Transcript Dr. Dabiran (TB, DM)

‫ديابت‬
‫• برنامه کشوری پيشگيری و کنترل ديابت‬
‫• ادغام در شبكه هاي بهداشتي‪.‬‬
‫مرگ و مير جهاني ديابت‬
‫(‪ )%9‬كل مرگها‬
‫‪ %25‬كل در‌آمد خانواده فرد مبتال( هند)‬
‫• ‪ %10‬كل در‌آمد خانواده كودك مبتال آمريكا‬
‫• ‪ %5/2-15%‬كل بودجه بهداشتي‬
‫شيوع ديابت‬
‫• كل جمعيت ‪%1-4‬‬
‫• ‪ 40‬سال و بيشتر ‪%5-10‬‬
‫• ‪ 60‬سال و بيشتر ‪%3/8‬‬
‫• ‪ %75‬ديابتي ها در كشورهاي در حال توسعه است‪.‬‬
‫خصوصيات جامعه با بروز بيماري ديابت نوع ‪2‬‬
‫• ‪ -1‬افزايش چاقي ‪ -2‬زيادي كالري دريافتي‬
‫• الف)كاهش نسبت كربوهيدراتها و افزايش نسبت چربي ها‬
‫• ب) كاهش نسبت كربوهيدراتهاي پيچيده‬
‫• ج) افزايش نسبت كربوهيدراتهاي ساده‬
‫• د) كاهش ميزان فيبرهاي غذايي‬
‫• ‪ -3‬كمي فعاليت بدني‬
‫• ‪ -4‬عوامل مساعد كننده ژنتيكي‬
‫• اختالل متابوليك‬
‫• اف ز زوايد توليز ززد بدز ززوكو توسز ززن كبز ززد و اخز ززتالل در تر ز ز ان ز ززولي م اومز ززت ب ز زه‬
‫ان ولي‬
‫خصوصيات جامعه ايران‬
‫• ‪ 40‬ميليون نفر در ايران کمتر از ‪ 35‬سال سن دارند‪.‬‬
‫• سرانه مصرف روغن نباتی ‪ 17-15‬کيلوگرم(رتبه اول در خاورميانه)‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫سرانه مصرف نوشابه ‪ 42‬ليتر در مقابل ‪ 12‬ليتر‬
‫مصرف قند وشکر ‪ 1/5‬برابر مطلوب‬
‫‪ 70‬در صد افراد ورزش نمی کنند‪.‬‬
‫‪ 2/3‬افراد باالی ‪ 20‬سال اضافه وزن يا چاقی دارند‪.‬‬
‫‪ 10‬ميليون نفر سيگارميکشند‪.‬‬
Previous Risk May add to
Future Risk
‫افراد مستعد ابتال به ديابت نوع ‪2‬‬
‫‪ -1‬تمام افراد ‪ 45‬ساله يا باالتر‬
‫‪ -2‬افراد زير ‪ 45‬سال که دارای عوامل زير هستند‪:‬‬
‫) )‪BMI≥30Kg/m²‬چاقی‪-‬‬
‫ سابقۀ ابتال به ديابت در افراد درجه يک خانواده(پدر‪ ،‬مادر‪ ،‬خواهر يا‬‫برادر)‬
‫ فشار خون مساوی يا بيشتراز‬‫‪140 mmHg‬‬
‫ سابقۀ ديابت حاملگی‬‫ تولد نوزاد باوزن بيش از ‪ 4‬کيلوگرم‬‫مساوی يا کمتر از ‪ 25‬ميلی گرم بر دسی ليتر ‪HDL -‬‬
‫‪ -‬تری گليسريد مساوی يا بيشتر از ‪ 250‬ميلی گرم بر دسی ليتر‬
‫طرح پيشگيري‌‬
‫• از هر ‪ 2‬نفر ديابتي يك نفر از بيماري خود اطالع ندارد‪.‬‬
‫اهداف‪:‬‬
‫ پيشگيري و كنترل ديابت و عوارض آ‬‫ كاهد بروز ديابت نوع ‪2‬‬‫‪ -‬كاهد بروز عوامل خطر‬
‫پيشگيري اوليه‬
‫هدف‪ :‬كاهد بروز و شيوع عوامل خطر ابتال به ديابت ‪ 2‬استراتژي‬
‫‪ -1‬تغيير و اصالح شيوة زندبي‬
‫ب) افراد در معرض خطر‬
‫الف) كل جامعه‬
‫‪ -2‬كنترل و كاهد عوامل خطر‬
‫‪ -3‬شناسائي افراد در معرض خطر‬
‫‪ -4‬افوايد آباهي ن بت به عوامل م تعد كننده‬
‫الف) جامعه‬
‫ب) كاركنا بهداشتي‬
‫ج) افراد در معرض خطر‬
‫‪ -5‬پيگيري و مراقبت افراد در معرض خطر‬
‫اهداف پيشگيري اوليه‬
Measures of Good Health •
Blood pressure of 120/80 or lower •
Total cholesterol below 200 •
HDL cholesterol 55 or more –
Triglyceride level below 150 –
Hemoglobin A1c less than 5% •
Waist line below 35 inches •
Feeling well and being active •
‫پيشگيري ثانويه‬
‫• هدف‪ :‬پيشگيري‌‪ ,‬كاهد و تأخير در عوارض كوتاه و دراز مدت ديابت‬
‫ي‬
‫استراتژ ‌‬
‫• تشززصيز زودرب بيمززاري توسززن رر ززالگري در افززراد در معززرض خطززر ‌و‬
‫زن ززا حامد ززه و شناس ززا ي مبتالي ززا ‪ 2‬مراقب ززت و درم ززا س ززر و مناس ز‬
‫بيمارا شناسائي شده‬
‫• اف ززوايد آب ززاهي و درك از بيم ززاري و ع ززوارض آ ‪ .‬نح ززوه كنت ززرل بيم ززاري ‌و‬
‫پيشگيري از عوارض و كنترل عوامل‬
‫• جمعيت افراد مبتال به ديابت در سال ‪ 1985‬در سراسر‬
‫جهان فقط ‪ 30‬ميليون نفر بودهاست‪ .‬اين جمعيت در سال‬
‫‪ 2025‬به ‪ 300‬ميليون نفر خواهدرسيد كه اغلب آنها نيز‬
‫مبتال به ديابت نوع ‪ 2‬خواهندبود‪.‬‬
‫ديابت حاملگي‬
