Transcript Document
زبان گزارشگری مالی تجاری توسعه پذیر
دانشگاه آزاد اسالمی واحد علوم
تحقیقات کرمانشاه
پاییز93
معرفی استاد:
آقای دکتر بابک جمشیدی نوید
استادبابک جمشیدی نوید متولد سال1355دارای مدرک دکتررای حسرابداری از دانشرگاه آزاد اسرومی واحرد
علوم نحقیقات تهران هستند.استادجمشیدی
ازسال82تا83به مدت یک سال رئیس دانشگاه آزاد اسوم آبادوازسال83تا85رئیس دانشرگاه آزادسرنقربوده
اند.ایشان سابقه تدریس کلیه دروس رشته
نویسنده مقاالت:
ومدیریت بازرگانی ومدیریت اجرایی دردانشگاه آزاد کرمانشاه رادارند.
حسابداری
نقدی براصل اهمیت درحسابداری
جایگاه حسابداری وگزارشگری درقرآن
نگرشی مفهومی برمالیات بر ارزش افزوده وپیاده سازی آن درایران
بررسی ارتباط بین مدیریت کیفیت جامع ومدیریت استراتژیک دردستیابی به بهره وری,کیفیت ورقابت پذیری
عوامل ایجاد انگیزه دربازارجهت افزایش سوددهی بنگاههای اقتصادی بااستفاده ازمدل5بعدی سروکوال
مدیریت تغییر مبنادرحسابداری دولتی به منظور افزایش ظرفیت مسئولیت پاسخگویی
کاربردهزینه یابی برمبنای فعالیت درزنجیره تامین وبهینه سازی آن بااستفاده ازشبیه سازی گسسته و.................
چکیده
به
زبان گزارشگری مالی اینترنتی
عنوان XBRLشناخته می شود XBRL .
زبان گزارشگری مالی تجاری است که در
زمینه های گردآوری و دسترسی به
اطالعات انقالبی نو به وجود آورده است
.این زبان به عنوان تکنولوژی نو
ظهوری است که بطور بالقوه نقش مهمی
را در تولید و مصرف اطالعات مالی
بازی می کند .در واقع می توان چنین
تعبیر نمود که این فناوری اقتباسی
از بکارگیری XMLبرای حرفه های مالی
است که درآن گزارشگری مالی وجود
دارد .هر یک از داده های مالی به
مقدمه
برای بسیاری از شرکتها اینترنت نقشی کلیدی در
نقل و انتقال اطالعات تجاری ،در داخل سازمان
برای مدیریت و در خارج از سازمان برای ذینفع ها
که از این اطالعات استفاده می کنند بازی می کند .
وب
سایت
،
شرکت
به
مشتریان
،
شرکای
تجاری
،کارکنان ،شرکای بازار مالی و سایر ذینفع ها
این امکان را می دهد تا به این اطالعات تجاری
نمایند
دسترسی
پیدا
شرکتها
همواره
ادامه
.
برای
داشته
اینکه
باشد
گزارشگری
،
تجهیز
سه عامل برای استفاده کارا از
فرا شرط
اینکه پیش
وب
است متا دیتا
داده (
• اول
)
مناسبی را برای ارائه اطالعات گزارشگری
مالی در وب الزم داریم تا بتوانیم صحت و
دقت و درستی جستجو ها را در وب بهبود
بخشیده و اصالح نماییم .در واقع با این
تا
باشیماصلی
قادر منبع
جستجوی
کشف و
دوممشکل
• کار
اهداف
بایستی
اینکه
حسابداری شد
کاسته خواهد
را .در داخل صفحات وب
حدودیهای
داده
به طور قابل اعتمادی مجزا کنیم با این
کار می توانیم مسئله ویژگی شناخت را حل
نماییم .
• سوم اینکه به یک مکانیزم استاندارد نیاز
خواهد بود تا شرکتها بتوانند در یک روش
همسان به گزارشدهی خود بپردازند
مفاهيم HTMLو XML
HTML: Hypertext Markup Language
XML: Extensible Markup Language
اطالع
جهاني
شبكه
جاري
زبان
رساني(اينترنت) بر اساس HTMLاست.
در HTMLيك استفاده كننده در پيدا
كردن اطالعات خاص مورد نياز خود
بايستي متن كامل يك سند را بخواند.
مزيت اصلي XMLنسبت به :HTML
XMLمفاد و مندرجات اطالعات را در يك
سند به جاي اينكه تنها آنها را نمايش
دهد توصيف مي كند بنابراين با استفاده
از XMLميتوانيم اسناد را براي بدست
آوردن اطالعات خاص جستجو كنيم.
