Transcript Slayt 1 - toplam kalite yönetimi analizi

Bitlis MEM Ar-Ge Stratejik Plan Hazırlama Ekibi
Giriş
Süreç
Stratejik Planlama
Durum Analizi
GZFT ( SWOT ) Analizi
İç Analiz
Dış ( Çevre ) Analiz
Geleceğe Bakış
Misyon Bildirimi
Vizyon Bildirimi
İlkeler Bildirimi
Temalar
Stratejik Amaçlar
Hedefler
Faaliyet ve Projeler
Performans Göstergeleri
Politika ve Strateji
Belirleme
Not: Konulara ulaşmak için önlerindeki düğmelere tıklayınız
Hedefi olmayan gemiye
hiçbir rüzgar yardım edemez.
Montaigne
Kuruluşlar,
bu
aşamada,
misyon
ve
vizyonlarını ifade edecek, ilkelerini belirleyecek,
stratejik
amaçlarını
ve
hedeflerini
ortaya
koyacaklardır.
Misyon, vizyon ve ilkelerin oluşturulması
sonucunda, kuruluşun varması istenen noktaya
nasıl bir çerçeve içinde ulaşılacağı stratejik amaç
ve hedeflerin belirlenmesi ile ortaya çıkar.
Bu nedenle, misyon, vizyon ve ilkelerin
doğru şekilde ifade edilmesi stratejik planın
başarısı üzerinde belirleyici bir rol oynayacaktır.
“Gelişme hiç bir zaman sona
ermeyecek bir süreçtir.”
Peter Drucker
MİSYON BİLDİRİMİ
Misyon ifadesi kurumun ya da uygulanan
programların neyi kimin için yaptığını ifade eder.
Bu anlamda misyon ifadesi ile kurumsal kimliğin
ortaya konulmasının yanı sıra kurumun varlık
sebebini belirtir.
Misyon, bir kurumun
sorusunun cevabıdır.
“neden varız ?”
Misyon ifadesi yazılırken şu sorulara dikkat edilir :
- Biz kimiz ?
- Ne yapıyoruz?
- Kimin için yapıyoruz?
- Neden yapıyoruz?
- Kamusal kaynaklar neden bu çaba için ayrılıyor?
Misyon ifadesi neden önemlidir?
Hizmet alanlarımızı gösterir
 Ne yapmamız gerektiğini belirler
 Kurumun değişmez karakterini tanımlar

Misyon bildiriminde aşağıdaki hususlara dikkat
edilmelidir:
Kısa, açık ve çarpıcı şekilde ifade edilir.
Hizmetin yerine getirilme sürecini değil,
hizmetin amacını tanımlar.
Yasal düzenlemelerle kuruluşa verilmiş olan
görev ve yetkiler çerçevesinde belirlenir.
Kuruluşun hizmet verdiği kişi ve kuruluşlar
belirtilir.
Kuruluşun sunduğu hizmet ve/veya ürünler
tanımlanır.
Misyon ifadesi oluşturulurken dikkat edilmesi
gereken durumlar
Kurumun temel iş alanın ne olduğunun
sorgulanması gerekmektedir.
 Kurumu özel veya ayrı kılan özellikler
listelenebilir.
 Kurumdan hizmet alan kesimler, sunduğu
hizmetler listelenmelidir.

Misyon ifadesi oluşturulurken dikkat edilmesi
gereken durumlar
Üç veya beş yıl öncesine göre kurumun
amaçlarında veya hizmetlerinde oluşan
değişiklikler ve dikkate alınması gereken
ekonomik değişkenler özetlenebilir.
 Misyon ifadesi paydaşların ilgilendikleri
veya alacakları planlanan faydayı
yansıtmalı, kurum ile ilgili olarak Hükümet
Programında ifade edilen politikalara
uyumlu olmalıdır.

Misyon ifadesi oluşturulurken dikkat edilmesi
gereken durumlar
Misyon ifadesi kurumun belirgin biçimde
etki edebileceği alanları tarif etmelidir.
 Aksi halde, yani kurumun etkileyebilme
şansı olmayan alanları kapsayan misyon
ifadeleri amaçlara ne derece ulaşıldığının
ölçülmesi sırasında karışıklığa neden
olabilir.
 Görevin gerçekleştirilmesinin ölçülebilir
olması gözetilmelidir.

Misyon İfadesi
NE?
Hizmet alanların ihtiyaçları
NEDEN?
Var oluş nedeni, kuruluş amacı
NASIL?
KİME?
Yaklaşımlar,yöntemler
Hizmet alan kesimler
Misyon Analizi




