به نام خدا ضرورت توسعه اقتصاد دانش بنیان دانشگاه صنعتی خاتم االنبیاء بهبهان اردیبهشت 93 [email protected] MOHAMMAD SALEHI VEYSI الزامات سند چشم انداز برای رشد علمی.

Download Report

Transcript به نام خدا ضرورت توسعه اقتصاد دانش بنیان دانشگاه صنعتی خاتم االنبیاء بهبهان اردیبهشت 93 [email protected] MOHAMMAD SALEHI VEYSI الزامات سند چشم انداز برای رشد علمی.

‫به نام خدا‬
‫ضرورت توسعه اقتصاد دانش بنیان‬
‫دانشگاه صنعتی خاتم االنبیاء بهبهان‬
‫اردیبهشت ‪93‬‬
‫‪[email protected]‬‬
‫‪MOHAMMAD SALEHI VEYSI‬‬
‫الزامات سند چشم انداز برای رشد علمی و فناوری‬
‫الزامات برنامه چهارم توسعه‬
‫الزامات برنامه پنجم توسعه‬
‫روند تجاری سازی فناوری در ایران‬
‫نقش آموزش عالی در اقتصاد دانایی محور‬
‫کشورهای پیشرفته در چه وضعیتی هستند؟‬
‫تحوالت علم و فناوری چه تاثیری روی دانشگاهها گذاشته است؟‬
‫‪ ‬از نظر یونسکو از نظر بعد تقاضای سهم علم و فناوری در ابعاد زیر باید تالش کنند ‪.‬‬
‫فرایند تجاری سازی‬
‫فناوری های پیشرفته صادراتی چه اهمیتی دارند؟‬
‫فناوری های جدید صادراتی در چه حوزه هایی هستند؟‬
‫وضعیت کشور ما در این زمینه چگونه است؟‬
‫راهکار مناسب‬
‫به نام خدا‬
‫شیوه اجرای علمی رویداد ایده پردازی‬
‫دانشگاه صنعتی خاتم االنبیاء بهبهان‬
‫اردیبهشت ‪93‬‬
‫‪[email protected]‬‬
‫‪MOHAMMAD SALEHI VEYSI‬‬
‫ایده چیست؟‬
‫‪ ‬ایده ‪ :‬یک مفهوم یا یک اثر ذهنی است‪.‬‬
‫‪ ‬خالقیت‪ :‬بوجود آوردن چیزی نو در ارتباط با بشریت از روش ی دور از انتظار و جدید‬
‫است‪.‬‬
‫‪ ‬ایده برتر‪ :‬ایده خالقی است که راهکار بهتر و با ارزشتر را برای خل چالش موجود‬
‫‪،‬پاسخ به یک نیاز و کشف دنیای ناشناخته ارائه و پاسخگوی سواالت زیر باشد‪:‬‬
‫چالش پیش رو چیست؟مخاطب ان کیست؟راهکار جدید ارائه شده چیست؟‬
‫‪ ‬چه تفکری ایده است؟‬
‫هر تفکری که در چارچوب تعریف فوق باشد(منجر به تغییر کمی و کیفی محصول شود)‬
‫‪ ‬اگر محصولی را تغییر ساختار دهیم ایده محسوب می شود؟ بله‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫آیا پایان نامه ها ی کارشناس ی ارشد و طرح های پژوهش ی را می توان ایده دانست؟‬
‫اگر مبتنی بر نو آوری باشد و منجر به تولید محصول جدید یا ابداع روش علمی جدید‬
‫شود در صورتی که بیش از یک سال از ثبت اختراع ‪،‬تاییدیه علمی یا ارائه مقاله‬
‫نگذشته باشد‪ ،‬ایده محسوب می شود‪.‬‬
‫توجه ‪ :‬اگر ایده فردی توسط خود او به محصول تبدیل شده باشد ولی هنوز ثبت‬
‫نشده باشد و یا در جشنواره یا نمایشگاهی ارائه نشده باشد و یا از ثبت آن یک سال‬
‫نگذشته باشد هنوز ایده می باشد‪.‬‬
‫چه چیزی ایده نیست؟‬
‫تفکری که در مورد چیزهای موجود بوده و با عث تغییر در ساختار انها نشود ایده‬
‫نیست (مثال تلویزیون با سایز بزرگ) اما اگر امکان اتصال به کامپیوتر فراهم شده‬
‫باشد یا ‪ led‬در زمان خود ایده بوده ولی االن ایده نیست‪.‬‬
‫معیارهای خالق بودن ایده‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ساده بودن (قابل فهم باشد)‬
‫زیرکانه بودن(با درایت راه حلی برای رفع مشکل یافته باشد)‬
‫به خوبی ترسیم و ارائه شدن (روابط بین اجزا ماهرانه ترسیم شده باشد)‬
‫قوی و رسا بودن(راهکاری قاطع برای حل چالش موجود باشد)‬
‫توانایی بکارگیری آن در چند زمینه (برای یک کاربرد خاص نباشد)‬
‫تازه و اصیل بودن (توسط دیگران ارئه نشده باشد)‬
‫انعطاف پذیر و قابل تغییر بودن (با کمی تغییر قابل استفاده در شرایط جدید باشد)‬
‫توانایی به چالش کشیدن آن( ایجاد کننده حس رقابت باشد)‬
‫ایده ای که تمام معیارها را دارد یک امتیاز ویژه می گیرد‬
‫معیارهای کارایی ایده‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در عین بزرگ بودن ساده باشد‬
‫استراتژی کسب و کار را حمایت کند‬
‫به طور مشخص جدید و بهتر است ‪(.‬مجاب به جایگزینی کند)‬
‫قابل اثبات باشد‪(.‬شاهد و مثال بیاورد )‬
‫سود ده باشد‬
‫به سرعت و به اسانی اجرا شود‪(.‬فرایند طوالنی اجرا عمر ایده را کم می کند)‬
‫در راستای اولویتهای فناوری کشور باشد‬
‫‪‬چند سوال‬
‫‪ ‬ضرورت پرداختن به ایده در چیست؟‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫هدف برگزاری همایش های ایده پردازی(ایده بازارها) چیست؟‬
‫چرا باید در ایده بازار سوال طرح شود؟‬
‫برگزاری این رویداد (همایشهای ایده پردازی )چند مرحله دارد؟‬
‫داوری اولیه ایده ها چگونه است؟‬
‫غربالگری اولیه ایده ها بر چه اساس ی صورت می گیرد؟‬
‫توانمند سازی و آموزش صاحبان ایده در چه بخشهایی باشد؟‬
‫نحوه اجرای صاحبان ایده چگونه است؟‬
‫داوری نهایی را چه کسانی انجام می دهند؟‬
‫معیارهای امتیاز دهی در روز پایانی چیست؟‬
‫برگزار کنندگان این برنامه چه کسانی هستند و چه وظایفی دارند؟‬
‫ضرورت ایده پردازی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫با توجه به باال بودن سرعت تغییرات در زندگی امروز‪ ،‬هر سازمان و سیستمی برای بقای خود‬
‫نیازمند نوآوری در ارائه کاال و خدمات خود به مخاطبین و مشتریان می باشد‪.‬‬
‫نوآوری خود معلول پدیده و فرآیندی دیگر به نام ایده و ایده پدرازی می باشد‪.‬‬
‫ایده پرداز با توجه به محیط کار و زندگی خود و همچنین تحلیلی که از شرایط محیطی خود و‬