ظهور پدیده وب ،تهیه کننددگان اطالعدات را
الکترونیکی
گذاریآسان و
توزیع
زبانبرای
اسناد :تحول
ارزان()XML
توسعه پذیر
نشانه
اسناد الکترونیکی در اینترنت
به استفاده کنندگان در اینترنت قادر ساخته
است .امدروزه مدا ایدن را بده صدورت کلدی
پذیرفته ایم که وب به عنوان یک کانال اصلی
برای انتقال جهانی اطالعات از شخصی به شدخ
دیگر یا انتقال اطالعات از واحد تجداری بده
مشتری و یا از یک واحد تجاری به یدک واحدد
تجاری دیگری است .زبان نشانه گذاری توسعه
پذیر ) ، )XMLبده وسدیله کنسرسدیوم جهدانی
وسیع وب ( )W3Cدر سال 1996
بدرای توسدعه
تکنولوژی وب بنا نهاده شدد ایدن تکنولدوژی
اسناد XMLاز عناصر XMLکه از یک عالمت (
تگ) شروع و از یک عالمت پایان و همچنین از
محتوای بین این دو عالمت ،تشکیل شده اند .
اما بر خالف XML ، HTMLشامل اطالعات متنی
نیز می باشد .
برای نمونه
:
شركت سهامي عام نمونه < نام شرکت >
با رمز گشایی< نام شرکت >/می توان فهمید
که نام شرکت چه بوده است و از اینرو از
عالمت < نام شرکت > ،که نشان دهنده هر قلم
از داده های آن است برای اهداف شخصی
استفاده می شود .
مزایایXML
این تكنولوژي به مبادله
كارا و اثر بخش دادهها كمك
مينماید.
معنيدار(هدفدار)
جستجوهاي
ارائه ميدهد.
كاربر ميتواند دادهها را
در روشهاي مختلف با به
كارگیري اطالعات ساختاري در
دادهها مشاهده نماید.
رابطه بین XMLو
XBRL
XBRLریشه در منطق زبان
نشانهگذاري توسعهپذیر()XML
دارد.
XBRLنسخه مالي شده XML
است.
ارائه حسابهاي دریافتني به
مبلغ 1000لاير:
شاملXML يك سند
اطالعات شخصي
<personnel-data>
<person ID="PE1">
<name>
<first-name>Webmaster</first-name>
<last-name>Admin</last-name>
</name>
<working-location office-id="OF1"/>
<title>Web master and
administrator</title>
</person>
<office ID="OF1">
<name>Head Office</name>
<address>Iran Avenue</address>
</office>
</personnel-data>
•
تاریخچهXBRL
نا کارآمدی اندازه
گیری
،
تجزیه
و
تحلیل و انتشار صورتهای مالی به شکل نا
مناسب برای استفاده کنندگان درون و برون
سازمانی در شکل سنتی و دستی آن ،افکار
را به سمت ابداع شیوه های نوین گزارشگری
مالی با استفاده از اطالعات مالی و غیر
مالی سوق داد .
• در
آوریل
استفاده
1998
از
چارلز
XML
را
هافمن
برای
،
حسابدار
گزارشگری
رسمی،
الکترونیکی
اطالعات مالی مورد بررسی قرار داد.
• در
جوالی
1998
هافمن،
رئیس
بخش
فن
آوری
برتر
(AICPAانجمن آمریکایی حسابداران مستقل رسمی)
را
XML
در
در
جریان
قابلیت
های
استفاده
از
گزارشگری مالی قرار داد .
• این پروژه در ابتدا زبان نشانه گذاری گزارشگری
مالی قابل توسعه
XFRMLنام گرفت
( Extensible
) financial reporting markup language
• در آوریل سال 2000نام پروژه از
XFRMLبه XBRL
دالیلی که هافمن را به این انگیزه
یعنی گزارشگری مالی آنی
وا داشت به شرح زیراست:
.1افزایش شفافیت گزارشگری
.2استفاده کنندگان به یک سامانه اطالعاتی
و گزارشگری تجاری با کارایی و اثر بخشی
یابند
دست می
باال
و .قابلیت مقایسه اطالعات
بودن
مربوط
.3
حسابداری افزایش می یابد .
.4هزینه تهیه و ارئه اطالعات به پایین ترین
خود می
.تقلبهای بالقوه ای که می
رسدو
استفاده
حدسو
.5
تواند در محیط کار رخ دهد نیز کاهش می
یابد .
.6تجزیه و تحلیل اطالعات را با سرعت و دقت بیشتری انجام م
.7ریسک اشتباهات ناشی از اندازه گیری
،ثبت ،طبقه بندی و تلخی داده های
مالی کاهش می یابد .
