Transcript مقاله: موضوعات اخلاقی وحقوقی در مراقبت از بیماران روانی
Slide 1
عنوان :
موضوعات اخالقي وحقوقي در مراقبت از بيماران رواني
نويسنده :
سعيد پهلوان زاده
(عضو هيئت علمي گروه روانپرستاري دانشگاه علوم پزشكي اصفهان )
Slide 2
مقدمه :
حقوق بشر مهمترين بخش از حقوق افراد است كه به
طور مساوي به همه افراد بشر تعلق دارد وپیوند دهنده
حق آزادی و حقوق فردی افراد است که باید به آن توجه
شود.
Slide 3
در حيطه ارائه مراقبت درماني ،قسمتي ازحقوق يك بيمار مربوط
به وظايف پرستار است.وظيفه اساس ي پرستاران ارائه خدمات
مراقبتي به همه بيماران بدون توجه به نژاد ،جنسيت،طبقه
تحصيالت،زبان،سن،مليت،ميزان فرهنگي و اجتماعي،
درآمد،وضعيت باليني ،ناتواني ذهني يا فيزيكي ويا زمينه مذهبي
مي باشد.لذا به نظر مي رسد در بيمارستانها به علت نوع كار وتعدد
وظائف ،تعداد كم پرستاران و شيفت هاي متعدد آنها،پيچيدگي
روشهاي درمان و مراقبت،ازدحام بيماران وهمراهان بيمار در بخش
ها به شكل ناخواسته سبب شده است كه به طور كامل حقوق
بيماران رعايت نشود.
Slide 4
*موضوعات قانوني مهم تاثير گذار بر پرستاران ومددجويان روانپزشكي
از دیدگاه قانون ،روانپزشک بالینی در دو زمینه مجزا عمل می کند ) 1 :درمان
قانونی (نظيرارزیابی برای انواع مختلف کفایت روانی).
) 2ارزیابی های
درمان بیمار رابطه ای توأم با اعتماد را که وظایف ومسئوولیتهایی خاص بر دوش روانپزشک معالج
می گذارد ،در بر می گيرد مثل:
الف)اخذ رضايت آگاهانه :
رضايت آگاهانه مناسب مستلزم اين است كه به بيمار در مورد درمان خاص ،درمانهاي جانشين
،خطرات ومنافع احتمالي آنها ونتايج رضايت ندادن آگاهي داده شود( .روش درمانی که بدون
رضایت آگاهانه باشد عالوه بر ایراد ضرب و جرح ،سهل انگاری حرفه ای هم محسوب می
شود)
ب)حفظ رازداري :رازداري شرط اصلي رابطه درماني است والزم است كه توسط اعضاي كادر
درماني ،ناظرين باليني،مشاورين،وكيل بيمار به ويژه پرستاران رعايت شود.
Slide 5
پ)قوانين حاكم بر بستري كردن:
پذيرش بيماران رواني دربيمارستان به صورت غيررسمی (بیمار برای
بستری شدن وترک بیمارستان مختار است) ،داوطلبانه(بستری بنا به
توصیه پزشک معالج یاتصمیم شخص ی است) واجباري
است.درپذيرش اجباري،بيمار در معرض خطر خودكش ي يا دیگر كش ي
قرار دارد ودر نتيجه براي خود يا ديگران خطرناك است،و به دليل
آنكه بيماران نيازخود را براي بستري شدن تشخيص نمي
دهند،درخواست پذيرش در بيمارستان رابايد يكي ازبستگان
بيمارامضاءنمايد.
Slide 6
ت)حق درمان :
در بين حقوق بيماران ،استاندارد كيفيت مراقبت ،از حقوق اساس ي محسوب مي شود.
حق معاف بودن از مصرف زياد ياغيرضروري دارو،حق برخورداري از محيطي كه حداقل محدوديت را
داشته باشد،حق معاف بودن از درمان با شوك برقي وساير روشهاي درماني و .......در قوانين
جديدروانپزشكي منظور شده است.
حق امتناع از درمان،اصلی قانونی است که بر طبق آن به جزدر موارداضطراری(مثل
جلوگیری ازمرگ یا صدمه جدی)....نمیتوان بیمار را بر خالف میلش به پذیرش درمان
مجبور نمود.
