Transcript นโยบายและแนวทางการดำเนินงาน พัฒนาระบบส่งเสริม

นโยบายและแนวทางการดาเนินงาน
พัฒนาระบบส่ งเสริมป้ องกันปัญหาสุ ขภาพจิต
วัยทางาน -วัยสู งอายุ
LOGO
ดร. สุ ภาภรณ์ ศรีธัญรัตน์
ศูนย์ สุขภาพจิตที่ 7
วันที่ 11 มีนาคม 2556
National Health Authority
Envisioning, Leading, Directing, Strategic Formulation, Risk Mitigation, Integration, Good Governance
National Information Center, National Claim Center(สปสช.)
Quality Improvement, Efficiency Improvement, Logistic Support, Reengineering, Reprocess, Monitoring
Workforce
Provider
HRM
Professional
Non-Professional
Capacity Building
Motivation
Innovation
R/D
Prevention
Promotion
Treatment
Rehabilitation
UC/Non UC
Quality
Improvement
Accessibility
Efficiency
Effectiveness
Excellency
Innovation
R/D
Health Communication
Purchase
r
Regulator
Strategy to
Operation
Planning
GuideLine
Co-ordination
Prioratization
Audit, Monitor
Evaluation
Measurement
Technical
Assessment
Technical Support
Innovation, R/D
Standardization
Definition
Benefit Package
Financing
Purchasing
Payment Mechanism
Cost Effective Analysis
Innovation
R/D
Participation
บุคคล ครอบครัว ชุมชน สังคม
Healthy, Quality of life ,CRM, CSR, Health Literacy, Civil Society Selective Strengthening
Regional Level
Regulator
ผูต้ รวจราชการ
Provider
คปสข.
Purchaser
อปสข.
Central Level
สธ. สปสช. สช. สสส. สวรส. สภาวิชาชีพ อื่น ๆ
National Information Center, National Claim Center (สปสช.)
รองปลัดกระทรวง, ผู้ตรวจราชการ. สาธารณสุขนิเทศก์, ผู้ทรงคุณวุฒิ
Workforce
Provider
สภาวิชาชีพ
สบรส., โครงการ
สบช.
เฉพาะ, สบฉ.
สานักมาตรฐานการพยาบาล กลุม่ ประกัน, สนย.
กลุม่ บริหารบุคคล
New Structure
สนย.
กรมอนามัย
กรมแพทย์
New Structure
กรมสุขภาพจิต
กรมแพทย์แผนไทย
กรมวิทย์
Health Communication (Health Channel)
Regulator
สรป. IHPP
กลุม่ กฎหมาย
สนย.
HITAP
กรมวิชาการทั ้งหมด
อย.
สารนิเทศ
IT
New Structure
Purchase
r
สปสช.
สสส.
สพฉ.
Participation กรมสบส.
บุคคล ครอบครัว ชุมชน สังคม
Provincial Level
National Information Center, National Claim Center, (สปสช.)
Area Health Service
Authority
Workforce
Provider
โรงพยาบาลทัว่ ไป
โรงพยาบาลชุมชน
รพ.สต., สอ.
โรงเรียนแพทย ์
โรงพยาบาลรัฐอืน
่
โรงพยาบาลเอกชน
สาธารณสุขจังหวัด
Regulator
สสอ.