‫جامعه دارد اقدام به شناسایی خالء هایی می نماید که هر کدام می تواند فرصت ها و تهدیدات‬
‫بسیای را به دنبال داشته باشد‪.‬‬
‫هنر ایده پرداز استفاده از فرصتی است که این خالء برای او ایجاد می نماید‪.‬‬
‫ولی فاصله طوالنی بین ایده و تبدیل شدن آن به محصول یا خدمت به منظور ورود به بازار و‬
‫درآمدزایی وجود دارد ؛‬
‫بزرگترین دغدغه ایده پردازان و صاحبان ایده‪ ،‬یافتن سرمایه گذار و توجیه آن به منظور‬
‫سرمایه گذاری در ایده مورد نظر‪ ،‬درکمترین فوت وقت ممکن است‪ ،‬زیرا ایده پرداز به نوعی‬
‫متقبل هزینه فرصت زمان می باشد‪.‬‬
‫ایده ؛ همچون یخی است در دست ایده پرداز که اگر به موقع آن را استفاده نکند آب خواهد‬
‫شد‪.‬‬
‫‪‬سر باد كرده بهتر از مغز چروكيده است‪( .‬ضرب‌املثل چيني)‬
‫‪ ‬در يك شركت فعال و خالق‪ ،‬عالوه بر تجربه و توسعه‪ ،‬ايدهها در حكم خون سازمان‬
‫است‪( .‬ريچارد برانسون‌)‬
‫‪ ‬با كار كردن بر روي ايدههايتان به آنها ارزش دهيد‪ ( .‬دكتر رابينز)‬
‫‪ ‬هرگاه كس ي عقيدهي نويي را ارائه ميكند‪ ،‬ميداند كه دهها نفر پيش از او نیز آن را در سر‬
‫داشتهاند‪ ،‬اما تنها در سر( جك ولش)‬
‫‪ ‬تازگي و جديد بودن يك ايده از سهولت اجراي آن اهميت كمتري دارد‪( .‬ميرا مالساناگا)‬
‫ویژگی سواالت مطرح شده در رویداد ایده پردازی‬
‫‪ -1‬در حوزه کار آفرینی باشد‪.‬‬
‫‪-2‬در برگیرنده مسائل اقتصادی و مالی باشد‪.‬‬
‫‪ -3‬باید به گونه ای باشد که پاسخ به ان در برگیرنده طرح توجیهی اقتصادی نیز باشد‪.‬‬
‫‪ -4‬در حد امکان جامع بوده و عمومیت داشته باشد‪.‬‬
‫‪-5‬پاسخ به سوال می بایستی حداقل یکی از مشکالت صنعت یا جامعه را حل کند‪.‬‬
‫‪ -6‬اولویت با سواالتی می باشد که برای فشر متوسط و دانشگاهی جامعه کار آفرینی‬
‫فراهم نماید‪.‬‬
‫‪ ‬سوم اسفند ماه ‪ 1392‬اولین ایده بازار در دانشگاه امیر کبیر برگزار شد‪.‬‬
‫‪ ‬سوال ‪ :‬با حدود ‪ 10‬میلیون تومان سرمایه‪ ،‬ایده شما برای راه اندازی کسب و کار‬
‫سودآور و پایدار چیست؟‬
‫‪ ‬ایده های بازیافت ضایعات کارخانجات سنگ‪ ،‬لباس سبز‪ ،‬سیستم هوشمند نشت‬
‫گاز‪ ،‬کارتریج منگنه کننده جراحی‪ ،‬بهینه سازانرژی‪ ،‬برچسب صفحه کلید فسفرسانس‬
‫و ساندویج به سبک شما در این ایده بازار مطرح شدند‪.‬‬
‫دومین ایده بازار ملی‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫ایده شما برای راه اندازی یک کسب و کار سودآور و پایدار با ویژگی های ذیل چیست؟‬
‫ حداکثر در مدت ‪ ۲‬سال بازگشت سرمایه داشته باشد‬‫ در سال سوم حداقل ‪ ۵۰‬میلیون تومان سود خالص برای سرمایه گذاری ایجاد نماید‬‫جوایز‬
‫نفر اول‪ ۲۰ :‬میلیون ریال‬
‫نفر دوم‪ ۱۵ :‬میلیون ریال‬
‫نفر سوم‪ ۱۰ :‬میلیون ریال‬
‫حمایت ‪ ۵۰‬میلیون ریالی به صورت بالعوض از ‪ ۳‬ایده اول‬
‫(در قالب حمایت از طرح های مرکز ایده پردازی‪ ،‬نوآوری و فناوری اداره کل انجمن های علمی‬
‫دانشگاه امیرکبیر)‬
‫تقدیر و ارائه پوستر از ‪ ۱۰‬ایده برتر در رویداد ایده بازار‬
‫‪ ‬نکته‪ :‬تا ‪ 15‬خرداد شرکت در این ایده بازار فراهم است‬
‫‪http://ideasbazaar.ir ‬‬
‫داوری اولیه ایده ها‬
‫‪ -1‬برای داوری اولیه ایده ها حداقل ایده ها ی جمع اوری شده ‪ 30‬ایده باشد‪.‬‬
‫‪ -2‬در مرحله اول از ایده های جمع اوری شده ‪ 14‬ایده برتر انتخاب می شوند که ‪ 7‬ایده‬
‫به عنوان ایده های اصلی و ‪ 7‬ایده به عنوان ایده های ذخیره و ارائه در قالب پوستر‬
‫انتخاب خواهند شد‪.‬‬
‫تبصره‪ :‬در صورت آماده نبودن ایده های اصلی و با تشخیص هیئت علمی رویداد و یا در‬
‫صورت انصراف صاحبان ایده ها ایده های ذخیره به عنوان ایده های اصلی انتخاب‬
‫می شوند‪.‬‬
‫تبصره ‪ :‬در مرحله داوری اولیه ایده ها باید ایده ها تا شماره ‪ 20‬اولویت بندی شوند‪.‬‬
‫تبصره‪ :‬در صورت به حد نصاب نرسیدن تعداد اولیه ایده ها جمع اوری شده می توان‬
‫زمان جمع آوری ایده ها را در دو مرحله ‪ 15‬روزه تمدید کرد‪.‬‬
‫غربالگری اولیه بر چه اساس ی باید باشد و چگونه امتیاز دهی می شوند؟‬
‫ایده ها با در نظر گرفتن موارد ذکر شده باال توسط کمیته علمی از ‪ 100‬امتیاز‬
‫داوری شده و رتبه بندی می شوند‪.‬‬
‫توانمند سازی و آموزش صاحبان ایده‬
‫‪ -1‬آموزش باید در حوزه ارائه طرح توجیهی از نظر اقتصادی برای ایده ها به صاحبان ایده صورت‬
‫پذیرد‪.‬‬
‫‪ -2‬آموزش نحوه ارائه مناسب در روز رویداد برای صاحبان ایده صورت پذیرد‪.‬‬
‫‪ -3‬آموزشها میتواند به صورت حضوری با استفاده از اساتید مجرب باشد یا به صورت مجازی انجام‬
‫پذیرد‪.‬‬
‫تبصره‪ :‬در صورت عدم حضور صاحبان ایده ها در ‪ 50‬ردصد دوره های آموزش ی ‪ ،‬ایده مورد نظر‬
‫جهت ارائه در روز رویداد حذف می گردد‪.‬‬
‫تبصره‪ :‬کلیه صاحبان ایده های برتر (‪ 14‬ایده برتر داوری اولیه) موظف هستند به طور منظم در دوره‬
‫های اموزش ی حضور یابند‪.‬‬
‫تبصره‪ :‬فایل ارائه اولیه صاحبان ایده باید حداکثر یک هفنه مانده به برگزاری رویداد به دبیرخانه و‬
‫کمیته علمی تحویل داده شود و پس از اعالم نظر کمیته علمی و اصالحات انجام شده توسط صاحب‬
‫ایده ‪ ،‬فایل نهایی حداکثر ‪ 48‬ساعت قبل از برگزاری رویداد به تیم اجرایی تحویل داده شود‪.‬‬
‫نحوه اجرای صاحبان ایده‬
‫ارائه صاحبان ایده شامل ‪ 3‬قسمت می باشد‪:‬‬
‫الف‪ :‬ارائه شخص صاحب ایده‬
