Transcript สอน อย.น้อย เรื่องสารปนเปื้อน - สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดระนอง

การวิเคราะห์ทางเคมี
หน่วยตรวจสอบเคลื่อนที่เพื่อความปลอดภัยด้านอาหาร
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
สารปนเป้ ื อนในอาหาร
 บอแรกซ์







ฟอร์ มำลีน
โซเดียมไฮโดรซัลไฟต์
กรดซำลิซิลคิ
ยำฆ่ ำแมลง
สำรเร่ งเนือ้ แดง
นำ้ มันทอดซ้ำ
แอลฟำทอกซิน
บอแรกซ์ (Borax)
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
แหล่ งอาหารที่พบ
การสั งเกต
อันตราย
การเลือกอาหาร
แหนม ลูกชิ้น หมูยอ ไส้ กรอก ผัก-ผลไม้ ดอง
เช่ น ผักกำดดอง มะม่ วงดอง
อาหารที่มลี กั ษณะกรุบกรอบผิดปกติ
อาเจียน นา้ หนักลด มีผนื่ คันที่ผวิ หนัง
อาเจียนเป็ นเลือด ปวดท้ อง กรวยไตอักเสบ
และเสี ยชีวติ ได้
1. หลีกเลีย่ งอาหารที่สงสั ยว่ ามีบอแรกซ์
2. เลือกซื้ออาหารจากแหล่ งผลิตที่เชื่อถือได้
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
ชุดทดสอบ Borax
• น้ายาทดสอบบอแรกซ์
• กระดาษขมิ้น
HCl= [H+][Cl-]
Hydrochloric
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
Curcumin (สารอินทรีย)์
ขัน้ ตอนการตรวจวิเคราะห์
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
ฟอร์มาลีน (Formalin)
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
แหล่ งอำหำรที่พบ
กำรสั งเกต
อันตรำย
กำรเลือกอำหำร
ผักสด อำหำรทะเล
ผักที่มลี กั ษณะแข็ง / กรอบ ผิดปกติ ปลำ หรือกุ้งเนือ้
แข็ง แต่ บำงส่ วนเปื่ อยยุ่ย
เกิดกำรระคำยเคืองต่ อผิวหนัง และเยือ่ บุทำงเดินหำยใจ
คลืน่ ไส้ อำเจียน ปวดท้ องอย่ ำงรุนแรง
1. เลือกผักที่ไม่ มลี กั ษณะแข็ง / กรอบจนเกินไป
2. เลือกผักที่มรี ู พรุน ผักอนำมัย หรือผักกำงมุ้ง
3. เลือกอำหำรทะเลสด เนือ้ ไม่ เปื่ อยยุ่ย สี ไม่ ผดิ ปกติ
4. ล้ ำงอำหำรให้ สะอำดก่ อนปรุง
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
ช ุดทดสอบ Formalin
สารขวดที่ 1
Phenylhydrazine
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
สารขวดที่ 2
Ferricyanide
สารขวดที่ 3
Hydrochloric
การตรวจวิเคราะห์
พบ
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
ไม่พบ
false positive
ตัวอย่างที่อาจเกิดปฏิกิรยิ ากับช ุดทดสอบ
และให้ผลใกล้เคียงกับ ฟอร์มาลีน
เช่น ผักผลไม้ที่มีกลิน่ ฉ ุน
น้าคัน้ จากผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
โซเดียมไฮโดรซัลไฟต์
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
แหล่ งอำหำรที่พบ
กำรสั งเกต
อันตรำย
กำรเลือกอำหำร
ขิงซอย ถั่วงอก นำ้ ตำลปี๊ บ และหน่ อไม้ ดอง
อำหำรที่มสี ี ซีดขำวกว่ ำปกติ
คลืน่ ไส้ อำเจียน เวียนศีรษะ ควำมดันต่ำ ไตวำย
อำจเสี ยชีวติ ได้
1. เลือกซื้ออำหำรที่มสี ี ธรรมชำติ
2. เลือกซื้อจำกแหล่ งที่ผลิตที่ได้ รับกำรรับรอง
คุณภำพ
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
คุณสมบัตขิ องสาร
 โซเดียมไฮโดรซัลไฟต์ หรือเรียกโดยทัว่ ไป
ว่า สารฟอกขาว มีลกั ษณะเป็นผงสีขาว
 มักจะนามาใส่ในอาหารเพื่อให้อาหารมี
ความขาวสดใส น่ารับประทาน
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
ช ุดทดสอบ Sodiumhydrosulfite
สารละลายคอปเปอร์ซลั เฟต
(CuSO4.5H2O)
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
การตรวจวิเคราะห์
พบ
ไม่พบ
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
การอ่านผลการวิเคราะห์
สีเทาดา
พบการใช้สาร
โซเดียม ไฮโดรซัลไฟต์
สีเขียว สีฟ้าหรือสีอื่นๆ ไม่พบการใช้สารโซเดียม
ไฮโดรซัลไฟต์
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
กรดซาลิซิลิค (salicylic acid)