NE ? Eğitim politikaları oluşturmak ve program
geliştirmek, etkili performans denetimi yapmak,
insan kaynakları oluşturmak ve geliştirmek.
NEDEN ? Fikri hür, vicdanı hür ve irfanı hür
nesiller yetiştirmek için.
NASIL ? Her türlü kaynağı etkili ve verimli
kullanarak.
KİME ? Millî eğitim sistemi ve paydaşlarına
yönelik.
Fikri hür, vicdanı hür ve irfanı hür nesiller
yetiştirmek için, her türlü kaynağı etkili ve
verimli kullanarak, Millî Eğitim Sistemi ve
paydaşlarına yönelik, eğitim politikaları
oluşturmak ve program geliştirmek, etkili
performans denetimi yapmak, insan
kaynakları oluşturmak ve geliştirmektir.
NEDEN + NASIL + KİME + NE = MİSYON İFADESİ
Misyon: Sosyal Hizmetler Biriminin misyonu;
“Yasal düzenlemelerle uyumlu olarak, bireylere ve
ailelere temel insani ihtiyaçlarını karşılama ve kendine
yeterli olma konusunda yardımcı olmaktır.”
Neden Anlamlı: Görev alanı, yasaların verdiği yetki
ve hizmet verdiği kesim belirtiliyor.
“Kör olmaktan daha
kötüsü,
görüp de vizyonsuz
olmaktır..”
Helen Keller
VİZYON BİLDİRİMİ
Vizyon kuruluşun geleceğini sembolize
eder. Kuruluşun uzun vadede neleri yapmak
istediğinin güçlü bir anlatımıdır. Vizyon bir
kuruluşun farklı birimleri arasında birleştirici bir
unsurdur.
Vizyon bildirimi kuruluşun kendisi için
istediği geleceğin, iddialı ve aynı zamanda
ulaşılabilir bir ifadesidir.
Vizyon; “Ne Olmak İstiyoruz” Sorusunun
cevabıdır.
Vizyon; ideallerimiz; gerçekleştirilmesi mümkün
olan hayallerimizdir.
Vizyon; yönümüzü belirler, hedeflerimizden
ayrıldığımızda bize yol gösterir.
Vizyon ifadesi geliştirilirken aşağıdaki ölçütler
dikkate alınmalıdır.
- Özet ve hatırlanabilir olmalı
- Etkileyici ve iddialı olmalı
- İdeali tanıtıcı olmalı
- Kurum içi ve dışı paydaşlara uygulanabilir
olmalı
- Geleceğin hizmet düzeyini tanıtmalı
- İdealist olmalı ve mevcudun ötesine geçmeli
devamlılığı içermelidir.
Erişmek istedikleri bir hedefi
olmayanlar, çalışmaktan da zevk
almazlar.
E. Raux
Güçlü bir vizyon aşağıdaki özelliklere sahiptir:
İdealisttir; yürekten gelmesi, hissedilmesi
gerekir.
Özgündür; kuruluşa aidiyeti belirgindir.
Ayırt edicidir; kuruluşun vizyonunu
diğerlerinden ayırt edici özelliğe sahiptir.
Çekicidir; kuruluş içinden olan ve olmayan
kişilerin ilgisini çeker
Sonuçta…
Eyleme geçirilmemiş vizyon sadece
hayaldir.
 Eğer vizyonsuz bir takım eylemler
içindeyseniz bu ise koşuşturmacadır.
 Fark; vizyonu belirlenmiş ve o vizyonu
gerçekleştirmeye yönelik eylemler yapan
kurumu oluşturarak gerçekleştirilir.

Vizyonumuza ulaştığımızda;
Nasıl bir kurum olarak algılanacağız?
 Çalışanlar gözünde nasıl bir kurum
olacağız?
 Değerlerimiz neler olacak?
 Kurumumuzun toplum içindeki rolü ne
olacak?
 Dünyaya ve topluma katkımız neler
olacak?

Muasır medeniyetler
seviyesinin ÜSTÜNE
çıkmak…
K. ATATÜRK
ÖRNEKLER

Nitelikli akademik kadrosu, modern
tesisleri, kullandığı teknoloji ve sunduğu
eğitim kalitesiyle çağı yakalayabilen
uluslar arası standartlara sahip bir dünya
üniversitesi olmak.

Türkiye’ nin en kaliteli okulu olmak

Toplam Kalite Yönetiminin ülke bazında
yaygın ve etkin kullanımını sağlayarak
dünyada örnek ve önder kuruluş olmak.
(Kal-Der)

Vizyonumuz; Evrensel eğitim ve öğretim
ilkeleri doğrultusunda kurumsallaşmış bir
üniversite kimliğine sahip olmak. (Anadolu
Üniversitesi)
Misyon - Vizyon
Misyon
Vizyon
Bugünü yansıtır
Yarını gösterir
Müşterileri belirler
Temel süreçleri
belirlemeye yarar
İlham vericidir
Kurumun gitmek istediği
yönü belirler
Performans ölçütlerini
belirlemeye yarar
Stratejik karar ölçütlerini
belirlemeye yarar
İLKELER BİLDİRİMİ
İlkeler, örgütün temel değerlerinin bir
ifadesidir. Örgütsel değerleri, yönetim biçimini ve
örgütsel davranış kurallarını ifade eder. Şeffaflık,
eşitlik, katılımcılık, ahlaki değerler ve kalite
anlayışı ilkelere örnek olarak verilebilir.
Bir kuruluşun ilkelerini ortaya koymak
stratejik planlama için önemlidir. Çünkü ilkeler,
kuruluşun vizyonu ve misyonunun gerisinde
yatan değer ve inançların temelidir.
İlkeler Bildirimi İçin Cevaplanması Gereken
Sorular:
 Kuruluşun çalışma felsefesi nedir?
 Kuruluşun çalışmalarına temel teşkil eden
değerler, standartlar ve idealler nelerdir?
 Kuruluşun personeli tarafından
benimsenen değerler ve inançlar nelerdir?
TÜRK MİLLİ EĞİTİMİNİN TEMEL
İLKELERİ
TEMA-AMAÇ-HEDEFPERFORMANS GÖSTERGESİ






