Transcript Document
یک بیماری باکتریال مشترک بین دام و انسان که از حیوان آلوده به انسان منتقل می گردد .این دسته از باکتری ها در میان حیوانات هستند و حیواناتی همانند گاو ،گوسفند ،بز ،خوک و سگ ها و چندین حیوان دیگر را مبتل می کند .تب مالت یکی از مهمترین بیماری های مشترک انسان و دام محسوب می شود. این بیماری مشکل جهانی بوده و تخمین زده می شود که در دنیا ساالنه حدود نیم میلیون نفر به تب مالت مبتل می شوند . این بیماری همواره از دو بعد اقتصادی و بهداشتی مورد توجه قرار می گیرد زیرا در حیوانات باعث سقط جنین در دام ،کاهش تولید شیر و عقیمی و نازایی در حیوانات می شود .و در بعد بهداشتی آن نیز باعث ابتلی انسان می گردد. انواع بروسلها که موجب بیماری می شوند عبارتند از : بروسل ملیتنتیس در گوسفند و بز بروسل آبورتوس در گاو بروسل سویس در خوک بروسل کانیس در سگ بروسل نئوتومه در موش عامل این بیماری در حیوانات از راه دستگاه گوارش ،تنفس و از راه جلد به بدن انسان وارد می شود .از راه های انتقال بیماری: الف – مصرف شیر خام وفراورده های لبنی آلوده همانند پنیر تازه ،سرشیر ،بستنی ،خامه و آغوز ب – انتقال تنفس ی همانند تنفس گرد و غبار موجود در هوای اصطبل دامها ،کسانی که در پازمایشگاه کار می کنند و کارگران کشتارگاه ها می توانند از طریق استنشاق آلوده گردند. د – تماس مستقیم با بافت های حیوان آلوده (خون ،ترشحات واژن جنین سقط شده ) هـ -از طریق خراش پوستی که میکروب درحین کشتار،پوست کنی یا تخلیه احشاء یا آماده کردن گوشت و -پاشیده شدن ترشحات به داخل چشم توجه :نوازش نوزاد دام تازه متولد شده و تماس نزدیک گوساله ها ،بره ها و بزغاله ها با کودکان و مصرف محصوالت خام خصوصا مصرف آغوز از علل شایع تب مالت در ایران است. عامل این بیماری در حیوانات از راه دستگاه گوارش ،تنفس و از راه جلد به بدن انسان وارد می شود .از راه های انتقال بیماری: الف – مصرف شیر خام وفراورده های لبنی آلوده همانند پنیر تازه ،سرشیر ،بستنی ،خامه و آغوز ب – انتقال تنفس ی همانند تنفس گرد و غبار موجود در هوای اصطبل دامها ،کسانی که در پازمایشگاه کار می کنند و کارگران کشتارگاه ها می توانند از طریق استنشاق آلوده گردند. د – تماس مستقیم با بافت های حیوان آلوده (خون ،ترشحات واژن جنین سقط شده ) هـ -از طریق خراش پوستی که میکروب درحین کشتار،پوست کنی یا تخلیه احشاء یا آماده کردن گوشت و -پاشیده شدن ترشحات به داخل چشم توجه :نوازش نوزاد دام تازه متولد شده و تماس نزدیک گوساله ها ،بره ها و بزغاله ها با کودکان و مصرف محصوالت خام خصوصا مصرف آغوز از علل شایع تب مالت در ایران است. تشخیص قطعی بیماری تب مالت در دام با آزمایش خون انجام می گیرد .پس از خونگیری از دام اولین آزمایش تست رزبنگال می باشد که یک تست غربالگر است .هرگاه تست رزبنگال خون دام مثبت باشد تست های سرولوژیکی دیگر را همانند تست رایت ( )wrightو تست ME 2را جهت تشخیص قطعی انجام می دهند .در تفسیر نتایج خون ،دام ها به سه دسته منفی ،مشکوک و مثبت تقسیم می شوند. دامهای منفی به گله بازگردانده می شوند ،دام های مشکوک پس از 3الی 4هفته خونگیری مجدد صورت می گیرد و دامی که از نظر بروسلوز مثبت باشد باید قطعا کشتار گردد . .