می شرکت نمایید نام کتاب الکترونیکی انگیزش تهیه کننده وب سایت مدیریتی آرزومند آن مباش كه چیزي غیر از آنچه هستي باش ي ، بكوش كه.
Download
Report
Transcript می شرکت نمایید نام کتاب الکترونیکی انگیزش تهیه کننده وب سایت مدیریتی آرزومند آن مباش كه چیزي غیر از آنچه هستي باش ي ، بكوش كه.
می شرکت نمایید
نام کتاب الکترونیکی
انگیزش
تهیه کننده
وب سایت مدیریتی
آرزومند آن مباش كه چیزي غیر از آنچه هستي باش ي ،بكوش كه كمال
آنچه هستي باش ي .دي سلز
: تهیه اسالید
: استاد
1389 مهر
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
4
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
5
.1مقدمه :رفتار سازمانی و ماهیت آن
.8گروه ها و تیم ها
.2احساسات :هوش عاطفی و چرخه زیستی
.9مدیریت تعارض و مذاکره
.3انگیزش :نظریه های انگیزشی
.10مدیریت نگرش ها و ارزش ها
.4شخصیت
.11مدیریت خالقیت و نوآوری
.5ارتباطات :توسعه مهارت برقراری ارتباط
.12مدیریت فرهنگ سازمانی
.6رهبری :توسعه مهارت رهبری
.13مدیریت رفتار سیاسی (نفوذ ،قدرت)
.7استرس :مدیریت فشار عصبی و تحلیل رفتگی
.14مدیریت یادگیری در سازمان
6
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
فرمایشات امیر المؤمنین حضرت علی (ع)
همیشه (سپاهیان) را تشویی کون ی کارهواه م موی را کوه
انجام داده اند برشمار! زیرا یادآیره کارهاه نیک شوجااان
،سپاه را به حرکوت بیشوتر یاداشوته ی آنوان را کوه تنبلوی موی
کنند ،به کار تشیی میکتد ،ان شا هللا .
(ن ج البالغه ،نامه )1006 :53
7
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
فرمایشات امام روح هللا الخمینی (ره)
هرکار ی املی به اختیار از ما صادر شوید (رفتوار) قوبال آن راتصویر ی بوه فایوده
آن تصدی می نماییم .اگر با میل نفسانی ی ش یت میاف باشد ،نفو
موا نسوبت بوه آن
امل شی می یابد .البته شدت مرتبه شی با شدت میاف بیدن آن کار با میل نفسوانی
مناسبت مستقیم دارد ی هرچه میافقت بیشتر اشتیا نف
یپ
به آن کار بیشتر خیاهود بوید .
از آنکه شی در شخص ایجاد شد (خیاست) چه بسا کوه کوار را اختیوار موی کنود
ی تصمیم می گیرد آن را انجام دهد ی اگر با میل نفسانی ای میافو نباشود ،اموا اقول ای
تشخیص دهد که انجام دادن کار ی تحقی یافتنش به صالح نزدیوک تور اسوت ،الیورغم
میلش ی برخالف ش یت نفسانی اثور اقول ای حکوم موی کنود کوه آن را بایود انجوام دهود ،
تصمیم به انجامش می گیرد .
پ
(جاسبی)121-105 :1380 ،
8
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
انگیزش
تعریف :
Motivation
تمایل به انجام کار است و در گرو توانایی فرد ،تا بدان وسیله نوعی نیاز تأمین گردد .
•انگیزهه ازا( )Motivesرا گزای هزه ونززناا نیا،ازا ی ت زاسائ ی هزایاه اززا سزا نی فزائ عروفزی ز ع
ز
نزی کننزد .انگیزهه اززاکی کزه هزه هزنه ازدط اززا ن نزنط نزی ازنندی ن کز اهز
گااانزه سزا نززا
گااانه هااند.
عوامل شکل دهنده رفتار :
.1انگیهه ؛ حالتی عروفی که افساا را هه انجام الی وانی عارع( .عالسل اهاس ی ر تار)
.2ادط :نی ک ااه (پاعاش ااه ننرع انتظار) که افساا را هه انجام الی وا نیدارع.
انگیزه
رفتار
هدف
(محرک)
چ اکی ر تار
سک راته الی
نتاسج سا پاعااها
قدرت انگیزه :
قدرئ
قنه ت
انگیهه عر لحظه خاص ی ا، ،ناا ی ر تار را ییا نی کند .
انگیهه اا
ارضای نیاز:
هه ،وم ه ااام نزلن ی وقتی نیا،ه ارضا نی انع عسگ انگیهاننده ر تار هه حساب نمزی سزد و ن اف ز ا ،ارضزاه نیزا ،ننتزر ر تزار انن زا ( ) Coping Behaviorنزی
انع ( .تاش ه اه غل ه ه نافع)
موانع
تئوری نا هماهنگی شناختی-فستینگر(: )Cognitive Dissonamce
هنگامی رخ میدهد که ادراکات مرتبط با هم در ستیز و تعارض باشند .
• بی نتیجه ادا تاش عر راه حصنل ادط سا نناته ادا ا ها نافع ی نافانی خنانده نیشنع.
1
3
ناکامی (: )Frustration
2
کوشش رفتاری
هاور عر راهنه هیا هیگار کشیدا ها ه طاا ر ه عر هیگاره ااا ،ب و اناه نناهر تنهط ناایگیره که نتنافسته نای هگیرع .
