ایدز و اعتیاد ایدز تاریخچه ظهور بیماری ایدز ویروس ایدز عالیم بیماری ایدز راههای انتقال
Download
Report
Transcript ایدز و اعتیاد ایدز تاریخچه ظهور بیماری ایدز ویروس ایدز عالیم بیماری ایدز راههای انتقال
ایدز و اعتیاد
ایدز
تاریخچه ظهور بیماری ایدز
ویروس ایدز
عالیم بیماری ایدز
راههای انتقال
تاریخچه ایدز
در 8 ،1981مورد وخيم ابتال به بيماري ساركوم كاپوسي ( )Kaposi’s Sarcomaكه نوعي
سرطان بدخيم عروقي است ،در ميان مردان همجنسگراي نيويورك گزارش شد .اين نوع سرطان
نادر است و معموال ً سالمندان را گرفتار ميكند .همزمان با اين رويداد ،شمار مبتاليان بهنوعي
عفونت نادر ريوي نيز در نيويورك و كاليفرنيا افزايش يافت .مسئوالن بهداشت و درمان امريكا در آن
زمان علت شيوع ناگهاني اين دو بيماري را نميدانستند؛ اما امروزه اين دو واقعة پزشكي مصادف با
تولد بيماري ايدز در زندگي بشري در نظر گرفته ميشود .طي يك سال ،اين بيماري ناشناخته
گسترش يافت و ،در AIDS :Acquired Immune Deficiency Syndrome ،1982به معني
سندروم نقص ايمني اكتسابي نام گرفت .رفتهرفته ،اين بيماري نه فقط همجنسگرايان ،بلكه گروههاي
مختلفي از مردم را مبتال كرد .بيماران هموفيلي و معتادان گروههاي بعدي بودند.
در اين سالها ،بيماري جديدي در فقيرترين قاره جهان به معضلي جدي تبديل شد .اين بيماري را
افريقاييها در زبان بومي اسليم ( )SLIMبه معني مرگ در نتيجة تحليل تدريجي بدن ميناميدند،
به دنبال تحقيقات بيشتر مشخص شد كه اين بيماري همان ايدز است .در ،1984تالش دانشمندان و
محققان براي كشف علت بيماري كشندة ايدز به نتيجه رسيد .گروهي تحقيقاتي به سرپرستي رابرت
گالو ادعا كرد كه عامل اين بيماري را شناسايي كرده است .البته اين گفته بهشدت با اعتراض محققان
فرانسوي كه ماهها قبل ويروس HIVرا شناسايي كرده بودند روبهرو شد.
براساس آخرين تحقيقات بر روي ويژگيهاي ژنتيكي ويروس ،HIVاين ويروس از تركيب دو
ويروس مختلف در شامپانزه بهوجود آمده است .ويروس HIVاز ديدگاه علم ويروسشناسي به
گروهي از ويروسها تعلق دارد كه در ميمونها بيماريزا هستند .يافتة ژنتيكي مذكور اين نظريه را
كه ايدز طي يك قرن گذشته در جنگلهاي غرب افريقا ظهور كرده است ،تأييد ميكند .به اعتقاد
دانشمندان ،انسان براي اولين بار در نيمة اول قرن گذشته در نتيجة شكار و تغذية گوشت شامپانزه،
سنتي كه هنوز در افريقا ادامه دارد ،به اين ويروس آلوده شده است .بسياري از دانشمندان بر اين
باورند كه انتقال ويروس بيش از يك بار اتفاق افتاده است ،زيرا انواع متفاوتي از اين ويروس باعث
بروز بيماري ايدز در انسان ميشود.
جالب آنكه هرچند نخستين مورد ابتال به ايدز در 1981در امريكا گزارش شده است،
شواهد نشان ميدهد كه اولين قرباني ايدز در اين كشور يك جوان سياهپوست بوده كه در
1969درگذشته است .اولين مورد بيماري ايدز درايران در سال 1366در يك كودك
6ساله هموفيل كه از فاكتورهاي انعقادي وارداتي آلوده به ويروس ايدز استفاده كرده بود ،
مشاهده شد.
در توجيه كشف همزمان اين بيماري در دو نقطة جغرافيايي گفته ميشود كه افزايش تعداد
سفرهاي بينالمللي پس از دهة ،1960به گسترش ويروس HIVدر نقاط جهان كمك
كرده است.ادوارد هوپر ،خبرنگار انگليسي ،در كتاب خود با عنوان رودخانه نظرية
جالبي را دربارة نحوة انتقال اين ويروس از شامپانزه به انسان مطرح كرده است .به
ادعاي هوپر ،در اواخر دهة ،1950براي توليد نخستين نمونهها از واكسن خوراكي فلج
اطفال 400 ،شامپانزه شكار شدهاند و استفاده از كلية شامپانزههاي آلوده به ويروس HIV
براي توليد واكسن ،ويروس را به دستكم يك ميليون نفر از اهالي كنگو ،روندا و
بوروندي منتقل كرده است .براساس شواهد موجود ،محلهاي 28پروژة توليد واكسن با
مكانهايي كه اولين موارد آلودگي به ويروس HIVثبتشده همپوشاني داشته است.