ث)راههاي درماني جايگزين با حداقل محدوديت:
این حق شاید قانونی ترین حقوق مدنی باشد ؛طبق اين اصل بيماران حق دارند باروشهاي
درماني،همراه با حداقل محدوديت كه براي تاثير باليني ضروري است درمان شوند.بنابراین اگر
بیماری را که میتوان به صورت سرپایی درمان نمود،نباید از بستری کردن اجباری استفاده کرد.
Slide 7
ج)حق رد درمان:یکی از بحث انگيزترین مطالب حقوقی در روانپزشکی امروز
حق رد درمان است .تمام مددجويان داراي حق رد درمان مي باشند.اگر چه
در موقعيتهاي اورژانس ي ،مي توان به مددجو دارو داد يا به وسيله جداسازي
يا مهار كردن اورا محدود نمود.دستورالعمل مؤسسه در موقعيتها مهم است.
چ)سهل انگاري حرفه اي در پزشكي :
سهل انگاري حرفه اي را ميتوان وقوع رويدادهايي در كار حرفه اي كه منجر
به صدمه ديدن بيمار شود ونتيجه فقدان مهارت ومراقبت روانپزشك مي
ً
باشد ،تعريف نمود .اين عمل لزوما باقصدآسيب زدن به بيمار همراه نيست
ً
ومعموال معيار مراقبت در موارد سهل انگاري حرفه اي از سوي شاهدان
ٌ
متخصص تعيين مي شود .مثالرهاسازی()Derelictionیا صدمه(Damage
)انحرافی از معیار مراقبت است که ممکن است به دلیل بی مباالتی ،بیکفایتی،درمان
نامناسب ،قصور در اخذ رضایت مناسب یا وارد شدن آسیب به بیمار باشد؛که باید
اثبات شود.
Slide 8
ح)مراقبت حساب شده :
تجويز دارو توام با سهل انگاري شامل تجويز دارو بادوزي فراتر از مقادير توصيه شده
وسپس عدم تنظيم سطح دارو در حد درماني،مخلوط كردن غير معقول
مي
داروها،تجويز دارو در مواردي كه ضروري نيست و.......
باشد.لذاروانپزشكاني كه دارو تجويز مي نمايند بايد تشخيص،خطرات ومزاياي دارو
را با استدالل وتا جايي كه شرايط اجازه ميدهد براي بيماران توضيح دهند.
همچنين در درمان دوگانه روانپزشک درمان دارویی را انجام میدهد ویک درمانگر غير
پزشک به رواندرمانی بیمار می پردازد؛لذا وقتي روانپزشك در رابطه با يك متخصص
ديگر بهداشت رواني نقش همكار يا ناظر را پيدا مي كند،بايد وقت كافي صرف كند تا
مطمئن شودمراقبت مناسب انجام شده است واو بايد نقش ي فراتر از يك تكنسين
دارويي داشته باشد.مراقبت پراکنده که در آن روانپزشک فقط به تجویز دارو می پردازد ودر عين حال از
وضعیت بالینی کلی بیماربی خبر
منجرشود.
می ماند،درمانی زیر استاندارد رافراهم مینمایدکه ممکن است به اقامه دعوا
Slide 9
خ)حق مالقات :
بيماران حق دارند در ساعات مناسب ،مالقات كننده داشته باشند،اگر چه گاهي
شرايط باليني بيمار مناسب براي مالقات نيست.از طرفی باید توجه داشت که
برخی از مالقات های زیانبخش را میتوان منع کرد(مانند وقتی که یکی از بستگان
.
آورد)
می
قاچاق
داروی
او
برای
بیمار
د)موقعيتهاي باليني پر خطر:
)1اختالل حركتي ديررس:
تخمين زده می شود که حداقل 10تا 20درصد بیماران تحت درمان با داروهای
نورولپتیک به نحوی دچار اختالل حركتي ديررس میشوند؛ لذا قصور در ارتباط با
اين اختالل مبتني بر عدم ارزيابي صحيح بيمار ،عدم اخذ رضايت آگاهانه
،قصوردر تشخيص اختالل بيماروعدم نظارت بر وضعيت بيمار بوده است
.بنابراین عدم انجام مرتب معاينات جسمي وآزمونهاي آزمايشگاهي،تجويزنامناسب
چند دارو به طور همزمان و.........ميتواند منجر به بروز چنين اختاللي گردد.
