Transcript prezentacja_mpe_dr_konopielko

Finanse i fundusze
strukturalne Unii Europejskiej
Dr Łukasz Konopielko
Projekt :
„Odpowiedź na wyzwania gospodarki opartej na
wiedzy: nowy program nauczania na WSHiP”.
Projekt współfinansowany ze środków Unii
Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu
Społecznego.
Organizacja zajęć
• Spotkania zgodnie z rozkładem – generalnie
kolejne wtorki do połowy listopada
• Kontakt: [email protected]
• Zaliczenie: opracowanie w grupie 2-3 osobowej
podstawowych założeń do projektu który mógłby
ubiegać się o wsparcie ze środków publicznych
w dowolnym programie w Polsce
• Prezentacja (w miarę możliwości)- końcowe
zajęcia
Literatura
• A. Szymańska "Fundusze unijne i europejskie 2007-2013 dla
samorządu terytorialnego" Wyd. Placet 2008.
• A. Szymańska "Jak przygotować dobry wniosek czyli jak skutecznie
pozyskiwać fundusze unijne 2007 - 2013" Wyd. Placet 2008.
• M. Szwabe "Zarządzanie projektami współfinansowanymi z
funduszy publicznych", Oficyna Ekonomiczna 2007.
• R. Kasprzak "Fundusze unijne - szansa na rozwój małych i średnich
• przedsiębiorstw" One Press 2009
• J. Tkaczyński, R. Willa, M. Świstak, "Leksykon funduszy Unii
Europejskiej" Beck 2009.
• Ogólny podręcznik: W. Molle "The Economics of European
Integration: Theory, Practice, Policy". Ashgate Publishing 2008.
Po co UE wspiera poszczególne
kraje i regiony?
Polityka Spójności UE
Budżet UE – skąd się biorą środki i na co są
wydawane?
3. Co dotychczas udało się zrobić? – Raporty Kohezyjne
III etapy polityki strukturalnej:
1. Etap wynikający z zapisów Traktatu Rzymskiego
(1957-1988)
2. Polityka po reformie Delorsa na podstawie traktatu o
Unii Europejskiej (1989-2006)
3. Polityka po roku 2007 (Strategia Lizbońska i Traktat
Konstytucyjny)
1.
2.
Krótki słownik
• Polityka strukturalna – tradycyjne pojęcie
odnoszące się do interwencji Wspólnoty,
używane od 1957
• Polityka regionalna – często zamienne użycie
gdyż
podstawową
„strukturą”
na
jaką
zorientowana jest interwencja to regiony a
kryteria wybory sfer interwencji są także
regionalne.
• Polityka spójności – ukierunkowanie na
podstawowy
cel
interwencji
jaką
jest
zmniejszanie zróżnicowania w UE.
Traktat Rzymski
• Państwa członkowskie pragną
wzmocnienia jedności swoich gospodarek
i zabezpieczenia ich harmonijnego
rozwoju, poprzez redukowanie
zróżnicowań istniejących między
regionami oraz łagodzenia zacofania mniej
uprzywilejowanych regionów
Traktat rzymski
• Art.2 „Zadaniem Wspólnoty jest, przez
ustanowienie wspólnego rynku i stopniowe
zbliżanie polityk gospodarczych Państw
Członkowskich, popieranie w całej Wspólnocie
harmonijnego rozwoju działalności
gospodarczej, stałego i zrównoważonego
wzrostu, zwiększonej stabilności,
przyspieszonego podwyższania poziomu życia
oraz ściślejszych związków między Państwami
Członkowskimi.”
Dlaczego już Traktat Rzymski?
•
•
•
•
•
•
•
•
12 lat od końca wojny
Sukces EWWiS
Rosnąca rola USA
NATO vs UW
Plan Marshalla
Powołanie RWPG (1949)
Dominacja ceł w polityce handlowej
Pozyskanie głosów elektoratu wiejskiego
Instrumenty
• Europejski Fundusz Społeczny(EFS)-1958
• Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji
Rolnictwa (EFOiGR) – 1958
• Europejski Fundusz Rozwoju
Regionalnego – 1975
• Dyrekcja Generalna ds. Polityki
Regionalnej - 1967
Jak to zmierzyć?
• Spójność w różnych ujeciach:
– Gospodarczo: PKB na mieszkańca wg. PPP
– Społecznie: stopa bezrobocia oraz wskaźnik
zatrudnienia
– Terytorialnie (przestrzennie) – dostępność
terytorialna za pomocą komunikacji szynowej,
drogowej i lotniczej oraz syntetycznie.
Po co nam polityka spójności?
• Kontekst: system anglosaski (USA, Kanada, Wielka
Brytania) vs system kontynentalnej Europy Zachodniej
(głównie „stare” kraje UE)
• System anglosaski: otwartość na wprowadzanie
nowych nowych pomysłów gospodarczych
wychodzących od przedsiębiorców, najbardziej
nowatorskie innowacje ze strony startupów.
• Europa: j.w. plus interesariusze – instytucje mające
chronić uczestników procesu gospodarowania. Brak
elastyczności ma być kompensowany wyrafinowaniem
technologicznym(Phelps, 2006). Polityka spójności
może być postrzegana jako jedna z takich instytucji.
