Transcript Measle (นางสาวอภิญญา ดวงสิน)

วทางการเฝ้าระว ัง สอบสวนโรค
ตามโครงการกาจัดหัด
่ ประสิทธิภาพ
ระบบเฝ้าระวังโรคหัดทีมี
 มีรายงานผูป้ ่ วยสงสัยโรคหัดไม่นอ
้ ยกว่า 2 ต่อ
ประชากรแสนคน ระดับประเทศ
่ั
 มีการสอบสวนผูป้ ่ วยเฉพาะรายภายใน 48 ชวโมง
่
ไม่นอ้ ยกว่าร ้อยละ 80 ของผูป้ ่ วยทีรายงานเข
้าสู่
ระบบเฝ้ าระวัง
 มีการตรวจ measles IgM ไม่นอ
้ ยกว่าร ้อยละ 80
ของผูป้ ่ วยเฉพาะราย
บเฝ้าระวังโรคหัดของประเทศไทยในปั จ
ระบบปกติ (รายงาน
506)
่ +
นิ ยามผูป้ ่ วย ไข ้สูง ไอ ผืน
สงสัย
corynza /
่ ้องรายงาน Conjuntivitis /
ทีต
Koplik’s spot
หรือ แพทย ์วินิจฉัย
การรายงาน
ผูป้ ่ วย
ทันที
โครงการกาจัดโรคหัด
่ + corynza /
ไข ้สูง ไอ ผืน
conjuntivitis / Koplik’s spot
หรือ แพทย ์วินิจฉัย
่ ร.พ.
- Severe, admitted, ทุกรายทีมา
death
- อายุนอ้ ยกว่า 9 เดือน
่
การสอบสวน -Severe, Death, อายุ - สอบสวนเฉพาะรายทุกรายทีมา
โรค
น้อยกว่า
รพ. (Measles IgM ทุกราย)
และการตรวจ
9 เดือน, cluster, ราย ป
สอบสวนเหตุ
ารณ์การระบาด
การรายงานและสอบสวนผู
้ -่ วยให้
ได้ตกามโครงการ
ทาง
แรก
(Measles IgM 10 – 20 ราย +
กาจัดโรคหั
ด
ห ้องปฏิบต
ั ก
ิ า
5 Throat swab)
นิ ยามผู ป
้ ่ วย
1. เกณฑ ์ทางคลินิก (Clinical Criteria)
้
 มีไข ้ > 38 ํC และมีผนนู
ื่ นแดงขึนขณะยั
งมีไข ้
้ อาการไอ (Cough) ร่วมกับอาการอืนๆ
่
พร ้อมทังมี
อีกอย่างน้อยหนึ่งอาการ ดังต่อไปนี ้
้ ก (Coryza)
 มีนามู
่ ตาแดง (Conjunctivitis)
 เยือบุ
 ตรวจพบ Koplik's spot 1-2 วัน
4
นิ ยามผู ป
้ ่ วย
2. เกณฑ ์ทางห ้องปฏิบต
ั ก
ิ าร (Laboratory Criteria)
2.1. Serology test
- Measles IgM ให ้ผลบวก
2.2. Viral isolation
้
่
- เพาะเชือจากสารคั
ดหลังทางเดิ
นหายใจ
โดย Throat swab culture
Nasal swab culture
หรือ
5
ประเภทผู ป
้ ่ วย
่
ผูป้ ่ วยสงสัย (Suspected case) หมายถึง ผู ้ทีมี
อาการตามเกณฑ ์ทางคลินิก หรือ แพทย ์
วินิจฉัยโรคหัด
ผูป้ ่ วยเข ้าข่าย (Probable case) หมายถึง ผูท้ มี
