Transcript บทที่ 2 พื่นฐานความเข้าใจด้านการศึกษา

บทที่ 2
Education Philosophy
ปรัชญาการศึกษา
ณรงค์ ศักดิ์ บุณยมาลิก
ความม่ ุงหวัง
ผูเ้ รี ยนเข้าใจแนวคิดพื้นฐานของการศึกษา
และสามารถวางแผนจัดการศึกษาได้
และมีแนวทางในการพัฒนาคุณภาพ
การศึกษาที่ตนรับผิดชอบได้
วัตถุประสงค์
1. ผูเ้ รี ยนเข้าใจปรัชญาของการจัดการศึกษาและหลักการวางแผนการศึกษา
ทั้งระดับมหภาค (Macro System) และระดับจุลภาค (Micro System)
2. ผูเ้ รี ยนสามารถกาหนดดัชนีบ่งชี้การจัดการศึกษา (Educational
Indicators) และคานวณสถิติทางการศึกษา (Educational Statistics) ได้
3. ผูเ้ รี ยนเข้าใจหลักการวางแผนการจัดการศึกษา (Educational Planning)
ได้ท้ งั ระยะสั้น (Short Term Plan) และระยะยาว (Long Term Plan)
4. ผูเ้ รี ยนเข้าใจหลักการติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษาได้ท้ งั ระบบ
Nobody know everything
but everybody know something
ปรัชญาการศึกษา
• หลักปรัชญาการของการศึกษา
•การกาหนดเป้ าหมายของการจัดการศึกษา
•เป้ าหมายและอุดมการณ์ของการจัดการศึกษาแต่ละระดับ
•แนวคิดพื้นฐานของ HRD (Human Resource Development)
•หลักการวางแผนการศึกษาระดับมหภาค (Macro System) และ
ระดับจุลภาค (Micro System)
การศึกษา คืออะไร???
การจัดประสบการณ์หรื อสิ่ งแวดล้อมให้กบั
เด็กหรื อผูเ้ รี ยน เพื่อให้เกิดการเรี ยนรู ้และ
พัฒนางอกงามไปในทิศทางที่พึงประสงค์
การศึกษาและการเรี ยนร้ ู
• Education???
• Learning???
• Teaching and learning process???
กระบวนการเรียนรู้ของคน
Socialization
ปัจจัยหลัก ๆ ทีม่ ีอิทธิพลต่ อการเรี ยนร้ ูของคนอย่ ู 4 อย่ าง คือ
1.การอบรมเลี้ยงดูจากครอบครัว
2.การได้รับการศึกษาและฝึ กฝนอบรม
3.การได้รับอิทธิพลของสื่ อต่าง ๆ
4.การปฏิสมั พันธ์ทางสังคมกับเพื่อนและสภาพแวดล้อม
มองในแง่ ผ้ จู ัดการกับกระบวนการเรี ยนรู้
Formal Education : 2
Non-formal Education : 1 และ 2
Informal Education : 1, 3 และ 4
Teaching and Learning Process
กระบวนการจัดการเรี ยนการสอน
1. มีสิ่งที่จะสอน หรื อ content
2. มีวธิ ีการ หรื อ treatment ที่จะสื่ อ content
นั้นไปสู่ ผเู ้ รี ยน
3. Treatment นั้นจะต้องเหมาะสมกับพัฒนาการ
ทางการเรี ยนรู้ของผูเ้ รี ยน
4. ใน content และสื่ อเดียวกัน ผูเ้ รี ยน เรี ยนรู ้แตกต่าง
กันได้
การศึกษา มีองค์ประกอบที่สาคัญอยู่ 4 ประการคือ
