اضطراب

Download Report

Transcript اضطراب

‫بسمه تعالی‬
‫خدمات بهداشت روان در بالیا‬
‫مقدمه‬
‫بالیای طبیعی ساالنه منجر به مرگ‪،‬معلولیت جسمی و روانی و تغییر روند و مسیر زندگی میلیون ها نفر و صدمات‬
‫مالی شدید برای افراد ودولت ها می گردند‪.‬کمک ها و امداد ها از سایر نقاط کشور و سایر نقاط دنیا به دنبال‬
‫وقوع زلزله به سرعت به منطقه آسیب دیده ارسال می گردد‪.‬کمک های بهداشتی یکی از مهم ترین و اولین امداد‬
‫هایی است که به مناطق فاجعه زده میرسد‪.‬هر چند تا سال های اخیر سیاست گذران بهداشتی در برابر وقایع‬
‫آسیب زا کمتر به عوارض روان شناختی می پر داختند‪،‬طی سال های اخیر اهمیت رسیدگی سریع و به هنگام به‬
‫واکنش های روانی افراد آسیب دیده در طی زلزله بر متولیان بهداشت محرزشده و به همین دلیل پرداختن به‬
‫واکنش های روانی بازماندگان به هدف عادی سازی واکنش ها و جلوگیری از بروز عوارض دیر پا که منجر به‬
‫افت کیفیت زندگی و کاهش کار آیی افرادمی گردد‪،‬از اهم اهداف فعالیت های متخصصین و کارشناسان بهداشت‬
‫روان اعزامی به مناطق آسیب دیده محسوب می شود‪.‬‬
‫خدمات بهداشت رواني‪:‬‬
‫بهداشت روانی‪ :‬حالتی از رفاه که درآن فرد توانایی هایش را باز می شناسد و قادر است با استرس های‬
‫معمول زندگی تطابق حاصل کرده از نظر شغلی مفید و سازنده باشد و با دیگران مشارکت و همکاری‬
‫داشته باشد ‪.‬مهمترین اختالالت رواني ناشي از وقوع بالیا شامل واكنش استرس ‪ ،‬اختالل استرس پس از‬
‫ضربه و اختالل انطباق ميباشد ‪ .‬بیش از وقوع بال مهم ترین واكنشي كه در بین افراد جامعه دیده‬
‫ميشود واكنش انكار است حساسیت زائي در بین افراد جامعه و احیانا ً مسئولین نسبت به تهدید جدي‬
‫عوامل خطر باعث ایجاد این واكنش مي شود شناسایي و مقابله با این واكنش به عهده همه دست‬
‫اندركاران بخصوص معاونت بهداشتي است ‪.‬‬
‫بر اساس آمار ‪ 30 – 40‬درصد كساني كه تحت تاثیر یك بال قرار ميگیرند به بیماریهاي رواني دچار‬
‫ميشوند‪.‬‬
‫حمایت رواني در بالیا چیست ؟‬
‫فرایندي است كه درراستاي تامین سالمت رواني آسیب دیدگان سوانح انجام مي گیرد تا به آنها كمك كند به‬
‫طور موثر خود را با فشار هاي رواني ناشي از سوانح سازگار نمایند و با افراد خانواده و محیط خود‬
‫ارتباط مناسب برقراركنند ‪.‬‬
‫واكنش رواني افراد در بالیا‬
‫پس از هر سانحه یا بال افكار واحساسات و یا رفتار هایي در بین افراد بازمانده اي كه آسیب دیده و یا‬
‫شاهد صحنه اي دردناك بوده اند جریان پیدا مي كند ‪.‬‬
‫وجود این واكنش ها در هفته هاي اولیه وقوع بالیا امري طبیعي است و به معني وجود بیماري رواني در‬
‫آنها نیست‪.‬‬
‫این عالیم واكنشي طبیعي به یك حادثه كامالغیر معمول است ودر بسیاري از موارد در طول زمان تخفیف‬
‫مي یابدو از بین مي رود‪.‬‬
‫واكنش هاي روانی افراد در مراحل مختلف بالیا‬