ี่
อาการตามเกณฑ ์ทางคลินิก ร่วมกับมีข ้อมูลทาง
่
ระบาดวิทยาเชือมโยงกั
บผู ้ป่ วยยืนยัน
6
นิ ยามผู ส
้ ม
ั ผัสใกล้ชด
ิ
 ผูส้ ม
ั ผัสร่วมบ ้าน
่ ้องอยู่ในห ้อง
 ผูร้ ว่ มงาน หรือ ร่วมห ้องเรียน ทีต
เดียวกันเป็ นประจา
 ผูท
้ มี
ี่ ประวัตค
ิ ลุกคลีใกล ้ชิดกับผูป้ ่ วย ในระยะ 7
่ วยของผู ้ป่ วย เช่น แฟน เพือน
่
วันก่อนวันเริมป่
สนิ ท
7
่
ยงานผู ป
้ ่ วยเข้าสู ร
่ ะบบเฝ้าระว ัง เพือการก
าจัด
้ ผูป้ ่ วยสงสัย พร ้อมทังเก็
้ บ
ให ้รายงานตังแต่
่ งตรวจทางห ้องปฏิบต
สิงส่
ั ก
ิ าร ในผูป้ ่ วย
่
สงสัยทุกรายทีมาโรงพยาบาล
8
่
นการรายงาน/สอบสวนผู ป
้ ่ วยเฉพาะราย ทีมาโรงพยาบ
9
่
นการรายงาน/สอบสวนผู ป
้ ่ วยเฉพาะราย ทีมาโรงพยาบ
www.boe.moph.go.th
www.boe.moph.go.th
10
การสอบสวนโรค
- สอบสวนเฉพาะราย (Individual case
investigation) ให ้สอบสวนผูป้ ่ วย
่ ้าร ับการร ักษาในโรงพยาบาล ใช ้แบบ
สงสัยทุกรายทีเข
สอบสวนโรคเฉพาะราย
(ME1 form)
- สอบสวนการระบาด (outbreak investigation)
กรณี ทเกิ
ี่ ดโรคเป็ นกลุม
่ ก ้อน
ใหร้ บี ทาการสอบสวนการระบาดทันทีโดย ใช ้ทะเบียน
ผูป้ ่ วยในการสอบสวน
11
ณฑ ์ในการออกสอบสวนโรค
1. มีผู ้ป่ วยสงสัยโรคหัดเป็ นกลุม
่ ก ้อน
่
2. เมือสอบสวนผู
้ป่ วย Index case แล ้วพบว่าผู ้
สัมผัสใกล ้ชิดมี อาการป่ วยสงสัยโรคหัดร่วม
ด ้วย
3. ผูป้ ่ วย Index case มีผลการตรวจ Measles
IgM ให้ผลบวก
่
่ ความ
้ ที
4. ผู ้ป่ วย Index case มาจากพืนที
ครอบคลุมของวัคซีนตา่ ได ้แก่
- Measles หรือ MMR เข็มที่ 1 ต่ากว่า
ร ้อยละ 95 ในเด็กอายุ 1 ถึง 2 ปี (นับจากวัน
่ วยของผู ้ป่ วย index case) ในระดับ
เริมป่
ตาบล
12
การเก็บตัวอย่างส่งตรวจ
่ งตรวจในผูป้ ่ วยสงสัย ได ้แก่
- เก็บสิงส่
Measles IgM ประมาณ 10 – 20 ตัวอย่าง ของ
ผู ้ป่ วยสงสัยในเหตุการณ์
- สุม
่ ตัวอย่าง Throat / Nasal swab จานวน
่ งตรวจ Genotype ของ
ไม่เกิน 5 ตัวอย่างเพือส่
ไวร ัสโรคหัด ด ้วยวิธ ี PCR
13
้
