แนวคิดเกีย่ วกับ ตอนที่ 12.1 สถิติศาสตร์ อิงพารามิเตอร์ ตอนที่ 12.2 การประมาณค่ า ตอนที่ 12.3 การทดสอบสมมุตฐิ าน ตอนที่ 12.1 แนวคิดเกีย่ วกับสถิตศิ าสตร์ อิงพารามิเตอร์ สถิติศาสตร์ สถิตอิ นุมาน สถิติพรรณา สถิตอิ นุมาน สถิติศาสตร์ องิ พารามิเตอร์ ระเบียบวิธีทางสถิติที่มีข้อตกลงเบือ้ งต้ น เกีย่ วกับการแจกแจงของประชากร สถิติศาสตร์

Download Report

Transcript แนวคิดเกีย่ วกับ ตอนที่ 12.1 สถิติศาสตร์ อิงพารามิเตอร์ ตอนที่ 12.2 การประมาณค่ า ตอนที่ 12.3 การทดสอบสมมุตฐิ าน ตอนที่ 12.1 แนวคิดเกีย่ วกับสถิตศิ าสตร์ อิงพารามิเตอร์ สถิติศาสตร์ สถิตอิ นุมาน สถิติพรรณา สถิตอิ นุมาน สถิติศาสตร์ องิ พารามิเตอร์ ระเบียบวิธีทางสถิติที่มีข้อตกลงเบือ้ งต้ น เกีย่ วกับการแจกแจงของประชากร สถิติศาสตร์

Slide 1


Slide 2

แนวคิด

ตอนที่ 12.1 เกียวกับ
สถิตศ
ิ าสตร ์
อิ

พารามิ

ตอร

ตอนที่ 12.2 การประมาณ
ค่า
ตอนที่ 12.3 การทดสอบ
สมมุตฐ
ิ าน


Slide 3


ตอนที 12.1

แนวคิดเกียวกับ
สถิตศ
ิ าสตร ์
อิงพารามิเตอร ์


Slide 4

สถิตศ
ิ า
สตร ์
สถิต ิ
อนุ มาน

สถิต ิ
พรรณา


Slide 5

สถิต ิ
อนุ ม์อิงาน
สถิตศ
ิ าสตร

พารามิเตอร ์
ระเบียบวิธท
ี างสถิตท
ิ มี
ี่

ข้อตกลงเบืองต้

สถิยวกั
ิ าสตร
์ไม่องิ
่ ตศ
บการแจกแจงของ
เกี
พารามิเตอร ์
ประชากร
ระเบียบวิธท
ี างสถิตท
ิ ไม่
ี่ ม ี
ข้อจากัด


Slide 6

ลักษณะของสถิตศ
ิ าสตร ์

อิ

พารามิ

ตอร

ข้

มู

ของตั

อย่

งที
ใช้
1

ศึกษาสุ่มจาก
่ รูปแบบการ
ประชากรทีมี

แจกแจง
ที
่ ศก
วอย่างทีใช้
ึ ษามี
2 ตั

ัดเจน
ขนาดเหมาะสม
ไม่
เล็

มากจนเกิ

ไป

ึ ษาเป็ นข้อมู ล
3 ข้อมู ลทีใช้ศก
จากการวัด
ใน
มาตราอ ันตรภาคหรือ


Slide 7


ตัวอย่างข้อตกลงเบืองต้

ของสถิตศ
ิ าสตร ์อิง
พารามิ
เตอร ์
“การทดสอบ

ใช้
t-test
ทดสอบเมื


1าเฉลีย”
ค่

กลุ่มตัวอย่างได้มาจาก
การสุม
่ จาก ประชากรที่
มี
การแจกแจงแบบปกติ
กลุ
่มตัวอย่างมีจานวน
น้อย (n  30) และไม่
2
ทราบค่
าในมาตราอ