Slide 10
)2بیماران انتحاري:
آسیب پذیرترین گروهاي مستعد به خودكشي،سالمندان وجوانان سنین 15-24
سال است.ارزیابي خطرخودكشي یكي ازپیچیده ترین تكالیف بالیني بسیار
دشوار روانپزشكي است.هیچ معیار تخصصي براي پیش بیني این كه چه
كسي خودكشي خواهد كرد وجود ندارد ،اما متعاقب ارزیابي روانپزشكي
جامع فقط میتوان از لحاظ بالیني درجه خطر خودكشي راتعیین نمود.طبق
قانون،خودكشي در صورتي كه قابل پیش بیني باشد میتوان ازآن جلوگیري
كرد.قابلیت پیش بیني نباید با قابلیت پیشگیري اشتباه شود.
)3بیماران خشن:نخستین كار در ارزیابي رفتار خشن تعیین علت آن است.
اگر بیمار تهدید كند كه به شخص دیگر آسیب خواهد رساند،روانپزشك
مداخالتي نظیربستري سازي اجباري،هشداربه قرباني تهدید احتمالي،مطلع
نمودن پلیس ،تغییردارو ومالقات بیماردر فواصل كوتاه تر مي نماید .اگر
روانپزشگ در مورد اعمال خشونت بار بیمار میتوانسته كاري براي
محافظت عموم مردم انجام دهدممكن است به دلیل قصوردر این امربر علیه
اواقامه دعوا شود.
Slide 11
ذ)حق ارتباط:
به طور كلي بيماران بايدبتوانند آزادانه از طريق پست يا تلفن با دنياي خارج ارتباط
ً
ي
برقراركنند،اما اين حق بسته به محل تا درجاتي فرق مي كند مثالبيمار كه به اتهام
تلفن هاي تهديد آميز وآزاردهنده بستري است،نبايد دسترس ي نامحدود به تلفن
ً
داشته باشد.اما اصوال بيماران بايد بتوانند تلفن خصوص ي بكنند .از طرفي
بيمارستانهابهتر است به ميزان كافي كاغذ،پاكت وتمبر در اختيار بيماران قرار دهند
وكادر آنها نبايد نامه هاي ورودي وخروجي آنها را باز كنند.
ر)حقوق شخص ي :
بيماران چندين نوع حق شخص ي دارندعالوه بررازداري،آنان مجازندحمام ودوش
شخص ي داشته باشند ،براي لباس وسايرمتعلقات خودمكان امني دراختيارشان قرار
گيردوفضاي كافي براي آنان در نظر گرفته شود.همچنين حق دارندلباس خود
رابپوشندوپول خود راهمراه داشته باشند.
Slide 12
ز)حقوق اقتصادي :
ً
جدا ازمالحظات خاص مربوط به عدم صالحيت،بيماران رواني كال ميتوانند
امور مالي خود را اداره كنند.يكي از ويژگيهاي حقوق اقتصادي اين است
ً
كه اگر بيمار در مؤسسه كاري انجام ميدهد(مثال باغباني)بايد درمقابل آن
پول دريافت كند.
ژ)جدا سازي ومهاركردن :
جداسازي يعني ايزوله كردن يك شخص در يك اطاق،ومهار كردن يعني
شيميايي (دارو) يا مكانيكي براي كنترل فعاليت فيزيكي
بكاربردن وسائل ً
مددجو .لذا عمومانظر دادگاهها اين است كه مهار كردن وجداسازي
فقط در صورتي بايدانجام شودكه بيمار خطري براي آسيب رساندن به
خودش يا ديگران ايجاد ميكند وهيچ گزينه محدودكننده ديگري موجود
نباشد.
