Transcript Сургуульд суурилсан хичээлийн судалгаа

“СУРГУУЛИЙН ШИНЭ МЕНЕЖМЕНТ- ХҮҮХДИЙН ХӨГЖЛИЙГ ДЭМЖИХ АРГА ЗҮЙ ” СЭДЭВТ СУРГАЛТ
Сургуульд суурилсан хичээлийн
судалгаа
2013 оны 12-р сарын 11, ЕБС-ийн сургалтын менежрүүдэд зориулав.
БМДИнститут, мэргэжлийн баг (2013-... )
Хүүхэд нэг бүрийг
хөгжүүлэх (Зөв Монгол
хүүхэд)
Мэдлэг бүтээлгэх
арга зүй бүтээх
Хичээлийн судалгааны
хөгжлийн тогтвортой
байдлыг хангах
Багшийг арга зүйн
хувьд тасралтгүй
хөгжүүлэх
Сургуулийн бие
даасан
байдал/хөгжил
Cургуульд суурилсан хичээлийн судалгаа ба
судалгаат хичээл
Одоо
Судлагдахуунд суурилсан хичээлийн судалгааны хэрэгжиж буй
загвар
Судалгаат
хичээлийн
менежмент
Хичээлийн
төлөвлөлт/бэлтгэл
судалгаа
Lesson Study
Lesson
Study
ХИЧЭЭЛИЙН
СУДАЛГАА
Шурган хөгжил
Цаашид
Суралцагчдын суралцахуйн хөгжлийг агуулсан Багшлахуйн арга зүйн тасралтгүй
хөгжлийг дагуулсан - Сургуульд суурилсан хичээлийн судалгаа
Сургуульд суурилсан хичээлийн судалгааны загвар
Хичээлийн
төлөвлөлт/бэлтгэл
судалгаа
Lesson Study
Lesson
Study
ХИЧЭЭЛИЙН
СУДАЛГАА
Зорилгын
төлөө үйлчлэх
хичээлийн
судалгааны
менежмент
Шурган хөгжил
“Хичээлийн судалгааг зүгээр л нэг багшийн заах
аргыг
сайжруулах
зүйл
гэж
ойлголгүй
сургуулийн өмнөх зорилт, сургуулийн сурган
хүмүүжүүлэх зорилтыг нарийвчлан гүйцэтгэх
сэдвийг
тогтоох,
зорилгыг
биелүүлэхэд
чиглүүлэх”
(Фукучи багш)
???
Хичээлийн
судалгааны
сэдэв, зорилго
???
???
Сургуульд суурилсан хичээлийн судалгааны үе шат
Cургуулийн эрхэм зорилго, сур/кирр-н зорилго, үйл
ажиллагааны зорилт
Үе шат 1
Хүүхдийнхээ байдалд судалгаа хийх
Үе шат 2
Судалгааны сэдвээ сонгох
Үе шат 3
Хичээлийн судалгаа хийх зорилгоо тодорхойлох
Зөв төлөвшсөн хүүхэд ямар байх ёстойг тодорхойлно
Үе шат 4
Хичээлийн судалгаагаар судлах зүйлээ танин барих
Судалгааныхаа таамаглалыг
дэвшүүлэх
Үе шат 5
Үр дүнг тайлагнах
Бүх хичээл дээр хамтран
хэрэгжүүлэх
Судалгаат хичээлүүдийг
зохион байгуулах
“Сургууль төвтэй ХС”-ны жишээ
• Жишээ: Токио хотын нэгэн сургуулийн “Сургууль
төвтэй ХС” (2009-2011 он)
• Энэ сургуулийн хичээл сургуулийн зорилт:
• - “Суралцахуйн баясгалан,
Сурч мэдэхийн давуу тал,
Эелдэг зан чанар”
• Хүүхдийнхээ байдалд судалгаа хийнэ.