ข้
อมู ลวัด
ันตร
ภาคหรือ มาตรา
อ ัตราส่วน


Slide 8

การช ัก

ัวอย่


กระบวนการจัดทาให้


่ น
ได้มาซึงตัวอย่
างทีเป็
ตัวแทนของประชากร
่ กษาข้อมู ลจาก
เพือศึ
ตัวอย่างแล้วสรุปอ้างอิง
ไปยังลักษณะของ


Slide 9

การแจกแจง
่ เป็ นการแจกแจง
ค่าเฉลี

ค่าสถิต ิ


ความน่
าจะเป็
น วอย่างที
ของค่
าสถิ
ตข
ิ องตั
สุ่มมาจากประชากร
เดียวกันมีขนาดเท่ากัน
หลายๆชุด

น.น.เฉลีย
ประชา
กร

ชุด
ที่ 1

ความ
= x1
2
แปรปรวน
= s1


Slide 10

การแจกแจง
่ เป็ นการแจกแจง
ค่าเฉลี

ค่าสถิต ิ


ความน่
าจะเป็
น วอย่างที
ของค่
าสถิ
ตข
ิ องตั
สุ่มมาจากประชากร
เดียวกันมีขนาดเท่ากัน
หลายๆชุด

น.น.เฉลีย
ชุดที่
ประชา 2

กร

ความ
= x2
2
แปรปรวน
= s2


Slide 11

การแจกแจง
่ เป็ นการแจกแจง
ค่าเฉลี

ค่าสถิต ิ


ความน่
าจะเป็
น วอย่างที
ของค่
าสถิ
ตข
ิ องตั
สุ่มมาจากประชากร
เดียวกันมีขนาดเท่ากัน
่ =
น.น.เฉลีย
หลายๆชุด
ประชา
กร

ชุดที่
n

xความ
n
2
แปรปรวน
= sn


Slide 12

ชุด
ที่
1
ชุ

.
ที.. ่
2ด
ชุ
ประชา ่
ที n

กร ่
ค่าเฉลีย = 
ความ
แปรปรวน =


น.น.เฉลีย
ความ
= x1
ค่า
2
แปรปรวน
สถิ
= s1

ติ
น.น.เฉลี

หรื
ความ
= x2
2

ค่

เฉ
แปรปรวน

ลี

= s2
่ =จาก
น.น.เฉลีย
ความ
กลุ่ม
xn 2
แปรปรวน ตัวอ
ย่าง
= sn


Slide 13

x8 x2 x6
ชุ

x
น.น.เฉลี

3 7
1 2

ความ
=
x21

แปรปรวน
ที
ค่า
ชุ x1 x5 x2 x4= s1
1

สถิ
0 น.น.เฉลีย
ด 1
ความ
ติ

2
=
x
ที
แปรปรวน
2
x8 x
xN
=1 s2
22

น.น.เฉลี

6
xn( ,
0ความ
n
)
=
x2n
แปรปรวน
2
xN( , )
=xsมี
n การแจก

x1 x2x

x มีการแจกแจง แจงปกติ มี
่ =
มี



เฉลี

่ =
ปกติ
ค่าเฉลีย
และความแปรปรวน
และความแปรปรวน =2
n

2

=


Slide 14

การแจกแจงของ
่ ถ้าวประชากรแจก
กรณี
ค่าเฉลียตั
อย่าง(x)
ที่ 1
แจงแบบ
ปกติและ
ไม่ทราบค่าความ
แปรปรวนของ
่ ม
ประชากรและตัวอย่างทีสุ

x

จะมีการแจก (n ≥
มีขนาดใหญ่
2
แจงปกติ
30) s
 n มาตรฐาน(z)


Slide 15

ตัวอย่างจากการศึกษา


พบว่าเครืองตั
ดกระดาษกาลัง
การผลิต 3 แรงม้ามีการ แจก
แจงแบบปกติ โดยมีราคา


เฉลียเครื
องละ
600,000 บาท

จากการสารวจราคา เครือง
ตัดกระดาษกาลังการผลิต 3
แรงม้าในท้องตลาดจานวน
่ พบว่ามีราคาเฉลีย