Purchaser
ประกัน
สั งคม
จังหวัด
บทบาท/ภารกิจของกรมสุขภาพจิตตงแต่
ั้
อดีต-อนาคต
อดีต - ปัจจุบนั
อนาคต
Regulator
บทบาทกากับติดตามกรม
และหน่วยงานไม่ชดั เจน
และน้ อยมาก
Regulator
Technical
Techinal Supporter
- พัฒนาบุคลากร PG/ปริญญาโท
- พัฒนาแนวทาง พัฒนาคุณภาพ
รพ.ศ/รพ.ท/รพ.ช
Provider
Case เป็ น Primary
Secondary มากกว่า
tertiary-10 , 20 > 30
กรม. ให้ ส่วนกลางจะทาหน้ าที่
โดยให้ ศนู ย์สขุ ภาพจิตใน พื ้นที่
ดาเนินการ
Technical
Techinal Supporter
- พัฒนาบุคลากร PG/ปริญญาโท
- พัฒนาแนวทาง พัฒนาคุณภาพ
รพ.ศ/รพ.ท/รพ.ช
Provider
ในฐานะกรม จะลดลง( ให้ รพ.จิตเวช
ทาหน้ าที่ Provider)
ซึง่ ถ้ า Service Plan ดี
รพ.ในสังกัด จะพัฒนางานสุขภาพจิต
และจิตเวชดีขึ ้น caseจะเป็ น 30
มากขึ ้น และ case ยุง่ ยากซับซ้ อน
พวง (1) ได้แก่ เชียงใหม่, แม่ฮ่องสอน, ลำปำง, ลำพูน, เชียงรำย, น่ ำน,
พะเยำ, แพร่
พวง (2) ได้แก่ ตำก, พิ ษณุโลก, เพชรบูรณ์ , สุโขทัย, อุตรดิ ตถ์
พวง (3) ได้แก่ กำแพงเพชร, พิ จิตร, นครสวรรค์, อุทยั ธำนี , ชัยนำท
พวง (4) ได้แก่ นนทบุรี, ปทุมธำนี , พระนครศรีอยุธยำ, สระบุรี, ลพบุรี,
สิ งห์บรุ ี, อ่ำงทอง, นครนำยก
พวง (5) ได้แก่ กำญจนบุรี, นครปฐม, สุพรรณบุรี, รำชบุรี, เพชรบุรี,
สมุทรสงครำม, สมุทรสำคร, ประจวบคีรีขนั ธ์,
พวง (6) ได้แก่ จันทบุรี, ระยอง, ชลบุรี, ตรำด, ปรำจีนบุรี, สระแก้ว,
สมุทรปรำกำร, ฉะเชิ งเทรำ
พวง (7) ได้แก่ กำฬสิ นธุ,์ ขอนแก่น, มหำสำรคำม, ร้อยเอ็ด
พวง (8) ได้แก่ หนองคำย, หนองบัวลำภู, อุดรธำนี , บึงกำฬ, เลย,
นครพนม, สกลนคร
พวง (9) ได้แก่ ชัยภูมิ, นครรำชสีมำ, บุรีรมั ย์, สุรินทร์
พวง (10) ได้แก่ มุกดำหำร, ยโสธร, ศรีสะเกษ, อุบลรำชธำนี ,
อำนำจเจริ ญ
พวง (11) ได้แก่ สุรำษฎร์ธำนี , ชุมพร, นครศรีธรรมรำช, พังงำ, ภูเก็ต,
ระนอง, กระบี่
พวง (12) ได้แก่ ตรัง, นรำธิ วำส, ปัตตำนี , พัทลุง, ยะลำ, สงขลำ, สตูล
พวงบริกำร/ระดับ
A
S
M1
M2
F1
F2
F3
พวง 1 (เชียงใหม่)
4
4
3
11
6
68
5
พวง 2 (พิษณุโลก)
2
4
1
6
3
29
2
พวง 3 (นครสวรรค์)
1
4
-
6
3
31
9
พวง 4 (ศรีธญ
ั ญำ)
3
4
5
7
2
40
9
พวง 5 (สถำบันกัลยำ)
4
6
5
6
7
36
2
พวง 6 (สมเด็จ+สระแก้ว)
5
4
5
5
11
36
4
พวง 7 (ขอนแก่น)
2
2
2
12
5
41
13
พวง 8 (เลย)
2
5
3
5
7
55
9
พวง 9 (นครรำชสีมำ)
3
1
4
14
11
47
10
พวง 10 (อุบลรำชธำนี )
1
5
1
7
-
49
-
พวง 11 (สุรำษฏร์ธำนี )
3
4
4
10
5
39
13
พวง 12 (สงขลำ)
3
5
2
3
10
52
1
33
48
35
92
70
523
77
รวม 12 พวงบริกำร
กลไกกำรจัดกำรกับบริกำรสุขภำพจิตแนวใหม่
LOGO
PARTICIPATION
SATTELLITE OP
SAFETY