‫(‪ 6‬دقیقه می باشد که در این زمان صاحب ایده می بایست با استفاده از فایل ارائه شده به دبیر خانه‬
‫‪ ،‬به ارائه ایده مورد نظر خود بپردازد‪).‬‬
‫تبصره ‪:‬صاحبان ایده موظف هستند که در ارائه خود عالوه بر مشخص نمودن کلیات ایده برای حضار‬
‫و داوران ‪،‬طرح توجیهی مناسبی برای ایده خود ارائه دهند‪.‬‬
‫ب‪ :‬پرسش و پاسخ حضار‪:‬‬
‫در این قسمت صاحب ایده در مدت زمان ‪ 6‬دقیقه فقط به ‪ 3‬سوال پرسیده شده حضار پاسخ دهد‪.‬‬
‫تبصره‪ :‬مدیریت زمان این قسمت بر عهده صاحب ایده است‪.‬‬
‫ج‪ :‬پرسش و پاسخ داوران‪:‬‬
‫در این قسمت صاحب ایده در مدت زمان ‪ 8‬دقیقه می بایستی به سواالت داوران پاسخ دهد‬
‫داوری نهایی‬
‫‪ -1‬داوران رویداد متشکل از ‪ 3‬حوزه می باشند‪:‬‬
‫الف‪ :‬صاحبان سرمایه‬
‫ب‪ :‬صاحبان صنعت‬
‫ج‪ :‬اعضای هیئت علمی و دانشگاهی‬
‫‪ -2‬داوران تا حد امکان بر اساس تخصص های مورد نیاز ‪ ،‬با توجه به نوع سوال‬
‫و ایده های برتر تعیین شوند‪.‬‬
‫‪-3‬تیم داوران باید متشکل از ‪ 3‬نفر صاحب سرمایه ‪2 ،‬نفر صاحب صنعت و ‪2‬‬
‫نفر اعضای هیئت علمی و دانشگاهی باشند‪.‬‬
‫معیارهای امتیاز دهی در روز رویداد‬
‫‪ ‬هر یک از داوران با توجه به معیارهای زیر و تخصص خود از ‪ 100‬برای هر ایده‬
‫امتیازی در نظر می کیرد که با توجه به وجود تیم داوری ‪ 7‬نفره ‪ 700‬امتیاز برای هر‬
‫ایده در نظر گرفته میشود‪.‬‬
‫‪ ‬رتبه بندی نهایی صاحبان ایده ها بر اساس امتیازات داوران از مجموع ‪ 700‬می باشد‪.‬‬
‫تبصره‪ :‬در صورتی که ‪ 2‬یا چند ایده دارای امتیازات برابر باشند ایده ای که دارای امتیاز‬
‫بیشتری از دید تماشا گران و حاضران باشد رتبه باالتری پیدا خواهد کرد‪.‬‬
‫‪ ‬برندگان نهایی شامل ‪ 3‬نفر نخست داوری نهایی می باشند‪.‬‬
‫الف‪ :‬معیارهای امتیاز دهی داوران حوزه صنعت‬
‫‪ ‬نحوه ارائه‬
‫‪ ‬پاسخگویی به سواالت‬
‫‪ ‬اجرایی بودن ایده در صنعت‬
‫‪ ‬استقبال صنعت از ایده‬
‫ب‪ :‬معیارهای امتیاز دهی داوران در حوزه سرمایه‬
‫‪ ‬نحوه ارئه‬
‫‪ ‬پاسخگویی به سواالت‬
‫‪ ‬استقبال مشتری از ایده‬
‫‪ ‬تمایل سرمایه گذار به ایده‬
‫ج‪ :‬معیارهای امتیاز دهی داوران در حوزه هیئت علمی‬
‫‪ ‬نحوه ارائه‬
‫‪ ‬پاسخگویی به سواالت‬
‫‪ ‬خالقیت در ایده‬
‫‪ ‬عملیاتی بودن ایده‬
‫‪ ‬انديشههايي كه ديروز در سرتان ميگذشت‪ ،‬امروز شما را آفريده‪ .‬انديشههايي كه امروز در سرتان ميگذرد‪،‬‬
‫فرداي شما را خواهد ساخت‪( .‬كاترين پاندر)‬
‫يك ايده ميتواند به خاك بخورد و يا به جادو تبديل شود‪ ،‬اين بستگي به فردي دارد كه با آن برخورد ميكند‪.‬‬
‫( ويليام برنباخ)‬
‫وقتي عقيدهي خوب كس ي را ميكش ي‪ ،‬قسمتي از خود او را نیز ميكش ي‪ (.‬جك ولش)‬
‫‪ ‬راجع به ايدههايتان بينديشيد و آنها را به هم پيوند دهيد‪( .‬دكتر شوارتز)‬
‫همواره افكار خود را روي كاغذ بياوريد و نگذاريد از ذهنتان فرار كند‪ (.‬دكتر رابينز)‬
‫تا زماني كه خودت طرح و ايدهي بهتري براي پيشنهاد دادن نداري نظرهاي ديگران را سركوب نكن‪ (.‬ميشل دل)‬
‫کمیته علمی‬
‫اعضای کمیته علمی متشکل از نفرات زیر می باشند‪:‬‬
‫‪ -1‬مدیر کل انجمن های علمی دانشجویی و امور املپیادها‬
‫‪ -2‬مدیر مرکز ایده پردازی ‪،‬نو آوری و فناوری اداره کل انجمن های دانشجویی و امور‬
‫املپیادها‬
‫‪ -3‬مدیر اداره فوق برنامه اداره کل امور دانشجویی‬
‫‪ -4‬کارشناس ارشد مرکز ایده پردازی ‪ ،‬نو اوری و فناوری اداره کل انجمن های علمی‬
‫دانشجویی و امور املپیادها‬
‫وظایف کمیته علمی‬
‫‪ -1‬تعیین سوال رویداد‬
‫‪ -2‬غربالگری اولیه ایده ها‬
‫تبصره‪ :‬غر بالگری یا توسط خود کمیته علمی به انجام میرسد و یا بسته به نوع‬
‫تخصص می تواند به مرجع مربوطه جهت داوری اولیه ارجاع داده شود‪.‬‬
‫‪ -3‬بررس ی و اعالم نظر در مورد فایل اولیه و نهایی ارائه طرح ها‬
‫‪ -4‬تعیین کمیته داوران مرحله نهایی‬
‫در ایده یابی از چه سرنخ هایی استفاده کنیم؟‬
‫‪ ‬ایده را در عالقه مندی های خود بیابید‪.‬‬
‫ذهن شما در زمینه هائی که به آنها عالقه دارید سریعتر و پویاتر به تفکر می پردازد‪.‬‬
‫"کارآفرینان برتر به عالقه های خود پرداختند و موفق شدند‪“.‬‬
‫‪ ‬حوزۀ کارآفرینی خود را مشخص کنید‪.‬‬
‫ً‬
‫تعیین این حوزه دقیقا به عالقه های شما باز می گردد‪ .‬کارآفرینی سازمانی ‪،‬‬
‫کارآفرینی اینترنتی (آنالین و فن آوری اطالعات) ‪ ،‬کارآفرینی کسب و کارهای‬
‫کوچک ‪ ،‬کارآفرینی اجتماعی و ‪ . .....‬از این دست حوزه ها می باشند‪.‬‬
‫·‬
‫‪ ‬مطالعه به همراه تفکر و تخیل را هیچ گاه فراموش نکنید‪.‬‬
‫زمانی که کتاب یا مقاله مورد عالقۀ خود را می خوانید به موضوع مورد مطالعه فکر‬
‫کنید و بوسیلۀ قوۀ تخیل خود آن موضوع را در ذهنتان پرورش دهید‪.‬خواندن مقاالت‬
‫و کتاب هائی را که با عالقه ها و استعدادهای تان منطبق هستند را فراموش نکنید‪.‬‬
‫همچنین حین مطالعه به حافظه خود رجوع کنید و اگر مطلبی را مشاهده نمودید که‬
‫پیش از این در جائی مشابه آن را خوانده بودید یا به عینه در عالم واقعیت دیده‬
‫بودید و یا حتی به نوعی با موضوعی غیر مرتبط با آن مطلب ربط هائی در ذهن خود‬
‫ایجاد کردید بیشتر به تأمل بپردازید‪ .‬در این مرحله به زیبائی های ذهن خود بیشتر پی‬
‫می برید و ایده ها تراوش می کنند‪.‬‬