Slide 13
س)عدم كفايت :
وقتي خود ـ مديريتي مددجو آنقدر آسيب ببيند كه او درمعرض خطر
باشد،دادگاه عدم كفايت مددجو را تعيين مي نمايد ويك قيم قانوني
تعيين ميشود.تشخيص بيماري رواني به تنهايي براي اعالم حكم بي
كفايتي كافي نيست،بلكه بيماري رواني بايد موجب اختالل قضاوت در
موضوع مورد نظر شده باشد.كس ي كه به عنوان قيم اموال كس ي
انتخاب ميشود،حق وصيت براي اورا ندارد.وقتي فرد بي كفايت
شناخته شداز حقوق خاص ي محروم ميشودنظير :نميتواند قرارداد
ببندد،ازدواج كند،اقدام به طالق نمايد،رانندگي كند،امور مالي خودرا
اداره كند يا به حرفه خود ادامه دهد.
Slide 14
ش)توانايي وكفايت وصيت كردن وعقد قرارداد:
روانپزشكان براي ارزيابي توانايي وكفايت وصيت كردن بيماران
بايد سه نوع توانايي روانشناختي را بررس ي نمايند:
)1بيمار بايد ماهيت ووسعت دارائيش رابداند.
)2بيماربايد بداندكه در حال وصيت كردن است.
)3وراث طبيعي خود(همسر،فرزندان وبستگان)رابشناسد.
Slide 15
*موضوعات اخالقي در مراقبت از مددجويان روانپزشكي :
اخالق در روانپزشكي به اصول حاكم بر رفتار روانپزشكان ونيز ساير
متخصصان بهداشت رواني اطالق مي شود.
پرستاري وهمچنين روانپرستاري از اصول اخالقي وقانوني تبعيت
كنند.
اصول اخالقي قابل اجرا در روانپرستاري وروانپزشكي شامل:
خود مختاري ،عدم زيانبخش ي ،خيرخواهي ،راستگويي ،رازداري،
عمل به قول ،عدالت ،معنويت و..........ميباشند.
مي
Slide 16
* اصولي كه از انجمن پزشكي آمريكا به عنوان معيارهايي براي سلوك
ورفتار پزشكان اقتباس شده اند عبارتند از:
)1روانپزشك نبايد با بهره كش ي از بيمار نيازهاي خودرا برآورده كند.
)2روانپزشك نبايد با سياستهاي حذف،جداسازي يا تحقير بيماران به داليل
قوميت،نژاد ،اعتقادات و....همكاري نمايد.
)3روانپزشك بايد با صداقت با بيماران وهمكاران برخورد كند.
)4سوابق روانپزشكي وحتي داده هاي شناسايي فرد بيماررا بايد با نهايت دقت
حفظ نمايد.
Slide 17
)5روانپزشك فقط با اجازه بيمار يا تحت الزامات قانوني متناسب •
ميتواند اطالعات محرمانه راافشاءنمايد.
)6وارد كردن والدين يا قيم افراد صغير در روند درمان در موارد لزوم
مستلزم قضاوت باليني دقيق روانپزشك است.
)7روانپزشك بايد مطمئن شود متخصصيني كه با آنها سروكار دارند
عضو شناخته شده باشندوصالحيت انجام وظايف محوله را دارند.
)8هر گونه رابطه تجاري با بيمار غير اخالقي است.
)9هرگونه تصميم گيري باليني بايد بر مبناي مصلحت بيمار
اتخاذ شود،ايدئولوژي روانپزشك بايد تا حد امكان نقش ي
ناچيز در چنين تصميم گيري داشته باشد.
Slide 18
)10روانپزشك بايد انواع روشهاي درماني رابراي درمان •
بيماري مددجويش توضيح دهد واجازه دهدبيمار در مورد سير
درمان خودش تصميم بگيرد ودرماني راتوصيه كند كه تصور
كند بيشتر به نفع بيمار است.
)11به طور كلي روانپزشكان هيچ گاه نبايد بيرون از مطب در
مورد بيمارانشان صحبت نمايند.
ً
)12براي روانپزشك برقراري رابطه جنس ي با بيمار واضحا غير
اخالقي است و براي محكوميت آنها از قوانين جنايي نظير
تجاوز به عنف ،اتهام تهاجم جنس ي وايراد ضرب وجرح
و....استفاده شده است.