PARTNERSHIP
CENTRALIZED IP
STANDARD
POOL
NEW
MANAGEMENT
SPEED
SHARE
INPUT
3P 1S
PROCESS
MANAGEMENT
OUTPUT
/OUTCOME
3S
ปี 2556
รพ.จิตเวชยังทำหน้ ำที่เป็ น Provider เพรำะ รพ.จิตเวชใน สป.ยังอยู่
ในช่วงพัฒนำ และ สป.ยังไม่สำมำรถดูแล ผูป้ ่ วยจิตเวชทัง้ หมดได้ และ
ในขณะเดียวกัน ยังต้องพัฒนำ Supra tertiary และ 3 s
เป้ าหมายหลัก /
ตัวชี้วดั
มิ ติกำร
ดำเนิ น
งำน
กลุ่ม
เป้ ำ
หมำย
วัยเด็ก
ประชาชนมีความสุ ข
เพิม่ ความสุ ข
70% ของประชำชน
ในแต่ละจังหวัดมีควำมสุข
ดี
( ส่งเสริ ม )
เสี่ยง
( ป้ องกัน )
ส่ งเสริมพัฒนาการ / IQ / EQ
บุคคล – ครอบครัว – ชุ มชน – สั งคม
(กิ น – กอด - เล่น - เล่า)
เป้ ำหมำย : 70% ของเด็ก มี IQ-EQ ไม่ตำ่ กว่ำมำตรฐำน
80% ของเด็กที่มีพฒ
ั นำกำรไม่สมวัย ได้รบั กำร
กระตุ้น
วัยรุ่น
ทักษะชีวิต / EQ
พฤติ กรรมเสี่ยง
(ปรับทุกข์ – สร้างสุข –
แก้ปัญหา – พัฒนา EQ)
(ยาเสพติ ด / ความ
รุนแรง/
ติ ดเกม / ท้องไม่พร้อม)
เป้ ำหมำย : 70% ของวัยรุ่น มี EQ ไม่ตำ่ กว่ำมำตรฐำน
50% ของวัยรุ่นที่เข้ำมำในระบบช่วยเหลือฯ
ได้รบั กำรดูแล
ช่วยเหลือทำงสังคมจิ ตใจ
ลดความทุกข์
อัตรำกำรฆ่ำตัวตำยของประชำชน
ในแต่ละจังหวัดลดลง
ป่ วย
( รักษำ-ฟื้ นฟู )
Mental Retardation /
Autistic / ADHD
Psychosis / Schizophrenia /
Depression / Suicide /
Dementia
เป้ าหมาย : Service Accessibility
- MR / Autistic / ADHD
(ปี 2557 – 20% / ปี 2559 - 25% )
- Psychosis / Schizophrenia
วัย
ครอบครัว / ควำมสุขในกำรทำงำน / RQ
(ปี 2557 – 75% / ปี 2559 – 80%)
(อึด – ฮึด - สู้)
ทำงำน
- Depression
เป้ ำหมำย : 70% ของประชำชนมีควำมสุข (มีสขุ ภำพจิ ต
(ปี 2557 – 31% / ปี 2559 - 50% )
ดี)
- Suicide Ideation / Attempt
วัย
กำรสร้ำงคุณค่ำและ
กำรดูแลผูส้ งู อำยุ
(ปี 2557 – 80%/ ปี 2559 - 90% )
สูงอำยุ ควำมภำคภูมิใจในชีวิต
ที่ถกู ทอดทิ้ ง
- Dementia
ภำวะวิ กฤต
วิกฤตสุ ขภาพจิต
(2P2R) /
การจัดบริการ
สุ ขภาพจิตสาหรับ
ผู้ได้ รับผลกระทบ
ในภาวะวิกฤต
เป้ ำหมำย :
70% ของ
ประชำชนกลุ่ม
เสี่ยงในภำวะ
วิ กฤต ได้รบั
กำรคัดกรองและ
ดูแล
11
สรุปเป้าหมาย
ในการดาเนินงานตามนโยบาย
12
ระดับ
ตัวชี้วดั
ประเด็นนโยบำยฯ
วัยรุ่น
วัยเด็ก
วัยสูงอำยุ
บริกำร
สุขภำพจิต
วิกฤต
สุขภำพจิต
• ควำมสุข (70%)
• กำรฆ่ำตัวตำย (6.5 : 100,000)
• กำรเข้ำถึงบริกำร (Autistic – 20% / Depression – 31%)
Impact
Outco
me
วัย
ทำงำน
• IQ-EQ (70%)
• EQ (70%)
• เด็กพัฒนำกำร
ไม่สมวัยได้รบั
กำรกระตุ้น
(80%)
•วัยรุ่นที่มีปัญหำ
สุขภำพจิตได้รบั กำรคัด
กรองและช่วยเหลือทำง
จิตใจ (50%)
