Transcript 2. ความต้องการพัฒนาฝีมือแรงงาน - วิทยาลัยอาชีวศึกษาพระนครศรีอยุธยา

แนวทางการพัฒนาฝี มอ
ื แรงงานไทย
ใน 32 ตาแหน่งงาน สาขาการ
ท่องเทีย
่ ว
กรมพัฒนาฝี มอ
ื แรงงาน
กระทรวงแรงงาน
Travel Services
Hotel Services
9 ตำแหน่งใน 2 สำขำ
23 ตำแหน่งใน 4 สำขำ
32 ตาแหน่งงานในสาขาทีพ
่ ก
ั และการ
เดินทาง
สาขาทีพ
่ ก
ั (Hotel Services) : 23
ตาแหน่งงานใน 4 แผนก
3. Food
1. Front Office
Production
1.1 Front Office
Manager
1.2 Front Office
Supervisor
1.3 Receptionist
1.4 Telephone
Operator
Bell BoyKeeping
2.1.5House
2.1 Executive
Housekeeper
2.2 Laundry Manager
2.3 Floor Supervisor
2.4 Laundry Attendant
2.5 Room Attendant
2.6 Public Area Cleaner
3.1 Executive Chef
3.2 Demi Chef
3.3 Commis Chef
3.4 Chef de Partie
3.5 Commis Pastry
3.6 Baker
3.7 Butcher
4. Food and
Beverage Service
4.1 F&B Director
4.2 F&B Outlet Manager
4.3 Head Waiter
4.4 Bartender
4.5 Waiter
การเดินทาง (Travel Services) : 9 ตาแหน่ งงานใน 2 สาขา
1. Travel Agencies
1.1 General Manager
1.2 Assistant General Manager
1.3 Senior Travel Consultant
1.4 Travel Consultant
2. Tour operation
2.1 Product Manager
2.2 Sales and Marketing Manager
2.3 Credit Manager
2.4 Ticketing Manager
2.5 Tour Manager
4
ทีม
่ า:
ข้อตกลงรวมว
าด
บคุณสมบัตบ
ิ ุคลากรวิชาชีพดาน
่
่ วยการยอมรั
้
้
การทองเที
ย
่ วอาเซียน (ASEAN Mutual Recognition Arrangement
่
on Tourism Professionals่ :อASEAN
MRA)
 เป็ นการยอมรับคุณสมบัตเิ พือ
านวยความสะดวกใน

การเตรียมความพรอม
การเคลือ
่ นยาย
้
้
แรงงานฝี มอ
ื เสรีในอาเซียน

การขอใบอนุ ญาตโดยลดขัน
้ ตอนการตรวจสอบ
รับรองคุณวุฒก
ิ ารศึ กษาหรือความรูทางวิ
ชาชีพ
้

การเป็ นประชาคมอาเซียนมีผลให้แรงงานจากทัง้ 10
ประเทศ มีโอกาสในการแขงขั
่ นยาย
่ นและเคลือ
้
ระหวางประเทศอย
างสู
ง ประเทศไทยจาเป็ นจะตอง
่
่
้
พัฒนาแรงงานให้มีสมรรถนะทีส
่ งู สุด ตามทีอ
่ าเซียน
ไดก
น
้ าหนดไวร
้ วมกั
่
วัตถุประสงคของ
ASEAN MRA
์
1.