.8تهیه کنندگان اطالعات این امکان را
می دهد که اطالعات را درفرصت اندک و با
حجم کاری کمتر ،تهیه نمایند .
.9در حرفه حسابرسی XBRLبرای حسابرسان
این امکان را به وجود می آورد که به
داده های تجاری بیشتری در مدت زمان
کمتری دسترسی داشته باشند که این امر
کارائی حسابرسی را افزایش خواهد داد .
XBRL.10منجر به هماهنگی استانداردهای
حسابداری در دنیای حسابداری خواهد شد .
از اینترنت
XPRLبعد از
تاریخیXBRLبعد
تطورتاریخی
سیرتطور
سیر
XBRL
XML
SGML
HTML
INTERNET
XBRL
چیست؟
(XBRLزبان قابل گسترش گزارشدگری
مالی ) تادیه شده بدر مبندایXML
درای توسددعه گزارشددگری
دت کدده بد
اسد
اطالعات تجاری ایجاد شده است XBRL.
بددا اسددتفاده از داده هددای عالمددت
دار( تگ ها ( XMLاطالعدات مدالی و
سایر اطالعات تجاری را توصدیف مدی
کند که این امر برای آسان نمدودن
گزارشددگری درون سددازمانی و بددرون
سازمانی شرکتها صورت می پذیرد .
با استفاده از XBRL
سیستم مالي شركت به صورت
مستقیم به اینترنت وصل
ميشود.
از
استفادهكنندگان
اطالعات حسابداري در هر
نقطه از جهان ميتوانند
به وب سایت شركت مراجعه
هر زمان صورت هاي
در
كنند.
آخرین
با
را
مالي
و
مشاهده
تغییرات
تجزیه و تحلیل نمایند.
در واقع XBRLزباني رایاندهاي
بدددراي تبدددادل الكترونیكدددي
اطالعات بازرگاني و مالي اسدت
كه گزارشگري واحددهاي تجداري
را در تمددام جهددان دگرگددون
ساخته است.
پیش بینی آینده گزارشگری مالی اینترنتی :
انجمن حسابداران رسمی آمریکا ) (AAAدر سال 1997پیش بینی نمود که به
زودی شرکت ها از پایگاه های مالی آنالین ( برخط ) برخوردار خواهند شد تا به
این وسیله ،امکان ارسال گزارش های مالی بی درنگ به سرمایه گذاران ،
تحلیل گران و سایر استفاده کنندگان فراهم گردد.
کاربردهای XBRL
• تهیه و توزیع صورت های مالی
• تهیه اظهارنامه مالیاتی
• آماده سازی و ارائه صورت های مالی الزامی به مراجع قانونی
• تهیه و انتشار گزارش های مدیریتی و داخلی برای شرکتها
• تهیه و انتشار گزارش های حسابداری و بازیابی سریع آنها
بررسی های XBRL
بررس ی كه در اين زمينه انجام گرفته در دو بخش است:
•بخش اول بررسیهایتوصيفیاست كه به بررس ی جايگاه كنونی گزارشگری اينترنتی
می پردازد.
•بخش دوم بررسیهایپارامتريك است كه يك مرحله جلوتر است و تالش می كند
تا فاکتورها و عواملی را معرفی كند كه تفاوت در نحوه افشای اطالعات مالی در
پايگاهای اطالع رسانی شركت ها را موجب شده است.
مطالعات توصیفی XBRLنشان دهنده سه نوع گزارش است:
•مالك گرايی :سوگيری افشای مطالب به سمت مالكان و صاحبان سهام
•تعدد گرايی :كه عالوه بر سرمايه گذاران كنونی به سرمايه گذاران بالقوه هم
توجه دارد.
•گرايش ی كه هم به سرمايه گذاران و هم به اعتبار دهندگان (وام دهندگان)توجه
دارد.
.
يك نمونه پژوهش كاربردی(پارامتریك) :
این مطالعه توسط مارستون و دیگران بر روی دو گروه 25و 50تا شرکت موجود در
بازار سهام فرانکفورت با 5متغير مستقل در دو نقطه زمانی انتخاب شدند:
-1اندازه شركت:
:1Hمقدار و نحوه ارائه اطالعات مالی مربوط به سرمايه گذار از طريق سايت شركتها
در اينترنت قطعا با اندازه شركت رابطه دارد.
-2سود آوری شركت(:تئوری سیگنال)
:2 Hمقدار و نحوه ارائه اطالعات مالی مربوط به سرمايه گذار از طريق سايت
شركتها در اينترنت قطعا با ميزان سود آوری شركت رابطه دارد.
