Transcript 2.การพัฒนาระบบหมอครอบครัว หมอประจำตัวทุกคร 2-1

การพัฒนาระบบหมอครอบครัว
หมอประจาตัวทุกครัวเรือน
นพ.ทวีเกียรติ บุญยไพศาลเจริญ
ผู้ตรวจราชการกระทรวง
1. ระบบบริการสาธารณสุ ขทีพ่ งึ ประสงค์
2.ไม่ ซ้าซ้ อน
3.มีความเชื่อมโยงแต่ ละระดับ
20 Care
Referral System
การบริหารเฉพาะทาง
โดยแพทย์เฉพาะทาง
Hospital Care
ระบบหมอครอบครัว
โดย FM/GP/NP
10 Care
Non – Hospital Care
1.มีปฏิสัมพันธ์ ทดี่ ีกบั
ชุ มชน/ครอบครัว
Continuity
Integrated
Holistic
1.Equity
2.Quality
3.Efficiency
4.Social Accountability
2. ปัญหาทีเ่ ผชิญอยู่ในขณะนี้
1. ความแออัดในโรงพยาบาล
2. การส่ งต่ อไม่ เอือ้ อานวย
3.ประชาชนไม่ พงึ่ ตนเอง (มีความเสี่ ยงเรื่องสุ ขภาพสู ง)
4. การดูแลไม่ เป็ นองค์ รวม (ผู้ป่วย+คนไข้ ไม่ รู้ จักกัน)
5. ผู้ด้อยโอกาสไม่ ได้ รับการตอบสนอง
6. ผู้ป่วยโรคเรื้อรังมากขึน้
7. ผู้สูงอายุมากขึน้
8. ค่ าใช้ จ่ายสู ง
การแพทย์ ดั้งเดิม
“หมอเป็ นญาติ ประชาชน”
2
Psychiatry
Orthopaedics
การแพทย์ สมัยใหม่
“เป็ นหมอเฉพาะทางในรพ.ใหญ่ ,ผู้ป่วยแออัด”
1935
Dermatology
Medicine
3
ประชาชน จานวนมาก ไปไม่ ถึง โรงพยาบาล
ปัญหาการเข้ าถึงบริการ
ผู้ทตี่ ้ องการการฟื้ นฟูมากทีส่ ุ ดกลับได้ รับน้ อยทีส่ ุ ด
4
3. วัตถุประสงค์ หลักของหมอครอบครัว
1. Self Care
การส่ งเสริมให้ ประชาชนดูแลตนเองโดยการ
ลดพฤติกรรมเสี่ ยงตามกลุ่มอายุ
2. Accessibility to essential Care
ประชาชนเข้ าถึงบริการที่จาเป็ นอย่ างเป็ นธรรม
4. หมอประจาครอบครัวคืออะไร
หมอประจาครอบครัว : คือ บุคลากร
สาธารณสุ ข ทีอ่ าจเป็ น แพทย์ พยาบาล
นวก.สธ จพ.สธ.
4. หมอประจาครอบครัวคืออะไร (ต่ อ )
ทาหน้ าที่ : ให้ คาปรึกษา ให้ คาแนะนา
ให้ การบริการทีจ่ าเป็ น แก่ ครอบครัวในเขต
รับผิดชอบและมีการลงทะเบียนเป็ นสมาชิก
รวมทั้งการประสานการส่ งต่ อไปยังหน่ วย
บริการทีม่ ีศักยภาพเหมาะสมกับผู้ป่วย
4. หมอประจาครอบครัวคืออะไร (ต่ อ )
หลักของเวชศาสตร์ ครอบครัว : หมอประจา
ครอบครัวต้ องมีความเข้ าใจภูมหิ ลัง ของบุคคล
ภายในครอบครัวทีส่ ่ งผลต่ อสุ ขภาพแลคุณภาพ
ชีวติ ของสมาชิกในครอบครัว ส่ งเสริมให้ บุคคล
ในครอบครัวหลีกเลีย่ งพฤติกรรมเสี่ ยงต่ อการ
เกิดโรคต่ างๆ ดูแลสมาชิก ทั้งขณะป่ วยและไม่
ป่ วยอย่างต่ อเนื่อง
หมอครอบครัว
ผู้ช่วยเหลือหมอครอบครัว
ดูแลความเสี่ ยงตามกลุ่มอายุ
ครอบครัว
แกนนาสุ ขภาพ
ครอบครัว
แพทย์ ทาหน้ าที่
FM ใน รพ.
