
‫‌های دقت و صحت‪ :‬شامل بالنک‬
‫سرویس و یا سیکل زمانی مشخص (آزمون‬
‫‌ها‪ ،‬پایداری دمای انکوباتور‪ ،‬انتقال ناخواسته‬
‫‌ها‪/‬بازوها‪ /‬ریل‬
‫صحت عملکرد پروب‬
‫نمونه‪ ،‬انتقال ناخواسته معرف‪ ،‬بررسی صحت خوانش مقدار‪ ،‬غلظت یا فعالیت آنالیت‬
‫مورد نظر‪ ،‬شرایط دمایی دستگاه و محیط و همچنین شرایط رطوبت)‬
‫نکته ‪ :1‬تایید به صحت عملکرد دستگاه در مورد صحت خوانش مقدار‪ ،‬غلظت یا فعالیت‬
‫آنالیت مورد نظر ممکن است توسط روش مرجع‪ ،‬ماده مرجع‪ ،‬سرم کنترل‪ ،‬دو دستگاه‬
‫مختلف ویا مقایسه بین آزمایشگاهی انجام شود‪.‬‬
‫نکته ‪ :2‬تایید صحت عملکرد سایر تجهیزات با الزامات مربوط به هر تجهیز (نظیر‬
‫آنچه‬
‫به‬
‫عنوان‬
‫مثال‬
‫در‬
‫مورد‬
‫آناالیزرهای‬
‫‌شناسی‬
‫هورمون‬
‫بیان‬
‫شد)‬
‫شامل‪:‬‬
‫اتو‪،‬‬
‫‪ -‬بررسی صحت خوانشگر االیزا‬
‫‪ -‬بررسی خطی بودن خوانشگر االیزا‬
‫‌پذیری خوانشگر االیزا‬
‫‌پذیری سمپلر و تکرار‬
‫‪ -‬بررسی تکرار‬
‫‌های مصرفی از نظر پلمپ بودن‪،‬‬
‫‪ -2-1‬بررسی ظاهری کیت و کنترل‬
‫‌ها‪ ،‬محتویات کیت و شرایط‬
‫تاریخ مصرف‪ ،‬تغییر رنگ‪ ،‬شفافیت ول‬
‫‌های قبلی‬
‫ظاهری با نمونه‬
‫‪Validation‬‬
‫‪Verification‬‬
‫‌های آزمایشگاهی از نظر وجود همولیز‪ ،‬لیپمک‪،‬‬
‫‪ -1-3‬بررسی نمونه‬
‫‌توانند در آزمون‬
‫ایکتریک‪ ،‬فیبرین‪ ،‬حباب هوا و مواردی که می‬
‫تداخل ایجاد نمایند و ثبت آن در موارد علل در نمونه‬
‫مرتبط با ‪)PA‬‬
‫(تمامی مباحث‬
‫‪-4-1‬‬
‫کنترل‬
‫ماهیانه‬
‫رئدوم‬
‫برخی‬
‫از‬
‫پارامترهای‬
‫دستگاهی‬
‫و‬
‫محدوده مرجع در جوابدهی و انجام اقدام اصالحی در صورت بروز‬
‫مغایرت‪.‬‬
‫(تمامی مباحث مربوط به گزارش دهی)‬
‫نکته ‪ :‬گزارش دهی‪ ،‬تمام فرآیند ‪ post analyze‬نیست‪.‬‬
‫مثالً محدوده نرمال و باال به صورت روزانه و‬
‫‌‬
‫‪ -1-5‬استفاده همزمان از دو سطح نمونه کنترل‬
‫‌هایی که تعداد‬
‫رسم منحنی لوی جنینگ و بررسی و رعایت قوانین بر اساس وستگارد برای آزمون‬
‫بیشتری دارند‪ ،‬نظیر ‪ T3‬و انجام و ثبت اقدامات اصالحی در مواردی که این قوانین نقض شده‬