Birimin temel görev alanlarını belirler.
Mümkün olduğunca kısa yazılmalıdır. Bir iki kelimeyi
geçmemesi gerekir.
Tema başlıkları birimlerin görev dağılımlarından çıkarılabilir.
Ancak birebir olmamalıdır. Görev ayrımları sadece örnek
olarak alınmalı ve gruplama yapılmalıdır.
İdeal olan tema başlığı sayısının 5-6 ‘yı geçmemesidir.
Uzun vadede stratejik amaçlar değişse dahi tema sabit
kalabilir.
Ortak belirlenen temalar çerçevesinde Kurumlar, Birimler,
İller arasında karşılaştırma yapılabilme olanağı sağlar.
TEMALARA ÖRNEK
(İl / İlçe Millî Eğitim Müdürlükleri için)
1. EĞİTİM-ÖĞRETİM HİZMETLERİ
Eğitim kalitesi (Öğrenci akademik başarısı OKS, SBS, ÖSS, sınıf başarısı,taşımalı eğitim, memnuniyet)
Rehberlik ve Yönlendirme,
Mesleki ve Teknik Eğitim,
Özel Eğitim,
Yaşam Boyu Eğitim,
Sosyal-kültürel sportif faaliyetler
2. EĞİTİME DESTEK HİZMETLERİ
Personel Hizmetleri,
Denetim,
Okul ve derslik yapımı, arsa temini
Araştırma, yayın, İstatistik,proje-işbirliği
Donatım- onarım
Bilgi-iletişim teknolojisi
Yurt-burs
Atama (Yönetici, Usta öğretici)
1- Politika Belirlemeye Katkı,
2- Kamu Kaynaklarının Etkin Yönetimi,
3- Kurumsal Gelişim,
4- Denetim ve Danışmanlık,
5- AB UYUM
( Maliye Bakanlığı Stratejik Planı)
OKULDA STRATEJİK KONULAR
Paydaş İlişkileri
Personel
Fiziki Durum
Disiplin
Bütçe
Akademik Başarı
…..
STRATEJİK AMAÇ ve HEDEFLER
Kuruluşun vizyon ve misyonuna
ulaşmasındaki temel kavramlardır.
 Stratejik amaç ve hedefler
önceliklendirilerek belirlenirler.
 Üst belgeler öncelik sıralaması
yapılmasında temel alınmalıdır.
 Stratejik amaçların yazım sırası aynı
zamanda kuruluş için önem sırasını da
verecektir.

Öncelikli Stratejik Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi (Üst Belge
ve Bilgiler)
Orta ve uzun vadeli stratejik amaç ve hedeflerin plan dönemi
içerisindeki yıllarda, hangi sırayla, hangi yoğunlukta ve hangi
öncelikte yapılacağının belirlenmesi belirli bilgi ve belgeler
ışığında yapılır.
Bu sıra ve öncelikleri belirlerken dikkate alacağımız unsurlar:
Kalkınma Planı,
Orta Vadeli Program,
Orta Vadeli Mali Plan,
Hükümet Programları,
AB Uyumu,
Yasal Düzenlemeler,(5018
vb)
İl Milli Eğitim Stratejik
Planı
Maliye Bakanlığı Stratejik
Planı,
Diğer Kurumların SP, (il
MEM’ler için İÖİ SP, vb ..)
Orta Vadeli Mali Plan
Günün ekonomik koşulları
Bütçe imkânları
MEB Bütçe Raporu,
MEB Strateji Planı,
Ödenek teklif tavanları,
Bilgi Toplumu Stratejisi,
Teknolojik gelişmeler vb.
40
STRATEJİK AMAÇ (SAM)
Bir kuruluşun belirli bir süre itibarıyla
misyonunu nasıl yerine getireceğini ve
vizyonuna nasıl ulaşacağını ifade eden, sonuca
yönelmiş orta ve uzun vadeli amaçlardır.
Stratejik amaçlar, kurum için açık bir yön
belirlemeli, yol gösterici, iddialı, ama gerçekçi ve
ulaşılabilir olmalıdır.
Kuruluşun hizmetlerine ilişkin politikaların
uygulanması ile elde edilecek sonuçları ifade
eder.
SAM BELİRLENMESİNDE ÖNEMLİ NOKTALAR
Üst Belge ve bilgilerle uyumlu olmalıdır. Bu uyum amacın sonunda bilgi olarak
verilmelidir. (9.Kalkınma planı, tedbir no 512 gibi)
Kuruluş SP’nın da en az 1 tane olmalıdır. Üst sınır olmamakla birlikte 10’u
geçmemesine dikkat edilmelidir.
Ulaşılmak istenen sonucu açık ifade etmeli ama nasıl ulaşılacağı kısmına
girmemelidir.
Sayısal ifadelerden ve görev tanımlarından kaçınılmalıdır. (Ancak görev tanımı
sayılabilecek ifadelerde u.arası standartlara uygun, çağa uygun, çağın gereği
vb kelimelerle hedef büyültmesine gidilirse SAM olarak ele alınabilir.)
Yapılacaktır, edilecektir gibi gelecek yönelimi ile veya yapmak etmek gibi
mastar ekleriyle yapılmış tanımlamalarla biterler.
STRATEJİK AMAÇ ÖRNEKLERİ

Öğrencilerin bedensel, bilişsel, duygusal, sosyal, kültürel, dil
ve hareket gibi çok yönlü gelişimlerini destekleyecek modern
çağın gereksinimlerine uygun eğitim ortamı hazırlamak.
(..eğitim ortamları hazırlanacaktır.)

