قوانین و مقررات حرفه ای در پرستاری

Download Report

Transcript قوانین و مقررات حرفه ای در پرستاری

‫قوانين ومقرارت حرفه اي‬
‫در پرستاري‬
‫تهيه و تنظيم ‪ :‬سيد صالح صادق زاده‬
‫بهمن ماه ‪1389‬‬
‫قوانين ومقرارت حرفه اي‬
‫در پرستاري‬
‫اصولی که برای پيشگيری از درگيريهای قانونی‬
‫بايد توسط پرستاران رعايت شود‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫رعایت استانداردهای خدمات پرستاری (حرفه ای)‬
‫ارتباطات و ارتباطات حرفه ای‬
‫رعایت اصول اخالق و اخالق حرفه ای‬
‫آموزش به بیمار(مددجو)‬
‫اصول ثبت و گزارش نویسی‬
‫استانداردهای خدمات پرستاری (حرفه ای)‬
‫تعريف‪ :‬استانداردهای پرستاری توافق هايی هستند که جهت سنجش‬
‫فعاليت ها به کار می روند و موجب تعيين انتظارات برای مراقبت‬
‫های پرستاری موثر و ايمن می شوند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اصول توسعه استاندارد های حرفه ای‪:‬‬
‫تمام پرستاران مسئول تصمیم گیریها و اعمال خود در حفظ کارایی‬
‫شغلی خویش هستند‪.‬‬
‫مددجویان کانون مرکزی خدمات حرفه ای پرستاران و مشارکت‬
‫کننده در فرآیند تصمیم گیری هستند‪.‬‬
‫هدف از کار حرفه ای دستیابی به بهترین برآیند ممکن (احتمالی)‬
‫برای مددجو است که با هیچ عامل خطرسازی مواجه نباشد‪.‬‬
‫پرستاران به طور مداوم دانش خود را به وسیله آموزش ‪ ،‬تجربه و‬
‫ارزشیابی نهایی ارتقاء می بخشند‪.‬‬
‫یک استاندارد ‪ ،‬عبارت قابل اطمینان معتبری است که اساس حرفه‬
‫ای و قانونی کار پرستاری را تشکیل میدهد‪.‬‬
‫استانداردها معیارهای عملی را برای پرستاران نشان میدهد‬
‫در نهایت استانداردها به درک بهتر و احترام به نقش های گوناگون‬
‫مکمل پرستاران کمک می کنند‪.‬‬
‫استانداردهای حرفه ای‬
Accountability ‫پاسخگویی‬
Continuing Competece ‫کسب صالحیت مداوم‬
Ethics ‫اخالق حرفه ای‬
Knowledge ‫دانش‬
Knowledge Application ‫کاربرد دانش‬
Leadership ‫رهبری‬
@ Relationships ‫ارتباطات و ارتباطات حرفه ای‬
Professional Relationships
.1
.2
.3
.4
.5
.6
.7
‫‪ ‬پاسخگویی‪ :‬پرستاران مسئول عملکردهای خود و پیامدهای‬
‫آنها هستند‪.‬‬
‫‪ ‬کسب صالحیت مداوم‪ :‬پرستار باید صالحیت خود را حفظ‬
‫کرده و به طور مداوم بهبود بخشد‪).‬با همکاری و مشارکت‬
‫در برنامه های تضمین کیفیت و استانداردسازی)‬
‫‪ ‬اخالق حرفه ای‪ :‬هر پرستار باید عقاید ‪ ،‬رفتار و باورهای‬
‫خود را بر اساس استانداردهای حرفه ای و اخالقی حفظ‬
‫کرده و ارتقاء بخشد‪.‬‬
‫‪ ‬دانش‪ :‬پرستار از طریق آموزش پایه ‪ ،‬آموزش مداوم و‬
‫دانش مرتبط با عملکرد حرفه ای خود را دارا میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬کاربرد دانش‪ :‬کیفیت عملکرد بالینی پرستار ‪ ،‬کاربرد دانش‬
‫و معلومات او را منعکس می کند‪.‬‬
‫‪ ‬رهبری‪ :‬رهبری نیاز به دانش از خود ( درک عقاید شخص‬
‫و ارزشها و آگاه بودن از چگونگی اثرات رفتارهای فردی‬
‫بر دیگران) ‪ ،‬احترام ‪ ،‬اطمینان ‪ ،‬صمیمیت ‪ ،‬دید مشترک و‬
‫یادگیری دارد‪ .‬رهبری تنها محدود به پرستاران در جايگاه‬
‫رسمی رهبری نميباشد‪.‬کليه پرستاران بدون در نظر گرفتن‬
‫موقعيت های کاری خود فرصت هايی برای رهبری دارند‪.‬‬
‫‪ ‬ارتباطات و ارتباطات حرفه ای‪ :‬ارتباطات شامل ارتباطات‬
‫درمانی بین پرستار و مددجو و ارتباطات حرفه ای با‬
‫همکاران و اعضاء تیم مراقبت و سایر گروههای درمانی‬
‫می باشد‪.‬‬
‫مسئولیت های پرستاران‬
‫‪ ‬آگاهی از مقررات و قوانین مربوط به حقوق فردی که در‬
‫چگونگی استخدام آنان موثر است‪.‬‬
‫‪ ‬آگاهی از قوانین استخدامی‪،‬شرح وظایف و اهداف سازمان‬
‫‪ ‬آگاهی از مواردی که بعنوان قصور در حرفه پرستاری‬
‫شناخته شده اند‪.‬‬
‫‪ ‬آگاهی از مواردی مثل شهادت دادن در مورد حوادث ‪،‬‬
‫وصیت و اطالع رسانی موارد مشکوک‪.‬‬
‫‪ ‬شناخت مسائل قانونی پرستاری‪.‬‬
‫‪ ‬آگاهی از مسائل مربوط به خودداری از مراقبت و درمان‪.‬‬
‫مسئولیت های پرستاران‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫آگاهی از استانداردهای مراقبتی پرستاری‪.‬‬
‫کنترل هزینه های درمان بیمار با صرفه جویی در وسایل و‬
‫امکانات‪.‬‬
‫آشنایی با ابزار و تجهیزات مورد نیاز ‪.‬‬
‫رعایت استاندارد مراقبت‪.‬‬
‫آشنایی با استاندارد محیط فیزیکی‪.‬‬
‫حضور مداوم بر بالین بیمار‪.‬‬
‫کنترل هزینه ها با صرفه جویی در وسائل و امکانات بیمارستان‪.‬‬
‫مدیریت و هماهنگی امور پرستاری‪.‬‬
‫ارتباطات حرفه ای‪.‬‬
‫حقوق بیمار‬
‫‪ ‬حقوق بیمار باید هنگام ارائه درمان یا خدمت‬
‫رعایت شود و مورد حمایت قرار گیرد‪.‬‬
‫‪ ‬بیماران باید در کلیه جنبه های درمانی‬
‫مراقبت مربوط به خود مشارکت کنند‪.‬‬
‫‪ ‬تمامی بیمارانی که برای مشارکت در طرح تحقیقاتی وپژوهشی‬
‫دعوت می شوند باید از منافع مورد انتظار ‪ ،‬خطرهای احتمالی‬
‫و ‪ . . .‬آگاه شوند‪.‬‬
‫‪ ‬خانواده بیمار نیز باید در اتخاذ تصمیمات مربوط به مراقبت درمانی‬
‫بیمار خود مشارکت کنند‪.‬‬
‫‪ ‬بیمارستان باید از ارائه هر گونه راهنمایی پیش از انجام مراقبت به‬
‫بیمار دریغ نورزد‪.‬‬
‫حقوق بیمار‬
‫‪ ‬بیمارستان باید مراقبت در پایان زندگی بیمار را مورد توجه‬
‫قرار دهد‪.‬‬
‫‪ ‬بیمارستان باید نسبت به رفع نیازمندیهای بیمار (محرمانه‬
‫بودن ‪ ،‬حریم بیمار ‪ ،‬ایمنی ‪ ،‬حل و فصل شکایات ‪ ،‬خدمات‬
‫مذهبی و سایر خدمات روحانی ‪،‬ارتباطات الزم و ‪)...‬توجه‬
‫کافی مبذول دارد‪.‬‬
‫‪ ‬هر نوع محدودیت در ارتباطات باید بطور کامل به بیمار و‬
‫خانواده او توضیح داده شود‪.‬‬
‫‪ ‬هر بیماری باید از چگونگی حقوق خود بعنوان بیمار کتبأ‬
‫آگاه شود‪.‬‬
‫حقوق پرستاران‬
‫‪-1‬‬
‫‪-2‬‬
‫‪-3‬‬
‫‪-4‬‬
‫انجام وظیفه مطابق با محدوده ای که‬
‫به طور قانونی به وی اجازه داده شده است‪.‬‬
‫محیط ایمن کاری که سازگار با مراقبت کافی از بیمار و مجهز به‬
‫نیازهای فیزیکی ‪ ،‬پرسنلی و تجهیزاتی مناسب است‪.‬‬
‫آشناسازی مناسب و آموزش داخل مجموعه مبتنی بر هدف در‬
‫مورد شیوه ها و رویه های درمانی در حیطه کاری‪.‬‬
‫مذاکره با کارفرما در مواردی مانند آموزش مداوم حر فه ای که‬
‫بطور مستقیم به مسئولیت حرفه ایش مربوط می شود‪.‬‬
‫حقوق پرستاران‬
‫‪ -5‬مشارکت کامل در تعیین خط مشی ها ‪،‬برنامه ریزی ها و تصمیم‬
‫گیری هائیکه به مراقبت و درمان بیماران مربوط می شود‪.‬‬
‫‪ -6‬حمایت و حفاظت بیماران و پرسنلی که مسئولیت آنها به پرستار‬
‫سپرده شده است‪.‬‬
‫‪ -7‬اعتراض بجا بشکلی که‪:‬‬
‫‪ ‬کارفرما بموقع و بطور کتبی از آن آگاه شده باشد‪.‬‬