‫است‪.‬‬
‫‌باشد‬
‫اطالعات آماری در این رابطه بسیار حائز اهمیت می‬
‫‪Mean‬‬
‫‪Median‬‬
‫‪Mode‬‬
‫‪Accurate‬‬
‫‪SD‬‬
‫‪CV‬‬
‫‌های کنترلی‌بر‌‬
‫به‌قوانین‌اصولی‌طرحریزی گراف‬
‫‌های وست گارد‬
‫اساس‌منحنی‬
‫و‌قوانین‌چندگانه‌وست گارد‌توجه‌نمایید‬
‫‪ -1-6‬قرار‌دادن‌یک‌یا‌دو‌سرم‌کنترل‌و‌یک‌نمونه‌بیمار‌از‌‪ Run‬قبلی‌در‌‬
‫‌های با‌پریود‌تکرار‌کمتر‪‌،‬نظیر‌‪ PTH‬و‌بررسی‌عدد‌خوانده‌شده‌با‌‬
‫مورد‌تست‬
‫محدوده‌سرم‌کنترل‌(در‌این‌گونه‌موارد‌بهتر‌است‌عدد‌خوانده‌شده‌در‌بازه‌‬
‫میانگین‌و‪ 1/4‬حدود‌باال‌و‌پایین‌محدوده‌سرم‌کنترل‌قرار‌گیرد)‬
‫‌افزار‬
‫نرم‬
‫‪ -1-7‬دلتا‌چک‌روزانه‌تمامی‌نتایج‌غیرطبیعی‌هورمون‪ :‬مقایسه‌نتایج‌‬
‫غیرطبیعی‌فعلی‌با‌نتایج‌قبلی‌موجود‌در‌پرونده‌سوابق‌بیمار‪ .‬این‌امر‌به‌‬
‫‌گیرد‪.‬‬
‫منظور‌کشف‌خطاهای‌اتفاقی‌در‌حوزه‌نتایج‌غیرطبیعی‌صورت‌می‬
‫‌شود انجام‌دلتا‌چک‌با‌عالمت‌مشخصی‌در‌برگه‌جوابدهی ثبت‌گردد‪.‬‬
‫توصیه‌می‬
‫بهترین‌راه‌برای‌آشکارسازی خطاهای‌قبل‌از‌آنالیز‌‬
‫‪Limit checks‬‬
‫‌ای قرار‌گرفته‌که‌با‌‬
‫‌ها در‌محدوده‬
‫آزمایش‌بیمارانی‌که‌نتایج‌آن‬
‫شرایط‌فیزیولوژیک‌منافات دارد‌باید‌از‌نظر‌احتمال‌اشتباهات‌تایپی‬
‫مانند‌قراردادن‌ممیز‌در‌محل‌اشتباه‪‌،‬بررسی‌گردد‪.‬‬
‫مقادیر‌این‌محدوده‌بستگی‌به‌متد‌مورد‌استفاده‌دارد‪.‬‬
‫‌های بحران‪‌،‬هشدار‪‌،‬باال‌و‌پایین‌رنج‌‬
‫‪ -1-8‬تکرار‌برخی‌از‌آزمایشات‌که‌در‌محدوده‬
‫‌اند و‌یا‌با‌بالین‌بیمار‌و‌سایر‌نتایج‌آزمایشگاهی‌وی‌تطابق‌‬
‫‌گیری کیت‌قرائت‌شده‬
‫اندازه‬
‫ندارند‪( .‬آزمایش‌ممکن‌است‌بر‌روی‌همان‌نمونه‌و‌یا‌نمونه‌جدید‪‌،‬با‌همان‌روش‪ /‬کیت‪/‬‬
‫دستگاه‌و‌یا‌روش‪ /‬کیت‪ /‬دستگاهی‌دیگر‌انجام‌شود)‬
‫‌ای‬
‫تکرار‌سرم‌کنترل‌هر‌‪ 8‬ساعت‌یا‌در‌هر‌ ‪Run‬کاری‌‪ 50‬نمونه‬
‫آزمون‌مضاعف‬
‫‌افزار‬
‫نرم‬
‫‪150 ……….‬‬
‫‪100‬‬
‫‪50‬‬
‫‪1‬‬
‫‌گیری از‌آزمون‌میانگین‌جامعه‌‬
‫‪ -1-9‬تایید‌نتایج‌قبل‌از‌چاپ‌به‌کمک‌بهره‬