عنوان :
موضوعات اخالقي وحقوقي در مراقبت از بيماران رواني
نويسنده :
سعيد پهلوان زاده
(عضو هيئت علمي گروه روانپرستاري دانشگاه علوم پزشكي اصفهان )
Slide 2
مقدمه :
حقوق بشر مهمترين بخش از حقوق افراد است كه به
طور مساوي به همه افراد بشر تعلق دارد وپیوند دهنده
حق آزادی و حقوق فردی افراد است که باید به آن توجه
شود.
Slide 3
در حيطه ارائه مراقبت درماني ،قسمتي ازحقوق يك بيمار مربوط
به وظايف پرستار است.وظيفه اساس ي پرستاران ارائه خدمات
مراقبتي به همه بيماران بدون توجه به نژاد ،جنسيت،طبقه
تحصيالت،زبان،سن،مليت،ميزان فرهنگي و اجتماعي،
درآمد،وضعيت باليني ،ناتواني ذهني يا فيزيكي ويا زمينه مذهبي
مي باشد.لذا به نظر مي رسد در بيمارستانها به علت نوع كار وتعدد
وظائف ،تعداد كم پرستاران و شيفت هاي متعدد آنها،پيچيدگي
روشهاي درمان و مراقبت،ازدحام بيماران وهمراهان بيمار در بخش
ها به شكل ناخواسته سبب شده است كه به طور كامل حقوق
بيماران رعايت نشود.
Slide 4
*موضوعات قانوني مهم تاثير گذار بر پرستاران ومددجويان روانپزشكي
از دیدگاه قانون ،روانپزشک بالینی در دو زمینه مجزا عمل می کند ) 1 :درمان
قانونی (نظيرارزیابی برای انواع مختلف کفایت روانی).
) 2ارزیابی های
درمان بیمار رابطه ای توأم با اعتماد را که وظایف ومسئوولیتهایی خاص بر دوش روانپزشک معالج
می گذارد ،در بر می گيرد مثل:
الف)اخذ رضايت آگاهانه :
رضايت آگاهانه مناسب مستلزم اين است كه به بيمار در مورد درمان خاص ،درمانهاي جانشين
،خطرات ومنافع احتمالي آنها ونتايج رضايت ندادن آگاهي داده شود( .روش درمانی که بدون
رضایت آگاهانه باشد عالوه بر ایراد ضرب و جرح ،سهل انگاری حرفه ای هم محسوب می
شود)
ب)حفظ رازداري :رازداري شرط اصلي رابطه درماني است والزم است كه توسط اعضاي كادر
درماني ،ناظرين باليني،مشاورين،وكيل بيمار به ويژه پرستاران رعايت شود.
Slide 5
پ)قوانين حاكم بر بستري كردن:
پذيرش بيماران رواني دربيمارستان به صورت غيررسمی (بیمار برای
بستری شدن وترک بیمارستان مختار است) ،داوطلبانه(بستری بنا به
توصیه پزشک معالج یاتصمیم شخص ی است) واجباري
است.درپذيرش اجباري،بيمار در معرض خطر خودكش ي يا دیگر كش ي
قرار دارد ودر نتيجه براي خود يا ديگران خطرناك است،و به دليل
آنكه بيماران نيازخود را براي بستري شدن تشخيص نمي
دهند،درخواست پذيرش در بيمارستان رابايد يكي ازبستگان
بيمارامضاءنمايد.
Slide 6
ت)حق درمان :
در بين حقوق بيماران ،استاندارد كيفيت مراقبت ،از حقوق اساس ي محسوب مي شود.
حق معاف بودن از مصرف زياد ياغيرضروري دارو،حق برخورداري از محيطي كه حداقل محدوديت را
داشته باشد،حق معاف بودن از درمان با شوك برقي وساير روشهاي درماني و .......در قوانين
جديدروانپزشكي منظور شده است.
حق امتناع از درمان،اصلی قانونی است که بر طبق آن به جزدر موارداضطراری(مثل
جلوگیری ازمرگ یا صدمه جدی)....نمیتوان بیمار را بر خالف میلش به پذیرش درمان
مجبور نمود.
