Transcript พันธกรณีที่เกี่ยวข้องกับนโยบาย แผนพัฒนา แผนยุทธศาสตร์

วิชา บส. 724
เรือ
่ ง พันธกรณีเกีย
่ วข ้องกับนโยบาย
แผนพัฒนา แผนยุทธศาสตร์สวัสดิการสงั คม
โดย
รองศาสตราจารย์ ระพีพรรณ คาหอม
ว ันอาทิตย์ท ี่ 23 มกราคม 2554
ประเด็น
1. พันธกรณีระหว่างประเทศ “กรอบแนวคิดด ้านสวัสดิการ
สงั คม”
2. พันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วกับเด็กและเยาวชน
3. พันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วกับสตรี
4. พันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วกับผู ้พิการ
5. พันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วกับผู ้ยากไร ้/คนไร ้ทีพ
่ งึ่
6. พันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วกับผู ้สูงอายุ
ิ ธิของผู ้ป่ วย
7. สท
้ ันธกรณีเป็นต ัวควบคุม กาก ับ พ ัฒนากลไกของงานการจ ัด
การใชพ
ั
ั
สว ัสดิการสงคมให้
มค
ี ณ
ุ ภาพภายใต้มาตรฐานการจ ัดสว ัสดิการสงคม
ความร่ วมมือต่อการป้ องกันการค้ามนุษย์
สังคมอาเซียน
ข้อรับรอง
(Recommendations)
ด้านสุขภาพ
ข้อตกลง
(Agreement)
(
กฎบัตร (Charter)
- กฎบัตรออตตาวา
- กฏบัตรไนโรบี Bangkok
มาตรฐาน(Standard)
มาตรฐานการจัดสวัสดิการสังคม
คน
พิธีสาร
(Protocols)
การจัดสวัสดิการ
สังคม
มาตรฐานการจัดสวัสดิการสังคม
1. องค์การสวัสดิการสังคม
2. นักสังคมสงเคราะห์
3. อาสาสมัคร / ISO 26000
ว่าด้วยสิ ทธิ เด็ก /
พิการ/สตรี
อนุสัญญา
(Conventions)
ปฏิญญา
(Declaration)
คนพิการ / ผูส้ ูงอายุ
หลักการ
(Principles)
แนวปฏิบตั ิ (Guidance)
แนวทาง (Guidelines)
แนวทาง
การคุม้ ครองสวัสดิภาพกลุ่มเป้ าหมาย
สิ ทธิมนุษยชน / การไม่เลือกปฏิบตั ิ / ความเสมอภาค - ความ
เท่าเทียมกัน
ั
1. พ ันธกรณีระหว่างประเทศ “กรอบแนวคิดด้านสว ัสดิการสงคม
พันธกรณีระหว่างประเทศ “กรอบแนวคิดด ้าน
สวัสดิการสงั คม” ทีส
่ าคัญและมีการอ ้างอิงในการ
จัดสวัสดิการสงั คม ประกอบด ้วย
ิ ธิมนุษยชน (Universal
1. ปฏิญญาสากลว่าด ้วยสท
Declaration of Human Rights)
ิ ธิทางเศรษฐกิจ
2. กติการะหว่างประเทศว่าด ้วยสท
สงั คม และวัฒนธรรม (International
Covenant
on Economic, Social and Cultural Rights)
ั
1. พ ันธกรณีระหว่างประเทศ “กรอบแนวคิดด้านสว ัสดิการสงคม
ิ ธิพลเมืองและ
3. กติการะหว่างประเทศว่าด ้วยสท
ิ ธิทางการเมือง (International Covenant
สท
on
Civil and Political Rights)
4. ปฏิญญาว่าด ้วยความก ้าวหน ้าทางสงั คมและการ
