Przykłady realizacji treści edukacji matematycznej

Transcript Przykłady realizacji treści edukacji matematycznej

Metody, narzędzia i formy pracy

Temat wystąpienia

dziecka w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego

Autor

Mózg posiada 100 miliardów aktywnych komórek, z których każda może wytworzyć do 20 000 połączeń. W pierwszych 4 latach życia rozwija się 50% zdolności człowieka do uczenia się.

Kolejne 30% wykształca się do 8 roku życia.

Podczas tych lat tworzą się drogi nerwowe, na których opiera się cała przyszła zdolność uczenia się. Należy stymulować rozwój dzieci stwarzając warunki do zdobywania informacji wszystkimi zmysłami.

M. Żylińska – niesprzyjające środowisko, atmosfera stresu i zagrożenia – wygasa ciekawość.

Neurobiolodzy potwierdzają, że efektywna nauka nie tylko może, ale wręcz powinna być przyjemna .

Pozytywne emocje – szybkie zapamiętywanie głębokie pokłady pamięci (długotrwałej) Nowy bodziec – nowe połączenia neuronowe.

Po ukończeniu 10 lat dendryty, które nie wytworzyły połączeń obumierają.

Teoria humanistyczna zakłada, że:

Człowiek z natury zdolny jest do uczenia się i jest jednostką twórczą. Podmiotowe traktowanie dziecka gwarantuje poczucie bezpieczeństwa, liczenie się z jego potrzebami i możliwościami.

Uczenie odbywa się poprzez doświadczenie.

Nauka przez zabawę

Zabawa jest wrodzoną, naturalną metodą uczenia się małego dziecka. (S. Szuman) Zabawa uczy dawać, brać, dzielić się, współpracować, podporządkowywać swoją osobowość w grupie. (E. Hurlock) Zabawa wprowadza dzieci w świat rzeczywisty w formie dla niej przystępnej. (J. Baldwin)

Znaczenie zabawy:

Służy rozwojowi wszystkich procesów poznawczych, kształceniu zmysłów, doskonaleniu sprawności.

Powoduje rozwoju uczuć intelektualnych: ciekawości, zainteresowań, przyjemności i zadowolenia.

Stwarza warunki do nawiązywania kontaktów społecznych, uczy przestrzegania umów, zasad, reguł postępowania społecznego.

Znaczenie zabawy:

Rozwija takie cechy osobowości: odpowiedzialność, zaradność, wytrwałość, odporność na niepowodzenia.

Uwalnia od napięć, zahamowań, rozładowuje negatywne emocje.

Usprawnia zaburzone funkcje, przyczyniając się do harmonijnego rozwoju.

Znalezienie czasu na zabawę z dzieckiem jest darem nie tylko dla niego, ale także dla nauczyciela, który poprzez czynne uczestnictwo w niej ma możliwość lepszego poznania

swoich wychowanków. J. Silberg

Gry i zabawy dydaktyczne

Należą do grupy metod zabawowych i są bardzo atrakcyjnymi dla dzieci formami aktywności.

Według W. Okonia

[…] gra to odmiana zabawy polegająca na respektowaniu ustalonych reguł, osiąganiu ściśle określonego wyniku.

Przyzwyczajając do przestrzegania reguł, gra spełnia ważne funkcje wychowawcze: uczy poszanowania przyjętych norm, umożliwia współdziałanie, sprzyja uspołecznieniu, uczy zarówno wygrywania, jak i przegrywania.

W. Okoń, Słownik pedagogiczny, PWN, Warszawa 1992, s. 64

Gry i zabawy dydaktyczne

Do zabaw dydaktycznych zalicza się m.in.: quizy, loteryjki, układanki, rebusy, krzyżówki oraz gry planszowe. Gry i zabawy dydaktyczne można stosować w trakcie różnych edukacji: - polonistycznej: Targ liter – I. Majchrzak - matematycznej: Gra planszowa typu „ściganka” wg prof. E. Gruszczyk – Kolczyńskiej - przyrodniczej : Gra w kratkę – rozróżnianie i nazywanie liści i owoców drzew i krzewów

Gry i zabawy dydaktyczne

Sprawdzają się na zajęciach podsumowujących pewien zasób poznanego materiału.