พยาบาล
1
W=working
...
E=Educational
20
C=Child
อสม
ขอคาปรึกษา
แกนนาสุ ขภาพ
ครอบครัว
เด็ก 0-5 ปี
1,250-2,500
A=ANC &MCH
1
N=NCD
...
D=Disability
จพง./นวก.
รพ.สต.
1-3 แห่ ง
อสม
หมอครอบครัว
พยาบาลเวชปฏิบัติฯ
แกนนาสุ ขภาพ
ครอบครัว
- แพทย์ ประจาโรงพยาบาล
ทีเ่ ป็ น Family Med หรือแพทย์ เฉพาะ
ทางทีส่ นใจ
In Service Training ของ
Family Medicine
20
1,250-2,500
1
...
O=Old age
Community
Health
ปรับเปลีย่ นพฤติกรรม
แพทย์แผนไทย
20
อสม
1,250-2,500
SRM
5.หมอประจาครอบครัวช่ วยได้ อย่ างไร
ความสั มพันธ์ ทดี่ แี ละพันธะผูกพันทีด่ ี
เป็ นทีไ่ ว้ วางใจ Trust
เป็ นสื่ อในการนาความรู้ ให้ กบั บุคคล/ครอบครัว
การปรับเปลีย่ นพฤติกรรม
ไม่ ให้ เสี่ ยงต่ อการเกิดโรค
ลดโรค
Self care
พึง่ ตนเอง
บริการทีด่ ี
ลดตาย
6. เวชศาสตร์ ครอบครัว :
ศาสตร์ สาหรับหมอประจาครอบครัว
6.1 หลักการ
– รู้จักและเข้ าใจกัน = Community Relationship
– สร้ างสรรค์ สุขภาพชุ มชน = Empowerment
– เพิม่ ผลคุณภาพ = Quality of care
6.2 ลักษณะของเวชศาสตร์ ครอบครัว
– Holistic
– Continuity
– Integrated
6. เวชศาสตร์ ครอบครัว :
ศาสตร์ สาหรับหมอประจาครอบครัว(ต่ อ)
6.3 กิจกรรม
1) การรักษาโรคที่ไม่ ซับซ้ อน โรคเรื้อรัง
ดูแลผู้ป่วยระยะสุ ดท้ าย EMS
2) ดูแลผู้พกิ าร Rehabilitation
3) Risk Group
4) สุ ขภาพจิตชุมชน
5) การควบคุมโรค
6) การคุ้มครองผู้บริโภค
7) การปรับเปลีย่ นพฤติกรรมของประชาชน
6. เวชศาสตร์ ครอบครัว :
ศาสตร์ สาหรับหมอประจาครอบครัว(ต่ อ)
6.4 เครื่องมือ
- Home visit
- Family Folder
- ข้ อมูลข่ าวสารชุ มชน
- Referral system
- เครื่องมือศึกษาวิถีชุมชน
7. กลุ่มเสี่ ยง
อายุ
1) 0 – 5 ปี
ความเสี่ ยง
- EPI
- Nutrition
- พัฒนาการเด็ก
IQ
กิจกรรมลดความเสี่ ยง
- EPI
- การเฝ้ าระวังชั่งนา้ หนักเด็ก
ไอโอดีน เจาะส้ นเท้ า
7. กลุ่มเสี่ ยง
อายุ
2) 5 – 15 ปี
ความเสี่ ยง
- โรคติดเชื้อ
ไข้ เลือดออก ,
เอดส์
- ยาเสพติด
- ปัญหาวัยรุ่น
- ฟันผุ
กิจกรรมลดความเสี่ ยง
- อนามัยโรงเรียน
- ควบคุมลูกนา้ ยุงลาย
ในบ้ าน และโรงเรียน
- บูรณาการเรื่องสุ ขภาพ
วัยรุ่ น
- การศึกษา
7. กลุ่มเสี่ ยง
อายุ
3) 15 – 35 ปี
ความเสี่ ยง
- การตั้งครรภ์
ก่ อนวัยอันควร
- เอดส์
- อบายมุข เหล้ า บุหรี่
- Low birth weight
กิจกรรมลดความเสี่ ยง
- ANC คุณภาพ
- Safe Sex
- เพศศึกษา
- ถุงยางอนามัย 100%
- MCH Board
7. กลุ่มเสี่ ยง
อายุ
4) 35 - 60 ปี
ความเสี่ ยง
- การคัดกรองมะเร็ง
- การคัดกรอง NCD
- พิการ
- สุ ขภาพจิต
ภาวะซึมเศร้ า
กิจกรรมลดความเสี่ ยง
- Screening ต่ างๆ
- สุ ขภาพดีวถิ ีไทย 3 อ.