เพื่อ อ านวยความสะดวกในการเคลื่อ นย้ ายบุ ค ลากร
วิชาชีพทองเที
ย
่ วในอาเซียน
่
2. เพื่ อ แลกเปลี่ ย นข้ อมู ล การปฏิ บ ัต ิ ท ี่ เ ป็ นเลิ ศ
(Best
practices)
ในการสอนและ
ฝึ กอบรมบุ ค ลากรวิช าชี พ ท่องเที่ย ว โดยใช้
ส ม ร ร ถ น ะ เ ป็ น ห ลั ก ( competency-based)
ทัง้ นี้ เพือ
่ ร่วมมือและเสริมสร้างความสามารถ
ในหมูสมาชิ
กอาเซียน
่
กลไกหลักภายใต้ ASEAN MRA
ตามข้อตกลงร่วมวาด
ิ ุคลากร
่ ้วยการยอมรับคุณสมบัตบ
วิชาชีพด้านการทองเที
ย
่ วอาเซียน (ASEAN MRA)
่
กาหนดให้มีคณะกรรมการ 3 ชุด คือ
ค ณ ะ ก ร ร มก า ร วิ ช า ชี พ ก า ร ท่ อ ง เ ที่ ย ว แ ห่ ง ช า ติ
(National Tourism Professional Board : NTPB)
2. คณะกรรมการรับ รองคุ ณ วุ ฒ ว
ิ ช
ิ าชีพ การท่องเทีย
่ ว
(Tourism Professional Certification Board :
TPCB)
3. ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ติ ด ต า ม ต ร ว จ ส อ บ วิ ช า ชี พ ก า ร
ท่ องเที่ย วอาเซี ย น
(ASEAN
Tourism
Professional Monitoring Committee: ATPMC)
1.
แตละต
าแหน่งต้องมีมาตรฐานสมรรถนะ Competency Standard 3 ดาน
่
้
คือ core, generic และ functional ทัง้ นี้ การรับรองมาตรฐานสมรรถนะ
จะแบงเป็
่ น 5 ระดับ คือ Certificate 2, 3, 4 และ Diploma 1, 2 หน่วย
กิต ทีเ่ รียน/อบรม สามารถเทียบโอนระหวางต
าแหน่งงานทีต
่ างกั
นได้
่
่
 Certificate 2 มีทกั ษะพืน้ ฐานที่ทาเป็ นประจา
 Certificate 3 มีทกั ษะที่กว้างขึน้ และความรับผิดชอบของผูน้ าทีม
 Certificate 4 มีสมรรถนะทางเทคนิคมากขึน้ และมีทกั ษะให้คาแนะนา
 Diploma 1 มีสมรรถนะเฉพาะทางและทักษะในการจัดการ
 Diploma 2 มีสมรรถนะเฉพาะทางที่กว้างขึน้ และทักษะสูงในการจัดการ
1. รายงานสถานการณทั
์ ว่ ไป ดานสาขาการ
้
ทองเที
ย
่ ว
่
ย
่ วชาวตางชาติ
จานวนนักทองเที
่
่
ทีเ่ ดินทางเขาประเทศไทย
้
เดือน มค.-ธค. 55
2012
2011
∆ (%)
22,353,903 19,230,470 +16.24
แนวโน้มรายไดจากการท
องเที
ย
่ ว
้
่
ตามแผนฯ 2 ลานล
านบาท
ปี 2555 – 2558e
้
้
ปี พ.ศ.
