Transcript ความรู้

การจัดการความรู ้สาหร ับผู บ
้ ริหาร
Knowledge Management Overview
1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
วัตถุประสงค ์
2
้
• เข้าใจหลักการและขันตอนการ
จัดการความรู ้
• เข้าใจปั จจัยแห่งความสาเร็จในการ
จัดการความรู ้
• ปร ับแนวคิดให้เห็นความสาค ัญและ
มีสว
่ นร่วมในการจัดการความรู ้ไป
สถาบั
นเพิม
่ใ
ผลผลิ
ตแห่งชาติ
ใช้
นการท
างาน
Thailand Productivity Institute
้
เนื อหาการบรรยาย
• ความหมายการจัดการความรู ้
• ประโยชน์ของการจัดการความรู ้
้
่
• ขันตอนการด
าเนิ นการในเรืองการ
จัดการความรู ้และต ัวอย่างในแต่ละ
้
ขันตอน
• ปั จจัยแห่งความสาเร็จ
3
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
่ ดถึงคาว่า
เมือพู
“ความรู ้”
ท่านนึ กถึงอะไร?
4
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
นิ ยาม ความรู ้
่ สั
่ งสมมาจาก
่
ความรู ้ คือ สิงที
การศึกษาเล่าเรียนการค้นคว้าหรือ
้
ประสบการณ์ รวมทังความสามารถ
เชิงปฏิบต
ั แ
ิ ละทักษะ ความเข้าใจ
่ ร ับมาจาก
หรือ สารสนเทศทีได้
่ ได้
่ ร ับมาจากการได้
ประสบการณ์ สิงที
ยิน ได้ฟัง การคิดหรือการปฏิบต
ั ิ องค ์
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
5 วิชาในแต่ละสาขา
Thailand Productivity Institute
ปิรามิดแสดงลาดับขัน
้ ของความรู้
ความรู้
(Knowledge)
สารสนเทศ
(Information)
ข้อมูล
(Data)
6
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
(อ้างอิงจาก : BDO Chartered)
แหล่งเก็บความรู ้ในองค ์กร
(คลังความรู ้)
ฐานข้อมูลความรู้ (Knowledge Base ,IT)
สมองของพนักงาน
12
%
26
%
เอกสาร
20
Electronic)
%
42
%
เอกสาร (กระดาษ)
Source: Survey of 400 Executives by Delphi
7
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
สมองของพนกังาน
เอกสาร(กระดาษ)
เอกสาร(Electronic)
Knowledge Base (IT)
คุณค่าของ “ความรู ้”
ความรู ้เป็ นสินทร ัพย ์
ใช้แล้วไม่มวี น
ั หมด
่ ยงเพิ
่
ยิงใช้
ิ่ ม
่ มากเท่าไร ยิงมี
่ คณ
ยิงใช้
ุ ค่า
่
้
เพิมมากขึ
น
8
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
่ ัด
ความรู ้ทีช
แจ้ง (Explicit
Knowledge)
อธิบายได้
แต่ยงั ไม่ถูกนาไปบันทึก
(1)
อธิบายได้
แต่ไม่อยากอธิบาย
่ งอยู ่
ความรู ้ทีฝั
ในคน (Tacit
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
99Knowledge)
(2)
Thailand Productivity Institute
(3)
อธิบายไม่ได้
Tomohiro Takanashi
การถ่ายเทความรู ้
เอกสาร (Document) กฎ ระเบียบ (Rule), วิธ ี
ปฏิบต
ั งิ าน (Practice)
ระบบ (System)
่ างๆ – วีซด
สือต่
ี
ี
ดี
ว
ด
ี
ี
เทป
ทักษะ (Skill )
Internet
ประสบการณ์
1
(Experience)
ความคิด (Mind of