اینگونه دام ها تحت نظارت دامپزشکی کشتار گردیده و گوشت آنها جهت مصارف صنعتی استفاده می گردد .پس درمانی در دامپزشکی وجود ندارد. مسلما بهترین مساله در برخورد با تب مالت پیشگیری بیماری می باشد در پیشگیری بروز بیماری تب مالت در انسان دو موضوع مهم حائز اهمیت می باشد .یکی پیشگیری بیماری در دام توسط واکسیناسیون دامها صورت می گیرد .دو نوع واکسن گوسفندی و گاوی موجود است که هرساله توسط پرسنل دامپزشکی واکسیناسیون فراگیر دامها صورت می گیرد . پیشگیری در انسان نیز از طرق مختلف صورت می گیرد . استفاده از شیر پاستوریزه و یا جوشاندن شیر غیر پاستوریزه از مصرف پنیر ،بستنی ،خامه و ...غیر پاستوریزه خودداری نمایید دام تلف شده ،سقط شده و ترشحات رحمی دامها را سوزانده و از دست زدن بدون دستکش به انها جلوگیری شود از کشتار دامها خارج از کشتارگاه جلوگیری شود در موقع نظافت اصطبل دهان و بینی خود را با پارچه تمیز بپوشانید برای شناسایی حیوانات بیمار یا مشکوک با ماموران دامپزشکی همکاری مناسب داشته باشید مصرف گوشت : مصرف گوشت دامهای مبتل به تب مالت اگر خوب پخته شود قابل مصرف است .میکروب تب مالت به حرارت حساس بوده و با پختن و یا پاستوریزاسیون از بین می رود. میزان در یکصد هزار 250 211 185 141.5 94.2 49.4 31.7 36.7 44.1 124 131 126 86 78 79 86 200 150 100 54.1 50 0 1375137613771378137913801381138213831384138513861387138813891390 100 95.3 88.3 90 80.8 79.4 80 70 56 70 60 53.2 سال 90 50 46 سال 91 41.9 38 37.3 31.5 28 40 34.8 29.1 27.7 30 18.2 12.7 9.2 استان همدان 5.9 مالیر نهاوند فامنین رزن کبودراهنگ تویسرکان بهار اسدآباد 20 10 0 سال تعداد موارد انسانی درصد کاهش نسبت به سال گذشته 1384 2439 - 1385 1629 33 1386 929 43 1387 785 16 ردیف شهرستان تعداد ردیف شهرستان بروز 1 همدان 142 1 تویسرکان 107.5 2 ملیر 138 2 رزن 97.9 3 تویسرکان 120 3 کبودرآهنگ 86.5 4 کبودرآهنگ 120 4 اسد آباد 51.3 5 رزن 115 5 ملیر 45.4 6 اسد آباد 61 6 بهار 38 7 بهار 48 7 همدان 22 8 نهاوند 41 8 نهاوند 21.2 ردیف فصل تعداد کل بروز 1 بهار 259 14.7 2 تابستان 241 13.7 3 پاییز 161 9.2 4 زمستان 124 7 ردیف سن تعداد درصد 1 10-19 129 18.2 2 50-59 123 17.3 3 باالی 60سال 106 14.9 4 40-49 105 14.8 5 30-39 102 14.4 6 20-29 116 13.3 7 0-9 23 3.2 ردیف شغل تعداد درصد 1 خانه دار 333 46.9 2 کشاورزان 153 21.5 3 محصلین 80 11.3 4 آزاد 50 7 5 دامداران 45 6.3 6 کارگران 35 4.9 7 سایر 11 1.5 8 کارمندان 3 0.4 ﻣﻘﺪﻣﻪ : ﺳﻞ ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري ﻫﺎي ﻋﻔﻮﻧﯽ و ﻣﺸﺘﺮك ﺑﯿﻦ اﻧﺴﺎن و دام اﺳﺖ ﮐﻪ در اﮐﺜﺮ ﻧﻘﺎط دﻧﯿﺎ ﺷﺎﯾﻊ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. داﻧﺸﻤﻨﺪان ﻗﺪﻣﺖ ﺑﯿﻤﺎري ﺳﻞ را ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺣﯿﺎت ﺑﺸﺮﯾﺖ ﻣﯽ داﻧﻨﺪ.