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
แหล่ งอำหำรที่พบ
กำรสั งเกต
อันตรำย
กำรเลือกอำหำร
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
ผัก-ผลไม้ ดอง เช่ น ผักกำดดอง องุ่นดอง
ผัก-ผลไม้ ดอง มีลกั ษณะสี สวย ใส สะอำด
น่ ำรับประทำน และเก็บไว้ ได้ นำน
อำเจียน หูออื้ มีไข้ และอำจถึงตำยได้
1. หลีกเลีย่ งอำหำรที่สงสั ยว่ ำมีสำรกันรำ
2. เลือกซื้ออำหำรจำกแหล่ งผลิตที่เชื่อถือได้
ช ุดทดสอบ Salicylic acid
นำ้ ยำขวดที1่
Salicylic acid
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
นำ้ ยำขวดที่ 2
Ferric Chloride
(FeCl3)
การตรวจวิเคราะห์
พบ
ไม่พบ
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
สารเคมียาฆ่าแมลง
แหล่งอำหำรทีพ่ บ
กำรสั งเกต
อันตรำย
กำรเลือกอำหำร
ผัก-ผลไม้ เนือ้ สั ตว์ แปรรูป เช่ น ปลำเค็ม
ผัก-ผลไม้ มีลกั ษณะทีส่ วยกว่ ำปกติ ไม่ มีร่องรอย
ของแมลงกัดกิน ปลำเค็มไม่ มีแมลงวันตอม
อำกำรทำงประสำท กล้ำมเนือ้ สั่ นกระตุก สั บสน
ตื่นเต้ นตกใจง่ ำย ปวดศีรษะ คลืน่ ไส้ อำเจียน
1. หลีกเลีย่ งอำหำรทีส่ งสั ยว่ ำมีสำรเคมีฆ่ำแมลง
2. เลือกซื้ออำหำรจำกแหล่งผลิตทีเ่ ชื่อถือได้
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
ล้างผักถูกวิธี☝ทุกชีวปี ลอดภัย☝
กำรลดปริมำณของสำรเคมีตกค้ ำงในผัก
 ล้ำงโดยใช้ โซเดียมไบคำร์ บอเนต 1 ช้ อนโต๊ ะ/นำ้ อุ่น 20 ลิตร แช่ ไว้
15 นำที แล้วนำไปล้ำงนำ้ สะอำดต่ ออีกหลำยครั้ง
 นำผักใส่ ตะแกรงโปร่ ง เปิ ดนำ้ แรงพอประมำณให้ ไหลผ่ำนแล้วล้ำง
นำน 2 นำที
 ล้ำงสิ่ งสกปรกออกให้ หมด แล้วจึงแช่ นำ้ สะอำดนำน 15 นำที
 ล้ำงด้ วยนำ้ ยำล้ำงผักโดยปฏิบัตติ ำมคำแนะนำบนฉลำก
 ล้ำงผักแล้วนำไปนึ่ง จะลดปริมำณพิษลงได้ มำก
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
สารเร่ งเนื้อแดง
แหล่ งอำหำรที่พบ
กำรสั งเกต
อันตรำย
กำรเลือกซื้ออำหำร
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
เนือ้ หมู
เนือ้ หมูมสี ี แดงผิดปกติ
มะเร็งจำกสำรเคมีสะสมในร่ ำงกำย หัวใจเต้ น
ผิดปกติ นอนไม่ หลับ มึนงง คลืน่ ไส้ อำเจียน
เวียนศีรษะ เป็ นลม อำจเสี ยชีวติ ได้
1. เลือกซื้อเนือ้ หมูที่มสี ี ธรรมชำติ ไม่ มสี ี แดง
ผิดปกติ
2. เลือกซื้อจำกแหล่ งผลิตที่ได้ รับกำรรับรอง
คุณภำพ
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
แอฟลาทอกซิ น
แหล่งอาหารที่พบ
การสั งเกต
อันตราย
การเลือกซื้อ
เมล็ดถั่วลิสง ข้ าวโพด หอม กระเทียม พริกแห้ ง
อาหารแห้ งบางส่ วนเน่ าเสี ย หรือมีเชื้อราทีม่ ีลกั ษณะ
สี เขียวเหลือง ดา ขาว กลิน่ เหม็นอับ
อาเจียน ท้ องเดิน ก่อให้ เกิดมะเร็ง
1. เลือกอาหารแห้ งทีม่ ีสีธรรมชาติ ไม่ มีคราบสี เขียวเหลือง
ดา ขาว มีกลิน่ เหม็นอับ
2. ถั่วป่ น พริกป่ น ไม่ ควรซื้อแบบที่ป่นแล้ว
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
น้ ำมันทอดซ้ ำ
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
น้ ามันทอดซ้ า
การสั งเกต
อันตราย
การเลือกซื้อ
มีกลิน่ เหม็นหืน เหนียวข้ น สี ดา มีฟองมาก
ขาดวิตามิน ระคายเคืองกระเพาะอาหาร และลาไส้
ระบบย่ อยอาหารดูดซึมอาหารบกพร่ อง เส้ นเลือดหัวใจตีบ
ก่ อให้ เกิดมะเร็ง
1. หลีกเลีย่ งอาหารที่ทอดด้ วยนา้ มันที่มีลกั ษณะสี ดา มี
ฟองมาก
2. เลือกซื้อนา้ มันที่บรรจุในภาชนะที่มสี ภาพปิ ดสนิท
และมีฉลากซึ่งผ่ านการตรวจสอบจาก อย.
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง
“กินอำหำร ผ่ ำนนำ้ มัน ที่ทอดซ้ำ
จักระกำ ช้ำจิต ชีวติ หมอง
เพรำะโรคร้ ำย ภัยมะเร็ง เล็งเข้ ำครอง
โปรดไตร่ ตรอง ลองนับสิ บ ก่อนหยิบกิน”
สำนักงำนสำธำรณสุ ขจังหวัดระนอง