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
individual )
Thailand Productivity Institute
่ ัด
ความรู ้ทีช
แจ้ง (Explicit
Knowledge)
่ งอยู ่
ความรู ้ทีฝั
ในคน (Tacit
Knowledge)
วงจรความรู ้ (Knowledge
Spiral : SECI Model)
่
ความรู ้ทีฝั งอยู ่ในคน (Tacit
Knowledge)
่ งอยู ่ใน
ความรู ้ทีฝั
คน (Tacit
Knowledge)
Socialization
Internalization
Externalization
่ ัดแจ้ง
ความรู ้ทีช
(Explicit
Knowledge)
Combination
่ ัดแจ้ง
ความรู ้ทีช
(Explicit
Knowledge)( อ้างอิงจาก
1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
: Nonaka & Tak
Socialization
การแบ่งปั นและสร ้างความรู ้
จาก Tacit Knowledge ไปสู่ Tacit
Knowledge
โดยแลกเปลีย
่ นประสบการณ์ตรงของผู ้ที่
ื่ สารระหว่างกัน
สอ
1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
Externalization
การสร ้างและแบ่งปั นความรู ้จากการแปลง
Tacit Knowledge เป็ น Explicit Knowledge
โดยเผยแพร่ออกมาเป็ นลายลักษณ์อก
ั ษร
1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
Combination
การแบ่งปั นและสร ้างความรู ้
จาก Explicit Knowledge ไปสู่ Explicit Knowledge
โดยรวบรวมความรู ้ประเภท Explicit ทีเ่ รียนรู ้ ม
สร ้าง
เป็ นความรู ้ประเภท Explicit ใหม่ๆ
1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
Internalization
การแบ่งปั นและสร ้างความรู ้
จาก Explicit Knowledge ไปสู่ Tacit
Knowledge
โดยมักจะเกิดจากการนาความรู ้ทีเ่ รียนรู ้มาไป
ปฏิบต
ั จิ ริง
1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
องค ์ประกอบสาคัญของวงจร
่ าคัญ
1. คน ถือว่าเป็ ความรู
นองค ์ประกอบที
ส
้
่
ทีสุด
- เป็ นแหล่งความรู ้
- เป็ นผู น
้ าความรู ้ไปใช้ให้เกิด
่
่
2. ประโยชน์
เทคโนโลยี เป็ นเครืองมื
อเพือให้
คน
่
สามารถค้นหา จัดเก็บแลกเปลียน
นา
้
ความรู
้ไปใช้
ไ
ด้
อ
ย่
า
งง่
า
ยและรวดเร็
ว
ขึ
น
3. กระบวนการความรู ้ เป็ นการบริหาร
่ าความรู ้จากแหล่งความรู ้ไปให้
จัดการเพือน
่ าให้เกิดการปร ับปรุงและ
ผูสถาบั
ใ้ ช้
เพื
อท
นเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
1
นวัตกรรม
Thailand Productivity Institute
ความหมายการจัดการความรู ้
ก.พ.ร.:การรวบรวมองค ์ความรู ้ทีมี่ อยูใ่ นส่วนราชการ
่
อยูใ่ นตัวบุคคลหรือเอกสาร มาพัฒนาให ้เป็ นระบบเพือ
องค ์การสามารถเข ้าถึงความรู ้และพัฒนาตนเองให ้เป็ น
ปฏิบต
ั งิ านได ้อย่างมีประสิทธิภาพ อันจะส่งผลให ้องค ์กา
สามารถในเชิงแข่งขันสูงสุด
1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
ความหมายการจัดการความ
นพ.วิจารณ์ พานิ ช: กระบวนการทีด่ าเนิ น
ผูป้ ฏิบต