‫‪ ‬مداخله ای در ایمنی بیمار نداشته باشد وسبب از هم‬
‫گسیختگی درمان و پرستاری بیمار نشود‪.‬‬
‫حقوق پرستاران‬
‫‪ -8‬رد انجام وظایفی که خارج از محدوده عملکرد‬
‫پرستار است (آموزش ناکافی ومهارت ناکافی)‪.‬‬
‫‪ -9‬حق عدم مشارکت در اقدامات غیر اخالقی وناشایست‪.‬‬
‫‪ -10‬حق داشتن راهنماهای مکتوب ‪،‬خط مشی ها و اقدامات‬
‫مربوط به اداره محیط کاری‪.‬‬
‫‪ -11‬رد انجام کاری که در شرح وظائف وی می باشد ‪،‬لیکن‬
‫بیمار مخالف انجام آن می باشد‪.‬‬
‫حقوق پرستاران‬
‫‪ -12‬آگاه شدن پرستار از تشخیص‬
‫بیمارانیکه مسئولیت آنها به وی سپرده شده‪.‬‬
‫‪ -13‬داشتن محیط کاری عاری از خطرات ‪،‬ارعاب و دخالت‪.‬‬
‫‪ -14‬حمایت پزشکی یا سیستم ارجاعی برای از عهده برآئی‬
‫مسئوالنه در موقعیتهای اورژانس‪.‬‬
‫موارد رايج غفلت ‪:‬‬
‫‪ ‬اشتباهات داروئی که منجر به صدمه بیمار می شود‪.‬‬
‫اشتباهات تزریق داخل وریدی که موجب انتشار یا فلبیت می شود‪.‬‬
‫‪ ‬سوختگی مددجو ناشی از تجهیزات ‪،‬استحمام یا ریختن مایعات یا غذای‬
‫داغ‪.‬‬
‫‪ ‬سقوط که منجر به آسیب مددجو می شود‪.‬‬
‫‪ ‬کوتاهی در استفاده از روشهای آسپتیک در هنگام لزوم‬
‫‪ ‬اشتباه در شمارش گازها‪،‬وسائل یا نیدل ها در هنگام جراحی‬
‫‪ ‬کوتاهی در ارائه گزارش یا تحویل گزارش ناقص به شیفت بعدی‬
‫‪ ‬کوتاهی در کنترل کامل وضعیت بیمار‬
‫‪ ‬کوتاهی در گزارش تغییرات مهم وضعیت مددجو به پزشک‬
‫‪‬‬
‫عدم اجرای دستورات مبهم توسط پرستار‬
‫(دستور اشتباه يا صدمه زننده به بيمار)‬
‫اخالق حرفه اي‬
‫‪ ‬رفتار اخالقي به رفتاري اطالق مي شود كه مطابق با‬
‫ارزش هاي واالي انساني است‪.‬‬
‫‪ ‬اخالق حرفه اي شاخه اي از علم اخالق است كه با توجه به‬
‫شرائط و فضاي هر حرفه خاص تعریف مي شود‪.‬‬
‫‪ ‬اصول اخالق حرفه اي بعنوان استاندارد هاي مورد توافق و‬
‫رفتار هاي مورد انتظار از افراد هر حرفه مي باشد‪.‬‬
‫‪Professional code of ethice ‬‬
‫‪Professional code of ethice‬‬
‫‪ ‬به بیمار ومددجو بعنوان یك فرد‬
‫احترام بگذارید‪.‬‬
‫‪ ‬قبل از ارائه درمان یا مراقبت ‪ ،‬رضایت نامه بگیرید‪.‬‬
‫‪ ‬اطالعات محرمانه را حفاظت كنید‪.‬‬
‫‪ ‬در تیم بهداشتي با دیگران همكاري كنید‪.‬‬
‫‪ ‬توانمندي ودانش حرفه اي خود را به روز نگه دارید‪.‬‬
‫‪ ‬قابل اعتماد باشید ‪(.‬پرستار نباید به شیوه اي عمل كند كه موجب بي اعتباري حرفه گردد)‬
‫‪ :Profession ‬حرفه‬
‫‪:Professional ‬حرفه اي (كسي كه حرفه اي به كاري مي پردازد)‪.‬‬
‫‪:Professionalism ‬حرفه گري یا حرفه اي بودن ( راه و رسم‬
‫(كاري كه انجام آن نیازمند یادگیري است)‬
‫و روش و منش دائمي و ویژگي هائي كه یك شاغل حرفه اي را از یك تازه كار یا غیر حرفه‬
‫اي قابل تشخیص مي نماید)‪.‬‬
‫‪ :Professionalism ‬بعبارتي بیانگر تعهداتي است كه‬
‫افراد یك حرفه در قبال مردم و جامعه اي كه در آن زندگي‬
‫مي كنند‪ ،‬دارند‪.‬‬
‫‪ Paternalistic‬پترناليسم‬
‫خیر خواهي براي بیمار و تصمیم گیري به جاي بیمار‬
‫(قیم مابانه ‪،‬پدر ساالنه)‬
‫‪ ‬اختیار تصمیم گیري پزشكان و تیم درماني براي درمان‬
‫بیمار‬
‫‪ ‬سود رساني پزشك (سزارین‪)...‬‬
‫‪ ‬اعتقاد بر اینكه بیمار از عملكرد پزشك منتفع میشود‪.‬‬
‫‪ ‬اختیار دادن بیمار به پزشك‬
‫رضايت آگاهانه‬
‫‪ ‬داوطلبانه ‪ ،‬آزادانه ‪ ،‬فرد واجد صالحیت (بیمار) بدنبال‬
‫دریافت اطالعات كافي بصورت مشاركتي در تصمیم گیري‬
‫درمان خود عمل مي نماید‪.‬‬
‫‪ ‬قوانین اخالق پزشكي بر اهمیت حفظ اتونومي بیمار تاكید‬
‫دارند‪.‬‬
‫‪ ‬آگاهي بخشیدن به بیمار‬
‫‪ ‬مسئول دادن اطالعات و گرفتن رضایت ‪ ،‬پزشك است‪.‬‬
‫براي معتبر بودن رضايت اخذ شده سه اصل‬
‫بايد مد نظر باشد‪.‬‬
‫‪.1‬‬
‫اطالعات كافي در اختیار بیمار گذاشته شود‪.‬‬
‫‪.2‬‬
‫بیمار صالحیت الزم را براي دادن رضایت داشته‬
‫باشد(قیم یا ولي براي اطفال )‬
‫‪.3‬‬
‫تصمیم بیمار داوطلبانه و اختیاري باشد‪.‬‬
‫باورهاي متداول براي بي توجهي به رضايت‬
‫آگاهانه ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫بیماران عمدتا متوجه اطالعات پزشكي نمي شوند‪.‬‬
‫معموال بیماران نمي خواهند در تصمیم گیري شركت‬
‫كنند‪.‬‬
‫بعضا بیماران تصمیم هائي مي گیرند كه به مصلحت آنها‬
‫نیست‪.‬‬
‫گرفتن رضایت آگاهانه عمال مشكل است‪.‬‬
‫استثنائات رضايت آگاهانه‬
‫‪ ‬موارد اورژانس (ماده ‪ 59‬قانون مجازات اسالمي)‬
‫‪ ‬بیماران بیهوش‬
‫‪ ‬عقب افتادگي ذهني و بیماران رواني‬
‫‪ ‬زندانیان‬
‫‪ ‬برخي شرائط خاص(قرنطینه مرزي‪ ،‬معاینه رانندگان‪،‬‬
‫معاینه بهداشتي كودكان در مدراس ‪)....‬‬
‫رازداري‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫مسئولیت مقدس در حرف پزشكي است‪.‬‬
‫مفاهیم اساسي پروفشنالیسم و سنگ بناي آموزش حرف پزشكي ‪،‬احترام به‬
‫محرمانگي و راز داري است‪.‬‬
‫رازداري یك التزام حرفه اي در سراسر دنیاست‪.‬‬
‫استثنائات رازداري‬
‫‪ ‬هشداردادن (قصد آسیب به دیگران)‬
‫‪ ‬دادن اطالعات بیمار با رضایت كتبي بیمار‬
‫‪ ‬سوءرفتار با كودك(پرسنل متعهدند بالفاصله نهادهاي مربوطه را مطلع سازند)‬
‫‪ ‬افشاء به منظور محافظت (رانندگي بیماران مصروع ‪،‬كودك آزاري و‪)...‬‬
‫حقيقت گوئي‬
‫‪ ‬دادن اطالعات صحیح به بیمار‬
‫‪ ‬از دروغ گفتن به بیمار پرهیز شود‬
‫‪ ‬در موارد خاص حقیقت با تاخیر بیان شود‪.‬‬
‫‪ ‬پس از انتشار قانون فرض بر اين است كه همه از آن آگاه‬
‫شده اند و قانون نيز قابل اجراء است‪.‬‬
‫‪ ‬جهل به قانون رفع مسئوليت نمي كند‪.‬‬
‫شايد الزم باشد دوباره به نحوه انجام‬
‫كارهايمان بينديشيم‬
‫انواع قصور پزشكي‬
‫‪ ‬بي احتياطي‬
‫طبیب جراح یا اعضاي تیم درمان با انجام اقداماتي كه نباید انجام شود به بیمار‬
‫آسیب برساند یا منجر به فوت او شوند(پاره شدن رحم حین كورتاژ)‪.‬‬
‫‪‬‬
‫بي مباالتي‬
‫پزشك یا اعضاي درماني از انجام امور مربوطه غفلت نموده و وظیفه خود را‬
‫انجام نداده(عدم حضور بربالین بیمار در موقع ضروري) ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫عدم مهارت‬
‫عدم دقت و بكارگیري مهارت در انجام كار(عدم بكارگیري تكنیك صحیح در‬
‫جراحي ارتوپدي)‬
‫‪‬‬
‫عدم رعايت نظامات دولتي‬
‫قوانین ومقرارت دولتي تدوین شده رعایت نشود(تجویز دارو هاي ممنوعه‬
‫و‪)...‬‬
‫شايعترين قصور در امور پزشكي‬
‫از نوع بي مباالتي است‬
‫تبصره ‪ 3‬ماده ‪ 295‬از قانون مجازات اسالمي‬
‫‪ ‬ماده ‪ 295‬قانون مجازات اسالمي‪:‬‬
‫هرگاه بر اثر ‪ 4‬عامل باال قتل یا ضرب یا جرح واقع شود‬