1.จะต้องมีสิ่งที่พึงประสงค์ คือสิ่ งที่อยากจะให้เกิดขึ้น
2.มีหลักสูตร หมายถึงมีแนวทางในการจัดการเรี ยนรู้
3. มีผสู้ อน หรื อครู คือมีผจู้ ดั ให้
4. มีผเู ้ รี ยน หรื อกลุ่มเป้ าหมาย
วัตถุประสงค์ ของการศึกษา
1. จุด (ความ) มุ่งหมายของการศึกษาในระดับชาติ (Over all
Goal)
2. จุด (สิ่ ง) มุ่งหมาย (หวัง) ของการศึกษาในระดับหรือประเภท
ของการศึกษา (Aims)
3. จุดมุ่งหมายของการศึกษาในระดับหลักสู ตร (Purposes)
4. จุดหมาย (เป้าหมาย) ของการศึกษาในระดับวิชา (Objectives)
5. จุดหมาย (วัตถุประสงค์ ) ของการศึกษาในระดับกิจกรรมการ
เรียนการสอน (Behavioral Objectives)
จุดมุ่งหมายของการศึกษา
Social Visions หรือวิสัยทัศน์ : เป็ นสังคมแห่ งการเรียนรู้ ทันสมัย เศรษฐกิจดี
Over all Goal หรือเป้ าหมาย : คนไทยคิดเป็ น ทาเป็ น แก้ ปัญหาเป็ น
Educational Goal หรือเป้ าประสงค์ : สามารถแสวงหา และเข้ าถึง
ความรู้ ได้ ด้ วยเทคโนโลยี
Curriculum purpose หรือจุดมุ่งหมาย : สามารถใช้ และออกแบบ
ฐานข้ อมูลได้
Learning Objective หรือวัตถุประสงค์ : ใช้ โปรแกรม excel ได้
เราจัดการศึกษาแต่ ละระดับไปทาไม
ก่ อนประถม เพื่อเตรี ยมความพร้อมให้สามารถเรี ยนได้
ประถม เพื่อให้ทกั ษะพื้นฐานในการดารงชีวติ
มัธยม เพื่อให้เลี้ยงชีพ หรื อประกอบอาชีพได้
ปริญญาตรี เพื่อให้เชี่ยวชาญเฉพาะทาง
ปริญญาโท เพื่อสร้างผูร้ ู้หรื อนักวิชาการ
ปริญญาเอก เพื่อสร้างองค์ความรู้
หลัง ป.เอก เพื่อสร้างทฤษฎี/หลักปรัชญา
หลักสูตรคืออะไร
หลักสูตร
แผนการดาเนินกิจกรรมการเรี ยนรู ้ หรื อโปรแกรมการเรี ยนการสอน
ประกอบด้วย
1. สิ่ งที่พ่ งึ ประสงค์
2. กลุ่มผูเ้ รี ยนเป้ าหมาย
3. เนื้อหาของการเรี ยนรู ้
4. วิธีการจัดการเรี ยนรู ้ และกระบวนการเรี ยนรู ้
5. ผูส้ อนหรื อผูร้ ับผิดชอบจัดการเรี ยนรู ้
6. สื่ อการเรี ยน อุปกรณ์ และสถานที่
7. เวลาและช่วงเวลา
8. การวัดและประเมินผล รวมทั้งตัวบ่งชี้ผลการเรี ยน
การสร้างและพัฒนาหลักสูตร
1.
2.
3.
4.
เป็ นการวางแผนการจัดการศึกษาที่เป็ นรู ปธรรมที่สุด
ควรจะพัฒนาโดยครู ผสู้ อน
พัฒนาด้วยกระบวนการวิจยั
ควรมีลกั ษณะเฉพาะกลุ่มผูเ้ รี ยน เฉพาะเวลาและโอกาส
เฉพาะพื้นที่และลักษณะของผูส้ อน
ครู
คาถามสาหรับคนเป็ นครู
1. หน้าที่ของครู คืออะไร ?
2. ครู มืออาชีพคืออย่างไร ?
3. ครู เป็ นอาชีพชั้นสู ง เป็ นอย่างไร ?