รายได้จากชาวต่างชาติ
รายได้จากชาวไทย
รวม
รายได้ จริง
2554
0.73
0.40
1.13
1.25
2555p
0.83
0.42
1.25
1.46
Remark : p = preliminary
e = estimate
2556e
1.06
0.53
1.59
-
(หน่วย : ลาน
้
ลานบาท)
้
2557e
1.25
0.55
1.80
-
2558e
1.46
0.58
2.04
-
ประเทศทีม
่ จ
ี านวนสูงสุด 10 ตลาดแรก
(Number)
(% Changed)
+38.57
China
308,697
Malaysia
211,813
-2.23
+14.18
Russia
200,505
+35.60
Japan
137,409
Korea
+32.35
86,215
India
+31.46
83,437
United Kingdom
81,384
USA
80,651
Australia
79,277
Germany
132,617
+6.67
+8.80
+1.78
+5.17
นักทองเที
ย
่ วจีน เดินทางมาประเทศไทย มากทีส
่ ุด
่
รองลงมาไดแก
้ ่ มาเลเซีย และรัสเซีย
แนวโน้ม สถำนสถำนกำรณ์ทอ่ งเที่ยวโลก
การเพิ่มขึ้ นของนักท่องเที่ยวองค์การการท่องเที่ยว UNWTO ได้พยากรณ์วา่ เมือ่ งึง ี
พ.ศ.2563 จะมีนักท่องเที่ยวระหว่าง ระเทศจานวน 1,600 ล้านคน โดยเ ็ นนักท่องเที่ยว
แงบเอเชียแ ซิฟิกงึง 400 ล้านคน ในจานวนนั้นส่วนหนึ่ งเ ็ นนักท่องเที่ยวในอาเซียน
ระมาณ 160-200 ล้านคนภูมิภาคที่มีแนวโน้มเ ็ นแหล่งท่องเที่ยวยอดนิ ยมคือ ภูมิภาค
เอเชียตะวันออก และแ ซิฟิค และกลุ่ม ระเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
การท่องเที่ยวในแงบอาเซียนยังมีแนวโน้มเติบโตขึ้ นอีกมาก ระเทศสมาชิก
อาเซียนหลาย ๆ ระเทศก็เริ่มตื่นตัวและให้ความสาคัญกับการพัฒนาอุตสาหกรรมการ
ท่องเที่ยว เพื่อรองรับการเติบโตของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวที่มีแนวโน้มว่าจะมีนักท่องเที่ยว
เข้ามาท่องเที่ยวใน ระเทศแงบอาเซียนมากขึ้ น และยังเ ็ นการรองรับการก้าวเข้าไ สู่การเ ็ น
AEC อย่างเต็มรู แบบใน ี พ.ศ. 2558 ซึ่งการก้าวเข้าไ สู่การเ ็ น AEC อย่างเต็มรู แบบนี้
จะมีการเ ิ ดเสรีในหลายการท่องเที่ยวด้วย
1.1 สถำนกำรณ์พฒ
ั นำกำลังคนด้ำนท่องเที่ยวในปั จจุบนั
(ด้ำนกำรศึกษำและกำรพัฒนำแรงงำนในสถำนประกอบกิจกำร)
ั จจุบนั มีหน่ วยงานภาคการศึกษาและพัฒนาฝี มือแรงงานทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ให้
ความร่วมมือกัน ทั้งในระบบทวิภาคี สหกิจศึกษา
การพัฒนาทักษะฝี มือแรงงานทั้งในและนอกสงาน ระกอบกิจการ ได้แก่ กระทรวงการ
ท่องเที่ยวและกีฬา กรมการท่องเที่ยว กระทรวงแรงงาน กรมพัฒนาฝี มือแรงงาน
กระทรวงศึกษาธิการ สมาคมวิชาชีพ สมาคมโรงแรมไทย สภาอุตสาหกรรมท่องเที่ยวแห่ง
ระเทศไทย สงานศึกษา มหาวิทยาลัย และหน่ วยงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องร่วมมือกันดาเนิ นการ
พัฒนากาลังคนสาขาการท่องเที่ยวอย่างต่อเนื่ อง แต่หน่ วยงานภาครัฐและเอกชนยังมีลกั ษณะ
การดาเนิ นงานแบบต่างคนต่างทา ขาดการบูรณาการกันอย่างแท้จริง มีความร่วมมือกันใน
ลักษณะบายพาสแบบจับคู่ระหว่างหน่ วยงาน และขาดการเชื่อมโยงกัน ทาให้การพัฒนากาลังคน
ยังไม่เ ็ นเอกภาพเท่าที่ควร
1.2ควำมร่วมมือระหว่ำงภำครัฐและเอกชน
สมาคมโรงแรมไทย ร่วมมือกับ “อาชีวศึกษาทวิภาคี สาขาวิชาการโรงแรม”สอศ.