• Хүмүүстэй харилцах дуртай
• Өөрийн санаа бодлоо үгээр илэрхийлэх чадвар
хангалтгүй
• Бусдын санаа бодлыг хүлээж авах чадвар сулавтар
• Судалгааны сэдвээ сонгох
• “Харилцааны чадвар эзэмшүүлэн, санаа
бодлоо харилцан илэрхийлэх чадвартай хүүхэд
болгон төлөвшүүлье”
• Зөв төлөвшсөн хүүхэд ямар байх ёстойг
тодорхойлно
1,2-р анги: Бусдыг хүлээцтэй сонсон, хэлэх гэсэн
зүйлээ эелдгээр хэлж чаддаг болсон байдаг
3,4-р анги: Бусдыг хүлээцтэй сонсон, өөрийн
бодлоо үгээр илэрхийлж чаддаг болсон байдаг
5,6-р анги: Бусдын үгийг хүлээцтэй сонсон,
өөртөө тунгаан бодож, түүнийгээ илэрхийлж
чаддаг болсон байдаг
• Судалгааны таамаглалаа дэвшүүлнэ.
• Багш хүүхдийнхээ “Харилцааны чадварыг хөгжүүлэх”-д
чиглэсэн ажлаа өдөр бүр давтан хийлгэдэг. Ингэснээр,
хүүхдийн харилцааны чадвар (ярих, сонсох) хөгжинө.
• Бүх ангид зохион байгуулах ажил (1-2-р ангийн жишээ)
•Япон хэл- Хүүхэд өөрийн саналаа бичихэд нь хялбар
байдлаар ажлын хуудас (цаас) ашигладаг
•Багш өөрөө “Сайн сонсох арга”-ын үлгэр жишээ үзүүлдэг
•3-4 хүүхдийг нэг баг болгон харилцан ярилцах цаг өгдөг
•Өдөр бүр: Өглөөний цуглааны үед хүүхдүүдэд 1 минут үг
хэлэх боломж олгодог
•Өдөр бүр: Нийт сургуулийн цуглааны үеэр захирал багшийн
хэлсэн үгийг ойлгосон эсэхийг тодруулдаг
Фүчюү 4-р бага сургууль
Тама 3-р бага сургууль
Хичээл
сургалтын
зорилт
“Суралцахуйн баясгалан, Сурч мэдэхийн
давуу тал, Эелдэг зан чанар”
Ухаалаг, Зөв, Эрч хүчтэй
Судалгааны
сэдвээ сонгох
“Харилцааны чадвар эзэмшүүлэн, санаа
бодлоо харилцан илэрхийлэх чадвартай
хүүхэд” болгон төлөвшүүлье.
Багш болон сурагчидтай эелдэг дотно
харилцаж, идэвх чармайлттай суралцдаг
хүүхэд болгон хөгжүүлэх (Байгалийн ухаан) Асуудлыг шийдвэрлэж сургах
Зөв
төлөвшсөн
хүүхэд ямар
байх ёстойг
тодорхойлно
1,2-р анги: Бусдыг хүлээцтэй сонсон, хэлэх
гэсэн зүйлээ хэлж чаддаг хүүхэд
3,4-р анги: Бусдыг хүлээцтэй сонсон, бодол
санаагаа хэлж чаддаг хүүхэд
5,6-р анги: Бусдыг хүлээцтэй сонсон, тунгаан
бодож чаддаг хүүхэд
“Ойлголт авах”, “Таамаглах”, “Бататгах”,
“Дүгнэх” бүх үе шатуудад бага, дунд, ахлах
ангийн хүүхэд тус бүрийг хэрхэн хөгжүүлэхээ
тодорхойлох.
Судалгааны
таамаглалаа
дэвшүүлнэ
Багш хүүхдийнхээ “Харилцааны чадварыг
хөгжүүлэх”-эд чиглэсэн ажлаа өдөр бүр
давтан хийлгэдэг. Ингэснээр, хүүхдийн
харилцааны чадвар (ярих, сонсох) хөгжинө.
Байгалийн ухааны хичээлээр асуудлыг
шийдвэрлэж сургах ажлыг тасралтгүй,
төлөвлөгөөтэй зохион байгуулснаар, урам
зоригтой суралцдаг хүүхэд болгон хөгжүүлж
чадна.