‫در حكم قتل شبه عمد خواهد بود‪.‬‬
‫قصاص‬
‫‪ ‬قتل عمد‬
‫‪ ‬قتل شبه عمد و یا خطاي محض‬
‫دیه ‪،‬حبس‬
‫جبران خسارتهاي مالي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫گرفتن رضایت و برائت براي امور درماني مي بایست براي كل‬
‫پرسنل درمان باشد‪.‬‬
‫منظور از برائت یعني اگر اتفاقي افتاد كه ناشي از خطاي من نبود‬
‫من بري هستم ‪.‬‬
‫گرفتن رضایت و برائت باید آگاهانه باشد‪.‬‬
‫تعریف جرم ‪:‬هر فعل یا ترك فعلي كه در قانون براي آن مجازات‬
‫تعیین شده باشد‬
‫مجازات جرم‬
‫حد (حدود)‬
‫قصاص‬
‫تعزیر‬
‫ارش‬
‫شرائط عدم قصور در امور پزشكي‬
‫‪ ‬اقدامات پزشك یا تیم درماني قانوني باشد‪.‬‬
‫‪ ‬قصد درمان داشته باشد (عدم سوءنیت)‪.‬‬
‫‪ ‬اقدامات اخالقي و مشروع باشد‪.‬‬
‫‪ ‬موازین علمي پزشكي در انجام اقدامات رعایت شده باشد‪.‬‬
‫‪ ‬اخذ رضایت از بیمار یا اولیاء یا سرپرستان وي‬
‫‪ ‬برائت نامه گرفته باشد‪.‬‬
‫مراجع رسیدگي به تخلفات انتظامي حرف پزشكي‬
‫‪.1‬‬
‫مراجع قضائي (محاكم دادگستري )‬
‫‪.2‬‬
‫مراجع انتظامي صنفي (نظام پزشكي)‬
‫‪Nursing Malpractice‬‬
‫‪ ‬خطاهاي مهارتي ‪ :‬آسیب به بیمار بهنگام تزریق دارو یا رگ‬
‫گیري‬
‫‪ ‬خطاهاي مربوط به دانش ‪ :‬عدم اطالع از دوز دارو و روش‬
‫تزریق داروها‬
‫‪ ‬خطاهاي قانوني ‪ :‬نقص در ‪Recording‬‬
‫‪Reporting‬‬
‫براي آنكه بتوان گفت فردي مرتكب قصور شده بايد‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫فرد وظیفه یا مسئولیتي در قبال بیمار داشته باشد‪.‬‬
‫باید در اجراي وظیفه یا مسئولیت فوق كوتاهي شده باشد‪.‬‬
‫در نتیجه كوتاهي نمودن در مسئولیت ‪ ،‬بیمار دچار آسیب‬
‫و ضرر شده باشد‪.‬‬
‫قصور پرستاري‬
‫‪ ‬انجام فعالیت خارج از حیطه كاري‬
‫‪ ‬عدم ثبت كارهاي انجام شده‬
‫‪ ‬استعمال اشتباه داروها‬
‫‪ ‬عدم گزارش دهي بي درنگ وضعیت بحراني بیمار به‬
‫پزشك مسئول‬
‫‪ ‬خطاهاي داروئي‬
‫‪ ‬بكارگیري افراد غیر حرفه اي براي انجام كارهاي‬
‫تخصصي‬
‫قصور پرستاري‬
‫‪ ‬عدم ثبت تماس ها با پزشك(ساعت ‪ ،‬تاریخ‪)..... ،‬‬
‫‪ ‬عدم اطمینان از صحت دستور پزشك‬
‫‪ ‬پذیرفتن مسئولیت هائي كه تبحر ندارد‬
‫‪ ‬امضاي موارد مشكوك‬
‫‪ ‬عدم گزارش دهي هر گونه دستور مشكوك‬
‫‪ ‬جدي نگرفتن شكایت بیمار از درد‬
‫‪ ‬عدم استفاده از محدودیت هاي فیزیكي‬
‫‪ ‬عدم گزارش وسائل معیوب‬
‫بیشترین خطاي پزشكي‬
‫در هنگام تعويض شيفت ها ايجاد ميگردد‪.‬‬
‫‪ ‬تسكين درد ‪ ،‬حق قانوني بيمار و يك الزام‬
‫اخالقي است‪.‬‬
‫اقدامات پرستاري در مواجه با درد بیمار‬
‫‪ ‬همدلي پرستار‬
‫‪ ‬در دسترس بودن پرستار‬
‫‪ ‬آگاهي یافتن از روند بهبودي و تسكین داروئي درد‬
‫‪ ‬در حالي كه مراقبت از بیمار از جمله تسكین درد پایه‬
‫اخالقي پرستاري را تشكیل مي دهد و این مسئله در اغلب‬
‫كدهاي اخالق پرستاري مشخص گردیده است‪.‬‬
‫‪ ‬چارچوب اخالق پرستاري در زمینه درد به مسئولیت خطیر‬
‫پرستار در تسكین درد و رنج بیمار اشاره دارد‪.‬‬
‫‪ ‬در سال ‪ ، 2002‬از‪ 98000‬كل مرگها ‪44000‬مورد مرگ‬
‫ناشي از خطاهاي پزشكي است‪.‬هشتمین عامل مرگ و میر در‬
‫امریكا ناشي از خطاهاي پزشكي است‪.‬‬
‫‪ ‬خطاهاي داروئي شایعترین خطاي بیمارستاني است‪.‬‬
‫‪ FDA ‬روزانه یكنفر در ایاالت متحده امریكا بر اثر خطاي داروئي‬
‫فوت میكند‪.‬‬
‫‪ ‬خطاهاي داروئي ‪ :‬تجویز ‪ ،‬اجرا ‪ ،‬مانیتورینگ‬
‫‪ ‬خطاها در فصل زمستان (شب طوالني تر از روز) و ساعات‬
‫آخرشیفتها وشیفتهاي متوالي بیشتر است‪.‬‬
‫)‪)Maladption Night work syndrom‬‬
‫‪ ‬شایعترین خطاي داروئي عامل انساني است بعد تشابه داروئي‪.‬‬
‫مزایاي گزارش خطا‬
‫‪ ‬پیشگیري از بروز مجدد خطا‬
‫‪ ‬كاهش عوارض خطاي پیش آمده‬
‫‪ ‬آرامش رواني فرد خاطي‬
‫‪ ‬كمك به مدیریت خطاها‬
‫‪ ‬افزایش اعتماد بیمار به كادر درمان‬
‫‪ ‬افزایش رضایت بیماران‬
‫‪ ‬افزایش كیفیت مراقبتي درماني‬
‫‪ ‬كاهش هزینه‬
‫اقدامات صحیح براي پیشگیري از خطا‬
‫‪ ‬ثبت و مستند سازي كلیه اقدامات انجام شده ‪ ،‬گزارش دهي‬
‫به موقع و صحیح‬
‫‪ ‬بیمه مسئولیت مدني براي تمام افراد تیم درماني‬
‫‪ ‬آگاهي از قوانین و مقررات موجود و رعایت آن در تمام‬
‫موارد(صدور گواهي فوت قبل از ‪ 24‬ساعت)‬
‫‪ ‬ارائه خدمات استاندارد و ایمن‬
‫‪ ‬به روز بودن دانش و قبول كارها در حد وظائف با رعایت‬
‫نكات الزم‬
‫سه اصل مهم‬
‫‪ ‬كار در محدوده شرح وظائف‬
‫‪ ‬رعایت استاندارد در انجام كار‬
‫‪ ‬حداكثر كوشش در انجام وظائف‬
‫امام صادق(ع) مي فرماید‪:‬‬
‫مومن واقعيت را مي گويد ولو اينكه به ضررش باشد‪.‬‬
‫انواع تخلفات انتظامي حرف پزشكي‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫اعمال تبعیض بر اساس ملیت نژاد مذهب موقعیت اجتماعي‬
‫سیاسي اقتصادي میان بیماران‬
‫عدم رعایت موازین علمي شرعي و قانوني نظامات دولتي صنفي و‬
‫حرفه اي‬
‫سهل انگاري در انجام وظائف قانوني‬
‫افشاي اسرار بیمار بصورت غیر قانوني‬
‫پذیرش بیمار بیش از حد معمول‬
‫انجام امور خالف شوؤن پزشكي‬
‫تحمیل مخارج غیر ضروري به بیماران‬
‫تشریح غیر قانوني وخامت بیماري یا وخیم جلوه دادن بیماري و‬
‫ایجاد رعب و هراس در بیمار‬
‫انواع تخلفات انتظامي حرف پزشكي‬
‫‪ ‬عدم رعایت تعرفه هاي مصوب مراجع قانوني در خصوص خدمات پزشكي و‬
‫پیراپزشكي‬
‫‪ ‬عدم همكاري با مراجع قانوني در مواقع بروز بحران و سوانح طبیعي‬
‫‪ ‬جذب هدایت بیمار از موسسات بهداشتي درماني دولتي به بخش خصوصي یا‬
‫بالعكس‬
‫‪ ‬انجام هر گونه تبلیغات گمراه كننده در جذب بیمار‬
‫‪ ‬عدم كمك به مصدومین و مجروحین در مواقع اورژانس‬
‫‪ ‬عدم حضور مسئول فني در ساعاتي كه باید حضور داشته باشد‬
‫‪ ‬بكارگیري و استفاده از افراد صالحیت در امور پزشكي و حرف وابسته‬
‫‪ ‬عدم رعایت آئین نامه ها و مصوبات وزارت بهداشت درمان آموزش پزشكي‬
‫و‪...‬‬
‫علل انجام خطاهاي پرستاري‬
‫‪ ‬ساعات كار نامناسب‬
‫‪ ‬ساعات كار طوالني و مسئولیت بیش از حد پرستار‬
‫‪ ‬تجربه كاري كم‬
‫‪ ‬عدم بكارگیري نیروي انساني كافي در روزهاي تعطیل و‬
‫شیفت شب‬
‫‪ ‬اتخاذ تصمیماتي بدون دانش كافي‬
‫‪ ‬افزایش انتظارات بیماران از پرستاران‬
‫‪ ‬سیستم مراقبتي بیش از حد متكي به پرستاران‬
‫دالئل بروز خطا مرتبط به نیروي انساني‬
‫‪ ‬شاغالن حرف پرستاري بدلیل ساعات كار طوالني و‬
‫خستگي زیاد و كاهش بهروري نیروي انساني و افزایش‬
‫بروز خطا‬
‫‪ ‬در تمام جوامع ‪ 35-40‬ساعت در هفته كار میكنند‪.‬‬
‫‪ ICN ‬پیشنهاد ‪35‬ساعت كار در هفته را پیشنهاد میكند‪.‬‬