พัฒนา (Declaration on Social Progress
and
Development)
ิ ธิในการพัฒนา (Declaration
5. ปฏิญญาว่าด ้วยสท
on the Right to Development)
6. ปฏิญญาสหประชาชาติแห่งสหัสวรรษ (United
Nations Millennium Declaration)
ั
1. พ ันธกรณีระหว่างประเทศ “กรอบแนวคิดด้านสว ัสดิการสงคม
หรือ เป้ าหมายแห่งการพัฒนาสหัสวรรษ
(Millennium Development Goals - MDGs) ให ้
ความสาคัญกับการพัฒนาทีย
่ ั่งยืนโดยการพัฒนา
ทางเศรษฐกิจ การพัฒนาและการคุ ้มครอง
สงิ่ แวดล ้อม
ี น พ.ศ. 2552
7. ประชาสงั คมและวัฒนธรรมอาเซย
- 2558
ั
1. พ ันธกรณีระหว่างประเทศ “กรอบแนวคิดด้านสว ัสดิการสงคม
หรือ เป้ าหมายแห่งการพัฒนาสหัสวรรษ
(Millennium Development Goals - MDGs) ให ้
ความสาคัญกับการพัฒนาทีย
่ ั่งยืนโดยการพัฒนา
ทางเศรษฐกิจ การพัฒนาและการคุ ้มครอง
สงิ่ แวดล ้อม
ี น พ.ศ. 2552
7. ประชาสงั คมและวัฒนธรรมอาเซย
- 2558
ี น พ.ศ. 25222. ประชาสงั คมและวัฒนธรรมอาเซย
2558 (ค.ศ. 2009-2015) ความเป็ นมาของ
ี น
อาเซย
ิ สมาคมประชาชาติแห่งเอเชย
ี ตะว ันออกเฉียงใต้
แผนทีต
่ งประเทศสมาช
ั้
ก
ว ัตถุประสงค์ เพือ
่ สง่ เสริมความร่วมมือด ้านการเมือง
ั ติภาพและความมั่นคง
เศรษฐกิจและสงั คม สง่ เสริมสน
ี นกับ
ของภูมภ
ิ าค สง่ เสริมความร่วมมือระหว่างอาเซย
ต่างประเทศและองค์กรระหว่างประเทศ
ิ สมาคมประชาชาติแห่งเอเชย
ี ตะว ันออกเฉียงใต้
แผนทีต
่ งประเทศสมาช
ั้
ก
ั
ี น
สญล
ักษณ์ของอาเซย
ี ดงล ้อมรอบด ้วยวงกลมสข
ี าวและสน
ี ้ าเงิน
รูปรวงข ้าวสเี หลืองบนพืน
้ สแ
ิ 10 ประเทศ
รวงข ้าว 10 ต ้น หมายถึง
ประเทศสมาชก
สเี หลือง
หมายถึง
ความเจริญรุง่ เรือง
ี ดง
สแ
หมายถึง
ความกล ้าหาญและการมีผลผลิต
ี าว
สข
หมายถึง
ความบริสท
ุ ธิ์
ี ้ าเงิน
ั ติภาพและความมัน
สน
หมายถึง
สน
่ คง
ี น
นโยบายการดาเนินงานของอาเซย
ั
ี นมีความร่วมมือเฉพาะด ้าน
ด้านสงคม
อาเซย
(Function cooperation) ภายใต ้สงั คมและ
วัฒนธรรมทีค
่ รอบคลุมในหลายด ้าน เพือ
่ ให ้
ประชาชนมีสภาพความเป็ นอยูท
่ ด
ี่ แ
ี ละมีการพัฒนา
ในทุกด ้านเพือ
่ ยกระดับคุณภาพชวี ต
ิ อาทิ ความ
ตกลงด ้านการค ้ามนุษย์
ี น (ต่อ)
นโยบายการดาเนินงานของอาเซย
ี น ประกอบด้วย ข้อบทต่างๆ 13 บท 55 ข้อ มี
กฎบ ัตรอาเซย
ี น ได้แก่
ประเด็นใหม่ทแ
ี่ สดงความก้าวหน้าของอาเซย
ิ ธิมนุษยชนของอาเซย
ี น
1. การจัดตัง้ องค์กรสท
ี นสอดสอ
่ งและรายงานการทาตาม
2. การให ้อานาจเลขาธิการอาเซย
ิ
ความตกลงของรัฐสมาชก
3. การจัดตัง้ กลไกสาหรับการระงับข ้อพิพาทต่างๆ ระหว่างประเทศ