ویروس ایدز چیست؟
ايدز هفدهمين علت مرگ و مير اياالت متحده آمريكا را تشكيل ميدهد .در حالي كه كشورهاي
پيشرفته جهان در طي چند دهه اخير مشكل بيماريهاي واگيردار را تا حد زيادي حل كرده و
تمامي توان و امكانات خود را براي مبارزه با بيماريهاي غير واگير منجمله بيمارهاي قلبي و
عروقي و سرطانها متمركز كرده بودند ،ناگهان در سال 1981ميالدي ( 1360شمسي )
نوعي بيماري عفوني در دنيا پيدا شد كه به سرعت درهمه نقاط جهان گسترش پيدا كرد و اميد
به ريشه كني بيماريهاي واگيردار را حتي در كشورهاي پيشرفته تبديل به ياس نمود .اين
بيماري كه بصورت يك مشكل عمده بهداشتي خود را نشان داد ايدز نام دارد .ايدز در واقع
مجموعه اي از بيماريها ميباشد كه در آنها ضعف سيستم ايمني به ميزان زياد،نقش مهمي را
بازي ميكند .در اين بيماري دستگاه دفاعي بدن شديداًدچار اختالل مي شودو موجب نقص ايمني
شديد ميگردد كه بسياري از عفونتهاي فرصت طلب،محيط مناسبي براي رشد خود
پيدانمايند.حضور اين عفونتهاي فرصت طلب وبعضي از بيماريها،از عاليم اصلي ايدز
هستند.بيماري ايدز براثر ويروس اچ آي وي HIVايجاد مي شود كه حروف اول
كلمات Human Immunodeficiency Virusبه معني ويروس نقص ايمني انسان مي
باشد و مي تواند منجر به سندروم نقص ايمني اكتسابي ( Acquired Immuno
)Deficiencyيا همان ايدز ( )AIDSگردد .ويروس اچ آي وي از گروه رتروويروسها
ميباشد كه بعضي از سلولها در سيستم ايمني بدن حمله كرده وبا عث تخريب آنها مي شود
HIVحروف مخفف کلمات :
:انسان :اين ويروس فقط بر انسانها اثر گذار استHuman
Immuno-deficiency
نقص ايمنی :اين ويروس باعث ايجاد نقص در دستگاه ايمنی بدن ميگردد و مانع از فعاليت
صحيح دفاعی بدن ميشود.
Virus
ويروس :اين ارگانيسم يک ويروس است و مانند همهُ ويروسها توانايی تکثير مستقل ندارد ،اين
ويروس با ايجاد تغييراتی در سلولهای انسانی تکثير و انتشار می يابد.
AIDSحروف مخفف کلمات:
Acquired
اکتسابی :زيرا فرد بايد آنرا اکتساب کند و اين بيماری جزء بيماريهای ژنتيک نيست.
Immuno
ايمنی :بعلت اينکه بر سيستم ايمنی بدن اثر گذار است و کار سيستم ايمنی مبازه برای دفع
ميکرب ،باکتری و ويروسها ميباشد
Deficiency
نقصان :بعلت اينکه باعث ايجاد نقص در سيستم ايمنی بدن ميشود و کار آنرا دچار اختالل
ميکند.
Syndrome
نشانگان :بعلت اينکه شخص مبتال به ايدز ممکن است دچار انواع متفاوت از نشانههای بيماريها
و عفونتهای فرصت طلب شود
عاليم ايدز
در 5مرحله شناسايی ميشود:
مرحله اول عفونت حاد:در اغلب موارد در صورتي كه تعداد كافي ويروس ايدز وارد
بدن فردي شود ،بعد از چند هفته عالئمي نظير تب ،گلودرد،بزرگي غدد لنفاوي ،درد
مفاصل و عضالت ،سر درد ،ضعف و بي حالي ،بي اشتهايي ،تهوع و استفراغ ،كاهش
وزن ،اسهال و گاهي دانه هاي جلدي و يا تظاهرات عصبي ظاهر ميگردد .اين عالئم
اختصاصي نبوده و شباهت كاملي با نشانه هاي بسياري ازبيماريهاي ديگر دارد .چون
خود بخود ظرف يك تا دو هفته بهبودي حاصل ميگردد ،كمتر اتفاق مي افتد كه بيماري
دراين دوره تشخيص داده شود .بعالوه از هنگام ورود ويروس ايدز تا مثبت شدن نتيجه
آزمايشگاهي كه نشانگر آلودگي فرد است حدود 2تا 12هفته و گاهي تا 16ماه طول مي
كشد .در اين فاصله زماني ،فرد ،آلوده بوده و ممكن است سايرين را آلوده كند و
متاسفانه با روشهاي آزمايشگاهي فعلي نمي توان بوجود .آن پي برد
مرحله دوم بدون عالمت:پس از بهبودي خود بخودي مرحله حاد ،بيمار وارد مرحله
بدون عالمت مي شود كه بر حسب نوع ويروس آلوده كننده از10تا 17سال طول مي
كشد .در اين مدت شخص آلوده هيچگونه عالمتي از بيماري را بروز نمي دهد و به
ظاهر كامالً سالم است ولي براي ديگران آلوده كننده مي باشد .اين مرحله نزد كودكان
كوتاهتر است و در اين مرحله شخص ديگران را مبتال مي كند .در اين دوره آزمايش
خون مثبت است .كنترل انتشار ويروس در اين مرحله .مشكل مي باشد .
مرحله سوم بزرگي منتشر و پايدار غدد لنفاوي:دراين مرحله غدد لنفاوي به صورت
بزرگ شده و به شكل قرينه و بدون .درد در بيش از دو نقطه بدن بجز ناحيه كشاله ران
ظاهر مي شود حداقل 3ماه باقي مي مانند .
مرحله چهارم مرحله قبل از ايدز و حاالت وابسته به ايدز:قبل از بروز عالئم نهايي ايدز
در بيمار ،عوارضي ظاهر مي شود كه به آن عالئم مربوط به ايدز مي گويند و
عبارتند از :كاهش وزن بيشتر از10درصد وزن سابق اسهال به مدت بيشتر از يك ماه
تب به مدت بيشتر از يك ماه عرق شبانه خستگي ،بي حالي و ضعف ،اين عالئم را
مقدمه استقرار كامل ايدز كه پايان طيف بيماري مي باشد ،به حساب مي آورند .در
برخي موارد ،بي قراري ،بي اشتهايي ،دل درد ،سردرد وجود دارد و تغييرات عصبي
منجر به از دست دادن حافظه و آسيب اعصاب محيطي مي شود .اين عالئم معموالً
متناوب است ولي كاهش وزن در اكثر بيماران وجود دارد و پيشرونده هم مي باشد .
بسياري از بيماران در اين مرحله دچار .ضايعات پوستي ،مخاطي و ضايعات دائم و يا
عود كننده دهني و يا ناحيه تناسلي به علت ويروسهاي مختلف مي شوند .