ث)راههاي درماني جايگزين با حداقل محدوديت:
این حق شاید قانونی ترین حقوق مدنی باشد ؛طبق اين اصل بيماران حق دارند باروشهاي
درماني،همراه با حداقل محدوديت كه براي تاثير باليني ضروري است درمان شوند.بنابراین اگر
بیماری را که میتوان به صورت سرپایی درمان نمود،نباید از بستری کردن اجباری استفاده کرد.
Slide 7
ج)حق رد درمان:یکی از بحث انگيزترین مطالب حقوقی در روانپزشکی امروز
حق رد درمان است .تمام مددجويان داراي حق رد درمان مي باشند.اگر چه
در موقعيتهاي اورژانس ي ،مي توان به مددجو دارو داد يا به وسيله جداسازي
يا مهار كردن اورا محدود نمود.دستورالعمل مؤسسه در موقعيتها مهم است.
چ)سهل انگاري حرفه اي در پزشكي :
سهل انگاري حرفه اي را ميتوان وقوع رويدادهايي در كار حرفه اي كه منجر
به صدمه ديدن بيمار شود ونتيجه فقدان مهارت ومراقبت روانپزشك مي
ً
باشد ،تعريف نمود .اين عمل لزوما باقصدآسيب زدن به بيمار همراه نيست
ً
ومعموال معيار مراقبت در موارد سهل انگاري حرفه اي از سوي شاهدان
ٌ
متخصص تعيين مي شود .مثالرهاسازی()Derelictionیا صدمه(Damage
)انحرافی از معیار مراقبت است که ممکن است به دلیل بی مباالتی ،بیکفایتی،درمان
نامناسب ،قصور در اخذ رضایت مناسب یا وارد شدن آسیب به بیمار باشد؛که باید
اثبات شود.
Slide 8
ح)مراقبت حساب شده :
تجويز دارو توام با سهل انگاري شامل تجويز دارو بادوزي فراتر از مقادير توصيه شده
وسپس عدم تنظيم سطح دارو در حد درماني،مخلوط كردن غير معقول
مي
داروها،تجويز دارو در مواردي كه ضروري نيست و.......
باشد.لذاروانپزشكاني كه دارو تجويز مي نمايند بايد تشخيص،خطرات ومزاياي دارو
را با استدالل وتا جايي كه شرايط اجازه ميدهد براي بيماران توضيح دهند.
همچنين در درمان دوگانه روانپزشک درمان دارویی را انجام میدهد ویک درمانگر غير
پزشک به رواندرمانی بیمار می پردازد؛لذا وقتي روانپزشك در رابطه با يك متخصص
ديگر بهداشت رواني نقش همكار يا ناظر را پيدا مي كند،بايد وقت كافي صرف كند تا
مطمئن شودمراقبت مناسب انجام شده است واو بايد نقش ي فراتر از يك تكنسين
دارويي داشته باشد.مراقبت پراکنده که در آن روانپزشک فقط به تجویز دارو می پردازد ودر عين حال از
وضعیت بالینی کلی بیماربی خبر
منجرشود.
می ماند،درمانی زیر استاندارد رافراهم مینمایدکه ممکن است به اقامه دعوا
Slide 9
خ)حق مالقات :
بيماران حق دارند در ساعات مناسب ،مالقات كننده داشته باشند،اگر چه گاهي
شرايط باليني بيمار مناسب براي مالقات نيست.از طرفی باید توجه داشت که
برخی از مالقات های زیانبخش را میتوان منع کرد(مانند وقتی که یکی از بستگان
.
آورد)
می
قاچاق
داروی
او
برای
بیمار
د)موقعيتهاي باليني پر خطر:
)1اختالل حركتي ديررس:
تخمين زده می شود که حداقل 10تا 20درصد بیماران تحت درمان با داروهای
نورولپتیک به نحوی دچار اختالل حركتي ديررس میشوند؛ لذا قصور در ارتباط با
اين اختالل مبتني بر عدم ارزيابي صحيح بيمار ،عدم اخذ رضايت آگاهانه
،قصوردر تشخيص اختالل بيماروعدم نظارت بر وضعيت بيمار بوده است
.بنابراین عدم انجام مرتب معاينات جسمي وآزمونهاي آزمايشگاهي،تجويزنامناسب
چند دارو به طور همزمان و.........ميتواند منجر به بروز چنين اختاللي گردد.