ิ
สมาชก
ิ ว่าจะดาเนินการอย่างไรต่อรัฐผู ้ละเมิด
4. การให ้ผู ้นาเป็ นผู ้ตัดสน
พันธกรณีตามกฎบัตรฯ อย่างร ้ายแรง
่ งให ้ใชวิ้ ธก
ิ ใจได ้หากไม่มฉ
5. การเปิ ดชอ
ี ารอืน
่ ในการตัดสน
ี ั นทามติ
ิ เพือ
6. การสง่ เสริมการปรึกษาหารือระหว่างประเทศสมาชก
่ แก ้ไข
ปั ญหาทีก
่ ระทบต่อผลประโยชน์รว่ ม ทาให ้การตีความหลักการ
ห ้าม
แทรกแซงกิจการภายในมีความยืดหยุน
่ มากขึน
้
ี น (ต่อ)
นโยบายการดาเนินงานของอาเซย
ี นเพือ
ี น
7. การเพิม
่ บทบาทของประธานอาเซย
่ ให ้อาเซย
สามารถตอบสนองสถานการณ์ฉุกเฉินได ้อย่าง
ทันท่วงที
่ งให ้อาเซย
ี นสามารถมีปฏิสม
ั พันธ์กบ
8. การเปิ ดชอ
ั องค์กร
ภาคประชาสงั คมมากขึน
้
ิ ธิภาพมากยิง่ ขึน
9. การปรับปรุงโครงสร ้างองค์กรให ้มีประสท
้
่ ให ้มีการประชุมสุดยอดอาเซย
ี น 2 ครัง้ ต่อปี จัดตัง้
เชน
คณะมนตรีเพือ
่ ประสานความร่วมมือ และการมี
ี นทีก
คณะกรรมการผู ้แทนถาวรประจาอาเซย
่ รุง
จาการ์ตา
ี น
เพือ
่ ลดเวลาและค่าใชจ่้ ายในการประชุมของอาเซย
เป็ นต ้น
ี น
ประชาคมอาเซย
ี น ได ้กาหนดกรอบไว ้ 3 ลักษณะ ได ้แก่
ประชาคมอาเซย
ี น (ASEAN
1. ประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซย
Political-Security Community)
ี น (ASEAN Economic
2. ประชาคมเศรษฐกิจอาเซย
Community)
ี น (ASEAN
3. ประชาคม สงั คมและวัฒนธรรมอาเซย
Socio-Cultural Community)
ี น (ต่อ)
ประชาคมอาเซย
ี น (Asean Socio-Cultural
ประชาคมสงั คมและวัฒนธรรมอาเซย
Community Blueprint) ประกอบด ้วยความร่วมมือ 6 ด ้าน ได ้แก่
1. การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ (Human Development)
2. การคุ ้มครองและสวัสดิการสงั คม (Social Welfare and
Protection) ประกอบด ้วย การขจัดความยากจนโดยเฉพาะการ
บรรลุเป้ าหมายการพัฒนาแห่งสหัสวรรษ (MDG) ของ
สหประชาชาติ เครือข่ายความปลอดภัยทางสงั คมและความคุ ้ม
ภัย
ี นและโลกาภิวต
จากผลกระทบด ้านลบจาก การรวมตัวอาเซย
ั น์
สง่ เสริมความมัน
่ คงและความปลอดภัยด ้านอาหาร เข ้าถึงการ
ดูแล
ั ยภาพ
สุขภาพและสง่ เสริมการดารงชวี ต
ิ ทีม
่ ส
ี ข
ุ ภาพ การเพิม
่ ศก
ใน
ี นทีป
การควบคุมโรคติดต่อ รับประกันอาเซย
่ ลอดยาเสพติด และ
การ
ี น (ต่อ)
ประชาคมอาเซย
ิ ธิและความยุตธิ รรมทางสงั คม (Social Justice and
3. สท
ิ ธิและสวัสดิการสาหรับสตรี
Right) การสง่ เสริมและคุ ้มครองสท
ิ ธิ
เด็ก ผู ้สูงอายุและผู ้พิการ การคุ ้มครองและสง่ เสริมสท