คาตอบ
หน้าที่ของครู คือ
1. เป็ นผูจ้ ดั ประสบการณ์ เรี ยนรู้ให้เด็ก
2. เป็ นต้นแบบการเรี ยนรู้สาหรับเด็ก
3. เป็ นผูช้ ่วยเหลือเด็กให้เจริ ญงอกงาม
คาตอบ
ครู มืออาชีพ มีคุณสมบัติ คือ
1. สามารถวินิจฉัยเด็กได้
2. สามารถสร้างนวัตกรรมให้เด็กได้
3. สามารถประเมินความงอกงามของเด็กได้
คาตอบ
ครู เป็ นอาชีพชั้นสูงเพราะ
1. เป็ นภาระหน้าที่ของคนชั้น Top ของสังคม
2. เป็ นนักวิชาการและนักวิจยั ชั้นเรี ยน อยูต่ ลอดเวลา
3. เป็ นผูท้ รงคุณวุฒิ และมีจรรยาบรรณ
การกาหนดตาแหน่ งของครู
1. ตาแหน่งครู ผชู้ ่วย
2. ตาแหน่งครู
2.1 ครู ปฏิบตั ิการ
2.2 ครู ชานาญการ
2.3 ครู เชี่ยวชาญ
2.4 ครู เชี่ยวชาญพิเศษ
- ครู ปฏิบตั ิการทาหน้าที่สอน
- ครู ชานาญการทาหน้าที่คิดเรื่ องและวิธีการ
สาหรับจะสอนด้วย
- ครู เชี่ยวชาญทาหน้าที่วินิจฉัยเด็กด้วย
- ครู เชี่ยวชาญพิเศษทาหน้าที่ขยายผลสิ่ งที่
ทาได้น้ นั ด้วย
การวิเคราะห์เด็ก คิดหาและ
สร้างเนื้อหาวิธีการสอนตลอดจน
ประเมินผลนี้คือขั้นตอนของ
การวิจยั สาหรับครู
ครู กบั การสอนให้ คนเกิดการเรียนรู้
ครูจงึ จาเป็ นต้ องมีความร้ ูเฉพาะทางอย่ ู 3 เรื่ องอย่ างบูรณาการ
• พัฒนาของคน
• การเรี ยนรู ้ในพัฒนาการนั้น
• การจัดการเรี ยนรู ้ตามพัฒนาการนั้น
หลักการจัดการเรี ยนรู้
๑.วางแผนการจัดการเรี ยนรู้
๒.วิเคราะห์ ผ้ เู รี ยน
๓.ให้ treatment
๔. ประเมินผลสั มฤทธิ์
HRD
Human Resource Development
การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์
การศึกษาและ HRD เหมือนหรื อต่ างกันอย่ างไร???