‫• ديابت حـاملگي با شيوع ‪ ،%5/4‬يكي از عـوارض شـايع دوران‬
‫حـاملگي است‪.‬‬
‫• عـدم تشخيص و درمـان ديابت حـاملگي موجب افزايش عوارض‬
‫در مـادر و جنين ميشود‪.‬‬
‫• از آنجـا كه بهطور فيزيولوژيك‪ ،‬قنـد‬
‫ناشتاي خانمهـاي باردار پايينتر از حـد معمولي است‪ ،‬كشف اين‬
‫بيماري اهميت بسيار زيادي دارد‬
‫انجام آزمايشهاي روتين نظير ‪ FBS‬تقريبا ً هيچ ارزشي در دوران‬
‫حاملگي ندارد‪.‬‬
‫• معيارهـاي تشخيص ديـابت‬
‫• كميتهي علميـكشوري ديابت با تـوجه به معيارهـاي‬
‫تعيينشـده از طـرف سـازمانهـاي بينالمللي و انجمنهاي‬
‫علمي جهان و با درنظرگـرفتن شـرايط و امكانات‬
‫منطقهاي(اقتصادي‪ ،‬فـرهنگي و اجتماعي) ايـران‪،‬‬
‫معيارهاي زير را براي برنـامهي كشـوري پيشگيري و‬
‫كنترل ديـابت تعيين و تصويب كردهاست‪:‬‬
‫• قند پالسماي خـون وريـدي ناشتا كمتر از‬
‫‪ 110mg/dl‬طبيعي است‪.‬‬
‫– قند پالسـماي خـون وريدي ناشتـا مساوي يـا بيشتر‬
‫از ‪ 110mg/dl‬و كمتر از ‪126mg/dl‬‬
‫قند خـون ناشتاي غيـر طبيعي(‪Impaired )IFG‬‬
‫‪Fasting Glucose‬است‪.‬‬
‫تشخيص ديابت‬
‫• دو نوبت قند پالسماي خون وريدي ناشتا مساوي يا بيشتر از‬
‫‪ 126mg/dl‬است‪.‬‬
‫• قند پالسماي خـون وريدي ‪ 2‬سـاعت بعد از مصرف ‪75‬‬
‫گرم گلوكز خـوراكي مساوي يا بيشتر از ‪200mg/dl‬‬
‫است‪.‬‬
‫• قند پالسما در هر زمـان مسـاوي يا بيشتر از ‪200mg/dl‬‬
‫بوده كه بـا عـالئم بـاليني(پـرنوشي‪ ،‬پرخـوري‪ ،‬پرادراري)‬
‫همره است‪.‬‬
‫تشخيص اختالل تحمل گلوكز‬
‫‪)IGT) Impaired Glucose Tolerance‬‬
‫• قند پالسماي خـون وريـدي ‪ 2‬سـاعت بعـد از مصـرف ‪75‬‬
‫گرم گلوكـز خـوراكي مسـاوي يـا بيشتر از ‪ 140mg/dl‬و‬
‫كمتر از ‪ 200mg/dl‬ميشود‪.‬‬
‫اهداف درمان ديابت و كنترل متابوليك‬
‫• هدف از درمان‪ ،‬پايينآوردن ميزان قند خون به حـد مطلوب‬
‫و ارتقاي كيفيت زندگي بيماران مبتال به ديابت است‪.‬‬
‫اصالح عوامل خطرزاي بيماري قلبيعروقي مثل استعمال‬
‫دخانيات‪ ،‬هيپرليپيدمي‪ ،‬چاقي و كنترل فشار خون باال از‬
‫ديگر اهـداف درمـان است‪ .‬در ابتداي مـرحلهي درمـان‬
‫الزماست اهـداف درمـان براي فرد مبتال به ديـابت توضيح‬
‫دادهشـود‪.‬‬
‫روشهاي پايش عبارتند از‪:‬‬
‫• اندازهگيري قند خون‬
‫• اندازهگيري هموگلوبين گليكوزيله يا ‪HbA1C‬و يا‬
‫فروكتوزآمين‬
‫‪. Glycosilated Hemoglobin‬‬
‫• اندازهگيري قند خون بازتابي از ميزان گلوكز خون در طي‬
‫چند ساعت گذشته است‪ ،‬اما براي پيبردن به ميزان‬
‫متوسط قند خون در ‪ 8‬هفته‪ ،‬از هموگلوبين‬
‫گليكوزيله( ‪(GHb‬يا ‪ HbA1C‬استفادهميشود‪.‬‬
‫• گلوكز بهآساني وارد گلبولهاي قرمز شده و طي يك واكنش‬
‫غيرآنزيمي‪ ،‬كنـد‪ ،‬غيرقابل برگشت و متناسب با غلظت‬
‫گلوكز سرم‪ ،‬در عـرض ‪ 120‬روز عمر گلبولهـاي قـرمـز‬
‫به اجـزاي هموگلوبين متصلميشـود‪.‬‬
‫•‬
‫• نيمه عمر واقعي گلبولهاي قـرمـز(‪ 6-7‬هفته) و نيمه عمر تئوريك‬
‫آنها(‪ 8-9‬هفته)‪ ،‬سطح هموگلوبين گليكوزيله در خون نشاندهندهي‬
‫متوسط قند خون در طي ‪ 6-8‬هفتهي گذشته بوده و ميزان آن در‬
‫افراد مبتال به ديابت نوع ‪1‬بسته به مقدار هيپرگليسمي ممكناست به‬
‫‪ 2-3‬برابر مقدار معمولي برسد‪.‬‬
‫• بين غلظت همـوگلوبين گليكوزيله و متـوسط قنـد خون همبستگي‬
‫بااليي وجوددارد‪ %1 ،‬افـزايش يـا كـاهش در مقدار هموگلوبين‬
‫گليكوزيله‪ ،‬حدود ‪ %30-%35mg‬افزايش يا كاهش در متوسط قند‬
‫خون طي ‪ 6-8‬هفته گذشته را نشانميدهد‪.‬‬
‫• بهمنظور دستيابي به يك استاندارد براي مراقبت پزشكي از‬
‫افراد مبتال به ديابت‪ ،‬اندازهگيري ميزان هموگلوبين‬
‫گليكوزيله سه ماه يكبار در ديابت نوع ‪ 1‬و حداقل ‪ 6‬ماه‬
‫يكبار در ديابت نوع ‪ 2‬توصيهميشود‪.‬‬
‫•‬
‫پايش مطلوب‪ ،‬توسط خـود بيمار و ازطـريق انـدازهگيري‬
‫مستمر قنـد خون با دستگاه گلوكومتر انجامميشود‪ .‬در‬