‫‪ ‬روز تعطیل ‪ 5/1‬برابر‬
‫‪ ‬شیفت شب دو برابر‬
‫‪ 2 ‬روز مرخصي در هفته‬
‫‪ ‬اضافه كار اجباري ندارد‬
‫ارتباطات حرفه ای‬
‫‪ ‬ارتباط یک فرآیند آموختنی در طول زندگی پرستار است‪.‬‬
‫‪ ‬پرستار با مددجویان ‪ ،‬خانواده ها و همکاران تحت شرایط‬
‫استرس زا ارتباط دارد‪.‬‬
‫وجود ارتباط بین پرستارو مددجو بدالیل زیر‬
‫ضروری است ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫ارتباط وسیله ای برای رسیدن به اهداف درمانی است‪.‬‬
‫‪.2‬‬
‫این ارتباط بدان معناست که یک فرد میتواند روی رفتار‬
‫دیگری تأثیر بگذارد ‪ ،‬که این مسئله باعث به ثمر رسیدن‬
‫مداخالت پرستاری می گردد‪.‬‬
‫توسعه مهارتهای برقراری ارتباط ‪:‬‬
‫‪ ‬تفکر انتقادی‬
‫‪ ‬حس کنجکاوی‬
‫‪ ‬پشتکار و خالقیت‬
‫‪ ‬اعتماد به نفس‬
‫‪ ‬برخورد حاکی از استقالل‬
‫‪ ‬رفتار توأم با انصاف‬
‫‪ ‬تواضع‬
‫‪ ‬کاربرد استانداردهای صحیح حرفه ای‬
‫ارتباط غیر کالمی‬
‫‪ ‬ارتباط غیر کالمی دربر گیرنده حواس پنجگانه و هر چیزی‬
‫است که در آن از کلمات گفته شده یا شنیده شده استفاده‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ ‬تخمین زده میشود که ‪ 7‬درصد از معانی به وسیله کلمات‪،‬‬
‫‪ 38‬درصد توسط حرکات گفتاری و ‪ 55‬درصد با حرکات‬
‫بدن انتقال می یابد‪.‬‬
‫وضعیت چالش زا در برقراری ارتباط‪:‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫سکوت و گوشه گیری فردی( هیچ حس ونیازی بیان نمیکند)‬
‫غم و اندوه و افسردگی فردی که کندی روانی‪-‬حرکتی دارد‪.‬‬
‫عصبانیت و خشم فردی ( به توضیحات شما گوش نمیدهد )‬
‫ناراحتی و عدم همکاری فردی (در خواست انجام کار )‬
‫پر حرفی و می خواهد همیشه یک نفر در کنار او باشد‪.‬‬
‫اختالل حسی فردی (ضعف در دیدن و شنیدن )‪.‬‬
‫اختالل کالمی فردی‪.‬‬
‫مبتال به ناتوانی ذهنی‪.‬‬
‫سوگواری و گریه کردن‬
‫کما‬
‫گوش کردن فعال‬
‫گوش دادن فعال بدین معناست که به آنچه مددجو می گوید‬
‫( کالمی و غیر کالمی ) توجه کامل داشته باشیم‪.‬‬
‫‪ ‬مهارتهای غیر کالمی بسیاری برای تقویت گوش کردن‬
‫فعال وجود دارد ( ‪: ( SOLER‬‬
‫‪( Sit ‬رو در روی مددجو )‬
‫‪( Observe and open posture ‬وضعیت باز )‬
‫‪( Lean ‬متمایل به سمت مددجو )‬
‫‪( Establish ‬حفظ ارتباط چشمی )‬
‫‪( Relax ‬احساس آرامش و راحتی )‬
‫مسئولیتها و اصول آموزش به بیمار و خانواده ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫بیمارستان باید برنامه ای برای این منظور داشته باشد و فعالیتهای‬
‫آموزش به بیمار را هماهنگ کند‪.‬‬
‫فرآیند آموزش به بیمار باید با توجه به اصول و توسط افراد حرفه‬
‫ای اجرا شود‪.‬‬
‫مسئولیتها و اصول آموزش به بیمار و خانواده ‪:‬‬
‫‪ .3‬بیمار باید با توجه به نیازهای آموزشی ‪ ،‬توانائی ها ‪ ،‬اولویت‬
‫های آموزشی و آمادگی برای یادگیری ‪ ،‬آموزش را دریافت کند‪.‬‬
‫‪ ‬چگونگی استفاده مؤثر و روشهای درمانی‬
‫‪ ‬مداخالت تغذیه ای ‪ ،‬رژیم متعادل و بهداشت دهان‪.‬‬
‫‪ ‬چگونگی استفاده مؤثر و ایمن از تجهیزات پزشکی‪.‬‬
‫‪ ‬آموزش در مورد درد و کنترل آن‪.‬‬
‫‪ ‬تکنیکهای توانمند سازی و بازتوانی‪.‬‬
‫‪ ‬منابع موجود خدمات درمانی و مراقبتی‪.‬‬
‫‪ ‬آموزش قبل از ترخیص (بیمار خود را مسئول پیگیری درمان‬
‫بداند )‬
‫‪ ‬بیمارستانها در مواقع مناسب ‪ ،‬برنامه های آکادمیک برای‬
‫کودکان و نوجوانان مهیا کنند‪.‬‬
‫ثبت و گزارش نویسی‬
‫‪ ‬انتقال اطالعات مربوط به بیمار از طریق گزارشهای‬
‫شفاهی ‪ ،‬ثبت کتبی یا انتقال الکترونیکی صورت میگیرد‪.‬‬
‫چهار مشکل اساسی در سهل انگاری پرستار‬
‫بدنبال عدم ثبت درست وقایع بوجود می آید‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫عدم ثبت زمان دقیقی که یک حادثه اتفاق افتاده است‪.‬‬
‫کوتاهی در ثبت دستورات شفاهی یا به امضاء رساندن‬
‫دستورات شفاهی‪.‬‬
‫ثبت فعالیتها بصورت از پیش تعیین شده برای صرفه جویی‬
‫در وقت‪.‬‬
‫ثبت اطالعات نادرست‪.‬‬
‫خط مشی های قانونی برای ثبت گزارش دهی‬
‫رهنمودها‬
‫عملکرد صحیح‬
‫مطالب را پاک نکنید ‪ ،‬از الک غلط روی کلمه غلط یک خط بکشید و‬
‫گیر یا تراشیدن اشتباهات خودداری کلمه ‪ error‬را باالیش بنویسید‪ .‬اسم‬
‫خود را نوشته امضأ کنید‪.‬‬
‫کنید‪.‬‬
‫قضاوتها و را ذکر نکنید‪.‬‬
‫توصیفات عینی از رفتار بیمار یا‬
‫بیانات وی باید ثبت شود‪.‬‬
‫خط مشی های قانونی برای ثبت گزارش دهی ‪2‬‬
‫رهنمودها‬
‫عملکرد صحیح‬
‫همه خطاها را بطور کامل اصالح از عجله برای کامل کردن گزارش‬
‫کنید‪ ( .‬وجود خطا ممکن است به اجتناب کنید‪.‬مطمئن شوید اطالعات‬
‫بروز اشتباه در درمان منجر شود) دقیق است‪.‬‬
‫همه حقایق را گزارش کنید‪.‬‬
‫( گزارش باید دقیق و مسئوالنه‬
‫باشد‪) .‬‬
‫تمام مطالب حقیقی را ثبت کنید و‬
‫از گزارش حدس و گمان خود‬
‫اجتناب کنید‪.‬‬
‫خط مشی های قانونی برای ثبت گزارش دهی ‪3‬‬
‫رهنمودها‬
‫عملکرد صحیح‬
‫در گزارش پرستاری جای خالی‬
‫نگذارید‪.‬‬
‫گزارش را خط به خط نوشته و‬
‫اگر فضایی باقی ماند ‪ ،‬یک خط‬
‫افقی ذر آنجا بکشید نام خود را‬
‫نوشته امضأ کنید‪.‬‬
‫همه مطالب را با خودکار مشکی‬
‫و خوانا بنویسید‪.‬‬
‫به هیچ وجه از مداد ‪ ،‬پاک کن و‬
‫الک غلط گیر استفاده نکنید‪.‬‬
‫خط مشی های قانونی برای ثبت گزارش دهی ‪4‬‬
‫رهنمودها‬
‫در صورتی که دستور داده شده‬
‫سئوال بر انگیز است تمام‬
‫توضیحات دریافت شده را ثبت‬
‫کنید‪.‬‬
‫عملکرد صحیح‬
‫بنویسید« برای روشن شدن دستور‬
‫با پزشک تماس گرفته شد »‬
‫فقط کارهایی را که خود انجام داده منبع اطالع گزارش و نحوه‬
‫اید ثبت کنید‪( .‬برای اطالعاتی که گزارش (مثأل تلفنی ) را ثبت کنید‪.‬‬
‫ثبت میکنید مسئول هستید‪) .‬‬
‫خط مشی های قانونی برای ثبت گزارش دهی ‪5‬‬
‫رهنمودها‬
‫عملکرد صحیح‬
‫از کلمات عمومی (وضعیت بیمار وضعیت بیمار را بطور کامل و‬
‫تغییر نکرده – بیمار روز خوبی واضح شرح دهید‪.‬‬
‫داشته است )استفاده نکنید‪.‬‬
‫در پایان گزارش ‪ ،‬زمان (تاریخ‬
‫و ساعت ) و عنوان خود را وارد‬
‫کرده امضأ کنید‪.‬‬
‫مطالب مهم را به تدریج در‬
‫گزارش ثبت کرده و به پایان شیفت‬
‫موکول نکنید‪.‬‬
‫خط مشی های قانونی برای ثبت گزارش دهی ‪6‬‬
‫رهنمودها‬
‫برای ثبت کامپیوتری یک رمز‬
‫ورود ( مطمئن ) مخصوص به‬
‫خود داشته باشید‪.‬‬
‫عملکرد صحیح‬
‫صفحه مربوط به خود را هنگامی‬
‫که حضور ندارید باز نگذارید‪.‬‬
‫گزارش با کیفیت دارای ‪ 5‬ویژگی مهم میباشد ‪:‬‬
‫‪.1‬‬
‫‪.2‬‬
‫‪.3‬‬
‫‪.4‬‬
‫‪.5‬‬