แรงงานโยกย ้ายถิน
่ ฐาน สง่ เสริมความรับผิดชอบต่อสงั คมของ
องค์กรธุรกิจ เป็ นต ้น
4. ความยั่งยืนด ้านสงิ่ แวดล ้อม (Environmental Sustainability)
ี น (Building on Asian Identity)
5. การสร ้างอัตลักษณ์อาเซย
่ งว่างทางการพัฒนา (Narrowing the Development
6. การลดชอ
- GAP) โดยมีการประชุมรายสาขาระดับเจ ้าหน ้าทีอ
่ าวุโส ระดับ
ี น
รัฐมนตรี และคณะมนตรีประชาคมสงั คมและวัฒนธรรมอาเซย
พ ันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วก ับเด็กและเยาวชน
พันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วกับเด็กและเยาวชน ทีส
่ าคัญ
ั ญาและพิธส
ประกอบด ้วย อนุสญ
ี าร ดังนี้
ั ญาว่าด ้วยสท
ิ ธิเด็ก ค.ศ.1789 (Convention on the
1. อนุสญ
Rights of the Child – CRC)
ั ญาว่าด ้วยสท
ิ ธิเด็กเรือ
2. พิธส
ี ารเลือกรับของอนุสญ
่ ง การค ้า
ื่ ลามกทีเ่ กีย
เด็ก การค ้าประเวณี และสอ
่ วกับเด็ก
(Optional
Protocol to the Convention on the Rights of the
Child
on the sale of Children, Child Prostitution and
Child
Pornography : CRC-OPSC)
ั ญาว่าด ้วยสท
ิ ธิเด็กเรือ
3. พิธส
ี ารเลือกรับของอนุสญ
่ งความ
3. พ ันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วก ับสตรี
พันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วกับสตรี เป็ นประเด็นทีไ่ ด ้รับ
ความสนใจและมีการพัฒนาเพิม
่ ขึน
้ ในสงั คมโลก พันธกรณี
้
ระหว่างประเทศเกีย
่ วกับสตรีทเี่ ป็ นทีร่ ู ้จักและถูกนามาใชใน
แต่ละประเทศ มีดงั นี้
ั ญาว่าด ้วยการขจัดการเลือกปฏิบต
1. อนุสญ
ั ต
ิ อ
่ สตรีในทุก
รูปแบบ ค.ศ. 1979 (Convention on The Elimination
of
all forms of Discrimination Against Woman –
CEDAW)
2. ปฏิญญาว่าด ้วยการขจัดซงึ่ ความรุนแรงต่อสตรี
(Declaration on the Elimination of Violence against
Woman)
3. พ ันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วก ับสตรี (ต่อ)
3. ปฏิญญาปั กกิง่ และแผนปฏิบต
ั ก
ิ ารเพือ
่ ความก ้าวหน ้าของ
สตรี ค.ศ. 1995 (Beijing Declaration and Platform
for
Action – BDPA) ให ้ความสาคัญกับข ้อเสนอให ้ประเทศ
ิ ใชยุ้ ทธศาสตร์การผลักดันให ้ความเสมอภาคทาง
สมาชก
เพศ
เป็ นกระแสหลักของการพัฒนาประเทศในการจัดทา
นโยบาย
แผน โครงการพัฒนากฎหมาย ตลอดจนการดาเนินงาน
และ
การทางานร่วมกันระหว่างหญิงชาย ควรตัง้ อยูบ
่ นพืน
้ ฐาน
ของ
ความเสมอภาคระหว่างหญิงชาย (สาน ักงานกิจการสตรี
ั
อนุสญญาว่
