Transcript پاکسازی بدن
اهمیت و جایگاه پاکسازی بدن در طب اسالمی [email protected] علل نیاز به پاکسازی بدن با روشهای طب اسالمی الف) زیاده روی در مصرف مواد غذایی ب) بیماری و ضعف در اعضای طبیعی دفع ج) خوردن اغذیه بد و مسموم الف) زیاده روی در مصرف مواد غذایی وقتی میزان مصرف مواد غذایی بیش از نیاز بدن باشد (افزایش کمیت) راههای طبیعی دفع به تنهایی جوابگو نبوده مواد زائد در بدن تجمع پیدا می کنند که به آن «امتالء به حسب االوعيه» گفته می شود سید اسماعیل جرجانی : « اخالط و ارواح اندر تن فزون گردد و رگها و رهگذرهای ارواح همه پر شود. مردم اندر هر حرکتی بر خطر آن باشد که رگی بشکافد یا خلطی راه نفس او را بگیرد و بیم خناق و صرع و سکته باشد .باید به سرعت رگ زنند و دارو خورند و طعام و شراب کمتر خورند». پیشگیری از امتالء در طب اسالمی -1پرهیز از خوردن ناهار و اکتفا به دو وعده غذا در شبانه روز: َ َُ ْ ُ ُْ َ َ ّ ُ « و لهم ِرزقهم فيها بكره و عشيا» مریم – 62 امام جعفر صادق علیه السالم خطاب به فردى كه از سوء هضم و درد معده شكايت داشت ضمن خواندن آیه فوق فرمودند : « فقط اول روز و اول شب به تغذيه بپرداز و ميان صبحانه و شام چیزى نخور كه مايه فساد بدن است .مگر گفتهى خدا را نشنيدهاى كه مىفرمايد: روزى آنان بامدادان و شامگاهان است؟» در تغذیه اسالمی غذا خوردن در میانه روز جایگاهی نداشته برای سالمت مضر می باشد -2گرسنه برخاستن از سفره : امیر مومنان علی « اى پسرم آيا به چهار ويژگى كه تو را از طب بىنياز مىكند آگاهت سازم؟ بر سر سفره غذا ننشین مگر در حالى كه گرسنه باش ی و از طعام برنخیز مگر اين كه گرسنه باش ی و غذا را خوب بجو و وقت خواب به دستشويى برو. پس اگر اين كارها را انجام دهى از طب بىنياز مىشوى » علیه السالم امام رضا علیه السالم نیز در رساله ذهبیه تاکید فرموده اند : « دست از طعام بردار درحالی که هنوز به آن میل و اراده داری که برای معده و بدن تو بهتر است و باعث زیادی عقل و سبکی جسم تو می شود» « دست از طعام بردار درحالیکه هنوز اشتها داری» در طب اسالمی اصل بر این است که از یک طرف ورود مواد غذایی به بدن به حداقل رسیده و بیش از نیاز بدن چیزی خورده نشود و از طرف دیگر مواد زائد و سموم حاصل از هضم غذا هرچه سریع تر از بدن تخلیه شوند حضرت رضا علیه السالم می فرمایند: « آن کس که می خواهد مثانه اش آسیب نبیند ،ادرار خود را نگه ندارد هر چند سوار جنبنده ای بوده باشد » امام رضا علیه السالم :بدن مانند زمین زراعی است همانطور که به زمین زراعی نباید زیاد از حد آب رساند که باعث خرابی دانه و محصول می شود ،در مورد بدن نیز تدبیر در تغذیه ضروری است: « هرکه صرف نماید از طعام زیاده بر قدر حاجت ،آن غذا غذای او نمی شود و ضرر می رساند و هرکه بخورد به قدر حاجت نه زیادتر و نه کمتر نفع می رساند او را و در مورد آب نوشیدن نیز چنین است» نتیجه :آب درمانی مرسوم که به بیمار توصیه می شود در روز 8تا 12لیوان آب بخورد مورد تایید طب اسالمی نبوده و مضر می باشد ب) خوردن اغذیه بد و مسموم بعض ی از افراد پرخوری نکرده ولی مواد غذایی