‫حقیقی بودن‪.‬‬
‫دقت و صحت‪.‬‬
‫کامل بودن‪.‬‬
‫داشتن زمان مناسب‪.‬‬
‫سازماندهی شده‪.‬‬
‫خط مشی های اخذ دستورات تلفنی و شفاهی‪:‬‬
‫‪ ‬پرسیدن درست و واضح نام بیمار ‪ ،‬شماره اتاق و تشخیص‬
‫‪ ‬تکرار مجدد تمامی دستورات پزشک‪.‬‬
‫‪ ‬استفاده از سئواالت شفاف‪.‬‬
‫‪ ‬ثبت دستورات تلفنی (‪ ) TO‬یا دستورات شفاهی (‪ )VO‬باید‬
‫حاوی تاریخ و ساعت ‪ ،‬نام بیمار ‪ ،‬دستور کامل ‪ ،‬امضأ و‬
‫نام پزشک و پرستار باشد‪.‬‬
‫‪ ‬بر اساس سیاست مرکز مرور این دستورات باید توسط دو‬
‫پرستار انجام شده و امضأ گردد‪.‬‬
‫‪ ‬پزشک باید بطور معمول تا ‪ 24‬ساعت این دستورات را‬
‫امضأ نماید‬
‫آیا میتوان مانع ترخیص بیمار شد؟‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫شیرخوار ‪ 10‬ماهه ای به ‪ Head Trauma‬دربخش ‪ PICU‬یک مرکز درمانی بستری می‬
‫باشد و انتوبه است و وابستگی کامل به دستگاه رسپیراتور دارد پدر بیمار تقاضای ترخیص‬
‫بیمار را از مرکز درمانی دارد و علیرغم تمامی توصیه های کادر درمانی ‪،‬حاضر به پذیرش‬
‫ادامه حضور فرزندش در بیمارستان نیست و مکرراً درخواست خود را تکرار می نماید مشکل‬
‫اصلی این است که ترخیص چنین بیماری مساوی با مرگ وی می باشد‪ .‬آیا کادر درمانی اجازه‬
‫دارند مانع خروج چنین بیماری گردند؟‬
‫به طور کلی می توان این مشکل را چنین جمع بندی نمود که اگر بیمار قابل ترخیص باشد به‬
‫گونه ای که حیات وی با ترخیص تحدید نگردد می توان با رضایت خود وی یا بستگانی که‬
‫شرعا ً و قانونا ً ووالیت و قیومیت وی را بر عهده دارند‪،‬اقدام به این امر نمود اما اگر ترخیص‬
‫بیمار باعث ایجاد عوارض جدی برای وی گردد و یا باعث مرگ وی شود‪ ،‬کادر درمانی این‬
‫حق را دارند در برابر درخواست ترخیص بیمار مقاومت نماید و در صورتی که بیمار یا‬
‫همراهان وی قانع نشدند و بر درخواست خود اصرار ورزیدند الزم است مسئولین مرکز‬
‫درمانی‪ ،‬مراجع قانونی (کالنتری) را در جریان امر قرار دهد تا از آن طریق اقدامات قانونی‬
‫الزم صورت گیرد از جمله این موارد می توان به تمامی اورژانسهای پزشکی اشاره نمود‪.‬‬
‫در آخر باید به این نکته مهم اشاره کرد که" بيمارستان زندان نيست" و نمی توان بدون دلیل‬
‫موجه مانع ترخیص بیمار شد مگر اینکه ترخیص وی باعث فوت وی یا ایجاد عوارض جدی‬
‫برای وی گردد همینطور اگر ترخیص بیمار با خطر آسیب رساندن بیمار به اطرافیان وی‬
‫همراه باشد نیز کادر درمانی می توانند در برابر ترخیص وی مقاومت نمایند مانند یک بیمار‬
‫روانی که در مرحله حاد بیماری خود می باشد و با نظر روانپزشک امکان دارد که به خود یا‬
‫دیگران آسیب برساند‪.‬‬
‫آیا میتوان مانع انتقال بیمار شد؟‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بیماری دربخش مراقبتهای ویژه ‪ ICU‬یک بیمارستان خصوصی چند روزی است که بستری‬
‫می باشد به دلیل هزینه زیاد این بیمارستان خانواده وی ‪ ،‬دیگر توانایی مالی پرداخت این هزینه‬
‫ها را ندارند و تقاضای ترخیص بیمار با رضایت شخصی جهت انتقال وی به یک مرکز‬
‫درمانی دولتی را دارند با توجه به وابستگی بیمار به رسپیراتور و احتمال زیاد ایجاد عوارض‬
‫و حتی فوت وی در زمان انتقال‪ ،‬وظیفه کادر درمانی چیست؟ و آیا این مرکز درمانی می تواند‬
‫مانع ترخیص بیمار گردد ؟ و اگر بیمار ترخیص گردد و دچار عارضه شود آیا مرکز درمانی‬
‫مسئول شناخته می شود یا خیر؟‬
‫مسلما ً این حق بیمار و همراهان وی می باشد که محل و فرد یا افراد ارائه دهنده خدمات‬
‫پزشکی را خود انتخاب نمایند اما این حق بیمار به معنی در خطر قرار دادن وی نیست در‬
‫چنین مواردی مسئولین بیمارستان باید از رزرو تخت ‪ICU‬در مرکز درمانی دیگر اطمینان‬
‫حاصل نموده و نیز الزم است که آمبوالنس واجد امکانات ‪ ICU‬جهت انتقال بیمار فراهم گردد‬
‫در این حالت ترخیص بیمار به منظور انتقال وی به یک مرکز درمانی دیگر بالمانع است اما‬
‫اگر شرایط یاد شده فراهم نباشد و بیمار بدون هماهنگی قبلی با مرکز درمانی دیگر ویا با‬
‫آمبوالنس فاقد امکانات الزم جابجا شود مسلما ً مرکز درمانی اول در بروز هرگونه عارضه ای‬
‫در بیمار مذکوردر زمان انتقال‪ ،‬مقصر خواهد بود‪.‬‬
‫بسیار دیده شده که همراهان بیمار جهت انتقال بیمار بدحال خود از یک بیمارستان یا درمانگاه‬
‫به مرکز درمانی دولتی بدون هماهنگی اقدام نموده اند و وی را به اورژانس مرکز درمانی‬
‫دولتی آورده اند و آن مرکز به دلیل نداشتن امکانات کافی از پذیرش چنین بیماری معذور‬
‫بوده و در نهایت بیمار در اورژانس آن مرکز درمانی فوت نموده است دادگاه مسئولین مرکز‬
‫درمانی اول را علی رغم اخذ رضایت و برائت در ترخیص بیمار در فوت وی مقصر شناخته‬
‫است ‪.‬‬
‫انتقال بیمار از مرکز درمانی به مرکز دیگر‬
‫‪‬‬
‫ازدیگر مشکالتی که مکرراً در امر ترخیص بیمار از مراکز درمانی‪ ،‬برای همکاران پیش می آید‪ ،‬این است که اگر‬
‫بیماری به درمانگاه مراجعه نماید و بستری شدن وی در یک مرکز درمانی مجهز ضرورت داشته باشد ‪ ،‬وظیفه کادر‬
‫درمانی چیست؟ ومسئولیت کادر درمانی در مورد این بیمار تا چه حد می باشد؟ و اگر به دلیل عدم بستری شدن بیمار ‪،‬‬
‫برای وی عارضه ای ایجاد گردد آیا کادر درمانی مقصر است یا خیر؟‬
‫این سوال را باید در دو قسمت پاسخ داد‬
‫‪‬‬
‫‪ .1‬اگر وضعیت بیمار اورژانس نباشد و خطرقریب الوقوع جان وی را تهدید نکند پزشک درمانگاه می تواند ضمن‬
‫مکتوب نمودن شرایط بیمار در پرونده وی (اگر پرونده ای در درمانگاه تهیه شده باشد) ونیز با نوشتن معرفی نامه‬
‫جهت بیمار و تشریح وضعیت وی‪ ،‬اقدام به ترخیص بیمار به منظور مراجعه به مرکز درمانی مجهزتر نماید مثالً‬
‫بیماری که به دلیل تروما دچار شکستگی استخوانهای ساعد شده است و در حال حاضر اختالل عصبی و عروقی در‬
‫اندام مذکور ندارد و پزشک این اندام را توسط آتل فیکس نموده و اطالعات الزم را به بیمار و همراهان وی داده است‬
‫و وی را به همراه معرفی نامه به مرکز درمانی مجهز ارجاع می نماید‬
‫‪‬‬
‫‪ .2‬اگر وضعیت بیمار اورژانس باشد و خطرقریب الوقوع جان وی را تهدید نماید مانند بیماری که ‪ MI‬کرده است یا‬
‫شیرخواری که به دلیل تب باال دچار تشنجهای مکرر شده است پزشک درمانگاه نمی تواند مانند وضعیت باال بیمار را‬
‫ترخیص نماید در این موارد پزشک درمانگاه موظف است ضمن ارائه خدمات اولیه و ‪ Stable‬نمودن وضعیت بیمار‪،‬‬
‫قبل از ارجاع وی به مرکز درمانی مجهزتری که از آنجا پذیرش گرفته شده است از وجود امکانات پزشکی الزم جهت‬
