BURAYA tıklayarak

Download Report

Transcript BURAYA tıklayarak

YÜZÜCÜLERDE
SİNÜZİT & KULAK
İNFEKSİYONLARI
Hazırlayan
Okt. Dr. Armağan ONGUN
Ege Üniversitesi
Beden Eğitimi ve Spor
Yüksekokulu
GİRİŞ
• Yüzme sporu hedeflenen sonuca ulaşmak için
yaklaşık 11.5 ay su ortamında ağır egzersiz
yapmayı gerektiren bir spor branşıdır.
• Bu yoğun yüklenme maratonu, sporcunun
organizamasında, normal insana göre üstün
ve olumlu adaptasyonlar geliştirir.
GİRİŞ
• Ancak unutulmamalıdır ki; egzersiz adı verilen
antrenman uyaranı organizmaya yaşatılan bir
travmadır ve organizmadan bu sistematik
travmalara
karşı
adaptasyon
geliştirmesi
beklenmektedir.
• Bu travma adaptasyonları genelde sporcunun
bağışıklık sistemini normal insanlara göre daha
güçlü hale getirse de, sporcunun savunmasının
zayıfladığı kısa aralıklar da olabilir.
GİRİŞ
• Yüzücünün bu zayıf anlarının bilincinde olmadığı ve
kendine yeterince özen göstermediği durumlarda
olumsuz sonuçlarla karşılaşılabilmektedir.
• Bir yüzme antrenman seansının sona erdiği ilk 45
dakika bu anlardan en önemli olanıdır.
• Yaşanan yoğun ruhsal ve bedensel yüklenme
kendisi farkında olmasa da sporcuda her yönden
yıpranma yaratmıştır.
GİRİŞ
• Organizma süratle yıpranan dokularını tamir etmeye, eksilen
ve yaşamsal faaliyetler için gerekli olan biyokimyasal
maddeleri takviye etmeye çalışır.
• Bağışıklık sistemi zayıflar ve gerek önceden vücutta var olan
fakat bağışıklık sistemi tarafında pasifize edilmiş iç, gerekse
dışarıdan gelecek saldırılara ve infeksiyonlara karşı belirli
oranda savunmasız hale gelir.
• Yüzücünün bu zaman sürecinde göstereceği bilinçli
davranışlar, daha çabuk toparlanmasına, dolayısıyla daha
istikrarlı ve yararlı bir yüzme sezonu geçirmelerine yardımcı
olacaktır.
• Yüzücülerin en çok maruz kaldıkları infeksiyonların başında
sinüzit ve kulak infeksiyonları gelmektedir.
YÜZME ANTRENÖRÜ TAVSİYELERİ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Antrenörünüzün her konudaki uyarıları dikkate alınmalı.
Burnunuz tıkandıysa veya geniz akıntınız var ise hemen müdahale edilmeli.
Antrenman sırasında ve sonrasında mutlaka sıvı ve direnci yükseltecek uygun besin takviyesi
alınmalı.
Sudan çıktıktan sonra havuzun hava ortamına göre gerekli ise korunma tedbiri alınmalı.
Kaslarınızı gevşetecek ve bir sonraki antrenmana hazır olmanızı sağlayacak sıcak duş alınmalı.
Bütün beden tamamen kurulanmalı. Mümkünse saç kurutma makinası kullanılmalı.
Metabolizma henüz yavaşlamadığından dolayı terleme halen devam etmektedir. Dolayısıyla
mümkünse kalın giysiler giyilmeden önce normal sıcaklıktaki bir alanda zaman geçirip
dinlenilmeli ve derideki fazla sıcaklığın atılması beklenmeli.
Özellikle kış aylarında kulak içindeki su kağıt peçete veya tuvalet kağıdıyla alınmalı. İçeride
kalan su buharının çıkması için bir süre beklenmeli.
Eğer hemen dış ortama çıkmak gerekiyorsa, ısı kaybının en çok olduğu el, ayak ve baş bölgesi
kapatılmalı.
Kulak yolunun soğuk hava ve rüzgar ile direkt temasını engellemek için peçete, pamuk veya
koruyucu kulaklık kullanılmalı fakat özellikle trafikte çevreye normalin üstünde dikkat
edilmeli.
Yüz , alın bölgelerinin soğuk hava ve rüzgar ile temasından korunması için şapka, bere türü
giysiler kullanılmalı.
SİNÜSLER
• Çok kullanıldığı için sinüslerin isimlerinin de
bilinmesinde yarar vardır.
• Maksiller sinüsler (üst çenede burnun her iki
tarafında)
• Frontal sinüs (alında kaşların üstü)
• Etmoidal sinüs (burun kökü arka üst kısmında)
• Sfenoid sinüs (kafatası tabanında)
SİNÜSLER
• Sinüsler, burun boşluğu ile irtibatlı olup bu
irtibatı sağlayan ostium adı verilen deliklerdir.
