คู่มือการจัดการความรู้

Download Report

Transcript คู่มือการจัดการความรู้

Slide 1

คู่มือการจัดการความรู้ : จากทฤษฎีส่ ูการปฏิบัติ

โครงการพัฒนาส่ วนราชการ ให้ เป็ นองค์ การแห่ งการเรียนรู้
และการจัดการความรู้ในส่ วนราชการ
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 2

รายการเอกสารที่ต้องจัดส่ งให้ กพร.
1. ประกาศแต่งตังที
้ มงาน KM และ CKO (Chief Knowledge Officer) พร้ อมรายละเอียด
หน้ าที่และความรับผิดชอบ
2. แบบฟอร์ ม 1 ขอบเขต KM (KM Focus Areas)
3. แบบฟอร์ ม 2 เป้าหมาย KM (Desired State)
4. แบบฟอร์ ม 3 การตัดสินใจเลือกเป้าหมาย (Desired State)
5. แบบฟอร์ ม 4 แผนการจัดการความรู้ (Action Plan)
6. รายชื่อผู้มีสว่ นร่วมในการให้ คะแนน เพื่อการตัดสินใจเลือกเป้าหมายตามแบบฟอร์ ม 3
7. ข้ อเสนอการเปลี่ยนแปลง (Blueprint for Change) ตามประเด็นยุทธศาสตร์ ที่
องค์กรได้ คดั เลือกไว้ ในแผนปี 2548 เพื่อใช้ ประกอบการพิจารณาเรื่ องการจัดการความรู้
หมายเหตุ เอกสารตามข้ อ 1 ถึง 5 ต้ องมีผ้ บู ริหารระดับสูง หรื อ CKO ลงนามรับรอง
โดยต้ องส่งตรงเวลา และมีรายละเอียดในเอกสารข้ างต้ นครบถ้ วน
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 3

กาหนดการส่ งมอบงาน การพัฒนาการจัดการความรู้
เพือ่ สนับสนุนประเด็นยุทธศาสตร์ ของส่ วนราชการ ปี งบประมาณ พ.ศ. 2549
1. ตามตัวชีว้ ัดที่ 13.1 ผลสาเร็จของการส่ งมอบแผนการจัดการความรู้
+ ส่งงานวันที่ ตามเกณฑ์การให้ คะแนน ของกรอบการประเมินผล มิติที่ 4
2. ตามตัวชีว้ ัดที่ 13.2 ระดับคุณภาพของแผนการจัดการความรู้ และ
กรณีท่ ตี ้ องปรับหรือแก้ ไขตามข้ อเสนอแนะของที่ปรึกษา
+ ส่งงานวันที่ 31 มีนาคม 2549
3. ตามตัวชีว้ ัดที่ 13.3 ผลสาเร็จของการดาเนินงานตามแผนการจัดการ
ความรู้ เพื่อสนับสนุนประเด็นยุทธศาสตร์ ประจาปี งบประมาณ พ.ศ.
2549
+ ส่งงานวันที่ ตามแผนการจัดการความรู้ของส่วนราชการที่นาเสนอไว้
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 4

กาหนดการส่ งมอบงาน การพัฒนาการจัดการความรู้
เพือ่ สนับสนุนประเด็นยุทธศาสตร์ ของจังหวัด ปี งบประมาณ พ.ศ. 2549
1. ตามตัวชีว้ ัดที่ 11.1 ผลสาเร็จของการส่ งมอบแผนการจัดการความรู้
+ ส่งงานวันที่ ตามเกณฑ์การให้ คะแนน ของกรอบการประเมินผล มิติที่ 4
2. ตามตัวชีว้ ัดที่ 11.2 ผลสาเร็จของการส่ งมอบแผนการจัดการความรู้
ที่ต้องปรับหรือแก้ ไขตามข้ อเสนอแนะของที่ปรึกษา
+ ส่งงานวันที่ 31 มีนาคม 2549
3. ตามตัวชีว้ ัดที่ 11.3 ผลสาเร็จของการดาเนินงานตามแผนการจัดการ
ความรู้ ประจาปี งบประมาณ พ.ศ. 2549
+ ส่งงานวันที่ ตามแผนการจัดการความรู้ของจังหวัดที่นาเสนอไว้
หมายเหตุ ให้ อ้างอิงตามกรอบการประเมินผล……….
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 5

กระบวนการบริหารจัดการการเปลี่ยนแปลง
(Change Management Process)
การเรียนรู้
(Learning)

การวัดผล
(Measurements)

