Transcript ขั้นตอนที่ 1 และ 2 นครนายก

2475 2485
2495
2505
2535
2545
2555?
ยินดีต้อนรั บทุกท่ านเข้ าสู่การแลกเปลี่ยน
เรี ยนรู้ โครงการสร้ างสานึกพลเมือง
การสร้ างสานึกพลเมืองมีข้นั ตอนอะไรบ้ าง
(Project Citizen)
ขั้นตอนที่ 1 – ระบุปัญหาในชุ มชน
ขั้นตอนที่ 2 – คัดเลือกปัญหาทีจ่ าเป็ นต้ องแก้ไข
ขั้นตอนที่ 3 – รวบรวมข้ อมูลของปัญหา
ขั้นตอนที่ 4 – พัฒนาแฟ้ มผลงาน
ขั้นตอนที่ 5 – นาเสนอแฟ้มผลงานเพือ่ แลกเปลีย่ นความคิดเห็น อาทิ
รับฟังความคิดเห็นเพือ่ หาข้ อตกลงร่ วมกันจากชุมชนและ
ผู้เกีย่ วข้ องทั้งจาก อปท. และผู้นาชุ มชนต่ างๆ
ขั้นตอนที่ 6 – การสะท้ อนประสบการณ์ การเรียนรู้จากโครงการ
2
การสร้ างสานึกพลเมือง
•ความหมาย
•กระบวนการ
•ใคร? ระดับ?
•ขอบเขต /ระยะเวลา
นโยบายสาธารณะ
กระบวนการ 6 ขั้นตอน
1. ระบุปัญหา
2. เลือกปัญหา
ฉันทามติ
1.
2.
3.
4.
3. เก็บรวบรวมข้ อมูล
อธิบายปัญหา
ประเมินนโยบายทีม่ อี ยู่
นาเสนอนโยบาย
แผนงาน
4. การจัดทาผลงาน
5. การนาเสนอนโยบายต่ อผู้รับผิดชอบ
ไม่ รับ
รับนาไปประยุกต์
นโยบายสาธารณะในการแก้ปัญหา
ดาเนินการเอง
6. สะท้ อน แลกเปลีย่ นเรียนรู้
ขัน้ ตอนที่ 1
ระบุปัญหา
ขั้นตอนที่ 1:
ระบุปัญหาของนโยบายสาธารณะในชุมชน
5
วัตถุประสงค์ การเรี ยนรู้
หลังจากสิ้ นสุ ดการบรรยายในหัวข้อนี้ ผูเ้ ข้าร่ วมควรเข้าใจ
วิธีการต่างๆ ดังนี้
 การระบุปัญหาที่ชุมชนเผชิ ญอยู่
 การชี้ ให้เห็นถึงหน้าที่ความรับผิดชอบของภาครัฐที่
จะต้องร่ วมกันแก้ไขปั ญหาต่างๆ
 สามารถระบุสิ่งที่รับรู ้รับทราบแล้วเกี่ยวกับปั ญหา
เหล่านั้น
6
กลุ่มอาการ
D-A-D
Decide
Announce
Defend
ตัดสิ นใจ
ประกาศ
ปกป้ อง
SYNDROME
คุณพ่อรู้ดี ผู้ใหญ่ ลี
Go slow to go fast
ช้ า ๆ ได้ พร้ าเล่ มงาม
กิจกรรมที่ 1: ระบุปัญหาของนโยบายสาธารณะในชุมชน
1. ให้แต่ละคนนึกถึงและเขียนปัญหาสาธารณะในช ุมชน
คนละ 3 ปัญหา
2. ให้แต่ละคนเลือกมา 1 ปัญหา และนาเสนอต่อกลมุ่ ว่า
ทาไมเลือกปัญหานี้
3. เมื่อกลมุ่ ฟังท ุกปัญหาแล้ว ให้แต่ละกลมุ่ เลือกปัญหาให้
เหลือกลมุ่ ละ 2 ปัญหา
8
กิจกรรมที่ 1: ระบุปัญหาของนโยบายสาธารณะในชุมชน (ต่อ)
กลมุ่ มี “วิธีการได้มาซึ่ง
ปัญหา 2 ชนิด อย่างไร
9
หลักการในการเลือกปัญหาต่ างๆ ในชุมชน
คาถามที่สาคัญที่จาเป็ นต้องตอบก่อนที่จะเลือกปัญหา
1. ปัญหาที่คดั เลือกมามีความสาคัญกับคนในชุมชนหรื อไม่ ?
2. ภาครัฐมีหน้าที่รับผิดชอบในการจัดการกับปัญหานั้นหรื อไม่ อย่างไร ?
3. มีขอ้ มูลของปัญหาที่เพียงพอสาหรับการพัฒนาให้เป็ นโครงการที่ดี
หรื อไม่?
4. มีความเป็ นไปได้ในการแก้ไขปัญหาหรื อไม่ ?
5. ยังมีปัญหาอื่นในชุมชนอีกหรื อไม่ที่คิดว่ามีประโยชน์ต่อการพัฒนาชุมชน ?
10
ขั้นตอนที่ 2 :
การคัดเลือกหนึ่งปัญหาเพือ่
ใช้ สาหรับการศึกษา
11
วัตถุประสงค์ การเรียนรู้
หลังจากสิ้ นสุดการบรรยายในหัวข้อนี้ ผูเ้ ข้าร่วมควรเข้าใจถึงวิธีการ
ต่างๆ ดังนี้
 การระบุปัญหา ที่สำคัญที่สุด ที่ชุมชนเผชิญอยู่
 การรวบรวมข้อมูลที่จาเป็ นเพิ่มเติมเพื่อจะได้เข้าใจปั ญหานั้ น
อย่างถ่องแท้
 กาหนดเกณฑ์คด
ั เลือกในการเลือกสรรหัวข้อที่จะทาการศึกาา
 คัดเลือกหัวข้อที่จะทาการศึกาา
 สามารถหาฉันทามติของกลุ่มในการเลือกปั ญหาที่จะทาการศึกาา
12
หลักการในการเลือกปัญหาที่จะศึกษา
คาถามที่สาคัญจาเป็ น ต้องได้รับการพิจารณาก่อนทีจ่ ะทาการ
คัดเลือกปัญหา
1.
ปัญหาที่คดั เลือกมามีความสาคัญกับคุณและคนในชุมชน
หรื อไม่ ?
2.
ภาครัฐมีหน้าที่รับผิดชอบในการจัดการกับปั ญหานี้หรื อไม่ ?
3. ข้อมูลของปั ญหามีเพียงพอสาหรับการพัฒนาให้เป็ น
โครงการที่ดีหรื อไม่ ?
4.
มีความเป็ นไปได้ในการแก้ไขปั ญหาที่เลือกมาหรื อไม่ ?
13
เรามีรูปแบบอะไรบ้ างทีใ่ ช้ ในการตัดสิ นใจ?
เรามีรูปแบบอะไรบ้ างทีใ่ ช้
ในการตัดสิ นใจ?
14
MY
แข่ งขัน
COMPETE
ร่ วมมือ
COOPERATION
(MY WAY)
(OUR WAY)
ประนีประนอม
COMPROMISE
หลีกหนี
AVOID
(HALF WAY)
(NO WAY)
ยอมตาม
COMPLIANCE
(YOUR WAY)
กระบวนการตัดสิ นใจ
YOUR
คาจากัดความของ