İlimizde yaşam boyu eğitim anlayışının benimsenmesi
sağlanarak, her çağdaki nüfusun beceri kazanma ve meslek
edinme faaliyetlerini çağa uygun hale getirmek.
(…faaliyetleri…getirilecektir.) (9.kalkınma Planı)

İlköğretim ve ortaöğretim düzeyinde rehberlik uygulamasını
etkin hale getirmek ve mesleki rehberlik ve danışmanlık
hizmetlerini geliştirmek. (Hükümet Programı)
Stratejik Planlardan SAM Örnekleri

Kentsel estetik seviyeyi yükseltmek. (Denizli İÖİ SP)

Sağlık hizmetlerinin performansını ve kalitesini artırmak, hesap
verebilirlik, şeffaflık, hizmete erişimde eşitlik, etkinlik ve verimlilik
sağlamak. (Sağlık Bakanlığı Stratejik Plan Taslağı)

Oluşturulacak politika ve standartlar temelinde Bakanlık bilgi sistemleri
arasında entegrasyonunu sağlamak. (Maliye Bakanlığı Stratejik Planı)

Bakanlık kaynaklarının etkin ekonomik ve verimli kullanılmasını
sağlayacak etkin bir iç kontrol sistemi kurarak eğitimde fırsat eşitliğine
katkıda bulunmak. (Millî Eğitim Bakanlığı Stratejik Plan Taslağı)
(9.Kalkınma Planı, 5018 sk)
Stratejik Amaçlar çıkarıldıktan sonra bir tablo yardımı ile bir arada
görüntülenirler. Bu sayede misyon ve vizyona ulaşma başarımız ve
birbirleri arası tutarlılıklar kontrol edilir.
SAM
NO
Stratejik Amaç
1
Kurumsal yapıyı vizyon ve misyonu
gerçekleştirebilecek düzeye getirmek.
2
Bilgi Sistemleri arası entegrasyonu
sağlamak.
3
TEMA
Kurumsal Gelişim
B
4
5
6
7
8
9
C
STRATEJİK AMAÇ ÖRNEKLERİ
Stratejik Amaç: Akademik başarıyı sistematik olarak artırmak.
Stratejik Amaç: Velilerin sosyal faaliyetlere katılım düzeylerini
artırmak.
Stratejik Amaç: Okul çalışanlarının teknolojiyi kullanabilme bilgi
ve becerilerini geliştirmek.
Stratejik Amaç: Okulda eğitim-öğretim sürecinin etkili ve verimli
olması için gereken disiplini sağlamak.
Stratejik Amaç: İlimiz ve bölgemizin sportif yarışmalarında
derece yapmak.
Damlayan su, taşı deler...
Taşı delen suyun gücü değil,
damlaların sürekliliğidir...
Latin Atasözü
Stratejik Hedefler





Stratejik Amaçları gerçekleştirebilmemize yönelik spesifik
ve ölçülebilir alt amaçlardır ve onlarla aynı eklerle biterler.
Orta ve Uzun vadeli olarak belirlenirler. (3-5 yıl)
SSÖÖG-Z kuralına uygun olmalıdırlar.
SSÖÖG-Z kuralına uyulmaması halinde veya daha
spesifik ve ölçülebilir hale getirmek amaçları ile stratejik
göstergeler (performans göstergeleri) kullanılabilir.
İmkansız olmamalı ama iddialı ve sonuca odaklı olmalıdır.
Stratejik Hedef Örnekleri

SAM 1 : Eğitim kurumlarımızın iletişim ve bilgi teknolojileri
altyapılarını Dünya standartlarına çıkarmak.



SH 1.1 İlimizdeki okulların %92’sinde olan ADSL bağlantıları 2013 yılı
sonunda %100 düzeyine çıkarılacaktır.
SH 1.2 2013 yılı sonuna kadar mevcut bilgi sistemlerimizin tümünün
(ilsis, mebsis, e-okul, e-performans, e-personel, e-evrak) tek çatı altında
toplanması sağlanacaktır.
SH 1.3 Kurum çalışanlarının tümünün 2012 yılı sonuna kadar bilgi
teknolojileri alanında sertifika sahibi olmasını sağlamak.
Stratejik Hedef Örnekleri


2007 yılında 40.357 olan pansiyon kontenjanını 2013
yılında 42.000’e çıkarmak.
2013 yılına kadar Okul aile birliklerinde Uluslar arası
standartlara uygun bir muhasebe sistemi kurmak.
(PG: Standartlara uygun okul aile birliklerinin oranı.)