‫موارد استثنا كه بيمار به گلوكومتر دسترسي نـدارد‪،‬‬
‫استفاده از نـوارهـاي آزمايش قند ادرار مجـاز است‪.‬‬
‫ديابت و حاملگي‬
‫• ديابت در حاملگي به دو صورت بروزميكند‪:‬‬
‫– ديابت حاملگي(‪)GDM‬‬
‫– ديابت قبل از حاملگي(‪)Pre-GDM‬‬
‫ديابت حاملگي(‪)GDM‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫عدم تحمل كربوهيدراتها با درجههاي مختلف كه براي اولين بار‬
‫در دوران حاملگي بروزميكند ديابت حاملگي ناميدهميشود‪ .‬اين‬
‫افراد به دو گروه مهم «عالمتدار» و «بدون عالمت»‬
‫تقسيمميشوند‪.‬‬
‫عالمتدار‬
‫ابتال به ديابت در اين گروه‪ ،‬عالئمي مانند پرنوشي‪ ،‬پرخوري‪،‬‬
‫پرادراري‪ ،‬كاهش وزن‪ ،‬گيجي‪ ،‬اختاللهاي بينايي دارد‪.‬‬
‫قند خـون اين افراد غيرمعمولي بوده و درصد ‪ HbA1C‬نيز در‬
‫آنها باال است‪.‬‬
‫در اين گـروه انجام آزمايش تحمل گلوكز لزومي ندارد‪.‬‬
‫بدون عالمت‬
‫• ابتال به ديابت در اين گروه بـدون عالئم بـوده و مشكل اصلي‬
‫تشخيص بيماري در آنها است‪.‬‬
‫• اكثـر مبتاليان به ديابت حاملگي در اين گروه قرارميگيرند حدود‬
‫‪ %70‬موارد ديابت حاملگي بدون عالئم بـاليني است‪ .‬براي‬
‫تشخيص ديابت در اين گروه از بيماران بـا هدف جلوگيري و كاهش‬
‫عوارض در مـادر و جنين(عدم كنترل ديـابت تا ‪ %90‬در نوزاد و‬
‫تا ‪ %30‬در مـادر با مـرگومير همراه است)‪ ،‬جستجوي زودرس‬
‫اين اختـالل با كمك آزمـايش غربالگري طي دورهي حـاملگي‬
‫ضروري است‪.‬‬
‫• اين افراد درمعرض خطر ابتـال به ديابت هستند و جستجوي ديـابت‬
‫حاملگي‪ ،‬امكان انجام اقدامهاي پيشگيرانه را فـراهمميكند‬
‫• در ديابت حاملگي بدون عالمت‬
‫قند خون مـادر بـاردار حدود‬
‫‪ %20‬پايينتر از حد معمول‬
‫بوده و بهطور معمول بين‬
‫‪ 55 -56mg/dl‬است‪.‬‬
‫•هورمونهاي ديابتوژنيك ‪:‬‬
‫استروژن‪ ،‬پروژسترون‪،‬‬
‫پـروالكتين و كورتيـزول‪.‬‬
‫نحوهي غربالگري ديابت حاملگي‬
‫• در اولين مـراجعه چنانچه زن بـاردار درمعرض خطر باشـد(داراي‬
‫سـابقهي مـردهزايي‪ ،‬حداقل ‪ 2‬بار سقط خودبهخودي‪ ،‬تولد نوزاد ‪4‬‬
‫كيلوگرم و بيشتر‪ ،‬سـابقهي ديـابت در افـراد درجه يك خانواده و‬
‫چاقي به معني ‪ BMI‬مساوي يا بيشتر از ‪ 30kg/m2‬قبل از‬
‫حاملگي) بايد يك آزمايش) ‪(Glucose Challenge Test‬‬
‫‪GCT‬با ‪ 50‬گرم گلوكز در شرايط غيرناشتا انجامشود‪ .‬چنانچه‬
‫پالسماي وريدي درنتيجهي آزمايش يك ساعتهي قند خون كمتر از‬
‫‪ 130mg/dl‬باشد‪ ،‬احتمال ديابت حاملگي منتفي است‪.‬‬
‫• در هفتههاي ‪ 24-28‬حاملگي بايد آزمايش تكرارشود‬
‫غربالگري ديابت حـاملگي‬
‫• انجام آزمايش ‪GCT‬با ‪ 50‬گرم گلوگز با شرايط‬
‫غيرناشتا در هفتههاي ‪ 24-28‬حاملگي‪:‬‬
‫– اگر قند پالسـماي خون وريدي يك ساعت بعد از مصرف‬
‫گلوكز كمتر از ‪ 130mg/dl‬باشـد‪ ،‬ديابت حـاملگي‬
‫منتفي است؛‬
‫– اگر قند پالسماي خون وريدي يك ساعت بعد از مصرف‬
‫گلوكز ‪ 130mg/dl‬يا بيشتر باشـد‪ ،‬مشكوك تلقيميشود‬
‫و بايد براي اين فـرد دوباره آزمـايش تحمل گلوكز تا ‪3‬‬
‫سـاعت با ‪ 100‬گرم گلوكز در شرايط ناشتـا‬
‫انجامشود(‪ OGTT‬استاندارد)‪.‬‬
‫– انجام آزمايش تحمل گلوكز ‪ 3‬ساعته‪،‬‬
‫بايـد بيمار حداقل ‪ 3‬روز قبل از آزمايش‬
‫روزانه ‪ 150-200‬گرم كربوهيدرات‬
‫مصرفكند‪ ،‬و از نيمهشب قبل از روز‬
‫آزمايش ناشتا باشد(حداقل ‪ 8‬ساعت)‪.‬‬
‫–نوشيـدن آب در طي اين مـدت مانعي‬
‫ندارد‪.‬‬
‫مقادير معمولي قند پالسما بعد از مصرف ‪ 100‬گرم گلوكز(براساس‬
‫معيارهاي كوستانـكارپنتر) در خانمهاي باردار عبارتند از‪:‬‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪95> mg/dl‬‬
‫قند پالسماي ناشتا‬
‫‪180> mg/dl‬‬
‫قند يك ساعت بعد از ‪OGTT‬‬
‫≥ ‪155mg/dl‬‬
‫قند دو ساعت بعد از ‪OGTT‬‬
‫‪140> mg/dl‬‬
‫قند سه ساعت بعد از ‪OGTT‬‬