مرحله پنجم ايدز:ايدز به مرحله نهايي آلودگي ايدز گفته ميشود .در اين مرحله به
علت كاهش شديد قدرت دفاعي بدن ،شخص ،مستعد ابتال به بسياري عفونتها و
سرطانها مي شود كه عالئم بسيار متنوعي دارند و در نهايت بيمار را از پاي در مي
آورند.حدود 25درصد افراد پس از 5سال 25،درصد پس از 10سال و
حدود25درصد پس از 15سال از ورود ويروس به بدن دچار ايدز مي شوند .يعني
در مجموع حدود 75درصد افراد آلوده پس از 15سال به مرحله ايدز مي رسند.در
مورد اين مساله كه باال خره 25درصد باقيمانده چه سرنوشتي دارند و چه زماني
وارد مرحله ايدزمي شوند بحث وجود دارد .ولي آنچه كه مسلم است فرد آلوده ،
حتي اگر ديرتر هموارد مرحله بيماري شود ،همواره براي سايرين آلوده كننده باقي
مي ماند.ايدز بر روي تمامي دستگاهها و اندام هاي بدن مانند تنفس ،گوارش،
عضالني ،عصبي ،پوست و مخاط ،گوش و حلق و بيني اثر مي گذارد .پس از
رسيدن به مرحله نهاييايدز ،متوسط طول عمر در بالغين حدود . 5/2سال است و
بيماري نهايتا ً به علت يكي از عفونتهاي فرصت طلب و يا سرطانها از پا در مي آيد
راههای انتقال
تماس جنسی نا امن
سرايت از مادر آلوده به جنين در داخل رحم و يا انتقال به کودک در
دوران شيردهی
استفاده مشترک از سرنگ و سوزن آلوده جهت تزريق
سرایت از طریق خون و فرآوردههای خونی
اعتیاد
تعاریف اعتیاد
معتاد کیست
تعاریف اعتیاد
اعتياد يعني خوگرفتن و وابسته شدن جسمي ،رواني و عصبي فرد به مواد مخدر
كه ترك يا فرار از آن ناممكن و يابسيار مشكل است.
اعتياد يعني مصرف نابجا و مكرر مواد مخدر كه موجب وابستگي به آنها
ميشود .اين وابستگي بدني و رواني است ،ترك مصرف مواد افيوني مشكالت و
محروميت هاي بدني و رواني را در پي خواهد داشت .
اعتياد عبارتست از وابستگي به عوامل يا موادي كه تكرار مصرف آنها با كم و
كيف مشخص و درمان معين از ديدگاه معتاد ضروري مينمايد.
اعتياد يك بيماري رواني ،اجتماعي ،اقتصادي است كه بر اثر فعل و انفعال
تدريجي بين بدن انسان و مواد شيميائي تحت تأثير يك سلسله شرايط و اوضاع و
احوال خاص رواني ،اقتصادي ،اجتماعي و سنتي به وجود ميآيد.
معتاد کیست؟
معتاد فرديست که به رفتار و يا مصرف ماده ای خاص وابستگی دارد به نحوی که
در صورت عدم انجام آن کار و يا مصرف آن ماده دچار عالئم محروميت شود
متاسفانه کلمه معتاد در کشور ما چنان بار منفی پيدا کرده که در صورت ابتال فرد به آن ،بجای بسيج
امکانات جامعه و خانواده برای درمان فرد معتاد ،در اولين اقدام خانواده و سپس جامعه در جهت
طرد فرد اقدام ميکنند و اين مسئله باعث پيچيده تر شدن مشکل و گسترش آن خواهد شد
به عنوان مثال وقتيکه همسر فرد پی به معتاد شدن وی ميبرد در اولين برخورد و با توجه به تبليغات
انجام شده وی را ا ...اجتماع و فردی دزد و ...ميپندارد و تصميم به جدائی ميگيرد و اگر تا قبل از
آن مشکل وجود فردی معتاد بود ،اکنون فرزندان و زنی بی سرپرست و مردی شکست خورده و بی
انگيزه باقی می ماند که همگی مستعد انواع آسيبهای اجتماعی و از جمله اعتياد هستند
انواع مخدر
.I
.II
.III
.IV
.V
.VI
.VII
.VIII
.IX
.X
.XI
.XII
.XIII
.XIV
.XV
.XVI
) (LSDال.اس دی
) (MDMAاکستاسی
)(Prescription Drugs
داروهای تجویزی
الکل
شیشه
نورچیزک
) (Opiumتریاک
) (Morphineمورفین
) (Heroinهروئین
) (Methadoneمتادون
ماری جوانا
حشیش
کوکائین و کراک
توتون و دخانیات
قهوه .کافئین.
چهار برومو 5 ،2دی متوکسی
فنتیالمین
ال.اس.دی
ال.اس.دي نخستين دارويي است كه در گروه توهم زاها قرار گرفت .اولين بار در
سال 1938توسط شيمي دان سوئيسي بنام دكترهافمن ساخته شده اما خواص آن در
سال 1943زماني كه بصورت اتفاقي توسط دكتر هافمن مصرف شد مشخص
گرديد.
اين ماده در دهه 1960شهرت خاصي پيدا نمود و به مرور زمان از استعمال آن
توسط مردم كاسته شد ليكن در دهه 1990مجدداً در ميان دبيرستانيها و دانشجويان
شهرت پيدا كرد واين ماده بعنوان ابزار جنبش ضد فرهنگ در غرب مورد استفاده
قرار گرفت.
استفاه پزشكي
درحال حاضر اين دارو هيچگونه استفاده پزشكي ندارد .گرچه در دهه 1950اين
دارو ( بنام )Delgsidتوسط برخي روانپزشكان براي درمان احساسات سركوب
شده مورد استفاده قرار ميگرفت .سازمان سيا ( )CIAنيز آزمايشات خود را بر
روي انسان بصورت مخفيانه جهت بازپرسي ا زمتهمان انجام داد .در سال
1966استفاده از اين ماده در آمريكا بدليل پيامدهاي بهداشتي و درماني آن ممنوع
اعالم شد.