Politika belirleme ve karar alma süreçleri için kaynak
teşkil edecek istatistiki verilerden AB tanımlarına uygun,
ulusal ve uluslar arası kurumlarca ihtiyaç duyulan
göstergeler geliştirilmesini sağlamak.
PG: AB Tanımlarına uygun gösterge sayısı
STRATEJİK HEDEF ÖRNEKLERİ
Stratejik Hedef: 2009’da % 65 olan ÖSS başarısını 2014’te %
75’e çıkarmak.
Stratejik Hedef: Velilerin sosyal faaliyetlere katılım oranını 2014
yılı sonuna kadar % 85’e çıkarmak.
Stratejik Hedef: Planlı dönem sonuna kadar bilgisayarı aktif
kullanabilen personel sayısını % 100’e çıkarmak.
Stratejik Hedef: 2009’da % 10 olan disiplin olaylarını 2014 yılı
sonuna kadar % 2’ye düşürmek.
Stratejik Hedef: 2014 yılına kadar 10 dalda derece yapmak.
SSÖÖG-Z Kuralı






Spesifik (özgün daraltılmış, sınırları belirgin)
Somut
Önemli
Ölçülebilir
Gerçekleştirilebilir
Zaman ilişkili
Örnek : İlimizde okul öncesi eğitimde 2008 yılında %55 olan okullaşma oranı,
2013 yılı sonuna kadar %75’e çıkartılacaktır.
SSÖÖG-Z Kuralına uyulamazsa?
 Kurala
uygun hale getirilmelidir.
 Bunun için performans göstergesi/göstergeleri
belirlenir.
SH 1.3 İlimizde okul öncesi eğitimdeki öğrenci sayısı plan
dönemi sonunda iki katına çıkarılacaktır.
Belirsizlikler : Mevcut öğrenci sayısı, beklenen öğrenci sayısı
Performans Göstergeleri:
PG 1: Okul öncesi eğitimdeki mevcut öğrenci sayısı
PG 2: 2013 yılı sonunda hedeflenen öğrenci sayısı
Stratejik Amaç Ve Hedefleri
Gerçekleştirecek Faaliyetlerin (Projelerin)
Belirlenmesi
Stratejik planlama sürecinde "gitmek
istediğimiz yere nasıl ulaşabiliriz?" sorusuna
cevap
niteliğinde
oluşturulması
gereken
uygulama stratejisi, stratejik planın bütünü ile
uyumlu ve karşılıklı etkileşime açık bir biçimde
oluşturulmalıdır.
Kuruluş her bir stratejik amaca ait hedefleri
bu başlık altında ayrıntılı olarak açıklayacak ve bu
hedeflere ulaşmak için gerekli olan faaliyet ve
projeleri detaylı bir şekilde anlatacaktır.
Hedeflerin ortaya konulmasındaki temel
amaç, stratejik amaçların yerine getirilme
sürecinin ne şekilde formüle edildiğinin ortaya
konulmasıdır.
Uygulamaya yönelik bu ilk aşamada kuruluş
mutlaka bir önceliklendirme yapmak sorumluluğu
ile karşı karşıyadır.
Önceliklendirilerek sıralanan ve sorumlu
birimleri
tanımlanan
hedeflerin
açıklaması
yapıldıktan sonra, bu hedeflere ulaşmak için
gerekli olan faaliyet ve projeler bir öncelik sırası
dahilinde
kuruluş
tarafından
burada
ele
alınacaktır.
1. DÜZEY
Stratejik Plan Unsurlarının Organizasyonu
MİSYON
2. DÜZEY
STRATEJİK
AMAÇ 1
HEDEF 1.1
3. DÜZEY
VİZYON
İLKELER
STRATEJİK
AMAÇ 2
HEDEF 1.2
HEDEF 2.1
HEDEF 2.2
STRATEJİK
AMAÇ 3
HEDEF 2.3
HEDEF 2.4
HEDEF 3.1
HEDEF 3.2
Faaliyet
1.1.1
Faaliyet
1.2.1
Faaliyet
2.1.1
Faaliyet
2.2.1
Faaliyet
2.3.1
Faaliyet
2.4.1
Faaliyet
3.1.1
Faaliyet
3.2.1
Faaliyet
1.1.2
Faaliyet
1.2.2
Faaliyet
2.1.2
Faaliyet
2.2.2
Faaliyet
2.3.2
Faaliyet
2.4.2
Faaliyet
3.1.2
Faaliyet
3.2.2
Faaliyet
1.2.3
Faaliyet
2.2.3
Faaliyet
2.3.3
Faaliyet
1.2.4
Faaliyet
2.2.4
Faaliyet
2.2.5
Faaliyet
3.2.3
Önceliklendirme yapılırken; kuruluşun yetki
alanı
dahilinde,
kalkınma
planları,
yıllık
programlar,
bölgesel
programlar,
hükümet
programları, ekonomik programlar varsa özel
düzenlemeler ile MEB ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü
stratejik planları başta olmak üzere politika
oluşturulması sürecinde tanımlanan belgeler de
esas olarak alınacaktır.
Önceliklendirme de, ayrıca sürdürülebilirlik,
etkinlik, verimlilik, etki düzeyi ve uygunluk ilkeleri
de göz önünde bulundurulacaktır.
Kuruluşlar mevcut bütçe uygulamasından
hareketle stratejik planlarını oluşturmayacaklar;
tam tersine hazırlayacakları stratejik planlarını
esas
alarak
bütçe
yapılarını
yeniden
şekillendireceklerdir.
PERFORMANS GÖSTERGESİ