‫‪ ‬صبور باشید ‪ ،‬ایده یک شبه به ذهن شما نمی آید‪.‬‬
‫فرآیند خالقیت مراحل خاص ی را در بر می گیرد‪.‬‬
‫‪ ‬از روش های ایجاد خالقیت و ایده یابی استفاده کنید‪.‬‬
‫این روش ها عبارت اند از ‪:‬‬
‫‪ ‬طوفان ذهنی (‪)Brainstorming‬‬
‫‪ ‬روش گروه اسمی (‪)Nominal Group‬‬
‫‪ ‬روش های الگو برداری از طبیعت (‪)Bionics‬‬
‫‪ ‬روش ارتباط اجباری(‪)Forced association‬‬
‫‪ ‬تجزیه و تحلیل مورفولوژیک (‪(morphological analysis‬‬
‫‪ ‬روش تفکر موازی که شامل اندیشه واسطه غیر ممکن ( )‪Intermediate-Impossibles‬‬
‫)پیوند تصادفی ( )‪ )Random Juxtaposition‬معکوس سازی‬
‫‪ ‬فن سؤاالت ایده برانگیز‬
‫‪ ‬گردش تخیلی یا فن گوردون ( ‪)Speculative excursion‬‬
‫طوفان ذهنی (‪)Brainstorming‬‬
‫‪ ‬مبنای علمی تکنیک خالقیت طوفان فکری بر اساس مفاهیم خالقیت شناس ی‬
‫روانشناختی است ‪.‬‬
‫‪ ‬در روش طوفان فکری شرایطی اعمال می گردد که در آن تعدادی از موانع مهم تفکر‬
‫خالق و ایده پردازی به حداقل می رسد ‪ .‬به عنوان مثال در حین ایده پردازی نبایستی‬
‫هیچگونه پیش داوری و قضاوتی در باره ایده های افراد بشود چون ارزیابی حین ایده‬
‫پردازی مانع ارائه ایده های بیشتر توسط افراد به دلیل ارزیابی شتاب زده و سطحی و یا‬
‫نگرانی از نوعی استهزاء دیگران می شود ‪ .‬در مرحله ایده پردازی کمیت ایده ها مورد توجه‬
‫است نه کیفیت آنها ‪ .‬ارزیابی ایده ها مرحله جداگانه ای است که بایستی بعد از جلسه‬
‫طوفان فکری انجام گیرد‪ .‬روش طوفان فکری با شیوه های گوناگونی قابل اجراست از‬
‫ً‬
‫جمله طوفان فکری جهت دار که در آن بارش ایده ها روی موضوعی خاص تر ‪ -‬مثال‬
‫امکان حذف کلیه اتالف های ممکن ‪ -‬متمرکز می شود ‪.‬‬
‫چهار قاعده اساس ی طوفان فکری‬
‫‪ ‬تمرکز بر کمیت‬
‫هرچه تعداد ایدههایی که تولید میشوند بیشتر باشد‪ ،‬احتمال دست یافتن به یک راهحل اساس ی‬
‫و اثربخش بیشتر است‪.‬‬
‫‪ ‬اجتناب از انتقاد‬
‫اگر در مواجهه اولیه با یک ایده‪ ،‬به جای انتقاد از آن‪ ،‬به توسعه و بهبود آن فکر کنیم‪ ،‬یک جو‬
‫مناسب برای تولید ایدههای غیرمعمول فراهم میشود‪ .‬و همچنین باعث بازشدن فکر افرادمی‬
‫شود و استفاده از این متد سبب ایجاد دامنه زیادی از راه حلهای باورنکردنی میشود‪.‬‬
‫‪ ‬استقبال از ایدههای غیرمعمول‬
‫ممکن است ایدههای غیرمعمول رویکردهای جدیدی را به مسأله فراهم کنند و منجر به‬
‫راهحلهای بهتری نسبت به ایدههای معمول شوند‪.‬‬
‫‪ ‬ترکیب و بهبود ایدهها‬
‫میتوان با ترکیب دو ایده خوب‪ ،‬به ایدهای بهتر رسید که از هر دو ایده قبلی کاملتر باشد‪.‬‬
‫روش گروه اسمی (‪)Nominal Group‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫تکنیک گروه اسمی ‪ ،‬ابزار تشخیص سودمندی است ‪ .‬چرا که ابزاری ساختاری ‪ ،‬برای‬
‫دستیابی به اتفاق نظر گروهی درباره ی موضوعی مشخص است ‪ .‬برای مثال ‪ ،‬دستور کار می‬
‫تواند چنین باشد ‪ .‬موانع اصلی برای بهبود بهره وری در سازمان چه هستند ؟ لیست مرتب‬
‫به دست آمده از موانع ‪ ،‬داده ی سودمندی برای گروه تشخیص خواهد بود ‪.‬‬
‫فرآیند تصمیم گیری متشکل از پنج مرحله است‪:‬‬
‫اعضاء گروه در یک میز جمع می شوند و موضوع تصمیم گیری به صورت کتبی به هریک از‬
‫اعضا داده می شود و آنها چگونگی حل مسئله را می نویسند؛‬
‫هریک از اعضا به نوبه‪ ،‬یک عقیده را به گروه ارائه می دهد؛ عقاید ثبت شده در گروه به‬
‫بحث گـذارده مـی شود تا مفاهیم برای ارزیابی روشن تر و کامل تر شود؛‬
‫ً‬
‫هر یک از اعضاء مستقال و مخفیانه عقاید را درجه بندی می کنند؛ ! تصمیم گروه آن‬
‫تصمیمی خواهد بود که در مجموع بیشترین امتیاز را به دست آورده باشد‪.‬‬
‫روش های الگو برداری از طبیعت (‪)Bionics‬‬
‫‪ ‬یکی از تکنیک های خالقیت و نوآوری که در ابداعات فنی کاربرد گسترده و‬
‫موفقی داشته تکنیک تقلید و الگوبرداری از طبیعت است‪ .‬ابداعاتی که در زمینه‬
‫علم ارتباطات و کنترل در دهه های اخیر شکل گرفته اند‪ .‬برنامه ریزی های رایانه‬
‫و موضوع هوش مصنوعی همه با الگوبرداری و تقلید از فعالیتهای مغز آدمی‬
‫انجام شده اند و روند فعالیتها به گونه ای است که در آینده با ادامه این کار‬
‫فنون و ابزارهای بدیع و جدیدی ساخته خواهند شد‪.‬‬
‫‪ ‬در صنعت ‪ ،‬معماری ‪،‬دکوراسیون داخلی و‪ ...‬کاربرد زیادی دارد‪.‬‬
‫در دانشگاه‬
‫‪ ‬جشنواره ايده هاي برگرفته ‌از طبيعت سال گذشته(دی ماه ‪‌ )92‬‬
‫شهید بهشتی انجام ش‬
‫برای این دانشگاه می تواند الگوی‌ خوبی باشد ‪.‬‬
‫برگزار شود****‬
‫‌‬
‫نيز‬
‫در اینجا ‌‬
‫‪**** ‬پیشنهاد می شود ‌‬
‫روش ارتباط اجباری(‪)Forced association‬‬
‫‪ ‬این روش توسط چارلز‪ -‬اس‪ -‬وايتينگ ابداع شده است‪ .‬دراين روش همانطورکه ازنام آن استنباط مي شود بايد‬
‫بین دوگروه ازپديده ها‪،‬ارتباطي اجباري ايجاد کرد براي آشنا شدن با طرز کاراين تکنيک به مثال زيرتوجه کنيد‪:‬يک‬
‫توليد کننده محصوالت شيشه اي به دنبال طراحي يک فرآورده نووجديدي است‪ .‬او براي يافتن اين محصول جديد‬
‫ازتکنيک ارتباط اجباري به اين ترتيب استفاده مي کندکه فهرستي ازمحصوالت ساخته شده از شيشه مانند حباب‬
‫چراغ‪،‬ليوان‪،‬آينه ‪،‬بطري‪،‬جام شيشه ومانندآنها راتهيه کرده ودرمقابل آنها سياهه اي ازبازيهاي مختلف را مي نويسد ‪.‬‬