ขันตอนการรายงาน/สอบสวนการระบาดของโรคหั
ด (1)
14
้
ขันตอนการรายงาน/สอบสวนการระบาดของโรคหั
ด (2)
www.boe.moph.go.th
www.boe.moph.go.th
15
แบบสอบสวนผู ป
้ ่ วยเฉพาะราย (ME1 form)
16
แบบสอบสวนผู ป
้ ่ วยเฉพาะราย (ME1 form)
17
แบบสอบสวนผู ป
้ ่ วยเฉพาะราย (ME1 form)
18
แบบสอบสวนการระบาด (ME2 form)
19
ฐานข้อมู ลโครงการกาจัดโรคหัด
w.boe.moph.go.th or http://www.eradicatio
การกวาดล้างโรคโปลิโอ
4 กลวิธห
ี ลักในการกวาดล้างโปลิโอ
- Routine immunization อย่างน้อย 3
้ั
่ า 1 ปี (รายตาบลไม่ตา่
ครงในเด็
กตากว่
กว่าร ้อยละ 90)
- สามารถค ้นหาและรายงานผูป้ ่ วย AFP ไม่
น้อยกว่า 2:100,000 รายต่อปี ในเด็กตา่
กว่า 15 ปี รายจังหวัด
่ั
- สอบสวนโรคภายใน 48 ชวโมง
และ
่ั
ควบคุมโรคภายใน 72 ชวโมง
หลังจากพบ
AFP (Acute Flaccid Paralysis)
ความจาเป็ นของ AFP surveillance
่ อาการรุนแรงทาให้
- Polio เป็ นโรคทีมี
เสียชีวต
ิ หรือพิการตลอดชีวต
ิ
- ผู ต
้ ด
ิ เชือ้ polio virusจะมีอาการอ่อนแรง
เพียงร ้อยละ 1
- ร ้อยละ 95-99 ไม่มอ
ี าการ
้
- ถ่ายทอดเชือไวร
ัสได้นาน 4-6 สัปดาห ์
่
ต้-อเพาะเชื
งตรวจจับผู
้ ัสจากอุ
่ วยและควบคุ
ม
โรคให้
ไ
ด้
เ
ร็
ว
ที
สุ
้อไวรป
จจาระใช้เวลามากกว่า ด
สายเกิ
้ ่ วยยืนยันโรคโปลิโอ!!
14
วัน นไปถ้ารอให้ผูป
หลักสาคัญในการเฝ้าระวัง AFP
- รายงานผู ป
้ ่ วย AFP ทุกรายทันทีทพบ
ี่
แม้จะหาสาเหตุของอาการอ ัมพาตได้กต
็ าม
(2:100,000 รายต่อปี )
- เก็บตัวอย่างอุจจาระทุกรายอย่าง
ถู กต้อง (≥ ร ้อยละ 80 ของผู ป
้ ่ วย)
- อุจจาระ 2 ตัวอย่าง ห่างกันอย่างน้อย
่ั
24 ชวโมง
เก็บภายใน
่ อม
14 วันหลังเริมมี
ั พาต
่
- เพือแสดงความไวและความ
้
ขันตอนการเฝ้าระวังผู ป
้ ่ วย AFP
่ า 15 ปี ทุกราย ภายใน 24
รายงานผูป้ ่ วย AFP อายุตากว่
่ั
ชวโมง
นิ ยาม คือ ผู ท
้ มี
ี่ อาการอ่อนแรงของแขน ขา
้
ข้างใดข้างหนึ่งหรือทังสองข้
างเกิดอย่างรวดเร็ว
(ยกเว้น trauma)
- เก็บตัวอย่างอุจจาระ 2 อย่าง (8 กร ัม) ห่างกันอย่าง
น้อย 24 ชม.