Slide 10
)2بیماران انتحاري:
آسیب پذیرترین گروهاي مستعد به خودكشي،سالمندان وجوانان سنین 15-24
سال است.ارزیابي خطرخودكشي یكي ازپیچیده ترین تكالیف بالیني بسیار
دشوار روانپزشكي است.هیچ معیار تخصصي براي پیش بیني این كه چه
كسي خودكشي خواهد كرد وجود ندارد ،اما متعاقب ارزیابي روانپزشكي
جامع فقط میتوان از لحاظ بالیني درجه خطر خودكشي راتعیین نمود.طبق
قانون،خودكشي در صورتي كه قابل پیش بیني باشد میتوان ازآن جلوگیري
كرد.قابلیت پیش بیني نباید با قابلیت پیشگیري اشتباه شود.
)3بیماران خشن:نخستین كار در ارزیابي رفتار خشن تعیین علت آن است.
اگر بیمار تهدید كند كه به شخص دیگر آسیب خواهد رساند،روانپزشك
مداخالتي نظیربستري سازي اجباري،هشداربه قرباني تهدید احتمالي،مطلع
نمودن پلیس ،تغییردارو ومالقات بیماردر فواصل كوتاه تر مي نماید .اگر
روانپزشگ در مورد اعمال خشونت بار بیمار میتوانسته كاري براي
محافظت عموم مردم انجام دهدممكن است به دلیل قصوردر این امربر علیه
اواقامه دعوا شود.
Slide 11
ذ)حق ارتباط:
به طور كلي بيماران بايدبتوانند آزادانه از طريق پست يا تلفن با دنياي خارج ارتباط
ً
ي
برقراركنند،اما اين حق بسته به محل تا درجاتي فرق مي كند مثالبيمار كه به اتهام
تلفن هاي تهديد آميز وآزاردهنده بستري است،نبايد دسترس ي نامحدود به تلفن
ً
داشته باشد.اما اصوال بيماران بايد بتوانند تلفن خصوص ي بكنند .از طرفي
بيمارستانهابهتر است به ميزان كافي كاغذ،پاكت وتمبر در اختيار بيماران قرار دهند
وكادر آنها نبايد نامه هاي ورودي وخروجي آنها را باز كنند.
ر)حقوق شخص ي :
بيماران چندين نوع حق شخص ي دارندعالوه بررازداري،آنان مجازندحمام ودوش
شخص ي داشته باشند ،براي لباس وسايرمتعلقات خودمكان امني دراختيارشان قرار
گيردوفضاي كافي براي آنان در نظر گرفته شود.همچنين حق دارندلباس خود
رابپوشندوپول خود راهمراه داشته باشند.
Slide 12
ز)حقوق اقتصادي :
ً
جدا ازمالحظات خاص مربوط به عدم صالحيت،بيماران رواني كال ميتوانند
امور مالي خود را اداره كنند.يكي از ويژگيهاي حقوق اقتصادي اين است
ً
كه اگر بيمار در مؤسسه كاري انجام ميدهد(مثال باغباني)بايد درمقابل آن
پول دريافت كند.
ژ)جدا سازي ومهاركردن :
جداسازي يعني ايزوله كردن يك شخص در يك اطاق،ومهار كردن يعني
شيميايي (دارو) يا مكانيكي براي كنترل فعاليت فيزيكي
بكاربردن وسائل ً
مددجو .لذا عمومانظر دادگاهها اين است كه مهار كردن وجداسازي
فقط در صورتي بايدانجام شودكه بيمار خطري براي آسيب رساندن به
خودش يا ديگران ايجاد ميكند وهيچ گزينه محدودكننده ديگري موجود
نباشد.