ั งิ านในองค ์กรหรือหน่ วยงานย่อยขององค
และใช ้ความรู ้ในการทางานให ้เกิดผลสัมฤทธิดี์ ขน
ึ้
โดยมีเป้ าหมายพัฒนางานและคน
1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
เป้ าหมายการจัดการความรู ้
องค์กร
การทางาน
คน
1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
บรรลุเป้าหมาย
มีประสิทธิภาพ คนและ
ประสิทธิผล
องค์กร
(บรรลุเป้าหมาย)
เก่งขึ้น
คิดเป็น ทาเป็น
การจัดการความรู ้
่
่ องการใช้
การบริหารจัดการเพือให้
“คน” ทีต้
ความรู ้
่ องการใช้ ในเวลาทีต้
่ องการ
ได้ร ับความรู ที
้ ต้
่
เพือให้
บรรลุเป้ าหมายการทางาน
(Source: APQC)
2
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
Right Knowledge
Right People
Right Time
กระบวนการจัดการความรู ้
(Knowledge Management Process)
่
เราต้องมีความรู ้เรืองอะไร
่
้
เรามีความรู ้เรืองนั
นหรื
อยัง
้
1. การบ่งชีความรู
้
(Knowledge Identification)
ความรู ้อยู ่ทใคร
ี่
อยู ่ในรู ปแบบอะไร
จะเอามาเก็บรวมก ันได้อย่างไร
2. การสร ้างและแสวงหาความรู ้
(Knowledge Creation and
Acquisition)
จะแบ่งประเภท หัวข้ออย่างไร
จะทาให้เข้าใจง่ ายและสมบู รณ์
อย่างไร
่
4. การประมวลและกลันกรองความรู
้
(Knowledge Codification and
Refinement)
เรานาความรู ้มาใช้งานได้ง่าย
หรือไม่
5. การเข้าถึงความรู ้ (Knowledge
Access)
มีการแบ่งปั นความรู ้ให้ก ันหรือไม่
่
6. การแบ่งปั นแลกเปลียนความรู
้ (Knowledge Sharing
้
2
3. การจัดความรู ้ให้เป็ นระบบ(Knowledge Organizatio
ความรู ้นันทาให้เกิดประโยชน์ก ับ
สถาบั
นเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
องค ์กรหรื
อไม่ Institute
Thailand
Productivity
้
7. การเรียนรู ้ (Learning)
กระบวนการจัดการความรู ้
(Knowledge Management
Process)
้
่
1. การบ่งชีความรู
้
ราต้องมีความรู ้เรืองอะไร
่
้
ามีความรู ้เรืองนั
นหรื
อยัง
ความรู ้อยู ่ทใคร
ี่
อยู ่ในรู ปแบบอะไร
จะเอามาเก็บ
รวมกันได้อย่างไร
2
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
(Knowledge
Identification)
้
่
- การบ่งชีความรู
้ทีองค
์กร
จาเป็ นต้องมี
- วิเคราะห
์รู ปแบบและแหล่
2. การสร
้างและง
่ อยู ่
ความรู ้ทีมี
แสวงหาความรู ้
(Knowledge Creation
and Acquisition)
- สร ้างและแสวงหาความรู ้จาก
่
แหล่งต่าง ๆ ทีกระจ
ด
ั กระจาย
้
่ ด
ทังภายใน/ภายนอก
เพือจ
ั ทา
กระบวนการจัดการความรู ้
(Knowledge Management Process)
จะแบ่ง
ประเภท
หัวข้อ
อย่างไร
จะทาให้
เข้าใจง่ าย
และสมบู รณ์
อย่างไร
2
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
3. การจัดความรู ้ให้
เป็ นระบบ
(Knowledge
Organization)
• แบ่
งชนิ ดและประเภทของ
4.