มีขอ้ ตกลงร่วมกันว่า จะร่วมจัดทาหลักสูตรที่ตรงกับความต้องการของสงาน
ระกอบการและตรงกับความพร้อมของวิทยาลัยในสังกัด สอศ.จะจับคูก่ บั โรงแรมใน
เครือสมาคมฯ ในการรับนักเรียนตั้งแต่ระดับ ระกาศนี ยบัตรวิชาชีพ ( วช.) 2 เข้า
ฝึ ก ฏิบตั ิงาน 2 แผนกขึ้ นไ พร้อมจ่ายค่าตอบแทนให้นักเรียนเ ็ นเงินอย่างน้อย
50% ของค่าแรงขั้นตา่ พร้อมสวัสดิการพื้ นฐานอื่น ๆ อาทิ อาหาร เครื่องแบบ
พนักงาน เ ็ นต้น ที่สาคัญโรงแรมตกลงจะบรรจุนักเรียนเ ็ นพนักงาน ระจาเมื่อจบ
ระดับ วช.แล้ว แต่ท้งั นี้ ต้องผ่านเกณฑ์การ ระเมินเข้าร่วมโครงการ ไม่มีความ
ระพฤติเสียหาย และอยูใ่ นโครงการทวิภาคีไม่น้อยกว่า 2 ภาคเรียน
ั จจุบนั วิทยาลัยในสังกัด สอศ. เ ิ ดสอนการโรงแรมอยู่ 95 วิทยาลัย
มีผเู้ รียน ระมาณ 11,500 คน ซึ่งมีมาตรฐานสมรรงนะคนทางานโรงแรม และการ
ท่องเที่ยวของอาเซียนออกมา สอศ. รับ รุงหลักสูตร และทิศทางการสอน
เพื่อให้เด็กไทยมีสมรรงนะอย่างน้อยระดับอาเซียน
1.3 ปั ญหำกำรขำดแคลนแรงงำนในสำขำโรงแรม
โรงแรมมีการขยายตัว 3-5% ต่อ ี ทาให้บุคลากรในการทางานขาด
แคลน ซึ่งนักศึกษาจบใหม่สาขาการโรงแรมในแต่ละ ี ก็มีจานวนกว่า
10,000 คน แต่เข้าสู่ธุรกิจโรงแรมไม่งึง 50% ทาให้เกิดวิกฤตใน
ด้านแรงงาน ซึ่งแต่ละโรงแรมก็ได้มีการแก้ ั ญหาโดยการจ้างแรงงาน
ต่างด้าวเข้ามาทางาน ซึ่งบางส่วนก็ผิดกฎหมายและไม่ได้มาตรฐาน
และอีกด้านที่ตอ้ งการเน้นคือการพัฒนาด้านภาษา โดยตลาดหลักๆ
ในตอนนี้ คือภาษา จีน ญี่ ุ่ น เกาหลี รัสเซีย และภาษาบาซ่าก็เ ็ นอีก
ภาษาที่สาคัญเพื่อให้เราสามารงขยายตัวในตลาดอาเซียนได้
ตำแหน่งงำน ที่ขำดแคลนแรงงำนในสำขำโรงแรม
แผนกต้อนรับ (Front Office)
•พนักงานต้อนรับ (Receptionist)
แผนกแม่บา้ น(House Keeping)
•พนักงานดูแลห้องพัก (Room Attendant)
•พนักงานทาความสะอาด (Public Area Cleaner
แผนกอาหารและเครื่องดื่ม (Food and Beverage Service)
•พนักงานบริกร (Waiter)
2. ควำมต้องกำรพัฒนำฝี มือแรงงำน
2.1 เชิง ริมาณต่อ ี
รำยงำนโรงแรมทั้งประเทศที่จดทะเบียนกับ ก.มหำดไทย
ณ เดือน พฤษภำคม 2556
โรงแรมห้อง
ห้อง
7,069
354,337
ประมำณกำรณ์อตั รำกำลัง
คิด 1.5 คน/ ห้อง
531,505