Slide 13
س)عدم كفايت :
وقتي خود ـ مديريتي مددجو آنقدر آسيب ببيند كه او درمعرض خطر
باشد،دادگاه عدم كفايت مددجو را تعيين مي نمايد ويك قيم قانوني
تعيين ميشود.تشخيص بيماري رواني به تنهايي براي اعالم حكم بي
كفايتي كافي نيست،بلكه بيماري رواني بايد موجب اختالل قضاوت در
موضوع مورد نظر شده باشد.كس ي كه به عنوان قيم اموال كس ي
انتخاب ميشود،حق وصيت براي اورا ندارد.وقتي فرد بي كفايت
شناخته شداز حقوق خاص ي محروم ميشودنظير :نميتواند قرارداد
ببندد،ازدواج كند،اقدام به طالق نمايد،رانندگي كند،امور مالي خودرا
اداره كند يا به حرفه خود ادامه دهد.
Slide 14
ش)توانايي وكفايت وصيت كردن وعقد قرارداد:
روانپزشكان براي ارزيابي توانايي وكفايت وصيت كردن بيماران
بايد سه نوع توانايي روانشناختي را بررس ي نمايند:
)1بيمار بايد ماهيت ووسعت دارائيش رابداند.
)2بيماربايد بداندكه در حال وصيت كردن است.
)3وراث طبيعي خود(همسر،فرزندان وبستگان)رابشناسد.
Slide 15
*موضوعات اخالقي در مراقبت از مددجويان روانپزشكي :
اخالق در روانپزشكي به اصول حاكم بر رفتار روانپزشكان ونيز ساير
متخصصان بهداشت رواني اطالق مي شود.
پرستاري وهمچنين روانپرستاري از اصول اخالقي وقانوني تبعيت
كنند.
اصول اخالقي قابل اجرا در روانپرستاري وروانپزشكي شامل:
خود مختاري ،عدم زيانبخش ي ،خيرخواهي ،راستگويي ،رازداري،
عمل به قول ،عدالت ،معنويت و..........ميباشند.
مي
Slide 16
* اصولي كه از انجمن پزشكي آمريكا به عنوان معيارهايي براي سلوك
ورفتار پزشكان اقتباس شده اند عبارتند از:
)1روانپزشك نبايد با بهره كش ي از بيمار نيازهاي خودرا برآورده كند.
)2روانپزشك نبايد با سياستهاي حذف،جداسازي يا تحقير بيماران به داليل
قوميت،نژاد ،اعتقادات و....همكاري نمايد.
)3روانپزشك بايد با صداقت با بيماران وهمكاران برخورد كند.
)4سوابق روانپزشكي وحتي داده هاي شناسايي فرد بيماررا بايد با نهايت دقت
حفظ نمايد.
Slide 17
)5روانپزشك فقط با اجازه بيمار يا تحت الزامات قانوني متناسب •
ميتواند اطالعات محرمانه راافشاءنمايد.
)6وارد كردن والدين يا قيم افراد صغير در روند درمان در موارد لزوم
مستلزم قضاوت باليني دقيق روانپزشك است.
)7روانپزشك بايد مطمئن شود متخصصيني كه با آنها سروكار دارند
عضو شناخته شده باشندوصالحيت انجام وظايف محوله را دارند.
)8هر گونه رابطه تجاري با بيمار غير اخالقي است.
)9هرگونه تصميم گيري باليني بايد بر مبناي مصلحت بيمار
اتخاذ شود،ايدئولوژي روانپزشك بايد تا حد امكان نقش ي
ناچيز در چنين تصميم گيري داشته باشد.
Slide 18
)10روانپزشك بايد انواع روشهاي درماني رابراي درمان •
بيماري مددجويش توضيح دهد واجازه دهدبيمار در مورد سير
درمان خودش تصميم بگيرد ودرماني راتوصيه كند كه تصور
كند بيشتر به نفع بيمار است.
)11به طور كلي روانپزشكان هيچ گاه نبايد بيرون از مطب در
مورد بيمارانشان صحبت نمايند.
ً
)12براي روانپزشك برقراري رابطه جنس ي با بيمار واضحا غير
اخالقي است و براي محكوميت آنها از قوانين جنايي نظير
تجاوز به عنف ،اتهام تهاجم جنس ي وايراد ضرب وجرح
و....استفاده شده است.