- บันทึกอาการและการตรวจร่างกายลงใน AFP
investigation form
้ ่ (AFP3/40)
- สอบสวนโรคในพืนที
- ควบคุมโรค (รายงานการควบคุ
มโรค) ORI เฉพาะ
่
ติดตามผูป้ ่ วยเมือครบ (30) 60 วัน (AFP3/FU/4
OPV 3 เด็ก <1ปี <90%
้ ด AFP surveillance ทีส
่
ฑ ์ชีวั
่ า 15 ปี อย่างน้อย
- Non-polio AFP rate ในเด็กตากว่
2:100,000 ต่อปี
- Zero report จากสถานบริการ รายสัปดาห ์ มากกว่า
ร ้อยละ 90 ของโรงพยาบาล
้
ทังหมด
และสามารถค ้นพบผูป้ ่ วย AFP อย่างน้อย 1 ราย
จากการทา Zero report
- สอบสวนโรคภายใน 48 ชม. มากกว่าร ้อยละ 90 ของ
่
้
ผูป้ ่ วยทีรายงานทั
งหมด
- เก็บตัวอย่างอุจจาระถูกต ้อง มากกว่าร ้อยละ 80 ของ
Active Search AFP
วัตถุประสงค ์
่
- การค้นหาผู ป
้ ่ วยเชิงรุก ซึงอาจมี
การ
ตกค้าง ไม่ได้รายงานเข้าสู ่ระบบเฝ้าระวัง
่
- เพือประเมิ
นและเร่งร ัดการค้นหา
้ ที
่ ไม่
่ มก
ผู ป
้ ่ วยโดยเฉพาะในพืนที
ี ารรายงาน
่
่ าหนด
หรือตากว่
าเกณฑ ์ทีก
Active Search AFP
หลักการ
- AFP เป็ นกลุ่มอาการ (Syndrome)
ไม่ใช่โรค
- ผู ป
้ ่ วย AFP อาจถู กวินิจฉัยเป็ นโรค
ต่างๆ ได้ เช่น Polio myelitis,
Transverse myelitis, Hypokalemia,
Weakness caused เป็ นต้น
Active Search AFP
แนวทางการทา Active
searchOPD card และ IPD chart ของเด็กตา่
กว่า 15 ปี
ตามกลุม
่ โรค (ICD 10) ทัง้ 26 โรค ตาม
่ าหนด
ช่วงเวลาทีก
ดูรายระเอียดอาการและการตรวจร่างกาย
่ วยในการพิจารณา;hypotonia, muscle weakn
y words ทีช่
d, motor power < 5, hyporeflexia(DTR < 2+), แขนขาอ
แขนขาไม่มแี รง, ขยับแขนขาไม่ได ้, เดินเซ, ลุกไม่ได ้
กลุ่มอาการ 26 โรค
- AFP( G82 G82.0 G82.3)
-Insecticide intoxication T60
- Acute anterior poliomyelitis(A80)
-Tick paralysis T63.4
- Acute myelopathy( G95.9) -Idiopathic inflammatory m
- Guillain-Barresyndrome(G61.0)
-Trichinosis G75
- Acute demyelinatingneuropathy
-Hypokalemic, Hyperkalemi
- Acute axonal neuropathy(G58.0)
-Traumatic neuritis M79.2
- Peripheral neuropathy(G62.9)
-Transverse myelitisG37.3
- Acute intermittent porphyria(E80.2)
-Myalgia(G04)
- Critical illness neuropathy(G58)
-Weakness (Malaise, Fatigue
- Myasthenia Gravis(G70) -Hemiplegia(G80.2 G81.0)
- Botulism (G05.1)
-Myelitis(G04)
- Encephalitis ( G04.8)
-Encephalomyelitis(G04.9)
- Myositis(M60.8)
-Mitochodrialmyopathy(G71
Active Search AFP
แนวทางการทา Active
search
พิจารณาการวินิจฉัยสุดท ้ายว่าเข ้าได ้กับกลุม
่
อาการ AFP หรือไม่
่
ป้ ่ วยเข ้าได ้กับ AFP
เมือพบผู
Onset เกิน 3 เดือน
Onset ไม่เกิน 3 เดือนย ้อนหลัง
ให ้รายงานและติดตามผูป้ ่ วยรายให
ห ้รายงานและดาเนิ นการสอบสวน
้
่
้
ในพื
นที
นั
นอย่างใกล ้ชิด
ควบคุมโรคตามระบบปกติ
ขอบคุณค่ะ