2. ควำมต้องกำรพัฒนำฝี มือแรงงำน
2.1 เชิง ริมาณต่อ ี
จำนวนห้องพักทั้งประเทศที่เปิ ดกำรขำย จำก website
ห้อง
THA ประมำณกำรณ์
เพิ่ม 3% ในอีก 5 ปี
500,000
515,000
ประมำณกำรณ์อตั รำกำลัง
คิด 1.5 คน/ ห้อง
772,500
2.2 เชิงคุณภำพ ทักษะ สมรรถนะ ที่แรงงำนไทยสำขำที่พกั ท่องเที่ยว
จำเป็ นต้องพัฒนำโดยเร่งด่วน
1.ทักษะการคิดวิเคราะห์และแก้ไข ั ญหา
2.ทักษะด้านภาษาอาเซียนและการสื่อสาร
3.ทักษะการทางานร่วมกับแรงงานต่างชาติรองรับการเคลื่อนย้ายแรงงานฝี มือ
Outbound - Inbound
4.ทักษะด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ (IT) เพื่อรองรับการขยายตัวของระบบ
ออนไลน์ดา้ นการท่องเที่ยว
3. รำยชื่อหลักสูตร รูปแบบกำรฝึ กที่เหมำะสม
(แบ่งตำมระดับโรงแรม 3-5 ดำว)
แผนกต้อนรับ (Front Office)
•พนักงานต้อนรับ (Receptionist)
หลักสูตร
•การรับลงทะเบียนเข้าพัก (Handling Guest Registration)
•การให้การต้อนรับเมื่อแขกมางึงที่พกั (Welcoming New Arrivals)
•การสร้างความ ระทับใจที่ดี (Creating First Impression)
•ภาษาอังกฤษสาหรับงานรับลงทะเบียนเข้าพัก (English for Guest
Registration)
•การรับข้อร้องเรียนจากแขก (Dealing with Guest Complaints)
3. รำยชื่อหลักสูตร รูปแบบกำรฝึ กที่เหมำะสม
(แบ่งตำมระดับโรงแรม 3-5 ดำว)
แผนกอำหำรและเครื่องดื่ม (Food and Beverage Service)
•พนักงานบริกร (Waiter)
หลักสูตร
•ความรูเ้ บื้ องต้นเกี่ยวกับงานบริการอาหารและเครื่องดื่ม
•ความรูเ้ กี่ยวกับอาหารและมื้ ออาหาร
•ความรูเ้ กี่ยวกับเครื่องดื่มและการบริการ
•ทักษะในการให้บริการอาหารและเครื่องดื่ม
•อุ กรณ์เครื่องมือเครื่องใช้
•รู แบบการบริการอาหารและเครื่องดื่ม
3. รำยชื่อหลักสูตร รูปแบบกำรฝึ กที่เหมำะสม
(แบ่งตำมระดับโรงแรม 3-5 ดำว)

แผนกแม่บำ้ น(House Keeping)
• พนักงานดูแลห้องพัก (Room Attendant)
• พนักงานทาความสะอาด (Public Area Cleaner
หลักสูตร
 ความหมายของงานแม่บา้ นโรงแรม
 มาตรฐานงานแม่บา้ นโรงแรม
 หน้าที่และความรับผิดชอบของบุคลากรในงานแม่บา้ นโรงแรม
 คุณสมบัติของพนั กงานแม่บา้ นโรงแรม
 การ ้ องกันอุบต
ั ิเหตุ
 ข้อ ฏิบต
ั ิเมื่อเกิดเพลิงไหม้
 ข้อควรระมัดระวังเกี่ยวกับความ ลอดภัย