وابستگي رواني :ندارد
وابستگي جسمي :ندارد
مدت اثر
تاثيرات رواني 30-60دقيقه پس از مصرف ماده شروع ميشود و
حدوداً 12ساعت باقي ميماند .اوج اين تاثيرات حدوداً 5ساعت پس از
مصرف ال اسي دي ميباشد .تاثيرات رواني اين ماده وابسته به
وضعيت جسميفرد مصرف كننده ونيز محيط فيزيكي كه فرد در آن
قرار دارد ميباشد.
اثرات
LSDموجب افزایش فعالیت درغشاء مغزي و قسمت جلوي مغزي
( )limbic Forebrainميشود.
مصرف بیش از اندازه ( )Overdoseموجب افزایش فشار خون
خفیف ،تپش قلب (تاكي كاردي) و ندرتا ً افزایش دماي بدن (
هیپرترمي)و از نظر رفتاري استعمال كننده ممكن است درونگرا ویا
مضطرب شود .تاثیرات نامطلوب غالبا ً در افراد تازه كار یا افرادیكه
اشتباها ً LSDمصرف نموده اند حادث ميشود.
اکستاسی
MDMAبراي اولين بار در سال 1912توسط يك
شركت آلماني بعنوان داروي اشتها زا ساخته شد.
استفاده غير قانوني در دهه 1980و 1990در
آمريكا رايج شد MDMA.غالبا ً به همراه مواد ديگر
استفاده ميشود ،وليكن به ندرت همراه با الكل از آن
استفاده ميشود چرا كه برخي براين باورند كه الكل
اثر آن را خنثي ميسازد .استفاده از اين ماده بيشتر
در اماكني چون كلوپهاي شبانه ،ميهمانيهاي آخرشب
و در كنسرتهاي موزيك راك رايج است.
مدت اثر
مدت اثر اين ماده 4-6ساعت است.
تاثيرات
استعمال كنندگان اين ماده ميگويند ،اين ماده احساس بسيار مثبتي را ايجاد ميكند،حس نزديكي به ديگران،
از بين رفتن اضطراب و ايجاد آرامش فوق العاده را نيز بدنبال دارد.همچنين نياز به غذا
خوردن،نوشيدن وخواب را از بين برده و لذا به فرد تحمل شركت در ميهمانيهاي 2-3روزه را
ميدهد و لذا دربرخي موارد ايجاد فرسودگي بيش از حد به همراه كم آب شدن بدن ()dehydration
ميكند .از اثرات ديگر اين دارو ميتوان به تهوع،توهم،تب و لرز،تعريق ،لرزش اندامها،دردهاي
عضالني و تاري ديد اشاره نمود.
مصرف بيش از اندازه ()Overdose
استفاده مقادير بيش از حد اين دارو موجبفشارخون باال،بيهوشي ،حمالت اضطرابي ,تشنج و تب ميشود.
اين حالت به دليل احتمال اختالل در عملكرد قلب ميتواند مرگبار باشد.
ترک ()Withdrawal
اين دارو درصورتيكه پس از مدتي استفاده نشود ايجاد اضطراب ،حالت شك و ترديد ،وافسردگي مينمايد.
داروهای تجویزی
□ داروهاي تضعيف کننده سيستم اعصاب مرکزي
● باربيتوراتها
● فلونيترازپام (گروه بنزو ديازپينها)
● گاما هيدروکسي بوتيريک اسيد ()GHB
● کلرال هيدرات ()Chloral Hydrate
● کتامين ()Ketamine
● متاکوآلون ()Methaqualone
● گلوتتمايد ()Glutethimide
□ مسکنها ()Opiudes
● مورفين
● کدئين
□ داروهاي محرک ()Stimulants
● متيل فنيديت ()Methylphenidate
● متا مفتامين ()Methamphetamine
الکل
الكل خالص ،مايعي شفاف است و معموال داراي 96تا 97
درجه الكل خالص است .به اين معني كه در 100حجم آن،
97حجم الكل و 3حجم آب و ديگر ناخالصي ها وجود
دارد .الكل اتانول از دير زماني شناخته شده و در طبيعت
تقريبا در همه جا يافت مي شود .در بسياري از انواع
تخميرها هميشه مقداري از اين الكل به وجود مي آيد و مقدار
كمي از آن نيز در آبهاي طبيعي و معدني يافت مي شود.
براي تهيه الكل از شيوه هاي تخمير مواد نشاسته اي و قندي
،يا از شيوه هاي سنتز و مصنوعي استفاده مي كنند.
اثر اصلي و عمده كوتاه مدت الكل بر سيستم اعصاب مركزي است و به عنوان
خواب آور يا بي حس كننده عمل مي كند .عالوه بر آن ،اثراتي در هوشياري فرد و
اعمال و وظايف دستگاه مغز و اعصاب دارد .به طور كلي اثر الكل بستگي به
ميزان نوشيدن ،اندازه ،وزن بدن وضعيت سالمت جسمي و روحي فرد مصرف
كننده ،تجربيات فرد از جمله درجه تحمل و وابستگي ،خلق و خوي و درجه خلوص
نوشيدني محتوي الكل دارد.
مصرف نوشابه هاي الكلي در ابتدا موجب نوعي آرامش و رها شدن از قيودات و
سرخوشي زياد مي گردد ،ولي پس از مدتي اثرات واقعي آن از جمله ناهماهنگي
در حركات عضالت (آتاكسي) ،اختالل در قضاوت ،آسيب اعمال حركتي و
مهارتي ،كندي واكنش و فعاليت دماغي و فكري تشديد حالت تهاجمي و
پرخاشگري ،تلوتلو خوردن ،درهم و بر هم حرف زدن ،سوزش قلب،
پرحرفي،دوتا ديدن اشيا و افراد ،گيج ،گر گرفتگي ،كرختي و بي حسي اعضاي
بدن و افزايش ادرار مي باشد.