Performans göstergesi, gerçekleşen sonuçların önceden
belirlenen stratejik amaç ve hedeflerle ne ölçüde
örtüştüğünün ortaya konulmasında kullanılır. Yani hedeflere
ulaşmadaki başarımızı ölçebileceğimiz temel değerlerdir.
Stratejik planda hedefe yönelik performans göstergelerine
yer verilmesi gereklidir.
Stratejik Hedefler için oluşturulan Performans Göstergeleri
kurum düzeyinde, Performans Hedefleri için oluşturulan
Performans Göstergeleri Harcama Birimi düzeyinde
değerlendirilir ve raporlanır.
ÖRNEĞİN;
-Derslik Başına Düşen Öğrenci Sayısı
-Basımı yapılan Kitap Sayısı
-Düzenlenen Toplantı Sayısı vb.
PERFORMANS GÖSTERGE/HEDEF TABLOSU
Tablo 1
PERFORMANS HEDEFLERİ
SAM
4
SH
4
Performans Göstergeleri
Önceki Yıllar
İlk Yıl
Sonraki Yıl Hedefleri
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
SP Dönemi
P. Hedefi
PH
1
Düzenlenen Konferans Sayısı
0
0
1
2
1
2
1
PH
2
İşyeri Ziyaretleri Sayısı
0
10
100
200
100
100
100
600
PH
3
Toplantı Sayısı
3
3
5
5
5
5
5
25
7
PH
SH 4.4 Meslek liselerinde okuyan öğrencilerimizin daha bilinçli olmaları için toplantı ve
konferanslar düzenlenecek ve kendi alanlarındaki işyerleri ziyaret edilecektir.
Stratejik hedef 4.4 için 3 adet Performans göstergesinin olduğu düşünülmüştür.
Önceki 2 yıllık dönem performans gelişimini göstermek için ele alınmıştır.
Sp Dönem Hedefi ise Stratejik Hedefimiz için koymuş olduğumuz performans hedefini göstermektedir.
Örnekte:
PH 1: 2014 yılı sonuna kadar 7 Konferans Düzenlenmesi düşünülmektedir.
PH 2: 2014 Yılı sonuna kadar 600 işyeri sahibi ziyaret edilecektir.
PH 3: 2014 Yılı sonuna kadar 25 adet toplantı düzenlenecektir.
ÖRNEK PERFORMANS GÖSTERGELERİ
Öğrenci başına düşen öğretmen Sayısı,
Öğretmen başına düşen ders saati,
-Okullara yapılan ön başvuru ve kayıt sayıları,
-Yeni açılan okul/derslik Sayıları,
Açılan modül sayısı,
Düzenlenen konferans, seminer ve çalıştay sayısı,
Üniversiteyi kazanan öğrenci sayısı,
Stratejik yönetim sürecine ilişkin oluşturulan doküman sayısı,
KPDS C seviyesindeki çalışan sayısı,
Çalışan başına düşen hizmetiçi eğitim sayısı/saati
ÖRNEĞİN;
PH:MEB Kaynaklarının Bakanlık amaçlarına göre etkin dağıtım ve
kullanımı %95 oranında gerçekleştirilecektir.
PG: Teklif-Tahsis Sapma Oranı ( 2008-%5, 2009-%5, 2010-%5)
PG: Tahsis Gerçekleşme Sapma Oranı ( 2008-%5, 2009-%5, 2010-%5)
PG: Hazırlama yönergesi oluşturulması. (2008 yılında)
PG: Taşınır Mallara İlişkin Yayınlanan Rapor Sayısı( 2008-1,2009-2 ..)
ÖRNEK PERFORMANS GÖSTERGELERİ
Taşımalı eğitimde öğrenci başına ayrılan kaynak miktarı
Taşımalı eğitimden yararlanan öğrencilerin genel öğrenci sayısına oranı
Uluslar arası sınavlarda ülke sayısına göre başarı sırası
Genel Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı
Sınıf öğretmeni başına düşen öğrenci sayısı
Branş öğretmen başına düşen öğrenci sayısı
Üniversiteyi kazanma oranı (Lisans)
Üniversiteyi kazanma oranı (Yüksekokul)
Üniversiteyi kazanma oranı (Açık öğretim)
Ulusal yarışmalarda ödül alan öğrencilerin sayısı (yıl/sayı)
Ulusal yarışmalara katılan öğrencilerin sayısı (yıl/sayı)
Uluslar arası yarışmalarda ödül alan öğrencilerin sayısı (yıl/sayı)
Uluslar arası yarışmalara katılan öğrencilerin sayısı (yıl/sayı)
PG Tespitinde dikkat edilmesi gereken
hususlar
Performans Göstergeleri;
 İstatistiklerden,
 Veri tabanlarından.
 Birim tarafından oluşturulacak formüllerden.
 Varsayımlardan ve geçici tahminlerden.
 Hesaplamalardan yararlanılarak belirlenebilirler.
65
PG Tespitinde dikkat edilmesi gereken hususlar

Dışarıdan bir gözle bakar gibi o işin o birimce yapılıp
yapılmadığının kontrolünün, geliştirilen gösterge ile yapılıp
yapılamayacağına dikkat edilmelidir.