ฐานความคิดของ HRD
• คนเป็ นทรัพยากรในการผลิต
• คนพัฒนาได้ตามที่ตอ้ งการ
• ผลสาเร็ จต่าง ๆ เกิดจากการวางแผนจัดการ
กับคน
มี 2 ส่ วน คือ คนทีว่ างแผนจัดการให้
คนพัฒนา กับคนทีส่ อนให้ คนพัฒนา
HR Developers
คาถามชวนคิด
สมมุติวา่ ท่านเป็ นประธานบริ ษทั หนึ่ง ท่านมี
วิสยั ทัศน์จะตั้งโรงงานผลิตเครื่ องบิน
พาณิ ชย์ในประเทศไทย เพื่อส่ งขายในทวีป
เอเชีย แข่งกับบริ ษทั ผลิตเครื่ องบินในยุโรป
ท่านจะวางแผนอย่างไรจึงจะบรรลุ
วิสยั ทัศน์น้ ี
นักการศึกษา กับ ครู
Educator and Teacher
• การเรี ยนการสอนวิชาการศึกษา และวิชาครู
• นักบริ หารการศึกษา และนักสอน
• นักบริ หาร และนักบริ หารการศึกษา
• การวางแผน และการวางแผนการศึกษา
ศึกษาศาสตร์ และ ครุ ศาสตร์
Education Sciences and Teacher Training
Education and Research
การศึกษาและการวิจัย
1. การวิจยั ทางการศึกษา หรื อวิจยั การศึกษา (Educational Research) เป็ น
เรื่ องของครู ที่จะทาวิจยั
1.1 วิจยั พัฒนาหลักสูตร
1.2 วิจยั พัฒนานวัตกรรมการเรี ยนการสอน
1.3 วิจยั ชั้นเรี ยน หรื อปฏิบตั ิการพัฒนาผูเ้ รี ยน (Classroom Research)
2. การวิจยั ด้านการศึกษา (Research in Educationa)
2.1 วิจยั เชิงนโยบาย และบริ หารจัดการ
2.2 วิจยั เทคโนโลยีการศึกษา
2.3 วิจยั ประเมินผลการจัดการศึกษา
การวางแผนการศึกษา
แผนคืออะไร
• สิ่ งที่เราอยากจะทาให้เกิด
Vision, goal, target, strategy,
กลยทุ ธ์ มาตรการ
• สิ่ งที่เราเตรี ยมจะทาในอนาคต (A)
• สิ่ งที่เราจะต้องทาต่อไปจากนี้ (B)
• (A) + (B) = สิ่ งที่เราเตรี ยมจะทาในระยะต่อไปจากนี้ (C)
• Long Term Plan, Short Term Plan และMedium Term Plan
• MTEF (Medium Term Expenditure Framework)
Macro Planning และ Micro Planning
• แผนระดับชาติและแผนระดับองค์ กร
• แผนรวมของทุกโครงการ และแผนการดาเนินโครงการ
• แผนงานขนาดใหญ่ และแผนงานขนาดเล็ก
• แผนของทั้งระบบและแผนแยกเฉพาะส่ วน
Educational Planning
• คือการวางแผนจัดการกับคน หรื อเป้ าหมายอยูท่ ี่คน
• การวางแผนจะทาใน 4 องค์ประกอบของการศึกษา คือ
1.จะต้องมีสิ่งที่พึงประสงค์ คือสิ่ งที่อยากจะให้เกิดขึ้น
2.มีหลักสูตร หมายถึงมีแนวทางในการจัดการเรี ยนรู้
3. มีผสู้ อน หรื อครู คือมีผจู้ ดั ให้
4. มีผเู้ รี ยน หรื อกลุ่มเป้ าหมาย
นักวางแผนการศึกษาเขาวางแผนอะไร???
1.วางแผนกับสิ่ งที่พึงประสงค์ ได้แก่ กาหนดมาตรฐานชาติ วางเป้ าหมาย
วางมาตรฐานการเรี ยนรู ้ กาหนดสิ่ งที่ตอ้ งการ กาหนดคุณลักษณะของคน
เป็ นต้น
2.วางแผนกับหลักสูตร ได้แก่ กาหนดหลักสูตร วางแผนการสอน วาง
แผนการจัดกิจกรรมการเรี ยนรู ้ กาหนดวิธีการสอน กาหนดวิธีการวัด/
ประเมิน กาหนดตารางสอน วางแผนการใช้สื่อ เป็ นต้น
3.วางแผนกับผูส้ อน ได้แก่ วางแผนเลือกผูส้ อน เตรี ยมผูส้ อน วางแผน
พัฒนาผูส้ อน วางแผนการประเมินผูส้ อน วางแผนจัดการกับผูส้ อน เป็ น
ต้น
4. วางแผนกับผูเ้ รี ยน ได้แก่ ประมาณการผูเ้ รี ยน หาผูเ้ รี ยนมาเรี ยน
วางแผนจัดการกับตัวผูเ้ รี ยน เป็ นต้น