การยกย่ องชมเชย
และการให้ รางวัล
(Recognition and Reward)
เป้าหมาย
(Desired State)

กระบวนการ
และเครื่องมือ
(Process & Tools)

การสื่อสาร
(Communication)

สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute

การเตรียมการและ
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
(Transition and Behavior
Management)
Robert Osterhoff


Slide 6

ยุทธศาสตร์ ชาติ 9 ด้ าน


การขจัดความยากจน



การพัฒนาคนและสงั คมทีม
่ ค
ี ณ
ุ ภาพ



การปรับโครงสร ้างเศรษฐกิจให ้สมดุลและแข่งขันได ้



การบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล ้อม



การต่างประเทศและเศรษฐกิจระหว่างประเทศ



การพัฒนากฎหมายและสง่ เสริมการบริหารกิจการบ ้านเมืองทีด
่ ี



การสง่ เสริมประชาธิปไตยและกระบวนการประชาสงั คม



การรักษาความมัน
่ คงแห่งชาติ



แนวนโยบายพืน
้ ฐานแห่งรัฐ

สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 7

ตัวอย่ างความรู้ท่ จี าเป็ นที่สอดคล้ องกับยุทธศาสตร์ ชาติ

การขจัดความยากจน
ปั ญหา

ความรู้และข่ าวสารที่ต้องการ

ความรู้ พนื ้ ฐานระดับมัธยมในการบริหารการเงินระดับ
ขาดความรู


นการบริ

ารการเงิ

ปั ญหา
ข่ าวสารและ
ระดับชุบมบุคชน
ครอบครัวและระดั
คล

ี ความรู
้ องการ้ และข่ าวสารเรื่องการบริหารงานนา้ ระดับไร่ นา
ขาดแคลนแหล่ งนา้ ถาวรทความรู
าให้ ้ ท่ ต
พึ่งพิงนา้ ฝน
ราคาสินค้ าแตกต่ างถึง 30-40%
ระหว่ างช่ วงเวลาต่ างๆ

ข้ อมูลเกี่ยวกับราคาสินค้ าวัสดุการเกษตรที่ผันแปรตาม
ฤดูกาล

ที่มา: การสัมนาเรื่ องการสร้ างศูนย์ กลางความรู้ โดยสานักงานคณะกรรมการวิจัยแห่ งชาติ วันที่ 27 มิถุนายน 2548
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 8

ลาดับการถ่ ายทอดยุทธศาสตร์
ของแต่ ละระดับหน่ วยงาน

วิสัยทัศน์

พันธกิจ
ประเด็น
ยุทธศาสตร์ /
เป้าประสงค์

ระดับกระทรวง

กลยุทธ์

วิสัยทัศน์
พันธกิจ

ระดับสานักงานปลัด / ระดับกรม

ประเด็นยุทธศาสตร์
เป้าประสงค์

กลยุทธ์ / โครงการ

พันธกิจ
วิสัยทัศน์

เป้าหมาย
ยุทธศาสตร์
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute

ระดับกอง/สถาบันฯ


Slide 9

ปรัชญานาทาง
พันธกิจ/วิสัยทัศน์
เป้าหมายองค์ กร

1

ยุทธศาสตร์
KM Strategies

(ขอบเขต KM)

KM Focus Areas

(เป้าหมาย KM)

2

3

ความรู้ ท่ สี าคัญต่ อองค์ กร
• ความรู้เกี่ยวกับลูกค้ า

• ความสัมพันธ์ กับผู้มีส่วนได้ เสียต่ างๆ
• ประสบการณ์ ความรู้ ท่ อี งค์ กรสั่งสม
• ความรู้ เกี่ยวกับกระบวนการ
• ความรู้ เกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ และบริการ
• ความรู้ ท่ มี ีอยู่ในบุคลากร
•ฯลฯ

ปั ญหา

Desired State of KM Focus areas

Action Plans
( 6-step model)
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute

การเรี ยนรู้
(Learning)

การวั ด ผล
(M easurem ents)

การยกย่ องชมเชย
และการให้ รางวั ล

เป้ าหมาย
(Desired State)

(Recognition and Reward)

W o rld -C la ss K M
E n viro n m e n t

กระบวนการ
และเครื่ องมื อ
(Process Tools)

การสื่ อสาร
(Com m unication)

การเตรี ยมการและ
ปรั บเปลี่ ยนพ ฤติ กรรม
(Transition and Behavior
M anagem ent)