Судалгааны
агуулга
(1,2-р ангийн
жишээ)
・ Саналаа бичихэд хялбар ажлын хуудас
ашиглах
・Багш өөрөө “Сайн сонсох арга”-ын үлгэр
жишээ байх
・ 3-4 хүүхдийг нэг баг болгон харилцан
ярилцах цаг өгөх.
・”Илрүүлэх”, “Харьцуулах”, “Жиших” зэрэг
үйл ажиллагааг оруулах.
・”Ойлголт авах”, “Бататгах”, “Дүгнэх” гэсэн
дарааллын дагуу хичээлийг явуулж, асуудал
шийдвэрлэх чадварыг эзэмшүүлэх.
JICA “Багшлахуйн арга зүйн хөгжлийг түгээн дэлгэрүүлэх тогтолцоог бэхжүүлэх” төслийн материал
Сургуульд суурилсан хичээлийн судалгаа
Хичээлийн судалгаагаар дамжуулан сургууль дээрээ
арга зүйн шинэчлэлд оролцох нь нэг талаасаа
сургуульд суурилсан хичээлийн судалгаа юм.
Жишээ: Японы багш нар ”Сургуульд суурилсан хичээлийн судалгаа”-ны аргыг
ашиглан, ажлын байран дээрээ арга зүйгээ шинэчлэхээр чармайн ажилладаг.
• Бүх сургуулиуд зорилго, зорилтоо биелүүлэхийн тулд сургуулийнхаа
хэмжээнд нийтлэг сэдэв сонгон, алсын зорилгод баримжаалан хичээлийн
судалгаа зохион байгуулдаг. Жишээ, “Хүүхдүүддээ харилцааны чадвар
суулгая” гэсэн сэдэв сонгосон бол бүх судлагдахуунаар нэгэн зэрэг
хичээлийн судалгаа зохион байгуулна.
• Сургуульд суурилсан хичээлийн судалгаагаар дамжуулан сургуулийг
өөрийн онцлогтой хөгжүүлэхэд судлагдахуунд суурилсан хичээлийн
судалгааг идэвхтэй ашиглана.
• Сургуулийн удирдлага, бүх хамт олон тодорхой үүрэгтэй оролцоно,
хамтран ажиллана.
• Ажлаа хэд, хэдэн жилээр төлөвлөнө.
Жишээ: Токио ГИС-ийн
харьяа Коганэй бага сургуулийн
дэд захирал Сэкита
Ёшихирогийн лекцээс авлаа.
Сургуулийн эрхэм зорилго
• Өөдрөг сэтгэлтэй бусдыг
хайрлан хүндэтгэдэг
хүүхэд
• Тунгаан боддог хүүхэд
• Бие сэтгэлийн тэнхээтэй
хүүхэд
Сургуулийн онцлог
① Оюутны багшлах дадлагын түшиц
бааз
② Судалгааны туршилт хийж үр дүнг
баталдаг
③ Зусланд хамт олноороо явах
боломжтой
JICA “Багшлахуйн арга зүйн хөгжлийг түгээн дэлгэрүүлэх тогтолцоог бэхжүүлэх” төслийн материал
4
5
6
7
8
9
10
11
12
1
2
3
Багш нарын хурал (Тухайн жилд хийх судалгааны
чиглэлийг судлах)
Багш нарын хурал (Тухайн жилд хийх судалгааны
чиглэлээ судлах)
Багш нарын хурал (Бүх судалгааны дэд тэнхимүүд
судалгаат хичээлийн төлөвлөгөөгөө гаргах
Судалгаат хичээл
Зуны амралт
Бага ангиудын судалгааны дэд тэнхим
Судалгаат хичээл
Дунд ангиудын судалгааны дэд тэнхим
Судалгаат хичээл
Ахлах ангиудын судалгааны дэд тэнхим
Судалгаат хичээл
Багш нарын хурал (Судалгааны илтгэл
тайлангийн сэтгүүл дэх агуулгыг тодорхойлох)
Дэд тэнхимийн хурал (Бүх тэнхимийн хурлын үр
дүн, тулгамдсан асуудал)
Багш нарын хурал, Дэд тэнхимийн хурал
(Судалгааны илтгэл тайлангийн сэтгүүл дэх
агуулгыг тодорхойлох)
Багш нарын хурал (Тухайн жилийн үр дүн,
тулгамдсан асуудал болон дараа жилийн
сургуульд суурилсан хичээлийн судалгааны
чиглэлийг судлах)
Судалгааны нэгдсэн хурал (Дараа жилийн
сургуульд суурилсан хичээлийн судалгааны
чиглэлийг судлах)
Жишээ: Хичээлийн судалгааг ашиглан сургуулийн түвшинд
арга зүйгээ сайжруулах: Жилийн график
◎ 2-3 жилд нэг судалгааны сэдвээр хамтран ажилладаг.