Ostiumlar hem ventilasyon (hava akımı), hem
de drenaj (boşalma) fonksiyonunu görürler.
Bir ostiumun kapanması sonucu hava akımı
ve drenaj bozulur böylece boşlukta salgı
birikir, bu da bakteriler için uygun bir ortam
olup bakterilerin üremesi sonucu iltihap
gelişir.
SİNÜZİT
• Alın, burnun arka kısmı ve burnun her iki
tarafında bulunan kemik boşluklara yüz
sinüsleri (paranazal sinüsler) adı verilir. Bu
boşlukların ve iç yüzlerindeki mukozanın
iltihabına da sinüzit denir.
SİNÜZİT
• Sinüzitin en çok karşılaşılan nedeni, enfeksiyonun
burun boşluğundan bir ya da birkaç sinüse
yayılmasıdır. Basit bir soğuk algınlığı bile
sinüslerde, mukozada enfeksiyona neden olur,
ancak bu durum sıklıkla belirti vermez.
SİNÜZİT
SİNÜZİT
• Yüzücü ve dalgıçlarda akut sinüzit daha sık görülür. Dalma sırasında
mikro-organizmalar burun ve sinüslere itilirler. Yüzme havuzlarında klora
bağlı irritasyon nedeni ile sinuzit gelişebilir . Mikro-organizmanın türü ve
vücut bağışıklık sistemine bağlı olarak akıntılı veya cerahatli sinüzit
gelişir.
SİNÜZİT
SİNÜZİT
Belirtiler
Yüz ve baş ağrıları
Bu ağrılar karakteristik olarak eğilme, ağır bir şey
kaldırma, öksürme, başını sallama gibi
hareketler sırasında sinüslerdeki basınç artışına
bağlı olarak artar. Ağrılar kronik sinüzitte akut
sinüzite oranla daha azdır, hatta hiç olmayabilir.
Sinüzit ağrısının özellikleri kafada basınç hissi,
özellikle kafatasının ön bölümünde zonklayıcı
ağrı karakterindedir.
SİNÜZİT
Belirtiler
Yüzme yatay düzlemde yapılan bir spor branşı
olması nedeniyle yüzücülerde;
• Özellikle yüzüstü pozisyonda gerçekleştirilen
kelebek,kurbağalama ve serbest yüzme
sırasında, alın bölgesinde ağrı ve rahatsızlık,
• Başın biraz da olsa suya dalması sonucunda
yüksek sancılı ağrı ve basınç hissi oluşur.
SİNÜZİT
Tanı
Sinüzit düşünülen durumda hastaya paranazal sinüs grafisi çekilmesi uygun olur.
Özel durumlarda sinüs kanallarında gelen akıntı bakteri araştırması için
laboratuvara gönderilebilir.
Tedavi
Sinüzit tedavisinde sinüslerin havalanmasını kolaylaştıran tablet, süspansiyon ve
burun damlası, bakterilere karşı antibiyotikler sıklıkla kullanılır.
DIŞ KULAK İNFEKSİYONU
“external otit”
• Dış kulak yolu iltihabı, dış kulağın ve dış kulak yolunun
enflamasyonu, irritasyonu veya enfeksiyonunu ifade eder.
Hastalık, yüzücü Kulağı - otitis externa olarak da bilinir.
• Yüzücü kulağı (External otitis) dış kulak kanalının ısrarlı biçimde
tahriş olması ve iltihaplanması halidir. Kanalda cildin kat kat
soyulması (egzama) gelişebilir. Egzamayı kaşırken cilt çatlar ve
kulak kanalını bakteri ve mantar istila eder. Kirli suda yüzmek bu
hastalığı kapmanın yollarından biridir. Kulak salgısı kanaldan
temizlenmeye kalkışıldığında, cilt tahriş olur, kaşınır veya yırtılır.
Dış otit bazen mantardan kaynaklanır. Aspergillus niger en sık
görülen mantardır. Belirtileri, urukkulosisle aynıdır. Furunkulosis
tekrar tekrar çıbanlar çıkması halidir ve kulak kanalındaki bir tüy
kesesinin mikrop kapmasıyla başlar. Bu rahatsızlık sık sık tekrar
eder.
DIŞ KULAK İNFEKSİYONU
“external otit”
• Kulak kirini, pamuklu çubuklarla
veya
küçük
nesnelerle
temizlemeye çalışmak kulak yolu
derisinde tahrişe neden olabilir.
Bu hasarlı dokuya mikroplar
kolaylıkla yerleşerek, enfeksiyon
oluşturur.