- โครงการดูแลผู้พกิ าร
โดยแพทย์ แผนไทย
และกายภาพบาบัด
7. กลุ่มเสี่ ยง
อายุ
5) 60 ปี
ความเสี่ ยง
- NCD
- ความพิการ
- สุ ขภาพจิต
กิจกรรมลดความเสี่ ยง
- สุ ขภาพดีวถิ ีไทย
8. กระบวนการสร้ างหมอประจาครอบครัว
1. MD / NP / นวก.สธ.
เขต
สป.
สสจ.
2. Community nurse /จพง.
เจ้ าหน้ าที่ ครบ
3. ทันตาภิบาล / ทันตแพทย์
4. กายภาพ / แพทย์แผนไทย
5. นักบริหารจัดการ
รพช. + สสอ.
ใช้ กลยุทธ
- CBL
- ชุ มชน
1. Home visit
2. Hospital visit
เพิม่ สมรรถนะตามหลักการ
เวชศาสตร์ ครอบครัว
3. Referral / consult
4. Case conference
5. Supervision
เครื่องมือ
1. FF / ข้ อมูล
2. กองทุน
3. แผนตาบล
หมอประจาครอบครัว
MD / NP / นวก.สธ.
1. รู้ จักกัน
2. Empowerment
3. เพิม่ ผลคุณภาพบริการ
พยาบาลชุมชน
นวก.
อสม.
จพง.
อสม.
1.Self care
2.Accessibility
to essential Care
C
A
N
D
O
ครอบครัว
ครอบครัว
ครอบครัว
ลดโรค
ลดตาย
ลดแทรกซ้ อน
9.หมอครอบครัว กับ DHS
INPUT
1. งบประมาณ
UC สป.
2. การสนับสนุน
คน
3. Unity Team
4.แผนเงินบารุง
PROCESS
OUT PUT
1.หมอครอบครัว
1. CBL
ศูนย์ เรียนรู้
เวชศาสตร์
ครอบครัว
2. SRM
กองทุนตาบล
3. R2R
แผน PP
- Self Care
- Essential Care
2.ตาบลจัดการสุ ขภาพ
วิสาหกิจชุ มชน
3.หนึ่งอาเภอหนึ่ง
โครงการแก้ ปัญหา
สุ ขภาพ ODOP
OUT COME
3 ดี
1.สุ ขภาพดีตัวชี้วดั
PP
2.คนดีมี
ความรู้
3.รายได้
พอดี
4.Appreciation
การมองเห็นคุณค่ า
การทางานร่ วมกัน
อย่ างมีความสุ ข
แผนเงินลงทุน
ประเมิน
Primary Care
Accreditation
แนวคิดการดาเนินงาน
เครือข่ ายสุ ขภาพระดับอาเภอ
ระบบบริการสุ ขภาพเครือข่ ายบริการที่ 10
เครือข่ ายเชี่ยวชาญ 10 สาขา
3 Care
สุ ขภาพดีขนึ้
2.โรงพยาบาลหน่ วย
บริการ
คุณภาพเพิม่ ขึน้
ลด
ตาย
ลดแทรก
ซ้ อน
20 Care
- ตามกลุ่มอายุ
- MOU 66 ตัว
- Efficiency
- Quality
KPI
- 25 ตัวต้ องเน้ น
ตา ไต
KPI
1.ประชาชนมี
Service Plan
0
- สตป. 85 ตัว
10 Care
DHS
DHS
3. บุคลากร
คนทางานในองค์ กร มีความสุ ขในการทางาน ช่ วยเหลือกันในองค์ กร ได้ รับค่ าตอบแทนพอดี
เข้ าถึงบริการทีจ่ าเป็ น ลดป่ วย ลด
เสี่ยง ชุมชนมีส่วนร่ วม
จะได้ อะไรจากการสร้ าง DHS
INPUT
1. งบประมาณ
UC สป.