36 เครือง

เครืองละ
598,000 บาท ส่วน

เบียงเบนมาตรฐาน
12,000


Slide 16

วิธท
ี า P(x 
598,000)
x  598,00
=
2
s2
s
0

P



n



n

598,000

= Z
12,
600,000
P
000
3
= Z- 6
P 1


Slide 17

เปิ ดตารางที่ 3 หน้า 321
z
ในภาคผนวก
0.00

0.01

0.02

-3.4

.
.
-1.0
.
.
0.0

0.15
87
พ.ท.สะสมจาก -

ถึง -1.0
-1.0

0

้ P(z-1) =
ดังนัน


Slide 18

กรณี การแจกแจงของ
่ 2 ยตั
่ วอย่าง (x) เมือ

ค่าที
เฉลี
ประชากรไม่ได้มก
ี ารแจก
แจงแบบปกติ และตัวอย่าง
มี
ขนาดใหญ่
กรณี
ทราบ (n ≥ 30) ใช้
x

ทฤษฎี




ากั

กลาง
ค่า 2
 n



มีการแจกแจงแบบปกติ
มาตรฐาน


Slide 19

กรณี การแจกแจงของ
่ 2 ยตั
่ วอย่าง (x) เมือ

ค่าที
เฉลี
ประชากรไม่ได้มก
ี ารแจก
แจงแบบปกติ และตัวอย่าง
มี
ขนาดใหญ่
(n ≥ 30) ใช้
กรณี
ไม่
xดกลาง

ทฤษฎี




ากั
ทราบค่า
s
2
n




มีการแจกแจงแบบปกติ
มาตรฐาน


Slide 20

การแจกแจงของค่าสัดส่วน
กลุ่ม
ตัวอย่สุา่มง ตัวอย่าง P =
1
มา
1
ประชา
ชุดที่
3
ค่


1
สุ่ม
กร
0
มา
P2 = สัดส่ว
1น
ชุดที่
6 ตัวอย่

2
สุ่ม
มา
0 าง
Pk =
1
ชุดที่
8านวนของสี
k

=
0
P ค่าสัดส่วนของ
บอลสีแดง

จานวนของ
แดง

ทังหมด


Slide 21

การแจกแจงของค่าสัดส่วน
ตัวอย่างทาได้โดยการสุ่ม
่ นไป
ตัวอย่างขนาด n ทีเป็
้ั
ได้ทงหมดจากประชากร
เดียวกัน และหาค่าสัดส่วน

ของหน่

ยตั

อย่

งที
มี

กาหน  P = ค่า่ เฉลียของ
ลัดให้
กษณะ ตามที
ต้

งการ
ค่

สั

ส่


2
  =ตัค่วาอย่
ความ


P
แปรปรวนของ
ค่าสัดส่วน


Slide 22

จากทฤษฎีขด
ี จากัดกลาง
ถ้า np ≥ 5 การแจกแจงของ
ค่าสัดส่วนตัวอย่างจะมี
ลักษณะใกล้

คี

งกั

การ
 = p
P
แจกแจงปกติ โดย
่ n
  = pq เมือ
P
n
N
0.5


Slide 23


p

จึงมีการแจกแจง
ดังนั้
แบบปกติ
ีp
( )
 ม

=
P

pq
ค่

เฉลี

2
2
มีคา
่ ความ ( =  =
n
P
P
แปรปรวน

)
หรื p  N( p, pq
n
อ )
p- p = Z  N
(0,1)
pq
n


Slide 24

ตัวอย่างจากรายงาน
โครงการศึกษา
่ มพ ์
อุปทานผลิตภัณฑ ์สิงพิ
และบรรจุภณ
ั ฑ ์พบว่า
ประเทศไทยมีโรงพิมพ ์
่ จานวน
ขนาดเล็กทีมี
แรงงานน้อยกว่า 50 คนคิด
เป็ นร ้อยละ 90 จากการ