-3ميزان سهام در جريان:
:3Hمقدار و نحوه ارائه اطالعات مالی مربوط به سرمايه گذار از طريق سايت شركتها
در اينترنت قطعا با ميزان پراكندگی سهام شركت رابطه دارد.
• -4ريسك بتا:
• :4 Hمقدار و نحوه ارائه اطالعات مالی مربوط به سرمايه گذار از طريق سايت
شركتها در اينترنت قطعا با ميزان ريسك سيستماتيك يا بتای شركت رابطه
دارد.
• -5حضور يا حضور نداشتن در بازار بورس خارجي:
• :5Hمقدار و نحوه ارائه اطالعات مالی مربوط به سرمايه گذار از طريق سايت
شركتها در اينترنت با حضور در ليست بازار بورس خارجی رابطه دارد.
عوامل موفقيت پياده سازی:XBRL
محيط بيروني
محيط رقابتی
مباحث قانونی
نهادهای دولتي
انجمن و اتحاديه ها
شرايط سازماني
الگوی موفق پياده سازي
فرهنگ تغيير پذيری
تخصص فني
آمادگی پياده
سازی XBRL
رويه های مورد استفاده
وضعيت
فناوري
زير ساخت فناوري
قابليت تطبيق
قابليت مشاهده و آزمايش
پشتيبانی مديريت ارشد
ميزان آگاهي
نگرش های مديريتي
مزايای نسبی اداری
آموزش و آگاهی كاركنان
ارزيابی نيازها
بودجه بندی
دوره زمانی
نيازمندی های منابع
بازده سرمايه گذاری
تصميم گيری جهت ادامة
فعاليت
فروشنده ها
خدمات اطالعاتی
بازاريابی و آموزش
فرآیند پیاده
حقيقتXBRL
تشخيصسازی
برنامه ريزی
تخصيص منابع
پياده سازی
معيارها
مديريت بحران
اندازه گيری
اتمام کار
کنترل کردن
ارزيابی
استقرار
مشخصات نيازمندی ها
تعيين وظايف
درخواست طرح
مديريت پروژه
انتخاب فروشنده
معيارها
توسعه
نصب
آموزش
مديريت فروشندگان
استقرار
آموزش
جذب مشتری
نگهداری
تشخی
حقیقت :
هدف اصلی تشخی
حقیقت به عنوان اولین
گام فرآیند پیاده سازی ،تعریف نیازهای
سازمان ،تعیین بودجه ،محدودیت های دوره
زمانی ،برآورد منابع مورد نیاز و برآورد
ROI
مورد
نظر
است.
نتیجه
نهائی
این
مرحله تصمیم گیری دربارة رفتن به مرحلة
بعد یا ارزیابی مجددی از وضعیت موجود و
بحران های پیش روی سازمان است.
برنامه ریزی :
مرحلة
دوم
فرآیند
پیاده
سازی
شامل
فرموله کردن یک طرح جامع است .وظیفه
اساسی این مرحله شامل مشخصات نیازمندی
ها ،تعیین وظایف ،تدوین درخواست طرح
) ،(RFPاستقرار سیستم مدیریت پروژه و
تعریف
معیارهایی
است
سیستم
گزارشگری
جدید
قرار می گیرد.
در
ارزیابی
که
مورد
استفاده
تخصی
منابع :
مرحلة سدوم فرآیندد پیداده سدازی شدامل
تشخی
و تخصی
مندابع مدورد نیداز جهدت
پیاده سازی می باشدد .تخصدی
مندابع در
ارتباط با فروشندگان ،خدمات اطالعداتی و
بازاریابی و آموزش و سایر منابع داخلدی
است که می بایست جهت پیاده سازی طرح به
ترتیب نشان داده شوند.
پیاده سازی :
چهارمین مرحلة فرآیند پیاده سازی شامل
توسعه ،نصب ،آموزش و مدیریت فروشندگان
است .این توسعه ممکن است به سدادگی در
دددک از
دددخه وب ،روی هرید
دددرین نسد
آخد
کامپیوترهای سازمان نصب شود یا اینکده
بدده صددورت پیچیددده تمددام سیسددتم هددای
گزارشگری قدیمی سازمان را با یک سیستم
جدید یكپارچه کند.
ارزیابی :
پنجمین مرحله از فرآیند پیداده سدازی
شامل ارزیابی از نتایج مراحدل قبلدی،
به کمک معیارهای تعیین شده در مرحلدة
برنامدده ریددزی اسددت .بدده عنددوان یددک
پیشنهاد می توان به منظور بررسی مجدد
مدیریت بحران از مرحله« ارزیابی» بده
مرحله « پیاده سازی» برگشت کرد.