Uczą współdziałania, odpowiedzialności za sukces grupy, przestrzegania ustalonych reguł i zasad oraz radzenia sobie z porażką.

Praca z instrukcją

Ułatwia stosowanie indywidualizacji. Uczeń uczy się samodzielności.

Doskonali czytanie ze zrozumieniem.

Obwód stacyjny

Metoda wywodzi się z zaprezentowanego w 1953 r.

przez R. Morgana i G. Andersona modelu lekcji wychowania fizycznego, w czasie której dzieci przechodzą od stacji do stacji, ćwicząc na każdej różne partie mięśni. Stacje można rozłożyć w sali na dwa sposoby:  pozostają nieruchome,  są pobierane przez dzieci.

Korzyści płynące ze stosowania pracy na stacjach

• likwidacja bezpośredniej presji na lekcji; • nauczyciel ma możliwość indywidualnej rozmowy z uczniami lub grupami; • nauczyciel pełni funkcję obserwatora i doradcy; • akceptowane są: różne tempo pracy i sposób rozwiązania.

Korzyści płynące ze stosowania pracy na stacjach

• nauczyciel może podzielić stacje na stacje obowiązkowe i stacje fakultatywne; • zadania na poszczególnych stacjach powinny być tak skonstruowane, aby stwarzały możliwość samokontroli poprawności wykonanego zadania.

Metoda Glenna Domana

Jest to metoda „czytania bez liter” opracowana przez amerykańskiego neurologa i terapeutę. Oparta jest na zabawie w czytanie.

Nauka czytania przebiega etapami: I - pojedyncze słowa II - wyrażenia dwuwyrazowe III - proste zdania IV - rozbudowane zdania V - książki

Metoda Glenna Domana

Metoda polega na organizowaniu z dziećmi tzw. sesji, podczas których w szybkim tempie, głośno odczytuje się słowo z tzw. ,,Karty migawkowej”, napisanej czerwonym, a w późniejszej fazie czarnym drukiem. Doman podkreśla znaczenie systematyczności i atmosfery zabawy.

„Im więcej zabawy,

tym więcej nauki”

Odimienna metoda nauki czytania Ireny Majchrzak

Imię dziecka jest słowem otwierającym świat pisma – znak tożsamości (znaczenie autonomiczne).

• • • • • Autorka podkreśla, że dziecko uczy się liter poprzez obserwację. W związku z tym po inicjacji z imionami następują kolejne etapy nauki czytania: ściana pełna liter; targ liter; gra w sylaby; nazywanie świata; czytanie tekstów, gry czytelnicze.

Metoda Dobrego Startu

Metoda Dobrego Startu jest polską modyfikacją francuskiej metody „Le Bon Depart”, co oznacza: dobry odjazd, odlot, start. Usprawnianie czynności analizatorów: wzrokowego, słuchowego i kinestetyczno – ruchowego, czyli integracji percepcyjno – motorycznej ważnej w procesie kształtowania u dzieci gotowości do czytania i pisania.

Metoda Dobrego Startu

Podstawowym celem MDS jest wielozmysłowe poznanie wzorów graficznych oraz liter alfabetu. Zajęcia prowadzone MDS mają stałą strukturę. Wyróżnia się: • zajęcia wprowadzające; • zajęcia właściwe (ćwiczenia ruchowe, ruchowo – słuchowe i ruchowo – słuchowo – wzrokowe); • zajęcia końcowe.

Fonetyczno-literowo-barwna B. Rocławskiego

Koncepcja nauki czytania i pisania prof. B. Rocławskiego można ująć w następujące fundamenty: • wydłużenie czasu przygotowania do czytania i pisania (można już zacząć od 3 roku życia dziecka); • dbanie o osiągnięcie przez dziecko najwyższej sprawności analizatora słuchowego i wzrokowego; • efektywne i systematyczne doskonalenie koordynacji wzrokowo – ruchowej.

Fonetyczno-literowo-barwna B. Rocławskiego

Przygotowanie do czytania i pisania rozpoczyna się od syntezy, a później analizy .