‫سپس ازاعضاء گروهي که براي يافتن محصول جديد گردهم آمده اند مي خواهد که بین اقالم اين دوفهرست رابطه‬
‫اي ايجاد کنند‪ .‬گروه ممکن است درايجاد اين ارتباط به ايده جديدي درمورد محصول شيشه اي برسند‪،‬مثال طراحي‬
‫ليوانهايي راپيشنهاد کنند که روي آنها شکلهايي نقش بسته ومي توان با آنها بازي خاص ي را انجام داد‪ .‬يا شيشه اي‬
‫راتوليد کرد که درمقابل ضربه هاي توپ مقاوم بوده ونشکند ويا آينه چندتکه اي توليد نمود که براي سرگرمي بچه‬
‫ها بکاررود‪ .‬دراين مثال اگرارتباط اجباري بین فهرست بازي ها ومحصوالت شيشه اي به نتيجه مطلوبي نرسيد مي‬
‫توان فهرست ديگري را بطور تصادفي دريک زمينه کامال متفاوت تعيین وازاعضاء خواسته شود بین اقالم فهرست‬
‫جديد وفهرست محصوالت شيشه اي رابطه برقرارسازند‪.‬به طورخالصه درتکنيک ارتباط اجباري‪ ،‬اعضاء جلسه براي‬
‫يافتن يک رابطه بین دو زمينه اي که با يکديگرمانوس ومرتبط نيستند دست به تالش فکري زده ودراين راه به ايده ها‬
‫ونظرات جديدي دست مي يابند‪ .‬البته درآغاز جلسه هدف ازايجاد ارتباط اجباري براي شرکت کنندگان بيان مي شود‬
‫وآنها ضمن ايجاد ارتباط همواره درنظردارند که هدف اصلي چيست‪.‬‬
‫‪ ‬بطورکلي مي توان گفت فلسفه ايجاد اين تکنيک مبتني برتئوري ضبط اطالعات‬
‫زمينه اي درحافظه است‪.‬‬
‫‪ ‬به اين معني که ساختارذهن طوري است که اطالعات به همراه زمينه يااطالعات‬
‫محيط اطرافش درحافظه وارد وضبط مي گردد‪ .‬به عنوان نمونه اگرشما اولین باربا‬
‫فردي درحال شادي آشنا شده باشيد‪،‬هرزمان به ياد او مي افتيد حالت شادي به شما‬
‫دست خواهد داد‪ .‬همچنین اگرقصد کنيد ليست غذا را به خاطر بياوريد به همراه آن‬
‫ممکن است چیزهايي مثل رستوران‪،‬آشپز‪،‬نوشابه‪،‬بشقاب يا اقالم شبيه آن را به‬
‫خاطرآوريد‪ .‬اما هيچگاه تراکتور يا ماشین ريش تراش به يادتان نمي آيد (مگرآنکه‬
‫خاطره اي ازليست غذا وتراکتور يا ماشین ريش تراش داشته باشيد) لذا اين تکنيک‬
‫کمک مي کند تا اطالعات اززمينه هاي آن جدا شده وبا يکديگرارتباط جديدي را‬
‫برقرارسازند وچه بسا دراين رهگذ ر بتوان به ايده هاي تازه اي دست پيدا کرد‪.‬‬
‫‪ ‬هر چه ديده و ملس مي‌شود‪ ،‬روزگاري ايده‌اي ناديدني بوده‌است كه سرانجام‬
‫كس ي جان بخشيدن به آن را انتخاب كرده است‪ (.‬ريچارد باخ)‬
‫تجزیه و تحلیل مورفولوژیک (‪(morphological analysis‬‬
‫‪ ‬تكنیك تجزیه وتحلیل مورفولوژیك یا ریخت شناسانه كه توسط فریتززویكی‬
‫ابداع شد ‪ ،‬فنی است كه براساس آن پدیده ی مورد نظر از جهت ساختار كلی و‬
‫ابعاد مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرارمی گیرد‪ .‬به این منظور ابتدا سطوح و‬
‫ابعاد مختلف موضوع را شناسایی و فهرست می كنیم ‪ .‬برای مثال اگر بخواهیم‬
‫در مورد بازاریابی یك كاال راههای جدید و بدیعی بیابیم ابتدا باید ابعاد مختلف‬
‫كاال مثل شكل ظاهری ‪ ،‬كاربردهای آن ‪ ،‬خواص و فواید آن ‪،‬وضعیت مشتریان و‬
‫بازاركاال تبیین و تدوین نمائیم ‪ .‬در این مرحله بایستی سعی كردابعاد كاال را بیشتر‬
‫مشخص كرد ‪ .‬برای اینكه بتوان ابعاد یك موضوع و اجزای متشكله (متغیرهای‬
‫)آن را با یكدیگر مقایسه و مرتبط نمود‪ ،‬می توان ابعاد اصلی و اجزای آنهارا‬
‫برروی دایره ای متحداملركز نوشته و با چرخاندن دایره های مختلف ‪ ،‬ابعاد و‬
‫اجزایآنها را با هم مقایسه و ارتباط آنها را حدس زد‪.‬‬
‫‪ ‬خالقیت گریختن و پرهیز از موانعی است که ذهن را شکل داده است و آدمی را‬
‫به روشها و رویه هایی خوگر ساخته ‪ .‬در مانع شکنی ( )‪Blockbusting‬فرد به‬
‫شکستن این موانع ترغیب می شود تا به نظرات و مفاهیم نو دست یابد و‬
‫بصیرتهای تازه ای را حاصل کند‪.‬برای شکستن ذهنیت های پیشین و ورود به‬
‫عرصه های نوین تکنیک های چندی ابداع گردیده است که متداول ترین آنها‬
‫تفکر موازی ( ‪(Lateral thinking‬است‪ .‬واضع این شیوه ادوارد دو‬
‫بونو( ‪ ) Edward de Bono‬روش معمول تفکر را همانند حفر گودالی‬
‫توصیف می کند که با افزایش اطالعات فرد همان گودال را عمیق تر می سازد‬
‫و از دیدن جاهای دیگر برای حفر کردن باز می ماند در حالیکه تفکر موازی نگاه‬
‫فرد را به نقاط جدید معطوف می سازد و اطالعات و تجربه های جدید صرفا‬
‫به اندیشه های قبلی افزوده نمی شود‪،‬بلکه آنها را تغییر داده و الگو و ساختار‬
‫جدیدی را ایجاد می کند‪.‬‬
‫تفکر موازی‬
‫‪ -1 ‬یک اندیشه واسطه غیرممکن ( ) ‪)Intermediate impossible‬‬
‫این اندیشه موجب طیران فکر و ذهن شده و با تعدیل آن می توان به اندیشه نو و‬
‫عملی دست یافت‪.‬به عنوان مثال افسانه های تخیلی در مورد سفر به اعماق‬
‫زمین تا به کرات دیگر اگرچه اندیشه هایی غیر ممکن است ولی به عنوان‬
‫واسطه ای می تواند موجب دست یافتن به راههای جدید سفر به آن مکانها‬
‫گردد‪ .‬یا فرضا شما به عنوان مدیر مراجعانی دارید که باید در مذاکره با آنها از‬
‫افکار و مقاصدشان آگاه باشید چه خوب بود اگر مغز این افراد در محفظه ای‬
‫شفاف قرار داشت و شما می توانستید افکار آنها را بخوانید‪.‬این واسطه ای غیر‬
‫ممکن است و با تعدیل آن شاید بتوانید به روش ی دست پیداکنید که شما را از‬
‫اندیشه های طرف مقابل آگاه سازد‪.‬‬
‫تفکر موازی‬
‫‪ -2 ‬پیوند تصادفی ( ‪( Random Juxtaposition‬‬