‫انتقال وی اطمینان حاصل نماید (آمبوالنس واجد وسایل الزم) و اگر این امکان وجود نداشته و انتقال فوری بیمار‬
‫ضرورت داشته باشد باید خود پزشک یا یکی از کادر درمانی واجد تبحر الزم به همراه امکانات متناسب با وضعیت‬
‫بیمار‪ ،‬وی را به مرکز درمانی مجهز منتقل نماید‪ .‬به عبارت ديگر چنين بيماری را نبايد رها نمود‬
‫‪‬‬
‫این تراژدی که بیمار بد حالی بدون امکانات درمانی الزم از یک درمانگاه یا بیمارستان به مرکز دیگری انتقال یافته‬
‫است و در حین جابجایی دچار عوارض شده ‪،‬مکرراً در مراجع قانونی مورد بررسی قرار گرفته است و در بسیاری‬
‫ازاین موارد پزشک معالج به دلیل عدم فراهم نمودن امکانات الزم جهت ارجاع بیماربدحال به مرکز درمانی مجهزتر‬
‫و نیز ندادن اطالعات الزم به بیمار و همراهان وی و همچنین عدم همراهی با وی و رها نمودن بیمار‪ ،‬محکوم شده‬
‫است‬
‫‪‬‬
‫درسی از یک پرونده (شیفتهای طوالنی)‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫همه میدانیم که تعداد قابل توجهی از کادر درمانی خدمات خود را به صورت شیفتی ارائه می دهند برای‬
‫مثال عده ای در شیفت صبح ‪ ،‬تعدادی در شیفت عصر و همچنین بسیاری از همکاران خصوصا ً کادر‬
‫پرستاری در شیفتهای شب کار می کنند‪ .‬از طرف دیگر در موارد زیادی به دلیل کمبود نیروی‬
‫انسانی ویا درخواست مرخصی همکاران‪ ،‬کادر پرستاری شیفتهای طوالنی صبح و عصر و یا عصر و‬
‫شب و یا شب و صبح را به اجبار می پذیرند در چنین مواردی مسلما ً کارآیی چنین افرادی خصوصا ً در‬
‫ساعات آخر شیفت بسیار پایین خواهد آمد‪ .‬چنین حالتی ممکن است به درخواست کادربا هدف داشتن‬
‫‪Off‬های طوالنی تر نیز پیش بیاید مسلما ً در چنین شیفتهای طوالنی و پرکاری‪ ،‬فرد از نظر جسمی و‬
‫روحی بسیار فرسوده و خسته خواهد شد و اگر از عوارض خاصی که برای خود فرد پیش می آید بگذریم‬
‫ممکن است به دلیل خستگی زیاد‪ ،‬اشتباهات کادر درمانی باعث ایجاد آسیب به بیماران گردد که گاه باعث‬
‫خسارات جبران ناپذیری می شود به مثال زیر توجه نمایید‪:‬‬
‫یکی از همکاران پرستار‪ ،‬در یک شیفت ‪( long‬صبح و عصر) در مرکز درمانی مشغول به کار است‬
‫همکار شیفت بعدی به دلیلی نمی تواند‬
‫ت خود‪ ،‬سوپروایزر به وی اطالع می دهد که‬
‫در ساعات آخر شیف ِ‬
‫ِ‬
‫در شیف شب حاضر گردد و پرستار مذکور علی رغم تمایل خود مجبور به ادامه حضور خود در سر کار‬
‫برای ‪ 12‬ساعت دیگر در شیفت شب می گردد در ساعات ابتدایی بامداد پرستار به دستور پزشک قرار‬
‫است که یک ویال بی کربنات به صورت ‪ IV‬به بیماری که اختالل اسید و باز دارد تزریق نماید پرستار‬
‫به دلیل خستگی زیاد دچار اشتباه بزرگی شده و به جای ویال بی کربنات ‪ ،‬یک ویال پتاسیم به بیمار‬
‫تزریق می کند و ‪.........‬‬
‫حال سوال این است که آیا در چنین حالتی تنها پرستار مقصر است و یا فرد یا افراد دیگری نیز باید به‬
‫دلیل عدم برنامه ریزی صحیح در شیفتهای پرستاری مورد مؤاخذه و بازخواست قرار گیرند؟‬
‫صد البته مقصر اصلی شخص پرستار است چه این شیفت اضافی را با تمایل و درخواست خود پذیرفته‬
‫باشد و چه به اجباروعلی رغم خواست خود؛اما مسلما ً سوپروایزر‪ ،‬و فردی که برنامه ریز شیفتها می‬
‫باشد و نیز مسئول فنی مرکز درمانی نیز باید به مراجع قانونی و انتظامی پاسخگو باشند‪.‬‬
‫یادمان باشد که ما کادر درمانی نباید بیش از توان خود کار کنیم چراکه اگر در اثر خستگی ‪ ،‬عوارضی‬
‫برای بیمارایجاد گردد ‪ ،‬قانون جدی و قاطع با ما برخورد خواهد نمود‬
‫کدام مورد منطقی تر است؟‬
‫‪‬‬
‫کودک ‪ 10‬ساله ای به علت سوختگی ‪ %75‬با شدت‪2‬و‪ 3‬در یک بیمارستان دولتی بستری شده است‪ .‬همه می دانیم‬
‫چنین وسعت و شدت سوختگی در بهترین مراکز درمان سوختگی جهان نیز با مورتالیته باالیی همراه است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫کودک در طی مدت بستری در بیمارستان و علی رغم رعایت کلیه موازین بهداشتی جهت پیشگیری از عفونت و‬
‫همینطور تجویز صحیح و منطقی آنتی بیوتیکهای الزم دچار عفونت جراحات سوختگی می گردد‪ .‬پدر بیمار چنین‬
‫احساس می کند که چون توانایی پرداخت هزینه های درمان کودک خود را ندارد به فرزندش رسیدگی مناسبی نمی‬
‫شود؟! و مکرراً درخواست ویزیت بیمارش توسط پزشک و انتقال کودکش به ‪ ICU‬را دارد‬
‫حالت اول‪ :‬دستیار کشیک با تأخیر بر بالین بیمار حاضر شده و اقدامالت الزم را انجام می دهد و ملزومات ‪ ICU‬را‬
‫در بخش بر بالین بیمار فراهم مینماید ولی کسی پاسخگو به سواالت و نگرانیهای پدر کودک نیست‪ .‬کادر درمانی در‬
‫پدر کودک و توجه به سخنان او نیست‪.‬‬
‫کمال دقت وظایف خود را انجام می دهند اما هیچکس حاضر به شنیدن در ِد ِ‬
‫دل ِ‬
‫حالت دوم‪ :‬دستیار کشیک در اسرع وقت بر بالین بیمار حاضر می گردد و در کمال حوصله به درد دل پدر کودک‬
‫پدر بیمار‪ ،‬تمام تالش خود را جهت خالی کردن‬
‫گوش می دهد و با عالقه و دقت بیمار را معاینه می کند و در حضور ِ‬
‫تخت در ‪ ICU‬بکار می بندد ولی متأسفانه تخت خالی موجود نیست لذا ضمن دادن توضیحات الزم به پدر کودک‪ ،‬او‬
‫را کامالً توجیه می کند که تمامی ملزومات و امکانات ‪ ICU‬را بر بالین بیمار حاضر نموده است و در واقع بخش را به‬
‫‪ ICU‬تبدیل کرده است‪.‬‬
‫بیمار مذکور پس از ‪ 48‬ساعت که از ایجاد سپتی سمی در وی می گذرد علی رغم تمامی اقدامات درمانی الزم‪ ،‬فوت‬
‫می کند ‪.‬‬
‫در حالت اول پدر بیمار قویا ً معتقد است که کودکش به دلیل بی تفاوتی و عدم مسئولیت پذیری کادر درمانی فوت نموده‬
‫است و در تمامی مراجع انتظامی و قانونی طرح شکایت می کند‪.‬‬
‫در حالت دوم پدر بیمار قویا ً معتقد است که کادر درمانی تمامی سعی و تالش خود را در جهت نجات جان کودکش به‬
‫خرج داده اند ولی شدت سوختگی باعث فوت فرزندش شده است او حتی از کادر درمانی به دلیل توجه و دلسوزی‬
‫نسبت به پسرش سپاسگذاری می کند‬
‫اگر از نتیجه تراژدیک فوت کودک بگذریم شما به عنوان یک کادر درمانی کدام حالت را می پسندید؟‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫بیمار خود را بشناسیم!‬
‫‪‬‬
‫پاره ای از همکاران معتقدند که احراز هویت بیمار‪ ،‬وظیفه پزشک نیست و ما تنها وظیفه درمان بیماران را بر عهده‬
‫داریم و احراز هویت یک امر حقوقی و بعضا ً پلیسی است که ربطی به ما ندارد‪ .‬اما در مواردی احراز هویت بیمار‬
‫ضروری است از جمله در زمان صدور گواهی که لزوما ً باید از هویت فردی که برای وی گواهی صادر می گردد‬