Doskonalenie poprawnego wymawiania głosek w izolacji.

Klocki LOGO – na każdym klocku występuje wielka i mała litera drukowana oraz wielka i mała litera pisana.

Zastosowanie pisma węzełkowego.

Wdrażanie do czytania metodą „ślizgania się” z litery na literę.

Nauka czytania i pisania metodą sylabową

Celem nauczania tą metodą jest całkowite wyeliminowanie głoskowania z nauki czytania oraz wykorzystanie naturalnej skłonności każdego człowieka do mówienia sylabami. Metoda ta opiera się na zasadzie stopniowania trudności, czyli przechodzenia od wyrazów krótkich o prostej budowie do coraz dłuższych, o budowie trudniejszej .

Punktem wyjścia są samogłoski oraz sylaby otwarte.

Projekt edukacyjny

„Zaciekawienie i nauczenie zadawania pytań jest najprostszą drogą rozwoju (…) takie sposoby postępowania i rozumowania budują trwały fundament wiedzy.”

Rozwija samodzielność, samorządność, umiejętność Stymuluje rozwój poznawczy, emocjonalny i motoryczny.

Uwzględnia indywidualne potrzeby, zainteresowania i uzdolnienia, przygotowuje do przyszłej pracy zawodowej.

Rozwija myślenie twórcze.

Umożliwia zaprezentowanie wyników własnej pracy.

Wzmacnia motywację poznawczą.

nauczania z doświadczeniem i aktywnym działaniem Łączy w spójną całość treści rozbite w szkole na różne przedmioty nauczania.

się na temat swojej pracy i działań kolegów.

Umiejętności kształtowane u dzieci:

• posługiwania się sprzętem; • korzystania z różnych źródeł informacji; • operowania informacją; • podejmowania decyzji; • poczucia odpowiedzialności; • oceniania i samokontroli; • dostrzegania i formułowania problemów; • rozwiązywania problemów.

Umiejętności kształtowane u dzieci:

• organizacji pracy, np. planowania, • współdziałania; • wyrażania własnych opinii • prezentowania; • dyskutowania; • sporządzania pisemnych opracowań; • wykorzystania posiadanej oraz zdobywania nowej wiedzy potrzebnej do realizacji projektu.

Etapy pracy metodą projektów Etap I Przygotowawczy Pojawienie się tematu.

Zajęcia wprowadzające i budowanie wspólnych Doświadczeń.

• •

Przygotowanie siatki tematycznej i listy pytań:

narysowanie „siatki” tematycznej ukazującej aktualną wiedzę dzieci na dany temat, sporządzenie listy pytań, zagadnień interesujących wychowanków.

Etap II – Realizacja projektu

Przygotowanie materiałów, zajęć terenowych, wizyt ekspertów, przydział zadań.

Aktywność badawcza.

Przedstawienie zdobytej wiedzy, zadawanie nowych pytań, przygotowanie nowej siatki.

Etap III – Zakończenie projektu Dyskusja podsumowująca.

Przygotowanie wydarzenia kulminacyjnego.

Zakończenie wydarzenia kulminacyjnego

- prezentacja projektu zaprezentowanie wiedzy i umiejętności dzieci.

Analiza i ocena projektu:

- ocena i samoocena pracy dzieci, - ewaluacja działań w projekcie dokonana przez nauczyciela.

Technika planowania projektu

edukacyjnego „Gwiazda pytań”

Umiejętności kluczowe dla rozwoju dziecka

Logiczne myślenie Efektywne komunikowanie się Kreatywność Rozwiązywanie problemów Kierowanie emocjami Współpraca w zespole Konstruktywne planowanie pracy Świadome kierowanie procesem własnego rozwoju

Narzędzia krytycznego myślenia TOC

Narzędzia TOC mogą być wprowadzane poprzez:

• • • • • • • • • • •

opowiadania teksty użytkowe teksty popularno-naukowe baśnie wiersze historyjki obrazkowe gry piosenki przepisy filmy obrazy

Jeżeli

Gałąź logiczna prosta

Jaki był tego skutek?

Co się stało później?

Co się wydarzyło na początku?