• ผูส้ งู อำยุที่ได้รบั
กำรคัดกรองได้รบั
กำรดูแลภำวะ
ซึมเศร้ำ/สมอง
เสื่อม (50%)
• ประชำชน
กลุ่มเสี่ยงใน
ภำวะวิกฤตได้รบั
กำร คัดกรองและ
ดูแล (70%)
• กำรเข้ำถึงบริกำร
(MR / Autistic / ADHD – 20% / Psychosis / Schizophrenia – 75% / Depression -31% / Suicide – 80 % /
Dementia – 5%)
• รพศ./รพท. มีบริกำรสุขภำพจิตและจิตเวช ผ่ำนเกณฑ์คณ
ุ ภำพ ระดับที่ 1
(20%)
• รพศ./รพท. มีบริกำรสุขภำพจิตและจิตเวชวัยรุ่นที่มีมำตรฐำน (50%)
• รพช. มีบริกำรสุขภำพจิตและจิตเวชผ่ำนเกณฑ์คณ
ุ ภำพ ระดับที่ 3 (70%)
Output
• Well-baby
clinic ในรพช.
(50%)
• Psychosocial Clinic ใน รพช.
(50%)
• คลินิก NCD/
คลินิกสูงอำยุ มี
บริกำรดูแล
• MCATT ใน
ทุกอำเภอ
(100%)
13
การบูรณาการโครงการและกิจกรรมสาคัญ
ในการขับเคลื่อนนโยบาย
การดาเนินงานสุ ขภาพจิต ปี งบประมาณ 2556
14
โครงการขับเคลือ่ นนโยบาย
การดาเนินงานสุ ขภาพจิต
1. การพัฒนาสุ ขภาพจิตในกลุ่มวัยเด็ก-วัยรุ่ น
1.1 โครงการพัฒนาสติปัญญาเด็กไทย
1.2 โครงการรณรงค์ ป้องกันและแก้ไขปัญหายาเสพติด (TO BE NUMBER ONE)
2. การพัฒนาสุ ขภาพจิตในกลุ่มวัยทางาน-วัยสู งอายุ
2.1 โครงการพัฒนาระบบส่ งเสริมป้ องกันปัญหาสุ ขภาพจิตวัยทางาน
2.2 โครงการพัฒนาระบบส่ งเสริมป้ องกันปัญหาสุ ขภาพจิตครอบครัว
2.3 โครงการส่ งเสริมสุ ขภาพจิตผู้สูงอายุ
โครงการขับเคลือ่ นนโยบายการดาเนินงานสุ ขภาพจิต
3. กำรพัฒนำระบบบริกำรสุขภำพจิตและจิตเวช และเพิ่มกำรเข้ำถึงบริกำรฯ
3.1 โครงกำรพัฒนำหน่ วยบริกำรให้มีควำมเป็ นเลิศเฉพำะทำงจิตเวช (Excellence Center)
3.2 โครงกำรพัฒนำคุณภำพมำตรฐำนระบบบริกำรสุขภำพจิตและจิตเวชในประเทศไทย
3.3 โครงกำรป้ องกันและแก้ไขปัญหำกำรฆ่ำตัวตำย
3.4 โครงกำรส่งเสริม ป้ องกัน และดูแลเฝ้ ำระวังโรคซึมเศร้ำในคนไทย
3.5 โครงกำรพัฒนำงำนบริกำรสุขภำพจิตเด็กและวัยรุ่นแบบบูรณำกำร
4. กำรพัฒนำงำนวิกฤตสุขภำพจิต
4.1 โครงกำรพัฒนำงำนวิกฤตสุขภำพจิต
4.2 โครงกำรแก้ไขปัญหำวิกฤตสุขภำพจิตในพืน้ ที่จงั หวัดชำยแดนใต้
5. กำรพัฒนำระบบข้อมูลสำรสนเทศและระบำดวิทยำสุขภำพจิต
5.1 โครงกำรพัฒนำงำนระบำดวิทยำสุขภำพจิตและกำรเฝ้ ำระวังสุขภำพจิตของคนไทย
กิจกรรมที่สำคัญในกำรดำเนินโครงกำร
1. บริหารโครงการ/ประชุ มชี้แจง
1.1 บริหารโครงการ / ประชุ มชี้แจงในระดับภาพรวม หรือ ระดับกรม
1.2 บริหารโครงการ / ประชุ มชี้แจงในระดับพืน้ ที่ หรือ จังหวัด
2. ศึกษา / วิจัย / พัฒนามาตรฐาน / องค์ ความรู้ / เทคโนโลยี
3. พัฒนาคุณภาพ / ระบบงาน / บุคลากรในสั งกัดกรมฯ
4. พัฒนาเครือข่ าย / สนับสนุนการดาเนินงานในพืน้ ที่
4.1 รพศ. / รพท. / รพช.