‫فرض کنید دیوان خواجه حافظ را به قصد تفال می گشایید و مطلع غزلی را می خوانید‬
‫و می کوشید تا مفاد آن را با موضوع مورد نظر پیوند داده و به نتیجه ای برسید‪.‬در‬
‫این کار شما از روش پیوند تصادفی استفاده کرده اید‪.‬در قسمتهای قبل راجع به ارتباط‬
‫اجباری نکاتی عنوان گردید که شباهت بسیار با این روش دارد‪،‬منتهی تصادفی بودن‬
‫روش اخیر وجه تمایز این دو روش می باشد ‪.‬فرضا شما می خواهید برای سیستم‬
‫توزیع کاال های خود به شیوه ای نو دست پیدا کنید یک صفحه از فرهنگ لغت را‬
‫بطور تصادفی باز می کنید و چند لغت آن صفحه را بازنویس ی کرده سعی می کنید در‬
‫مقابل هر یک از آنها مضوعی در رابطه با توزیع بنویسید‪.‬به عبارت دیگر سعی می کنید‬
‫تا بین واژه های تصادفی و ناآشنا‪،‬با موضوع پیوندی ایجاد کنید و در این جریان به‬
‫ایده های جدید برسید‪.‬در مثال زیر لغاتی از یک صفحه فرهنگ لغت بطور تصادفی‬
‫نوشته و بین آنها و مساله توزیع رابطه ای برقرار گردیده است‪.‬‬
‫‪ ‬اگر ايدههاي شما مورد تمسخر و استهزاي متخصصان و كارشناسان قرار‬
‫نگیرد‪ ،‬ارزش ي نخواهد داشت‪ ( .‬رگ ريوانز)‬
‫‪ ‬لغات تصادفی‬
‫ایده های که از لغات راجع به موضوع توزیع تداعی شده اند‬
‫سخاوت‬
‫کار توزیع را با سخاوتمندی انجام دهیم ‪.‬سخاوت نسبت به مشتریان سخاوت نسبت به کارکنان‬
‫سخت‬
‫قوانین و ضوابط را سخت تر و دقیق تر کنیم‪.‬بسته بندی ها را محکم تر سازیم‬
‫سختانه ‪:‬سخن درشت‬
‫فعالیت کارکنان بخش توزیع را به شدت کنترل کنیم‪،‬در امر توزیع شدت عمل بیشتری به خرج دهیم‬
‫سخت یشانی ‪:‬دلیر‬
‫شیوه متهورانه و مخاطره آمیزی را در توزیع پیشه کنیم‬
‫سخت جان‬
‫به روشهای خود ادامه دهیم‪،‬از شکست ها نهراسیم و پایداری کنیم‬
‫تفکر موازی‬
‫‪ -3 ‬معکوس سازی‬
‫مسائل‪،‬مشکالت‪،‬ضعف ها و نارسایی ها همه می توانند به صورت امکانات‪،‬نقاط قوت و‬
‫تونایی ها دیده شده و مورد استفاده قرار گیرند‪،‬تنها اگر ما نحوه نگرش و برخورد خود‬
‫را عوض کنیم و پدیده های اطرافمان را با دیدی دیگر نگاه کنیم ‪.‬مثال مدیران به‬
‫موضوع مقاومت کارکنان در مقابل تغییر به عنوان یک مساله نگاه می کنند و بریا از‬
‫میان بردن آن به راه حل های مختلف متوسل می گردند در حالیکه اگر از جنبه مثبت‬
‫به آن بنگریم می توانیم راه حل های مناسب بیابیم ‪.‬مثال دیگر عمارت قدیمی یک‬
‫شرکت است که به علت قدمت و کهنه شدن ممکن است مساله ای برای مدیریت‬
‫باشد در حالیکه می توان از همین مساله به عنوان یک نکته مثبت بهره گرفت و‬
‫شرکت را در این محیط با تزئینات خاص ی سازمان داد که نشان دهنده تجارب فراوان‬
‫بوده و جذابیت بیشتری را ایجاد کند‪.‬‬
‫سواالت ایده بر انگیز‬
‫‪ ‬در طول روز ایده های جدید زیادی در ذهن انسان موج می زند که بعض ی از آن ها واقعا با‬
‫ارزش و بعض ی بی ارزشند‪ .‬اما تا زمانی که آن ها را شکار نکنیم نمی توانیم بگوییم کدام‬
‫ارزشمند است‪ .‬چرا که فرآیند خالقیت و نوآوری از تصور شروع می شود و پس از مهندس ی‪،‬‬
‫تصور تبدیل به ایده می گردد‪ .‬برای رسیدن به یک ایده الزم است ابتدا اجازه دهیم تصورمان‬
‫به آسمان صعود کند‪ ،‬سپس آن را به زمین آورده و مهندس ی کنیم‪ .‬یعنی آن را بررس ی‪،‬‬
‫ارزیابی‪ ،‬تجزیه‪ ،‬تحلیل‪،‬ترکیب‪ ،‬تکمیل و تصحیح نماییم تا به یک تصور مهار شده یعنی «ایده»‬
‫دست یابیم و این ایده وقتی ارزش بررس ی و تجزیه و تحلیل دارد که خواب را از شما گرفته‬
‫باشد‪ .‬اگر ایده ها مدیریت نشوند‪ ،‬این قدرت خالقه به سرعت می تواند تبدیل به یک ضعف‬
‫شود و کاری را که باید انجام دهیم ‪ ،‬کنترل و سازماندهی ایده هاست‪ .‬یکی از تکنیک هایی که‬
‫به ایده یابی کمک می کند‪ ،‬تکنیک اسکمپر ( ) ‪scamper‬است‪ .‬این واژه از ابتدای حروف‬
‫یک سری واژه های دیگر تشکیل شده و هدف اصلی این تکنیک تحریک قدرت تصور است تا‬
‫آن را در جهات مختلف و ضروری به حرکت در آورد‪ .‬این تحریک به وسیله یک سری سواالت‬
‫ایده برانگیز صورت می گیرد که شخص در رابطه با مسئله مورد نظرش از خود سوال می‬
‫کند‪ .‬هفت واژه ی تشکیل دهنده ی این تکنیک عبارت از موارد زیر است‪.‬‬
‫‪ ‬توانايي يك مدير در تبديل يك جلسه به يك محيط تفكر بزرگترين دارايي‬
‫يك شركت است‪ ( .‬نانس ي كلین)‬
‫ايدههاي پرتوان تا پيش از آنكه به كار گرفته شوند‪ ،‬افسونگراني سراپا بيحاصل بودهاند‪.‬‬
‫شورانگیزي ايدهها در تحقق آنها است‪ (.‬ريچارد باخ)‬
‫هفت مولفه تکنیک اسکمپر ) ‪(scamper‬‬
‫‪ .1 ‬جایگزینی ( ‪ ) substitute‬چه مواردی را می توان به جای موارد فعلی به کار برد؟‬
‫به جای او چه چه کس ی را‪...‬؟‬
‫از چه فرآیند دیگری می توانیم استفاده کنیم؟‬
‫‪ .2‬ترکیب ( ‪ ) combine‬با چه چیز دیگری می تواند مخلوط شود؟‬
‫مثال ‪ :‬اگر در زندگی روزمره به پیرامون خود دقت کنید به ایده برانگیز بودن این سوال پی خواهید‬
‫برد‪ .‬کاالهایی چون دستمال کاغذی با رایحه ی دل انگیز‪ ،‬کفش های کودکان که هنگام راه رفتن صدا‬
‫می دهند‪ ،‬یا چراغی که در پاشنه ی کفش روشن می شود‪ ،‬همه حاصل این سوال است‪.‬‬
‫‪ .3‬تغیير یا انطباق ( ‪ ) adapt‬آن را شبیه چه چیزی می توانیم بسازیم؟‬
‫مثال ‪ :‬ایده ی نوشیدن نوشابه با نی ‪ ،‬یک ایده ی خالق است و خمیده کردن و به صورت ‪L‬در‬
‫آوردن نی سبب راحتی و زیبایی بیشتر شده است‪.‬‬