استقراربه:مفهوم قرار دادن سیستم در دست
استقرار
استفاده کنندگان است .اگرچه این مرحله در
انتهای نمودار نشان داده شده است اما بده
عنوان پایان فرآیند پیاده سازی محسوب نمی
دل
دائلی از قبید
دتا ،مسد
دن راسد
دردد .در اید
گد
آمددوزش حسددابداران جدیددد ،حرفدده هددای
بازاریابی ،جدذب مشدتریان جدیدد و ایجداد
زمینه ای برای نگهداری مداوم نرم افزارها
وجود دارد.
Extensible Assurance Reporting
)Language (XARL
اطمينانبخشي
گزارشگري
زبان
توسعهپذير) (XARLاطميناني براي
اسناد XBRLاست.
XARLشكل توسعه يافته XBRLبر
اساس XMLاست.
XARLجهت اطمينان بخشي به هر
و
استفادهكنندگان
دوي
یك سند XARLشامل عالمتهایي است
كه نشان دهنده:
نوع ایمني
مدت ایمني
امضاء دیجیتالي حسابرس
و اعتبار سیستم
در شکل زير ما شاهد اين هستيم که چگونه XBRL
و XARLبکار گرفته می شو
مزايای استفاده از :XBRL
-1ایجاد نظم بين داده ها
-2افزايش مربوط بودن اطالعات
-3كاهش هزينه انتشار اطالعات
-4افزایش امكان ذخيره سازی داده ها
-5افزایش سرعت انتقال داده ها
-6بهنگام رسانی سريع اطالعات
-7وسيله ای است كه شركتها می توانند با مشتريان اطالعات خاص ،ارتباط برقرار كنند.
ضعفهای بالقوه XBRL
-1وابس تتتگی ش تترکت ب تته طراح تتان برنام تته در هنگ تتام ب تتروز رس تتانی و پش تتتیبانی فن تتی در ص تتورتیکه ن تترم افت تزار XBRL
پشتوانه ای قابل اطمينان در داخل شركت نداشته باشد(هزینه های پنهان)
-2احتمال از بين رفتن داده ها به وسيله ويروسها و رخنه گران
-3فقتتدان مقتتررات و نظتتارت کتتافی بتتر ميتتزان قابليتتت اتكتتای اطالعتتات در اينترنتتت و در نتيجتته نتتامم ن بتتودن مقايستته
گزارشها با هم.
-4مشکل بودن تعيين اعتبار گزارشهای غير قانونی
-5عدم دسترس ی عموم به ابزار و فناوری الزم.
محدوديت های جاری:XBRL
-1نتترم افزارهتتای كتتاربردی كتته بتته طتتور خودكتتار اطالعتتات را بتتا عالئتتم XBRLعالمتتت گتتذاری متتی كننتتد
نياز به توسعه دارند.
-2مجموعتته تعتتارير متتورد نيتتاز كتته بايستتتی ا طالعتتات موجتتود در XBRLرا بتته فرمتتت هتتای ختتاص در
آورند ،نياز به ايجاد دارند.
-3اين نحوه گزارشگری چالشهای زيادی را برای حسابرس ی صورتهای مالی فراهم میآورد
-4عدم وجوداستاندارد یتا چهتارچوبی ختاص جهتت همتاهنگی بتين مشتتری متداری و همگتون ستازی در
افشای طالعات
عرف و سنت اینگونه است كه گزارشهاي مدالي را
عملیات
XBRLبر
تهیه كرد .ایدن
برمبناي ادواري
تأثیر توان
صرفا مي
ً
حسابرسی معلول پر هزینه بدودن كسدب اطالعدات
اساسا
ً
امر
مورد نیاز براي تهیه گزارشهاي مالي بر مبنداي
زمان حقیقي وقدوع رویددادها و معدامالت اسدت .