Slide 10

การกาหนดขอบเขต KM (KM Focus Areas)
1. เพื่อให้ได้หวั เรื่ องกว้างๆ ของความรู ้ที่จาเป็ นและเกี่ยวข้องกับยุทธศาสตร์ชาติ
9 ด้าน ซึ่งต้องการจะนามาจัดทา KM รวมถึงเพื่อนามาใช้กาหนดเป้ าหมาย KM
(Desired State) ต่อไป
2. ควรกาหนดขอบเขต KM ที่เกี่ยวกับความรู ้ที่จาเป็ นในประเด็นยุทธศาสตร์ใน
ระดับของหน่วยงานตนเองที่ได้เคยนาเสนอ กพร. ไว้ใน Blueprint ปี 2548
ก่อนเป็ นลาดับแรก
3. ขอบเขต KM ที่กาหนดขึ้นของระดับกอง/สถาบัน/อาเภอ ต้องสอดรับกับ
ยุทธศาสตร์ระดับสานักงานปลัด/ กรม ต้องสอดรับกับยุทธศาสตร์ระดับ
กระทรวง/ จังหวัด และสอดรับกับยุทธศาสตร์ชาติ 9 ด้าน ตามลาดับ
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 11

การกาหนดขอบเขต KM (KM Focus Areas)
4. สามารถใช้ปรัชญานาทาง เพื่อจะช่วยรวบรวมขอบเขต KM ได้ดงั นี้
- แนวทางที่ 1 เป็ นความรู ้ที่จาเป็ นสนับสนุน พันธกิจ/วิสัยทัศน์ /เป้ าหมาย/
ประเด็นยุทธศาสตร์ ในระดับของหน่ วยงานตนเอง
- หรื อแนวทางที่ 2 เป็ น ความรู้ ทสี่ าคัญต่ อองค์ กร
- หรื อแนวทางที่ 3 เป็ น ปัญหาทีป่ ระสบอยู่ และสามารถนา KM มาช่ วยได้
- หรื อ เป็ นแนวทางอื่นๆก็ได้ ที่ทางหน่วยงานเห็นว่าเหมาะสม
5. สามารถรวบรวมแนวคิดการกาหนดขอบเขต KM จากข้อ 4 ซึ่งทุกขอบเขตที่กาหนด
ต้องสนับสนุนกับประเด็นยุทธศาสตร์ของระดับหน่วยงานตนเอง โดย
ให้กรอกขอบเขต KM ที่สามารถรวบรวมได้ท้ งั หมดลงในแบบฟอร์ม 1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 12

แบบฟอร์ม 1 ขอบเขต KM

ขอบเขต KM
(KM Focus Areas)/

(KM Focus Areas) ของหน่ วยงาน...................
ประโยชน์ ท่ ีจะได้ รับจากขอบเขต KM ที่มีต่อ
ประชาชนไทย / ข้ าราชการ ของ
ผู้ใช้ บริการ
หน่ วยงานตนเอง

1. กาหนดจากประเด็นยุทธศาสตร์
1.1. ………………………………………….……… 1……………
1.2. ……………………………………………….… 2……………
1.3. …………………………………………………. 3……….…..

กระทรวง กรม กอง ภาครั ฐบาล/
ของหน่ วยงานอื่น
outsoruce

………………… ……………..…… …………...
………………… ………………..… …………...
.………….……. .………….………. …………...

2. กาหนดจากความรู้ ท่ สี าคัญต่ อองค์ กร
2.1. …………………….…………………………… ……………… ………………… ……………..…… …………...
2.2. …………………………………….…………… ……………… ………………… ………………..… …………...
2.3. ……………………………………………….… .………….….. .………….……. .………….………. …………...
3. กาหนดจากปั ญหาที่ประสบอยู่ - ใช้ KM ช่ วยได้
3.1. ………………………………….……………… ……………… ………………… ……………..…… …………...
3.2. ……………………………………………….… ……………… ………………… ………………..… …………...
3.3. ……………………………………………….… .………….….. .………….……. .………….………. …………...


