Transcript นโยบายสาธารณะ

นโยบายสาธารณะ
1
นโยบายสาธารณะคืออะไร
นโยบาย คืออะไร
สาธารณะ คืออะไร
นโยบายสาธารณะ คืออะไร
2
ตัวอย่างของนโยบายสาธารณะ
•
•
•
•
•
•
•
•
30 บาทรักษาทุกโรค
เศรษฐกิจพอเพียง
ไทยเข้มแข็ง
คุณธรรมนาความรู้สู่ ชุมชน
กองทุนหมู่บา้ น
พักหนี้เกษตรกร
เช็คช่วยชาติ 2000 บาท
หนึ่งตาบล หนึ่งผลิตภัณฑ์
3
นโยบำยสำธำรณะคืออะไร
• …กิจกรรมทั้งปวงของรัฐทีด่ ำเนินกำร ทั้งโดย
ทำงตรงหรือผ่ ำนหน่ วยงำนต่ ำงๆ ซึ่งมีอทิ ธิพลหรือมี
ผลต่ อชีวติ ควำมเป็ นอยู่ของพลเมือง
จี กำย พีเตอร์
4
นโยบำยสำธำรณะคืออะไร (ต่อ)
• กำรตัดสิ นใจ คำมั่นสั ญญำ (Commitment) ว่ ำรัฐ
จะทำอะไร หรือไม่ ทำอะไร
• เป็ นกำรกระทำของผู้ทมี่ ีบทบำทเกีย่ วข้ อง หรือผู้ทมี่ ี
อำนำจหน้ ำที่
5
นโยบาย คือ ..........
แนวทำงที่มีลกั ษณะเป็ น คาพูด หรื อ ลายลักษณ์
อักษร ที่กาหนดไว้ เพื่อบ่งชี้ทิศทาง และเงื่อนไข
ของการกระทาด้านการบริ หารจัดการ ที่จะช่วย
ให้บรรลุผลตามต้องการ
6
สาธารณะ คือ ...........
กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการดารงอยูร่ ่ วมกัน และ
เกี่ยวพันกับคนจำนวนมำก ซึ่งอาจมีผลกระทบ
ต่อสิ ทธิ เสรี ภาพ และหน้าที่ของบุคคลที่ตอ้ ง
อาศัยอานาจส่ วนรวม หรื อรัฐเข้ามาเกี่ยวข้อง
โดยทาหน้าที่จดั การ หรื อดาเนินการให้เป็ นที่
เรี ยบร้อยต่อไป
7
นโยบายสาธารณะ คือ ........
การที่รัฐใช้อานาจตัดสิ นใจที่จะกระทา หรื อไม่
กระทาสิ่ งหนึ่งสิ่ งใด ในรู ปของแนวทาง หรื อ
เงื่อนไข ซึ่งมีอิทธิพลต่อชีวติ ความเป็ นอยูข่ อง
พลเมือง เพื่อบรรลุเป้ าหมายที่พึงประสงค์
ในการอยูร่ ่ วมกันเป็ นรัฐ
8
นโยบำยสำธำรณะเป็ นแนวทำงของ
ภำครัฐที่กำหนดขึน้ โดยตรง
มีวตั ถุประสงค์ เพือ่ ปกป้ องสิ ทธิ
ของบุคคล และเพือ่ ส่ งเสริมควำม
เป็ นอยู่ทดี่ ดี ้ วยวิธีกำรแก้ ปัญหำ
The Center for Civic Education
ข้ อมูลจำก : Dr.Larry N.Gerston , San Jose State University
9
สรุปนโยบำยสำธำรณะ คืออะไร
• คือคำมั่นสั ญญำที่รัฐบำลให้ ไว้ กบั ประชำชนหรือตัวแทนของประชำชน
ว่ ำรัฐบำลจะทำอะไรหรือไม่ ทำอะไร
• ตัวอย่ ำงของนโยบำยสำธำรณะ เช่ น รัฐบำลสั ญญำว่ ำจะจัดทำโครงกำร
สุ ขภำพทัว่ หน้ ำ ๓๐ บำท รักษำทุกโรค โครงกำรกองทุนหมู่บ้ำน
โครงกำรพักหนีเ้ กษตรกร โครงกำรแปลงสิ นทรัพย์ เป็ นทุน โครงกำรเช็ค
ช่ วยชำติ ๒๐๐๐ บำท โครงกำรเบีย้ ยังชีพผู้สูงอำยุ ๕๐๐ บำท