-
کوشش رفتاری
نیاز نیرومند
کوشش رفتاری
موفقیت
ادامه رفتار
9
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
رفتار های غیر عقالیی ناش ی از ناکامی (نتایج تحقیقات نورمان مایر):
پرخاشگر
.1پرخاشگری( :)Aggressionهه عن ال هپر هاه .نتاسج - :خصنن
.2دلیل تراش ی( :)Rationalizationبهانه ها،ه ی تنتیه تاصیر .نتیجه :ودم ت یع
-خشنن
دلیل
تراش ی
.3برگشت یا بازگشت( :)Regressionنتناهر ها ی ه خنع و ل نک عا ( .لگد،عا هه اتنن یل خ اب اده)
.4تثبیت ( :)Fixationتک ار الگنه ر تار خاص ی هدوا نتیجه .
نتایج ناکامی
ونارض- :ناتنافی ه اه پذس تا غییر- .انتناع فنرفنرانه و ه سختانه عر نااهل حااسق
بازگشت
.5تسلیم( :)Resignationبی قیده و بی تفاو ی
اولیه
افزایش نیروی انگیزه (: )Motive force increases
گ هنگی
ثانویه
تثبیت
کلی
انناع نیا،اا
شنگی
نیروه نیا،
اگز ز نیز ززروه سز ززک نیز ززا ،ننتز ززنع هز ززه حز ززده ا ز ززا ساهز ززد کز ززه
هص ززنرئ انگی ززهه اه پ ت ززناا عر س ززد ن ززی تنان ززد ر ت ززار را غیی ززر
عاد .
خناب
تسلیم
مبنای فیزیولوژیکی
غیر اکتسابی
گ هنگی
خناب
،ناا
اح
اکتسابی
اا ستگی
کنجکاوه
قدرئ
علبستگی
مثال
نظ ه ااه انگیهش ی
محتوایی
سایر
10
•تنوع نیازها
•نیاز های آموزش ی
•فعالیت ،کنش ،
گرایش
•آدامز
•پورتر و لورش
•ویکتور روم
•ماری
•ماکیالند
•جرج هومانز
•سازمان غیر ا
•رسمی
•ارزشها
•عادات
•عصبانیت ها
•احساساست
ذهن
خود آگاه
90ال 100عرید
80ال 90عرید
ذهن ناخودآگاه
یا نیمه خودآگاه
20ال 30عرید
توانایی بر حسب درصد
فرآیندی
•سلسله مراتب نیازها
•دوعاملی
•Y, X
•ERG
•برابری
•انتظار و برابری
•انتظار
•اسناد
•مزلو
•هرزبرگ
•مک گریکور
•الدرفر
(نظ ه فنه سخ –هل و نچ)
تیایاائ و لیام تی ز
فعالیت معطوف
به هدف
فعالیت هدف
انگیزه
رفتار
شرح
نام تئوری
نظریه پرداز
•تکنولوژی
•ساختار سازمانی
•تولیدات
•خدمات
•امور مالی
تاسگاه انگیهه اا و ادط اا
تأثیر هالانه انگیهش ه و لک ع
• فعالیت معطوف به هدف :نج نوه اقزدانائ هز اه رهزیدا هزه ازدط( .تهیزه
خنراک)
• فعالیت هدف :نج نوه عرگیره اا و نشغنلی اا هزا خزنع ازدط ( .خزنرعا
خنراک)
• انتظااار :اعراک ز ع ا ،احت ززال ارضززاه سززک نیززا ،خززا خززنع ه اهززا تجززارب
گذاته .
• امک ااان :اعراک ز ز ع ا ،نیز زهاا قاه ززل وی ززنل ه ززنعا ا ززد هاکی ک ززه نی ززا ،ن ی ززی را
ارضا نیکنند .
(گرسنگی)
انتظار
هدف
(خوراک)
امکان
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
انگیزش :
ا ،واژه التیا Movereهه ن ی ح ک نشتق اده ی اه .
سند احسزا ک زنع رواا ازناختی ی یهسنلزنژ کی سزا نیزا ،و هزایاه اه کزه افسزاا
را عر راه ززتاه ا ززدا ه ززه الی ز وا ن ززی عارع .سن ززده ک ززه نس ززت ی پاس ززدار ی پاس ززاا
ناپذس ی عاراه ا ،و فشیر ی و پیچیده اه .
سنززدااکی کززه ر تززار رززخ
را نیززرو نززی هتشززد و ا را ته ز عهززتیابی هززه اا زداا
اداس نی ن اسد.
ت اسل هه انجام فار هه ا ط عااتا تناناکی انجام ا فار عر ته تأنیا ننع نیا. ،
11
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
چهار نکته اساسی در تعریف انگیزش
انگیزه به رفتار
ج ت می دهد .
جت
رفتار انسان تصادفی
نیست بلکه هدف مند
است .
هدف
انگیزه میجب
استمرار ی تدایم
رفتار می شید .
استمرار
انگیزه به رفتار نیری
می دهد .
نیری
12
انگیزش
فرآیند انگیزش
رفتار
سائقه
عدم تعادل
تنبیه
سرکوب نیاز
نیاز ارضا نشده
پیامد
تقویت
13
ارضای نیاز
تعادل موقت
رابطه بین انگیزه ،رفتار ،هدف
ادط اا سا نشنق
اا
ر تار
ننق ی عاخل نیا،
(انگیهه)
تالیل نیا( ،ارضاه انگیهه)
انگیهه اا هاوث اداس ر تار و ادط اا ننتر ارضاء انگیهه اا نی انند
14
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
شکل ساده فرآیند انگیزه
انگیزش مرکب از تعامل و وابستگی عوامل سه گانه نیاز ،سائق و
اهداف است.