‫آگاه باشیم‪ .‬همچنین در امر درمان بیماران نیز باید پزشک و کادردرمانی بیمار خود را دقیقا ً بشناسند و بر اساس هویت‬
‫فرد و بیماری وی اقدامات درمانی را برای وی انجام دهند‪ .‬این امر درمواردی بسیار مهم و حیاتی است به گونه ای که‬
‫گاه بی توجهی های سهوی و کوچک ‪،‬می تواند باعث بروز فجایع بزرگ گردد ‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫به دو مثال زیر توجه نمایید‪:‬‬
‫‪ .1‬دو بیمار با فامیل یکسان (هر دو حسینی) در یک مرکز طب هسته ای پذیرش می شوند و قرار است که آقای‬
‫حسینی دوم تحت اسکن قلبی قرار گیرد که به اشتباه ید رادیواکتیو‬
‫حسینی اول تحت درمان با "ید رادیواکتیو" و آقای‬
‫ِ‬
‫ِ‬
‫بیمار اول توسط تکنسین به بیمار دوم داده میشود و بر اثر این اشتباه بیمار دچار هیپوتیروئیدی می گردد و بیماربعد از‬
‫آگاهی از علت ایجاد هیپوتیروئیدی اقدام به طرح شکایت از پزشک و تکنسین می نماید که در نهایت پزشک به عنوان‬
‫مسئول فنی آن مرکز درمانی به همراه تکنسین مربوطه محکوم می گردند‪.‬‬
‫‪ .2‬در بخش خون یک مرکز درمانی ‪ ،‬برای دو بیمار در یک اتاق خون تجویز شده است وپرستار مسئول بدون توجه‬
‫دقیق به شماره تخت و هویت بیماران و نوع بیماری آنها به اشتباه کیسه های خون را جابجا وصل می کند و یک فاجعه‬
‫رخ می دهد‪.....‬‬
‫راهکاری که به نظر مناسب می رسد این است که قبل از حضور بر بالین بیمار مشخصات وی را از روی پرونده‬
‫بالینی وی دانسته و در زمان حضور بر بالین وی این مشخصات را به طریقی به او اعالم نماییم مسلما ً اگر بیمار را با‬
‫فرد دیگر اشتباه گرفته باشیم خود بیمار ما را راهنمایی خواهد کرد و چنین روشی می توان از بروز حوادث جبران‬
‫ناپذیر جلوگیری نماید‪.‬‬
‫‪‬‬
‫برای مثال وقتی بر بالین بیماری که نام وی در پرونده بالینی "حسن حسینی" ثبت شده است حاضر می شویم چنین می‬
‫گوییم‪ :‬سالم آقای حسینی ! و بعد از خوش و بش اولیه ادامه می دهیم ‪:‬خوب آقای حسن حسینی؛ حال شما چطور است؟‬
‫و‪......‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫قانون یا اخالق کدام برنده اند؟‬
‫‪‬‬
‫در طی ‪ 17‬سال سابقه طبابت خود همیشه یک سوال بزرگ و اساسی برای من‬
‫باقی ماند و آن سوال این است که اگر در امور پزشکی بین قانون و اخالق‬
‫تناقضی وجود داشته باشد و این دو بر یک اساس حکم نکنند کدام را باید مقدم‬
‫اخالقی حرفه پزشکی پایبند بود و قانون را‬
‫بر دیگری نمود؟ آیا باید به اصول‬
‫ِ‬
‫زیر پا نهاد و یا باید قانون را ارج نهاد و اخالق پزشکی را به کناری گذاشت؟‪.‬‬
‫آیا باید مصلحت بیمار را بر اساس اصول اخالق پزشکی در نظر گرفت و بدین‬
‫منظور قانون را دور زد ]که مسلما ً مرتکب جرم شده ایم[و یا باید بدون توجه به‬
‫اخالق صرفا ً بر مسیر قانون گام برداشت ؟‬
‫‪‬‬
‫به راستی چه باید کرد قانون را مقدم بدانیم یا اخالق پزشکی را ؟‬
‫نظر علمای بزرگ علم حقوق بر این اساس استوار است که "هرگاه قانون و‬
‫اخالق در برابر یکدیگر قرار گرفتند ‪ ،‬این قانون است که باید مقدم شمرده‬
‫شود" اما سوال اساسی این است که آیا قانون تاب مقاومت در برابر اخالق‬
‫پزشکی و قسم نامه بقراط را دارد یا خیر؟‬
‫‪‬‬
‫بنویسید‪ ،‬بنویسید و بنویسید!‬
‫‪ ‬در یکی از مناطق دور افتاده کشورمان پزشک جوانی در یک مرکز درمانی مشغول به گذراندن خدمات‬
‫قانونی خود می باشد‪ .‬در ساعات آخر شب کودکی توسط والدینش به این مرکز درمانی آورده می شود ‪،‬‬
‫پدر ذکر می کند که چند ساعت قبل کودک وی توسط عقرب گزیده شده است در معاینه به عمل آمده عالیم‬
‫موضعی واضحی در محل گزیدگی مشاهده می گردد و بر اساس نظر پزشک معالج ‪ ،‬اندیکاسیون تجویز‬
‫سرم ضد عقرب وجود دارد ‪ .‬اما متأسفانه در آن شهر کوچک سرم ضد عقرب وجود ندارد لذا پزشک‬
‫تصمیم به انتقال کودک به صورت اورژانس به مرکز استان که در حدود یک صد کیلومتری آن شهر است‬
‫می گیرد و ضمن هماهنگی های الزم جهت اعزام کودک با آمبوالنس به مرکز استان‪ ،‬برای وی فرم‬
‫اعزام نیز تکمیل می نماید اما با مخالفت پدر کودک مواجه شده و پدر مدعی می شود که کودک را با‬
‫اتومبیل خود در اسرع وقت به بیمارستان مجهز مرکز استان خواهد برد و علی رغم اصرار و مخالفت‬
‫پزشک به دلیل احتمال وخامت حال کودک‪ ،‬باز پدر کودک بر تصمیم خود پافشاری می کند‪.‬در نهایت‬
‫کودک توسط پدرش به مرکز استان برده می شود‪ .‬پزشک تمامی موارد یاد شده را در پرونده بالینی بیمار‬
‫ثبت می نماید و دقیقا ً به عدم توجه پدر طفل به دستورات نیز اشاره می کند‪.‬‬
‫‪ ‬در زمان انتقال کودک توسط پدرش به مرکز استان ‪،‬و در میانه های راه‪ ،‬اتومبیل وی خراب شده وایشان‬
‫تا نزدیکیهای صبح در میان راه می مانند و متأسفانه در این زمان کودک به علت وخامت حال و عدم‬
‫دسترسی به کمکهای پزشکی می میرد‪.‬‬
‫‪ ‬بعد از چند ماه پدرکودک به تحریک دیگران از پزشک مربوطه و بیمارستان مذکور طرح شکایت می‬
‫کند‪ .‬اما پزشک با استفاده از مدارک موجود (مندرجات پرونده بالینی‪ ،‬ارائه فرم اعزام و مدارک مربوط‬
‫به آن و اظهارات سایر کادر درمانی به عنوان شاهد ) تبرئه می گردد‪.‬‬
‫‪ ‬حال شما قضاوت کنید آیا ارزش دارد که برای ثبت تمامی رخدادها در پرونده بالینی چند دقیقه ای صرف‬
‫نماییم ؟‬
‫هرکسی را بهر کاری ساختند!‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫در یکی از شهرستانهای کشور پزشک محترمی مطب دارد که سالهاست در این شهر مشغول به طبابت است و آقای‬
‫بهیاری نیز مدتهاست که در کنار این طبیب مشغول به کار است و هم به عنوان منشی مطب کار می کند و هم تزریقات‬
‫و پانسمان مطب را انجام می دهد‪.‬‬
‫با توجه به اینکه مراجعین مطب این همکار بسیار زیاد می باشند و با عنایت به تجربه طوالنی بهیار مذکور ‪ ،‬پزشک‬
‫پاره ای از کارهای مطب مانند سچورهای ابتدایی و نیز ختنه را به بهیار می دهد و او نیز به بهترین نحو این امور را‬
‫انجام می دهد‪ .‬و در تمامی این سالها نیز هیچ مشکلی پیش نیامده است‪.‬‬
‫روزی پدری فرزند خود را جهت ختنه به نزد پزشک مذکور می آورد و طبق معمول بهیار این عمل را انجام می دهد‬
‫اما دست بر قضا عمل جراحی مذکور منجر به ایجاد عارضه در کودک می گردد و چون این عارضه با مراجعات‬
‫مکرر بیمار به پزشک رفع نمی شود‪ ،‬در انتها پدر کودک از آقای دکتر و بهیار مذکور شکایت می کند‪.‬‬
‫حال سوال این است که آیا پزشک و بهیار برای دفاع از خود می توانند به تجربه ‪ 30‬ساله بهیار در انجام چنین اعمال‬
‫جراحی ونیز عدم بروز هرگونه عارضه ای در طی این مدت استناد نمایند‪ .‬و آیا پزشک می تواند مدعی شود که این‬