Slide 13

การกาหนดเป้ าหมาย KM (Desired State)
1. จากขอบเขต KM (KM Focus Areas) ที่กาหนดไว้ท้ งั หมดใน แบบฟอร์ม 1
ให้นาขอบเขต KM ทั้งหมดตามแบบฟอร์ม 1 มาใช้กาหนดเป้ าหมาย KM
กรอกตามแบบฟอร์ม 2 โดย
- ระดับสานักงานปลัด/ กรม/ จังหวัด ให้มีอย่างน้อย 3 เป้ าหมาย KM
ดังนั้นเอกสารส่ ง กพร. ต้องแสดงอย่างน้อย 3 เป้ าหมาย และขอบเขต
ทั้งหมดที่ตอ้ งการจะทา KM ตามประเด็นยุทธศาสตร์

สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 14

การกาหนดเป้ าหมาย KM (Desired State)
2. เป้ าหมาย (Desired State) ที่กาหนด ต้องวัดผลได้ และ สอดคล้องกับขอบเขต
(KM Focus Areas) ที่ได้เลือกมาจัดทา
Execusive summary

สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 15

การกาหนดเป้ าหมาย KM (Desired State)
4. เกณฑ์เบื้องต้นของการกาหนดเป้ าหมาย KM คือ
- สอดคล้องกับทิศทางและประเด็นยุทธศาสตร์ในระดับของหน่วยงานตนเอง
- ทาให้เกิดการปรับปรุ งที่เห็นได้ชดั เจน (เป็ นรู ปธรรม)
- มีโอกาสทาได้สาเร็ จสูง (ภายใน 8 เดือนโดยพิจารณาจากความพร้อมด้าน
คน งบประมาณ เทคโนโลยี วัฒนธรรมองค์กร ฯลฯ )
- เป็ นเรื่ องที่ตอ้ งทา คนส่ วนใหญ่ในองค์กรต้องการ
- ผูบ้ ริ หารให้การสนับสนุน
- เป็ นความรู ้ที่ตอ้ งจัดการอย่างเร่ งด่วน
- อื่นๆ สามารถเพิ่มเติมได้ตามความเหมาะสมขององค์กร
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 16

แบบฟอร์ม 2

เป้าหมาย KM (Desired State) ของ ………………………..

ขอบเขต KM คือ 2.1……………………….………...…………….
เป้าหมาย KM (Desired State)

ตัวเลขที่วัดผลได้ หรื อ
หน่ วยวัดที่เป็ นรู ปธรรม

เป้าหมายที่ 1 คือ …………………………………………….

………………………….

เป้าหมายที่ 2 คือ …………………………………………….

………………………….

เป้าหมายที่ 3 คือ …………………………………………….

………………………….


Slide 17

แบบฟอร์ม 3

การตัดสิ นใจเลือกเป้าหมาย KM (Desired State)

เกณฑ์ การกาหนดเป้าหมาย เป้าหมายที่ 1 เป้าหมายที่ 2 ...... เป้าหมายที่ …
1.สอดคล้ องกับทิศทางและยุทธศาสตร์
2.ปรับปรุงแล้ วเห็นได้ ชดั เจน (เป็ นรูปธรรม)
3.มีโอกาสทาได้ สาเร็จสูง
4.ต้ องทา คนส่วนใหญ่ในองค์กรต้ องการ
5.ผู้บริหารให้ การสนับสนุน
6.เป็ นความรู้ที่ต้องจัดการอย่างเร่ งด่วน

7……………………………
8.อื่นๆ เพิ่มเติมได้ ตามความเหมาะสม

รวมคะแนน

เกณฑ์ การให้ คะแนน : มาก = 3, ปานกลาง = 2, น้ อย = 1
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 18

ตัวอย่ าง การกาหนดขอบเขต KM และเป้ าหมาย KM
ประเด็นยุทธศาสตร์ : การพัฒนาให้ เป็ นเมืองที่อยูอ่ าศัยชันดี
้ โดยประกอบ
ด้ วยประเด็นยุทธศาสตร์ ที่จะดาเนินการหลายด้ าน ดังนี ้
1.การสร้ างความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สนิ
2.การจราจร
3.การยกระดับคุณภาพการศึกษา
4.การเฝ้าระวังสิง่ แวดล้ อม


12.มาตรฐานความปลอดภัยอาหาร
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 19

ตัวอย่ าง การกาหนดขอบเขต KM และเป้ าหมาย KM
จากประเด็นยุทธศาสตร์ : ข้ อ 4. การเฝ้าระวังสิง่ แวดล้ อม
การกาหนดขอบเขต KM (KM Focus Areas) คือ
1.การเฝ้าระวังสิง่ แวดล้ อมด้ านน ้า
2.การเฝ้าระวังสิง่ แวดล้ อมด้ านอากาศ
3.การเฝ้าระวังสิง่ แวดล้ อมด้ านขยะ
หมายเหตุ อาจจะสามารถกาหนดขอบเขต KM เป็ นการเฝ้าระวังสิง่ แวดล้ อมทุกด้ านก็ได้
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 20