เสี ยงข้ างมาก (majority)

ฉันทามติ (consensus)
16
เสี ยงข้ างมากหมายความว่ าอะไร?
เสี ยงข้างมากคือ ma·jor·i·ty
1. จานวนหรื อส่ วนที่มากกว่าครึ่ ง
2. จานวนคะแนนเสี ยงส่ วนใหญ่ที่ได้มาจากการ
แข่งขัน ที่เกินจากจานวนเสี ยงที่เหลืออยู่
17
เอกฉันท์
เสียงส่วนใหญ่
ฉันทามติ
ฉันทามติ หมายความว่ าอะไร?
con·sen·sus
“ข้อสรุ ป หรื อ ผลของการตัดสิ นใจของกลุ่มที่
ผ่านการพูดคุย ปรึ กษา หารื อ ด้วยเหตุผล และคน
ส่ วนใหญ่ยอมรับในเหตุผลนั้นๆ”
19
ขั้นตอนของฉันทามติในห้ องเรียน
1.
2.
3.
4.
พูดคุยถึงแต่ละปัญหา หยิบยกคาถาม นามาพูดคุยกันและ
พิจารณาถึงหนทางปฏิบตั ิในการแก้ไขที่เป็ นจริ งได้
หาจุดร่ วมและความต่าง ความตกลงและข้อขัดแย้งระหว่าง
ปัญหาต่างๆ
ให้การอานวยการผสมผสานปัญหาที่คล้ายกันหรื อปรับปรุ ง
แก้ไขปัญหา
หยิบยกปั ญหาใหม่ที่เกิดจากการพูดคุย
20
ขั้นตอนของฉันทามติในห้ องเรียน
5.
ต้องนาเกณฑ์ต่อไปนี้มาพิจารณา
• รัฐบาลมีอานาจหรื อความรับชอบในการดาเนิ นการต่อปั ญหานี้ หรื อไม่
•
ปัญหานี้ถือว่าเป็ นปัญหาเฉพาะเกี่ยวกับนโยบายสาธารณะหรื อไม่
• ปั ญหานี้ มีความสาคัญต่อเยาวชนหรื อไม่ หรื อมีผลกระทบทางตรงหรื อ
ทางอ้อม
• มีเหตุผลเพียงพอที่จะเชื่อว่านโยบายสาธารณะสามารถเป็ นไปได้
หรื อไม่ หรื อจะแก้ปัญหาได้หรื อไม่
• ท่านสามารถหาข้อมูลเพิ่มเติมเพียงในการศึกษาเกี่ยวกับปั ญหานี้
หรื อไม่
21
และที่สาคัญ.....ฉันทามติในห้องเรี ยนได้มาจาก........
1.
2.
3.
4.
การสร้างสิ่ งแวดล้อมที่ส่งเสริ มให้มีการพูดคุยที่มีเหตุผลและมี
แนวคิดที่ดี
การให้นกั เรี ยนออกความคิดเป็ นที่หลากหลายและค้นหาแนวคิดที่
แตกต่าง
ไม่ควรให้นกั เรี ยนถูกชักนาโดยเพื่อนที่มีความคิดที่ หรื อ (โดยครู )
มีกระบวนในการผสมผสานความคิดที่แตกต่างกันเมื่อมีการลง
เป็ นฉันทามติโดยปล่อยให้มีท้ งั ที่ความคิดที่ไม่เห็นด้วยหรื อ
แนวความคิดที่แตกต่างกัน
22
กระบวนการสร ้างฉันทามติ คืออะไร
คือ “กระบวนการ”
 สมาชิก ทุกคนมีส่วนร่วม
 สนับสนุ นให้ผูเ้ ข้าร่วมทุกคนออก
ความเห็นและความเห็นของทุกคน
ถู กนามาใช้
 ความเห็นแตกต่าง
(Difference)ถู กมองว่าเป็ น
่
ประโยชน์แทนทีจะมองว่
าเป็ น
อุปสรรค
กระบวนการสร ้างฉันทามติ คืออะไร (ต่อ)