شیشه
نام علمی اين ماده مخدر مت آمفتامين می باشد.اين
ماده محرک اعصاب است .مت آمفتامين گاهی
اوقات توسط پزشکان برای بيماريهای خاص
تجويز می شود که با تاثير مستقيم بر مکانيسمهای
مغز شادی و هيجان در فرد ايجاد می کند که اين
دارو را به دارويی به شدت اعتياد آور تبديل می کند.
مصرف کننده ممکن است دچار حرکات تکراری شود .مت
آمفتامين همچنين باعث اختالل شديد در خواب و يا بی خوابی
کامل می شود .مصرف کننده دجار بی اشتهايی شديد شده و
ساعتها و بعضا تا روزها اشتها به غذا ندارد ولو اينکه اين
ماده باعث تشنگی می شود و مصرف کننده مجبور است
مقدار زيادی آب بنوشد.
نورچیزک
نورجیزک نام ماده تزریقی است که در ایران به
طور غیر قانونی و به عنوان جعلی داروی ترک
اعتیاد و در شیشه های ویال عرضه می گردد.
نورجیزک ( )Norgesicاصلی که در کشورهای
غربی مانند ایاالت متحده آمریکا ،کانادا و
کشورهای اروپائی به عنوانی ترکیب شل کننده
عضالنی با پایه فنادرین -آسپیرین عرضه می
گردد کامالً متفاوت بوده و نام نورجیزک نامی
جعلی و غیر ژنریک برای ماده عرضه شده در
ایران می باشد .ترکیبات شناخته شده نورجیزک
عرضه شده در ایران شامل بوپرنورفین(شبیه
مورفین) و کورتون می باشد.
خطرات
اعتیاد :به علت اثرات مخدر ،تزریق بوپرنورفین اعتیاد آور می باشد.اگرچه تجویز
قرصهای زیر زبانی حاوی بوپرنورفین زیر نظر پزشک در برخی کشورها
برای ترک اعتیاد صورت می گیرد اما قرصهای مذکور همیشه به همراه
ترکیبی از نالوکسون تهیه می شوند که اثر مخدر بوپرنورفین را مهار نموده و
تزریق آن به عنوان مخدر را بی اثر می سازد .از آنجائیکه نالوکسون در
نورجیزک پیدا نشده ،نورجیزک نه در ترک اعتیاد موثر نیست بلکه خود اعتیاد
آور می باشد و مصرف بیش از حد یا اوردوز آن مرگ آور است.
اختالل سوخت و ساز بدن :هیدروکورتیزون ،کورتون یا هورمون کورتیزول
مترشحه از غده فوق کلیوی می باشد دارای نقش متابولیکی حساس در بدن می
باشد و ورود آن به سیستم داخلی بدن باعث به هم خوردن تعادل متالبولیزم
قندها می شود ،چنین اختاللی خود می تواند موجب چاقی کاذب و در کنار
اختالالت کبدی و هورمونی منجر به مرگ شود.
عفونت :عفونت ناشی از نورجیزک هم به دلیل سرکوب سیستم ایمنی بدن به دلیل
اثرات هورمونی و مخدر ،هچنین به دلیل آلودگی سرنگ ،عدم رعایت بهداشت
در هنگام تزریق و استفاده از سرنگ مشترک توسط معتادان(امکان ایجاد
هپاتیت و ایدز) و همچنین به علت شرایط غیر بهداشتی تهیه و ساخت خود ماده
می باشد .باور بر این است این دارو در شرایط غیر بهداشتی و داخل ویالهای
استفاده شده پر می شود .تزریق مستقیم عامل عفونت به داخل بدن می تواند
موجب مرگ سریع گردد.
تریاک
ترياك به شكل ماده قهوه اي تيره رنگ به گونه دلمه
شده مانند پالستيك وجود دارد .ترياك شيره
الكالوييد داري است كه از تيغ زدن گرز
خشخاش (تصوير شماره )1و لخته شدن شيره
خشخاش نارس بدست مي آيد .تخمدان حاوي دانه
هاي خشخاش ،بيضي شكل است كه گلبرگهاي
صورتي رنگ دارد .وقتي اين گلبرگها رو به
پژمردگي مي رود ،با تيغ زدن تخمدان نارس،
عصاره شيري رنگي شروع به تراوش مي كند
كه در مجاورت هوا به صورت (دلمه) شده پس
از گذشت يك شبانه روز به رنگ قهوه اي و
گاهي سياه در مي آيد و به حالت صمغي چسبيده
بر جدار خارجي تخمدان باقي مي ماند كه آن را
تراشيده و جمع آوري مي كنند.
انواع تریاك
-1ترياك خام ,كه عبارت از شيره خودبخود غليظ شده گرزهاي خشخاش است كه بدون توجه به
ميزان آن ,جز براي بسته بندي و ارسال ,دستكاري ديگري در آن نشده باشد.
-2ترياك عمل شده (پرورده) ,طبق تعريف الهه ,ترياك پرورده محصولي است كه از ترياك خام با
يك رشته عمليات مخصوص حل كردن ,جوشاندن ,بودادن و تخمير بمنظور تبديل آن به عصاره براي
استعمال غير طبي تهيه مي شود.
-3ترياك پزشكي ,ترياكي كه مقدار آن (دوز) مشخص بوده و براي مصارف درماني و پزشكي
كاربرد دارد .و در صنايع داروسازي هر كشوري آن را بصورت گرد يا دانه هاي ريز درآورده و يا
با مواد بي اثر مخلوط كرده و مورد مصرف قرار مي دهند.
نحوه مصرف تریاك
تریاك به صورت خوردن ،كشیدن یا تزریقي مورد مصرف قرار مي گیرد .تریاك از نظر طبقه
بندي فارماكولژي ،تضعیف كننده فعالیتهاي سلسله اعصاب مركزي است.
عالئم مصرف تریاك
مهمترین عالئم مصرف تریاك و مشتقات آن عبارتند از -1 :خواب آلودگي با حضور ذهن-2 ,
تسكین درد -3 ,انبساط خاطر و آرامش -4 ,احساس گنگ و مبهم به زمان و مكان -5 ,بخواب رفتن
با آرامش و تخیالت مطبوع -6 ,سستي اراده و ضعف حركات فعاله و -7كاهش امیال جنسي.