Gałąź logiczna jako podstawowa struktura do przeprowadzenia analizy

      Korzystanie ze struktur przyczynowo – skutkowych pomaga dzieciom: zapamiętać treści, usystematyzować je, omówić najważniejsze wydarzenia, dokonać ich analizy, porządkować i przetwarzać posiadane informacje, przewidzieć skutki własnego postępowania i w konsekwencji zmienić je.

Chmurka

Jeśli chcesz skutecznie zmierzyć się z problemami, zastosuj chmurkę.

CHMURKA

to logiczne narzędzie, które pozwala przeanalizować sytuację ze wszystkich stron.

CHMURKI

można użyć do rozwiązania konfliktu .

Oceniając rozwiązania

Kompromis

Kompromis oznacza poszukiwanie punktu równowagi (w rezultacie nie ponoszę straty i nic nie zyskuję) wobec sprzecznych żądań. To sytuacja, w której obie strony rezygnują w pewnym stopniu ze swoich żądań i potrzeb.

Wygrana – wygrana

Wygrana-wygrana stanowi całkowite rozwiązanie problemu – oznacza znalezienie sposobu na zaspokojenie potrzeb obu stron. Sytuacja ma miejsce, jeśli przynajmniej jedna ze stron uświadomi sobie, że może zaspokoić potrzebę w inny sposób.

Podsumowanie

Dzięki chmurce, dzieci potrafią:

- spojrzeć na problem z dwóch punktów widzenia w sposób, który nie wywołuje emocji, - uczciwie zanalizować problem, - skupić się na najważniejszej rzeczy ukrytej we mgle konfliktu, - doprowadzić do sytuacji, w której obie strony wyjdą z konfliktu obronna ręką, przenieść tekst omawiany na lekcji na sytuacje ogólne i osobiste.

Drzewko ambitnego celu

Drzewko ambitnego celu jest narzędziem myślowym, Które służy do planowania i osiągania stawianych sobie wyzwań. Stanowi ono logiczny, strategiczny plan, dzięki któremu możemy przeanalizować, co będzie potrzebne, żeby zdobyć cel.

Drzewko ambitnego celu:

- rozwija umiejętności myślenia analitycznego i krytycznego; - angażuje i koncentruje doświadczenia dzieci potrzebne do uzyskania pożądanego efektu; - uczy planowania poprzez określenie celów pośrednich, przewidywanie przeszkód, które mogą się pojawić oraz sposobów przezwyciężania ich; - uczy rozumienia związków przyczynowo–skutkowych między celem głównym i celami pośrednimi.

Klocki – niedoceniona zabawa

… a mogą być uniwersalną pomocą dydaktyczną

Tony Wing - angielski dydaktyk matematyki

Pomysł pochodzi z Wielkiej Brytanii, są to klocki Numicon – klocki, które pomagają dzieciom przyswoić sobie pojęcie liczby i związki zachodzące między liczbami. Profesor Tony Wing był niedawno w Polsce i wraz z kilkoma polskimi matematykami rozważał popularyzację metody Numicon w Polsce.

Numicon a wielozmysłowe uczenie matematyki Wzrok Dotyk Ruch Słuch

Wizualizacja liczby

Wizualne wyobrażenia na temat liczb docierają do umysłu dzieci poprzez wiele zmysłów: w momencie, gdy dzieci manipulują elementami, obserwują ich różne kolory, kształty i wzory. Wszystkie te czynności przyczyniają się do rozwoju logicznego myślenia.

Dzięki klockom Numicon dzieci …

rozwijają bogate obrazy pojęciowe liczb; - przyswajają pojęcie liczby i dostrzegają związki zachodzące między liczbami, aby zrozumieć arytmetykę; - ćwiczą analizę i syntezę wzrokową oraz koordynację wzrokowo ruchową, umiejętności niezbędne w nauce czytania i pisania.

Dzięki klockom Numicon dzieci…

- podczas zabaw plastycznych i konstrukcyjnych doskonalą sprawność manualną, rozwijają pomysłowość; - uczą się współdziałania i komunikowania z innymi, co wpływa na rozwój mowy i myślenia; - w czasie pracy indywidualnej mają możliwość samodzielnego działania i poszukiwania rozwiązań.