ตัวอย่ าง การกาหนดขอบเขต KM และเป้ าหมาย KM
จากขอบเขต KM : ข้ อ 1.การเฝ้าระวังสิง่ แวดล้ อมด้ านน ้า
การกาหนดเป้าหมาย KM (Desired State) คือ
1. โรงพยาบาลภายใต้ การควบคุมดูแลขององค์กร สามารถจัดการความรู้
ด้ านควบคุมคุณภาพน ้าเสียให้ ได้ ตามกฎหมายหรื อได้ มาตรฐานที่สงู
กว่า อย่างน้ อย 3 โรงพยาบาล ภายในปี 2549
2. องค์กร สามารถจัดการความรู้ด้านการรักษาสภาพแวดล้ อมของแหล่งน ้า
ที่อยูภ่ ายใต้ การควบคุมดูแล ให้ ได้ ตามกฎหมายหรื อได้ มาตรฐานที่สงู กว่า
ในทุกแหล่งน ้า ภายในปี 2549
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 21

แผนการจัดการความรู้ (Action Plan)
• Coming soon ….
กาลังเร่ งดาเนินการร่ วมอยูก่ บั น้องปู…….
โดยจะให้หน่วยงานเลือกเป้ าหมาย KM (Desired State) เพียง 1 เรื่ อง เพื่อ
นามาจัดทาแผนการจัดการความรู ้ (Action Plan) ประจาปี งบประมาณ
พ.ศ. 2549

สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 22

ตัวอย่ าง: องค์ ประกอบของแผนการปฏิบัตกิ าร KM
กิจกรรม
(Activities)
กระบวนการและ
เครื่ องมือ
กระบวนการ

วิธีการสู่ความสาเร็จ
(Mean to Achieve)

ระยะเวลา
(Timeline)

ทรัพยากร
(Resources)

ผู้รับผิดชอบ
(Responsible)

20เม.ย-31พ.ค.48 - ข้ อมูลการสารวจความ ผู้อานวยการและ
-กาหนดเป้าหมาย
ต้ องการจัดการความรู้ , KM Team
(Desired state)
- ข้ อมูลการสอนงาน/
- จัดทา Work shop KM
สับเปลี่ยนงาน,
- จัดทาระบบการสับเปลี่ยน
ผู้ท่ จี ะเป็ นพี่เลีย้ ง/
หมุนเวียนงาน

การสื่อสาร
การสร้ างความตระหนัก - การจัดทา KM News Letter 1ก.พ.–30เม.ย.48 งบประมาณ
KM Team
ในความสาคัญของ KM - บอร์ ด KM
อุปกรณ์ /เครื่ องใช้ ,
- Website KM
กระดาษสี/โปสเตอร์ ,
- เขียนหนังสือ/บทความ Km
คอมพิวเตอร์ ,เครื่ องพิมพ์ ,
- สติก๊ เกอร์ KM
KM Team และตัวแทน
- กล่ องรั บความคิดเห็น
แต่ ละหน่ วยงาน
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute


Slide 23

ลักษณะโครงสร้ างทีมงาน
ประธาน
(CKO)

- ให้ การสนับสนุนในด้ านต่ างๆ เช่ น ทรั พยากร
- ให้ คาปรึกษาแนะนาและการตัดสินใจแก่ คณะทางาน

ที่ปรึกษา
หัวหน้ า

- ให้ คาปรึกษาเกี่ยวกับการดาเนินการ
และอุปสรรคต่ างๆที่เกิดขึน้ กับคณะทางาน

- จัดทาแผนงานการจัดการความรู้ ในองค์ กรเพื่อนาเสนอประธาน
- รายงานผลการดาเนินงานและความคืบหน้ าต่ อประธาน
- ผลักดัน ติดตามความก้ าวหน้ าและประเมินผลเพื่อปรั บปรุ งแก้ ไข
- ประสานงานกับคณะที่ปรึกษาและคณะทีมงาน

เลขานุการ
ทีมงาน
สถาบันเพิม
่ ผลผลิตแห่งชาติ
Thailand Productivity Institute

- นัดประชุมคณะทางานและทารายงานการประชุม
- รวบรวมรายงานความคืบหน้ าการดาเนินงาน
- ประสานงานกับคณะทีมงานและหัวหน้ า

- ดาเนินการตามแผนงานที่ได้ รับมอบหมาย
- จัดทารายงานความคืบหน้ าของงานในส่ วนที่รับผิดชอบ
- เป็ น “แบบอย่ างที่ดี” ในเรื่ องการจัดการความรู้
- เป็ น Master Trainer ด้ านการจัดการความรู้