่ งไม่เห็นด้วยกับข้อสรุป เมือ
่
สมาชิกทียั
้
่
กระบวนการเสร็จสินแล้
ว ยอมร ับทีจะ
่
้
ให้เวลาเป็ นเครืองทดสอบข้
อสรุปนัน
่ ยงพอ กับทุกคนใน
ต้องให้เวลาทีเพี
แสดงความคิดเห็น เข้าใจ ความเห็น
ระหว่างกัน ก่อนจบและตัดสินใจ แม้จะ
ใช้เวลานานก็ตาม
สุดท้าย..สมาชิกทุกคนมีส่วนในการ
ตัดสินใจ
การสานเสวนาคืออะไร
คือกระบวนการมีส่วนร่ วมทีเ่ น้ นการฟังอย่ างตั้งใจ การทาความเข้ าใจ
ซึ่งกันและกัน ตลอดจนเพือ่ ร่ วมกันพิจารณาหาทางออก เป็ น
กระบวนการอย่ างไม่ เป็ นทางการ ไม่ มีโครงสร้ างตายตัว
เป้ าหมายของกระบวนการสานเสวนาไม่ จาเป็ นเพือ่ นาไปสู่ การตัดสินใจ หรื อ
การปฏิบัติ แต่ เพือ่ ต้ องการทาให้ เกิดความเข้ าใจอย่ างท่ องแท้ ในประเด็นปัญหาที่
มีความสลับซับซ้ อนมากขึ้น โดยจะเน้ นในประเด็นทีย่ งั ไม่ เข้ าใจกัน
กระบวนการสานเสวนาเป็ นเครื่ องมือที่ช่วยป้ องกันความขัดแย้ งและช่ วย
ลดการอคติ มากกว่ าเป็ นเครื่ องมือทีจ่ ะใช้ แก้ปัญหาหรื อข้ อพิพาท
โดยเฉพาะ
การสานเสวนาคืออะไร (ต่ อ)
การสานเสวนาเป็ นเรื่องเกีย่ วกับการแลกเปลี่ยนความคิดเห็น
เป็ นวิถที างของการคิด สะท้ อนหรือตอบสนองความคิดเห็น
ร่ วมกัน
ไม่ ใช่ กระบวนการทีค่ ุณทาให้ แก่ คนอืน่
แต่ เป็ นกระบวนการทีค่ ุณทาร่ วมกับคนอืน่
การถกเถียง กับ การสานเสวนา
Debate


V/S
Dialogue
เชื่อว่ ามีคาตอบทีถ่ ูกอย่ างเดียว (และ
ฉันมีคาตอบนั้น)
พร้ อมรบ : พยายามพิสูจน์ ว่าคนอืน่
ผิด