2. การสนับสนุน
คน
3. Unity Team
4.แผนเงินบารุง
PROCESS
OUT PUT
1.หมอครอบครัว
1. CBL
ศูนย์ เรียนรู้
เวชศาสตร์
ครอบครัว
2. SRM
กองทุนตาบล
3. R2R
แผน PP
- Self Care
- Essential Care
2.ตาบลจัดการสุ ขภาพ
วิสาหกิจชุ มชน
3.หนึ่งอาเภอหนึ่ง
โครงการแก้ ปัญหา
สุ ขภาพ ODOP
OUT COME
3 ดี
1.สุ ขภาพดีตัวชี้วดั
PP
2.คนดีมี
ความรู้
3.รายได้
พอดี
4.Appreciation
การมองเห็นคุณค่ า
การทางานร่ วมกัน
อย่ างมีความสุ ข
แผนเงินลงทุน
ประเมิน
Primary Care
Accreditation
บทบาทแสดงความเชื่อมโยงการจัดบริการสุ ขภาพระดับต่ างๆเพือ่ สนับสนุน Holistic Care
รพศ.
DHS
ในเขตอาเภอ
เมือง
รพศ/ รพท.
การจัดตั้ง
ศสม.
1.Unity Team
2.Appreciation
3.Human Resource
Development and
ศูนย์ เรียนรู้ เวชศาสตร์ ครอบครัว
รพช.
การพัฒนา รพสต.
โดยแพทย์ รพช.
Resource Sharing
4.การพัฒนา Essential Care
Family Med
เป็ นผู้ให้ บริการและรับคาปรึกษา
5.Community
Participation
6.ODOP
1.Self Care
2.การเข้ าถึง Essential Care
1.ลดป่ วย
2.ลดความแออัด
3.ลดค่ าใช้ จ่าย
4.ลดความแทรกซ้ อน
5.ลดอัตราตาย
หมอครอบครัวNP/นสค.
DHS ใน
เขตอาเภอ
ชนบท
1.วิวฒ
ั นาการของบริการปฐมภูมิจากโอสถสภา สู่ รพ.สต.
พ.ศ.2485
โอสถสภา
พ.ศ. 2456
สุ ขศาลา
พ.ศ. 2475
มีแพทย์ ประจา
ไม่ มีแพทย์ ประจา
สุ ขศาลาชั้นหนึ่ง
สุ ขศาลาชั้นสอง
พ.ศ.2485
สถานีอนามัยชั้นสอง
พ.ศ.2495
สถานีอนามัย
พ.ศ.2515
พ.ศ.2497 สถานีอนามัยชั้นหนึ่ง
พ.ศ.2515ศูนย์การแพทย์อนามัยชนบท
พ.ศ.2525
พ.ศ.2517 ศูนย์การแพทย์อนามัย
พ.ศ.2518 โรงพยาบาลอาเภอ
พ.ศ.2525 โรงพยาบาลชุมชน
นักวิชาการสาธารณสุ ข
ยกฐานะสานักงานผดุงครรภ์ เป็ นสถานีอนามัยเปลีย่ น
จากเจ้ าหน้ าทีส่ าธารณสุ ขเป็ นเจ้ าพนักงานสาธารณสุ ข
ชุมชน
พ.ศ.2535
พยาบาลวิชาชีพ
ทศวรรษพัฒนาสถานีอนามัย ใหญ่ ,เล็ก
พยาบาลเวชปฏิบัติ
พ.ศ.2550 2.10 2.2 2.3
จะเป็ น 1 Care หรือ
20Care ?
พ.ศ. 2556
ศูนย์ สุขภาพชุมชน
รพ.สต.
หมอครอบครัวประจาตัวทุกครัวเรือน
พ.ศ.2544
พ.ศ.2553
พ.ศ.2556