‫‪ .4‬بزرگ سازی ( ‪ ) magnify‬اگر رنگ‪،‬سرعت‪،‬شکل و ‪ ..‬را تغییر دهیم چطور می شود؟‬
‫آیا باید بزرگ تر‪ ،‬قوی تر و با ارزش تر گردد؟‬
‫چرا آن را چند برابر نکنیم؟‬
‫مثال ‪ :‬چند مداد بزرگ و غول پیکر می تواند طرح بسیار زیبایی به ورودی یک دانشگاه بدهد‪ ،‬یا یک‬
‫کپسول آنتی بیوتیک را می توان چند هزار برابر کرد و به عنوان تابلو یک داروخانه مورد استفاده‬
‫قرار داد‪.‬‬
‫‪ .5 ‬کاربردهای دیگر ( ‪ ) put to other uses‬چه استفاده ای از مواد زاید آن می توان کرد؟‬
‫با محصوالت مردود شده یا ایده های شکست‬
‫خورده چه می توان کرد؟‬
‫مثال ‪ :‬روزی نوجوانی این سوال را از خود پرسید که «چه استفاده ای می توانم از این ماشین چمن زنی خراب‬
‫بکنم؟» سپس ماشین چمن زنی را به دوچرخه ی خود وصل کرد و بدین طریق اولین موتور گازی دنیا متولد‬
‫شد‪ .‬آن نوجوان « سویی چیرو هوندا » بود که اکنون یکی از بزرگ ترین مردان جهان است‪.‬‬
‫‪ .6‬کوچک سازی و حذف ( ‪ ) eliminate‬چگونه می توان آن را متراکم تر و فشرده تر کرد؟‬
‫چه می شود اگر کوچک تر شود؟‬
‫چه چیزی را می توان حذف کرد؟‬
‫آیا می توان این را سریع تر انجام داد؟‬
‫مثال ‪ :‬حذف سیستم میکروفن سبب ساخت میکروفن های یقه ای و حذف سیم تلفن موجب ساخت گوش ی‬
‫های تلفن همراه شد‪.‬‬
‫‪ .7‬معکوس سازی ( ‪ ) reverse‬اگر جای آن ها را با هم عوض کنیم‪ ،‬چه می شود؟‬
‫مثال ‪ :‬اگر به جای جمله ی « بعد از فروش پس گرفته نمی شود‪ » .‬در مقابل مشتری ها بنویسیم « بعد از فروش‬
‫پس گرفته می شود » چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا مشتری با اطمینان بیشتری خرید نخواهد کرد؟ کشف قانون‬
‫جاذبه توسط نیوتن نیز حاصل این سوال ساده بود « چرا وقتی سیب از درخت جدا شد‪ ،‬به طرف پایین آمد و‬
‫باال نرفت؟ »‬
‫در نظر داشته باشیم که در بعض ی از کتاب های خالقیت حرف ابتدای کلمه ی ‪rearrange‬برای ‪r‬آمده است‬
‫که به معنی چیدمان دوباره و تغییر در ترکیب است و سواالت زیر را می توان برای آن به کار برد‪:‬‬
‫به چه نحو دیگری می توان در ترتیب قرار گرفتن این ها تغییر ایجاد کرد؟‬
‫چه زمان دیگری برای آن کار بهتر است؟‬
‫به یاد داشته باشید که اگر دو روش برای انجام کاری وجود دارد ‪ ،‬شما باید روش سوم را به کار ببرید‪...‬‬
‫گردش تخیلی یا فن گوردون ( ‪)Speculative excursion‬‬
‫‪ ‬تکنیک گوردون روش ی است بسیار مناسب جهت یافتن راه حلهای جدید برای‬
‫مسئله و نیز برای اکتشافات علمی و فنی‪ .‬این روش فرآیندی خاص و منحصر به فرد‬
‫و در عین حال مؤثر دارد‪ .‬واژه ‪Synectics‬یک واژه یونانی بوده و مفهوم آن پیوند‬
‫ً‬
‫اجزای متفاوت و ظاهرا بی ارتباط به یکدیگر است‪ .‬فرایند بکارگیری این رویکرد‬
‫عبارت است از‪:‬‬
‫‪ - ‬شناسایی و تجزیه و تحلیل مشکل به منظور رسیدن به ماهیت و جوهره آن‪.‬‬
‫ کشف راه حلهایی برای آن جوهره از طریق دیدگاه غیر مرتبط با موضوع‪.‬‬‫ تالش برای تبدیل راه حلهای به دست آمده به راه حل نهایی‪.‬‬‫در جلساتی که از این روش استفاده میشود فقط رهبر گروه از اصل موضوع اطالع‬
‫ً‬
‫دارد و موضوعی که مطرح میشود دقیقا اصل موضوع نیست بلکه موضوعی نزدیک‬
‫به آن است‪.‬‬
‫‪ ‬در جوامع مجازی روی اینترنت به سؤاالت افراد توجه کنید‪.‬‬
‫از روی آن سؤاالت نیازها را شناسائی کنید از جملۀ این جوامع می توان‬
‫به ‪http://answers.yahoo.com‬که برای یاهو است و یا فروم ها اشاره کرد‪.‬‬
‫‪ ‬ضروری نیست که ایده شما مشکل یا نیاز بزرگی را رفع کند‪.‬‬
‫ً‬
‫حتی رفع نیازهای کوچک نیز گاها باعث ایجاد کسب و کارهای بزرگی شده اند‪.‬‬
‫‪ ‬ایده هائی را که تصور می کنید ساده و غيرعملی هستند را جدی بگيرید‪.‬‬
‫ً‬
‫گاها با تفکر روی این نوع ایده ها ‪ ،‬ایده ای بهتر و پویاتر به ذهنتان خطور خواهد کرد‪.‬‬
‫‪ ‬تا زماني كه خودت طرح و ايدهي بهتري براي پيشنهاد دادن نداري نظرهاي‬
‫ديگران را سركوب نكن‪ (.‬ميشل دل)‬
‫چند ایده جالب‬
‫پیامک دریافت کنید پول بگيرید‬
‫اخیرا یک شرکت تبلیغاتی ایده جدیدی رو به اجرا درآورده که خیلی جالبه و آشنایی با این سایت رو برای‬
‫عالقمندان به کارآفرینی در زمینه آی تی توصیه میکنم‪.‬‬
‫این سایت مانند بقیه سایتهای ارسال پیامک تبلیغاتی کار اصلیش ‪ ،‬ارسال پیامک تبلیغاتیه و تعرفه های تبلیغاتیش‬
‫هم کمی باالتره ‪ ،‬تا اینجاش چیز جدیدی نیست اما خالقیت این سایت در اینه که قسمتی از هزینه ای رو که از‬
‫تبلیغ دهنده دریافت میکنه به حساب گیرندگان پیامک واریز میکنه‪.‬‬
‫با این کار چند اتفاق جالب می افته‪:‬‬
‫اول اینکه وقتی شما به این سایت میرید و ثبت نام میکنید ‪ ،‬اطالعات جامعی از خودتون میدید و مثال سطح‬
‫تحصیالت و عالیقتون رو مشخص میکنید و بدین وسیله میگید که دوست دارید ‪ ،‬پیامک های ارسالی برای‬
‫شما در چه موضوعاتی باشند در نتیجه پیامک های بی ربط برای شما ارسال نخواهند شد‪.‬‬
‫دوم اینکه تبلیغ دهنده که مشخص کرده تبلیغش برای چه تیپ افرادی بره ‪ ،‬پیامش رو به افراد مرتبط با موضوع‬
‫خودش رسونده و از پرداخت هزینه بیخود برای ارسال پیامک برای افراد غیر مرتبط جلوگیری میشه‬
‫سوم اینکه دریافت کننده پیامک ضمن دریافت پیامک در موضوعات مرتبط و مورد عالقه به ازای دریافت هر‬