مورفین
در سال 1804م .اولين الكالوئيد ترياك – كه
شناخته شد – مورفين( )morphineنامگذاري
كردند كه از كلمه مورفئوس
()Morpheuseخداي روياي يونان باستان
مشتق شده بود .از سال 1850م .كه سرنگهاي
تزريقي زير جلدي به بازار آمد ،استفاده از آن
گسترش بيشتري پيدا كرد.مورفين از ترياک
استخراج ميشود و يا مستقيما از ساقه خشخاش
بدست مي آيد و به صورت پودري کريستالي
به رنگ قهوه اي روشن و يا سفيد مي باشد.
مورفين به اشكال قرص ،كپسول ،پودر يا محلول
عرضه مي شود و از طريق خوراكي ،كشيدن
از راه مجاري تنفسي و تزريق زير پوستي و
داخل سياهرگي مورد استفاده قرار مي گيرد .
هروئین
هروئين با عمل تقطير از مرفين
استخراج ميشود .هروئين پودر
كريستالي سفيد رنگي است كه در
سال 1874توسط دانشمند انگليسي
در بيمارستان سنت مري كشف شد.
دانشمند قوي اين ماده را تترااستيل
مرفين خواند تا اينكه در حدود سال
1890دانشمند آلماني بنام درسر و
چند دانشمند ديگر مطالعات بيشتري
روي آن انجام دادند و دريافتند كه اين
مشتق دي استيله است و آن را براي
معالجه اشخاص مبتال به سل و ساير
بيماريهاي جهاز تنفسي و همچنين
براي ترك اعتياد به مرفين پيشنهاد و
عمل كردند.
هروئين اعتياد شديد فيزيكي را در كمتر از 21روز در 97درصد اشخاصي كه آن را مورد
مصرف قرار داده بودند ،به وجود آورد .هروئين ماده مخدري قوي است ،كه آخرين پله نردبان
اعتياد را در مصرف مواد مخدر به خود اختصاص داده است و شخص را به سفري مي برد كه
كمتر كسي از آن به سالمت بازگشته است!
فردي كه پس از سير در مصرف انواع مواد مخدر به هروئين روي ميآورد .ابتدا آن را استنشاق
ميكند ،اما كمي بعد جهت تأثير فوري و افزايش دادن اثر آن ،به سرنگ روي ميآورد و در رگ
تزريق ميكند.
هروئين تزريق شده احساس لذت عمومي و سريع و شديد را توليد ميكند .متخصصان اين حالت را
شبيه اوج در جماع توصيف نموده ولي در اصطالح ،معتادان آنرا فلش ( )Flashيعني چيزي شديد
و آني همانند نور فلش دوربين عكاسي مينامند.
فلش عكسالعملي است ناگهاني ،زنده و عميق كه ارگانيسم نسبت به ورود ماده نشان ميدهد .اين
حالت كه حداكثر در حدود 10ثانيه طول ميكشد براي معتاد هميشه عالي است .هروئين كه قدرت
خوابآوري كمتري دارد ،توليد برانگيختگيهاي شديد و خشني ميكند ،ليكن سهولت تفكر و تصور
ترياك را توليد نمينمايد،شايد به همين علت است که مصرف اين ماده بيشتر در بين مردها متداول
است .بررسيهاي آماري نشان ميدهد كه در برابر هر 5مرد معتاد فقط يك زن معتاد وجود دارد.
متادون
متادون متعلق به گروهي از مواد به نام شبه افيونهاست.
شبه افيونها موادي با ساختار شيميائي و عملكردي
شبيه به مورفين هستند ( طبيعي و صناعي ) ،يكي از
زير گروههاي شبه افيونها خانواده مواد افيوني است
كه شامل داروهاي تسكين دهنده درد عصبي مركزي
طبقه بندي ميشوند بدين صورت كه كاركرد آنها به
عنوان كاهش فعاليت اين سيستم است .الكل،كانابيس،
بنز و ديازپينها ( شامل ديازپام ،لورازپام و )...موارد
ديگري از داروهاي مضعف هستند .متادون به
صورت صناعي ساخته ميشود و به عنوان جانشيني
براي درمان افراد و ابسته به هروئين و ساير شبه
افيونها به كار ميرود .طول مدت اثر آن بسيار
طوالني تر از هروئين است به طوري كه مدت اثر يك
دوز واحد آن تقريبا ً 24ساعت است درحاليكه درمورد
هروئين ممكن است فقط 2ساعت باشد .در يك برنامة
درماني معموالً متادون به صورت محلولي در آب
ميوه تجويز ميگردد.
عوارض :
-1آبريزش بيني ،عطسه
-2سيخ شدن موها
-3دردهاي شكمي
-4دردپشت ومفاصل
-5احساس ضعف جسمي
-6افزايش درجة حرارت بدن و احساس سرما
-7از دست دادن اشتها
-8تعريق
-9لرزش
-10تحريك پذيري و پرخاشگري
-11اسپاسم ماهيچه اي وپرش عضالني
-12اختالل درخواب
-13تهوع و استفراغ
--14ولع براي مواد
-15خميازه
-16اسهال
ماری جوانا
بيشتر از قسمت هاي فوقاني برگ ها ،گل و
تخمكهاي شكفته شده بوته شاهدانه جنس ماده كه
بريده و خشك شده تهيه مي شود و در رنگهاي
سبز متمايل به خاكستري و قهوه اي وجود دارد.
داراي بوي تند و به صورت كشيدني در پيپ يا
سيگارهاي دست پيچ استفاده مي شود.
نامهاي خياباني آن Potherbs Grass, pot,
Weed, Mary Janeو ...مي باشد.
اثر آن به صورت كشيدني 2تا 4ساعت و در
موارد خوردني 5الي 12ساعت طول مي كشد.