‫مرحله تماس یا ضربه ‪ :‬این مرحله در چند دقیقه پس ازحادثه بروز مي كند و غالبا‬
‫گذرا و كوتاه مدت است‪.‬‬
‫مرحله واكنش یا قهرمان گرایي‪ :‬در ساعات اولیه حادثه بروز مي كند و افراد‬
‫احساس مي كنند باید كاري انجام دهند و بطور داوطلبانه در امداد رساني شركت مي‬
‫كنند‪.‬‬
‫مرحله امیدواري وفراموشي غم‪ :‬یك هفته تا چند ماه پس ازحادثه بروزمي كند‬
‫وهمزمان با رسیدن نیروهاي كمكي افراد امیدوار شده و به یك حالت ارامش نسبي‬
‫مي رسند ‪.‬‬
‫مرحله مواجهه با واقعیت‪ 2 :‬الي ‪ 3‬ماه پس از وقوع حادثه بروز میكند و افراد تازه‬
‫متوجه وسعت خسارات میشوند‪.‬‬
‫مرحله تجدید سازمان‪ 6 :‬ماه تا یك سال پس از وقوع حادثه بروز مي كند و افراد‬
‫شروع به بازسازي رواني وبازسازي زندگي خود میكنند ‪.‬‬
‫گروه هاى آسیب پذیر در بالیا كدامند؟‬
‫بالیا بر افراد اثر یكساني ندارند و برخي نسبت به دیگران آسیب پذیري بیشتري دارند‪ .‬كودكان ‪ ،‬زنان ‪،‬‬
‫سالمندان و همچنین معلولین و كساني كه تنها زندگي مي كنند یا منابع حمایتي و مالي كمتري دارند و افراد‬
‫بي سواد وكساني كه دسترسي به اطالعات ندارند احتمال دارد در هنگام وقوع بالیا دچار عوارض رواني‬
‫بیشتري شوند ‪.‬‬
‫عالیم اختالالت رواني در افراد آسیب دیده كدامند؟‬
‫اضطراب ‪ :‬احساس نگراني ‪ ،‬دلهره ودلشوره ‪ ،‬انتظار وقوع حوادث بد در اینده همراه با عالیم جسماني‬
‫مانند ‪ :‬طپش قلب ‪ ،‬تنگي نفس ‪ ،‬لرزش تعریق ‪ ،‬احساس كوفتگي و فشار عضالني ‪ ،‬كاهش تمر كز‬
‫حواس و بي خوابي از عالیم اضطراب است ‪.‬‬
‫افسردگي‪ :‬احساس غمگیني و بي عالقگي به زندگي ‪ ،‬ناامیدي ‪ ،‬لذت نبردن از زندگي ‪،‬آرزوي مرگ و‬
‫در موارد شدید افكار یا حتي اقدام به خود كشي‪،‬بي اشتهایي ‪ ،‬كندي در فكر وحركت یا بر عكس بي‬
‫قراري حركتي و بي خوابي از عالیم افسردگي است ‪.‬‬
‫تحریك پذیري و عصبا نیت زیاد‬
‫تجربه مجدد حادثه ‪ :‬به این صورت كه انگار دوباره حادثه اتفاق مي افتد ‪.‬این عالمت مي تواند در خواب‬
‫یا بیداري اتفاق بیافتد ودر برخي موارد شخص به شكلي عمل كند كه انگار در همان موقعیت قرار دارد ‪.‬‬
‫عالیم جسماني مبهم بدون وجود بیماري جسماني‬
‫عالیم اختالالت رواني شدید ‪:‬‬
‫الف ) توهم یعني درك محركي كه وجود خارجي ندارد ‪.‬‬
‫ب )هذیان یعني فكرهاي غلطي كه با فكر و فرهنگ اطرافیان متفاوت بوده و با استدالل نیز اصالح‬
‫نشود ‪.‬‬
‫چه كساني را باید به پزشك مركز ارجاع فوري داد ؟‬
‫كساني كه قصد آسیب رساندن به خود را دارند ویا منشاء مزاحمت براي دیگران هستند ‪.‬‬
‫كساني كه شدت مشكالت عصبي رواني آنها به حدي است كه اظهار مي كنند نمي توانند رنج آن را‬
‫تحمل كنند ویا در انجام امور روزمره خود ناتوانند ‪.‬‬
‫كساني كه دچار عالیم بیماري رواني شدید شده اند‪.‬‬
‫كساني كه تجربه مجدد حادثه در آنها پس از یك ماه هنوز ادامه دارد ‪.‬‬
‫كودكاني كه دچار پسرفت شده اند‪.‬‬