◎ Эхний жил
JICA “Багшлахуйн арга зүйн хөгжлийг түгээн дэлгэрүүлэх тогтолцоог бэхжүүлэх” төслийн материал
14
5
6
7
8
9
10
Судалгаат хичээл
Багш нарын хурал (Судалгааны илтгэл
тайлангийн сэтгүүл дэх агуулгыг тодорхойлох)
Дунд ангиудын судалгааны дэд тэнхим
Судалгаат хичээл
Багш нарын хурал (Дэд тэнхим, судалгааны
илтгэлийн хуралд бэлтгэх)
Бага ангиудын судалгааны дэд тэнхим
Судалгаат хичээл
Ахлах ангиудын судалгааны дэд тэнхим
Судалгаат хичээл
Судалгааны илтгэлийн хуралд бэлтгэх
12
2
3
Судалгааны нэгдсэн хурал (Дараа жилийн
сургуульд суурилсан хичээлийн судалгааны
чиглэлийг судлах)
1
全Багш нарын хурал (Тухайн жилийн үр дүн,
тулгамдсан асуудал болон дараа жилийн
сургуульд суурилсан хичээлийн судалгааны
чиглэлийг судлах)
Судалгааны илтгэлийн хурал
11
Багш нарын хурал (судалгааны илтгэлийн хуралд
зориулсан хичээлийн хөтөлбөрийг судлах,
Судалгааны илтгэл тайлангийн сэтгүүл дэх
агуулгыг тодорхойлох)
Бүх тэнхимийн хурлын үр дүн, тулгамдсан
асуудал
4
Багш нарын хурал (Тухайн жилд хийх судалгааны
чиглэлийг судлах, бүх дэд тэнхимийн судалгаат
хичээлийн төлөвлөгөөг батлах)
Жишээ: Хичээлийн судалгааг ашиглан сургуулийн түвшинд
арга зүйгээ сайжруулах: Жилийн график
◎ 2 дахь жил
JICA “Багшлахуйн арга зүйн хөгжлийг түгээн дэлгэрүүлэх тогтолцоог бэхжүүлэх” төслийн материал
15
Жишээ: Хичээлийн судалгааг ашиглан сургуулийн түвшинд
арга зүйгээ сайжруулах: 7 хоногийн график
Хичээлийн дараах багшийн үйл ажиллагаа:
• Даваа：ХС-ны багуудын хурал
• Мягмар ： Хичээлийн бэлтгэл судалгаа,
секц дугуйлангийн ажил
• Лхагва：Багш ажилчдын хурал,сургалт
• Пүрэв：АУБ нарын уулзалт
• Баасан ： Хичээлийн бэлтгэл судалгаа,
секц дугуйлангийн ажил
16
JICA “Багшлахуйн арга зүйн хөгжлийг түгээн дэлгэрүүлэх тогтолцоог бэхжүүлэх” төслийн материал
• Адилхан анги бүлэгт хичээл заадаг багш нар
хамтран ажилладаг
• Сургуулийн захирал, дэд захирал болон бусад
багш нараар ажиглалт хийлгэн, ХС хийдэг.