• สำหรับประเทศประชำธิปไตย นโยบำยสำธำรณะคือสำระที่ประชำชน
และฝ่ ำยค้ ำนใช้ เป็ นบรรทัดฐำนในกำรตรวจสอบกำรทำงำนของรัฐบำล
รศ.ดร.นิยม รัฐอมฤต
10
รัฐจัดทำนโยบำยสำธำรณะเพือ่ อะไร
• สนองควำมต้ องกำรของประชำชน เช่ น สร้ ำงสวนสำธำรณะ
สร้ ำงโรงเรียน
• แก้ ปัญหำของประชำชน เช่ น แก้ ไขปัญหำอำกำศเป็ นพิษ
แก้ ไขปัญหำกำรแพร่ ระบำดของยำเสพติด
• ป้องกันปัญหำทีอ่ ำจเกิดแก่ ประชำชนในอนำคต เช่ น กำรจัดให้ มี
กองทหำรเพือ่ ป้ องกันประเทศ จัดให้ มีกำลังตำรวจเพือ่ ป้องกัน
กำรประทุษร้ ำย
รศ.ดร.นิยม รัฐอมฤต
11
องค์ ประกอบของนโยบำยสำธำรณะ
•
•
•
•
มีจุดประสงค์ ( Purposeful )
มีกำรตอบสนอง ( Responsive )
มีอำนำจ ( Authantative )
มีกำรผลักดันแกมบังคับ ( Coercive )
• อำจแก้ ไขปัญหำควำมขัดแย้ ง
• มีส่วนเกีย่ วข้ องจำกภำครัฐ
12
นโยบำยสำธำรณะมีอยู่ทุกระดับของรัฐบ้ ำง
• ส่ วนกลำง
• ส่ วนจังหวัด
• ท้ องถิน่ (อำเภอ ตำบล หมู่บ้ำน โรงเรียน
สภำโรงเรียน)
13
องค์ กรหรือหน่ วยงำนภำครัฐที่สำมำรถเสนอประเด็น
นโยบำยสำธำรณะ
• ฝ่ ำยบริหำร
• ฝ่ ำยกฎหมำย
• ฝ่ ำยยุตธิ รรม
• องค์ กรต่ ำง ๆ ที่นำนโยบำยสำธำรณะไปใช้
14
นโยบำยสำธำรณะมีที่มำจำกใคร
•
•
•
•
•
•
ข้ ำรำชกำร
ผู้นำกำรเมือง /พรรคกำรเมือง
กลุ่มผลประโยชน์
ผู้เชี่ยวชำญเฉพำะทำง
องค์ กรต่ ำงประเทศ
สื่ อ
• ประชำชน / สำธำรณชน
15
16
ส่ วนประกอบของนโยบำยสำธำรณะ
• ประเด็น ( Issues ) - ที่ปรำกฏในวำระสำธำรณะ
• ผู้เกีย่ วข้ อง ( Actors ) - ที่นำเสนอ อธิบำย และตอบประเด็น
เหล่ ำนี้
• ทรัพยำกร ( Resources ) - ที่เกีย่ วข้ องกับประเด็นเหล่ ำนี้
• องค์ กร ( Institution ) - ที่จะดำเนินกำรประเด็นเหล่ำนี้
• ภำครัฐทุกระดับ - ที่เกีย่ วข้ องกับประเด็นเหล่ ำนี้
17
ทำไมกำรออกนโยบำยสำธำรณะจึงยำก
และต้ องมีข้อโต้ แย้ ง (controversial)
• นโยบำยสำธำรณะ กระทบประชำชนทำง
 ด้ ำนกำรเงิน
 กำรดำรงชีวติ (Lives)
 คุณค่ ำของชีวติ (Values)
18
เรำใช้ ประโยชน์ อะไรได้ บ้ำงจำกนโยบำยสำธำรณะ
• ทำให้ ตระหนักว่ ำนโยบำยสำธำรณะเกีย่ วข้ องกับผลประโยชน์
ได้ เสี ยของประชำชน
• รู้ ว่ำกำรตัดสิ นใจทำงกำรเมืองได้ ถูกต้ องจะต้ องรู้ รำยละเอียด
รู้ ข้นั ตอนกระบวนกำร รู้ ผลกระทบของนโยบำย
• รู้ ว่ำกำรตัดสิ นใจทีถ่ ูกต้ องควรเป็ นอย่ ำงไรในนโยบำยที่เป็ น
ประเด็นถกเถียงกัน
19