بی کیفیتی را مصرف می کنند. گوشت گاو (در روایات طبی و نیز منابع طب سنتی شدیدا نهی شده است) انواع ساندویچ و پیتزا ،نوشابه ،چیپس و پفک مواد غذایی حاوی رنگها و نگهدارنده های شیمیایی مرغهای پرورش یافته با آنتی بیوتیک و داروهای هورمونی کودهای کشاورزی سیگار و مواد مخدر در نتیجه بدنهای ما امروز بیش از پیش مسموم و دچار امتالء می شود این نوع امتالء در طب سنتی « امتالء به حسب القوه» نامیده شده است. در این حالت اخالط از نظر کمی زیاد نشده ولی از نظر کیفی تباه شده اند. امتالء به حسب القوه (تباهی اخالط) وقتی به خون حجامت یا فصد این افراد می نگریم متوجه غلظت و تیرگی بیش از حد آن می شویم بعضا خون بوی تعفن دارد ج) بیماری و نقص در اعضای طبیعی دفع یبوست گوارش ی بیماریهای کبدی و کلیوی قطع عادت ماهیانه در بانوان (آمنوره) ،برداشتن رحم بی تحرکی و ورزش نکردنمرحوم دکتر عبدهللا احمدیه : « آنچه به تحقق پیوسته ،این است که هرکس دارای هاضمه منظمی باشد از بسیاری بیماری ها مصون بوده و چنانچه بیمار هم گردد بدون عارضه به زودی شفا می یابد پيشينيان در درمان بيماریها ،تخليه روده و تصفيه مزاج را از اهم امور شمرده و در اين كار اصرار زياد داشتند و بقيه معالجات را در درجات بعد قرار مي دادند. نگارنده نیز همین روش را برگزيده ام چون يبوست و اختالل گوارش ي يا موجب هر بيماري است يا شريك و يار آن مرض» انواع روشهای پاکسازی در طب اسالمی سنتی الف) گرسنگی کشیدن ب) حجامت ج) فصد عروق د) تجویز مسهل ه) قی کردن و) نوره ز) حمام ح) تنقیه ( ُحقنه) ط) َسعوط (چکاندن دارو در بینی) گرسنگی کشیدن امام علی علیه السالم: َ َّ ُ َ َّ ُ « التجوع انفع الدواء» ُ َ َ َ ُ َ « اليجت ِمع الجوع و املرض» غررالحکم ح 903 غررالحکم ح 10569 سید اسماعیل جرجانی در کتاب ارزشمند ذخیره خوارزمشاهی می گوید : « روزه گرفتن و کم خوردن غذا ،کار فصد را انجام می دهد چون آنچه از تن به تحلیل خرج شود بدل آن از غذا به عروق باز نیاید و خون کمتر تولد کند و نیز کار استفراغ بلغم را می کند چون در گرسنگی ،قوت طبیعت ،بلغم را بپزاند و هضم کند و خون گرداند و یا رقیق کرده به تحلیل خرج کند» حجامت تاکید بر انجام حجامت در طب اسالمی و روایات طبی بیش از منابع طب سنتی است: ّ ّ َّ « و لقد أوصانى جبرئيل بالحجم ،حتی ظننت انه البد منه» بحاراالنوار ج 62روايت 79 « آنقدر جبرئیل مرا به انجام حجامت سفارش کرد که فکر کردم واجب است» « ان الحجامه تصح البدن و تشد العقل» بحاراالنوار ج 62ص 114و ج 10ص 89 « به درستی که حجامت بدن را سالم و عقل را نیرومند می گرداند» . . حجامت از جمله روشهای پاکسازی است که عالوه بر خواص درمانی ،خاصیت پیشگیری نیز دارد مکانیسمهای تاثیر حجامت متعددند ولی یکی از مهمترین آنها پاکسازی بدن از اخالط فاسد و رفع امتالء است. امام رضا علیه السالم در رساله خود می فرمایند: « الحجامه بین الکتفین تنفع الخفقان الذی یکون من االمتالء و الحراره و الذی یوضع الساقین قد ینقص من االمتالء نقصا بینا و ینفع من االوجاع املزمنه فی الکلی و املثانه و االرحام و یدر الطمث»... . .