• Энэ үед юуг голчлон анхаарах вэ? гэвэл “Зөв
хөгжиж төлөвшсөн хүүхэд ямар байх ёстой
вэ?” гэдэгт гол анхаарлаа хандуулах явдал юм.
• Их дээд сургуулийн багш, мэргэжилтнээс
зөвлөгөө авдаг
• Гадны багш нар болон эцэг эхчүүдийг урин
оролцуулж, судалгааны үр дүнгийн уулзалтыг
зохион байгуулдаг.
Жишээ: Сургуульд суурилсан хичээлийн
судалгааны үр дүнгээ тайлагнах үе шат
2-3 жилд 1 удаа зохион байгуулах
• Нээлттэй зохион байгуулах (Боловсролын чиглэлийн
сонин сэтгүүл, вебсайтад нийтлэх)
• Судалгааны тайлангийн сэтгүүл гаргах (Судалгааны үр
дүн болон судалгаат хичээлийн хөтөлбөр)
• Хурал зохион байгуулах, илтгэл хэлэлцүүлэх
• Дүгнэлт бичих гэх мэт олон хэлбэрийн сурталчлах үйл
ажиллагаа явуулах
!
Анхаарах зүйл
• Нэг буюу хэд хэдэн жилийн турш зохион байгуулах
судалгааны
залгамж
холбоотой
төлөвлөгөөнд
тулгуурлах,
• Уг төлөвлөгөөг судалгаа хийх баг боловсруулан, багш
нараар хүлээн зөвшөөрүүлсэн байх,
• Хичээлийг багшаас хүүхэд рүүгээ чиглэсэн буюу
“Дээрээс доошоо” бус “Доороосоо дээшээ” чиглэсэн
хичээл болгон өөрчлөх,
• Сургуульд суурилсан хичээлийн судалгаа, судалгаат
хичээлийн ялгаатай байдлыг ойлгох,
• Сургуульд
суурилсан
хичээлийн
судалгаа,
судлагдахуунд суурилсан хичээлийн судалгааны
ялгаатай болон төсөөтэй талыг ялган таних, ...
Дүгнэлт-Цаашид:
Хичээлийн судалгааг хэрэгжүүлэх менежментийг сургуульд
суурилсан хичээлийн судалгаа болтол нь хөгжүүлэхийн тулд:
Байгууллагаараа хичээлийн судалгааг хэрэгжүүлэх
зорилго, хүрэх үр дүнг тодорхойлох
Байгууллагаараа хичээлийн судалгааг хэрэгжүүлэх
менежментийн загвараа шинэчлэх, хөгжүүлэх
Хичээлийн судалгааны мониторинг хийх, үр дүнг
боловсруулж эргэх холбоотой ажиллах
Бусад
Дүгнэлт
СУРГУУЛЬ-Хүний хөгжлийн төв болох
Багш, сурагчийн насан туршийн тасралтгүй
хөгжлийн нэг суурь
Сургуулийн бие даасан байдал
(Сургуулийн киррикюлимийн хөгжил)
•
•
•
Сургуулийн киррикюлимийг хөгжүүлэх
нэг арга нь сургуульд суурилсан
хичээлийн судалгаа
•
Хүүхэд хичээлдээ
дуртай
зүйлээ
хийдэг
шигээ
зорилготой,
сонирхолтой,
хатуужилтай,
...
хандах хандлага
Хүүхдээ ойлгодог,
судалдаг, улмаар
хичээлээ бүтээдэг
багш
Эцэг эх, сургууль,
багш,
бусад
байгууллагын
хамтын
үйл
ажиллагаа
...
Дүгнэлт
• ХС-аар багшийн арга зүйг сайжруулна
гэж яривал багадсан асуудал.
• Сурагчийг хөгжүүлнэ гэдэл чухал
асуудал.
• ХС бол багшийн үндсэн ажил.
• Гэхдээ ХС-ны гол зорилго бол багш,
сурагчийг хөгжүүлэхэд оршино.
Та бүхэнд ажлын амжилт хүсье