گزارشها ماهها بعد از وقوع رویدادها منتشر مي
عمددتا فعدالیتي
ً
شود .در این محیط ،حسابرسي
گذشته نگر است كه صحت ارقام گزارش شده را مدي
آزماید .امروزه ،سازمانها مي توانند اطالعات
مالي استاندارد شده اي را برمبنایي همزمان با
زمان حقیقي وقوع رویدادها و معامالت تهیه كنند
.اكنون به زماني كه شركتها بده سدهامداران و
حسابداري همزمان نیازمند حسابرسي همزمدان
است تا از كیفیت داده ها اطمیندان مسدتمر
حاصل شود .به موازات افزایش اسدتفاده از
سیسددتمهاي حسددابداري همزمددان ،حسابرسددي
همزمان نیز متداول خواهدد شدد .حسابرسدي
مستمر به حسابرسان اجازه مدي دهدد فاصدله
ددمات
ارائدده خد
رویدددادها
وقددوع
زمد
كیفیت و
اندازهو اي به
خوب تا
دانيسازي
تصمیم
رویددادها را
بدراي
حسابرسي
اعتباربخش
داردآن .اطالعات
بستگي
اطالعات
بهنگامي
كاهش دهند
.و دیجیتالي در مقایسه با
الكترونیكي
اطالعات كاغذي بیشتر بهنگام ،منعطف ،
دسترسي پذیر ،قابل انتقال و شفاف است و
مي تواند ساده تر ذخیره ،بازخواني ،
تغییرات
فرایند
گزارشگري
نیازمند
مالي
ایجاد رویه هاي جدید براي اجراي عملیات
حسابرسي است .هدف اصلي حسابرسي مالي و
استانداردهاي حسابرسي تغییر نمي كند ،اما
اسناد و مدارك و گزارشهاي الكترونیكي كه
تحت حسابداري همزمان تهیه مي شود ،نقش
حسدابرسان مستقل در فرایند گزارشگري مالي،
از
جمله
تهدیدها
مقطع
را
خطر
تغییر
حسددابرسي
مي
دهد
.
و
ماهیت
استفاده
ي
روزافزون از تجارت الكترونیكي حسابرسان را
وادار میكند كه از فنون حسابرسي
همزمان
استفاده کنند.
ریسد
ددددددددددكانتخابهدددای زیدددادی را
ددتها و
XBRLفرصد
هاوخطرهای:XBRL
پیشنهادمی کند اما ریسدکها و خطرهدایی را
نیز برای استفاده کنندگان
آن نیز در پدی
دارد .بدده طددور معمددول هددر دو گددروه
فرستندگان و دریافت کنندگان اطالعات XBRL
بایستی به موقع و به شیوه ای کنتدرل شدده
این تکنولوژی را بکار برده تا از مزایدای
آن بهره مند شوند .انواع ریسکهای مطروحه
شددامل ریسددکهای اسددتراتژیکی ،ریسددکهای
عملیدداتی و ریسددکهای مربددوط بدده فندداوری
اطالعات می باشد
ریسک استراتژیکی
منظور
از
ریسک
استراتژیکی
است
این
که
امکان دارد مدل تجاری شرکتها در بلند مدت
دچار تغییر شود .به همین دلیل با گذشت
زمان ،عدم کاربرد XBRLدر این نوع از
سازمانها
قابل
که
امکان
دارد
XBRL
سازمانها
پیش
بینی
است
.
همچین
در
ابتدای
راه
اندازی
و
کارکنان
آن
قابلیت
پذیرش آن را نداشته باشند .
ریسک عملیاتی
-1ریسک تفسیر نادرست اطالعات
از جمله ریسکهایی که در این حیطه قرار می گیرد
عبارتند از :
• اشتباهات درطبقه بندی و کد گذاری کردن ،امکان
به وجود آمدن ریسک تفسیر نادرست اطالعات را بوجود
می آورد .
• امکان تفسیر نادرست اطالعات توسط استفاده
کنندگان کم تجربه
اشتباه در دفتر کل در نتیجه استفاده از مدارک
نادرست
• ناآشنایی استفاده کنندگان با واژه های تخصصی یک
کشور ،صنعت و یا شرکتها می تواند موجب تفسیر
-2ریسک درخواست اطالعات توسط دریافت کننده
بیشتر از آن حدی است که فرستنده انتظار آن
را دارد .
ممکن است که درخواست کننده ،اطالعاتی را
تقاضا کند که فرستنده نسبت به وجود آنها
اطالعی نداشته باشد و این در حالی است که
استفاده کنند ه مایل است اطالعات را مطابق
با بینش خود مورد استفاده قرار دهد .این
بدان معنا نیست که فرستنده اطالعات ناآگاه
است بلکه
ناآگاهی فرستنده را نسبت به
اندازه و ابعاد اطالعات انتقالی به گیرنده
نشان می دهد .
ریسک کاهش اعتبار اطالعات خروجی از
-3
XBRL
بسیاری از مردم بدلیل وجود کیفیت بسیار
رو می آورند .
باالی اطالعات به XBRL
سیستم
اعتبار
اینکه
برای
شرکتها
گزارشگری XBRLرا از دست ندهند بایستی
به صورت مرتب آن را کنترل کرده و از
استفادهناکند
به این کار
مربوطجهت
ریسک مجرب
کارکنان
کافی
نامناسب بودن و
-4
.
بودن کنترلهای داخلی
کنترلهای داخلی و حسابرسان داخلی ،بایستی
با دقت زیاد اعتبار اطالعات خروجی از
XBRLرا ارزیابی کنند .رسیدگی ها بایستی
بر روی بهبود یا تنزل نتایج متمرکز شود .