เกีย่ วกับการเอาชนะกัน


ฟังเพือ่ จะหาช่ องโหว่ หรือข้ อบกพร่ อง

เชื่อว่ าคนอืน่ ก็มีบางส่ วนของ
คาตอบ
พร้ อมร่ วมมือ : พยายามหา
ความเข้ าใจร่ วมกัน
เกีย่ วกับการพิจารณาหาสิ่ งที่
ร่ วมกัน
ฟังเพือ่ ที่จะทาความเข้ าใจ
การถกเถียง กับ การสานเสวนา
Debate
V/S
Dialogue

ปกป้องสมมติฐานของเรา


จับผิดมุมมองของฝ่ ายอืน่

ปกป้องมุมมองเดียวจาก
มุมมองอืน่


หยิบยกสมมติฐานของเราขึน้
เพือ่ รับการตรวจสอบและ
อภิปราย
ตรวจสอบมุมมองของทุก ๆ
ฝ่ าย
ยอมรับความคิดของคนอืน่
เพือ่ นามาปรับปรุงความคิด
ของตน
การถกเถียง กับ การสานเสวนา
Debate


V/S
แสวงหาจุดอ่อนและข้ อบกพร่ องใน
จุดยืนของฝ่ ายอืน่
แสวงหาทางออกทีต่ อบสนองจุดยืน
ของเรา
Dialogue


แสวงหาจุดแข็งและคุณค่ าใน
จุดยืนของฝ่ ายอืน่
ค้ นพบโอกาสและความเป็ นไป
ได้ ใหม่ ๆ ทีห่ ลากหลาย
การสานเสวนา
การโต้ แย้ ง
การสานเสวนาหาทางออก
Dialogue
Debate
Deliberation
การเอาชนะกัน/ แข่ งขันกัน
การแลกเปลีย่ นเรียนรู้
การเปรียบเทียบ/ ชั่งนา้ หนัก
การถกเถียง โต้ เถียง
การอภิปราย พูดคุย
มีการเลือก หาข้ อตกลง
ยืนยันความคิดเห็นตัวเอง
เน้ นการสร้ างความสั มพันธ์
สร้ างทางเลือกให้ มากขึน้
เสี ยงข้ างมาก/ใช้เสี ยงข้างมาก
การสร้ างความเข้ าใจร่ วมกัน
การแสวงหาส่ วนทีค่ าบเกีย่ ว
การแสวงหาความเข้ าใจ
การแสวงหาความเห็นร่ วม
การสื่ อเข้ าหากัน
วางกรอบเพือ่ สร้ างทางเลือกให้ มากขึน้
การขุดคุ้ยเรื่องเดิม/ เจาะลึก
โดรงสร้ างไม่ ทางการ/ หลวมๆ/
โครงสร้ างยืดหยุ่น
โครงสร้ างไม่ ยดื หยุ่น/ ทางการ
เน้ นฟังกัน
เน้ นการแลกเปลีย่ นเรียนรู้
เน้ นการพูด/ แสดงออก
ปกติใช้ เวลา และช้ า
ปกติใช้ เวลาและช้ า
ชัดเจน
ชัดเจน
ไม่ มกี ารตัดสิ นใจ แต่ อาจมีได้
ได้ หรือหาความเห็นร่ วม
ตัดสิ น
การชักจูง
ปกติรวดเร็ว
ชัดเจน
มีแพ้-ชนะ
การให้ นา้ หนักในการลงคะแนน
กรณีใช้ Sticker
เห็นด้ วยกับแนวคิดทั้งหมด
จะให้ การสนับสนุน
ไม่ สนับสนุน
Sticker แต่ ละสี จะแสดงความเห็นที่แตกต่ างกัน
32
การให้ นา้ หนักในการลงคะแนน
กรณีใช้ ปากกาสี
เห็นด้ วยกับแนวคิดทั้งหมด
จะให้ การสนับสนุน
ไม่ สนับสนุน
ปากกาแต่ ละสี จะแสดงความเห็นที่แตกต่ างกัน
33
โลกส่ วนตัว/
ภาคประชาสั งคม/
พืน้ ที่ส่วนตัว
ภาคประชาชน
ภาครัฐ/
รัฐบาล
โลกส่ วนตัว/ ภาคประชาสังคม/
พืน้ ทีส่ ่ วนตัว ภาคประชาชน
ภาครัฐ/
รัฐบาล
โลกส่ วนตัว/
พืน้ ที่ส่วนตัว
ภาคประชาสั งคม/
ภาครัฐ/
ภาคประชาชน
รัฐบาล
ภาคประชาสั งคม/
โลกส่ วนตัว/
ภาคประชาชน
พืน้ ที่ส่วนตัว
ภาครัฐ/
รัฐบาล
โลกส่ วนตัว/ ภาคประชาสังคม/
พืน้ ทีส่ ่ วนตัว ภาคประชาชน
ภาครัฐ/
รัฐบาล