การประมวลและ
่ ัดทาระบบให้ง่ายและ
ความรู
้
เพื
อจ
่
กลันกรองความรู ้
สะดวกต่
อการค้นCodification
หาและใช้งาน
(Knowledge
and Refinement)
• จัดทารู ปแบบและ “ภาษา” ให้เป็ น
่ งองค
้
มาตรฐานเดียวกันทัวทั
์กร
้
• เรียบเรียงปร ับปรุงเนื อหาให้
ทันสมัยและตรงกับความต้องการ
กระบวนการจัดการความรู ้
(Knowledge Management Process)
เรานา
ความรู ้มา
ใช้งานได้
ง่ ายหรือไม่
2
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
5. การเข้าถึง
ความรู ้
(Knowledge
Access)
• ความสามารถในการ
เข้าถึงความรู ้ได้อย่าง
สะดวก รวดเร็ว ในเวลา
่ องการ
ทีต้
กระบวนการจัดการความรู ้
(Knowledge Management Process)
2
มีการแบ่งปั น
ความรู ้ให้กน
ั
หรือไม่
้ า
ความรู ้นันท
ให้เกิด
ประโยชน์กบ
ั
องค ์กรหรือไม่
ทาให้องค ์กรดี
้นเพิม่ ผลผลิอตไม่
สถาบั
แห่งชาติ
ขึนหรื
Thailand Productivity Institute
6. การแบ่งปั น
่
แลกเปลียนความรู
้
(Knowledge
Sharing)
• การจัดทาเอกสาร
การจัดทา
ฐานความรู ้ ชุมชนนักปฏิบต
ั ิ
(CoP)
่ ยง
้ (Mentoring
•ระบบพี
7. เลี
การเรี
ยนรู ้
System)
(Learning)
่
•การสับเปลียนงาน
(Job
•นาความรู
้ไปใช้ประโยชน์ในการตัดสินใจ
Rotation)
• แก้ปัญหาและปร ับปรุงองค ์กร
ทาอย่างไรให้กระบวนการจัดการ
• รูช
้ว่าว
ความรู ้ “มี
ี จะท
ต
ิ ”าอะไร
• ทาแล้ว ตัวเอง
ได้ประโยชน์อะไร
2
คน ต้อง “อยาก” ทา
่ าเป็ น (เครืองมื
่
คน ต้องมีทร ัพยากรทีจ
อ
ฯลฯ)
คน ต้องรู ้ว่าทาอย่างไร (ฝึ กอบรม,
เรียนรู ้)
คน ต้องประเมินได้วา
่ ทาได้ตาม
เป้ าหมายหรือ
ท
าแล้วได้ประโยชน์หรือไม่
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
กระบวนการบริหารจัดการการ
เปลี่ยนแปลง
(Change Management Process)
4
เรีการ
ยนรู ้
(Learnin
g)
5
การวัดผล
(Measure
ments)
การยกย่องชมเชย 6
และการให้รางวัล
(Recognition and
Reward)
เป้ าหมาย
(Desired
State)
กระบวนการ3
และ
่
เครืองมื
อ
(Process
&Tools)
2
2
่
การสือสาร
(Communi
cation)
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
การเตรียมการและ 1
่
ปร ับเปลียนพฤติ
กรรม
(Transition
Behaviorand
Management)
Robert Osterhoff
ปร ัชญานาทาง
พันธกิจ/วิสย
ั ทัศน์
เป้ าหมาย
ยุทธศาสตร ์
KM Strategies
่ าคญ
ความรู ้ทีส
ั ต่อองค ์กร
่
• ความรู ้เกียวก
ับลู กค้า
• ความสัมพันธ ์ก ับผู ม
้ ส
ี ่วนได้เสียต่างๆ
่
่
• ประสบการณ์ความรู ้ทีองค
์กรสังสม
่
• ความรู ้เกียวก
ับกระบวนการ
่
• ความรู ้เกียวก ับผลิตภัณฑ ์และบริการ
่ อยู ่ในบุคลากร
• ความรู ้ทีมี
•ฯลฯ
ปั ญหา
KM Focus Areas
Desired State of KM (Focus areas)
Action Plans
( 6-step model)