-5ریسک پذیرش
سازمانهایی که به درخواستهای جدید قانونی و
XBRLپاسخ
درخواستهای سرپرستی در ارتباط با
ندهند یا با تأخیر به آنها پاسخ دهند با
جرایم تولیدی ،اقدامات قانونی ،شناسایی
نادرست مالیات و غیره مواجه خواهند شد .
ریسکهای مربوط به فناوری اطالعات ( ) IT
ریسکهای مربوط به فنداوری اطالعدات شدامل
قابلیت اعتماد ،قابلیت در دسترس بودن و
محرمانه بودن اطالعات می باشد.
در مورد قابل اعتماد بودن باید گفت که
این امکان وجود دارد که شخ یا گروه
سومی با مهارت باال به سیستم نفوذ کرده
،بدون اینکه هیچ کدام از فرستندگان یا
دریافت کنندگان متوجه حضور آن شخ شوند
.در این صورت است که اعتبار اطالعات
در XBRLزیر سوال رفته وشرکتها بایستی
امنیت شبکه را باال برده تا از سوء
استفاده از آن جلوگیری شود .
در مورد قابلیت در دسترس بدودن نیدز مدی
توان گفت که استفاده از XBRLافدزایش در
ریسک قابلیت در دسترس بودن را موجدب مدی
شود و آن زمانی ایجاد می شود که رایانده
ها مشکل سخت افزاری یا نرم افزاری پیددا
کنند ،خطوط اینترنت قطع شدوند یدا ندرم
افزارها بدرستی عملیات را انجام ندهنددد،
در این صدورت نمی توان اطالعات را مبادله
کرد .برای رفع چنین مشکالتی می تدوان از
شددبکه هددای مختلددف و سددرورهای متفدداوتی
استفدددداده کددرد .همچنددین اسددتفاده از
رایانه های یدکی در مواقع خرابی رایانده
استفاده از XBRLمحدیط بدازی را بوجدود
آورده که در آن تبادل اطالعات بده آسدانی
انجام می پذیرد و انتشار سریع و بالفاصله
اطالعات در اینترندت راز داری و محرمانده
بودن اطالعات را زیر سوال مدی بدرد ،بدر
ده
داتی کد
دا اطالعد
دتاری ید
دات نوشد
دالف اطالعد
خد
دناد و
دد ،اسد
دده اند
دازی نشد
دتاندارد سد
اسد
اطالعات مالی درسیستم
XBRLبه شكل عمدومي
منتشر شده و افراد و گروههدا بده آسدانی
قادر به رونوشت برداری بوده و می توانند
دد.
دازمانها ایجادكنند
درای سد
دکالتی را بد
مشد
یکی از راهکارهای عملی برای رفع این خطر
سایر
ریسکها XBRLسدرعت در دسدترس
از مددزایای
یکی
بودن اطالعات آن است ،از طرفی دیگدر ،
خود اطالعات در چنین جریان سریع اطالعاتی
،برای غالب مردم کمتر محسوس و مشدهود
است .در چنین شرایطي است که با یک بی
دقتی ،برای نمونه با یک کلیک کردن بر
روی رایانه ،اطالعات نادرست مخابره می
شود .بنابر این باال بردن داندش عمدوم
استفاده کنندگان از این سیستم الزامدی
بنظر می رسد .
موانع و مشکالت استفاده از گزارشگری مالی اینترنتی در ایران :
طبق آخرین تحقیقات انجام گرفته ،موانع موجود در استفاده از گزارشگری
مالی در ایران به سه شاخص محیطی ،انسانی ،و ساختاری طبقه بندی
میشود .که در این میان عوامل شاخص های انسانی موثرترین و عوامل
شاخص های محیطی کم اثرترین شاخص های موثر در گزارشگری مالی
اینترنتی در بين سه شاخص می باشد.