Czy polityka spójności dławi
dynamizm?
• Jak to porównać?
• Propozycja Phelpsa: swoboda podejmowania
decyzji w pracy, rotacja firm na giełdzie, liczba
patentów i nasilenia działalności badawczorozwojowej
• Swedenborg (2008) porównanie Szwecji z USA:
Klin podatkowy powoduje wypieranie producentów
z rynku i zastępowanie jej mniej efektywną pracą
domową oraz spłaszczenie płac podnosi płace
osób słabiej wykwalifikowanych co utrudnia
rozwój małych firm usługowych.
Spójność vs dochód
• Im wyższe PKB tym niższe rozwarstwienie
dochodów – słabe potwierdzenie tej tezy
dla UE, w USA wręcz przeciwnie.
Przyczyny wyższego poziomu PKB w
USA: wyższe wykorzystanie i wydajność
pracy gdy w UE brak elastyczności plus
lepsze „otoczenie biznesu” (Keereman,
Steinlein, 2006)
• Im większa spójność tym niższa
konkurencyjność – wpływ klina
podatkowego (Bieńkowski, 2010).
Case study
• Czy polityka spójności przynosi spodziewane
efekty? Chcemy prześledzić to na podstawie
wstępnych wyników jednego z najbardziej
obleganych programów wspartych z EFRR – PO
IG.
• Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka:
„Program ma zachęcić firmy do prowadzenia
działalności badawczo-rozwojowej, transferu
rozwiązań z sektora nauki do biznesu, a także
pomiędzy przedsiębiorstwami, zakupów i
wdrożenia wyników prac badawczorozwojowych, a następnie ich realizacji”
Jak to działa w Polsce?
Za czym kolejka ta stoi?
Punkt wyjścia
• Dynamika rozwoju infrastruktury sieciowej
– wysoka – styczeń’08/09 – wzrost liczby
szerokopasmowych łącz stałych 5% - 3
miejsce w Europie, choć na 100
mieszkańców tylko nieco powyżej 50%
średniej UE (dane MSWiA)
• Ale problem: co z zawartością? Cele
korzystania: 42,3% komunikacja (wiele
substytutów), informacje o towarach
32,6%, usługi turystyczne 14%, gry 12,4%.
Przesłanki do działania
• Odpowiedź na diagnozę - wspomóc tworzenie i
udostępnianie zawartości – e-usługi. Motorem
działania są mali przedsiębiorcy, najczęściej z
małym lub bez kapitału – pozwólmy im
wystartować! Wyrównajmy i dajmy szanse!
• Odpowiedź: Działanie 8.1 w ramach Programu
Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka. Budżet
390 mln EUR (można by kupić milion laptopów!).
Dotacje 85% wszelakich nakładów dla nowych
firm na projekt wdrażający e-usługę.
Rakietowy start!
3500
3000
2500
2000
Liczba wniosków
Przyznane
1500
1000
500
0
I nabór 2008
I nabór 2009
II nabór 2009
Średnia kwota przyznanej dotacji: 642 tys. zł
III nabór 2009
Źródło: PARP
Efekty
• Przykładowe projekty z II naboru:
• Zjedz24.pl interaktywnym medium dla rynku gastronomicznego
• EpisodicPlayer - internetowa platforma gier epizodycznych z
obsługą społeczności fanów gier epizodycznych (serialowych)
• www.niejadewciemno.pl - stworzenie serwisu automatycznej
rezerwacji on-line usług turystycznych
• Elektroniczny Kalendarz Dni Wolnych na Świecie
• Stworzenie aplikacji wirtualnego konsultanta ślubnego,
umożliwiającej kompleksowe zaplanowanie i zorganizowanie
ślubu / wesela
• E-PortalŚlubny.pl - największa polska baza WeddingResour
• Stworzenie internetowego serwisu automatycznej rezerwacji
usług związanych ze ślubami i weselami.
• E-usługa zdalnego zamówienia i opłacenia mszy świętej w
dowolnej intencji (e-msza)
Co z tego wynika?
• Wątpliwe aby wiele z tych usług przyniosło
rzeczywistą wartość dodaną
• Środki trafią głównie do dużych ośrodków,
producentów sprzętu i konsultantów
• Można poprawiać detale, ale czy egalitarne
podejście do dziedziny innowacyjności w IT/ebiznesie ma sens?
• Czy taki system nie tworzy zakłóceń rynku i nie
pogarsza warunków dla potencjalnie dobrych,
ale nie dotowanych inicjatyw?
Dylemat
• Phelps (2006): „System swobodnej
przedsiębiorczości jest tak skonstruowany,
że ułatwia i pobudza dynamizm, natomiast
system panujący na starym Kontynencie
przeszkadza i zniechęca do niego”.
• Czy polityka spójności może być
realizowana w taki sposób aby osiągnąć
swe cele a jednocześnie nie
przeszkadzać?
Projekt :
„Odpowiedź na wyzwania gospodarki opartej na
wiedzy: nowy program nauczania na WSHiP”.
Projekt współfinansowany ze środków Unii
Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu
Społecznego.