การเรียนรู ้
(Learning)
กระบวนการ
่ อ
และเครืองมื
(Process Tools)
2
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
การวดผ
ั ล
(Measurements)
การยกย่องชมเชย
และการให้รางวลั
(RecognitionandReward)
เป้ าหมาย
(DesiredState)
World-Class KM
Environment
่
การสือสาร
(Communication)
การเตรียมการและ
่ พฤติกรรม
ปรบเปลี
ั ยน
(TransitionandBehavior
Management)
อุปสรรคในการแลกเปลีย
่ นเรียนรูใ้ นองค์กร
อุป สรรค
ขาดการยอมรั บซ งึ่ กั นและกั น
30.0
กลัวการเปลีย
่ นแปลง
30.6
ไม่ยอมรั บความคิดเห็นของคนอืน
่
30.6
ชงิ ดีชงิ เด่น
34.4
35.0
ไม่คด
ิ นอกกรอบ
57.5
ต่างคนต่างทางาน
0.0
10.0
20.0
30.0
40.0
จานวน (%)
กลุ่มตัวอย่าง : 160 คน
่ : กรกฏาคม 2548
สารวจเมือ
2
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute
50.0
60.0
70.0
ลักษณะโครงสร ้างทีมงาน
ประธาน
(CKO)
หัวหน้า
- ให้การสนับสนุ นในด้านต่างๆ เช่น
ทร ัพยากร
- ให้คาปรึกษาแนะนาและการตัดสินใจแก่
่
คณะทางาน
- ให้คาปรึกษาเกียวกับการ
่ กษา ดาเนินการ ่ ้
ทีปรึ
และอุปสรรคต่างๆทีเกิดขึนกับ
คณะทางาน
่
- จัดทาแผนงานการจัดการความรู ้ในองค ์กรเพือ
นาเสนอประธาน
- รายงานผลการดาเนิ นงานและความคืบหน้าต่อ
ประธาน
่
- ผลักดัน ติดตามความก้าวหน้าและประเมินผลเพือ
ปร ับปรุงแก้ไข
- นัดปรึ
มคณะทางานและท
่ ประชุ
- ประสานงานกับคณะที
กษาและคณะที
มงานารายงานก
- รวบรวมรายงานความคืบหน้าการดาเน
เลขานุ การ
- ประสานงานกบ
ั คณะทีมงานและหัวหน้า
ทีมงาน
3
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
่ ร ับมอบหมาย
- ดาเนิ นการตามแผนงานทีได้
- จ ัดทารายงานความคืบหน้าของงานในส่วนทีร่ ับผิดชอบ
่ ” ในเรืองการจ
่
- เป็ น “แบบอย่างทีดี
ด
ั การความรู ้
- เป็ น Master Trainer ด้านการจัดการความรู ้
Thailand Productivity Institute
ปั จจัยแห่งความสาเร็จ
•
•
•
•
3
ผู บ
้ ริหาร
บรรยากาศและวัฒนธรรมองค ์กร
่
การสือสาร
เทคโนโลยีทเข้
ี่ ากับพฤติกรรมและการ
ทางาน
่
• การให้ความรู ้เรืองการจั
ดการความรู ้และ
การใช้เทคโนโลยี
• แผนงานช ัดเจน
้ ด
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งน
ชาติ
• การประเมิ
ผลโดยใช้ต ัวชีวั
Thailand Productivity Institute
จะทาอะไรต่อ ?
่
• สร ้างความเข้าใจเกียวกั
บหลักการและ
ประโยชน์ของการจัดการความรู ้ให้แก่
่ ยวข้
่
บุคลากรทีเกี
องในระดับต่างๆ
• การสนับสนุ นจากผู บ
้ ริหารในทุกระด ับ
้ มงาน
• จัดตังที
• กาหนดขอบเขตและเป้ าหมายของการ
จัดการความรู ้
(โครงการนาร่อง)
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
•
จั
ด
ท
าแผน
3
Thailand Productivity Institute