15
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نیاز ): (Need
سززک حال ز نی ونی ز و ک ززنع عروفززی اه ز .انگززانی هنتززنع نززی سززد کززه
ودم اعل یهسنلنژ کی سا روافی ه و ،کند.
سائقه ): (Drive
حززالتی ا ،ه انگیتتگززی اه ز کززه هززه علیززل سززک نیززا، ،کسززتی اسجززاع ن زی اززنع.
ان ژه ح ک را اام نی کند .
هدف -مشوق): (goal - incentives
عر پاساا چ خه انگیزهش قز ار عارع و ن نزناا تالیزل و تتفیز
نی انع.
فاا هایق
16
عانزده نیزا ،و
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
انواع نیاز ها
اولیه
ثانویه
کلی
(عمومی)
اح
مبنای فیزیولوژیکی
گ هنگی
خناب
انناع نیا،اا
قدرئ
علبستگی
غیر اکتسابی
اکتسابی
اا ستگی
کنجکاوه
مثال
نیا،ااه ثانن ه عر ر تار ها،نافی عر حال حاض اا ی هیشتره سا ته اند ؛ ،ا که هه تز چند کشزنر
خا ی عر اکثر کشنر اا نیا ،اولیه تا حدوعه ه ورعه نی انند .
17
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
انواع فعالیت ها
• فعالیتتتت معطتتتوف بتتته هتتتدف :مجمیاوووه اقووودامات بوووراه رسووویدن بوووه هووودف( .ت یوووه
خیراک)
• فعالیتتت هتتدف :مجمیاووه درگیووره هووا ی مش و یلیت هووا بووا خووید هوودف ( .خوویردن
خیراک)
• انتظتتار :ادراک فوورد از احتمووال اریوواه یووک نیوواز خوواص خووید براسووا
گذشته .
انگیزه
(گرسنگی)
فعالیت معطوف به هدف
تجووارب
انتظار
رفتار
• امکان :ادراک فرد از میزان قابل یصیل بیدن هدف ایی که نیاز معینی را اریوا
میکنند .
18
فعالیت هدف
هدف
(خوراک)
امکان
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
تاسگاه انگیهه اا و ادط اا (نظ ه فنه سخ –هل و نچ)
• تکنولوژی
• خدمات
• ساختار سازمانی
• امور مالی
ذهن
خود آگاه
• تولیدات
• سازمان غیر
• عادات
• رسمی
• عصبانیت ها
• ارزشها
• احساساست
ذهن ناخودآگاه
یا نیمه خودآگاه
19
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
تأثیر هالانه انگیهش ه و لک ع (تیایاائ و لیام تی ز)
• 20الی 30درصد :ها اس نادار اه ا ،تناناکی خنع نی تنافسزتند
• 80الاای 90درصااد :اگز فارکنززاا انگیززهش هیشززتره عااززته هااززند
80ال 90عرید
(مؤثر در اهداف سازمان)
20ال 30عرید
(تحقق اهداف فردی)
20
اغل خنع را حفظمی تنانند اغل خنع را حفظ کنند .
توانایی بر حسب درصد
سطح تحت تأثیر انگیزش
90ال 100عرید
تا ا اس نادار ا ،تناناکی خنع را اه ا ،نی عارند .
• م اادیر موف ااق 20 :ال ز 30عریززد ی ی ز فارکنززاا را هززه فززار ن ززی
گیرع ی هدوا اهتفاعه ا ،انگیهش( .تیاق ااداط عه)
• مدیر مؤثر 80 :ال 90عرید ی ی فارکناا را هه فار نی گیزرع
ی ها اهتفاعه ا ،انگیهش( .نؤث عر ااداط ها،نافی)
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
قدرت انگیزه
• قووووویه تووووورین انگیوووووزه در لح وووووه
قدرت
خاصوووووی از زموووووان ،رفتوووووار را
تعیین می کند .
خواب
تشنگی
انگیزه ها
گرسنگی
• اگوور نیووریه یووک نیوواز میجووید
نیروی نیاز
زمان
21
بووووه حووووده افووووزایش یابوووود کووووه
بصووویرت انگیوووزه اه پرتووویان
درآید می تیاند رفتار را ت ییر
دهد .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
انگیزه های درونی و بیرونی
انگیزه هاه
بیرینی
(برین زا)
انگیزه هاه
درینی
(درین زا)
تیسط ایامل
خارجی به فرد داده
میشید .
منشا درین فرد است
ملمی ی مش ید
بیده
به احسا درینی
فرد در حین کار ی
انجام ی ایف بر
میگردد
22
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه ارزیابی شناخت
ه اه ز ززا اسز ز ز نظ ز ززه ی ف ز ززاره ک ز ززه ه ز ززه لح ز ززا عروف ز ززی هز ز ز اه ز ز ز ع
انگیهاننززده اه ز ی و تززی هززا انگیززهه اززاه هیروفززی ا ز اه نززی ا زنع ی
هنح انگیهش فاا
23
نی ساهد .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
ارضای نیاز
ه ززه وای ززده ه اا ززام نزل ززن ی وقت ززی نی ززا،ه ارض ززا ن ززی ا ززنع عسگز ز انگیهانن ززده ر ت ززار ه ززه حس ززاب نم ززی س ززد و
ا ،ارضاه نیا ،ننتر ر تار انن ا ( ) Coping Behaviorنی انع( .تاش ه اه غل ه ه نافع)
ن اف
موانع
کوشش رفتاری
2
نیاز نیرومند
کوشش رفتاری
1
3
کوشش رفتاری
موفقیت
ادامه رفتار
24
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
ناکامی و رفتارهای غیر عقالیی ناشی از آن
oبی نتیجه شدن تالش در راه حصول هدف یا مواجه شدن آن با مانع ،ناکامی خوانده میشود.
.1پرخاشگری( :)Aggressionهه عن ال هپر هاه .نتاسج - :خصنن
-خشنن
.2دلیل تراش ی( :)Rationalizationبهانه ها،ه ی تنتیه تاصیر .نتیجه :ودم ت یع
.3برگشاات یااا بازگشاات( :)Regressionنتناهززر هززا ی هز خززنع و ززل نکز عا ( .لگززد،عا هززه اتنن یززل
خ اب اده)
پرخاشگر
تسلیم
دلیل تراش ی
نتایج
ناکامی
.4تثبیت ( :)Fixationتک ار الگنه ر تار خاص ی هدوا نتیجه .
بازگشت
تثبیت
ونارض- :ناتنافی ه اه پذس تا غییر- .انتناع فنرفنرانه و ه سختانه عر نااهل حااسق
.5تسلیم( :)Resignationبی قیده و بی تفاو ی
25
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه های انگیزشی
محتوایي
:به شناسایی علت های انگیزش افراد می پردازند که موجب رفتار می شوند.
26
سلسله مراتب نيازهاي مزلو :فیزيولوژيك ،ايمني ،اجتماعي ،احترام ،خوديابي
دو عاملي
هرز برگ
عوامل بهداشت :خط مش يها و مديريت ،نظارت (سرپرستي) ،شرايط كار ،روابط متقابل اجتماعي افراد ،پول ،مقام ،تأمین
انگیزانندهها :كسب موفقيت ،قدرداني بر انجام كار ،كار تالش برانگیز ،مسئوليت فرآيند ،رشد و توسعه
نظريه X
xوy
مكگريگور
مفروضات درباره
طبيعت انسان
نظريه y
ERG
الدرفر
ً
-1براي اغلب مردم كار ذاتا نامطلوب است
-2اغلب افراد تمايل اندكي به پذيرش مسئوليت دارند و ترجيح ميدهند هدايت شوند
-3اغلب مردم قابليت اندكي براي خالقيت و حل مشكالت سازماني دارند
-4انگیزش فقط در سطوح فیزيولوژيك و ايمني ايجاد ميشود
-5اغلب مردم بايد تحت كنترل و اجبار قرار گیرند تا هدفهاي سازمان را تحقق بخشند.
-1اگر شرايط مطلوب باشد كار مثل بازي طبيعي است
-2خود كنترلي افراد را مد نظر دارد
-3قابليت براي خالقيت در حل مسائل بطور نامحدود بین همه افراد توزيع شده است
-4انگیزش در كليه سطوح سلسه مراتب نيازهاي مزلو وجود دارد
-5مردم اگر بطورمقتض يانگیزش داشتهباشند ميتوانند دركار خود خالق و خودرهبر باشند.
حياتي ( :)Eنيازهاي حياتي با ادامه بقاي بهزيستي و نيازهاي فیزيولوژيكي سروكار دارد.
وابستگي( :)Rنيازهاي وابستگي بر اهميت رابطه بین افراد و ارتباطات تأكيد ميكند.
رشد( :)Gنيازهاي رشد با تمايل درون ذاتي فرد و خود رشدي ،سر وكار دارد.
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه های انگیزشی
فرآیندي :به پیشینه های شناختی متعامل اشاره دارد
که فرآیند انگیزش را تبیین می کنند.
برابري آدامز :
مقايسه
دادهها ؛ برابري :برانگيخته ميشود براي حفظ شرايط موجود
غيیز ززر عاعهاز ززا (تج بز ززهی تتص ز ز ی ك ز ززارا )ی
غيیر یاعرهی غيیر اعراك خنعی
ستادهها ؛ نابرابري :برانگيخته ميشود براي كاهش نابرابري
غيیر اعراك عيگ اای غيیر ناام ناايسه
انتظار و برابري پورتر بنابراين نظريه عملكرد فرد تابعي است از انگیزش و توانايي
و اولر
پاداشها در اين نظريه بر دو نوعند
انتظار
ويکتور روم
دروني :ارضاي نيا ،هه اه ئ عر انجام كار -خارجي :پنلیر اهی ناام
اين نظريه علت اين كه چرا مردم يك رفتار را بر رفتار ديگر ترجيح ميدهند و انتخاب ميكنند شرح ميدهد و انگیزه هر رفتار را با موارد زير معین ميكند .نتايج
مورد انتظار M=V.Eانگیزش فرد با ارزش جذابيت نتايج.
اين نظريه مدعي است كه رفتار آدمي از تركيب نیروهاي خارجي مثل (بخت ،شانس ،خوبي؛ و نیروهاي داخلي (مثل توانايي ،دانش) شكل ميگیرد و عوامل واقعي
اسناد
رفتار به اندازه عوامل ادراك شده حائز اهميت نميشوند.
ماري :بر خالف نظريه مزلو كه محدود به 5گاروه از نيازمناديها ميباشاد ،نيازمناديهاي انساان را بسايار متناوع دانساته و چهاارده ناوع نيازمنادي را ردياف مينماياد
را در باار ميگیاارد .اخااتالف ديگاار نظريااه ماااري بااا نظريااه مزلااو اياان اساات كااه ازم ا صااعود بااه يااك سااطح از
كااه تمااامي ابعاااد مااادي ،روانشنات ا ي و اجتماااعي
نيازمنديها را طي كردن سطح زيرين نميداند بلكه فرد ميتواند همزمان چندين نيازمندي متفاوت و مختلف را دنبال كند.
ساير
مک کللند :در نظريه خود اعالم ميدارد كه فرد ممكن است نيازهاي خود را از تعليم و آموزش بدست آورد و نيازهاي او سه نوع است ( :انجام كار – پيوساتگي باه كاار – قادرت
و برتري) او معتقد است كه وقتي خواستهها در شخص نیرومند و پرتوان باشد ،انگیزه او زياد خواهد شد و كارايي او افزايش خواهد يافت .
27
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه های انگیزشی
نظریه های محتوایی انگیزش
به شناسایی علت های انگیزش افراد می پردازند که موجب رفتار می شوند.
سلسله
مراتب
نیازهاه
مزلی
28
ن ریه
دیااملی
هرزبرگ
ن ریه
نیازهاه
سه گانه
()ERG
آلدرفر
ن ریه
نیازهاه
اکتسابی
مک کللند
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
سلسله مراتب نیازهای مازلو
(پدر روانشناسی انسان گرایانه)
نیازهای
خودشکوفایی
نیازهاه
احترام
نیازهاه اجتماای ی
اش ی تعل
نیازهاه ایمنی
نیازهاه فیزییلیژیکی
29
انگیزه های
وجود
(بودن)
B
انگیزه های
کمبود
D
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
سلسله مراتب نیازهای مازلو
(پدر روانشناسی انسان گرایانه)
نیازهای
فیزیولوژیکی
• شامل خویراک ،پیشواک ،مسوکن ی نیازهواه جنسوی انود کوه توا آن وا بورآیرده نشویند
نیازهاه دیگر بریز نخیاهند کرد .
نیازهای ایمنی
• فرد به این میییع می اندیشد که ایا می تیاند جان ،مال ی کار خوید را در
آینده حف کند ی از این طری نیازهاه فیزییلیژیکی را نیز برآیرده سازد.
نیازهای
اجتماعی و
عشق وتعلق
• انسان میجیده اجتماای است ی نیاز دارد که در گریه هاه متنیع ایییت
ی به آن ا تعل داشته باشد ی از طرف آن ها پذیرفته شید ی با آن ا رابطوه بور
قرار کند .
نیازهای
احترام
• افراد دیست دارند که دیگران براه آن ها احترام ی قدر ی منزلت قائل باشند که ایون امور خوید
میجب احترام به خید در فرد می شید .
نیازهای
• نیل به تکامل ی شکیفا کردن تموام اسوتعدادهاه بوالقیه ی درینوی فورد اسوت .
خودشکوفایی
یعنی انسان بتیاند آن چیزه بشید که باید باشد .
30
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
ویژگی های افراد خودشکوفا
تواضع در
ارتباط با
دیگران
قدرت ابتکار
پایبند به اصول
اخالقی
ساده ،مردم
گرا و مسئله
مدار
فاصله از
دیگران
توجه مدام به
اهداف
درون نگر
نیستند
دوستی بسیار
عمیق
عدم ظاهر
نمایی
توجه به
خوشبختی
همنوعان
داشتن
استقالل
31
شوخ طبعی
فلسفی و غیر
خصمانه
پذیرش
واقعیت ها
ییژگی
هاه افراد
خیدشکیفا
توجه به
واقعیت
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
استثنا در نظریه مازلو
استثناهایی را می توان یافت که در این قالب نمی گنجند.
ماهاتما گانده در زمان مبارزه با اسوتعمار انگلوی ،هفتوه هواه
بسووویاره را بووودین غوووذا مانووود یلوووی بوووه خووواطر اسوووتقالل هنووود ،
رفتارهووایش در سووطد خیدشووکیفایی بووید ،هرچنوود کووه نیازهوواه
فیزییلیژیکی ی ایمنی یه برآیرده نمی شد .
نتیجته :سووطد نیازهووا در همووه فرهنوور هووا ی در همووه مووذاهب ی
افراد یکی نیست .ی ن ریه مازلی تن ا یک الگیه جامع ی موانع
نیست بلکه الگییی است که براه پیشبینی رفتوار انسوان هوا مفیود
است .
مازلی در آخرین کتاب خید ( ، )1971از دانایی (حکمت) ،زیبایی ،
ادالت ی آزاده تحت انیان ارزشهای بزرگ انسانی یاد کرده است .