4.2 เครือข่ ายอืน่ ๆ ในชุ มชน
17
17
5. รณรงค์ /ประชาสั มพันธ์
5.1 Air War
5.2 Local Air War / Ground War
6. นิเทศ/ติดตาม/ประเมินผล
6.1 โดยทีมผู้นิเทศระดับกรมฯ
6.2 โดยผู้นิเทศในระดับพืน้ ที่ (ศูนย์ สุขภาพจิต+รพ.จิตเวช)
7. ประชุ มวิชาการ / แลกเปลีย่ นเรียนรู้
8. วิจัย/สารวจทางระบาดฯ /พัฒนาระบบข้ อมูล
เป้าหมายการดาเนินงานตามนโยบายการดาเนินงานสุ ขภาพจิต
การพัฒนา
งานสุขภาพจิ ต
วัยเด็ก-วัยรุ่น
• ร้อยละ 50 ของ รพศ./รพท. มีบริ การสุขภาพจิ ตและจิ ตเวชสาหรับเด็กและวัยรุ่นตามมาตรฐาน
• ร้อยละ 50 ของ รพช. มีบริ การส่งเสริ มพัฒนาการเด็กใน Well-baby Clinic ที่มีคณ
ุ ภาพมาตรฐาน
• ร้อยละ 50 ของ รพช. มีการจัดบริ การสุขภาพจิ ตสาหรับวัยรุ่นใน Psychosocial Clinic
การพัฒนา
งานสุขภาพจิ ต
วัยทางานวัยสูงอายุ
• ร้อยละ 50 ของ รพช. มีบริ การให้คาปรึกษาเรื่องครอบครัว/สุรา/ยาเสพติ ด/ความรุนแรงใน
Psychosocial Clinic
• ร้อยละ 80 ของคลิ นิก NCD / คลิ นิกสูงอายุ ในรพช. มีบริ การ/ดูแลสุขภาพจิ ตผูส้ งู อายุ
การพัฒนา
ระบบบริ การ
สุขภาพจิ ตและ
จิ ตเวช
• ระดับความสาเร็จในการพัฒนาระบบบริ การ/ดูแลผูป้ ่ วยสุขภาพจิ ตและจิ ตเวช ในระดับ Supra Tertiary
Care
• ร้อยละ 20 ของ รพศ./รพท. มีบริ การสุขภาพจิ ตและจิ ตเวชที่มีคณ
ุ ภาพมาตรฐาน (ตามเกณฑ์ระดับที่ 1)
• ร้อยละ 70 ของ รพช. มีบริ การสุขภาพจิ ตและจิ ตเวชที่มีคณ
ุ ภาพมาตรฐาน (ตามเกณฑ์ระดับที่ 3)
การพัฒนา
งานวิ กฤต
สุขภาพจิ ต
• ร้อยละ 100 ของทีม MCATT ประจาอาเภอที่มีมาตรฐาน
แนวทางการขับเคลือ่ นนโยบาย
การดาเนินงานสุ ขภาพจิต
วัยทางานและวัยสู งอายุ
สถานการณ์ และสภาพปัญหา
วัยทางาน :
- ประชากรวัยทางานมีจานวนลดลง
- ปัญหาคุณภาพชีวติ
มีการดื่มสุ ราเพิ่มมากขึ้น ดื่มมากที่สุดอยูใ่ นกลุ่มอายุ 30-40 ปี
มีการฆ่าตัวตายมากในกลุ่มอายุ 25-59 ปี แต่อตั ราการฆ่าตัวตายในกลุ่มอายุ 25-59
ปี จากปี 2548-2553 มีจานวนลดลง
- ปัญหาการหย่าร้ างมีจานวนเพิม่ ขึน้ ซึ่ งทาให้เกิดผลที่ตามมา คือ เด็กถูกทอดทิ้ง ปั ญหา