• Yüzücü kulağı, bazen orta kulak
enfeksiyonu veya soğuk algınlığı
gibi
üst
solunum
yolu
enfeksiyonları
sırasında
da
oluşabilir.
• Kulağın nemli olması, sulu ortamı
seven
pseudomonas
gibi
bakterilerin enfeksiyon meydana
getirmesine zemin hazırlar.
DIŞ KULAK İNFEKSİYONU
“external otit”
Dış kulak yolu iltihabının belirtileri şunlardır:
•
Dış kulakta kaşıntı, sarı, sarı-yeşil renkli ve kötü kokulu akıntı, iltihaplı veya kötü kokulu,
ağrı, tıkanıklık gibi semptomlar iltihap belirtisidir.
•
Kulak ve kulak yolu kızarık ve şiş görünür.
•
Kulak derisi pullu ve döküntülü görülebilir.
•
Dış kulak yoluna dokunmak veya hareket ettirmek ağrıyı arttırır.
•
Teşhis sırasında, dış kulak yolundaki şişlikten dolayı kulak zarını gözlemlenmesi zorlaşabilir.
•
Doktor, dış kulak yolundaki akıntıdan örnek alarak herhangi bir bakteri veya mantarı
tanımlamak için laboratuara gönderebilir.
•
Bulguların kötüleşmesi, tedaviye rağmen devam ederse veya ağrı, kafa tabanında kızarıklık
veya devam eden ateş gibi yeni şikâyetler eklenirse doktorunuza başvurunuz
DIŞ KULAK İNFEKSİYONU
“external otit”
• Teşhis:
Eğer kulağınızda kaşınma,kulağınızın içinde pullanma ya da kulak
kanalınızda ağrı varsa, bunlar dış kulak yolu iltihabının göstergesi
olabilir. Çoğu kez kulaktan dışarı doğru sarımsı ya da sarımsı yeşil bir
akıntı olur ve bazen bu akıntıdan sonra ağrı hafifler. Eğer iltihap ya da
dokudaki şişme kulak kanalını tıkarsa duyma-da bir azalma
olabilir.Doktorlar otoskop denen bir aletle kulak kanalına bakarak dış
kulak yolu iltihabı tanısını koyarlar. Eğer iltihap varsa örnek alınarak
laboratuvara gönderilebilir.Çoğu dış kulak yolu enfeksiyonu rahatsızlık
duygusu yaratsa da, uygun tedavi edildiklerinde tehlikeli değildir.
DIŞ KULAK İNFEKSİYONU
“external otit”
•
•
•
•
Tedavi:
Eğer yüzücü kulağı rahatsızlığınız olduğundan şüphelenirseniz, doktora gitmeden
önce sancıyı geçirecek bazı şeyler yapabilirsiniz. Kulağınızın üzerine ılık (sıcak
değil) bir ufak yastık koymak faydalı olur. Aspirin veya başka bir ağrı kesici de
sancıyı azaltır.
Teşhisten sonra doktorunuzun kulak kanalını bir emme aletiyle veya pamuklu
çubukla temizlemesi beklenir. Bu tahrişin ve sancının geçmesini sağlayabilir.
Doktor daha sonra çeşitli tedavi metodlarından birini önerebilir. Ekseriyetle
kortikosteroidli (kaşıntıyı durdurmak ve iltihabı azaltmak için) bir kulak damlası
ve bir antibiyotik (enfeksiyon kontrol etmek için) verilir. Bazen ağızdan alınan
haplar da kullanılabilir. Şiddetli ağrı olduğundan ağrı kesici tavsiye edilir. İyileşme
sırasında kulağa su kaçmamasına dikkat edilmelidir.
3 veya 4 gün sonra eğer gözle görülür bir iyileşme olmazsa, doktorunuz ağızdan
alınmak üzere antibiyotik verebilir. Enfeksiyona neden olan organizma
laboratuvar testleriyle belirlenmişse, özellikle onu etkileyecek antibiyotik seçilir.
Dış kulak iltihabı (yüzücü kulağı) mantardan kaynaklanıyorsa sülfanilamid tozu
serpilerek urunkolisisden kaynaklanıyorsa, ağızdan alınan veya kulak damlası
şeklinde verilen antibiyotikle tedavi edilir.
Özellikle neden mantar olduğunda sorun tekrarlayabilir.
ORTA KULAK
İNFEKSİYONLARI
(Otitis Media)
Sağlıklı orta kulak
Akut Otitis Media: Genellikle bir üst
solunum yolları infeksiyonunu
takiben infeksiyonun orta kulağa
ilerlemesi sonucu akut orta kulak
infeksiyonu gelişir. Genel hastalık
belirtilerinin yanında kulak ağrısı ve
işitmede azalma bulunur.