สารวจข้อมู ลเกียวกั
บโรง
พิมพ ์จานวน 120 โรง


Slide 25

วิธท
ี าโจทย ์
ให้หา

=

P

0.03
36
-1.83 0

=
P


P(p




p p 0.85)
 0.85
pq
pq



n



n

0.85 –
(0.90)(
0.90
 1
0.10)
= Z2 =P 1.83
0

Z

p


Slide 26

การประมาณค่า
(estimation)
เป็
นวิธก
ี ารของ

สถิตศ
ิ าสตร ์อิง
พารามิเตอร ์ โดยใช้
ค่าสถิตป
ิ ระมาณ
วประมาณค่
ค่ตั
าพารามิ
เตอร ์า
คื(estimator)
อ ตัวสถิตท
ิ ใช้
ี่
ประมาณค่า
พารามิเตอร ์


Slide 27

เช่น

เป็ นตัวประมาณ
ค่

µ

p
เป็ นตัวประมาณ
ค่าของ P
S2 เป็ นตัวประมาณ
ค่าของ 2
X


Slide 28

วิธป
ี ระมาณค่า
1 ประมาณค่
มี 2 วิธ ี าแบบจุด

โดยใช้คา
่ สถิตเิ พียงค่า
เดียวเป็ นค่าประมาณ
ของค่าพารามิเตอร ์

a

b

c


Slide 29

วิธป
ี ระมาณค่า
2 ประมาณค่
มี 2 วิธ ี าแบบช่วง

โดยใช้ชว
่ งของจานวน
่ านวณจาก
จริงทีค
ค่าสถิตซ
ิ งเป็
ึ่ นช่วงคลุม
ค่าพารามิเตอร ์
ด้วยความน่ าจะเป็ น
่ง
ระดั

หนึ
a
b
c


Slide 30

ระดับความ
่ น

เชือมั
ในการประมาณค่
าแบบ

้ มีการกาหนดค่า
ช่วงนัน
ความน่ าจะเป็ นที่

ค่าพารามิเตอร ์ทีสนใจจะ
ตกอยู ่ในช่วงดังกล่าวไว้สูง

ความน่ าจะเป็ นนันเรี
ยกว่า
่ น

ระดับความเชือมั


Slide 31

่ น
่ (1- )
ระดับความเชือมั
= 0.95 หรือ 95%
หมายความว่า มีความ
่ วงของ
น่ าจะเป็ น95% ทีช่
่ านวณได้
จานวนจริงทีค
จากค่าสถิตจ
ิ ะคลุม
่ องการ
ค่าพารามิเตอร ์ทีต้
ไว้ นั่นคือ จานวนช่วงที่
้ 95 % จะคลุมค่า
สร ้างขึน


Slide 32

ตัวอย่าง

ในการประมาณค่าเฉลีย
แบบช่วงจากตัวอย่าง
ขนาดเท่าๆ กันจานวน
่ ม
10 ชุด ทีสุ
่ มาจาก
ประชากรเดียวกัน พบว่า
่ คลุม
มี 1 ช่วงทีไม่


Slide 33




ช่วงทีไม่
คลุ่ม
พารามิเตอ
ร ์ ()


Slide 34

้ หากกาหนดช่วง
ดังนัน
่ น
่ 95%
ความเชือมั
หมายความว่า ถ้าสร ้าง
ช่วงสาหร ับประมาณ

ค่าเฉลียจากตั
วอย่าง
ขนาดเท่าๆ กันจานวน
่ ม
100 ชุด ทีสุ
่ มาจาก
ประชากรเดียวกัน จะมี
่ คลุม
ช่วงทีไม่