‫– اگر دو نمونه خون مساوي يا بيشتراز مقادير ذكر شده باشد‬
‫آزمايش تحمل گلوكز مختلاست‪.‬‬
‫– چنانچه ‪ GTT‬مختل باشـد‪ ،‬فـرد مبتال به ديـابت حاملگي است‪.‬‬
‫– اگر فقط يك نمونه از ‪ 4‬نمونهي اندازهگيري مزبور غيرمعمول‬
‫باشد‪ ،‬بايد يك مـاه ديگر در هفتههـاي ‪ 32-36‬حاملگي‪ ،‬دوباره‬
‫‪ OGTT‬سه ساعته با ‪ 100‬گرم گلوكز انجامشود‪.‬‬
‫– زنـان بـاردار مبتال بـه ‪ GDM‬بايـد تحت مـراقبت ويژه‬
‫قرارگيرنـد‪.‬‬
‫• اگر در هـر سـاعتي از روز قنـد پـالسـماي‬
‫زن بـاردار مساوي يـا بيشتر از‬
‫‪ 126mg/dl‬باشـد‪ ،‬تشخيص ديـابت‬
‫قطعياست و اگر بين ‪105 -126mg/dl‬‬
‫باشد‪ ،‬بايد ‪ GCT‬انجام شـود‪.‬‬
‫‪ .‬ديابت قبل از حاملگي(‪)Pre-GDM‬‬
‫• آموزش و درمـان زنان مبتال به ديابت كه قصد حاملگي‬
‫دارند‪ ،‬بايد چند ماه قبل از حاملگي انجامشود‪ ،‬همچنين بايـد‬
‫از كنتـرل دقيق قنـد خون در هفتههـاي اول حـاملگي‬
‫مطمئنشـد(هيپرگليسمي عـامـل اصلي مالفورماسيونهاي‬
‫مـادرزادي بهخصوص در ‪ 8‬هفتهي اول حـاملگي است)‪.‬‬
‫• بايـد قبل از حاملگي به معيارهـاي هدف درمـان رسيد‪.‬‬
‫هـدف اين است كـه سطح گلوكز قبل و بعد از غذا‪ ،‬معمولي‬
‫يا در حـد معمول بـوده و ‪ 2-6‬هفته قبل از حـاملگي‪ ،‬ميزان‬
‫‪(HbA1C‬درصورت دسترسي) در حـد معمول باشد‪.‬‬
‫• زناني كه فشار خون باال دارند‪ ،‬بايـد داروهاي كنترل فشار‬
‫خـون آنها به متيل دوپا‪ ،‬هيدراالزين يا ساير داروهاي مجاز‬
‫در دوران حاملگي تبديلشود‪.‬‬
‫• درصورت وجود عوارض ديابت‪ ،‬كنترل آنها بايد قبل از‬
‫حاملگي توسط واحد ديابت انجامشود‪.‬‬
‫مراقبت از ديابت حاملگي‬
‫– مراقبت و درمان افراد مبتال به ديابت حاملگي‬
‫– قند پالسماي ناشتا‬
‫‪60-90mg/dl‬‬
‫– قند دو ساعت بعد از غذا >‬
‫•‬
‫‪120mg/dl‬‬
‫قند قبل از هر وعدهي غذايي >‬
‫‪105mg/dl‬‬
‫• بررسي كامل عـوارض چشمي و كليه در‬
‫دوران حـاملگي ازطريق انجام آزمـايش آلبومين‬
‫ادرار و بررسي افتالموسكوپيك ضروري‬
‫بايد جهت انجام آنها به واحد ديابت‬
‫است‬
‫ارجاعشود‪.‬‬
‫• در دوران حاملگي‪ ،‬پيگيري و مراقبت بايد به تناوب‬
‫بيشتر(در فواصل كمتر) انجامشود‪ .‬بهطور معمول‬
‫توصيهميشود ‪ 2-4‬هفته يكبار بررسي انجامشود‪.‬‬
‫‪,‬درصورت لزوم مدتزمان بررسي كوتاهتر ميشود‪.‬‬
‫• كالري مورد نياز براي خانمهاي بـاردار با وزن‬
‫مطلوب حدود ‪30cal/kg/day‬وبـراي‬
‫خانمهاي باردارو چاق(باالي ‪ %20‬وزن‬
‫ايدهآل) حدود ‪ 24Kcal/kg/day‬است‪.‬‬
‫• توصيهميشود دفعههاي غذاخوردن بيشتر و‬
‫مقدار مصرف كم باشد‪.‬‬
‫– شـروع كنتـرل ديابت حـاملگي در واحـد ديابت خـواهـدبود و پس‬
‫از آن ممكناست با نظارت واحد ديابت توسـط پزشك تيم ديابت‬
‫ادامـهيابد‪.‬‬
‫– ورزش و فعاليت در اندام فوقاني(مانند بازو) سبب بهبود كنترل‬
‫ديابت ميشود‪.‬‬
‫– درصورت هيپرتانسيون‪ ،‬متيل دوپا و هيدراالزين بيخطر بوده‪،‬‬
‫ولي ‪ACEI ’s‬منع استعمال دارند‪.‬‬
‫• اختالل آزمايشهاي عملكرد تيـروئيد در ديـابت نوع ‪ 1‬و‬
‫حاملگي شـايعبـوده و بايـد در دوران حاملگي و پس از‬
‫زايمان انجامشود‪.‬‬
‫• با مشاهدهي هـرگـونه اختالل در آزمـايشهـا‪ ،‬بيمار بايد به‬
‫واحد ديابت ارجاعشود‬
‫• ممكناست عالئم چشمي در دوران حاملگي بيماران مبتال به‬
‫رتينوپاتي ديابتي تشديد شود‬
‫• زمان مناسب براي بستري در بيمارستان بهطور معمول دو‬
‫هفته قبل از زايمان يعني حدود ‪ 36‬هفتگي بوده و بايد‬
‫نسبت لسيتين به اسفنگوميلين(‪ ،)L/S ratio‬مايع آمنيوتيك‬
‫بـراي ارزيابي درجـه بلوغ سورفاكتانت ريه جنين جهت‬
‫پيشگيري از سندرم ديسترس تنفسي(‪ )RDS‬اندازهگيري‬
‫شود‪ .‬ارزيابي نوزاد پس از تولد ازنظر عوارض زودرسي‬
‫مانند ‪ RDS‬و يا هيپوگليسمي ضروري است‪.‬‬
‫• اندازهگيري گلوكز ادرار در‬
‫دوران حاملگي بهعلت تغيير‬
‫آستانه كليه قابل اطمينان‬