‫حمایت هاي اولیه روانى ‪ -‬اجتماعى براى آسیب دیدگان بالیا‬
‫با آسیب دیدگان ارتباط صحیح برقرار كنند ‪.‬‬
‫در انتقال مصدومین جسماني به بیمارستان عجله نكنند ‪.‬‬
‫به افراد اطالعات صحیح بدهند ‪.‬‬
‫افراد را از دیدن جنازه عزیزانشان محروم نكنند ‪.‬‬
‫استراحت شبانه ضروري است‪ .‬مردم را تشویق كنند سر و صداي شبانه را كم كنند‬
‫براي آرامش بخشیدن به افراد از باو رهاي دیني آنها كمك بگیرند‪.‬‬
‫افراد را تشویق كنند در مراسم تشیع جنازه و نماز میت شركت كنند‬
‫سعي نكنند افراد را به زور از محل سكونت خود دور كنند‪.‬‬
‫مانع تجمع داغ دیدگان نشوند‪ .‬عزاداري عمومي به آرامش رواني آسیب دیدگان كمك مي كند ‪.‬‬
‫داغدیدگان را به شركت در فعالیت هاي اجتماعي ‪ ،‬ورزشي و باز سازي تشویق كنند ‪.‬‬
‫در صورت وقوع درگیري جلو گیري از دعوا و جر وبحث مفید است ‪.‬‬
‫در صورتي كه متوجه شدند فردي به علت فشار رواني به مواد مخدر روي آورده او را از این كار‬
‫منع كنند‪.‬‬
‫در صورتي كه عالیم اختالالت رواني در افراد مشاهده شد آنها را به تیم حمایت رواني‪ -‬اجتماعي‬
‫معرفي كنندولي صراحتا عنوان نكنند كه او رواني شده ‪.‬‬
‫باید ها‪:‬‬
‫نباید ها‪:‬‬
‫به افراد کمک کنیدتا نیازهای پایه و اولیه‬‫خود مانند غذا‪،‬سرپناه و خدمات پزشکی‬
‫را تامین کنند‪ .‬اطالعات درست و آسانی‬
‫به افراد در مورد چگونگی رفع این نیاز‬
‫هابدهید(فراهم کردن امنیت و حمایت‪).‬‬
‫بازماندگان را مجبور نکنیدکه در مورد داستان‬‫خود و اتفاقاتی که پیش آمده به خصوص در‬
‫مورد جزییات ماجرا صحبت کنند‪.‬چرا که ان کار‬
‫ممکن است سبب کاهش خونسردی و آرامش‬
‫افرادی گردد‬
‫به افرادی که تمایل دارند در مورد‬‫حادثه اتفاق افتاده و احساساتشان با‬
‫شما صحبت کنند‪،‬گوش دهید(فراهم‬
‫کردن آسودگی و آرامش‪).‬‬
‫که تمایل ندارند جزئیات زندگی خود را برای‬
‫دیگران بازگو کنند‪.‬‬
‫با افراد مهربان و دوستانه رفتار کنید‪،‬‬‫حتی اگر که آن ها شمارا نپذیرند (فراهم‬
‫کردن آسودگی)‪.‬‬
‫اطالعات درست ودقیقی در مورد حادثه‬‫و آسیب و اقداماتی که در حال انجام‬
‫است ارایه دهید‪.‬این کارمی تواند‬
‫به دیگران کمک کند که شرایط را بهتر‬
‫بفهمند(کمک به آسودگی)‪.‬‬
‫به افراد کمک کنید تا با دوستان و‬‫آشنایانشان ارتباط بر قرار کنند(ارتباط با‬
‫دیگران)‪.‬‬
‫به افراد اطمینان بی مورد ندهید مثال‬‫نگویید<<همه جیز خوب خواهد شد>>‬
‫و یا<<حداقل شما زنده ماندید>>‬
‫بیان این جمالت سبب کاهش آرامش افراد می‬
‫گردد‪.‬‬
‫به افراد نگویند که در حال حاضر چه باید انجام‬‫دهند‪،‬یا چگونه فکرکنند‪،‬یا چه احساسی داشته‬
‫باشند و یااینکه قبال چه کاری باید کنند‪ .‬این کار‬
‫باعث کاهش خودکار آمدی و افزایش احساس‬
‫گناه می شوند‪.‬‬
‫قولی ندهید که قابل اجرا نیست‪.‬قول هایی که‬‫اجرا نشوند منجر به کاهش امیدواری در فرد‬
‫می شود‪.‬‬
‫پایان‬