าด้วยการขจ ัดการเลือกปฏิบ ัติตอ
่ สตรีในทุกรูปแบบ
ค.ศ.1979 (Convention on the Elimination of all forms of
Discrimination Against Women - CEDAW)
ั ญาฉบับนีม
ิ ใช ้
อนุสญ
้ ท
ี งั ้ หมด 30 มาตรา เพือ
่ ให ้ประเทศสมาชก
เป็ นแนวการกาหนดนโยบายและมาตรการการดาเนินงาน
ด ้านนิตบ
ิ ญ
ั ญัต ิ ตุลาการ การบริหาร หรือมาตรการอืน
่ ๆ
เกีย
่ วกับการขจัดการเลือกปฏิบต
ั ต
ิ อ
่ สตรี และให ้หลักประกัน
ิ ธิประโยชน์และโอกาสต่างๆ จากรัฐ
ว่าสตรีจะต ้องได ้รับสท
บนพืน
้ ฐานของความเสมอภาคกับบุรษ
ุ ประเทศไทยได ้ร่วม
ั ญาฉบับนีเ้ มือ
ลงนามในอนุสญ
่ วันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2522
ปั จจุบน
ั มีประเทศร่วมลงนามทัง้ หมด 99 ประเทศ โดยมีผล
บังคับใชตั้ ง้ แต่วันที่ 8 กันยายน พ.ศ. 2528 ประเทศไทยขอ
ั ญา 7 ข ้อ ได ้แก่
ยกเว ้นไม่ผก
ู พันตามอนุสญ
ั
อนุสญญาว่
าด้วยการจ ัดการเลือกปฏิบ ัติฯ (ต่อ)
1. ความเสมอภาคทางการเมืองและการรับตาแหน่งทาง
ั ญาข ้อ 7)
ราชการ (อนุสญ
ั ชาติของบุตร (อนุสญ
ั ญาข ้อ 9)
2. การถือสญ
ึ ษา (อนุสญ
ั ญาข ้อ 10)
3. ความเสมอภาคทางการศก
ิ ธิและโอกาสทีจ
4. สท
่ ะได ้รับการจ ้างงานชนิดเดียวกัน
ั ญาข ้อ 11)
(อนุสญ
ั ญาทางกฎหมายซงึ่ มุง่ จากัด (restriction)
5. การทาสญ
ความสามารถทางกฎหมายของสตรีถอ
ื ว่าไม่ได ้และเป็ น
ั ญาข ้อ 15)
โมฆะ (อนุสญ
ั พันธ์ทางครอบครัว (อนุสญ
ั ญาข ้อ
6. การสมรสและความสม
16)
้ สญ
ั ญาฉบับ
7. การตีความในการระงับข ้อพิพาท หรือการใชอนุ
ั ญาข ้อ 29)
นี้ (อนุสญ
4. พ ันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วก ับผูพ
้ ก
ิ าร
พันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วกับผู ้พิการทีส
่ าคัญ มีดงั นี้
ิ ธิคนพิการไทย
1. ปฏิญญาว่าด ้วยสท
ั ญาว่าด ้วยสท
ิ ธิคนพิการว่าด ้วยสท
ิ ธิผู ้พิการ
2. อนุสญ
(Optional Protocol to the Convention on the Rights
of Persons with Disabilities : OP – CRPD)
ประกอบด ้วย
- แผนปฏิบต
ั ก
ิ ารสาหรับผู ้พิการ (World Programme of
Action on Disabled Persons)
- กฎมาตรฐานในการสร ้างความเสมอภาคทางโอกาส
สาหรับบุคคลผู ้พิการ (Standard Rules on the
Equalization of Opportunities for Persons with
Disabilities)
ั
ิ ธิคนพิการ (Convention on
2. อนุสญญาว่
าด้วยสท
the Rights with Disabilities - CRPD)
ั
ิ ธิคนพิการตามอนุสญญาว่
ิ ธิคนพิการ
สท
าด้วยสท
ิ ธิในชวี ต
ิ ธิในการมีชวี ต
สท
ิ คนพิการทุกคนมีสท