‫نيست‪.‬‬
‫• در مراقبت بعد از زايمان بايـد كنترل قند خون با تناوب‬
‫كمتري انجامشـود و ُدز انسولين بهمنظور اجتناب از‬
‫هيپوگليسمي دوباره تنظيمشود؛ زيرا در اين مرحله نياز به‬
‫آن كمتر است و ُدز كمتري الزم خواهـدشد‪.‬‬
‫• زنان باردار مبتال به ‪ GDM‬بعد از زايمان بايد پيگيري و‬
‫معاينه شوند‪ .‬در زنان مبتال به ديابت حاملگي بايد ‪ 6‬هفته پس از‬
‫ختم حاملگي دوباره(ازنظر وجود ديابت) ‪FBS‬يا ‪OGTT‬‬
‫استاندارد انجامشود و درصورتي كه قند پالسماي خـون وريـدي‬
‫ناشتا كمتر از ‪ 126mg/dl‬باشد يا چنانچه قنـد پالسماي وريـدي ‪2‬‬
‫ساعت بعد كمتر از ‪ 200mg/dl‬باشد‪ ،‬مبتال به ديابت نيست‪ ،‬ولي‬
‫بهدليل داشتن سابقهي ديابت حـاملگي درمعرض خطر است‪ .‬اگر قند‬
‫خون ناشتـا مساوي يا بيشتر از ‪ 126mg/dl‬باشـد يا قند پالسما ‪2‬‬
‫ساعت بعد مساوي يا بيشتر از ‪ 200mg/dl‬باشد‪, ،‬مبتال به ديابت‬
‫بوده و بيمار است‬
‫نحوهي پيشگيري از عارضهي نفروپاتي‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫كنترل دقيق قند خون‬
‫درمان جدي فشار خون باال‬
‫پرهيز از مصرف داروهاي نفروتوكسيك و درمان زودرس و مؤثر‬
‫عفونتهـاي كليه‪.‬‬
‫هيپرتانسيون مهمترين عـامل تشديد و پيشرفت نـارسايي كليه در‬
‫بيمـاران است و بهطور معمول در فاز ميكروآلبـومينوري‬
‫بروزميكنـد‪ .‬كنترل فشار خـون بايد در مراحل بسيار ابتدايي كه اين‬
‫افزايش بسيار ضعيف است آغازشـود و بهتر است در حـد فشار‬
‫خون كمتر از ‪130 mmHg‬حفظشـود‪ .‬هر چند كه مطلوب است‬
‫اين رقم كمتر از ‪ mmHg120‬باشد‪.‬‬
‫• شيوههاي درماني مـؤثر ديگر بر نفروپاتي ديابتي‪:‬‬
‫– كاهش وزن‬
‫– فعاليت بدني مناسب و مستمر‬
‫• محدوديت نمك و پروتئين مصرفي‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫اقدامهاي مراقبتي‬
‫درصورت وجود آلبومينوري يا پروتئينوري واضح‪ ،‬اقدامهـاي‬
‫مراقبتي ذيل بايد انجامگيرد‪:‬‬
‫ارزيابي كامل عمل كليه با بررسي ادرار ‪ 24‬سـاعته ازنظر دفع‬
‫پروتئين در زمـان شـروع درمـان و بهصورت سـاالنه‬
‫كنترل دقيق فشار خون درحد مطلوب و درمان صحيح و سريع فشار‬
‫خون باال(مطابق با اهداف درماني)‬
‫اجتناب از مصرف داروهاي نفروتوكسيك و درمان سريع و مؤثر‬
‫عفونتهاي ادراري‬
‫اطمينان از كنترل مطلوب ديابت(مطابق با اهداف درماني)‬
‫تعديل تغذيه با كاهش مصرف پروتئين و نمك(درصورت نياز)‬
‫شرايطي كه سبب جواب مثبت كاذب دفع آلبومين‬
‫ميشود‪:‬‬
‫– فعاليت ورزشي در ‪ 24‬ساعت گذشته‬
‫– عفونت ادراري‬
‫– بيماري تبدار‬
‫– نارسايي قلبي‬
‫– هيپرگليسمي حاد يا شديد‬
‫– افزايش فشار خون شديد‬
‫• نوروپاتي و پاي ديابتي‬
‫• نوروپاتي عارضهي شـايع ديابت است‪ .‬تظاهر باليني نوروپاتي‬
‫ديـابتي دامنه و طيف گستردهاي دارد‪ .‬هر دو گروه اعصاب‬
‫حسيحـركتي محيطي و نيز سيستم اعصاب خودكار(اتونوم)‬
‫ممكناست گرفتار شـود‪ .‬بيماران با پلي نـوروپاتي قرينهي انتهايي‪،‬‬
‫نوروپاتي موضعي‪ ،‬نشانهي مشخص گرفتاري سيستم اعصاب‬
‫خـودكار نظيـر فلج معدي(گاستروپارزي)‪ ،‬يبـوست‪ ،‬اسهال ديـابتي‪،‬‬
‫اختـالل عمل مثـانه‪ ،‬ايمپوتانس يا هيپوتانسيون ارتواستاتيك‬
‫مـواجهميشـوند‪.‬‬
‫• نحوهي پيشگيري از نوروپاتي و عوارض پا‬
‫– كنترل مطلوب قند خون‬
‫– مراقبت صحيح و مستمر از پاها‬
‫– تشخيص زودرس ضايعههاي پاها‬
‫رژيم غذايی در بيماران مبتال به ديابت‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫(مرغ‪-‬ماهی‪ -‬اسفناج‪-‬کدو‪ -‬بادمجان‪ -‬قورمه سبزی‪ -‬کاهو‪-‬‬
‫کلم‪ -‬خيار‪ -‬گوجه‪ -‬ساالد بدون سس‪-‬سبزی‬
‫واحد ندارند و به اندازه کافی می توانند مصرف کنند‪.‬‬
‫بيمار مجاز است در ‪ 24‬ساعت ‪ 15‬واحد كربوهيدرات‬
‫مصرف كند‪.‬‬
‫وعده هاي اصلي ‪ 3:‬واحد‬
‫ميان وعده و قبل از خواب ‪ 2:‬واحد‬
‫نوع ماده غذايی‬