ยาเสพติด ความรุ นแรง พฤติกรรมเสี่ ยงทางเพศของวัยรุ่ น และผูส้ ู งอายุถกู ทอดทิ้งให้อยู่
โดยลาพัง
- ประชาชนที่ประกอบอาชีพรับจ้ างทัว่ ไปมีความเสี่ ยง ต่อการมีปัญหาสุ ขภาพจิต
ประชาชน ที่ประกอบอาชีพข้าราชการ / พนักงานรัฐวิสาหกิจเป็ นอาชีพที่มีสุขภาพจิตดี
ที่สุด
สถานการณ์ และสภาพปัญหา
วัยสู งอายุ : แบ่งได้ 3 ลักษณะ
- ติดสั งคมหรื อผูท้ ี่สามารถดูแลตนเองได้ 64 %
- ติดบ้ านหรื อผูท้ ี่สามารถดูแลตนเองได้บางส่ วน ร้อยละ 21 %
- ติดเตียงหรื อผูท้ ี่ไม่สามารถดูแลตนเองได้ 15 %
- ผูส้ ูงอายุท้ งั 3 ลักษณะนี้ มีแนวโน้มที่จะมีจานวนเพิม่ ขึ้นเรื่ อย
- ปัญหาในเรื่ องของโรคและสุ ขภาพจิต ได้แก่ โรคจิต โรคซึมเศร้า โรคสมอง
เสื่ อม และปัญหาการฆ่าตัวตาย
- จุดสาคัญในการให้ความช่วยเหลือ / พัฒนาในกลุ่มวัยสูงอายุน้ ี คือ โรคจิต
โรคซึมเศร้ า และโรคสมองเสื่ อม
แนวทางการบูรณาการการดาเนินงานกับเครื อข่ าย
วัยทางาน :

วัยทางานในกลุ่มดี จะมีการให้ ความรู้เรื่อง
- ยาเสพติด / โรคเครียด / โรคซึมเศร้ า / สุ รา
- ในสถานประกอบการและในโรงงาน
* เมื่อมีความเสี่ ยงจะมีระบบให้ คาปรึกษาใน Psychosocial Clinic และ
* เมื่อพบว่ ามีอาการป่ วยจะส่ งต่ อไปยังโรงพยาบาลจิตเวช แต่ จะเน้ น
Psychosocial Clinic เป็ นหลักในการให้ บริการ
แนวทางการบูรณาการการดาเนินงานกับเครือข่ าย
วัยสู งอายุ :
: กลุ่มดี ▶ การส่ งเสริ มในเรื่ องของสุ ขภาพจิต
(มีการคัดกรองโรคซึมเศร้าและโรคสมองเสื่ อม)
: กลุ่มเสี่ ยง ▶ ส่ งเข้ารับการดูแลเมื่อเกิดความเสี่ ยงในเรื่ องโรคซึมเศร้าและ
โรคสมองเสื่ อม จะได้รับการรักษาที่คลินิก NCD/ คลินิกผูส้ ูงอายุ แต่จะ
เน้นการสนับสนุนที่คลินิก NCD เมื่อป่ วยจะส่ งต่อไปยังโรงพยาบาลจิตเวช
ประเด็นท้ าทาย
♦ ความพร้ อมของโรงพยาบาลจิตเวชในการรองรับการบริการ เช่ น
อุปกรณ์ การตรวจ
♦ บุคลากรทีม่ ีความรู้ Neuropsychiatry
♦ ความพร้ อมของหน่ วยจิตเวชสู งอายุและหน่ วยงานส่ วนกลาง
♦ การบูรณาการทั้งนโยบายและการปฏิบัตริ ะหว่ างหน่ วยงานสาธารณสุ ข
กับสั งคม
LOGO