‫پیامک قسمتی از هزینه پرداختی تبلیغ دهنده رو دریافت میکنه‬
‫و بدین طریق یک کسب و کار برنده ‪ -‬برنده ‪ -‬برنده شکل میگیره‪.‬‬
‫چگونه این ماست فروش‪ ،‬میلیاردر شد!‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫َحمدی اولوکایا‪ ،‬موسس و مدیر عامل شرکت « ُچبانی» است که در طول شش سال که از آغاز فعالیتش می‌گذرد‪ ،‬حدود ‪ ۲۰‬درصد از بازار شش و نیم میلیارد دالری‬
‫ماست در آمریکا را در کنترل خود گرفته است‪ .‬نام آقای اولوکایا که کرد ترکیه‌ است‪ ،‬در فهرست میلیاردرهای سال ‪ ۲۰۱۳‬مجله فوربس قرار دارد‪.‬‬
‫موسسه « ُچبانی » در مجموع حدود دو هزار کارمند در استخدام خود دارد و محصول خود را در دو کارخانه که بزرگترین مراکز تولید ماست در جهان هستند‪ ،‬تولید‬
‫میکند‪ُ « .‬چبانی» پر فروشترین ماستی است که در بازار آمریکا به فروش میرسد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫حمدی اولوکایای ‪ 41‬ساله میگوید راز موفقیتش بازگشت به موضوعات اساس ی و اولیه در شناخت بازار و پیروی از غریزه خود بوده است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫وی سال ‪ 2005‬به این اندیشیده است که اگرچه ماستهای آمریکا‪ ،‬عمدتا ماست میوهای و ماستهای شیرین و آغشته به شکر هستند‪ ،‬ماست واقعی همان ماستی‬
‫است که در مناطقی مثل کوهستانهای مناطق کردنشین تولید و مصرف میشود و قاعدتا باید یک چنین محصولی بسیار بهتر از ماستهای شیرین به فروش برسد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫وی با دریافت یک وام یک میلیون دالری از اداره کمک به تجارتهای خرد در آمریکا توانست اولین کارخانه خود را خریداری کند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫پس از آن آقای اولوکایا مصطفی دوئان‪ ،‬یک کارشناس با تجربه ماستبندی را از ترکیه به آمریکا آورد‪ .‬آنها به مدت ‪ 18‬ماه انواع ماستهای محصول آمریکا و ماستهای‬
‫وارداتی را آزمایش کرده و باالخره روش ویژه ماستبندی خود را تثبیت کردند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫آنها میدانستند که بازار آمریکا به ماست شیرین عادت کرده‪ ،‬ولی از خالل صحبت با مصرف کنندگان متوجه شدند که بسیاری از آنها ماستهای طبیعی را که در‬
‫کشورهای اروپایی و خاورمیانه رایج است ترجیح میدهند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫آقای اولوکایا در عین حال به این نکته نیز توجه کرد که الگوی مصرف مواد غذایی در آمریکا به سمت مواد طبیعی و کاستن از شکر و مواد مصنوعی گرایش پیدا کرده‬
‫است‪ .‬همین نکات ساده راز موفقیت بنای امپراطوری ماستبندی در آمریکا بود‪.‬‬
‫حمدی اولوکایا در حال حاضر در آمریکا صاحب دو کارخانه است؛ یکی کارخانهای قدیمی در ایالت نیوجرس ی که سابقا به شرکت تولید کننده محصوالت غذایی « َ‬
‫کرفت»‬
‫تعلق داشت و دیگری کارخانه جدیدی که با هزینه ‪ 450‬میلیون دالر در ایالت آیداهو احداث شده است‪.‬‬
‫موسسه ُچبانی سال ‪ 2011‬یک کارخانه دیگر نیز در اتریش راه اندازی کرد و به سرعت به سومین تولید کننده ماست در آن کشور بدل شد‪ .‬این مؤسسه در نظر دارد که‬
‫‪‬‬
‫حمدی اولوکایا نمونهای از مهاجرینی است که به آمریکا مهاجرت کرده و سرنوشتی موفق و برجسته برای خود رقم زدهاند و به قول معروف «آرزوی آمریکایی» در مور‬
‫آنها محقق شده است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫در شرایطی که باراک اوباما قصد دارد قوانین و شرایط مهاجرت به آمریکا را به شکلی بنیادین اصالح کند‪ ،‬مدافعان این طرح افرادی مانند آقای اولوکایا را نماد‬
‫مهاجرین موفقی میدانند که با نوآوریهای اقتصادی به رونق بازار کار و تولید در جامعه آمریکا کمک کردهاند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در سال جاری فعالیتهای خود در بریتانیا را نیز آغاز کند‪.‬‬
‫فهرست دوره هاي آموزش ي طراحي شده در صورت تمایل‬
‫با توجه به اهميت موضوع مالكيت فكري و نياز سازمانها‪ ،‬دورههاي مختلف قابل طراحي و برگزار مي باشد‪.‬‬
‫‪ -1‬كليات حقوق مالكيت فكري‬
‫‪ -2‬حقوق و ثبت داراييهاي فكري در ايران‬
‫‪ -3‬ثبت اختراع در سطح بین املللي‬
‫‪ -4‬ثبت عالم تجاري و مديريت برند‬
‫‪ -5‬قراردادهاي ليسانس فناوري‬
‫‪ -6‬حقوق انتقال فناوري‬
‫‪ -7‬مديريت مالكيت فكري براي مدیران صنایع‬
‫‪ -8‬مديريت تجاري سازي اختراعات‬
‫‪ -9‬مديريت استراتژيك برند‬
‫‪ -10‬حمايتهاي قضايي مالكيت فكري‬
‫‪ -11‬حقوق نرم افزار و كپي رايت‬
‫‪ -12‬حقوق تكنولوژيهاي نو (نانو و بيو)‬
‫همچنین دوره كوتاه مدت "تربيت نیروي انساني زبده براي دفاتر مالكيت فكري و تجاري سازي" (‪100‬‬
‫ساعت)‬
‫چند سایت مفید‬
‫‪ ‬لینک ‪ :‬اداره مالكيت فكري كره ()‪)KIPO‬‬
‫‪ ‬لینک ‪ http://www.kipo.go.kr/kpo/eng/ :‬اداره ثبت اختراعات اتحاديه اروپا)))‪EPO‬‬
‫‪ ‬لینک ‪http://www.epo.org :‬‬
‫اداره مركزي ثبت اختراع‪ ،‬طرح صنعتي و عالئم تجاري هند‬
‫‪ ‬لینک ‪http://www.patentoffice.nic.in/ :‬‬
‫‪ ‬لینک ‪http://www.jpo.go.jp :‬‬
‫اداره ثبت اختراعات ژاپن ))‪) JPO‬‬
‫اداره ثبت اختراعات و عالمت تجاري امريكا ()‪) USPTO‬‬
‫‪‬‬
‫لینک ‪http://www.uspto.gov :‬‬
‫‪‬‬
‫لینک ‪http://www.wipo.int :‬‬
‫سازمان جهاني مالكيت فكري ()‪WIPO‬‬