در ﺑﯿﻦ اﺟﺴﺎد ﻣﻮﻣﯿﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﻣﺼﺮي ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ 3000ﺳﺎل ﻗﺒﻞ آﺛﺎري از ﺑﯿﻤﺎري ﺳﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ اﻏﻠﺐ ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺑﯿﻤﺎري ﮐﻨﺪ ﺑﻮده و ﺷﮑﻞ ﻣﺰﻣﻦ دارد و ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺗﻤﺎم اﻧﺪام ﻫﺎي ﺑﺪن را درﮔﯿﺮ ﻧﻤﺎﯾﺪ .ﻋﻠﯿﺮﻏﻢ وﺟﻮد روش ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ درﻣﺎﻧﯽ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻣﺮگ و ﻣﯿﺮ ﺑﺴﯿﺎري در ﭘﯽ دارد و ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﻀﻼت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻋﺎﻣﻞ اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري در ﮔﺎو از ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺎﯾﮑﻮﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻮم ﺑﻮوﯾﺲ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺿﺪ ﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﻨﻨﺪه ﻫﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻧﺴﺒﺘﺎ" ﺑﺎﻻﯾﯽ داﺷﺘﻪ و در ﻣﺤﻞ ﻫﺎي ﻣﺮﻃﻮب و ﺗﺎرﯾﮏ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺪت ﻫﺎ زﻧﺪه ﺑﺎﻗﯽ ﺑﻤﺎﻧﺪ .ﺣﯿﻮاﻧﺎت دﯾﮕﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﮓ و ﮔﺮﺑﻪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰايﻣﺎﯾﮑﻮﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻮم ﺗﻮﺑﺮﮐﻠﻮزﯾﺲ ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ Mycobacterium Tuberculosis Complex و ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻏﯿﺮ ﺑﯿﻤﺎرﯾﺰا ﻣﺎﯾﮑﻮﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻮم اﯾﻮﯾﻮم ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ Mycobacterium Avium Complex اﻧﺴﺎﻧﯽ و داﻣﯽ ﺣﺴﺎس ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺧﺎﻧﮕﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﻨﺎري ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺳﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻓﻮق ،ﺣﺴﺎس ﺑﻮده و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آن ﺑﺮاي ﺑﻬﺪاﺷﺖ اﻧﺴﺎن و دام ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ اﺳﺖ. اﯾﻦ ﺑﺎﮐﺘﺮي ﻋﻤﺪﺗﺎ" از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻨﻔﺲ وارد ﺑﺪن ﻣﯽ ﺷﻮد وﻟﯽ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﯿﻤﺎري ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ از راﻫﻬـﺎي ﮔﻮارﺷـﯽ، ﻣـﺎدر زادي ،ﺗﻤﺎس ﺟﻨﺴﯽ و ﺣﺘﯽ از ﭘﻮﺳﺖ آﺳﯿﺐ دﯾﺪه ﻧﯿﺰ اﻧﺘﻘﺎل ﯾﺎﺑﺪ .ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ ﺑـﺎ ﮐﻠﺴـﺘﺮوم آﻟـﻮده ﺳﺒﺐ ﺑﯿﻤﺎري و ﯾﺎ واﮐﻨﺶ ﻫﺎي ﻣﺜﺒﺖ ﮐﺎذب در ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎ ﺷﻮد اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺗﻤﺎم اﻧﺪام ﻫﺎي ﺑﺪن را درﮔﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و اﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺰﻣﻦ ﺑﻪ اﺷﮑﺎل ﻧﻮدوﻻر ، ارزﻧﯽ و ﯾﺎ ﺗﺮﺷﺤﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﯽ اﺳﺖ .ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﯿﻤﺎري از روي ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ در دام زﻧﺪه ﻣﺸﮑﻞ اﺳﺖ ﭼﻮن ﻋﻤﺮ اﻗﺘﺼﺎدي دام ﻧﺴﺒﺘﺎً ﮐﻮﺗﺎه ﺑﻮده و ﺑﯿﻤﺎري ﻣﺰﻣﻦ اﺳﺖ. اﻏﻠﺐ اوﻗﺎت ﻗﺒﻞ از اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﮐﺎﻓﯽ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ و ﺗﻐﯿﯿﺮي در ﺳﻼﻣﺖ ﻇﺎﻫﺮي دام اﯾﺠﺎد ﺷﻮد ،دام ذﺑﺢ ﻣﯽ ﺷﻮد .در ﻣﻮاردي ﮐﻪ دام زﻧﺪه ﺑﻤﺎﻧﺪ و ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺑﯿﻤﺎري ﻣﺤﺴﻮس ﺑﺎﺷﺪ. ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﯾﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﻻﻏﺮي ،ﮐﺎﻫﺶ وزن ،ﺳﺮﻓﻪ و ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻘﺪار ﺷﯿﺮ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﯽﺷﻮد .ﺗﻨﮕﯽ ﻧﻔﺲ و دﯾﮕﺮ ﻋﻼﺋﻢ ﭘﻨﻮﻣﻮﻧﯽ ﺑﺎ ﺷﺪت ﺧﻔﯿﻒ ﻧﯿﺰ در اﺑﺘﻼي رﯾﻮي وﺟﻮد دارد. در ﻣﺮاﺣﻞ ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺑﯿﻤﺎري ،ﻻﻏﺮي ﻣﻔﺮط و اﺧﺘﻼل ﺗﻨﻔﺴﯽ ﺣﺎد ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺪ .ﺑﻌﻼوه ﺳﻞ ﺑﻪ اﺷﮑﺎل رﺣﻤﯽ ورم ﭘﺴﺘﺎن ﺳﻠﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ دﯾﺪه ﺷﻮد. در اﻧﺴﺎن ﻣﻌﻤﻮﻻً اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري رﯾﻪ ﻫﺎ را ﻣﺒﺘﻼ ﻣﯽ ﺳﺎزد وﻟﯽ در ﯾﮏ ﺳﻮم ﻣﻮارد ﺳﺎﯾﺮ اﻋﻀﺎي ﺑﺪن ﻧﯿﺰ درﮔﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻋﻼﺋﻢ ﺑﯿﻤﺎري در اﻧﺴﺎن ﺑﻪ دو ﺷﮑﻞ رﯾﻮي و ﺧﺎرج رﯾﻮي اﺳﺖ .در اواﯾﻞ ﺳﯿﺮ ﺑﯿﻤﺎري ﺳﻞ رﯾﻮي ،ﻏﺎﻟﺒﺎ" ﻋﻼﯾﻢ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ ﻏﯿﺮ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ و ﺑﯽ ﺳﺮو ﺻﺪا ﺑﻮده و اﺳﺎﺳﺎ" از ﺗﺐ و ﺗﻌﺮﯾﻖ ﺷﺒﺎﻧﻪ ،ﮐﺎﻫﺶ وزن ،ﺑﯽ اﺷﺘﻬﺎﯾﯽ ،اﺣﺴﺎس ﮐﻮﻓﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﺿﻌﻒ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. اﻟﺒﺘﻪ ،در اﮐﺜﺮﯾﺖ ﻣﻮارد ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ" ﺳﺮﻓﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺪ در اﺑﺘﺪا ﺑﺪون ﺧﻠﻂ ﺑﺎﺷﺪ وﻟﯽ ﺑﻌﺪا" ﺑﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺧﻠﻂ ﭼﺮﮐﯽ ﻫﻤﺮاه ﻣﯽﺷﻮد. اﮐﺜﺮا" وﺟﻮد رﮔﻪ ﻫﺎﯾﯽ از ﺧﻮن در ﺧﻠﻂ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ. روش ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺳﻞ ﮔﺎوي ﻗﺎﺑﻞ اﺳـﺘﻔﺎده اﺳـﺖ ،و ﻟـﯽ ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﺧـﻮاص آﻧﺘـﯽ ژﻧـﯽ ﻣﺸـﺘﺮك ﻣﺎﯾﮑﻮ ﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻮم ﺑﻮﯾﺲ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺎﯾﮑﻮﺑﺎﮐﺘﺮﯾﻮم ﻫﺎ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺳﺮوﻟﻮژﯾﮑﯽ آن ﺑﺴـﯿﺎر ﻣﺸـﮑﻞ ﺑـﻮده و ﮐﺸـﺖ ﺑـﺎﮐﺘﺮي ﻫﻨـﻮز ﻣﻄﻠﻮب ﺗﺮﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﺮاي ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻗﻄﻌﯽ اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري اﺳﺖ. ﭼﻮن ﺳﺮﻋﺖ رﺷﺪ ﺑﺎﮐﺘﺮي ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻨﺪ اﺳﺖ و اﻋﻼم ﻧﺘﯿﺠـﻪ آن ﺑﯿﺶ از ﺷﺶ ﻫﻔﺘﻪ ﻃﻮل ﻣﯽ ﮐﺸﺪ ،ﺑﺮاي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎي ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺑﯿﻤﺎري ﺳﻞ ﮐـﻪ در ﺳـﻄﺢ وﺳـﯿﻌﯽ از ﺟﻤﻌﯿـﺖ اﻧﺠـﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد ،ﻫﻨﻮز ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ و راﯾﺞ ﺗﺮﯾﻦ روش اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺴﺖ ﻫﺎي ازدﯾﺎد ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺗﺂﺧﯿﺮي اﺳﺖ .اﮔﺮﭼﻪ در ﺳـﺎﻟﻬﺎي اﺧﯿـﺮ ﺗﻼش ﺷﺪه ﺗﺎ روش ﻫﺎي ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺳﺮوﻟﻮژﯾﮑﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻨﺠﺶ ﮔﺎﻣﺎاﻧﺘﺮﻓﺮون ﻧﯿـﺰ ﺑﻌﻨـﻮان آزﻣﺎﯾﺸـﺎت ﻣﮑﻤـﻞ و ﯾـﺎ ﺣﺘـﯽ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد. اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ اي و ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ از ﺟﻤﻠﻪ" اﻋﻤﺎل اﺻﻮل اﻣﻨﯿﺖ زﯾﺴﺘﯽ ،ﭘﺎﮐﺴﺎزي و ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﻣﺤﯿﻂ و ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﺗﺮدد داﻣﻬﺎي ﭘﺮ ﺧﻄﺮ و ﺟﻮﻧﺪﮔﺎن" ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ و ﻣﻮﻓﻖ ﺗﺮﯾﻦ روش ﻫﺎ ي ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي از ﺳﻞ ﮔﺎوي ﻫﺴﺘﻨﺪ. در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﮐﻨﺘﺮل ﺳﻞ ﮔﺎوي ﮐﺸﻮر ،در ﺑﺨﺸﯽ از داﻣﺪارﯾﻬﺎي ﮐﺸﻮر داﻣﻬﺎي آﻟﻮده ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﮐﺸﺘﺎر ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. سياست مبارزه با سل گاوي در كشور : بطور كلي در رابطه با برنامه ريزي جهت مبارزه با بيماري سل گاوي در يك منطقه يا در كشور ،ميتوان اولويتهاي عنوان شده در دو گروه زير را در نظر گرفت : گروه الف : ـ كليه گاوداريهاي صنعتي و نيمه صنعتي (داراي جايگاه هاي مناسب و يا نسبتا مناسب بهداشتي) ـ گاوداريهاي موجود در حاشيه شهر ها و شهركها ـ روستاهاي داراي گاو اصيل و دورگ گروه ب : ـ ساليانه 1 – 2در صد روستاهاي كشور انتخاب شده و به منظور بررس ي وضعيت آلودگي در گاوهايي كه تحت پوشش مبارزه با سل گاوي نمي باشند ،تست سل ميگردند . ـ با يافتن مبدا گاوهاي غیر توبركولينه سلي ،آن واحدها تحت پوشش قرار ميگیرند . ـ در صورت گزارش مراكز بهداشت در موردآلودگي انسانها به سل و چنانچه انسانهاي فوق گاودار بوده و يا به نوعي با گاوها ارتباط مستمر داشته باشند ،گاوهاي فوق مورد تست توبركولین قرار ميگیرند . ـ گاوهايي كه در مجاورت بزو گوسفندان مبتل به سل و يا بز و گوسفنداني كه در مجاورت گاوهاي با آلودگي باالي سل به سر برده ،مورد تست سل قرار ميگیرند . ـ با يافتن مبدا اوليه بزو گوسفنداني كه در كشتارگاه داراي ضايعات سلي ميباشند ،آن واحدها تحت پوشش قرار ميگیرند . توجه مهم :در گاوداريهاي تحت پوشش مبارزه با سل گاوي ،تمامي دامهاي باالي سه ماه سن بايد تست توبركولین شوند .