‫مقدار)معادل يك واحد(‬
‫برنج‬
‫نان لواش‬
‫نان سوخاری‬
‫نان سنگک‬
‫نان بربری‬
‫سيب زمينی‬
‫حبوبات‬
‫شير‬
‫ماست‬
‫‪ 2‬قاشق‬
‫‪ 2‬تکه‬
‫‪ 2‬تکه‬
‫‪ 1‬تکه‬
‫‪1/2‬تکه‬
‫‪ 1‬عدد‬
‫‪ 1‬پياله‬
‫‪ 1‬ليوان‬
‫‪ 1/2‬ليوان‬
‫نوع ماده غذايی‬
‫مقدار‬
‫همبرگر‬
‫عدد‪1/4‬‬
‫ماکارونی‬
‫‪ 2/5‬قاشق‬
‫هويج‬
‫‪ 2‬عدد‬
‫جو پرک‬
‫‪ 2/5‬قاشق‬
‫بالل‬
‫‪ 1/2‬عدد‬
‫اجيل‬
‫يک مشت كوچك‬
‫مقدار يک واحد ميوه‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫سيب‪ -‬پرتقال‪ -‬هلو‪ -‬انار‪ -‬گالبی‪ -‬کيوی (يک عدد)‬
‫زرد الو‪ -‬نارنگی‪ -‬انجير‪ -‬خرما (‪ 2‬عدد)‬
‫انگور‪ -‬توت فرنگی‪ -‬کشمش‪ -‬گيالس (‪ 10‬عدد)‬
‫موز‪ -‬گريپ فروت (‪1/2‬عدد )‬
‫آناناس يک حلقه کوچک‬
‫آب ميوه ‪ 1/3‬ليوان‬
‫اهداف‬
‫مطلوب‬
‫درمان‬
‫قابل قبول‬
‫قند پالسمای خون وريدی‬
‫‪120-70‬‬
‫≥‪140‬‬
‫قند ‪ 2‬ساعت بعد از مصرف غذا‬
‫‪140-90‬‬
‫≥‪160‬‬
‫کلسترول‬
‫‪>200‬‬
‫‪240-200‬‬
‫تری گليسريد‬
‫‪>150‬‬
‫≥‪200‬‬
‫‪HDL‬‬
‫‪ <45‬در مردها‬
‫‪ <50‬در زنان‬
‫‪ 40-35‬در مردان‬
‫‪ 50-45‬در زنان‬
‫‪LDL‬‬
‫‪>100‬‬
‫≥‪130‬‬
‫فشارخون‬
‫≥‪120/80‬‬
‫≥‪130/80‬‬
‫قند پالسمای خون وريدی‬
‫در زنان حامله‬
‫‪90-60‬‬
‫≥‪100‬‬
‫‪HbA1C%‬‬
‫در محدودهُ طبيعی برحسب روش‬
‫آزمايش‬
‫‪ %1‬بيش از حداکثر محدودهُ‬
‫طبيعی‬
‫نمايه توده بدنی‬
‫‪25-20‬‬
‫‪27-25‬‬
‫پيشگيري ثالثه‬
‫• هدف‪ :‬كاهد و تاخير در تشديد معدوليتها و ناتوانتها و مرگ حاصزل‬
‫از عوارض ديابت كاهد سالهاي از دست رفته عمر به عدت ديابت‬
‫استراتژي‌‬
‫• رر ز ززالگري مبتاليز ززا بز ززه ديابز ززت نز ززوع ‪ 2‬از نظز ززر تشز ززصيز زودرب و‬
‫بموق عوارض چشمي‪ ,‬كديوي و قدبي عروقي‬
‫• درما بموق عوارض‬
‫• پيگيري و مراقبت م تمر بيمارا‬
‫‪ 6‬سال‬
‫اصالح شيوه زندبي‬
‫‪ +‬آموزش مداوم‬
‫كاهد دو سوم موارد‬
‫• رر الگري (افراد به ظاهر سالم)‬
‫• افوايد كيفيت زندبي‬
‫ي‬
‫• كاهد موارد ب تر ‌‬
‫• رر الگري بيمارا‬
‫• تا ‪ %50‬كاهد قط پا‪ ,‬كاهد موارد ب تري – فشار‬
‫خو ‌و چربي باال – كاهد رتينوپاتي كاهد نابينائي‬
‫هزينه درمان ديابت‬
‫• هزينه درمان ديابت نوع‪ 1‬با عارضه ‪ 12‬برابر بدون عارضه‬
‫• هزينه درمان ديابت نوع‪ 2‬با عارضه ‪ 24‬برابر بدون عارضه‬
‫سطوح كنترل و مراقبت‬
‫سطح او ‌ل‬
‫•‬
‫مجري‌‪ :‬بهورز ‪ ,‬كاردا ‪ ,‬رابن بهداشتي‬
‫•‬
‫فعالي ز ززت‪ :‬شناسز ززائي اف ز زراد در معز ززرض خطز ززر و ارجز ززاع بز ززه مراكز ززو بهداشز ززتي‬
‫درماني جهت آزمو رر الگري و تشصيز بيماري‌‬
‫• آموزش‬
‫• پي گيري‌‬
‫• ثبت موارد و رر الگري هر ‪ 3‬سال‬
‫• مكا ‪ :‬خانه بهداشت و پايگاه‬
‫سطح دوم‬
‫• مجري‌‪ :‬پوشك عمومي و كاردا‬
‫• مكا ‪ :‬مركو بهداشتي درماني شهري و روستائي‬
‫• فعاليززت‪ :‬كنتززرل و تاييززد بززرت رر ززالگري در اف زراد در معززرض خطززر و ارج زاع‬
‫شده از سطح اول بيماريابي و ثبت موارد‬
‫• درما‬
‫ي‬
‫• مراقبت و پي گيري بيمار ‌‬
‫• شناسا ي بموق عوارض‬
‫• آموزش‬
‫• ارجاع به سطح باالتر و پس خوراند به سطح پائي تر‬
‫سطح سوم‬
‫پرستار‬
‫‌‬
‫• مجري‌‪ :‬رياست پوشك متخصز داخلي مديريت‬
‫• هماهنگ كننده عدمي ‪ :‬فوق تخصز كارشناب تغذيه‬
‫• مكز ز ززا ‪ :‬واحز ز ززد ديابز ز ززت در مركز ز ززو بهداشز ز ززت شهرسز ز ززتا و يز ز ززا‬
‫بيمارستا عمومي‬
‫سطح چهارم (مركو ديابت)‬
‫• مجريا ‪:‬‬
‫• رياس ززت دانش ززگاه مع ززاو دارو و درم ززا و بهداش ززتي‪ ,‬رياس ززت‬
‫پوش ززك متخص ززز هم ززاهنگي عدم ززي‪ :‬پوش ززك ف ززوق تخص ززز‪,‬‬
‫مديريت پرستار كا ‌رشناب تغذيه‪.‬‬
‫بازده نهائي طرح‬
‫• كاهد هوينه هاي اقتصادي‬
‫ي‬
‫• كاهد ناتوانيهاي حاصل از بيمار ‌‬
‫• كاهد مرگ ناش ي از بيماري‬
‫• افوايد طول عمر مفيد بيمارا‬
‫شاخز ارزشيابي‬