Hedef sayısal veriler içerse bile içerisinde geçebilecek diğer
kavramlarında ölçülmesi gerektiği unutulmamalıdır. (u.arası standartlar gibi…)

Performans göstergeleri için tablo hazırlanmalıdır. Hazırlanacak
tabloda her bir gösterge için numaralandırma yapılarak
hedeflerin altına ilgili numara yazılır. Ayrıca tabloda ilgili
göstergenin yanına hangi stratejik hedeflerle ilişkili olduğu
belirtilir. Bu sayede ortak göstergeler kullanılarak ölçüm
yapılabilir.
66
Performans Göstergeleri
 Girdi,
Çıktı, Verimlilik, Sonuç ve
Kalite’den oluşan 5 türü vardır.
 Bir hedef için herhangi bir sınıfa ait olmak
üzere birden fazla performans göstergesi
belirlemek mümkündür.
 Hedeflerin niteliği (girdi, çıktı, verimlilik, sonuç veya kaliteye
yönelik olması) performans göstergelerinin
niteliğini de etkiler.
Performans Göstergelerinin Türleri
Girdi, Çıktı, Verimlilik, Sonuç ve Kalite’den oluşur.
Girdi: Bir ürün veya hizmetin üretilebilmesi için gereken
kaynaklardır.
Örneğin : Kayıt için başvuran öğrenci sayısı, Seminere
katılan kişi sayısı, Okuma-yazma seferberliğinin
gerektirdiği öğretmen sayısı, aşılama kampanyasında
kullanılacak enfeksiyon sayısı vb..
Performans Göstergelerinin Türleri
Çıktı: Üretilen ürün veya hizmetlerin
miktarıdır.
Örneğin : Okuldan mezun olan öğrenci
sayısı, Semineri tamamlayan kişi sayısı,
Aşılama kampanyasında aşı yapılan çocuk
vb..
Performans Göstergelerinin Türleri
Verimlilik: Birim çıktı başına girdi veya
maliyettir. Girdi-Çıktı arası ilişkiyi gösterir.
Örneğin : Aşılanan çocuk başına maliyet,
Seminere katılan kişi başına düşen maliyet,
Mezun olan öğrenci başına maliyet, okuma
yazma kampanyasında öğretmen başına
düşen okutulan kişi sayısı,Birim karayolu
başına maliyet vb..
Performans Göstergelerinin Türleri
Sonuç:
Elde edilen çıktıların amaç ve hedeflerin
gerçekleştirilmesinde nasıl ve ne ölçüde başarılı olduklarını
gösterir. Etkililik olarak ifade edilirler ve en önemli performans
göstergeleridir. Toplum için net sonuçlar, yüzde
kaça düştü, sorunlar ne ölçüde azaldı, ne
ölçüde iyileşme oldu gibi sorulara yanıtlar
verirler.
Örneğin : Aşıyla önlenebilir hastalıklarda
azalma,
Bakım
onarımı
yapılan
karayollarındaki
ulaşım
hizmetlerindeki
iyileşme, Okuma yazma oranlarındaki artış,
Seminer sonucunda sertifika almaya hak
kazananların sayısı, vb..
Performans Göstergelerinin Türleri
Kalite:
Mal veya hizmetlerden yararlananların veya
ilgililerin beklentilerinin karşılanmasında ulaşılan düzeydir.
Örneğin: İLSİS verilerinden hatasız olanların
yüzdesi, bakım onarımı yapılanlardan tekrar
bakım ve onarıma ihtiyaç göstermeyen
karayollarının oranı, Okuma yazma kurslarına
gidenlerin kurslara devam etme oranı,
Seminere katılanların memnuniyet oranı, vb..
“Problemler yaratıldıkları bilinç
içinde düşünülerek
çözülemezler.”
Albert Einstein
PERFORMANS HEDEFİ




Stratejik hedeflere ilişkin olarak bir mali yılda ulaşılması
gereken performans seviyelerini gösteren kavramdır.
İdarenin stratejik hedeflerine ulaşmak için yıllar itibariyle
ulaşmayı öngördüğü performans seviyelerini gösteren belirgin,
ölçülebilir ve çıktı-sonuç odaklı performans düzeyleridir.
Harcama Birimi düzeyinde tespit edilir ve bir taahhüt içerir.
Rakamsal hedef konulamadığı durumlarda mevcut durumun
iyileştirilmesi de hedef olarak belirlenebilir. Bu durum çok
istisnai olmalıdır.
ÖRNEĞİN;
2007 yılında 40.357 olan pansiyon kontenjanını 2008 yılı
sonunda 40.900’e çıkarmak.
PERFORMANS HEDEFİ