‫بیماران‌در‌هر‌‪Run‬کاری‌(‪)Bull Method‬‬
‫‌العیار بین کار توسط‬
‫‪ -1-10‬استفاده از نمونه ناشناخته معلوم‬
‫‌ریزی‬
‫مسئول فنی‪ ،‬مسئول کنترل کیفی یا سوپروایزر به صورت برنامه‬
‫شده‪ ،‬هدفمند و منظم‬
‫‪1-11‬‬
‫مقایسه‌منحنی‌ها‌از‌نظر‌شیب‌و‌سیگنال‌(به‌عنوان‌مثال‌‪OD‬‬
‫در‌مورد‌االیزا)‬
‫بر‌حسب‌ضرورت‌و‌نیاز‌در‌حین‌کار‌خصوصا‌در‌زمان‌تعویض‌محلول‌یا‌سرویس‌دستگاه‌یا‌‬
‫تغییرات‌محیطی‌شدید‌در‌آزمایشگاه‌و‌در‌صورت‌لزوم‌کالیبراسیون‬
‫‪ -1-12‬محاسبه‌خطای‌مجاز‌آزمایشات‌اصلی‌و‌مقایسه‌آن‌با‌خطای‌مجاز‌بیان‌شده‌‬
‫توسط‌مراجع‌ذیصالح‌و‌در‌صورت‌لزوم‌‌انجام‌اقدام‌اصالحی‬
‫‌های اصلی‌در‌بخش‌هورمون‌در‌مورد‌‬
‫‪ -1-13‬تعیین‌عدم‌قطعیت‌آنالیت‬
‫آزمایشات‌اصلی‬
‫‪ -1-14‬تعیین‌و‌کنترل‌مشخصات‌عملکردی‌هر‌آزمایش‌با‌آنچه‌سازنده‌کیت‌بیان‌نموده‌است‪‌،‬‬
‫‌اندازی آزمایش‌و‌یا‌تغییر‌‬
‫‌های تداخلی‌به‌هنگام‌راه‬
‫از‌قبیل‌خطی‌بودن‪‌،‬حساسیت‌و‌واکنش‬
‫در‌نوع‌کیت‌و‌یا‌پارامترهای‌دستگاه‬
2. Sensitivity
The minimum detectable concentraton of T3 was determined by adding three
standard deviations to the mean concentration values of replicated zero
standards. The minimum detectable does using a standard curve is 0. 1 ng/ml.
‫‌شناسي (‪)PM‬‬
‫‪ -1-15‬نگهداري پیشگیرانه تجهیزات هورمون‬
‫‌هاي ‪ PM‬باید حداقل‌الزامات‌سازنده‌تجهیز را‌دارا‌باشد‬
‫برنامه‬
‫ً‌با‌توجه‌به‌‪ Log Book‬و‌گزارش‌سرویس بازنگري‬
‫‌هاي ‪ PM‬باید دائما‬
‫برنامه‬
‫‌باشد)‬
‫شود‌(‪Log Book‬هاي‌یكسان دلیل عدم‌تفهیم الزامات‌آن‌به‌كاربر مي‬
‫‌سازي آب‌مقطر‬
‫‪ -1-16‬رعایت استانداردهاي كیفي در‌آماده‬
‫‌ها‪‌،‬كالیبراتورها‬
‫‌ها‪‌،‬سرم‌كنترل‬
‫مصرفي‪‌،‬استانداردها‪‌،‬معرف‬
‫‌هاي ‪ Wash‬ویژه هر‌تست‬
‫و‌به‌ویژه محلول‬
‫‌هاي قبلي كه‌در‌آنها‌‬
‫‌هاي جدید و‌یا كیت‬
‫‪ -1-17‬بررسي كیت‬
‫‌گذاري‬
‫تغییراتي توسط‌سازنده‌بیان شده‌است‌و‌تصدیق و‌صحه‬
‫آنها‪‌،‬مثالً‌استفاده‌از‌كیت دیگر و‌با‌روش‌دیگر براي مقایسه‬