‫• ن ززبت جمعيززت تحززت پوشززد برنامززه پيشززگيري و كنتززرل ديابززت در افزراد‬
‫باالي ‪ 30‬سال به تفكيك سن و جنس و منط ه‬
‫• ميزا بروز و شيوع ديابت ‪ 2‬در افراد باالي ‪ 30‬سال‬
‫استراتژي ‪DoTs‬‬
Directly Observed Treatment Short course
‫سل‬
‫اپيدمي جهاني‬
‫عوامل موثر در پيدايد اپيدمي‬
‫• عدم توجه دقيق در مبارزه با سل‬
‫• م اومت به چند دارو ‪MDR‬‬
‫• ايدز (با يكديگر همراه ه تند)‬
‫• بهبودي بيمارا بهترين راه پيشگيري‌‬
‫• ‪ DoTs‬اس ز ززتراتژي م ز ززوثر در كنت ز ززرل بيم ز ززاري حت ز ززي در ص ز ززورت بيماري ز ززابي‬
‫موفق بدو ‪ DoTs‬بيمزار بهبزود نمزي يابزد و بيمزاري بزدو درمزا ظهزور‬
‫مي كند‪ .‬در اين روش ‪( %95‬در م ابل ‪ )%40‬ميزا بهبودي وجود دارد‪.‬‬
‫• يك سوم جمعيت بشري به ميكروب سل آلوده هستند كه به‬
‫معناي بيماري و يا سرايت آن نيست ‪.‬‬
‫• از ميان افراد آلوده فقط ‪ 5‬تا ‪ 10‬درصد آنان در زماني از‬
‫طول عمر خود به علت تضعيف سيستم دفاعي بدن مثل‬
‫سوء تغذيه‪ ،‬ديابت‪ ،‬نارسايي كليه‪ ،‬سرطان‪ ،‬شيمي درماني‪،‬‬
‫دريافت كورتون‪ ،‬ابتال به ايدز و يا حتي سالمندي و استعمال‬
‫دخانيات به نوع فعال آن مبتالميشوند‪.‬‬
‫• بيماري سل ميتواند هر بخشي از بدن را‬
‫درگير كند‪ ،‬اما در ‪ 80‬درصد موارد ريهها‬
‫درگير ميشوند و راه تنفسي راه اصلي‬
‫انتقال سل به شمار ميرود‪.‬‬
‫مواياي استراتژي ‪DoTs‬‬
‫• پيشگيري از عفونتهاي جديد‬
‫• ممانعت از ايجاد سل م اوم‬
‫• م رو به صرفه است (ادرام در شبكه)‬
‫• نياز به ب تري ندارد‬
‫• تكنولوژي پيچيده ندارد‬
‫• افوايد فعاليت نيروي كار جامعه‬
‫ساب ه اجراي ‪ : DoTs‬بيد از ‪ 30‬سال‬
‫• مورد استفاده در ‪ 70‬كشور ‪ -‬در ايرا از سال ‪1373‬‬
‫• نيازها و اجواء ‪DoTs‬‬
‫نيازها‬
‫• تامي نياز داروئي‬
‫• آموزش مداوم كاركنا‬
‫• نظارت بر پيگيري كاركنا‬
‫• حمايت دائمي – ثبت جوئيات‬
‫اجواء‬
‫• داروي رايگا‬
‫• آزمايد خدن در طي درما‬
‫• تشصيز به موق عوارض‬
‫• تجويو سر وقت منظم و كافي دارو‬
‫• بد دارو نظارت و ثبت شود‪.‬‬
‫• دارو قبل از صبحانه خورده شود‪.‬‬
‫• موارد مشكوك‪ :‬سرفه بيد از ‪ 2‬هفته‪ ,‬كاهد وز و عرق شبانه ‪,‬‬
‫خدن‪ ,‬ت و بي اشتها ي‬
‫• پي گيري موارد مشكوك‬
‫‪D.O.T.S‬‬
‫داروهاي‬
‫تعريف اپيدميولوژيک‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫سل ريوی ‪:‬‬
‫بيمار اسمير مثبت‪ :‬حد اقل دو آزمايش اسمير خلط مثبت‬
‫يک آز مايش اسمير خلط مثبت و تغييرات راديوگرافيک قفسه‬
‫سينه که نشانگر سل ريوی باشد‪.‬‬
‫يک آزمايش اسمير خلط مثبت و يک کشت مثبت خلط‬
‫بيمار اسمير منفی‪ :‬سه نمونه منفی آز مايش اسمير خلط به فاصله‬
‫حداقل ‪2‬هفته و تغييرات راديوگرافيک قفسه سينه مويد سل ريوی‬
‫باشد و علی رغم ‪10‬تا ‪13‬روز درمان آنتی بيوتيکی وسيع الطيف‬
‫در حال عمومی بيمار تغييری ايجاد نشود‬
‫تعريف اپيدميولوژيک‬
‫• سل خارج ريوی‬
‫• ابتالی ساير اعضای بدن به غير از ريه ها و شواهد‬
‫باکتريولوژيک يک نمونه کشت مثبت و يا وجود تغييرات‬
‫بافت شناسی به نفع سل‪.‬‬
‫نحوه نمونه گيری‬
‫• نحوه نمونه گيری‪ :‬نمونه اول در اولين مراجعه بيمار و زير نظر‬
‫پرسنل بهداشتی دريافت می شود‪.‬‬
‫• برای نمونه دوم در همان روز اول يک ظرف خلط به بيمار داده‬
‫می شود تا صبح زود روز بعد‪ ،‬خلط صبح کافی خود را در آن جمع‬
‫آوری کرده و به واحد بهداشتی بياورد‪.‬‬
‫• نمونه سوم در مراجعه روز دوم به واحد بهداشتی پس از تحويل‬
‫نمونه دوم يک نمونه خلط ديگر درجا از او دريافت می شود‪.‬‬
‫تعريف اپيدميولوژيک سل بر اساس سابقه درمان‬
‫سل‬
‫جديد‪:‬‬
‫بيماری که در گذشته درمان ضد سل دريافت نکرده و يا سابقه مصرف دارو‬
‫های ضد سل در او کمتر از ‪ 4‬هفته باشد‪.‬‬
‫عود‪:‬‬