Her stratejik hedefin en az bir performans hedefi olmalıdır.
Stratejik hedeflerin yıllar itibariyle yazılmasıdır.
SSÖÖK-Z kuralına uygun olmayan hedefler için belirlenen
performans gösterge veya göstergelerinden yola çıkılarak yıllık
hedefler belirlenir.
Sayısal ifadeler içermelidir. Yüzde, sayı, miktar vb.
Stratejik hedefte ilgili yılda işlem yapılmayacaksa performans
hedefi yazılmayabilir.
PERFORMANS HEDEFİ
ÖRNEĞİN;
SH 3.2 2007 yılında 40.357 olan pansiyon kontenjanını 2013 yılı sonunda
45.900’e çıkarmak.
Örnek ölçülebilir olmasına rağmen planlamanın şu şekilde yapıldığını varsayalım;
2010 yılı okul yapımı,
2011 yılı okul yapımı ve öğretmen alımı,
2012 yılından itibaren yapılan okullar bitecek ve okullaşma oranları artacaktır.
Bu durumda 2010 yılı ve 2011 yılında pansiyon kontenjanına ilişkin performans hedefleri
koyulamaz.
Ancak bu yıllar için hedefte böyle bir veri olmasa bile yapılan inşaatlar ve öğretmen alımı
ve yetiştirilmesine ilişkin performans hedefleri koyulabilir.
PERFORMANS GÖSTERGE/HEDEF TABLOSU
Tablo 1
PERFORMANS HEDEFLERİ
SAM
3
SH
2
PH
1
PH
2
PH
3
Performans Göstergeleri
Pansiyon Kontenjan Sayısı
Zamanında Tamamlanan
İnşaat Sayısı
Ataması Yapılan Öğretmen
Sayısı
Önceki Yıllar
İlk Yıl
Sonraki Yıl Hedefleri
SP Dönemi
P. Hedefi
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
40.357
40.357
40.357
40.357
42.100
43.800
45.900
0
0
0
10
11
12
0
33
0
0
0
400
440
480
0
1320
45.900
PH
SH 3.2 2007 yılında 40.357 olan pansiyon kontenjanını 2013 yılı sonunda 45.900’e çıkarmak.
2010 yılı okul yapımı,
2011 yılı okul yapımı ve öğretmen alımı,
2012 yılından itibaren yapılan okullar bitecek ve okullaşma oranları artacaktır.
Strateji ve
Politikalar
Oluşturma
BİTLİS MEM AR-GE STRATEJİK PLAN
HAZIRLAMA EKİBİ
78
Strateji ve Politikalar Metni
Oluşturma Nedeni
 Amaç ve hedeflere ulaşmak için neler
yapılabilir?
 Olası sorunlar nelerdir ve bu sorunları nasıl
aşabiliriz?
 Amaç ve hedeflere ulaşmak için
izlenebilecek alternatif yol ve yöntemler
nelerdir?
79
STRATEJİ ve POLİTİKALARIN
BELİRLENMESİ
 Strateji ve politika ifadeleri TOWS ANALİZİ
yapılarak belirlenir.
 Belirlenen her bir stratejik amaç için TOWS
Matrisi kullanılır.
80
TOWS MATRİSİNİN
KULLANIMI
 TOWS Matrisine yazılan Stratejik Amaç için GZTF analizi
yapılar. Bu analiz sonucunda;
G-F stratejileri (Kurumun güçlü taraflarını destekleyen fırsatları
belirlemek ve değerlendirmek için geliştirilen stratejilerdir)
Z-F stratejileri (Kurumun zayıf yönlerini kuvvetlendirmek için
fırsatları kullanarak geliştirilen stratejilerdir)
G-T stratejileri (Kurumun dış tehditlere karşı hassasiyetini azaltmak
için birimin güçlü yanlarının nasıl kullanılması gerektiğini ortaya koyan
stratejilerdir)
Z-F stratejileri (Kurumun zayıf yönlerinin dış tehditlerden kolayca
etkilenmesini engelleyecek savunma planlarını hazırlamaya yarayan
stratejilerdir)
81
BELİRLENİR
GT, GF ve ZT, ZF
Stratejilerinin Yazılması
 Stratejik amaç, stratejik hedefler,
faaliyet ve projeler bir bütün olarak
değerlendirilir.
82
TOWS Analizi
Güçlü Yönler
Zayıf Yönler
Fırsatlar
Kurumun güçlü yönleri
ile çevreden gelen
fırsatları eşleştiren
stratejiler
Fırsatları kullanmak
amacıyla zayıf
yönleri ortadan
kaldırmaya
yönelik stratejiler
Tehditler
Güçlü yönleri kullanarak
dış tehditleri bertaraf
etmeye yönelik
stratejiler
Kurumsal zayıflıkların
dış tehditleri etkili
kılmasını önleyecek
savunma stratejileri
83
TOWS Analizi
Fırsatlar
Tehditler
Güçlü Yönler
Zayıf Yönler
G-F stratejileri
Z-F stratejileri
Fırsatların avantajı
için güçlü yönleri
kullan
Zayıflığı yenmek
için fırsatları
kullan
G-T stratejileri
Z-F stratejileri
Tehditleri
uzaklaştırmak için
güçlü yönleri kullan
Zayıflığı azalt
tehditlerden
kurtul
84
Hayata dair

1-... Kişi kendi parasını harcıyorsa, fiyat da önemlidir,
kalite de...
2... Başkasının parasını kendisi için harcıyorsa, fiyat
önemli değildir... Kalite ise önemlidir.
3...Kendi parasını başkası için harcıyorsa, fiyat
önemlidir... Kalite önem taşımaz...
4... Başkasının parasını başkası için harcıyorsa, fiyat da
kalite de önemli değildir
85
Aynı dili konuşan değil,
aynı duyguları paylaşanlar
anlaşabilirler.
Mevlana