‫‌هاي برنامه‌ارزیابي خارجي‬
‫‪ -2-1‬استفاده‌از‌نمونه‬
‫‌هاي‬
‫‌شناسي موسسات‌ارائه‌كننده‌نمونه‬
‫كیفیت هورمون‬
‫كنترل كیفي خارجي‬
‫‌هاي مورد‌اطمی‬
‫‪ -2-2‬استفاده‌از‌نمونه‌سایر آزمایشگاه‬
‫‌هاي مشكوك یا مجهول‌از‌‬
‫‪ -2-3‬دریافت و‌ارسال‌نمونه‬
‫‌هاي ریفرال و‌معتبر‌نظیر ارسال‌نمونه‌با‌جواب‌مثبت‌‬
‫آزمایشگاه‬
‫‌اي نتایج مشكوك در‌بخش‌هورمون‌و‌‬
‫ضعیف (ارزیابي مقایسه‬
‫ایموئولوژي)‬
‫‪ -3-1‬انجام‌ممیزي بر‌اساس‌چك لیست اختصاصي هورمون‌توسط‌‬
‫مسئول‌بخش‌سوپروایزر‪ /‬مدیر كیفي در‌فواصل‌هر‌سه‌ماه‬
‫تمامي مستندات‌فني به‌یك اندازه‌اهمیت دارند‌و‌ممیزي هیچیك‬
‫ارجحیتي نسبت‌به‌دیگري ندارد‬
‫‪ -3-2‬ارزیابي صالحیت كاركنان بخش‌متناسب‌با‌نوع‌و‌‬
‫حجم‌كار‬
‫مهمترین منابع‌هستند‪‌،‬هوشمند‌هستند‪‌،‬پس‌‬
‫خطا‌دارند‬
‫‪ -3-3‬آموزش‌مستمر‌كاركنان بخش‌بر‌اساس‌نیازسنجي‬
‫نیازهای‌عمومی‌و‌تخصصی‌براساس‌کاری‌که‌فرد‌قرار‌است‌‬
‫انجام‌دهد‌اجرای‌آموزش‌‪‌،‬ساده‌و‌قابل‌فهم‌‬
‫‪ -3-4‬ثبت موارد عدم انطباق به صورت روزانه‬
‫‪ -3-4-1‬قبل از آنالیز همانند(حجم ناکافی نمونه‪ -‬همولیز شدید نمونه‪ -‬اشتباه در‬
‫پذیرش‪ -‬جابجایی در اسم و کد‪ ،‬ارسال نمونه معیوب از نمونه برداری نظیر ظرف آلوده‬
‫به دترژا و حجم ناکافی‪ ،‬شرایط نامناسب نگهداری و انتقال)‬
‫‪ 3-4-2‬حین آنالیز همانند (جابجایی‬
‫نمونه سرم بر روی دستگاه از محلول نامناسب‪-‬‬
‫کالیبر نبودن دستگاه‪ -‬استفاده از سینی واکنش آلوده‪ ،‬استفاده از منحنی ذخیره‬
‫االیزا و عدم استفاده از کالیبراتورها‪ /‬کنترل ها در هر ردیف کاری)‬
‫‪ – 3-4-3‬پس‌از‌آنالیز‌(اشتباه‌در‌ثبت‌نتایج‌بیمار‪ -‬جابجایی‌نتایج‌بیماران‌– عدم‌‬
‫رجوع‌به‌سوابق‌بیماران‌و‌یا‌عدم‌مراجعه‌به‌تست‌های‌مرتبط‪‌،‬نداشتن‌کامنت‌های‌‬
‫‪ 5-3‬ارزیابی‌تامین‌کنندگان‌(تولید‌کننده‪‌،‬وارد‌‬
‫کننده‪‌،‬توزیع‌کننده) و‌همینطور‌کنترل‌و‌پایش‌شرایط‌‬
‫انتقال‌و‌نگهداری‌کیت‌ها‌براساس‌‪ GDP‬و‌‪GSP‬‬
‫تعریف‌شاخص‌های‌ارزیابی‌و‌وزن‌هر‌شاخص‌‬