Slide 35


การประมาณค่าเฉลียกรณี
2
ประชากรชุ

เดี


1 ไม่ทราบค่า  และ n 
30 ณ ระดับความ
่ น
่ (1- ) x100 %
เชือมั
t S x + t S
2 n
2 n

x
เมื่

= ค่าเฉลียของ

อS ตั=วอย่
ส่วานเบี
ยงเบน

มาตรฐานขอ
อย่ขนาดของ
าง
n ตัว=
ตัวอย่าง


Slide 36

ตัวอย่างการลงทุนค่า
ตกแต่งอาคารสานักงานของ
โรงพิมพ ์ขนาดเล็กมีการแจก
แจงปกติ จากการสัมภาษณ์
เจ้าของโรงพิมพ ์ 16 ราย

พบว่าค่าเฉลียในการลงทุ

ตกแต่งอาคารสานักงานของ
โรงพิมพ ์ขนาดเล็ก เท่ากับ

30,000 บาท ส่วนเบียงเบน
มาตรฐาน 1,050 บาท จง


Slide 37

วิธท
ี าช่วงการประมาณ
่ () ของค่า
ค่าเฉลีย
ตกแต่งอาคารสานักงาน
โรงพิมพ ์ขนาดเล็ก คือ
t s   t s
x 2 n
x 2 n


x = 30,000
s =
1,050
บาท
n

= 16


Slide 38

เปิ
ดจาก
2



ตารางดั

นี
ค่าความเชือมัน 90% =
0.90 = (1)1-0.90
=
= =0.10

0.10

2 2
=
0.05
ละ
ค่าองศาแห่งความเป็ น
อิสระ = n-1
t


Slide 39

ใช้จากตารางที่ 4 หน้า 322
t 0.05,
เปิ ดหาค่า
15
0.90
0.95

1
2
3
.
.
15

0.10

0.05

1.7
53

พ.ท. =
0.05
0

t 0.05,
15


Slide 40

แทนค่า
สู ตร
1,0
1,0
30,000 1.753  30,000
+
1
1
50
50


1.753
6
6
29,504.62 
30,459.38


Slide 41

การประมาณค่า
์ให้ม ี
ตัวอย่
ง วน
สัดาจากการรณรงค
ส่

การประหยัดพลังงานไฟฟ้า
โดยให้แต่ละคร ัวเรือนปิ ดไฟ
1 ดวง เป็ นเวลา 1 วัน จาก
การสารวจคร ัวเรือนในกทม.
และปริมณฑลจานวน 350
คร ัวเรือนพบว่าได้ร ับความ
ร่วมมือ 115 คร ัวเรือน จง
ประมาณค่าสัดส่วนของ


Slide 42




ที
ระดั

ความเชื
อมั

ตัวอย่าง
95 % ช่วงการประมาณ
  P คือ 

 ค่าของ

Pq
Pq

P - z

2

n

 P P

+ P - z
2

n

= 115 =
3

0.33
q
= 51- 0.33 = 0.67
0.95 และ
= 1n= 
115
0 1- 0.95 =

=
0.05
= 0.05 =
2
2
0.025
P


Slide 43

z
=


ตารางที 3 หน้า
2
z
เปิ ดค่
. . 0.06 0.025
0.00
0.01
0.02า
z 321
-3.4
-3.3

.

.
.

0.0
250

-1.9
-1.8

.
.
.

0.0

.
.
.

=
คือพ.ท.
0.025
ในโค้ง

0
ค่า –z = .025

-

= -1.96

+


Slide 44

แทนค่า
สู ตร
0.33- (0.33)(  P  0.33+ (0.33)(
11
11
1.96 0.67)
1.96 0.67)
5
5

0.27 P  0.39


Slide 45

การทดสอบ
สมมุ
ตฐ
ิ าน

สมมุ
ตฐ
ิ หมายถึ
าน



ข้อสมมุตฐ
ิ านทีเสนอขึ



สาหร ับอธิบายเรืองที
สนใจอาจเป็ นจริงหรือไม่
เป็ นจริงก็ได้ โดยข้อ
สมมุตต
ิ อ
้ งสมเหตุสมผล
โดยอาศ ัยประสบการณ์
ทฤษฎี และผลจาก