32
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
مكگريگور yو x
مفروضات درباره طبیعت انسان
ً
• -1براي اغلب مردم كار ذاتا نامطلوب است
• -2اغلب افراد تمايل اندكي به پذيرش مسئوليت دارند و ترجيح
ميدهند هدايت شوند
• -3اغلب مردم قابليت اندكي براي خالقيت و حل مشكالت
سازماني دارند
• -4انگیزش فقط در سطوح فیزيولوژيك و ايمني ايجاد ميشود
• -5اغلب مردم بايد تحت كنترل و اجبار قرار گیرند تا هدفهاي
سازمان را تحقق بخشند.
Xمن ها
33
• -1اگر شرايط مطلوب باشد كار مثل بازي طبيعي است
• -2خود كنترلي افراد را مد نظر دارد
• -3قابليت براي خالقيت در حل مسائل بطور نامحدود بین همه
افراد توزيع شده است
• -4انگیزش در كليه سطوح سلسه مراتب نيازهاي مزلو وجود دارد
• -5مردم اگر بطورمقتض يانگیزش داشتهباشند ميتوانند دركار
خود خالق و خودرهبر باشند.
Yمن ها
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه دو عاملی هرزبرگ
دیدگاه سنتی
نارضایتی
رضایت
دیدگاه هرزبرگ
رضایت
عدم رضایت
عدم نارضایتی
نارضایتی
در ما اادل هرزبا اارگ ی ه ز ز ط ز ز ط ک ز ز عا ونانز ززل نارضز ززاستی الزانز ززا هز ززه رضز ززاس از ززغل ننج ز ز
نتنااد اد .
34
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
انگیزاننده ها و نگهدارنده ها از دیدگاه هرزبرگ
عوامل
بهداشتی و
نگهدارنده
ها
• نبووید آن ووا میجووب ناریوواتی مووی شووید یلووی ،یجیدشووان انگیووزش ی
ریووایت شو لی ایجوواد نخیاهوود کوورد .یعنووی یجووید آن ووا میجووب اوودم
ناریووایتی مووی شووید .مثوول :حقووی ،شوورایط کوواره ،موودیریت ی
سرپرستی .
عوامل
انگیزانده
• نبیدشان میجب ادم ریایت ی یجیدشان میجب ریایت می شید
.
• مثل :احترام ،پیشرفت ،مقام ی مسئیلیت .
35
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
انگیزاننده ها و نگهدارنده ها از دیدگاه هرزبرگ
نگهدارنده اا
انگیهاننده اا
رضایت
مسئولیت •
ماهیت کار •
رشد و پیشرفت •
36
وتنع
امنیت شغلی •
شرایط کاری •
ن نع
نارضایتی
وتنع
شناسایی •
ن نع
عدم رضایت و عدم نارضایتی
احساس موفقیت •
حقوق •
کیفیت سرپرستی •
سیاست های •
سازمان
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه نیازهای سه گانه ( )ERGآلدرفر
حیاتي
(زیستی)
Existance
وابستگي
Relatedne
ss
رشد
Growth
37
• نیازهتتاي حیتتاتي بتتا ادامتته بقتتاي بهزیستتتي و نیازهتتاي فیزیولتتوژیكي
سروكار دارد.
• نیازهتتاي وابستتتگي بتتر اهمیتتت رابطتته بتتین افتتراد و ارتباطتتات ت كیتتد
ميكند.
• نیازهاي رشد با تمایل درون ذاتي فرد و
خود رشدي ،سر وكار دارد.
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
پیامدهای ارضا یا ناکامی ERG
ت کید مستمر بر
نیازهای نامحدود رشد
بلی
آیا نیازهاه رشد اریا شده اند ؟
خیر
برگشت و ت کید بر
نیازهای ارتباط
بلی
خیر
آیا نیازهاه ارتباط اریا شده اند ؟
برگشت و ت کید بر
نیازهای زیستی
خیر
ت کید مستمر بر
نیازهای زیستی
اهمیت یافتن نیازهاه رشد
اهمیت یافتن نیازهاه ارتباط
بلی
آیا نیازهاه زیستی اریا شده اند ؟
اهمیت یافتن نیازهاه زیستی
38
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه نیازهای اکتسابی مک کللند
طبق این نظر ،نیازها اکتسابی اند و می توان آنها را آموزش داد.
.1نیاز به تیفی یا
میفقیت طلبی
• توووووالش در ج وووووت
کسوووب میفقیوووت بوووا
راایوووووووت قیااووووووود
تعیین شده.
39
.2نیاز به قدرت
• یادار کووووووووووووووووووردن
دیگوووران بوووه انجوووام
دادن رفتارهووووووووایی
متناسب با خیاسوته
هووووواه خوووووییش .ی
اامووووووال نفوووووویذ در
دیگران .
.3نیاز به تعل
• اشوووتیا بوووه ایجووواد
ارتباط ی دیستی با
دیگووران ،میوول بووه
دیسوووووت داشوووووتن ی
دیست داشته شودن
،پذیرش ی تأیید .
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
ویژگی های موفقیت طلبان
ریسک
پذیری
متوسط
شیفتگی به
کار
بازخور
سریع
ییژگی هاه
میفقیت طلبان
واقع گرایی
و نتیجه
گرایی
ارضا از
انجام کار
فردگرایی
40
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه های انگیزشی
نظریه های فرآیندی انگیزش
به پیشینه های شناختی متعامل اشاره داردکه فرآیند انگیزش را تبیین می کنند.
ن ریه
برابره
ن ریه انت ار
آدامز(مقایسه)
41
انت ار ی
برابره
پیرتر ی
الیلر
ن ریه هدف
گذاره
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه انتظار روم
ارزش
ابزار
انت ار
• اهمیت ی ایلییتی که پیامود
خاصی براه فرد دارد .