شاخص های محیطی :
عواملی که از طرف محیط خارج از شرکتهای گزارشگر بر روی گزارشگری مالی اثر
میگذارند .مهمترین این شاخص ها عبارتند از :
عدم وجود قانون استفاده از ابزار اینترنت در گزارشگری مالی
عدم آشنایی استفاده کنندگان با مفاهیم و تکنیک های گزارشگری مالی اینترنتی و نحوه
استفاده از آنها
عدم وجود امکانات سخت افزاری و نرم افزاری استفاده از اینترنت نزد استفاده
کنندگان
عدم وجود فرهنگ کافی جهت استفاده از اینترنت در جامعه
عدم آشنای کافی حسابرسان و کارشناسان ارشد مالیاتی به گزارشگری مالی اینترنتی
شاخص های انسانی :
موانع و مشکالت ناش ی از نيروی انسانی فعال در شرکت های گزارشگر که در
گزارشگری مالی اینترنتی تاثير میگذارند در این طبقه جای دارند که از جمله
مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
عدم آشنایی مدیران شرکت ها با گزارشگری مالی اینترنتی
عدم آشنایی کارکنان شرکت ها با گزارشگری مالی اینترنتی
عدم وجود روحیه ریسک پذیری نزد مدیران شرکت ها
عدم وجود روحیه نوآوری و فن آوری نزد کارکنان شرکتها
شاخص های ساختاری :
عوامل ناش ی از ساختار داخلی شرکتهای گزارشگر ،که در گزارشگری مالی
اینترنتی تاثير گذار میباشد در این گروه جای میگيرند که مهمترین آنها
عبارتند از :
عدم وجود ساختار مناسب تشکیالتی در شرکتها برای گزارشگری مالی
اینترنتی
عدم وجود امکانات سخت افزاری و نرم افزاری استفاده از اینترنت نزد
گزارشگران مالی اینترنتی
عدم توانایی در ارائه به موقع صورتهای مالی اساس ی
عدم وجود عوامل ایجاد انگيزه در شرکتها جهت گزارشگری مالی
اینترنتی
فعالیت های انجام شده در ایران برای اجرایی کردن گزارشگری مالی اینترنتی
طبق اظهارات مسولين مربوطه در ایران در گام اول ،واژه نامه ایران مبتنی بر
استاندارد بين املللی IFRSتدوین شده که در این راستا از تجارب شرکت های
بين املللی مطرح در این حوزه نيز استفاده گردیده است.
در گام دوم نيز به منظور تولید خروجی های ) ،)XBRLداده های ارائه شده
توسط خروجی های سامانه جامع اطالع رسانی ناشران مبنای کار قرار گرفته
است.
ایجاد موفقیت آميز واژه نامه ایران در یکی از حوزه های مهم صنعت ،تشکیل
کارگروه تخصص ی XBRLو ایجاد دانش سازمانی ،تولید خروجیهای XBRL
،افزایش سرعت تحلیل پردازش گزارشات مالی را می توان به عنوان مهمترین
مزایا و دستاوردهای این پروژه ملی برشمرد.
ایجاد بستر الزم برای پذیرش خروجی های ،XBRLحمایت از تأمين
کنندگان نرم افزاری برای تجهيز نرمافزارهای خود به قابلیت XBRLو
ترغیب شرکت ها به تهیه و ارسال گزارشات مالی در قالب XBRLرا می
توان از جمله دیگر برنامه های آتی سازمان های مربوطه در این حوزه
برشمرد .
الزم به ذکر است که پیاده سازی XBRLچه در این مرحله و چه در
مراحل بعدی با همکاری شرکتهای ITفعال در حوزه پردازش داده و
همچنين شرکتهای تامين کننده نرم افزارهای حسابداری شرکتها امکان
پذیر خواهد بود.
ي
XBRLگير
نتيجه
زبانی
تادیه شده بر اساس XMLاست
که این زبان برای توسعه گزارشگری تجاری
پا به عرصه وجود نهاده است .این زبان از
عالئم
XML
برای
توصیف
اطالعات
مالی
و
تجاری استفاده می کند .از جمله ویژگیهاي
XBRLمی توان به شفافیت در ارائه اطالعات
،افزایش ویژگی های مربوط بودن و قابل
مقایسه
بودن
اطالعات
حسابداری
،
کاهش
هزینه تهیه اطالعات ،کاهش تقلب و فساد
مالی ،تسریع در تجزیه و تحلیل اطالعات و
. . .اشاره نمود.
انتظار می رود این فناوری بر ویژگی قابل
اتکا بودن اطالعات حسابداری اثری معکوس
داشته باشد و این ویژگی را کاهش دهد و از
آنجایی که بایستی یک تعادل بین مربوط بودن
و قابل اتکا بودن اطالعات حسابداری وجود
داشته باشد ،دست اندرکاران این تکنولوژی
را بر آن داشت تا به فکر تامین ویژگی قابل
اتکا بودن اطالعات ارائه شده توسط اسناد
XBRLدرآیند که XARLتوانست تا حدود زیادی
این ویژگی را افزایش دهد .در واقع می
توان اظهار داشت که XARLشکل توسعه یافته
است که به استفاده
XBRLبر اساسXML
کنندگان از اسناد XBRLاین اطمینان را می
دهد که اطالعات مندرج در این اسناد از
قابلیت اطمینان کافی برخوردار است
هانیا الماسی
سوما قبادی