Slide 46

การทดสอบ
สมมุ

ิ าน ต ิ
สมมุ
ตฐ
ิ ต
านทางสถิ

หมายถึง ข้อสมมุต ิ

เกียวกั
บค่าพารามิเตอร ์ที่
อาจเป็ นจริงหรือไม่เป็ น
จริงก็ได้


Slide 47

ประเภทของ
สมมุ



านทางสถิ


สมมุตฐ
ิ า

(Hนว่
)
เป็
นสมมุ



านที
0 าง
สมมุตวิ า
่ เป็ นจริงจนกว่า
จะมี
การทดสอบว่
าไม่เป็ น
สมมุ
ตฐ
ิ าน
จริ



(Hทางเลื
)
เป็
นสมมุ



านที
เชื



1
ว่าเป็ นจริง ถ้ามีการ
ปฏิเสธสมมุตฐ
ิ านว่าง


Slide 48

การทดสอบสมมุตฐ
ิ าน


เกียวกับค่
าเฉลีย
กรณี ประชากร ไม่
ชุ

เดี


ทราบ
ค่าความแปรปรวน
ตัวอย่างมีขนาดใหญ่ (n ≥
30)


Slide 49

การทดสอบสมมุตฐ
ิ าน
กย
่ อ จากการศึ
่ษาพบว่า
ตัวยวกับค่
เกี

เฉลี
ธุรกิจโรงพิมพ ์ขนาดเล็กลงทุนค่า
ย่




เครืองพิมพ ์พ่นหมึกราคาเฉลีย


เครืองละ
190,000 บาท จากการ
สอบถาม โรงพิมพ ์ขนาดเล็ก 36
แห่ง พบว่าโรงพิมพ ์ด ังกล่าวลงทุน


ค่าเครืองพิ
มพ ์พ่นหมึกเฉลีย

เครืองละ
184,750 บาท ส่วน

เบียงเบนมาตรฐาน
15,500 บาท

สมมุตริ าคาของเครืองพิ
มพ ์พ่น
หมึกมีการแจกแจงแบบปกติ จะ


Slide 50

วิธท
ี า
ิ านที่
1 กาหนดสมมุตฐ
ต้องการทดสอบ (โจทย ์
ถามอย่างไรให้นามาตัง้
เป็Hน0 :H1) ≥ 190,000
บาท
H1 :   190,000
บาท


Slide 51

ิ ดสอบ
2 เลือกสถิตท
กรณี n  30 ใช้ Z
ทดสอบ

Z

=

x
s/ n

0


Slide 52

3 คานวณหาค่าzวิก=ฤต

เปิ ดตารางที่ 3
z 0.00 0.01 . . . .
หน้า 321
-3.4

.
.
.

0.09

. .

-1.2

้ z
ดังนัน
0.10

1.29

z0.10

0.0
985
-

=

พ.ท.มี
ค่0.10
าเป็ น

( )
0

z0.10 =
-1.29

+


Slide 53

4 คานวณค่าสถิตจ
ิ าก
ข้อ
ตัมู
วอลของ
ย่าง

Z=

x

0

s/ n

= - 2.03

=

184,750 –
15,5
190,000
3
00 6


Slide 54

5 สรุปผลการทดสอบ
ค่สมมุ
า z คตานวณตกอยู


ิ าน
บริเวณปฏิเสธ H0 ดังภาพ
ปฏิเสธ
H0
-

บริเวณ
ยอมร0ับ H0

zคานวณ=
z110= - 203

1.29

+


Slide 55

จึงปฏิเสธ H0 ยอมร ับ H1
แสดงว่าธุรกิจโรงพิมพ ์
ขนาดเล็กลงทุนค่าโรง
่ อ
พิมพ ์พ่นหมึกโดยเฉลียต่

เครืองน้
อยกว่า 190,000
่ บนัยสาคัญ
บาท ทีระดั
0.10