İnfekte Orta Kulak
ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI (Otitis Media)
•
Akut orta kulak infeksiyonunda
kulak zarının görünümü
Östaki tüpünün tam gelişmemesi
sonucu çocuklarda daha sık
görülen bu hastalık iyi tedavi
edilmezse ilerler ve orta kulakta
infeksiyon (iltihap) birikir. Daha
ileri aşamada ise kulak zarı
delinerek iltihaplı bir akıntı
oluşur. Uygun bir tedaviyle
tamamen
iyileşebilen
bu
infeksiyon
iyi
tedavi
edilmediğinde veya çok şiddetli
bir infeksiyon varlığında kulak
zarındaki bu delik kalıcı hale
gelebilir. Böylece zaman zaman
iltihaplı akıntı ile karakterize
kronik orta kulak infeksiyonları
(kronik otitis media) gelişir.
ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI
(Otitis Media)
KRONİK OTİTİS MEDİA
• Kulak zarında delinme ve iltihaplı kulak akıntısı ile
karakterize infeksiyonlar
yıllar sürebilir ve ilaç
tedavilerine direnç gösterirler. İnfeksiyon ilerleyerek orta
kulağın tamamına, kafa kemiklerine, boyuna, beyine ve
yüz siniri gibi önemli sinirlere yayılabilir. Bu durumda
yüz felci, menenjit ve beyin apseleri gibi komplikasyonlar
ortaya çıkabilir. Kronik otitlerin kesin tedavisi cerrahidir.
Yapılan ameliyatla infekte bölgeler temizlenir ve kulak
zarındaki delik bir yama ile kapatılır. (timpanoplasti )
Kronik orta kulak infeksiyonunda
zardaki perforasyon (delik).
EFÜZYONLU (Seröz*)
ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI
•
Orta kulak içerisinde kulak kemikçikleri (örs, çekiç ve üzengi) olan hava ile
dolu bir boşluktur. Bu kemikçiklerin sesi iletebilmesi için orta kulak
boşluğunda sıvı olmamalı ve içerisindeki hava basıncının dengeli ve dış basınca
uyumlu olması gerekir. Bu basınç ayarlamasını geniz ve orta kulak arasında
bağlantıyı sağlayan Östaki tüpü yürütür. Östaki tüpünün bazı nedenlerle
(genizeti ve infeksiyonlar gibi) işlevini görmemesi sonucu orta kulakta basınç
bozularak kulak zarında çökme ve orta kulak boşluğunda sıvı birikmeye
başlar. Bu sıvı zamanla koyulaşır ve yapışkan bir hale gelerek kemikçiklerin
hareketini engeller. Böylece bir işitme kaybı ortaya çıkar.
• * Seröz: “Seruma benzer salyamsı sıvı”
EFÜZYONLU (Seröz)
ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI
EFÜZYONLU (Seröz)
ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI
Olumsuz Davranışlar
• Habitüel (alışkanlık haline gelmiş) ağız solunumu: Salyanın buharlaşıp
kuruması nedeniyle ağız solunumu yapan çocuklar daha az yutkunurlar
bu da östakinin açılma frekansının azalmasına neden olur.
• Burun çekme: teorik olarak burun çekme orta kulakta negatif basınç
yaratarak orta kulağın boşalmasına yardımcı olur. Orta kulakta oluşan
negatif basıncın ise efüzyonun gelişimini tetiklediği düşünülmektedir.
Bu nedenle EOM’de burun çekmeden çekinilmelidir.
EFÜZYONLU (Seröz)
ORTA KULAK İNFEKSİYONLARI
VENTİLASYON
(Havalandırma)
TÜPÜ
• Uzun süren seröz otit sonucu orta kulakta biriken sıvı
yapışkan bir hale gelir ve kulak zarındaki çökme daha da
ilerleyerek işitme kaybı belirgin bir hale gelir. Birkaç aylık
tedaviye karşın bulgular düzelmiyorsa kulak zarına
basıncın ayarlanması ve sıvıların boşaltılması için makara
şeklinde bir tüp yerleştirilir. Ortalama 6 ay kadar kalan bu
tüp iyileşme sonucu genellikle kendiliğinden atılır.
Kulak zarına takılan ventilasyon tüpü
VENTİLASYON (Havalandırma) TÜPÜ
VENTİLASYON
(Havalandırma)
TÜPÜ
• Ventilasyon
tüpü
uygulanması
geçmişte
sık
rastlanılan bazı komplikasyonların önüne geçmiş
ve erken müdahale sonucu kronik orta kulak
infeksiyonlarının azalmasına yardımcı olmuştur.
Uygun yere yerleştirilen ve uygun bir tüp
kullanılan vakalarda komplikasyon oranı çok
azdır.