4. ข้อเสนอแนะที่เป็ นประโยชน์
4.1 การ รับทัศนคติ ทักษะ แรงงานไทย ให้เ ็ นแรงงานผีมือ คิดได้ทาเ ็ นพูด
ภาษาอาเซียน
4.2 การจัดทาเกณฑ์สมรรงนะและการพัฒนาฝี มือแรงงานที่สอดคล้องกับความ
ต้องการของภาคเอกชน โรงแรม
4.3 กำรจัดตั้งหน่วยทดสอบทักษะฝี มือแรงงำนภำคเอกชน
สมาคมโรงแรมไทย ขึ้ นทะเบียนจัดตั้งเ ็ นศูนย์ทดสอบมาตรฐานฝี มือ
แรงงานด้านการโรงแรม
4.4 กำรสนับสนุนด้ำนสิทธิประโยชน์แก่ภำคเอกชนที่มีควำมพร้อมและมี
กำรพัฒนำกำลังคนอย่ำงต่อเนื่องชัดเจนและเป็ นประโยชน์ตอ่ แรงงำน
ไทยในภำพรวม
4.5 แนวทำงควำมร่วมมือภำครัฐและเอกชนเพื่อแก้ไขปั ญหำกำรขำดแคลน
แรงงำน
เนื่ องจาก ั ญหาขาดแคลนแรงงานในภาคบริการเ ็ น ั ญหาสาคัญและมี
ความจาเ ็ นเร่งด่วนที่จะต้องเร่งแก้ไข ดังนั้นหน่ วยงานภาครัฐและเอกชน ควร
ร่วมมือกันในระดับพหุภาคี เพื่อศึกษาแผนงานแก้ไข ั ญหาขาดแคลนแรงงาน
เพื่อให้เกิดการเพิ่มผลิตภาพสินค้าบริการและผลิตภาพแรงงาน มุง่ เน้นการใช้
แรงงานฝี มือที่มีทกั ษะสูงร่วมกับกระบวนการผลิตและบริหารจัดการที่ทนั สมัย
ส่งเสริมการนา ERP มาใช้ในองค์กรระดับ SMEs และสนับสนุ น LE
ให้เ ็ นองค์กรแห่งการเรียนรูเ้ พื่อยกระดับองค์กรต่อไ
มาตรฐานฝี มือแรงงานแห่ งชาติ
สาขาอาชีพภาคบริการ (สาหรั บรองรั บวิชาชีพการท่ องเที่ยวอาเซียน)
ลาดับที่
สาขา
จานวน
(ระดับ)
สามารถทดสอบได้
1.
พนักงานบริ การอาหารและเครื่ องดื่ม (Waiter)
3
ทดสอบระดับ 1
ได้ ระดับเดียว
2.
พนักงานทาความสะอาดห้ องพัก (Room
Attendants)
2
ทดสอบระดับ 1
ได้ ระดับเดียว
3.
พนักงานผสมเครื่ องดื่ม (Bartender)
3
ทดสอบระดับ 1 และ 2 ได้
4.
พนักงานต้ อนรับส่วนหน้ า (Front Desk
Clerk/Receptionist)
2
ทดสอบได้ ทงั ้ 2 ระดับ
5.
ผู้ประกอบขนมอบ (Baker – cookie cake
and pastry)
2
ทดสอบได้ ทงั ้ 2 ระดับ
6.
ผู้ประกอบขนมปั ง (Baker)
2
ทดสอบได้ ทงั ้ 2 ระดับ
หมำยเหตุ ปี งบประมำณ 2556 จะดำเนินกำรจัดทำมำตรฐำนฝี มือแรงงำนแห่งชำติในส่วนที่เหลือ
เพื่อให้สอดคล้องกับ 32 สมำรรถนะร่วมสำหรับวิชำชีพกำรท่องเที่ยวอำเซียน
THE END
อนุ เคราะห์ขอ้ มูลโดย
กรมพัฒนาฝี มือแรงงาน
กระทรวงแรงงาน
และสมาคมโรงแรมไทย