Unia Europejska

Czym jest Unia Europejska?

Unia Europejska to międzynarodowa organizacja gospodarczo - polityczna o charakterze ponadpaństwowym (może nałożyć na państwa członkowskie zobowiązania podjęte większością głosów)

Po co utworzono Unię Europejską?

• • • Obawa przed wybuchem kolejnej wojny, związanej z powojenną izolacją gospodarczą Niemiec.

Wzrost zagrożenia ze strony ZSRR Chęć szybkiej odbudowy gospodarek państw europejskich po 2giej wojnie światowej

Historia powstania UE

• • • • • • • • 1950 - Robert Schuman ogłosił tzw. "plan Schumana", (ścisła współpraca Francji i RFN w sektorze węgla i stali) 1951 - Traktat paryski - utworzenie, EWWiS (europejska wspólnota węgla i stali). 1957 - Traktaty rzymskie  utworzenie EWG (Europejska Wspólnota Gospodarcza) i Euratom (Europejska Wspólnota Energii Atomowej) 1965 - podpisanie traktatu fuzyjnego, (łączy władze wykonawcze EWWiS, EWG i Euroatomu) 1985 – Traktat z Schengen (stopniowe znoszenie kontroli granicznych)

1992 – Traktat z Maastricht - powołanie do życia Unii Europejskiej

2001 - Traktat Nicejski  przygotowanie UE do kolejnego, rozszerzenia - w 2004 roku do Unii przyjęto 10 nowych państw, w tym Polskę.

2007 - Traktat lizbońskiego 

reformy w UE

Historia Powstania UE

• • • EWWiS – Europejska Wspólnota Węgla i Stali EWG – Europejska Wspólnota Gospodarcza Euratom - (Koordynuje Europejską politykę pozyskiwania energii jądrowej)

Kraje UE – Państwa Założycielskie

Kraje UE - 1973

Kraje UE - 1981

Kraje UE - 1986

Kraje UE - 1990

Kraje UE - 1995

Kraje UE - 2004

Kraje UE - 2007

Kraje UE - 2013

Unia Europejska Dziś

28 państw członkowskich

Rada Unii Europejskiej

Główny organ decyzyjny UE, dawniej Rada Ministrów UE

• • Skład: Odpowiedni ministrowie państw członkowskich (zależy od tematu obrad) Zadania: • • Uchwalanie Prawa Unijnego Kierowanie polityką zagraniczną UE • Mianowanie członków innych organów

Siedziba Rady Unii Europejskiej w Brukseli

Rada Europejska

Instytucja nadrzędna wobec wszystkich organów UE

• • • Skład: Szefowie państw i rządów, ministrowie spraw zagranicznych, przewodniczący KE.

Na czele: Przewodniczący (Prezydent UE) Zadania: • Wytycznie kierunków rozwoju UE • Koordynacja polityki zagranicznej państw członkowskich • Podejmowanie decyzji w sprawie przyjęcia nowych członków Zbiera się co najmniej 2 razy w roku

Siedziba Rady Europejskiej w Brukseli

Komisja Europejska

Organ Wykonawczy

• • Skład: 28 komisarzy (po 1 z każdego kraju). Każdy odpowiada za jedną z dziedzin polityki UE Zadania: • • Kierowanie bieżącą polityką UE Przygotowanie aktów prawnych • wykonywanie budżetu • Nadzorowanie przestrzegania prawa unijnego • Reprezentowanie UE na arenie międzynarodowej

Siedziba Komisji Europejskiej w Brukseli

Parlament Europejski

• • Skład: Liczba przedstawicieli zależy od wielkości kraju (polska jest 3cia co do liczby europosłów (50), najwięcej – Niemcy (99)

Zadania:

• Uczestniczy w tworzeniu prawa • Uczestniczy w uchwalaniu budżetu • Kontrola Komisji Europejskiej (może udzielić wotum nieufności)

Siedziba Parlamentu Europejskiego w Strasburgu (Obrady Plenarne)

Siedziba Parlamentu Europejskiego w Brukseli (Komisje)

Często mylone

Rada Europejska Rada Unii Europejskiej Rada Europy

Zupełnie inne instytucje!

Co to jest…

• • • Kraj Członkowski – pełnoprawny członek UE Kraj Kandydujący – kraj, który złożył podanie o przyjęciem do UE (chciałby zostać członkiem UE) Kraj Stowarzyszony – Kraj leżący geograficznie w Europie, ale nie kandydujący do UE. Podpisuje z UE Umowę Stowarzyszeniową, czyli oficjalną umowę o współpracy (więcej niż ułatwienie handle I podróży – np. Korzystanie z funduszy unijnych)

Euro (€)

Kraje używające Euro, ale niebędące członkami UE • • W porozumieniu z UE: – Watykan – San Marino – Monako – (od 2014 roku) Andora Bez porozumienia z UE: – Czarnogóra – Kosowo

Warunki przystąpienia do strefy Euro • • • • Inflacja: w ciągu roku poprzedzającego badanie nie może przekraczać o więcej niż 1,5 pkt. procentowego inflacji trzech państw UE o najbardziej stabilnym poziomie cen Sytuacja fiskalna: Państwo nie może być objęte procedurą nadmiernego deficytu (EDP), (przekroczenie wskaźników dot. instytucji rządowych i samorządowych)(3% PKB w odniesieniu do deficytu, 60% PKB w odniesieniu do zadłużenia) Kurs Walutowy: Państwa członkowskie przez minimum dwa lata muszą bez poważnych odchyleń (max +/- 15% względem wyznaczonego kursu centralnego) brać udział w mechaniźmie ERMII. Ocena pomyślności wydawana jest przez EBC.

Stopy procentowe: W ciągu roku przed badaniem średnia nominalna długoterminowa stopa procentowa nie może przekraczać stopy procentowej 3 najbardziej stabilnych państw o więcej niż 2 pkt. procentowe.

Korzyści i koszty wprowadzenia Euro • • • • • • • • • KORZYŚCI

Zwiększenie konkurencyjności

(nowe firmy na naszym rynku)

Niższe oprocentowanie kredytów

(stopy procentowe w UE niższe niż w Polsce)

Większa stabilność gospodarcza Zachowanie niskiej inflacji

Zyskanie na znaczeniu w innych instytucjach europejskich (najściślejszy krąg UE)

Zanik ryzyka kursowego

(Eksporterzy i importerzy nie będą musieli obawiać się wahań kursu) Spadną koszty podróży i zniknie konieczność wymiany walut

Łatwość w porównywaniu cen Dopełnienie integracji z UE

• • • KOSZTY W przypadku kryzysu polska będzie musiała złożyć się na następną “Grecję" Współodpowiedzialność za stabilność strefy euro Rada polityki pieniężnej nie będzie mogła decydować o wysokości stóp procentowych (rozruszanie gospodarki)

Strefa Schengen

• • • • Znosi kontrolę przekraczających granice między państwami członkowskimi Wzmacnia współpracę w zakresie bezpieczeństwa i polityki azylowej (udzielanie azylu) Dotyczy również współpracy przygranicznej.

Porozumienie zawarto 14 czerwca 1985 w Schengen, w Luksemburgu

Państwa należące do strefy Schengen

Programy UE dla młodzieży

• Uczenie się przez całe życie (ang. Lifelong Learning Programme - LLP) – następca programów Erasmus i Socrates. W jego skład wchodzą: –

Program Comenius

Wzmocnienie współpracy pomiędzy organizacjami odpowiedzialnymi za regionalną politykę oświatową Indywidualne wyjazdy uczniów, (mobilność uczniów szkół średnich) –

Program Erasmus

Wymiany uczniów szkół wyższych –

Program Grundtvig

Propagowanie wiedzy na temat kultury, tradycji i języków państw członkowskich, oraz historii i funkcjonowania UE (dla dorosłych) –

Program Leonardo da Vinci

Promocja i poprawa systemów kształcenia i szkolenia zawodowego.

–

Program Jean Monnet

Projekt KE dla uczelni państw członkowskich. Ma ułatwiać wprowadzanie studiów dotyczących integracji europejskiej poprzez dotacje na “rozruch” (np. wykłady I zajęcia o UE).

Unia – za i przeciw

• • • • ZA Poprawa poziomu życia Wsparcie finansowe (dotacje) Uproszczenie kontaktów międzynarodowych, podróży, handle Programy UE wspomagające młodzież, dorosłych i wiele innych grup społecznych.

• • • PRZECIW Niektóre uchwały UE mogą być dla nas niekorzystne (np. pakiet klimatyczny) Oddanie części suwerenności władzy unijnej Konieczność płacenia składki członkowskiej

Bibliografia

• “Vademecum: Wiedza o Społeczeństwie – egzamin gimnazjalny”, Gdynia 2011, wyd. Operon, ISBN 978-83-7650-525-2 • • • •

Ilustracje:

Google Earth (program komputerowy firmy Google) http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/354118,Budzet-UE-133-miliardy euro-takie-sa-plany-Komisji-Europejskiej http://wiadomosci.wp.pl/gid,9196243,kat,7631,title,Parlament Europejski-w-Strasburgu,galeria.html?ticaid=11181a http://mapy.pomocnik.com/foto/Siedziba-Parlamentu-Europejskiego-w Brukseli-Belgia/