در عين حال كه موجب حالت سرخوشي و كيف
مي شود ،غالبا هوشياري و خود آگاهي مصرف
كننده به هم مي خورد و دچار تحريف ادراكات،
عدم هماهنگي و توازن ،گيجي ،افزايش ضربان
قلب و تنفس مي گردد.
حشیش
حشيش صمغ چسبناك از بوته كانابيس است كه
معموال به صورت تكه هاي جامد مكعبي
شكل فروخته مي شود و در رنگهاي
مختلف از قهوه اي كم رنگ تا سياه ديده
شده ،در ساختمان تركيبي اش به صورت
انواع مختلف از خشك و سخت گرفته تا
نرم و شكننده ديده مي شود .معموال آن را
خرد و ريز كرده و در پيپ و يا
سيگارهايي كه با دست درست مي كنند،
مي پيچند و با ماري جوانا يا توتون
مصرف مي كنند .حشيش به صورت خشت
پخته مي شود.
نامهاي خياباني آن ( Pot, Smoke, grass,
)Hashمي باشد .از نظر طبقه بندي
فارماكولوژي ،تضعيف كننده يا محرك
سيستم اعصاب مركزي است.
بايد دانست كه اثرات حشيش با توجه به مقدار و نوع استفاده (كشيدن يا خوردن) متفاوت است.
وضعيت جسمي و سالمت فرد از جمله وزن ،اندازه ،خلق و خوي فرد ،درجه تحمل و ...فرق مي
كند .اثرات كشيدن حشيش در عرض چند دقيقه پس از مصرف ظاهر مي شود و 2تا 4ساعت باقي
مي ماند.
از اثرات كوتاه مدت مصرف حشيش عبارتند از :خواب آلودگي ،قرمز شدن
چشمها ،افزايش ضربان قلب ،خشكي دهان و گلو ،گشادگي مردمك چشم ،مختل شدن
قوه حافظه و تمركز فكري به طور موقت ،اختالل درك زمان و مكان ،اضطراب،
افسردگي ،هيجان ،تحرك زياد ،تحريك پذيري ،تند مزاجي ،بي قراري ،پر حرفي،
خنده هاي بي دليل ،احساس طرد شدگي ،ترس و وحشت ،دگرگوني و تغيير شكل
فضا و زمان – اختالل در هماهنگي و تعادل در راه رفتن ،احتماال اوهام كه اغلب
توام با حالت پارانويايي به خصوص در مصرف مقدار زياد آن همراه است .دوز
معمولي آن ،مهارتهاي كاربردهاي ماشيني را لطمه مي زند ،از اين رو به خصوص
رانندگي در حين مصرف حشيش بسيار خطرناك است ،ماده .T. H. Cكه تركيب
فعال حشيش است در بدن افرادي كه تصادفات شديد رانندگي داشته اند و منجر به
جراحات سختي گرديده ،ديده شده است.
کوکائین و کراک
كوكايين ،آلكالوئيد اصلي برگ كوكا است كه از
برگهاي بوته اي به نام ( Ergthroxglom
)Cocaبدست مي آيد ،كه مركز اصلي رويش آن
آمريكاي جنوبي است .كوكايين به عنوان ماده
موثر در سالهاي 1859 -60م .از برگ كوكا
(تصوير )1مجزا و استحصال شد .كراك را نيز
از كوكايين تهيه و در اواخر تابستان و اوايل
پاييز سال 1985م .به بازار شهر نيويورك
عرضه كردند .كراك خطرناكترين ماده اعتياد
آوري است كه تا كنون به بازار آمده و به حدي
وابستگي آور است كه يك بار مصرف آن ،فرد
را معتاد مي كند .از نظر طبقه بندي
فارماكولوژي ،محرك سيستم اعصاب مركزي
است.
اثرات كوتاه مدت:
اثرات كوتاه مدت آن مشابه آمفتامين است ولي با مدت زمان كوتاهتر ،احساس افزايش انرژي ،چابكي
و سرخوشي زياد مي كند ،از جمله اثرات آن پس از مصرف عبارت است از :افزايش ضربان قلب،
نبض ،تنفس ،درجه حرارت بدن ،فشار خون ،گشادگي مردمك چشم ،پريدگي رنگ ،كاهش اشتها،
تعرق شديد ،تحريك و هيجان ،بي قراري ،لرزش به خصوص در دستها ،توهمات شديد حسي ،عدم
هماهنگي حركات ،اغتشاش دماغي ،گيجي ،درد پا ،فشار قفسه سينه ،تهوع ،تيرگي بينايي ،تب،
اسپاسم عضله ،تشنج و مرگ.
اثرات دراز مدت:
از جمله اثرات بلند مدت آن از دست دادن وزن بدن ،یبوست ،بي خواب ،ضعف جنسي ،دپرسیون
تنفسي ،اشكال در ادرار كردن ،تهوع ،كم خوني ،رنگ پریدگي ،تعرق شدید ،دردهاي شكمي و
اسهال ،اختالالت در هضم و دستگاه گوارشي ،سردرد ،لرزش دست ها ،لرزش و تشنج ،پریدن
عضالت و سفتي آنها ،هپاتیت ،آب ریزش دائمي بیني ،ایجاد زخم ،آماس و جوشهاي پوستي به
خصوص اطراف مخاط گوش و بیني ،زخم مخاط بیني (در مصرف به صورت انفیه) ،اضطراب،
بي قراري ،تشنج پذیري شدید ،سوء ظن ،گیجي ،اختالالت درك زمان و مكان ،رفتار تهاجمي،
تحریك پذیري شدید ،افسردگي ،پرخاشگري ،تمایل به خود كشي ،توهمات و اختالل در حواس (به
خصوص بینایي ،شنوایي ،و المسه) ،افكار هذیاني ،و گاهي اشتهاي كاذب و سرانجام ناراحتي جدي
دماغي و رواني به نام سایكوز و كوكایین.
توتون و دخانیات
توتون ،برگهاي خشك شده گياه تنباكو است كه مي
تواند به صورت كشيدني (دود كردن) و احيانا
جويدني در اشكال مختلف سيگار ،سيگار
برگ ،توتون پيپ ،قليان و ...مورد استعمال
قرار گيرد .از تركيبات خطرناك سيگار
نيكوتين ،تار و مونو اكسيد كربن است.