• طیفی از -1تا 1
• پیاموووودهارا مووووی توووویان در
زنجیره اه در ن ر گرفت
کووووه در آن پیاموووودهاه رده
ایل ابزار تحقو پیامودهاه
رده دیم اند .
• پیاموووودهاه رده ایل را بووووه
پیامووودهاه رده دیم مووورتبط
میسازد.
• تالش اه فرد براه نیل بوه
پیامدهاه رده ایل.
• احتمووال منجوور شوودن تووالش
خووواص بوووه پیامووود رده ایل
خاص است .
42
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
مدل نظریه انگیزش روم
انتظار
ابزار
پیامد 1 -1
پیامد ( 1عملکرد)
پیامد 1 -2
نیروی انگیزشی
(تالش)
انتظار * ارزش
پیامد 2 -1
پیامد ( 2عملکرد)
پیامد 2 -2
عواقب
Outcomes
43
عملکرد
Performance
تالش
Effort
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
مدل انگیزش چند متغیره پورتر -الولر
.5ادراک منصفانه
بودن پاداش ها
.9رضایت
.7-1پتتاداش
های درونی
.4توانایی ها و ویژگی ها
.6عملکرد
.1ارزش پاداش
.3تالش
.7-2پتتاداش
های برونی
.5ادراک از نقش
.2احتمال ادراک
شده از رابطه
پاداش
44
تالش
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
ده فرمان براه مدیران بر اسا
میامین ن ریه انت ار
• پیامدهاه ارزشمند را براه کارکنان تعیین کنید.
• املکرد خیب را تعریف ی بوه رفتارهواه مناسوب پواداش دهیود ی ن وام پواداش را شوفاف
کنید .
• مطمئن شیید که کارکنان می تیانند به اهداف املکرده برسند .
• پیامدهاه مطلیب را به سطیح املکرده پییند دهید.
• اطمینان حاصل کنید پیامدها براه تحریک تالش کفایت می کنند .
• ن ام پاداش را به طیر مرتب ارزیابی کنید تا اادالنه باشد .
• کارهاه چالشی طراحی کنید .
• بخشی از پاداش ها را به کار گریهی اختصاص دهیود توا همکواره ی کوار تیموی تشویی
شید .
• به صویرت دیره اه سوطد انگیوزش کارکنوان را بوا مصواحبه ی پرسشونامه هواه بوی نوام
اندازه گیره کنید .
• به خاطر یجید تفایت اه فرده ،ن ام انگیزشی را انعطاف پذیر طراحی کنید .
45
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه برابری آدامز
برابره
پیامدهاه دیگره
پیامدهاه فرد
داده هاه دیگره
داده هاه فرد
نابرابره منفی
پیامدهاه دیگره
داده هاه دیگره
46
نابرابره مثبت
پیامدهاه فرد
پیامدهاه دیگره
داده هاه فرد
داده هاه دیگره
پیامدهاه فرد
داده هاه فرد
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نایا ه اه ه عاعه ااه ع عر نااهل ا چه هاه اغل و
الی عر ا نی کند
آنچه من بابت کارم گرفته ام :
کار من به سازمان چه داده است :
پرداخوووووت ،جوووووایزه ،قووووودرت پوووووردازش ،
مزایوواه ،امنیتووی ،بوووه رسوومیت شوووناختن ،
االقوووووه ،تیسوووووعه ،شووووو رت ،سوووووتایش ،
مسئیلیت ،لذت ی ...
زمان ،تالش ،تیانایی ،یفاداره ،تحمل
،انعطاف پذیره ،تمامیت ،تع د ،قابلیوت
اطمینان ،قلوب ی ریح ،فوداکاره شخصوی
ی ...
هتاعه اا
عاعه اا
کارکنان داده های خود به سازمان را در مقابل آنچه بابت کار دریافت می کنند مقایسه کرده و در صورت احساس برابری و یا
مازاد دریافت نسبت به داده ادامه کار می دهند و در غیر این صورت نمود های رفتاری خاصی بروز می دهند .
47
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نمود های رفتاری تئوری برابری
افزایش
دریافتی ها
تغییر مرجع
مقایسه
نمود های رفتاری
نظریه
کاهش
پیامدها
افزایش
پیامدها
48
کاهش
داده ها
تحریف ادراکات
از داده ها و
پیامدهای خود
ترک محیط
کاری
تحریف ادراکات
از داده ها و
پیامدهای مرجع
مقایسه
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
تئوری عدالت سازمانی
تالش های بعدی برای گسترش نظریه برابری به شکل گیری مفهوم عدالت سازمانی منجر شده است .
عدالت
توزیعی
عدالت
رویه ای
• هه ار ،ابی اناختی ع ا ،ننصفانه هنعا نااعس و تتصی
پاعاش اا اااره عارع.
• عر اس هیث تنته هه تفاوئ هیا ساوه و ه اه ه ه اه ندس اا حایز اا ی اه .
• ساوه :ی تنظیم رو ه اا هه گننه اه که نثا ی ارتاا ه اه ا ه سکساا هااد .
• ه اه ه :ی تنظیم رو ه اا هه گننه اه اه که ا اع واتد ا اسط ارتاا ساهند .
• هه ن اعله هیا ع و ها،ناا اااره عارع و ه نتغیرااه وانسته ر تار ها،نافی تأثیر عارع .
عدالت
• هه ن اعله ه هیا ا اع ها سکدسگ ه نی گ عع .
مراوده ای • رکشه عر نظ ه ن اعله اتت اع عارع .
49
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
نظریه هدف گذاری الک و التام
نظریه هدف گذاری :
عر یدع تبییا ادط هه ونناا سک وانل انگیهش ی اه .
نشخ
ک عا ادط هه ونناا سک انگیهه عروفی و ل نی کند.
ادط نیهاا و ننع تاش ع را ییا نی کند .
ادط ااه خا
و نشکل ننتر ا زا
و لک ع نی انع .
نشارک ا اع عر ییا ااداط گای نتاسج خنب و گای نتاسج نا ننلنب عارع .
50
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
مدل هدف گذاری الک و التام
.9پاداش های
درونی
.11رضایت
.10پاداش های
بیرونی
51
.7حمایت سازمانی
.6عملکرد
.8توانایی فردی و
آموزش
.3پذیرش هدف
.1دشواری هدف
.5تالش هدف مدار
.4تعهد به هدف
.2خاص بودن
هدف
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
متغیرهای مداخله گر در رابطه بین هدف و عملکرد
باازخور :امور را به سوی بهبود هدایت میکند و در عملکرد مؤثر است .بازخور فرد به خودش محرک متؤثر تتری
محسوب می شود .
تعهد به هدف :هرچقدر تعهد فرد به تحقق اهداف بیشتر باشد ،عملکرد در سطح باالتری خواهد بود .
خاود بااوری :منظور اعتماد افراد به توانایی خود در انجام کارهاست .هرچقتدر میتزان خودبتاوری فترد بیشتتر باشتد
نسبت به تحقق اهداف عزم راسخ تری خواهد داشت .
کااانون کنتاارل :افتترادی کتته کتتانون کنتتترل درونتتی دارنتتد اطمینتتان بیشتتتری بتته تحقتتق اهتتداف دارنتتد و بنتتابراین ت تالش
بیشتری می کنند .
هدف دشوار
عملکرد
هدف مشخص
52
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
مبانی رفتار سازمانی /استیفن پی .رابینز ؛ مترجمان علی پارسائیان ،محمد اعرابی _ .تهران :دفتر پژوهش های فرهنگی . 1376 ،
مدیریت رفتار سازمانی /علی رضاییان .تهران :مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران .1372 ،
مدیریت تعارض و مذاکره (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته) /علی رضاییان _.تهران :سازمان مطالعه و تدوین کتتب علتوم انستانی دانشتگاه هتا
(سمت) 1382 ،
مدیریت رفتار های سیاسی در سازمان (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته) /علی رضاییان _.تهران :سازمان مطالعه و تدوین کتب علتوم انستانی
دانشگاه ها (سمت) 1383 ،
مدیریت فشار روانی (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته) /علی رضاییان _.تهران :سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)
1383 ،
انتظار عدالت و عدالت در سازمان (مدیریت رفتتار ستازمانی پیشترفته) /علتی رضتاییان _.تهتران :ستازمان مطالعته و تتدوین کتتب علتوم انستانی
دانشگاه ها (سمت) 1384 ،
تیم سازی در قرن بیست و یکم (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته) /علی رضاییان _.تهران :سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه
ها (سمت) 1386 ،
53
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
مدیریت رفتار سازمانی /پاول هرسی _ کنت ایچ بالنچارد .تهران :انتشارات واحد فوق برنامته بختش فرهنگتی دفتتر مرکتزی جهتاد دانشتگاهی ،
.1368
مبانی سازمان و مدیریت /علی رضاییان .تهران :سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت) ،مرکز تحقیق و توسعه ی علوم
انسانی 1380 ،
سازمان و مدیریت (سیستم و رفتار سازمانی) /علی محمد اقتداری .تهران :چاپ عالمه طباطبایی .1365 .
مجموعه کامل در یک نگاه های مدیریتی /احمد ورزشکار .تهران :مرکز مطاالت مدیریت 1388 .
تئوری نیازها و انگیزش در نظریه سه شاخکی /احمد ورزشکار .1382 .
جزوه رفتار سازمانی پیشرفته /احمد ورزشکار .1373 .
جزوه درسی مدریت رفتار سازمانی /آرین قلی پور 1389 .
54
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010
فرهنگ جامع مدیریت /شمس السادات زاهدی ،مهدی الوانی و ابوالحسن فقیهی _ تهران :دانشگاه عالمه طباطبایی .1376 ،
مدیریت رفتار سازمانی (رفتار فردی)/آرین قلی پور _.تهران :سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشتگاه هتا (ستمت) ،مرکتز تحقیتق و
توسعه ی علوم انسانی 1386 ،
مدیریت رفتار سازمانی کاربرد منابع انسانی/پال هرسی و کنت بالنچارد .ترجمه :علی عالقه بند _.تهران :مؤسسه انتشارات امیر کبیر1365 ،
مدیریت رفتار سازمانی /زهرا برومند .
وب سایت مدیریتی ایران .www.managerial.ir /
وب سایت مدیریار www.modiryar.ir /
وب سایت مرجع الکترونیکی مدیریت www.emodiran.com /
55
Advanced Organizational Behavior Management
Dr.Varzeshkar Ahmad.2010