“นโยบำยสำธำรณะอันพึงปรำรถนำ”
1. มีเป้ำหมำยชัดเจนใน
 ระยะใกล้ ระยะกลำง ระยะไกล
 กำหนดได้ หรือไม่
 กำหนดอย่ ำงไร
มนตรี เจนวิทย์การ
20
“นโยบำยสำธำรณะอันพึงปรำรถนำ”
2. นโยบำยสำธำรณะทีค่ วรจะมี
เกณฑ์ ในกำรวัด (benchmarks)
 เปรียบเทียบอย่ ำงไร
มนตรี เจนวิทย์การ
21
“นโยบำยสำธำรณะอันพึงปรำรถนำ”
3. หมำยควำมว่ ำยำวไกลเพียงใด มีระบบ
กำรปกครองอย่ ำงไร มีระบบเศรษฐกิจ
อย่ ำงไร มีสภำพสั งคม ชนชั้น
ควำมสั มพันธ์ ของคน เครือข่ ำยทำงสั งคม
เป็ นอย่ ำงไร ที่จะทำให้ สำมำรถดำเนิน
นโยบำยทีส่ อดคล้องกับรู ปแบบสั งคม
มนตรี เจนวิทย์การ
ภำยในอนำคต
22
“นโยบำยสำธำรณะอันพึงปรำรถนำ”
ควรจะมี มิติหลัก 3 ด้ ำน
1. ผู้มสี ่ วนร่ วมในกำรกำหนดนโยบำย เรียกว่ ำ ผู้แสดง(actors)
2. สถำบัน (institutions) ทีส่ ำมำรถกำหนดนโยบำย นำนโยบำย
ไปปฏิบัติ และ รับทรำบผลตอบกลับของ นโยบำย (feedback)
3.เครื่องมือนโยบำย (instruments) เช่ น เครื่องมือ ทำงภำษีกบั
กำรกำกับดูแล หรือกำรให้ กำรอุดหนุนกับกำรยกเว้ นกำรเก็บ
ค่ ำบริกำร เป็ นต้ น
มนตรี เจนวิทย์การ
23
นโยบำยสำธำรณะ
1.จำเป็ นต้ องมีเป้ ำหมำยทีก่ ำหนดไว้ ชัดเจน สำมำรถมอง
ย้ อนหลังตีควำมได้
- เป็ นนโยบำยทีม่ กี ำรแสดงออกของวัตถุประสงค์
ทั่ว ๆ ไป หรือสภำพของกิจกำรที่ พึงปรำรถนำ
(Policy as an expression of general purpose or desired of affairs)
- มีเป้ ำหมำยซ่ อนอยู่ในตัวอยู่แล้ ว (policy must contain
some element of purposiveness)
Hogwood & Gunn (1984)
24
นโยบำยสำธำรณะ
-
ส่ วนมำกมักจะเป็ นเสมือนโวหำร (rhetoric)
มำกกว่ ำควำมเป็ นจริง (reality) ของนโยบำย
-
เจตนำ (intent) ของผู้กำหนดนโยบำย
อำจจะ ไม่ สะท้ อนเสมอไปในเนือ้ หำ (content)
25
โครงกำรสร้ ำงสำนึกพลเมืองกับนโยบำย
สำธำรณะ
26
Input ปัจจัยนำเข้ ำ
•Legislative Process
กระบวนการนิติบญั ญัติ / กฎหมาย
-Political Parties พรรค
การเมือง
•Citizens ประชาชน / พลเมือง
-Individuals ปั จเจกบุคคล
- Interest Group กลุ่ม
ผลประโยชน์
•Media
การตัดสิ นใจโดย
Decision Making
•ฝ่ ายบริ หาร -Executive
•ฝ่ ายนิติบญั ญัติ -Legislative
•ฝ่ ายตุลาการ -Judicial
•องค์กรภาครัฐ –
Outcome ผลลัพธ์
•กฎหมาย -Laws
•กฎระเบียบ –Rules
•เกณฑ์กติกา -Regulation
Government Agencies
สื่ อ
การสนองกลับ
การนาไปใช้
Feedback
Implementation
การประเมิน
Evaluation
27