ิ ตัง้ แต่กาเนิด
ิ ธิเป็ นเจ ้าของทรัพย์สน
ิ
คนพิการมีสท
เสรีภาพและความมัน
่ คงของบุคคล
ั ดิศ
เสรีภาพจากการถูกทรมานหรือยา่ ยีศก
์ รี
้
เสรีภาพจากการใชความรุ
นแรง คนพิการต ้องได ้รับการคุ ้มครอง
การชว่ ยเหลือ สนับสนุนทีเ่ หมาะสมเพือ
่ ป้ องกันการถูกแสวงหา
ประโยชน์
ิ ธิได ้รับการ
ข ้อ 17 การคุ ้มครองบูรณภาพของบุคคล คนพิการทุคนมีสท
เคารพในบูรณาภาพทางร่างกายและจิตใจเท่าเทียมกับบุคคล
อืน
่
ั ชาติ คนพิการมี
ข ้อ 18 เสรีภาพในการโยกย ้ายถิน
่ ฐานและการถือสญ
ิ ธิใ์ นการได ้สญ
ั ชาติและ
เสรีภาพ ในการโยกย ้ายถิน
่ ฐาน มีสท
ั ชาติ
เปลีย
่ นแปลงสญ
ข ้อ 19 การเป็ นสว่ นหนึง่ ในชุมชน
ข ้อ 20 คนพิการจะมีการเคลือ
่ นไหวสว่ นบุคคลได ้ ต ้องมีการอานวย
ความสะดวกให ้มีเครือ
่ งชว่ ยการเคลือ
่ นไหวทัง้ ทีเ่ ป็ นสงิ่ มีชวี ต
ิ
ข ้อ
ข ้อ
ข ้อ
ข ้อ
ข ้อ
10
12
14
15
16
ั
ิ ธิคนพิการตามอนุสญญาว่
ิ ธิคนพิการ
สท
าด้วยสท
ข ้อ 21 เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นและการเข ้าถึงสารสนเทศ
คนพิการ มีเสรีภาพทีจ
่ ะพูด หรือแสดงความเห็น
ข ้อ 22 การเคารพความเป็ นสว่ นตัว
ข ้อ 23 การสร ้างครอบครัวและสถาบันครอบครัว คนพิการสามารถสมรส
และสร ้างครอบครัว กาหนดจานวนบุตร ต ้องได ้รับความรู ้
เกีย
่ วกับ
การเจริญพันธุแ
์ ละการวางแผนครอบครัว
ึ ษา
ข ้อ 24 การศก
ข ้อ 25 สุขภาพ คนพิการ
ข ้อ 26 การสง่ เสริมสมรรถภาพและการฟื้ นฟูสมรรถภาพ
ข ้อ 27 งานและการจ ้างงาน
ข ้อ 28 มาตรฐานความเป็ นอยูแ
่ ละความคุ ้มครองทางสงั คมอย่างเพียงพอ
ข ้อ 29 การมีสว่ นร่วมทางการเมืองและเรือ
่ งสาธารณะ
ข ้อ 30 การมีสว่ นร่วมทางวัฒนธรรม นันทนาการ และการกีฬา
5. พ ันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วก ับผูย
้ ากไร้/คนไร้ทพ
ี่ งึ่
พันธกรณีระหว่างประเทศเกีย
่ วกับผู ้ยากไร ้/คนไร ้ทีพ
่ งึ่ ถือเป็ น
พันธกรณีทม
ี่ ก
ี ารกล่าวถึงและในประเทศไทยให ้ความสาคัญ
น ้อยกว่าใน 5 พันธกรณีข ้างต ้น ประกอบด ้วย
ั ญาว่าด ้วยการชว่ ยเหลือด ้านอาหาร (Food Aid
1. อนุสญ
Convention)
2. ปฏิญญาว่าด ้วยถิน
่ ทีอ
่ ยูข
่ องมนุษย์ (Vienna & Istanbul
Declaration on Human Settlements)
ั อืน
3. ปฏิญญาว่าด ้วยเมืองและถิน
่ ทีอ
่ ยูอ
่ าศย
่ ๆ ยุคสหัสวรรษ
ใหม่ (Declaration on Cities and Other Human
Settlements in the Millennium)
4. ปฏิญญาสากลว่าด ้วยการดาเนินการเกีย
่ วกับ HIV/AIDS
(Declaration of Commitment on HIV/AIDs)