‫عمل زیر نظر وی وتحت نظارت او انجام گرفته است یا خیر؟ در اینجا این امر را از دو منظر مورد بررسی قرار می‬
‫دهیم‬
‫‪ .1‬از نظر انتظامی‪:‬‬
‫در آیین نامه انتظامی سازمان نظام پزشکی چنین آمده است‪:‬‬
‫ماده‪ -3‬شاغالن حرفه هاي پزشکي باید طبق موازین علمي‪ ،‬شرعي و قانوني‪ ،‬صنفي و حرفه اي انجام وظیفه کرده و‬
‫‪.......‬‬
‫ماده‪ -26‬به کارگیري و استفاده از افراد غیر مجاز در امور پزشکي و حرفه هاي وابسته در موسسات پزشکي ممنوع‬
‫است‪.‬‬
‫لذا بر اساس مواد مذکور می توان پزشک را متهم به خطای انتظامی در امر بکار گیری فردی فاقد صالحیت علمی در‬
‫امور پزشکی نمود‬
‫‪ .2‬از نظر قضایی‪:‬‬
‫اما از بُعد قضایی می توان پزشک را به قصوری از نوع عدم رعایت نظامات دولتی ‪ ،‬و بهیار مذکور را به قصوری‬
‫از نوع عدم مهارت محکوم نمود‪ .‬لذا اگر فردی اقدام به انجام کاری نماید که مجوزالزم جهت انجام آن را ندارد در‬
‫صورت بروز خسارت و وجود شاکی خصوصی قابل پیگیری قضایی می باشد‪.‬‬
‫اشکال در اطالع رسانی به بیماران و همراهان ایشان‪:‬‬
‫‪‬‬
‫یکی از مواردی که چندی پیش باعث گله مندی و ایجاد درگیری در یکی از مراکز درمانی شد مسئله عدم اطالع‬
‫رسانی به موقع و همچنین اطالع رسانی غلط و غیر اصولی به بیمار یا همراهان وی بود‪.‬‬
‫به اصل ماجرا توجه فرمایید‪:‬‬
‫در بخش مراقبتهای ویژه یک مرکز درمانی که معموالً بیماران بدحال بستری می شوند‪،‬دو بیمار با اسم کوچک مشابه‬
‫بستری می باشند‪ .‬در اولین ساعات روز یکی از دو بیمارمذکور ‪ ،‬علی رغم تمامی تالشهای به عمل آمده از طرف‬
‫کادر درمانی ‪ ،‬فوت می نماید‪ .‬سیستم اطالع رسانی بیمارستان از طریق پرستار بخش مراقبتهای ویژه ودر نهایت‬
‫مددکاری بیمارستان‪ ،‬به اشتباه فوت بیمار دیگر‪،‬را از طریق تلفن به اطالع خانواده وی می رسانند و ایشان سراسیمه‪،‬‬
‫گریه کنان و ملبس به لباس مشکی به بیمارستان مراجعه می نمایند و با کمال تعجب با بیمار زنده ولی بدحال خود در‬
‫‪ ICU‬مواجه می شوند! این امر باعث بروز درگیری و صد البته شکسته شدن شیشه های بیمارستان می گردد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫عصر همان روز خانواده بیمار فوت شده‪ ،‬بی اطالع از فوت بیمارشان ‪ ،‬به جهت عیادت وی به بیمارستان مراجعه می‬
‫کنند که در روی تخت بیمار خود‪ ،‬فرد دیگری را می بینند و بعد از پرس و جو ‪ ،‬یکی از کادر درمانی خبر فوت‬
‫بیمارشان را به ایشان می دهد!‬
‫گرچه خانواده دوم به دلیل ابتالء بیمارشان به سرطان و کهولت وی‪ ،‬آمادگی شنیدن چنین خبری را از قبل داشتند و‬
‫شاید منتظر چنین خبری نیز بودند ولی نسبت به اطالع رسانی بسیار دیر و به صورتی غیر صحیح‪ ،‬از سیستم‬
‫بیمارستان شاکی شده و به مراجع انتظامی شکایت می برند(خوشبختانه به علت فعالیت گروه قبلی ‪ ،‬شیشه سالمی برای‬
‫شکستن باقی نمانده است)‬
‫مسلما ً بروز چنین اشتباهاتی در یک سیستم درمانی باعث ایجاد گله مندیهای اخالقی و شکایات قانونی خواهد شد که در‬
‫پاره ای موارد ممکن است به درگیری فیزیکی با کادر درمانی نیز منجر گردد‪ .‬مسائلی که با کمی دقت و توجه می‬
‫توان به راحتی و بدون هیچگونه هزینه ای از آنها پیشگیری نمود‬
‫در چنین مواردی سیستم نظارتی دقیق پرستاری از جمله سوپروایزر بیمارستان می تواند نقش بسیار مهم و کلیدی را‬
‫ایفا نماید‪ .‬برای مثال میتوان چنین مقرر نمود که فوت بیمار در هر بخش‪ ،‬در ابتدا توسط سرپرستار بخش بررسی شده‬
‫و در صورت تأیید و احراز هویت فرد فوت شده به صورت کتبی به سیستم اطالع رسانی بیمارستان که در چنین‬
‫مواردی معموالً مددکاری است اطالع داه شود تا اطالع رسانی در اسرع وقت صورت گیرد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫دو پرونده‪ ،‬یک درس بزرگ‬
‫‪ ‬در پاره ای از موارد افرادی که دچار تروما و خصوصا ً حوادث ترافیکی میگردند عالوه بر آسیبهای‬
‫وارده ناشی از تصادف یا حادثه رخ داده‪ ،‬دچار آسیبها و بعضا ً مشکالت ناشی از عدم رعایت موازین‬
‫پزشکی از جانب کادر درمانی می شوند که گاه‪ ،‬این موارد خسارات بسیار جبران ناپذیری برای بیمار‬
‫ایجاد می نماید به مثالهای زیر توجه کنید‪:‬‬
‫‪ .1 ‬فردی دراثر تصادف دچار تروما به ستون فقرات گردنی می گردد و توسط مردم به یک مرکز درمانی‬
‫ارجاع می شود اقدامات اولیه انجام می گیرد و مقرر می شود که بیماربه یک مرکز مجهزجراحی‬
‫اعصاب منتقل شود در این زمان پزشک معالج بدون انجام اقدامات پیشگیرانه جهت ایجاد حمایت الزم از‬
‫گردن آسیب دیده بیمار‪ ،‬وی را توسط افراد فاقد تجربه ( همراهان بیمار و راننده آژانس) منتقل می نماید‬
‫واین جابجا نمودن غیر علمی بیمار باعث وارد شدن آسیب جدی به نخاع گردنی وی شده و وی را برای‬
‫تمامی عمر اسیر صندلی چرخدارمی نمایداین امر منجر به شکایت از کادر درمانی می شود و پزشک‬
‫معالج به دلیل عدم ارائه ‪ care‬مناسب به بیمار و عدم فراهم آوردن وضعیت انتقال مناسب جهت‬
‫بیمار‪،‬محکوم می شود‬
‫‪ .2 ‬فردی به علت تصادف اتومبیل دچارشکستگی فمور راست می گردد و توسط مردم به بیمارستان‬
‫آورده شده و در این مرکز رزیدنت ارتوپدی اقدام به ‪ close reduction‬شکستگی مذکور می نماید؟! که‬
‫در طی این اقدام شریان فمورال بیمارنیز دچار آسیب می شود و بیمار دچار خونریزی داخلی شده و اندام‬
‫تحتانی راست وی شدیداًمتورم می گردد که به این تورم توجه نمی شود و آن را ناشی از شکستگی فمور‬
‫می دانند ‪ ،‬بیمار به علت افت فشار و افت هموگلوبین تحت درمان با مایعات و خون ایزوگوپ قرار گرفته‬
‫و درنهایت بعد ازگذشت مدت نسبتا ً طوالنی و دریافت چندین واحد خون پزشک معالج متوجه خونریزی‬
‫ناشی از آسیب شریان فمورال شده و از جراح عروق جهت درمان وی درخواست مشاوره می نماید ولی‬
‫متأسفانه زمانی جراح عروق می آید که بیمار فوت شده است! پزشک معالج به دلیل عدم تبحر در انجام‬
‫اقدامات درمانی و بکار بردن تکنیک غلط در درمان شکستگی استخوان ران بیمار و عدم ارائه درمان‬
‫مناسب بعد از وارد نمودن آسیب به شریان فمورال محکوم به پرداخت دیه می گردد‪.‬یادمان باشد که گاه‬
‫بی احتیاطی و بی مباالتی کادر درمانی نیز می تواند عوارض جدی برای بیمارترومایی ایجاد نموده و‬
‫مشکالت وی را دو چندان نماید‪.‬‬
‫منابع‬
‫‪‬کتاب استانداردهای حرفهای پرستاری‬
‫(سازمان نظام پرستاری )‬
‫‪‬موسسه حقوقی‪ -‬پزشکی حامی طب دادمهر‬
‫‪www.dadmehr.org‬‬
‫با تشکر ‪ ،‬تقديم به شما‬
‫موفق باشيد‬