تنباكو (توتون) در ميان قبايل آمريكاي شمالي و
مركزي در قرن 16م .كشف گرديد .اين گياه
مصرف پزشكي ندارد و از نظر طبقه بندي
فارماكولوژي موجب تحريك يا تضعيف سيستم
مركزي اعصاب مي گردد.
نام های خيابانی( Cancer ،Sticks:سرطان) ،
( Nailsناخن)( Weeds ،Coffin ،سيگار،
تنباكو).
اثرات كوتاه مدت:
تار و دود سیگار موجب تحریك زیاد نسوج و همچنین ترشحات نایچه ها و بزاق
دهان مي گردد .تار موجود در سیگار در ریه ها جمع مي گردد و موجب ناراحتي
هاي دستگاه تنفسي از جمله برونشیت مزمن ،تنگي نفس و آمفیزم ریوي مي شود.
دیگر از عوارض جسمي مصرف سیگار ،افزایش فشار خون و ضربان قلب ،گشاد
شدن مردمك چشم ،كاهش اشتها ،اسهال ،استفراغ و گیجي است .مسمومیت ناشي
از نیكوتین در فرد ایجاد لرزش ،استفراغ ،اختالالت تنفسي و اغلب فلج شدن
دستگاه تنفسي و تشنج شدید مي نماید.
قهوه.کافئین.
كافئين پودر سفيد كريستالي شكل با طعم تلخ است كه در دانه هاي
قهوه ،برگهاي چاي ،برگهاي كاكائو و دانه هاي كوال و در
نتيجه در شكالت ،نوشيدني هاي كوال ،قهوه و چاي وجود
دارد .يك فنجان قهوه خوري شامل حدود 66ميلي گرم کافئين
و يك فنجان چاي 27ميلي گرم ،يك قوطي كوال ( 280ميلي
ليتري) 35ميلي گرم ،يك پاره شكالت 20ميلي گرم و يك
فنجان كاكائو يا شكالت داغ حدود 50ميلي گرم کافئين داد.
كافئين در برخي از قرصهاي خواب آور به مقدار 30تا 65
ميلي گرم يافت مي شود و در قرصهايي – كه بدون نسخه به
فروش مي رسد و به نام قرص هاي بيداري مصرف مي شود-
100تا 200ميلي گرم کافئين وجود دارد.
قهوه براي نخستين بار در هزار سال قبل از آفريقا به اروپا برده
شده و معرفي گرديد و کافئين در 1820م .از قهوه مجزا شد.
کافئين به عنوان جز تركيبي در بسياري از داروهاي با نسخه و
بدون نسخه براي تسكين درد و سرماخوردگي و به عنوان محرك
استفاده مي شود.
تحمل و وابستگي
تحمل در اثر افزايش مصرف ايجاد مي شود .برخي از كساني كه به نوشيدن قهوه
معتاد شده اند ،به طور اجبار يا اشتياق به مصرف خود ادامه مي دهند و موجب
افزايش تحمل در برخي اوقات موجب پيدايش نشانه هاي ترك مي شوند .هنوز در
مورد اينكه مصرف چه ميزان کافئين موجب تحمل و اعتياد مي شود ،مورد بحث و
شك است ولي آنچه مسلم است مصرف مرتب و روزانه بيش از 350ميلي گرم
کافئين ( 4تا 5فنجان قهوه در روز) مي تواند ايجاد اعتياد فيزيكي كه مشخص
ترين نشانه هاي ترك آن شامل سردرد شديد ،تحريك پذيري ،خستگي مفرط است.
كه با نوشيدن قهوه از بين مي رود.
چهار بومو 5 ،2دی متوکسی
فنتیالمین
bromo,dimethoxy-phentylamineبه عنوان
يک داروی تهييج کننده و جزوداروهای صناعی
توهم زاست .ساختمان ترکيبی آن شبيه بسياری از
داروهای زيرمجموعه کنترل شدهها میباشد .ساختن
مقادير زياد اين داروها و استفادههای مخاطره آميز
دوزاژ آنها در خالل ناخالصی وناپاکی و غيرواقعی
بودن آنها خطر آفرين میباشد .در اواخر سال
2000ميالدی افزايش ناگهانی داروی فوق رادر
کلوپها وپارتیهای دوره ای بوضوح ديده شده است.
استفادههای غير مجازاين ماده
اين ماده عموما ً از راه خوراکی استفاده میشود و همچنين میتواند از راه استنشاقی
مورد استفاده قرار بگيرد .هيچ نوع استفاده درمانی برای آن اعالم نشده
است.درحال حاظر اين ماده همانند داروهای توهم زای ديگر مثل ،DOB
LSD. MDMAدرحال تهيه و تزريق به بازار میباشد.
جامعه استفاده کننده وعوامل مصرف کننده
فراوانی اين دارو به گسترگی ال اس دی نبوده اما در بعضی از افراد همانند
آنهاييکه اکستسی در مدرسهها وکالجهای دانش آموزی استفاده میکنند مورد استفاده
قرار میگيرد.اين دارو همانند داروها ی کلوپ مثل گاماهيدروکسی بوتيرات،کتامين
و اکستسی در کلوپهای شبانه رواج دارد.
رواج و انتشار غيرقانونی
اين دارو در بازار به اسامی ،برومو A2CB ,ونکسوز رواج دارد و انواع اشکال
دوزاژ ونام و بسته بنديهای آن احتياج به آناليز شيميايی برای شناختن دارد.
طبقه بندی مواد مخدر
(Hallocination) توهم زاها
کانابیس یا شیره گیاه شاهدانه
مواد مخدر
سستی زاها
آرام بخش ها
محرک ها
چسب و مواد فرار
الکل،توتون و قهوه
دانشگاه آزاد اسالمی واحد دولت آباد
استاد :مهندس توکلی
تهیه کننده :
سارا حاتمی – نسترن ولی پور
منبعWWW.Tellmeaboutlife.Com: