Slide 1

แนวทางการส่งเสริม

้ ่มออมทร ัพย ์
การจัดตังกลุ
่
เพือการผลิ
ต

สานักพัฒนาทุนและองค ์กร
การเงินชุมชน
กรมการพัฒนาชุมชน
กระทรวงมหาดไทย


Slide 2

คานา
ปั จ จุ บ น
ั เป็ นที่ประจ ก
ั ษแ
์ ล้ว ว่ า กลุ่ ม ออมทร พ
ั ย์
เ พื่ อ ก า ร ผ ลิ ต ที่ จ ั ด ตั้ ง ขึ ้ น
ในชุ ม ชนนั้น นอกจากจะเกิด ประโยชน์ต่ อ ประชาชน
อย่ า งแท้จ ริง ในด้า นการสร า้ งความร ก
ั ความสามัค คี
การสร า้ งนิ ส ย
ั ประหยัด และเห็ น คุ ณ ค่า ของการใช้เ งิ น
แ
ล้
ว
่
ยังนาไปสู ่ความมันคงของเงิ
นทุนตนเอง ครอบคร ัว และ
ชุ ม ช น ใ น อี ก ท า ง ห นึ่ ง ด้ ว ย
้ ง สามารถเกือกู
้ ล สนั บ สนุ นการด าเนิ นงานใน
อีก ทังยั
โ ค ร ง ก า ร ต่ า ง ๆ ข อ ง ก ร ม ก า ร
พัฒนาชุมชน เช่น โครงการหมู ่บา้ นเศรษฐกิจพอเพียง
โ ค ร ง ก า ร ห นึ่ ง ผ ลิ ต ภั ณ ฑ ์
หนึ่ งตาบล (OTOP) และการดาเนิ น งานกองทุ นชุมชน
ต่ า ง ๆ
ข อ ง ร ั ฐ บ า ล ที่ มี อ ยู ่
ในชุมชน เช่น กองทุนหมู ่บา้ นและชุมชนเมือง เป็ นต้น
ซึ่ ง ท า ใ ห้ ง า น ดั ง ก ล่ า ว
้
มีประสิทธิภาพดียงขึ
ิ่ น
่
ด งั นั้น เพือเป็
นการขยายผลแนวคิด ของกลุ่ ม
อ อ ม ท ร ั พ ย ์ เ พื่ อ ก า ร ผ ลิ ต
กรมการพัฒนาชุมชนจึงได้จด
ั ทาแนวทางการส่งเสริมการ
้
จัด ตังกลุ
่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พื่ อการผลิ ต โดยรวบรวมและ

ปร ับปรุ งจากคู ่มอ
ื แนวทาง ระเบียบ ตลอดจนหนังสือ สัง่
การ และคัด ลอกองค ค
์ วามรู เ้ กี่ยวกั
บ การส่ งฒ
เสริ
กรมการพั
นาม การ
่
ด าเนิ น งานกลุ่ ม ออมทร ัพย เ์ พือการผลิ
ชุตมของบุ
ชน ค ลากร
่ ้อหาสาระที่
กรมการพัฒนาชุมชน (KM Blog)
พฤศจิซึกงเนื
ายน ๒๕๕๕
เป็ นข้อ คิ ด /แนวทางน ามาเรีย บเรีย งรวบรวมไว้ใ น
เ อ ก ส า รใ ห้ ค ร อ บ ค ลุ ม ค ว า ม เ ป็ น ม า ว ้ ัต ถุ ป ร ะ ส ง ค ์
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจั
ดตังกลุ่มออม ่
้
ความสาคัญ ตลอดจนวิธก
ี ่ ารจด
ั ตังกลุ
่มออมทร ัพย ์เพือ


Slide 3

สารบัญ
คานา
สารบัญ
ส่วนที่ ๑ ปั ญหาความยากจนในประเทศไทย
๑
- วงจรแห่งความยากจน
- วงจรแห่งความจนด้านการใช้จา
่ ยเงิน
- วงจรแห่งความเจริญด้านการใช้จา
่ ยเงิน
่
ส่วนที่ ๒ กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตก ับการแก้ปัญหา
ความยากจน
๘
่
- กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต วิธก
ี ารสร ้างทุน
่ งยื
่ น
ชุมชนทียั
่
่
- กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต เครืองมื
อ
พัฒนาคนโดยการใช้เงิน
่
- กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต ทุนและ
ผลตอบแทนจากสัจจะ
่
- กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต พัฒนาชุมชน
ด้วยหลักคุณธรรม
่
- กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต พัฒนา
ความสัมพันธ ์ระหว่างบุคคล
่
- กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต โรงเรียนผู น
้ าวิถ ี
ประชาธิปไตย
่
- กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต วิทยาลัยฝึ กหัด
นักธุรกิจ
้
ส่วนที่ ๓ พัฒนากรกบ
ั การส่งเสริมการจ ัดตังกลุ
่มออม
่
ทร ัพย ์เพือการผลิ
ต
๒๓
่
่
- กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตเชือมโยงกั
บงาน
พัฒนาชุมชนอย่คูาม
้ ่มออม
่ งไร?
อ
ื การส่ง้ เสริมการจัดตังกลุ
่
- แนวทางการจด
ั ตั
่ งกลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ


Slide 4

่
ส่วนที ๑

ปั ญหาความยากจนใน
ประเทศไทย

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 5

่
ส่วนที ๑

ปั ญหาความยากจนใน
ประเทศไทย

??
?
้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 6

๑

การ
่
ผลิตตา

รายได้
น้อย

เงินทุน
น้อย

การ
ออม
บ่อเกิดของ
น้อย

่
ผลผลิตตา

เพราะ
ความยากจน
o ขาดทุนทร ัพย ์
o ขาดความรู ้
o ขาดการประหยัด
o ขาดบริการทาง
สังคม
ความ
o ขาดความขยัน
ยากจน
่
o ขาดการแนะนาที
้ ่มออม
ถูม
อง งเสริมการจัดตังกลุ
คู
่ กอ
ื ต้การส่
่


Slide 7

๒
“รากฐานเศรษฐกิจของประเทศไทยมาจากผลผลิตทาง
เ ก ษ ต ร ซึ ่ ง เ กิ ด จ า ก ก า ร ป ร ะ ก อ บ
อาชีพ เกษตรกรรมในชนบท การพัฒ นาการผลิต ทาง
ก า ร เ ก ษ ต ร จึ ง มี ค ว า ม ส า คั ญ
อย่างยิง่ หากผลผลิตทางการเกษตรมีคุณภาพดี ปริมาณ
เ พี ย ง พ อ
ต ร ง ต า ม
่
ความต้อ งการของตลาด จะเป็ นเครืองช่
ว ยเร่งให้ก าร
พั ฒ น า ป ร ะ เ ท ศ บ ร ร ลุ ผ ล ส า เ ร็ จ ไ ด้
โดยรวดเร็ว แต่ในสถานการณ์ปัจจุบน
ั การพัฒนาอาชีพ
เ ก ษ ต ร ก ร ร ม ยั ง ป ร ะ ส บ กั บ
ปั ญหาผลผลิตการเกษตรลดลง ขณะเดียวกันราคาของ
ผ ล ผ ลิ ต ท า ง ก า ร เ ก ษ ต ร
ไม่ แ น่ นอน รายได้ข องเกษตรกรโดยรวมจึ งไม่ ม นคง
ั่
แ น่ น อ น ไ ป ด้ ว ย แ ต่ ภ า ร ะ ค่ า ใ ช้ จ่ า ย
มีมาก ทาให้มก
ี ารออมน้อย นอกจากนี ้ สภาพการเกษตร
ใ น ช น บ ท ยั ง ต ก อ ยู ่ ภ า ย ใ ต้
่ อยู ่จานวนมากทีด
่ าเนิ น
อิทธิพลของพ่อค้า คนกลางซึงมี
ธุ ร กิ จ ซื ้ อ ข า ย แ ล ะ ใ ห้ สิ น เ ชื ่ อ
่ วย
แก่เกษตรกร โดยเฉพาะการใช้เทคโนโลยีใหม่ๆ เพือช่
ใ น ก า ร ผ ลิ ต
แ ม้ จ ะ เ พิ ่ ม
่
“การท
างานร่
วมกับชาวบ้
านเมื
อถามถึ
งตปัอ้ ญ
หาสาเหตุ
้ แต่
ผลผลิ
ตได้
ป ริมาณมากขึ
น
เกษตรกรก็
งใช้
ตน
้ ทุนสูขง อง
หมู ่ บหา้ นาคื อ
ต ความยากจนมั
า ม ขึ ้ นก จะได้
ไ ปค าตอบเหมื
ด้ ว ยอ นกันปัทุ กญ
่
ขาดแคลนเงินทุนในการประกอบอาชีพ ซึงเป็ นมู ลเหตุของ
่ ตกกหอน่ยูว่ ภยางยใ
ขค
อ วง าเ กมษย ต
รก
ร จึทีงทุ
าก
จน
า นต้จ ะ ต้อ ง ร่ ว ม กัน พัฒ น า
้ ส าหร บั แนวทางที ่
คุ ณ ภาพชีว ิต ของประชาชนให้ด ีขึน
่ าให้ช าวบ้า นหลุ ด
กรมการพัฒ นาชุม ชนนามาใช้เพือท
ค ัดจากองค
์ความรู
“กว่
นาเป็
คือพ้การผลิ
นา้อยฒการออมน้
เงินงทุนัพย
น้อ์ฯจยระด
มาับ ร
นตตา่ ้รายได้
จ าจะพั
ก นกลุวอ่มยออมทร
โ แห่ด
ย ต คืลอ การแก้
อ ไดขมู ลเหตุดั
น
งความยากจน
ดา้ นทุง น” นั ้ ๓”
ของนางณั
ฐ
ธิ
ฌ
า
พั
ฒ
นช
ัย
นั
ก
วิ
ช
าการพั
ฒ
นาชุ
ม
ชนช
านาญ
การพัฒ นาการผลิต ทางการเกษตรและพัฒ นาแหล่ ง
เ งิ น ทุ น เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต ใ ห้ ป ร ะ ส าการ
น
่ กงานพั
้ าม่น
สานั
นาชุมชนอ
วง
สอดคล้องกันจึงเป็ นเรื
องที
จ่ าเป็ นฒเพราะเงิ
นทุนาเภอค
นันจะเป็
้ ต ่มรออม
่ อ
ื ยการส่
การจั
เ ค รื ่ อ ง ช่ คูวม
เ ร่ งเสริ
ง ใ มห้
เ กดตั
ษงกลุ
ก ร
่
่ ่

“วงจรแห่ ง
ค ว า ม ย า ก จ น ”


Slide 8

๓

กู ้

วงจรแห่งความ
จน
ด้านการใช้
จ่ายเงิน

ใช้
จ่ายไม่มี

ชาระ
ตัวอย่าง คืน

กู ้

มีหนี ้

ล ้มละลา
ย

นาย ก. กูเ้ งิน นาย ข. ๓๐,๐๐๐ บาท เสีย
ค่าเล่าเรียนบุตรและ
ลงทุนประกอบอาชีพ สัญญาใช้คน
ื ๖ เดือน และเอา
บ้านจานอง โดยนาย ข.
่
คิดดอกร ้อยละ ๑๐ นาย ก. ใช้เงินไปเพือการศึ
กษา
ลู กและลงทุนประกอบ
่ กาไรไม่มากนัก นาย ก. ไม่สามารถหา
อาชีพ ซึงมี
่ งกาหนดแก่
เงินใช้คน
ื เมือถึ
่ องจ่ายเงินต้นและดอกเบีย
้ ๔๘,๐๐๐
นาย ข. ได้ ซึงต้
บาท นาย ก. จึงต้อง
่
ไปกูเ้ งิน นาย ค. ๔๘,๐๐๐ บาท เพือเอามาช
าระหนี ้
้
่ง
นาย ข. แม้หนี รายหนึ
่ อง
จะหมดไป แต่นาย ก. ก็ตอ
้ งเป็ นหนี ้ นาย ค. ซึงต้
้ ้อยละ ๑๕
เสียดอกเบียร
่ ้ งกาหนด นาย ก. ต้อง
กาหนดใช้
ื เสริ
๖มเดื
อน ดเมื
คู ม
่ อ
ื การส่คงน
การจั
ตัอถึ
งกลุ
่มออม
้
่ นต้นและ
หาเงิน ทังเงิ


Slide 9

๔
้ นเกิดขึนแล้
้
่ ค วามทุ กข ์
“ปั ญหาหนี สิ
วเป็ นช่วงเวลาทีมี
ม า ก ที ่ สุ ด เ นื ่ อ ง จ า ก ช่ ว ง เ ว ล า
้
่
แห่ง การใช้หนี จะผ่
า นไปอย่างเชืองช้
า สาเหตุของการ
้ นของประชาชนส่วนมากเกิดจากความอยากมี
ก่อหนี สิ
่
อยากได้ ในขณะทีฐานะทางการเงิ
นของตนเองไม่ดพ
ี อ
่
้
่
แต่ดว้ ยความอยากได้จงึ ยอมทีจะก่อหนี เพือนาเงิ นไปใช้
จั บ จ่ า ย ซื ้ อ ข อ ง ที ่ ต น เ อ ง
้ ้ ไม่ได้หมายความว่าผู ท
้
อยากได้ ทังนี
้ ก่
ี ่ อหนี เพราะความ
จ า เ ป็ น จ ริ ง จ ะ ไ ม่ มี เ พี ย ง แ ต่
้
่ ยวกั
่
มีน้ อ ยกว่ า เท่ า นั นเอง
อีก ประการหนึ งเกี
บ สาเหตุ
้
่
่ อ้
ของหนี สิ น คือ ค่ า นิ ยมทางสัง คม เมื อเห็ น คนอืนซื
โทรศพ
ั ท ์มือถือรุ น
่ ใหม่ก็อยากได้ แต่ลม
ื ว่าฐานะการเงิ น
ยัง มีเ งิ น น้ อ ย จึง ต้อ งยอมกู ้ ใช้เ งิ นในอนาคต ยอมร บ
ั
้ เพิ
่ มขึ
่ นจนกว่
้
ภาระดอกเบียที
าจะผ่อนชาระหมด ขณะที ่
่ อ หนี เพราะความจ
้
่ บ ป่ วย
ส่ ว นหนึ ่งทีก่
าเป็ น กรณี ทีเจ็
ก
ะ
ทั
น
หั
น
ไม่ ส ามารถรอเวลาได้ แต่ไ ม่ ว่า จะด้ว ยสาเหตุใดก็ต าม
จากวงจรแห่งความยากจน หากมีรายได้น้อย มีเงินออม
่
่
น้ อ ย มีเ งิ น ทุ น น้ อ ย ก็ต อ
้ งการเงิ น กู เ้ พือไปเพิ
มเติ
ม ทุ น
้ ้ายการผลิตจากเงินทีน
่ าไปลงทุนมีผลผลิต
และหากซาร

“วงจร
แ ห่ ง ค ว า ม จ น ด้ า น ก า รใ ช้
่ ว นมาก นอกจากจะมีห นี สิ
้ น เดิม
จ่ายเงิ น” ซึงส่
่ ก ก็ ย่ อ มเป็ นหนี สิ
้ น อยู ่ เ รือยไป
่
ต าอี
เข้า สู ่

อ ยู ่ แ ล้ ว ยัง ก่ อ ห นี ้ ใ ห ม่ จ น อ า จ มี ห นี ้ สิ น ล้ น พ้ น ตัว
ท้ายทีสุ่ ดก็เป็ นบุคคลล้มละลายได้”

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 10

๕

วงจรแห่งความ
เจริญ
ด้านการใช้
จ่ายเงิน
ชาระ
คืน
กู ้

ประห
ยัด
สะสม
่ ้
มีทุนของ + ทุนทีกู
ตนเอง
มา
่
มี
ท
ุ
น
มากพอที
จะ
=
ประกอบอาชีพ

ความเจริญด้านการใช้จา
่ ยเงินของ
่ ่
บุคคลจะมีได้กต
็ อ
้ งเริมที
่ กู
่ แ้ ล้วจะต้อง
“ประหยัด” ถ้าเริมที
่
จนเรือยไป
การประหยัดจะสนับสนุ น
ให้เกิดการออม หากออม
่
่
ไม่พอทีจะขยายงานก็
สามารถเพิม
เงินทุนโดยกูจ้ าก
่ การส่
่ งท
้นทุ
น
าให้
มดเี ตังิงกลุ
นเพียงพอในการ
คูที
ม
่ อ
ื อื
เสริ
มการจั
่มออม
่


Slide 11

๖
่
การทีจะใช้
จ่ายเงินให้เกิดประโยชน์อย่างเต็มที ่ จะต้องมี

วิ นั ย ท า ง ก า ร เ งิ น ที ่ ดี

“วงจรแห่ ง ความเจริญ ด้า น
การใช้จา่ ยเงิน” ดังนี ้
ตาม

๑. ประหยัด
เป็ นการรู จ้ ก
ั ร กั ษาทร พ
ั ย ์ ใช้จ่า ยอย่ า งฉลาดให้เ กิด
ป ร ะ โ ย ช น์ สู ง สุ ด ไ ม่ ฟุ่ ม เ ฟื อ ย
เก็บหอมรอมริบ
๒. สะสม
เ ป็ น ก า ร อ อ ม เ งิ นใ น ส่ ว น ร า ยไ ด้ที เ่ ห ลื อ จ า ก หัก
ค่ า ใ ช้ จ่ า ย เ งิ น อ อ ม เ ป็ น ปั จ จั ย ส า คั ญ
่
่ า หนดไว้ใ น
ที จะท
าให้เ ป้ าหมาย ของบุ ค คลซึงก
อ น า ค ต บ ร ร ลุ จุ ด ป ร ะ ส ง ค ์ แ ล ะ
สามารถใช้แก้ไขปั ญหาความเดือดร ้อนทางการเงิน ที ่
อ า จ เ กิ ด ขึ ้ น ไ ด้ โ ด ย ไ ม่ ต้ อ ง
่ ก า ร อ อ ม จึ ง ค ว ร ก ร ะ ท า อ ย่ า ง
พึ ่ง พ า บุ ค ค ล อื น
ส ม ่ า เ ส ม อ แ ล ะ เ ป็ น กิ จ นิ สั ย สิ ่ ง จู ง ใ จ
่
้ อ
ทีก่่ อให้เกิดความกระตือรือร ้นทีจะเก็
บออมมากขึนคื
เ ป้ า ห ม า ย
ห า ก มี เ ป้ า ห ม า ย
จะประกอบอาชีพค้าขายและมีเงิ นออมไว้จานวนหนึ ง่
ก็ จ ะ
“มี ทุ น ข อ ง ต น เ อ ง ”
่
ซึงจะเป็
นส่วนสาคัญช่วยให้ถงึ เป้ าหมายในอนาคตได้
๓. กู ้
่
เป็ นการใช้บริการสินเชือทางการเงิ
นจานวนหนึ ง่ ใน
ส่ ว น ที ่ เ กิ น ค ว า ม ส า ม า ร ถ
ในการสะสมด้วยตนเอง มารวมกับเงินทุนของตนเอง
เ พื ่ อ เ ป็ น เ งิ น ทุ น ที ่ ม า ก พ อ
สาหร ับดาเนิ นการให้บรรลุเป้ าหมาย
้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
๔. ชาระคืน
่


Slide 12

๗

KM เสริมพลังการทางาน
“สาเหตุของความยากจน ได้แก่ สาเหตุจากตัวเอง/
ค ร อ บ ค รั ว
ติ ด อ บ า ย มุ ข
ขาดความรอบคอบในการใช้ช ีว ิต เลีย นแบบ การ
บ ริ โ ภ ค ต่ า ง ๆ
ส า เ ห ตุ จ า ก
่
่ น ทีเหลื
่ อนาไปขาย
การเปลียนจากการท
ากินเพือกิ
่
่
่ นได้
ไปสู ่ก ารผลิต เพือขาย
เปลียนจากปลู
ก พืช ทีกิ
่
่ ตน
เป็ นปลู กพืช เศรษฐกิจ เชิง เดียวที
มี
้ ทุ นการผลิต
สู
ง
่ า กิ น มี ที ท
่ า กิ น น้ อ ย
ร า ค า ข า ย ต ก ต ่า ข า ด ที ท
สู ญ เ สี ย ที ่ ท า กิ น ห นี ้ สิ น ท่ ว ม
่ นทุ
้ ก ปี จ่ า ยคืนได้เ ฉพาะดอกเบีย้ การขาด
กู เ้ พิมขึ
ก ร ะ บ ว น ก า ร เ รี ย น รู ้ /
่ ้ “คนภู
่ ยนนรู
ค
ัดจากองค ์ความรู
เขีอยซึ
วเรี
้ความยากจน”
การรวมกลุ
่ม เพือช่
วยเหลื
งกั
และกั
น การขาด
่ อยู ่
การพัฒนาษทุ
งคมเดิ
ม ิปฒ
ั ญนาชุ
ญาที
ของนายประดิ
ฐน
์ ทิทางสั
พย ์ร ักษ
์ นักวิมชและภู
าการพั
มมี
ชน
เดิม และสาเหตุจากทร ัพยากรธรรมชาติ
ขาดแคลน
ชานาญการ
แ
ล นาชุมชนอาเภอภู เขียวะ
สานักงานพัฒ
่
มีความเสือมโทรม
ตลอดจนสาเหตุ
จากนโยบายใน
“ความยากจนและคร
วั เรือ นยากจน
มีส าเหตุ
ม าจากหลาย
ส า เ หกตุ า บ้ รา นพัก็ ยฒ า กน จ าน เขพ รอ า งะ กร ั า ฐ
ร
่
เช่ น ไม่ ม ีก ารควบคุ
ม สือในการ
เสพเหล้ามีสูคบวามผิ
บุหรี ่ บ้ดาพลาด
งก็ยากจนเพราะสมาชิ
กในครอบคร
ัวติด
ย า เ โส ฆพษ ติณ ดา ก บ้ร ะา ตุง้ นก็ ก มีา ลูร บก ริมโ าภ ค
ก
่ ด ตัดวงจรการพึงตนเอง”
่
การส่
ง
เสริ
ม
ที
ผิ
บ้างก็มค
ี นพิการ หรือคนเจ็บป่ วยในครอบคร ัว บ้างก็เล่ นการ
พ นั น
ไ ม่ มี ง า น ท า ไ ม่ มี ค น
้
ในวัยแรงงาน มีผูห
้ าเลียงครอบคร
ัวรายเดียว ขาดการศึกษา
แ ล ะ บ้ า ง ก็ ด า เ นิ น ชี วิ ต
ค ัดจากองค ์ความรู ้ “การแก้ไขปั ญหาความยากจน”
ด้ว ยความประมาทสุ ด ท้า ยก็ ไ ปสู ่ ก ารเป็ นหนี ้นอกระบบ
ก ของนายค
ล า ย าแสน
เ ป็ ประเสริ
น ฐ
วสุขงพัฒ
จนาการอ
ร อุ าเภอเบญจลั
บ า ท กษ
ว ์์
นาชุ
มชนอาเภอเบญจลั
้ กงานพัฒ
แห่งความยากจน ดัสงานั
นันการแก้
ไขปั
ญหาความยากจนปั
จกจัษ
ย์
ทีส่ าคัญทีสุ่ ดคือ คร ัวเรือนยากจนจะต้องมีการบริหารจัดการ
่
่
ชีวต
ิ ทีเหมาะสมตามสภาพสาเหตุ
และเงือนไข”

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 13

ส่วนที่ ๒

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต
กับการแก้ปัญหาความ
ยากจน

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 14

่
ส่วนที ๒

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต
กับการแก้ปัญหาความ
ยากจน

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 15

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต

๘

่ พงยื
่ น้ี่ อนง พ่อแม่
วิธก
ี ารสร ้างทุนชุ๑.จากญาติ
มชนทียั
ทุนภายนอก

่
๒.จากเพือนคนคุ
น
้ เคย

๓.จากธนาคาร โรงร ับจานาผู ร้ ับ
๔.จากนายทุน (เงินกู )้

ฯลฯ (บางคนไม่ม ี ปล้นจี ้ ขโมย โกง ฉ้อราษ

ทุน

ผลร ้ายของทุนภายนอก คือ ร ับภาระคืน
้ ง
เงินกู แ
้ ละอ ัตราดอกเบียสู
้ นล้น
หากประกอบอาชีพเสียหายจะมีหนี สิ
พ้นต ัว

ทุนภายใน

ก่อให้เกิดการล้มละลายได้

กลุ่มออมทร ัพย ์
่
เพือการผลิ
ต

รายได้น้อย แต่รู ้ประหยัดแล้ว
่
สะสมรวมกน
ั ทีจะ
มีทุนของตนเอง รู ้คิดและอด
้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัด
ตังกลุ
ออมด
ารงชีพ
่


Slide 16

๙
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต เป็ น

แ น ว คิ ด ก า ร แ ก้ ไ ข ปั ญ ห า
การขาดแคลนเงิ นทุนเพราะคนจนในชนบทถู กปิ ดล้อม
้ การหาเงิ น มาเพือ่
ด้ว ยวงจรแห่ ง ความยากจน ดัง นัน
่ จ่ าเป็ นมาก การให้ช าวชนบทมา
ลงทุ น จึง เป็ นสิงที
ร
ว
ม
ก
ลุ่
ม
้ เป็ นทางออกทีดี
่ ทางหนึ ง่ ซึง่
ออมเงิน แล้วกูไ้ ปทาทุนนัน
ใ น สั ง ค ม ปั จ จุ บั น
เ งิ น ทุ น
่
่
่
เป็ นสิงทีสาคัญอย่างหนึ งในการพัฒนาหมู ่บา้ น ถ้าไม่มี
เ งิ น ทุ น ช า ว บ้ า น ก็ ย า ก ที ่ จ ะ
้ การสะสมเงิ น ทุ น การสร า้ งกองทุ น
ท าอะไรได้ ดัง นัน
ส า ห ร ั บ ห มู ่ บ้ า น จึ ง ต้ อ ง ท า กั น
่ าเงิ นไปพัฒ นาหมู ่ บ า้ น ไปส่ ง เสริม อาชีพ และ
เพือน
ช่ ว ย เ ห ลื อ ด้ า น ส วั ส ดิ ก า ร ต่ า ง ๆ
้
่
การจัด ตังกลุ
่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พือการผลิ
ต ไม่ เ พีย งแต่จ ะ
ส ร ้ า ง แ ห ล่ ง เ งิ น ทุ น ใ ห้ กั บ ห มู ่ บ้ า น
เป็ น “เงิ น ทุ น ภายใน” เป็ นแหล่ ง กู ย
้ ื ม เงิ นไปประกอบ
อ า ชี พ มี ก า ร ช่ ว ย เ ห ลื อ ส วั ส ดิ ก า ร
่
้ หากแต่กลุ่ม ออมทร พ
ทีประกั
นความเจ็บป่ วยเท่า นัน
ั ย์
เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต ยั ง ก่ อ ใ ห้ เ กิ ด ก า ร
้
รวมกลุ่มสินค้าของชาวบ้าน มีการซือ-ขายด้
วยราคาที ่
เ ป็ น ธ ร ร ม ร ว ม ทั ้ ง ล ด ก า ร พึ ่ ง พ า
“เงิ นทุ นภายนอก” มีกระแสการเงิ น หมุ นเวียน ภายใน
ห มู ่ บ้ า น
คื อ ค ว า ม จ า เ ป็ น
่ จะต้
่ องพัฒนาให้เกิดขึนในระบบที
้
่
อย่างหนึ งที
ชาวบ้
าน
ยั ง ถู ก อิ ท ธิ พ ล จ า ก เ ศ ร ษ ฐ กิ จ
หรือการใช้เงินตราครอบงาอยู ่

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 17

๑
๐

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต

่ อพัฒนาคนโดยการใช้
เครืองมื
กลุ่มออมทร ัพย ์
“เงิน”
่
เพือการผลิต

รวมคน

พัฒนาคน
น้ าใจ

แย่งกัน
อิจฉากัน
ให้ร ้าย

่
ช่วยเหลือซึงกันและกัน

เงินออม

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต คือ การรวมคนที่
รู ้จักกัน
ออมเงินไว้ชว
่ ยกันตามความสามารถของแต่
ละคน
่ าให้มเี งินทุนไว้ใช้ในการประกอบอาชีพ
เพือท
และใช้จา
่ ยในยามเจ็บไข้ได้ป่วยหรือยาม
จาเป็ น
่ นและกัน
เป็ นการหาทางช่้ วยเหลือซึงกั
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ่มออม
้
โดยสร
้างนิ สย
ั การออมบนพืนฐานหลั
ก
่


Slide 18

๑
๑

่
กลุ่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พือการผลิ
ต มี

เ ป้ า ห ม า ย สู ง สุ ด คื อ ก า ร พั ฒ น า ค น
่
ให้ม ีคุณภาพและมีศก
ั ยภาพทีจะช่
วยเหลือตนเอง และ
ร่ ว ม กั น พั ฒ น า ชุ ม ช น ข อ ง ต น เ อ ง
ได้ดว้ ยตนเอง โดยวัตถุประสงค ์ของการออมทร ัพย ์ก็เพือ่
ส่ ง เ ส ริ ม ก า ร พั ฒ น า บุ ค ล คื อ
สมาชิก และครอบคร วั ของสมาชิก ให้ส ามารถสร า้ ง
ค ร อ บ ค ร ั ว ที ่ มั ่ น ค ง อั น จ ะ ส่ ง ผ ล
่ ม แข็ ง และยังยื
่ น
ต่อ การพัฒ นาสัง คมในภาพรวมทีเข้
ดั ง นั ้ น วิ ธี ก า ร ด า เ นิ น ง า น
กลุ่มออมทร ัพย ์ให้มป
ี ระสิทธิภาพและบรรลุถงึ เป้ าหมาย
สู ง สุ ด ไ ด้
พึ ง ยึ ด แ น ว ป ฏิ บั ติ
่
“รวมคน” หมายถึง รวมคนทีปั่ ญ หาทีเหมื
อ นกัน หรือ
ค ล้ า ย ค ลึ ง กั น มี จุ ด มุ่ ง ห ม า ย
่ ว มแรงร่ว มใจกัน
หรือ เป้ าหมายเดีย วกัน สมัครใจทีจะร่
แ ก้ ปั ญ ห า ไ ม่ ใ ช่ เ ป็ น ค น ที ่ เ ข้ า ม า
่ นจะเป็
่
่ น
โดยหวัง ผลประโยชน์ส่ ว นตน ซึงนั
นจุ ด เริมต้
ข อ ง ก า ร “ พั ฒ น า ค น ” โ ด ย แ ท้
่ การผนึ กกาลังกันแล้ว จะเป็ นการรวมกลุ่มกัน
และเมือมี
เ พื ่ อ เ พิ ่ ม ศ ั ก ย ภ า พ ข อ ง บุ ค ค ล
่ ลก
่
่
ท าให้เ กิด กลุ่ ม ทีมี
ั ษณะเพือนช่
ว ยเพือน
กล่ า วคือ
ช่ ว ย ใ ห้ เ พื ่ อ น ส ม า ชิ ก มี ร า ย ไ ด้
่ อการ “ช่วยเหลือซึงกั
่ นและกัน”
มีความเป็ นอยู ่ดข
ี น
ึ ้ นี คื

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 19

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต

๑
๒
น้ าใจ

ทุความซื
นและผลตอบแทนจาก
่ ตย ์ต่อกัน
อสั
“สัจจะ”

่ วนรวม
ความเสียสละเพือส่

คุณธรรม
ความร ับผิดชอบร่วมกัน ๕ ประการ
ความเห็นอกเห็นใจกัน

เงินออม

ความไว้วางใจก ัน

ทุน

กลุ่มออม
ทร ัพย ์
่
เพือการ
ผลิต

ได้ก ับตัวเรา ทาให้รู ้ “ประหยัด”
อดออม
มีเงินออมใช้จา
่ ยยามจาเป็ น
ฉุ กเฉิ น
มีเงินทุนในการประกอบอาชีพ
ได้เรียนรู ้การทางานร่วมกัน
มีกลุ่มออมทร ัพย ์
ตามหลักคุณธรรม
่
เพื
อการผลิ
ต
๕ ประการ
แล้วได้อะไร ?
ได้ชว
่ ยเหลือกันในชุมชน
้
มีสวัสดิการชุมชนตังแต่
เกิดจน
ตาย
ได้ร ับการช่วยเหลือด้านการซือ้
้ ่มออม
คู
ม
่ อ
ื การส่
เสริมการจัดตังกลุ
ขายผลิ
ตงผล
่


Slide 20

๑
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต เป็ น๓
วิ ธี ก า ร ร ะ ด ม เ งิ น อ อ ม แ ล ะ
่
ทร พ
ั ยากรอืนของแต่
ล ะบุ ค คล เป็ น “เงิ น ทุ น ของกลุ่ ม
อ อ ม ท ร ั พ ย ์ เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต ”
่
น า ม า จัด ส ร รให้บ ริ ก า ร กับ สม า ชิ กใ นชุ ม ช น เพื อ
่ นและกัน
ช่วยเหลือตนเองยามปกติ และช่วยเหลือซึงกั
้
ยามประสบปั ญ หา ด้ว ยความเอืออาทรโดยพฤติ
ก รรม
้
่
ความมีว น
ิ ัยในการออมและความไว้เ นื อเชื
อใจระหว่
าง
่
ส ม า ชิ ก
แ ล ะ เ พื อ เ ป็ น ก า ร
่
พิทก
ั ษป
์ กป้ องดู แลกันเองซึงจะลดโอกาสการถู
กเอาร ด
ั
เ อ า เ ป รี ย บ จ า ก ภ า ย น อ ก
่
ให้เหลือน้อยทีสุ่ ด เงิ นทุนของกลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผ ลิ ต มี
๒
ป ร ะ เ ภ ท
ดั ง นี ้
๑. เงินทุนดาเนิ นการ
่ าไปทากิจกรรมของกลุ่ม เช่น การให้
เป็ นเงิ นทุ นทีน
กู ้ ยื ม
ก า ร บ ริ ห า ร ศู น ย ์ ส า ธิ ต
การตลาด ยุง้ ฉาง ธนาคารข้าว เป็ นต้น เงิ นจานวนนี ้
ไ ด้ ม า จ า ก เ งิ น ส ะ ส ม ข อ ง ส ม า ชิ ก
เงิ น ทีร่ บ
ั ฝาก เงิ น อุ ด หนุ นจากหน่ วยงานต่า งๆ หาก
ส ม า ชิ ก ผู ้ ใ ด ล า อ อ ก จ ะ ต้ อ ง
คืนเงินสะสมแก่สมาชิกผู น
้ น
ั้
๒. เงินทุนสาหร ับใช้เป็ นค่าใช้สอย
เป็ นเงิ นทุนสาหร ับใช้จ่ายในการบริหารงานของกลุ่ม
เ ช่ น ค่ า ส มุ ด ดิ น ส อ ป า ก ก า
รวมถึงค่าใช้จ่ายในการติดต่อประสานงานต่างๆ เงิ น
จ า น ว น นี ้ ไ ด้ ม า จ า ก ค่ า ส มั ค ร
ค่า ธรรมเนี ย มแรกเข้า และเงิ น จากการจัด สรรผล
ก า ไ ร บ า ง ส่ ว น ที ่ ร ะ บุ ใ ห้ น า ม า ใ ช้
ในการบริหารจัดการ

้

ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ่มออม
้ ้ การเก็คู
ทังนี
บรก
ั ษาเงิ น
่ ทุ น ของกลุ่ ม ท าได้โ ดยการ


Slide 21

๑
๔

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต

คุณธรรม
๕ นาชุมชนด้
ต้องทวาอย่
างไร
พัฒ
ยหลั
ก
ประการ
“คุณธรรม”

่ ตย ์ต่อ
ความซือสั
กัน

ความเสียสละ

ความร ับผิดชอบ

 ส่งเงินสัจจะตามกาหนด

 ต ้องส่งเงินกู ้ตามสัญญา ไม่คดโกง
่
เพือนสมาชิ
ก
่
่ ความ
 การให ้เพือนสมาชิ
กทีมี
เดือดร ้อน
มากกว่ากู ้เงินก่อน
 เสียสละเวลา/แรงกายเข ้าร่วม
ประชุมกลุ่ม
และร่วมมือช่วยเหลือกิจกรรมต่างๆ
ของกลุ่ม
 การส่งเงินสัจจะตามกาหนด ณ ที่
ทาการกลุ่ม
 การส่งคืนเงินกู ้ตามสัญญา
 การเข ้าร่วมประชุมกลุ่มและร่วมมือ
ในกิจกรรมต่างๆ ของกลุ่ม
่
่ อนร ้อนให ้กู ้
 เห็นใจเพือนสมาชิ
กทีเดื
เงินก่อน

 คนมีเห็นใจคนจนโดยนาเงินมาฝาก
กับกลุ่ม
่ ่
ความเห็นอกเห็น ้ เพือเพิมทุนให ้กลุ่มฯ และตัวเองก็ได ้
นปัน
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตัเงิ
งกลุ
่มผล
ออม
ใจก
ัน
้ อสิ
่ นปี
้ เป็ นการตอบ
่
และดอกเบียเมื


Slide 22

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต เป็ น

๑
๕

อ ง ค ์ ก ร ที ่ ร ว ม เ อ า ค น ที ่ รู ้ จั ก
่
่ นและกัน
เพือแสวงหาแนวทางใหม่
ในการช่วยเหลือซึงกั
สิ ่ ง ส า คั ญ ที ่ จ ะ ท า ใ ห้ ก า ร
รวมตัว ของสมาชิก เหนี ย วแน่ น สามารถท าให้ก ลุ่ ม
ป ร ะ ส บ ค ว า ม ส า เ ร็ จ ต า ม เ ป้ า ห ม า ย
่ งไว้
้ คือ คุณธรรมของสมาชิก ซึงมี
่
และวัตถุประสงค ์ทีตั
๕ ประการ ดังนี ้
่ ตย ์ต่อกัน
๑. ความซือสั
หมายถึง การสรา้ งสัจจะต่อตนเองในการประหยัดอด
อ อ ม อ ย่ า ง ส ม ่ า เ ส ม อ
แ ล ะ
่ ตย ์ต่อกลุ่มในการถือหุน
การซือสั
้ หรือฝากเงิ นในกลุ่ม
อ ย่ า ง ต่ อ เ นื ่ อ ง เ มื ่ อ กู ้ เ งิ น ไ ป แ ล้ ว
ก็ใช้คน
ื เงินตามสัญญา
๒. ความเสียสละ
้
้ ้อ แบ่งปั นสิงที
่ ดี
่ ให้แก่กน
หมายถึง ความมีนาใจเอื
อเฟื
ั
ไ ม่ มี จิ ต ใ จ คั บ แ ค บ
เ ช่ น
่
่
หากเพือนมี
ความเดือดร ้อน ก็จะให้เพือนได้
กูเ้ งินก่อน
ซึ ่ ง ก า ร เ สี ย ส ล ะ นี ้ จ ะ เ ป็ น ก า ร
ผู ก มิต รไมตรีร ะหว่ า งสมาชิก สร า้ งนิ ส ย
ั ให้เ ห็ น แก่
ประโยชน์ของส่วนรวม
๓. ความร ับผิดชอบ
หมายถึง การร่ว มมือ กับ กลุ่ มในการด าเนิ น กิจ กรรม
ต่ า ง ๆ โ ด ย ก า ร เ ข้ า ร่ ว ม ป ร ะ ชุ ม
ก า ร แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด เ ห็ น แ ล ะ ข้ อ เ ส น อ ต่ อ ก า ร
บ ริ ห า ร ง า น ก ลุ่ ม ค ว า ม ร ั บ ผิ ด ช อ บ
่
ดังกล่าวจะทาให้กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตสามารถ
แ ก้ ปั ญ ห า ข อ ง ส ม า ชิ ก ไ ด้
อย่างมีพลัง
๔. ความเห็นอกเห็นใจ
้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื ส้ การส่
งเสริ
มการจั
ตังกลุ
หมายถึง เป็ นความรู
ึก ร่ว มถึ
ง ความรู
ส
้ ึกดภายในใจ

่


Slide 23

๑
๖

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต

พัฒนาความสัมพันธ ์ระหว่า้ ง
สมาชิกก่อตัง
บุคคล
สามัญ

สมาชิก
กลุ่มออมทร ัพย ์
่
เพือการผลิ
ต

วิสามัญ

่ ผ่านการ
สมาชิกทดลองทีได้
ว่ามีคุณธรรมดีอย่างน้อย ๓
และกรรมการอานวยการร ับเ
สมาชิกถาวรของกลุ่มฯ

กลุ่มอาชีพและกลุ่มต่างๆ ใน
หมู ่บา้ น/ตาบล โดยประธานก
เป็ นผู ส
้ มัครในนามของสมาช
้
ทังหมด

ข้าราชการ ทหาร ตารวจ

สมาชิกพิเศษ
พัฒนากร พัฒนาการอาเภ
(กิตติมาศ ักดิ)์
ส่งเงินสัจจะสะสม

บุคคลภายนอกจากหมู ่บา้ น/ตา
่ ัทธาสนใจในกิจการกลุ่ม
ทีศร

ฝากเงินไว้ก ับกลุ่มแต่ไม่มส
ี ท
ิ ธิกู์ เ้ งินจากกลุ่ม
้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 24

๑
่
กลุ่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พื อการผลิ
ต๗
้
ด า เ นิ น ง า น อ ยู ่ บ น พื น ฐ า น
่
ความสัม พัน ธ ท
์ ีใกล้
ช ิด ของคนในสัง คมเดีย วกัน จึ ง
จ า เ ป็ น ต้ อ ง มี ก ฎ เ ก ณ ฑ ์ แ ล ะ
่ นใจได้
่
่ า
กระบวนการในการดาเนิ นงานทีมั
ว่า บุคคลทีเข้
ม า ร ว ม กั น ใ น ก ลุ่ ม จ ะ มี
้ ล
คุณ สมบัต เิ หมาะสม สามารถร่ว มมือช่วยเหลือ เกือกู
กั น จ น บ ร ร ลุ เ ป้ า ห ม า ย แ ล ะ
วัตถุประสงค ์ของกลุ่มได้อย่างดี สาระสาคัญของการเป็ น
ส ม า ชิ ก ก ลุ่ ม จึ ง ค ว ร
่
ประกอบไปด้วย การเป็ นผู ม
้ อ
ี ายุตามเกณฑ ์ทีเหมาะสม
อ ยู ่ ใ น ว ง สั ง ค ม ที ่ มี
ความสัม พัน ธ ์เดีย วกัน มีค วามประพฤติด ี มีศ ิล ธรรม
แ ล ะ มี ค ว า ม ศ ร ั ท ธ า เ ห็ น ช อ บ
่
ในคุ ณ ค่ า ของการรวมกลุ่ ม ออมทร พ
ั ยท
์ ีจะมี
ต่ อ ชีว ิต
ค ว า ม เ ป็ น อ ยู ่ ข อ ง ส ม า ชิ ก ใ น สั ง ค ม
้ สมาชิกของกลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
่
ดังนัน
ตจึงแบ่ง
ประเภทได้ ดังนี ้
๑. สมาชิกสามัญ
้ มี
่ ความสนใจและศร ัทธา
ประกอบด้วยสามชิกก่อตังที
ใ
น
ห
ลั ก
ก
า
ร
ข
อ
ง
่
้
้
กลุ่ม ออมทร พ
ั ยเ์ พือการผลิ
ต รวมตัวกันจัดตังกลุ
่ม ขึน
แ ล ะ ห ม า ย ร ว ม ถึ ง ส ม า ชิ ก
่ ค วามสนใจสมัค รเข้า เป็ นสมาชิก ของกลุ่ ม แล้วได้
ทีมี
ท ด ล อ ง ส่ ง เ งิ น สั จ จ ะ ต า ม วิ ธี ก า ร
่
ดาเนิ นกิจกรรมของกลุ่ม โดยทัวไปหากทดลองสั
จจะไม่
น้ อ ย ก ว่ า
๓
เ ดื อ น
ก็ ถื อ ว่ า
่
่
มีส จั จะทีเชือถือได้ สมควรเป็ นสมาชิก ถาวรของกลุ่ ม
ต่อไป
๒. สมาชิกวิสามัญ
้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริ่ มการจัดตังกลุ
เป็ นสมาชิกของกลุ่มต่างๆ
่ ทีอยู ่ในชุมชน เช่น กลุ่ม


Slide 25

๑
๘

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต

โรงเรียนผู น
้ าวิถป
ี ระชาธิ๑.ด
ปไตย
าเนิ นการประชุมให

้
คณะกรรมการอานวยการ๒.ควบคุมนโยบายทังหม
๕-๗ คน
ของกลุ่มฯ
๓.เก็บร ักษาเงิน

๑.พิจารณาอนุ มต
ั เิ งินก

คณะกรรมการเงินกู ้
๓-๕ คน

๒.ช่วยแก้ปัญหาการเงิน
แก่สมาชิกผู เ้ ดือดร ้อน

คณะกรรมการ
บริหารกลุ่ม

๑.ตรวจสอบการใช้จา
่ ยเงิน
คณะกรรมการตรวจสอบ
๓-๕ คน
๒.ตรวจสอบการบริหารงาน
ของคณะกรรมการทุกชุด
่
๑.หาสมาชิกเพิม
คณะกรรมการส่งเสริม

๒.พิจารณาการร ับสมา
เข้าใหม่เสนอประธาน
คณะกรรมการ

๓.ให้ความรู ้แก่สมาชิก
้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 26

๑
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต เป็ น
กิ จ ก า ร ที ่ ส ม า ชิ ก ร่ ว ม มื อ กั น๙
่ นการทางานกับคนหมู ่ม าก จึงให้สมาชิก
ทางาน ซึงเป็
เ ลื อ ก ตั ้ ง เ พื ่ อ น ส ม า ชิ ก ที ่ มี
คุ ณ สมบัต ิเ หมาะสม มี ค วามรู ้ ความเสีย สละ ให้ม า
ท า ง า น แ ท น ส ม า ชิ ก ทุ ก ค น เ รี ย ก ว่ า
่
“คณะกรรมการบริห ารกลุ่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พือการผลิ
ต”
เ พื ่ อ เ ป็ น ก า ร ฝึ ก ใ ห้ รู ้ จั ก ค ว บ คุ ม
ต น เ อ ง บ ริ ห า ร ง า น แ ล ะ ตัด สิ นใ จ กัน เ อ ง ต า ม วิ ถ ี
ป ร ะ ช า ธิ ป ไ ต ย โ ด ย ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร
บริหารฯ ประกอบด้วย ๔ คณะ ดังนี ้
๑. คณะกรรมการอานวยการ
่ จ ารณาร บั สมาชิก การร บั ฝากเงิ น การ
ทาหน้ า ทีพิ
จั ด ท า ง บ ดุ ล ท า ง ก า ร เ งิ น
และการจัดสรรเงินปั นผลแก่สมาชิก
๒. คณะกรรมการเงินกู ้
่ จารณาค าขอกู ข
มีห น้ า ทีพิ
้ องสมาชิก ต้องเข้า ร่ว ม
ป ร ะ ชุ ม ทุ ก ค ร ั ้ ง ที ่ มี ก า ร
่
พิจ ารณาเงิ น กู ้ และคอยติด ตามเยี ยมเยื
อ นความ
่
เคลือนไหวของสมาชิ
กผู ก
้ ูเ้ งิน
๓. คณะกรรมการตรวจสอบ
มี ห น้ า ที ่ ต ร ว จ ส อ บ กิ จ ก า ร ข อ ง ก ลุ่ ม ก ร ณี ที ่
ก ร ร ม ก า ร บ ริ ห า ร ฯ ด า เ นิ น ง า น
่ าหนดไว้ มี อ านาจในการสังพั
่ ก
ไม่ เ ป็ นไปตามที ก
ก ร ร ม ก า ร ไ ด้ แ ล ะ ก า ร ต ร ว จ ส อ บ
ทุ กคร งต้
ั ้ องทาบันทึก หรือรายงานให้คณะกรรมการ
อานวยการทราบด้วย
๔. คณะกรรมการส่งเสริม
่ ความรู แ้ ก่สมาชิก เพือสร
่
มีหน้า ทีให้
า้ งความเข้า ใจ
อั น ถ่ อ น คู ม
ท้ ถึงเสริ
ง มหการจั
ลั ดกตังกลุ
า ออม
ร
้ ก ่ม
่ แอ
ื การส่
้ ้ อาจ
ของกลุ่มและพัฒนาคุณธรรมของสมาชิ
ก ทังนี
่


Slide 27

๒
๐

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต
วิทยาลัยฝึ กหัดนักธุรกิจ

ศู นย ์สาธิตการตลาด /ตลาดลอยฟ้า
กิจการลานตากข้าว/ยุง้ ฉางข้าว/โรงสีขา้ ว
่
รถเกียวข้
าว/รถไถ บริการสมาชิก
่ ได้
่ มาตรฐาน
โรงผลิตน้ าดืมที

โรงงานอบยางแผ่นรมควัน
กิจกรรมดังกล่าว
ข้างต้น
มีอยู ่จริง สามารถ
ติดต่อศึกษาดูงาน
กลุ่มออมทร ัพย ์
่
เพือการผลิ
ตได้ท ี่
สานักงานพัฒนา
ทุนการศึกษาให้เด็กและเยาวชนในหมู
่บา้ น
ชุมชนจังหวัด และ
อาเภอ
ค่าร ักษาพยาบาล ค่าพาหนะพาไปหาหมอ
ณาปนกิจสงเคราะห ์ให้สมาชิก/เงินสงเคราะห ์ผู ย
้ ากไร ้

มีเงินพัฒนาหมู ่บา้ น เช่น ตัดต้นไม้ ขุดลอกคู คลอง
มีเงินให้กูย
้ ม
ื ประกอบอาชีพ
้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 28

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต เป็ น

๒
๑

อ ง ค ์ ก ร ท า ง ก า ร เ งิ น ด า เ นิ น
่ ยวข้
่
่ วยเหลือซึงกั
่ นและ
กิจกรรมทีเกี
องกับการเงิน เพือช่
กั น
ร ว ม ถึ ง ก า ร ส่ ง เ ส ริ ม
ใ ห้ ส ม า ชิ ก เ กิ ด ก า ร ป ร ะ ห ยั ด แ ล ะ อ อ ม ท ร ัพ ย เ์ พื ่อ
เ ส ริ ม ส ร ้ า ง ฐ า น ะ ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ ข อ ง
้
สมาชิก ครอบคร ัว และสังคม โดยกิจกรรมพืนฐานของ
ก ลุ่ ม อ อ ม ท ร ั พ ย ์ เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต
ประกอบด้วย
่
๑. การออมทร ัพย ์อย่างสมาเสมอ
ส่งเสริมให้สมาชิกนาเงิ นมาออมทร ัพย ์ในรู ปของเงิ น
ค่ า หุ ้ น โ ด ย จ ะ ต้ อ ง ม า ส ะ ส ม เ งิ น
่
่ นกองทุ น ส าหร บั สมาชิก ที ่
หุน
้ อย่า งสม าเสมอเพื
อเป็
เ ดื อ ด ร ้ อ น ใ ห้ กู ้ ยื ม เ มื ่ อ ถึ ง
่
คราวจาเป็ น การออมทร ัพย ์สมาเสมอจะท
าให้กองทุน
โ ต ขึ ้ น
แ ล ะ ใ ห้ บ ริ ก า ร แ ก่
่ ง
สมาชิกอย่างทัวถึ
๒. การร ับฝากเงิน
่ าเงิ นมาฝากไว้กบั กลุ่ม เป็ นเงิ น
สมาชิกต้องมีหน้าทีน
ที ่ น อ ก เ ห นื อ จ า ก ก า ร ส ะ ส ม
่
ของสมาชิก เพือเป็
นการระดมทุ น และสมาชิก จะ
ไ ด้ ร ั บ ผ ล ต อ บ แ ท น ใ น รู ป แ บ บ
่ ตราดอกเบียและวิ
้
ดอกเบีย้ ซึงอั
ธก
ี ารฝากเงินจะเป็ นไป
่
ตามทีสมาชิ
กกาหนด
๓. การให้บริการเงินกู ้
่
กลุ่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พือการผลิ
ต จะให้บ ริก ารเงิ น กู แ
้ ก่
ส ม า ชิ ก เ พื ่ อ มี เ ห ตุ อั น จ า เ ป็ น ห รื อ
่
่
เพือสร
้างรายได้ให้แก่สมชิก โดยทัวไปจะบริ
การเงินกู ้
๓ ป ร ะ เ ภ ท คื อ เ งิ น กู ้ ฉุ ก เ ฉิ น
เงินกูส
้ ามัญ และเงินกูพ
้ เิ ศษ
๔. การดาเนิ นธุรกิจ
่ ว ยเหลื อ และแก้ไ ขปั ญหาความ
เป็ นกิ จ กรรมที ช่
้ ่มออม
ม
่ อ
ื อการส่
เ ดื อ ด ร ้ อ น คูข
ง ชุงเสริ
ม มชการจั
น ดตัเ งกลุ
ช่ น

่


Slide 29

๒
๒

KM เสริมพลังการทางาน
่
“กลุ่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พือการผลิ
ต เป็ นทุ น ชุ ม ชนอีก
ทุ น ห นึ ่ ง ที ่ เ กิ ด จ า ก า ร ร ว ม ตั ว
ของคนในชุม ชุนในการแก้ปั ญ หาด้า นการเงิ นใน
ชุ ม ช น โ ด ย ก า ร ส่ ง เ ส ริ ม ใ ห้
คนในชุมชนมีว น
ิ ัย ประหยัด รู จ้ ก
ั การออมอย่ า งมี
สั จ จ ะ จ น เ กิ ด เ ป็ น ก ลุ่ ม สั จ จ ะ
่
่ อให้เกิดความเข้มแข็ง
ออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต ซึงก่
่ ม ช น
ต
ใ คนัดจากองค
ชุ ม ช์ความรู
น ้ โ“กลุ
ด ่มยออมทร
ผู ้ น ัพย
า ์เพื
ชุอการผลิ
่ นผู
สร ้างงานว พั
สรฒ้างรายได้
เสริมาต
สราบลที
้างเศรษฐกิ
จ้
ประชาชนและตั
นากรประจ
เป็
์”
ป ร ะ ส า น ส่ ง เ ส ริ ม ส นัสรบ้างสรรค
ส นุ น
นต ์ ร ักมิตร นักวิชาการพั
มชน
นของนายอนั
ากระบวนการของกรมการพั
ฒนาชุฒ
ม นาชุ
ชนมาใช้
ปฏิบต
ั ก
ิ าร
ให้เกิดผลในทางปฏิบต
ั จ
ิ ริง”
สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอหนองหญ้าปล้อง

่
“กลุ่ม ออมทร ัพยเ์ พือการผลิ
ตจะเข้มแข็งได้ ต้องมี
้
การเรีย นรู แ้ ละพัฒ นาตนเองอยู ่ เ สมอ ทังในด้
าน
การบริห ารจัด การกลุ่ ม การพัฒ นาเงิ น กองทุ น
พัฒนากรรมการและสมาชิก
การจัดกิจกรรม
เ ค รื อ ข่ า ย
มี ร ะ เ บี ย บ ข้ อ บั ง คั บ
่
และทีสาคัญสมาชิกยึดถือคุณธรรม 5 ประการ ของ
ก
ลุ่
ม
อ
อ
ม
ท
รั พ
ย์
่
่ ฒนางานการจัดตัง้
เพือการผลิ
ตข้อเสนอแนะเพือพั
่
่ าเนิ นการจัดตัง้
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต เมือด
่
แล้ควัดจากองค
ควรแนะน
ากลุ่ ม้ “พลิ
ให้ดกาเนิ
น งานตามแนวทาง
์ความรู
ฟื ้ นกลุ
่มออมทร ัพย ์เพือ
้
ขันตอน
และวิธก
ี ารดาเนิ นงานของกลุ่มออมทร
การผลิัพย
ต” ์
่ อ ก า ไทยประยู
เ พืของนางอาชวี
ร ผ ลิร นัต
ข ฒ
อ นาง
กวิชาการพั
ก ร ม ก า ร พั ฒ น า ชุ ม ช น แ ลชุะมใชนช
ห้ ก ลุานาญการ
่ ม มี ก า ร
่ สานัยกนรู
่ ฒฒ
แลกเปลียนเรี
้เพือพั
นาตนเอง”
งานพั
นาชุ
มชนอาเภอนครหลวง

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 30

ส่วนที่ ๓

พัฒนากรกับการ
ส่งเสริมการจัดตัง้
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 31

่
ส่วนที ๓

พัฒนากรกับการ
ส่งเสริมการจัดตัง้
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 32

๒
๓

่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
่
ผลิตเชือมโยงกั
บ
งานพั
ฒ
นาชุ
ม
ชนอย่
า
งไร
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิตมีว ัตถุประสงค ์
่
?
หลักเพือให้
ประชาชน

ในชนบทรวมตัวกันแก้ไขปั ญหาขาดแคลน
เงินทุน และปั จจัยต่างๆ
่ าเป็ นต่อการประกอบอาชีพด้วยตนเอง
ทีจ
โดยการฝึ กฝนให้ประชาชนรู ้จักประหยัด อด
่
ออม เก็บสะสมเงินทุนทีเหลื
อจากการใช้จา
่ ย
่
มาฝากไว้ก ับกลุ่มเป็ นประจาและสม่าเสมอเพือ
เป็ นทุนในการ
ประกอบอาชีพและพัฒนาคุณภาพชีวต
ิ ให้ด ี
้ บนพืนฐานของ
้
ขึน
่
่
การพึงพาตนเอง
การช่วยเหลือซึงกันและ
กัน และหลักคุณธรรม
่ นไปตามแนวทางหลัก
ของประชาชน ซึงเป็
ปร ัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของ
่
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู ่ห ัว ซึงกรมการ
พัฒนาชุมชนน้่ อมนาหลักปร ัชญาดังกล่าว
กลุ่มมาเป็
ออมทร
ัพย ์เพือการผลิตาเนิ
สนับ
สนุ
นเงิน่บกูา้ ใ้ นห้ก ับ
นแนวทางในการด
น
งานหมู
่ นชาวบ้านในชุมชน่ กลุ่มอาชีพ
สมาชิ
ก
ที
เป็
เศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบในทัวทุก่ ภาคของ
หรือกลุ่มผู ผ
้ ลิตผูประเทศ
ป
้ ระกอบการ หนึ งตาบล
หนึ่งผลิตภัณฑ ์ นาไปเป็ นเงินทุนในการลงทุนใน
การประกอบอาชีพ
และในศู นย ์สาธิตการตลาดเป็
นแหล่งกระจาย
้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
้ ่
สินค้า OTOP ในพืนที
่


Slide 33

“ชุมชน”

๒
๔

่ งอยู
้ ่รวมกัน
เป็ นกลุ่มของครอบคร ัวทีตั
อ ย่ า ง ถ า ว ร ใ น ท้ อ ง ถิ ่ น ต่ า ง ๆ
ชุ ม ช น ทุ ก ชุ ม ช น เ ป็ น แ ห ล่ ง ก า เ นิ ด กิ จ ก ร ร ม ท า ง
เ ศ ร ษ ฐ กิ จ สั ง ค ม วั ฒ น ธ ร ร ม ป ร ะ เ พ ณี
้ เดี
่ ยวกัน คน
และการจัดการความเป็ นอยู ่รว่ มกันในพืนที
เ ป็ น ส่ ว น ห นึ ่ ง ข อ ง ค ร อ บ ค ร ั ว
่
่ ด ขึนใน
้
ครอบคร วั เป็ นส่ ว นหนึ ่งของชุ ม ชน สิงใดที
เกิ
ชุ ม ช น ย่ อ ม ส่ ง ผ ล ก ร ะ ท บ ต่ อ
่
่
ครอบคร ัวและบุคคล ในทางกลับกันสิงใดที
คนกระท
าก็
จ ะ ส่ ง ผ ล ก ร ะ ท บ ต่ อ ค ร อ บ ค ร ั ว
และชุมชนด้วย หากชุมชนเต็มไปด้วยคนไม่ด ี ครอบคร ัว
จ ะ ร ะ ส่ า ร ะ ส า ย
ชุ ม ช น นั ้ น
้ เป้ าหมาย
ย่อ มเต็มไปด้ว ยปั ญ หานานับ ประการ ดัง นัน
แ ล ะ วั ต ถุ ป ร ะ ส ง ค ์ ข อ ง ก า ร จั ด ตั ้ ง
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตทีว่่ าการพัฒนาคนโดยใช้
เ งิ น เ ป็ น เ ค รื ่ อ ง มื อ ใ ห้ เ ป็ น ค น ดี
่ คงของ
มี คุ ณ ธ ร ร ม จึ ง เ ป็ น ก า ร ส่ ง เ ส ริ ม ค ว า ม มัน
ค ร อ บ ค ร ั ว ที ่ เ อื ้ อ ต่ อ ก า ร พั ฒ น า ชุ ม ช น
จึงอาจกล่ า วได้ว่า การด าเนิ น งานกลุ่ มออมทร พ
ั ย เ์ พือ่
ก า ร ผ ลิ ต จ ะ ช่ ว ย พั ฒ น า ชุ ม ช น
ให้อยู ่เย็นเป็ นสุข ดังนี ้
๑. ด้านเศรษฐกิจ
่ นแหล่ ง เงิ นทุ นใน
เป็ นองค ก
์ รการเงิ นชุ ม ชนที เป็
ชุ ม ช น ใ ห้ ส ม า ชิ ก ไ ด้ ใ ช้ บ ริ ก า ร
่ นทุนในการพัฒนาเศรษฐกิจของตนเอง การที ่
เพือเป็
ส ม า ชิ ก น า เ งิ น ที ่ กู ้ ยื ม
มาคืน กลุ่ ม เป็ นการน าเอาทร พ
ั ยากรการเงิ น ของ
ชุ ม ช น ก ลั บ ม า ใ ห้ บ ริ ก า ร แ ก่
คนในชุมชน ก่อให้เกิดวัฏจักรทางการเงินของชุม ชน
่
่
ซึงลดการพึ
งพาจากภายนอก
๒. ด้านสังคมและวัฒนธรรม
้ จ กรรม
คู ม
่ อ
ื การส่
งเสริมาการจั
ตังกลุ
่มออม
่ อ
เป็ นแหล่ ง รวมคนที
พร
้ มจะเข้
มาร่วดมกิ

่


Slide 34

๒
๕

แนวทางการจัดตัง้
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการ
ผลิต

้
่๓
ขันตอนที
้ั
ภายหลังการจัดตงกลุ
่ม
้
่๒
ขันตอนที
้
การจัดตังกลุ
่ม
้
่๑
ขันตอนที
้
ก่อนการจัดตังกลุ
่ม
้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 35

๒
้
่
“การจัด ตังกลุ
่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พื อ
ก า ร ผ ลิ ต ” ม อ ง ดู เ ผิ น ๆ๖
่ ายสาหร ับพัฒนากรในการจัดตังเพี
้ ยงแต่รวบรวม
เป็ นเรืองง่
ผู ้ ส น ใ จ
๑ ๐ - ๒ ๐
ค น
ที ่ พ อ จ ะ
มีรายได้ส่ง เป็ นเงินสัจจะสะสมได้ ๑๐-๒๐ บาท แล้วนาเงินมา
ส ะ ส ม ร่ ว ม กั น เ ดื อ น ล ะ ค ร ั ้ ง
่
นาเงิ นดัง กล่า วไปฝากไว้กบ
ั ธนาคาร เมือครบก
าหนดก็ถอน
ม า ใ ห้ ผู ้ จ า เ ป็ น ต้ อ ง ใ ช้ เ งิ น กู ้ ยื ม ไ ป
้
ประกอบอาชีพโดยคิดดอกเบียตามข้
อตกลงของกลุ่ม ทว่าใน
ค ว า ม เ ป็ น จ ริ ง แ ล้ ว
ก า ร จั ด ตั ้ ง
่
้ ไม่ใช่เรืองที
่
่ ฒนากรนึ ก
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตนัน
พั
จ ะ จั ด ตั ้ ง ขึ ้ น ก็ ท า ไ ด้ เ ล ย เ นื ่ อ ง จ า ก
้ ่มออมทร ัพย ์เพือ่
เป้ าหมายและวัตถุประสงค ์ของการจัดตังกลุ
พั ฒ น า ค น ใ ห้ มี คุ ณ ภ า พ แ ล ะ
่
มีศ ก
ั ยภาพทีจะช่
ว ยเหลือ ตนเองและร่ว มกันพัฒ นาชุม ชน
ข อ ง ต น เ อ ง ไ ด้ ด้ ว ย ต น เ อ ง จึ ง ต้ อ ง
มี ก า ร ส ร ้า ง ค ว า ม เ ข้ า ใ จ ป ร ะ ช า สัม พั น ธ แ
์ น ว คิ ด ก า ร
ด า เ นิ น ง า น ก ลุ่ ม อ อ ม ท ร ั พ ย ์ เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต
่
แก่ ช าวบ้า นหลายคร งั ้ เมือเห็
น ว่ า ชาวบ้า นไม่ ไ ด้ใ ห้ค วาม
ส น ใ จ ใ น เ รื ่ อ ง นี ้ แ ต่ อ ย่ า ง ใ ด ก็ ไ ม่ จ า เ ป็ น
้ นในหมู
้
้ พึงระลึกเสมอว่าการจัดตัง้
จะต้องจัดตังขึ
่บา้ นแห่งนัน
ก ลุ่ ม อ อ ม ท ร ั พ ย ์ เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต
ต้อ งเกิ ด จากความต้อ งการของชาวบ้า นเองแต่ ห ากมี
ช า ว บ้ า น ส น ใ จ อ ย า ก จ ะ จั ด ตั ้ ง ก ลุ่ ม ขึ ้ น
ก็ใ ห้ช าวบ้า นรวมกลุ่ ม ผู ส
้ นใจด้ว ยกัน ก่ อ นแล้ว พัฒ นากร
ป ร ะ ชุ ม ชี ้ แ จ ง ใ ห้ ท ร า บ ถึ ง รู ป แ บ บ
่
วิธก
ี ารกลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตให้กลุ่มทราบอีกครงั ้ เพือ่
ป ร ะ ก อ บ ก า ร ตั ด สิ น ใ จ ขั ้ น สุ ด ท้ า ย
้
โดยการชีแจงต้
องแสดงให้เห็นถึงเจตนารมย ์ตามแนวทางที ่
ก ร ม ก า ร พั ฒ น า ชุ ม ช น ไ ด้ ก า ห น ด
่
ซึงหากฝึ
กให้ป ระชาชนทุ ก เพศทุ ก วัย ทุ ก อาชีพ้ ได้ส ร า้ ง
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ่มออม
้
คุ ณ ธ ร ร ม แ ล ะ ฝึ ก สั
่ จ จ ะ ใ ห้ เ กิ ด ขึ น


Slide 36

๒
๗

้
่๑
ขันตอนที
้ ่มออม
ก่อนการจัดตังกลุ
่
ทร ัพย ์เพือการผลิ
ต

้
่ ๑ ก่อนการจัดตังกลุ
้
ขันตอนที
่ม

๑. ศึกษาข้อมู ลจปฐ. กชช.๒ค. ข้อมู ลด้าน
เศรษฐกิจ สังคม และ
สภาพปั ญหาต่างๆ ของชุมชน
๒. วิเคราะห ์ข้อมู ลด้านการประกอบอาชีพ
ด้านการออมเงิน และ
้
การกูห
้ นี นอกระบบร่
วมกับผู น
้ าชุมชน
กลุ่มอาชีพ หรือกลุ่มที่
่ ผลประโยชน์รว่ มกันในชุมชน
ทีมี
่
่
๓. เผยแพร่แนวคิดเรืองกลุ
่มออมทร ัพย ์เพือ
การผลิตแก่ผูน
้ าชุมชน
่ ่ ใน
ประธานกลุ่มอาชีพ หรือกลุ่มทีอยู
ชุมชน
๔. ฝึ กอบรมผู น
้ าชุมชน ประธานกลุ่มอาชีพ
่ ่ในชุมชน
หรือกลุ่มทีอยู
ให้เข้าใจหลักการ วัตถุประสงค ์ วิธก
ี าร
ดาเนิ นงาน
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต ให้ผูน
้ า
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต
่
ทีประสบความส
าเร็จถ่ายทอด
้ กษาดู
ประสบการณ์
แด
ละศึ
งาน
คู ม
่ อ
ื การส่
งเสริมการจั
ตังกลุ
่มออม
่
่


Slide 37

๒
้
“ก่ อ นการจัด ตังกลุ
่ ม ออมทร พ
ั ๘ย ์
เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต ”

พั ฒ น า ก ร
ต้อ งเป็ นผู ก
้ ระตุ น
้ ให้ช าวบ้า นได้ศ ึก ษาสภาพปั ญ หาความ
ย า ก จ น ข อ ง ค น ใ น ห มู ่ บ้ า น วิ เ ค ร า ะ ห ์
ปั ญ หาร่ว มกับ คนในหมู ่ บ า้ นหาข้อ ยุ ต ิ เหตุผ ลความจ าเป็ น
ข อ ง ก า ร เ ก็ บ อ อ ม เ งิ น
้
โดยกระบวนการเวทีประชาคมชีแจงแนวทางการด
าเนิ นงาน
ก ลุ่ ม อ อ ม ท ร ั พ ย ์ เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต
่
ให้ทุกคนร่วมแลกเปลียนความคิ
ดเห็น และสารวจความพึง
พ อ ใ จ จ า ก ก า ร แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด เ ห็ น
้ อไม่ เพือให้
่ มนใจ
ดังกล่าว ขอมติจากเวทีควรมีการจัดตังหรื
ั่
ไ ด้ ว่ า ส ม า ชิ ก ที ่ ร่ ว ม จั ด ตั ้ ง ก ลุ่ ม
มีค วามเข้า ใจช ด
ั เจนถึง เป้ าหมายและวัต ถุ ป ระสงค ์ ตาม
แ น ว ท า ง ก า ร ด า เ นิ น ง า น
่
กลุ่มออมทร พ
ั ย ์เพือการผลิ
ตของกรมการพัฒนาชุม ชน มี
อุ ด ม ก า ร ณ์ ช่ ว ย ต น เ อ ง แ ล ะ ช่ ว ย เ ห ลื อ
่ น และกัน ทังนี
้ ้ ส าหร บ
ซึงกั
ั การมองปั ญหาภาพรวมของ
ชุ ม ช น โ ด ย ใ ช้ ป ร ะ โ ย ช น์ จ า ก
่ ใน
ข้อ มู ล จปฐ. กชช.๒ค. รวมถึง สารสนเทศชุ ม ชนอืนๆ
เ บื ้ อ ง ต้ น พั ฒ น า ก ร อ า จ แ น ะ น า ใ ห้
ชาวบ้า นศึก ษารายละเอียดในข้อ มู ล จปฐ. ในส่ว นของการ
วิ เ ค ร า ะ ห ์ ข้ อ มู ล ห มู ่ บ้ า น ทั ่ ว ไ ป ก่ อ น
่
ให้ดู ข อ
้ มู ลของหมู ่ บ า้ น ในส่ ว นทีตกเกณฑ
ห
์ รือไม่ บ รรลุ
เ ป้ า ห ม า ย แ ล้ ว น า ใ น ส่ ว น นั ้ น ม า
วิ เ ค ร า ะ ห เ์ ป็ น จุ ด อ่ อ น ข อ ง ห มู ่ บ้า น ซึ ง่ ห มู ่ บ้า น ต้อ ง คิ ด
แ ก้ ปั ญ ห า จ า ก จุ ด อ่ อ น ที ่ มี อ ยู ่ เ ป็ น
ความต้อ งการล าดับ ต้น ๆ แล้ว ลองคิ ด แก้ไ ขปั ญหาเป็ น
โ ค ร ง ก า ร กิ จ ก ร ร ม ใ น ก า ร แ ก้ ไ ข จุ ด อ่ อ น
้ เพือให้
่
้ ต่อ มาจึง เป็ นการ
นันๆ
ห มู ่ บ า้ นมีค วามเข้ม แข็ ง ขึน
้ อ ่มงออม
่ งอ
ื คการส่
ดตัขงกลุ
ชี ้ ใ ห้ เ ห็ น ถึคู ม
ว างเสริ
ม สมการจั
า คั ญ
ก า ร
่
่


Slide 38

้
่๒
๒
ขันตอนที
้ ่มออมทร ัพย ์
๙ การจัดตังกลุ
่
เพือการผลิ
ต

้
่ ๒ การจัดตังกลุ
้
ขันตอนที
่ม

่
๑. ประชุมประชาชนกลุ่มเป้ าหมาย เพือ
้
ชีแจงหลั
กการแนวคิด
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตอย่างช ัดเจน
๒. ให้ประชาชนลงมติดว้ ยความสมัครใจ
๓. ร ับสมัครสมาชิก
๔. เลือกคณะกรรมการบริหารกลุ่ม
้
๕. ร่างระเบียบข้อตกลงกลุ่มเบืองต้
น กาหนด
วันส่งเงินสัจจะสะสม
๖. จัดทาเอกสาร ทะเบียน บัญชี สมุดสัจจะ
สะสม
๗. กาหนดเป้ าหมายการดาเนิ นงาน
่
๘. รายงานให้อาเภอทราบเพือประสานงาน
กับธนาคาร

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 39

๓
้ ่มออมทร ัพย ์เพือการ
่ ๐
“การจัดตังกลุ
ผ ลิ ต ”

เ ป็ น ขั ้ น ต อ น ท้ า ย สุ ด
่
ของการกระตุน
้ แนวคิดของกลุ่ม ออมทร พ
ั ยเ์ พือการผลิ
ต แก่
ก ลุ่ ม ช า ว บ้ า น ที ่ ส น ใ จ ม า ร ว ม ตั ว กั น
่
้
้ นอย่างยัวงยื
่ น
เพือตอกย
าให้
เห็นถึงการแก้ไขปั ญหาด้านหนี สิ
ทั ้ ง ยั ง ส า ม า ร ถ พั ฒ น า ส ติ ปั ญ ญ า
่ ก คนทีสนใจเข้
่
และความเป็ นอยู ่ ข องชาวบ้า นด้ว ย เมือทุ
า
ร ว ม ก ลุ่ ม กั น จั ด ตั ้ ง ก ลุ่ ม อ อ ม ท ร ั พ ย ์
่
เพือการผลิ
ตเข้า ใจและร บั รู ้ เห็นพ้องต้องกันเป็ นคร งสุ
ั ้ ดท้า ย
จึ ง ล ง ม ติ จั ด ตั ้ ง ก ลุ่ ม อ อ ม ท ร พ ย ์
่
เพือการผลิ
ต ร บั สมัค รสมาชิก เลือ กคณะกรรมการบริห าร
ก ลุ่ ม ร่ า ง ร ะ เ บี ย บ ต ล อ ด ถึ ง จั ด ท า
่ ยวข้
่
เอกสารทีเกี
องต่างๆ ตามลาดับ อนึ ง่ การทางานกลุ่มออม
ท ร ั พ ย ์ เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต จ ะ ป ร ะ ส บ
้ ช าวบ้า นได้
ผลสาเร็จในระยะยาวได้ พัฒนากรเป็ นผู ท
้ จะชี
ี่
ให้
เ ห็ น ว่ า ก า ร ด า เ นิ น ข อ ง ก ลุ่ ม ที ่ ไ ด้
ยึดหลักการและแนวทางของกรมการพัฒนาชุมชน มีความรู ้
ค ว า ม เ ข้ า ใ จ ใ น แ น ว ท า ง ที ่ ถู ก ต้ อ ง
แบบค่อ ยเป็ นค่อ ยไป ร่ว มกัน เรีย นรู ้ สร า้ งนิ ส ย
ั ร กั การออมให้
เ กิ ด ขึ ้ น เ ป็ น นิ สั ย
ยึ ด มั ่ น
่
ในคุณธรรม ๕ ประการ จะทาให้กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต
มี ร ะ บ บ บ ริ ห า ร จั ด ก า ร
่ ม แข็ ง สมาชิ ก เข้า ใจและปฏิ บ ต
ที เข้
ั ิ ต ามกฎระเบี ย บของ
ก ลุ่ ม เ กิ ด ร ะ บ บ บ ริ ห า ร จั ด ก า ร
่
แบบธรรมาภิบ าล สามารถเป็ นต้น แบบทีสามารถเป็
นแหล่ ง
เ รี ย น รู ้ ที ่ ดี ต า ม วิ ถี พ อ เ พี ย ง
่
เมื อกลุ
่ ม ประสบความส าเร็จ ก็ จ ะเป็ นการสร า้ งก าลังใจให้
ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร บ ริ ห า ร ก ลุ่ ม
้ าหน้าทีพั
่ ฒนาชุมชนทุกระดับอีกด้วย ดังนัน
้ พัฒนา
รวมทังเจ้
่ ้ จ ่ม
่คอ
ื การส่
ตังกลุ
ก ร
คื อ บุคู ม
ค ล งสเสริ
ามการจั
คั ญ ดที
ะ ออม
ช่ ว ย
่
่


Slide 40

๓
๑

้
่๓
ขันตอนที
้ ่มออม
ภายหลังการจัดตังกลุ
่
ทร ัพย ์เพือการผลิ
ต

้
่ ๓ ภายหลังการจัดตังกลุ
้
ขันตอนที
่ม
๑. สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอทา
หนังสือประสานงานกับธนาคาร
้ ่ เพืออ
่ านวยความสะดวก
ในเขตพืนที
ให้ก ับกลุ่ม
้ั
๒. พัฒนากรเข้าร่วมประชุมทุกครงในวั
นส่ง
เงินสัจจะสะสม
ของสมาชิก
๓. ให้คาแนะนา ให้คาปรึกษาแก่
คณะกรรมการและสมาชิก
๔. ควรจัดให้มก
ี ารประชุม ฝึ กอบรม ติดตาม
การดาเนิ นงาน
อย่างต่อเนื่อง
๕. รายงานผลความก้าวหน้า
๖. เข้าร่วมประชุมใหญ่สามัญประจาปี
๗. ร่วมกับคณะกรรมการ/สมาชิกพัฒนา
กลุ่มให้กา้ วหน้า

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 41

๓
๒
้
“ ภ า ย ห ลัง ก า ร จัด ตัง ก ลุ่ ม อ อ ม

ท ร ั พ ย ์ เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต ”

พัฒนากรต้องตระหนัง ถึง ปั ญหาในระยะแรกของการจัดตัง้
ก ลุ่ ม
ที ่ อ า จ จ ะ เ กิ ด ขึ ้ น
ในสถานการณ์ตา่ งๆ ได้แก่
่ อจากคนในชุม ชน เพราะเคยมี
๑. การไม่ ได้ร บั ความเชือถื
ก ลุ่ ม ใ น ลั ก ษ ณ ะ เ ดี ย ว กั น
ไม่ประสบความสาเร็จในการบริหารงาน
่ ทจะเป็
๒. ไม่มก
ี ลุ่มต้นแบบทีดี
ี่
นตัวอย่างให้แก่กลุ่ม อาจแก้ไข
ไ ด้ โ ด ย ก า ร ไ ป แ ล ก เ ป ลี ่ ย น เ รี ย น รู ้
กับกลุ่มภายนอกชุมชน
่
๓. การปล่ อยเงิ นกู ้ เช่น สมาชิกใช้สท
ิ ธิค นอืนมากู
้ คนค า้
ป ร ะ กั น ไ ม่ รู ้
อ า จ แ ก้ ไ ข โ ด ย ใ ห้ ใ ช้
ส าเนาบัต รประชาชนเป็ นหลัก ฐานในการกู ้ และร บั รอง
สาเนาถูกต้อง
่ าหนดและการขาด
๔. การเก็ บ เงิ น สัจ จะไม่ ต รงเวลาที ก
ป ร ะ ชุ ม อ า จ แ ก้ ไ ข โ ด ย ก า ห น ด เ ว ล า
่ นอน และมีมาตรการทีใช้
่ ในการประกอบการกู ้ เช่น
ทีแน่
ล ด ว ง เ งิ น ก า ร กู ้ ก ร ณี ที ่ มี ก า ร
้
ขาดส่งเงินกู ้ ๓ เดือนขึนไป
คณะกรรมการจะมีการติดตาม
ห า ส า เ ห ตุ ว่ า เ กิ ด จ า ก อ ะ ไ ร
และร่วมกันแก้ไขปั ญหา
๕. การส่งเงิ นกู ข
้ องสมาชิก อาจแก้ไชโดยการเปิ ดโอกาสให้
ส ม า ชิ ก เ พิ ่ ม ผู ้ ค ้ า ป ร ะ กั น จ า ก ๒ ค น
่ าไปชาระหนี เก่
้ า
เป็ น ๔ คน อนุ มต
ั วิ งเงินใหม่ให้ เพือน
๖. ความปลอดภัยการฝาก-ถอนเงิ นจานวนมาก อาจติดต่อ
ธ น า ค า ร อ อ ม สิ น ใ ห้ ส่ ง เ จ้ า ห น้ า ที ่
่ าการกลุ่ม
มาร ับ-จ่ายเงิน ณ ทีท
๗. เงิ นฝากสัจจะเหลือในบัญ ชีม ากเกิน อาจแก้
ไ ขโดยการ
้
คู
ม
่
อ
ื
การส่
ง
เสริ
ม
การจั
ด
ตั
งกลุ
่มออม
้
นาไปซือสลากออมสิ
น

่


Slide 42

๓
๓

่ องจัดเตรียม
เอกสารทีต้
้ ่มออม
ในการจัดตังกลุ
่
ทร ัพย ์เพือการผลิ
ต

่ ดตง้ั หลังจากจัดตังกลุ
้
ระยะเริมจั
่มแล้ว
่
๑. ใบสมัครเป็ น
มีเอกสารเพิมเติ
ม
สมาชิก
ดังนี ้
กลุ่มออมทร ัพย ์
๑. ทะเบียนคุมลู กหนี ้
่
เพือการผลิ
ต
เงินกู ้
๒. สมุดสัจจะสะสม
รายตัว
ทร ัพย ์
๒. ทะเบียนคุม
ของสมาชิก
สัญญากูเ้ งิน
่
๓. ทะเบียนรายชือ
๓. แบบฟอร ์มสัญญา
สมาชิก
กูเ้ งิน
๔. ทะเบียนคุมเงิน
สัจจะสะสม/
เงินสัจจะสะสม
พิเศษ
๕. สมุดบันทึกการ
ประชุม
๖. แบบฟอร ์มหนังสือ
ยินยอม
ของผู ป
้ กครอง
กรณี สมาชิก
้ ่มออม
ยังไม่งบเสริ
รรลุ
นิต ิ ดตังกลุ
คู ม
่ อ
ื การส่
มการจั
ภาวะ ่


Slide 43

๓
่
่ ”
“กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตที๔
ดี

เ ป็ น ก ลุ่ ม ที ่ ส ม า ชิ ก ก ลุ่ ม มี คุ ณ ธ ร ร ม ดี
่ เพิมพู
่ นรายได้แก่
ขาดสัจจะน้อย มีกจ
ิ กรรมของกลุ่มทีต่่ อเนื อง
ส ม า ชิ ก ก ลุ่ ม ใ ห้ เ ห็ น ผ ล จ ริ ง จั ง
และคณะกรรมการดาเนิ นการในรู ปประชาธิปไตยจริงๆ กลุ่ม
ส า ม า ร ถ บ ริ ห า ร ง า น ไ ด้ ด้ ว ย ต น เ อ ง
และครบวงจรธุ ร กิจ คือ สามารถผลิต และจ าหน่ ายได้ร าคา
ยุ ติ ธ ร ร ม รู ้ จั ก ข ย า ย ผ ล
่ ขึน
้ ดัง นัน
้ การทีจะท
่
การด าเนิ น งานให้ก ว้า งขวางยิงๆ
าให้
ก ลุ่ ม อ อ ม ท ร ั พ ย ์ เ พื ่ อ ก า ร ผ ลิ ต
่ ดตังขึ
้ น
้ เป็ นกลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
่
่ จะต้องมีการ
ทีจั
ตทีดี
บ ริ ห า ร จั ด ก า ร ก ลุ่ ม ที ่ ดี
่
ซึ ง่ เ อ ก ส า ร ส า ห ร บ
ั ก า ร ด า เ นิ น ง า น ข อ ง ก ลุ่ ม เ ป็ น สิ ง่ ที มี
ค ว า ม ส า คั ญ เ ป็ น ส่ ว น ก า ห น ด ก า ร
้ นหลัก ฐานอ้า งอิง ต่า งๆ เมือจั
่ ด ตังกลุ
้
ด าเนิ น งาน รวมทังเป็
่ม
แ ล้ ว ต้ อ ง ด า เ นิ น ก า ร ต า ม เ อ ก ส า ร
้
จะท าให้ก ารด าเนิ นงานเป็ นไปตามขันตอนและวิ
ธ ีก ารที ่
ก า ห น ด ไ ว้ เ อ ก ส า ร ส า คั ญ ที ่ ก ลุ่ ม
ต้อ งใช้ด าเนิ น งานได้แ ก่ ใบสมัค รสมาชิก สมุ ด สัจ จะสะส ม
ท ร ั พ ย ์ ท ะ เ บี ย น ร า ย ชื ่ อ ส ม า ชิ ก
ทะเบียนคุมเงิ น สมุดบันทึกการประชุม ตลอดจนเอกสารการ
ติ
ด
ต่
อ
กั บ
ธ
น
า
ค
า
ร
้ ้ เป็ นหน้ า ที ของพั
่
ทังนี
ฒ นากรจะต้อ งส่ ง รายงานผลการ
ด า เ นิ น ง า น ข อ ง ก ลุ่ ม ฯ ที ่ เ ห ร ั ญ ญิ ก
หรือพัฒนากรเอง รายงานประจาเดือน โดยอาศยั ข้อมู ลจาก
เ
อ
ก
ส
า
ร
เ
ห
ล่
า
นี ้
่
เสนอผู บ
้ งั คับบัญชาทราบความเคลือนไหวของกลุ
่มแต่ละกลุ่ม
ไ ป ต า ม ล า ดั บ ช ั ้ น
ใ ห้ ท ร า บ ถึ ง
่
ความเคลือนไหวของกลุ่ ม ความก้า วหน้ า ในการดาเนิ นงาน
ปั ญ ห า อุ ป ส ร ร ค
กิ จ ้ ก ร ร ม
คู
ม
่
อ
ื
การส่
ง
เสริ
ม
การจั
่มมผลผลิ
่
่ ออม ต
ของกลุ่มแต่ละเดือน การปฏิบต
ั ภ
ิ ารกิจในอัด
นตั
ทีงกลุ
จะเพิ

่


Slide 44

๓
๕

KM เสริมพลังการทางาน
่ องชีแจง
้
“๑.การดาเนิ นงานกลุ่มออมทร ัพย ์ เจ้าหน้าทีต้
ส ร ้ า ง ค ว า ม เ ข้ า ใ จ ใ ห้ ร า ษ ฎ ร
ในหมู ่บา้ นทุกคนเข้า ใจอย่า งแจ่มแจ้ง ตรงไปตรงมา ๒.
เ จ้ า ห น้ า ต้ อ ง มี ก า ร ติ ด ต า ม
่
ค ัดจากองค
์ความรู า”
้ “กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต”
การดาเนิ
นงานเป็ นประจ
ของนางรุ ้งเพชร ร ัตนบุศย ์ นักวิชาการพัฒนา
ชุมชนชานาญการ
สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอเสลภู ม ิ

้ เรื
่ องความต้
่
“- วิเ คราะห ส
์ ถานการณ์ใ นพื นที
อ งการ
จั ด ตั ้ ง ก ลุ่ ม อ อ ม ท ร ั พ ย ์ ฯ ก่ อ น ทุ ก ค ร ั ้ ง
- พัฒ นากรต้อ งบอกได้อ ย่ า งช ด
ั เจนว่า ประชาชนจะได้
อ ะ ไ ร จ า ก ก า ร ตั ้ ง ก ลุ่ ม อ อ ม ท ร ั พ ย ์ ฯ
้ น
เช่น การแก้ไขปั ญหาการขาดเงินและปั ญหาหนี สิ
่ ของกลุ
- คณะกรรมการจะต้
ค ัดจากองค ์ความรู
องเข้
้ “กลุ
าใจแนวคิ
่มออมทร
ด หลั
ัพยก
์เพืการ
อการผลิ
ตที่ม่
่
ออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต”
ภู มใิ จ”
ของนางประไพร ัตน์ พรมสู งยาง นักวิชาการ
พัฒนาชุมชนชานาญการ
สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอเมืองขอนแก่น

“พัฒนากรผู ร้ บั ผิด ชอบควรไปในวันทาการส่งเงิ น สัจจะ
วั น แ ร ก ( ท า ห น้ า ที ่ เ ป็ น พี ่ เ ลี ้ ย ง
่ กษา สร า้ งศร ท
ทีปรึ
ั ธาแก่ส มาชิกใหม่ แนะนาการจัดท า
้
เอกสารให้ถู ก ต้อ งเสร็จ เรีย บร อ้ ยตังแต่
วน
ั แรก)และควร
ด าเนิ น การติด ตามการด าเนิ น งานของกลุ่ ม ออมทร พ
ั ย์
้
่
ค
ัดจากองค
์ความรู
้
“การจั
ด
ต
งกลุ
ั
ม
่
ออมทร
ัพย
์เพื
อ
่
่
เพือการผลิ
ตอย่างต่อเนื อง”
การผลิต
กรณี ทไม่
ี่ เคยมีกลุ่มออมทร ัพย ์ฯมาก่อน ”
ของนางสาวร ัตติยา สุตระ นักวิชาการพัฒนา
ชุมชนปฏิบต
ั ก
ิ าร
สานักงานพัฒนาชุมชนอาเภอสุไหงปาดี

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 45

๓
KM เสริมพลังการทางาน
๖

้ ่มออมทร ัพย ์ขึน
้
“การสนับสนุ นและส่งเสริมการจัดตังกลุ
โ ด ย มี วิ ธี ก า ร
ดั ง นี ้
- มีการสารวจข้อมู ลของหมู ่บา้ น ว่ามีวถ
ิ ก
ี ารดาเนิ นชีวต
ิ
อ ย่ า ง ไ ร มี อ า ชี พ ใ ด เ ป็ น ห ลั ก
และมีอาชีพเสริมหรือไม่ มีกลุ่มใดบ้างในหมู ่บา้ น และมี
ก า ร ด า เ นิ น ก า ร อ ย่ า ง ไ ร
(เก็บเป็ นข้อมู ล)
-มีการเข้า หาผู น
้ าหมู ่บา้ น โดยใช้วถ
ิ เี ข้า หาผู ใ้ หญ่บา้ น
คื อ น า ย สุ ท ธิ ศ ั ก ดิ ์
เ กิ น ก ล า ง
้ ่มออมทร ัพย ์เพือ่
ได้พูดคุยเสนอแนวคิดว่าการจัดตังกลุ
ก า ร ผ ลิ ต จ ะ มี ผ ล ดี กั บ ชุ ม ช น
อย่า งไร ตลอดจนขายความคิดให้กบ
ั กลุ่มสตรี กลุ่ม
่
แ ม่ บ้ า น เ พื อ ส นั บ ส นุ น ส่ ง เ ส ริ ม
้
่
ให้ม ีก ารจัด ตังกลุ
่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พือการผลิ
ต อย่ า งเป็ น
รู ปธรรม
่
- เชิญกลุ่มทีสนใจร่
วมประชุม โดยจัดประชุมพู ดคุ ยที ่
ศ า ล า ป ร ะ ช า ค ม ห มู ่ บ้ า น
อาศยั เวลาช่วงเย็นเพราะส่วนมากคนจะว่า งจากเวลา
ง า น แ ล้ ว
โ ด ย ชี ้ ใ ห้ เ ห็ น ว่ า
่ ด ตังกลุ
้
้
เมื อจั
่ ม ฯขึ นมาแล้
ว หากมี ก ารส่ ง เงิ นสัจ จะ
ส ม ่ า เ ส ม อ แ ล ะ น า เ งิ น
เข้า ฝากตรงตามก าหนด จะท าให้มีเ งิ นทุ น หมุ น เวีย น
ภายในหมู ่บา้ นอย่างไร
- รอสักระยะหนึ ง่ ประมาณ ๒ สั้ ปดาห ์
่
ค ัดจากองค ่์ความรู ้ “การจัดตงกลุ
ั
่มออมทร ัพย ์เพีอ
- เชิญกลุ่มทีสนใจร่วมประชุมอีก ๑ รอบ โดยจัดประชุม
การผลิต
้ แ” จ ง
พู ของนางสาววาสนา
ด คุ ย แ ล ะ กดัลยาฮุ
า เดนินักนวิชกาการพั
า รฒ
ชีนา
่
้
ทาความเข้า ใจเกียวกั
บการจัดตัชุงกลุ
่ม ออมทร
พ
ั ย เ์ พือ่
มชนปฏิบต
ั ก
ิ าร่
ก า ร สผ
ลิ ต
เ น้ นชนอ
ห าเภอยางชุ
นั ก ใ นมน้
เ อรืย อ ง
านักงานพัฒนาชุม
้ ส
่ าคัญ ๕
ของหลัก เกณฑ ก์ ารจัด ตังที
ประการ คือ
้
่ เอ
ื สี
การส่
ดตัผิงกลุ
ซื ่ อ สั ต ย ์ คู ม
ย สงเสริ
ล มะ การจั
รั บ
ด ่มชออม
อ บ

่


Slide 46

๓
๗
“กรมการพัฒนาชุมชนดาเนิ นการส่งเสริม
สนับสนุ น
้ ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
่
การจัดตังกลุ
ต
้
ตังแต่
พ.ศ. ๒๕๑๗
โดยการนาของ
ศาสตราจารย ์ ดร. ยุวฒ
ั น์ วุฒเิ มธี
อดีตอธิบดีกรมการพัฒนาชุมชน
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตเป็ นการ
ผสมผสานระหว่างแนวคิดของ
่ และสินเชือ่
สหกรณ์การเกษตรเครดิตยู เนี ยน
่
เพือการเกษตร
่
้ งแรก
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตจัดตังคร
ั้
่ นที ่ ๖ มีนาคม ๒๕๑๗ ทีบ้
่ านในเมือง หมู ่
เมือวั
๓ ต.ละงู อ.ละงู จ.สตู ล และบ้านขัวมุง หมู ่ ๖
ต.ขัวมุง อ.สารภี จ.เชียงใหม่ ดาเนิ นการ
ภายใต้ปร ัชญา
่ อในการ
ใช้หลักการออมทร ัพย ์เป็ นเครืองมื
พัฒนาคน
ทาให้คนมีคณ
ุ ธรรม ๕ ประการ คือ
่ ตย ์ ๒) ความเสียสละ ๓) ความ
๑) ความซือสั
่
“กรมการพัฒนาชุรมับผิ
ชนภาคภู
ดชอบ มใิ จทีมีสว่ นในการ
แก้ป๔)
ั ญความเห็
หาทางการเงิ
นของชุ
ให้ควนไทยพ้
นอกเห็
นใจ ๕)มชน
ความไว้
างใจในนจน”
้ ่มกออม
หมูด่ส
มาชิ
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจั
ตังกลุ
่
เงินทุ่ นของกลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต


Slide 47

ภาคผนวก

่ ฒนาชุมช
“ ข้อคิด สะกิด เตือนใจ สาหร ับเจ้าหน้าทีพั
้ ่มออมทร ัพย ์เพือการผล
่
ในการส่งเสริมการจัดตังกลุ

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 48

๓
่
ข้อสังเกตการบริหารงานของกลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผล
้ ยบร ้อยแล้ว
ภายหลังการจัดตังเรี
๘
๑) คณะกรรมการทัง้ ๔ คณะ จะต้องอุทิศตนและเสียสละเวลา
ม า ก พ อ ส ม ค ว ร ใ น ร ะ ย ะ แ ร ก
่ จ ารณาระเบีย บข้อ บัง คับ ของกลุ่ ม พร อ้ มทังก
้ าหนด
เพือพิ
่ าเนิ นงาน
แผนงานทีจะด
๒) การด าเนิ นงานควรยึ ด แนวสหกรณ์อ เนกประสงค ์ คื อ
ด า เ นิ น ก า ร แ บ บ ธ น กิ จ
(สหกรณ์การเกษตร สหกรณ์ออมทร ัพย )์ การซือ้ การขาย
เป็ นต้น
้ ้านค้า ให้ตงโดยกลุ
่
๓) การจัดตังร
ั้
่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต เป็ น
ผู ้ ล ง ทุ น
แ ต่ ต้ อ ง เ ป็ น ข้ อ ต ก ล ง
่
ของคณะกรรมการบริหารและทีประชุ
มใหญ่อนุ มต
ั ิ มีระเบียบ
ว่ า ด้ ว ย ก า ร แ บ่ ง ก า ไ ร
ให้สมาชิกแยกต่างหาก จากระเบียบของกลุ่ม
่
้
้ ต้องขายตาม
๔) เมือแรกตั
งควรให้
บริการเฉพาะสมาชิกเท่านัน
ร า ค า ต ล า ด แ ล ะ ยึ ด ห ลั ก ส ห ก ร ณ์
คือ ขายด้วยเงินสดแบ่งกาไรให้สมาชิก
่ า้ นค้า มีค วามก้า วหน้ า ให้จ ด
่ ดร า้ นที ่
๕) เมือร
ั หาสถานทีเปิ
ส ะ ด ว ก แ ล ะ เ ห ม า ะ ส ม มี ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร
่ คร
ของรา้ น มีลูกจ้างขายของและขายหุน
้ ให้กบั สมาชิกทีสมั
เป็ นสมาชิกของร ้านค้า
่
่
่
๖) กลุ่มสามารถดาเนิ นการในเรืองต่
า งๆ เพือเพิ
มผลผลิ
ตและ
ร า ย ไ ด้ แ ก่ ก ลุ่ ม
เ ช่ น
ก า ร จั ด ตั ้ ง
โรงงานอุตสาหกรรมขนาดเล็ก การจัดสรา้ งยุง้ ฉาง โรงงาน
แ ป้ ง มั น โ ร ง สี ห รื อ ป ร ะ ก อ บ อ า ชี พ
่ เช่น เลียงปลา
้
อืนๆ
จักสาน นอกเหนื อจากการสะสมทุน
๗) คณะกรรมการบริห ารต้อ งยึ ด หลัก ปฏิบ ต
ั ิใ ห้เ ป็ นไปตาม
ข้ อ บั ง คั บ ข อ ง ก ลุ่ ม ใ น ก า ร บ ริ ห า ร ก า ร เ งิ น
่
่
ของสมาชิก กลุ่ ม การทีจะใช้
เงิ นทุ นของกลุ่ ม เพือลงทุ
นใน
้ จ่มออม
กิ
ก งาเสริ
ร มใการจั
ด ดๆตังกลุ
ะ ต้ อ ง ไ ด้ ร ั บ
คู ม
่ อ
ื จการส่
่
ความเห็่ นชอบจากทีประชุ
มใหญ่กอ
่ น


Slide 49

๓
ข้อเตือนใจสาหร ับพัฒนากรและเจ้าหน้าที ่
่
่
เกียวกั
บกลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต๙
่
่ ยวข้
่
๑) กลุ่ม ออมทร ัพยเ์ พือการผลิ
ตเป็ นกลุ่ม ทีเกี
องกับ
ก า ร เ งิ น
จ ะ ต้ อ ง ป ฏิ บั ติ
ตามข้อ ตกลง ข้อ บัง คับ ของกลุ่ มโดยเคร่ง คร ด
ั และ
เฉี ยบขาด
่
่ ก พัน ทาง
๒) กลุ่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พือการผลิ
ต เป็ นกลุ่ ม ทีผู
สิ ท ธิ
ต า ม ป ร ะ ม ว ล ก ฎ ห ม า ย แ พ่ ง
และพาณิ ชย ์ กลุ่ม จะเลิกกิจ การไปง่ า ยๆ อย่ า งกลุ่ ม
่
อื น ไ ม่ ไ ด้
ห า ก ผิ ด พ ล า ด
ต้องชดใช้เงินตามกฎหมาย
่
๓) การดาเนิ นงานของกลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ตเป็ น
ก า ร พั ฒ น า ค น จ ง อ ย่ า ก า ห น ด
เงิ น สะสมตามตัวให้แ ก่สมาชิก แต่ต อ
้ งให้เป็ นไปตาม
่
อ า น า จ ที ส ม า ชิ ก ต ก ล ง ใ จ
ตามขีดความสามารถของเขาเอง
๔) การจัดทาบัญชี จัดทากิจกรรมต่างๆ พัฒนากรหรือ
เ จ้ า ห น้ า ที ่ พั ฒ น า ชุ ม ช น
่
ต้อ งให้ค าแนะน าในลัก ษณะทีกรรมการและสมาชิ
ก
ก ลุ่ ม ป ฏิ บั ติ เ อ ง ไ ด้ ใ น อ น า ค ต
ไม่ใช่ไปทาแทน
๕) ควรติด ตาม สอบถาม ให้ค าแนะน า ในการด าเนิ น
กิ จ ก ร ร ม ข อ ง ก ลุ่ ม เ ป็ น เ นื อ ง นิ ต ย ์
จะทาให้กลุ่มสามารถดาเนิ นการได้อย่างถู กต้อ ง และ
มี ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ เ ป็ น ก า ร ป้ อ ง กั น
่
้
ปั ญหาต่าง ๆทีจะเกิ
ดขึนได้

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 50

๔
๐

ข้อสังเกตในการจัดตัง้
่
กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต

้
่
๑) อย่ า รวบร ด
ั ให้ก ลุ่ ม จัด ตังกลุ
่ ม ออมทร พ
ั ย เ์ พือการผลิ
ต เร็ว
เ กิ น ไ ป
โ ด ย ที ่ ก ลุ่ ม มั ก ไ ม่ เ ข้ า ใ จ
่
“กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต” อย่างถ่องแท้
่
่
๒) การบรรยายเรืองกลุ
่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต แต่ละครงแก่
ั้
ก ลุ่ ม
พั ฒ น า ก ร จ ะ ต้ อ ง มี เ อ ก ส า ร
่
ทีสามารถให้
กลุ่มได้รูจ้ ก
ั ได้เห็น ได้ซ ักถาม จะต้องให้มต
ี ด
ิ ตัว
ไปด้วยทุกครงั ้
๓) หลัง จากการประชุ ม กลุ่ ม คร งแรกไปแล้
ั้
ว ควรให้ส มาชิก
ผู ้ เ ข้ า ร่ ว ม ป ร ะ ชุ ม ค ร ั ้ ง แ ร ก ไ ป เ ผ ย แ พ ร่
่
้ าหนดวัน ประชุ มใน
แก่ป ระชาชนทัวไประยะหนึ
ง่ พร อ้ มทังก
ค ร ั ้ ง ต่ อ ไ ป ไ ว้ ใ ห้ แ น่ น อ น
่ จารณาร่วมกันว่าจะจัดตังกลุ
้ ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
่
เพือพิ
ต
หรือไม่
่
๔) การประชุ ม แต่ ล ะคร งให้
ั ้ พฒ
ั นากรจดมติทีประชุ
ม ทุ ก คร งั ้
โ ด ย เ ฉ พ า ะ เ รื ่ อ ง ส า คั ญ
ๆ
เ ช่ น
ค่าธรรม ค่าหุน
้ กาหนดการให้กู ้ ยืม กาหนดวันเวลาส่ งสัจจะ
่ ๆ เป็ นต้น
สะสม และอืน
่
๕) เงิ นทุนหมุนเวียน ให้กลุ่มกู ้ ยืม ไปสมทบกับกลุ่มทีสามารถ
ดาเนิ นการได้มนคงและก้
ั่
าวหน้า
๖) ในการจัดตัง้ พัฒนากรจะต้องเตรียมเอกสารต่างๆ ให้พร ้อม
แ ล ะ จ ะ ต้ อ ง ช่ ว ย แ ก้ ไ ข ใ ห้ ค า แ น ะ น า
้
และร่วมดาเนิ นการในแต่ละขันตอน
โดยให้คณะกรรมการแต่
ล ะ ค น เ ข้ า ใ จ ใ น แ น ว ท า ง เ ดี ย ว กั น
่
ในระยะเริมแรกจะต้
องช่วยเหลือในการทาบัญชีตา่ งๆ ก่อน

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่


Slide 51

บรรณานุ กร
มนงานพัฒนาอาชีพและ
กรมการพัฒนาชุมชน. “การดาเนิ

เงินทุน.” กรุงเทพมหานคร :
ห้างหุน
้ ส่วนจาก ัด ศรีเดชา, มปป.
กองปฏิบต
ั ก
ิ าร กรมการพัฒนาชุมชน. “คูม
่ อ
ื พัฒนากร การ
้ั
่
จัดตงกลุ
่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต.”
กรุงเทพมหานคร : ไทยอนุ เคราะห ์ไทย, ๒๕๒๒.
กองปฏิบต
ั ก
ิ าร กรมการพัฒนาชุมชน. “การดาเนิ นงาน
พัฒนาอาชีพและเงินทุน.”
กรุงเทพมหานคร : กรมการพัฒนาชุมชน, ๒๕๓๔.
่
กองพัฒนาสังคม เศรษฐกิจและสิงแวดล้
อม กรมการพัฒนา
ชุมชน. “คูม
่ อ
ื การจัดทาบัญชีและ
่
ทะเบียนเอกสารกลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต และกิจกรรม
เครือข่าย.” กรุงเทพมหานคร :
บางกอกบล๊อก-ออฟเซ็ทการพิมพ ์, ๒๕๓๖.
่
กองพัฒนาสังคม เศรษฐกิจและสิงแวดล้
อม กรมการพัฒนา
ชุมชน. “การจัดทาบัญชีศูนย ์สาธิต
่ ั ๒๕๔๑.
การตลาด.” กรุงเทพมหานคร : ยูไนเต็ดโปรด ัคชน,
่
กองพัฒนาสังคม เศรษฐกิจและสิงแวดล้
อม กรมการพัฒนา
ชุมชน. “สมุดบัญชีศูนย ์สาธิต
การตลาด.” กรุงเทพมหานคร : กรมการพัฒนาชุมชน,
๒๕๔๑.
่
กองพัฒนาสังคม เศรษฐกิจและสิงแวดล้
อม กรมการพัฒนา
่
ชุมชน. “กลุ่มออมทร ัพย ์เพือการผลิ
ต
และกิจกรรมเครือข่าย.” กรุงเทพมหานคร : ห้างหุน
้ ส่วน
จาก ัดบางกอกบล๊อก, ๒๕๔๑.
่
กองพัฒนาสังคม เศรษฐกิจและสิงแวดล้
อม กรมการพัฒนา
ชุมชน. “รู ปแบบการดาเนิ นงาน
ศูนย ์สาธิตการตลาด.” กรุงเทพมหานคร : บริษท
ั เอ ที เอ็น
่ ั จาก ัด, ๒๕๔๕.
โปรด ักชน
่
กองพัฒนาสังคม เศรษฐกิจและสิงแวดล้
อม กรมการพัฒนา
้ ่มออม
คู
ม
่
อ
ื
การส่
ง
เสริ
ม
การจั
ดตังกลุ
ชุมชน. “องค ์ความรู ้ยุทธศาสตร ์

่


Slide 52

ผู จ
้ ด
ั ทา
่
้
ชือหนั
งสือ “แนวทางการส่งเสริมการจ ัดตังกลุ
่มออมทร ัพย ์
่
เพือการผลิ
ต”
่ กษา
คณะทีปรึ
นายขว ัญช ัย วงศ ์นิ ตก
ิ ร
อธิบดีกรมการพัฒนา
ชุมชน
นายพิสน
ั ติ ์ ประทานชวโน รองอธิบดีกรมการ
พัฒนาชุมชน
นายเส่ง
สิงห ์โตทอง
ผู อ
้ านวยการสานักพัฒนา
ทุนและองค ์กรการเงินชุมชน
คณะผู จ้ ด
ั ทา
นางพีรดา
จริยะกุลญาดา ผู อ
้ านวยการกลุ่มงาน
ส่งเสริมกองทุนชุมชน
นางสายฝน
ธรรรมวิชต
ิ
นักวิชาการพัฒนา
ชุมชนชานาญการ
นายช ัยวุฒ ิ
ไชยชนะ
นักวิชาการพัฒนา
ชุมชนชานาญการ
นายอาทร
วีระเศรษฐกุล นักวิชาการพัฒนา
ชุมชนปฏิบต
ั ก
ิ าร
รวบรวม/เรียบเรียง
นายช ัยวุฒ ิ
ไชยชนะ
ชุมชนชานาญการ
นายอาทร
วีระเศรษฐกุล
ชุมชนปฏิบต
ั ก
ิ าร

นักวิชาการพัฒนา
นักวิชาการพัฒนา

่ ด
เดือน/ปี ทีจ
ั พิมพ ์ พฤศจิกายน ๒๕๕๕

้ ่มออม
คู ม
่ อ
ื การส่งเสริมการจัดตังกลุ
่