‫بيماری که با اسمير خلط مثبت مراجعه کرده‪ ،‬ولی در گذشته به دليل ابتال به هريک از‬
‫اشکال بيماری سل يک دوره درمان کامل ضد سل دريافت نموده و به عنوان بهبود يافته و يا‬
‫تکميل دوره درمان اعالم شده است‪.‬‬
‫شكست درمان‪:‬‬
‫بيماری که آزمايش مستقيم خلط وی پس از ‪5‬ماه يا بيشتر از درمان‬
‫هنوز مثبت باقی مانده و يا در عرض همين مدت پس از منفی شدن مجددا مثبت شود‪ .‬همچنين‬
‫مواردی که در ابتدای درمان دار ای اسمير خلط منفی بوده‪ ،‬ولی پس از ‪2‬ماه درمان‪ ،‬أز مايش‬
‫خلط آن ها مثبت شده باشد‪.‬‬
‫غيبت از درمان‬
‫بيماری که حداقل يک ماه از درمان ضد سل خود را گذرانده باشد‬
‫و حداقل پس از ‪2‬ماه غيبت از درمان مجددا با اسمير خلط مثبت برای درمان مراجعه كرده‬
‫باشد‪.‬‬
‫• بيماريابي فعال در اطرافيان فرد مبتال به سل‪ ،‬مبتاليان به‬
‫ايدز و زندانيان‬
‫• زندانيان در بدو ورود به زندان از نظر ابتال به سل تحت‬
‫بيماريابي فعال قرار ميگيرند و براي زندانيان موجود‬
‫بيماريابي ادواري انجام ميشود ‪.‬‬
‫اسمير مثبت خلط‬
‫• هزينه تمام شده در يك دوره درمان شش ماهه سل در موارد حساس‬
‫به دارو ‪ 200‬هزار تومان است‪ .‬در حالي که دوره درمان سل مقاوم‬
‫به دارو (که معموال متعاقب دريافت درمان ناقص رخ مي دهد) با‬
‫طول مدت درمان ‪ 2‬سال بين ‪ 25‬تا ‪ 250‬ميليون تومان هزينه در‬
‫پي دارد‪.‬‬
‫•‬
‫• با وجود هزينه فراوان و افزايش طول مدت درمان در"سل مقاوم به‬
‫دارو" ميزان اثر بخشي درمان در اين گروه از بيماران تنها ‪ 40‬تا‬
‫‪ 60‬درصد است‪،‬‬
‫• طي سال گذشته‪ 55 ،‬مورد با تشخيص مشكوك و قطعي سل مقاوم‬
‫به چند دارو در كشور گزارش شد‪.‬‬
‫سطوح درما‬
‫• مركو بهداشتي درماني روستائي‬
‫• خانه بهداشت‬
‫ي‬
‫• مركو بهداشت درماني شهر ‌‬
‫• پايگاه بهداشتي‬
‫• تحت پوشد م‪.‬ب‪.‬د‬
‫ي‬
‫• خانه بهداشت كارگر ‌‬
‫• مركو بهداشت كارگري‌‬
‫اولويت در نظارت بر مصرف دارو‌‬
‫داروي روز تعطيل‬
‫• كاركنا بهداشتي‬
‫روز قبل داده مي شود‬
‫• معتمدين محلي‬
‫عدم مراجعه‬
‫• خانواده‬
‫‪D.O.T.S‬‬
‫پيرازينامايد‬
‫اتامبوتول‬
‫‪Vit.B6‬‬
‫ريفامپيسين‬
‫ايزونيازيد‬
‫منفي‬
‫‪<6 mm‬‬
‫‪ 6-9 mm‬مشكوك‬
‫‪ >10 mm‬مثبت‬
‫‪ >20 mm‬احتمال باالي ابتال‬
‫اريتم – اندوراسيون‬
‫ژ تزريق واكسن ب‪.‬ث‪.‬‬
‫شاخصهاي ارزيابي بيماري سل‬
‫• شاخز ن بت بيماريابي‪:‬‬
‫موارد جديد ‪S+‬‬
‫تخمي موارد ‪S+‬‬
‫• شاخز ن زبت سزل ريزوي ‪ S+‬بزه كزل مزوارد سزل ريزوي شزاخز ن زبت‬
‫موارد جديد سل ريوي ‪ S+‬به ‪ S-‬و خارج ريوي‌‬
‫• ن بت موارد ‪ S+‬به كل موارد مشكوك به سل ‪%10‬‬
‫• شاخز ميزا بروز در ‪ 000/100‬نفر جمعيت‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫•‬
‫‪ : Case-Holding‬شاخز منفي شد ‪ S‬در ماههاي ‪ 2‬و ‪ 3‬درما ‪%85‬‬
‫درما مجدد ‪%80‬‬
‫شاخز – ميزا بهبودي ‪S+ 85%‬‬
‫شاخز ميزا تكميل دوره درما بيمارا ‪ S+‬جديد‬
‫شاخز ميزا ريبت از درما سل ريوي‌‬
‫‪ S+‬كه ‪ 2‬ماه و بيشتر دارو مصرف نكرده‬
‫‪S+‬‬
‫شاخز ميزا شك ت درما موارد سل ريوي ‪S+‬‬
‫موارد شك ت ‪S+‬‬
‫‪%4‬‬
‫كل موارد ‪S+‬‬
‫شاخز ميزا مرگ موارد جديد سل ‪S+‬‬
‫شاخز ميزا انت ال‬
‫• ميزان بروز موارد جديد سل در ايران به ‪ 2/13‬در يكصد‬
‫هزار نفر جمعيت رسيده است‪ ،‬سال گذشته ‪ 9‬هزار و ‪423‬‬
‫مورد جديد سل به سيستم مراقبت سل كشور گزارش شد كه‬
‫از اين تعداد ‪ 4‬هزار و ‪ 736‬نفر مبتال به سل ريوي خلط‬
‫مثبت (شكل مسري) بودهاند‪.‬‬
‫• ‪ 13‬درصد اين بيماران را افرادي با مليت غير ايراني و‬
‫عمدتا افغاني تشكيل ميهند‪ ،‬ميزان بروز و شيوع سل در‬
‫استانهاي سيستان و بلوچستان‪ ،‬گلستان‪ ،‬خراسان رضوي‪،‬‬
‫هرمزگان‪ ،‬خوزستان‪ ،‬قم و كرمانشاه از ساير استانهاي‬
‫کشور بيشتر است؛ در تمام استانهاي كشور مواردي از‬
‫سل گزارش شده است‪.‬‬