تاثیر حجامت در پاکسازی بدن در مصدومین شیمیایی سم زدایی و پاکسازی بدن در مسمومیت غذایی فصد عروق . در طب رایج کاربرد درمانی بارزی ندارد و صرفا در افرادی که دچار غلظت خون (پلی سیتمی) هستند تجویز می شود . بیشتر خواص درمانی دارد و مثل حجامت نیست که به شکل وسیع و برای افراد سالم نیز تجویز شود . .آن را « استفراغ کلی » نامیده اند .سید اسماعیل جرجانی: دفع سودا از عمق بدن « هرگاه خون و سایر اخالط همه به یکبار زیادت شده باشد (امتالء) رگ زدن در این حالت استفراغی کلی است زیرا خلطها با خون آمیخته باشد اندر رگها و از هر خلطی بهره ای با خون بیرون آید» تجویز مسهل تجویز مسهل در طب رایج بسیار محدود می باشد : . تصویربرداری یا انجام جراحی . یبوست امام رضا علیه السالم : « فصل الربیع فانه روح الزمان و اوله آذار ...یحمد فیه شرب املسهل و یستعمل فیه الفصد و الحجامه» متاسفانه طب رایج که از نظر مبانی بسیار ناقص می باشد از این روش پاکسازی نیز استفاده ای در درمان بیماریها نمی کند و برعکس در مواقعی که بدن به صورت طبیعی و به عنوان یک واکنش دفاعی دچار اسهال میشود ،با تجویز داروهای شیمیایی سعی در متوقف کردن آن می نماید. قی کردن قی = تخلیه محتویات معده به منظور پاکسازی آن و دفع اخالط بیماریزا از بدن .جایگاهی در طب رایج ندارد اما در طب اسالمی و سنتی هم جنبه پیشگیری و هم درمانی دارد امام رضا علیه السالم : « من اراد ان یحرق السودا فعلیه کثره القی و فصد العروق و مداومه النوره» « کس ی که می خواهد سودا را بسوزاند پس بر او باد که فراوان قی و رگها را فصد کند و مداومت به نوره نماید » « من تقیا قبل ان یتقیا کان افضل من سبعین دواء و یخرج القی عن هذا السبیل کل داء و عله» « هرکس قی کند قبل از آنکه به استفراغ بیفتد این برای او از 70دارو بهتر است و قی از این طریق هر بیماری و علت را دور می کند» سید اسماعیل جرجانی : « هر روز از طعام هضم شده در معده مقداری در میان پرزهای آن باقی می ماند لذا الزم است هر چند وقت یکبار معده را از آن آلودگی ها پاک کنند مخصوصا اگر معده سرد و دارای رطوبت بسیار باشد....صفرایی که پیوسته از جگر به روده می ریزد بلغم را می شوید و به روده بزرگ می برد ولی معده اگرچه مرکز بلغم است صفرا وارد آن نمی شود تا بلغم را بشوید زیرا اگر صفرا وارد معده می شد ،مردم همیشه احساس دل بهم خوردگی داشتند و غذا در معده قرار نمی یافت و هضم نمی شد لذا خداوند متعال پاک کردن معده از بلغم اضافی را به اختیار ما داده است تا با قی کردن این کار را انجام دهند » نوره .تنها ماده ای برای رفع موهای زائد نمی باشد .از راههای دفع سوداء است و خواص درمانی دارد .امام رضا علیه السالم در رساله خود جزئیات مصرف نوره و حتی اقدامات قبل و بعد از آن و طرز تهیه نوره طبی را توضیح فرموده اند. امام علی علیه السالم « :نوره نشاط است و پاک کننده تن .دوست دارم مومن هر 15 روز نوره کشد...نوره منی را افزاید و تن را نیرو دهد و پیه کلیه را افزون کند و تن را فربه سازد » امام جعفر صادق علیه السالم « :سنت در نوره کشیدن 15روز یکبار است و هرکس 21روز بدون نوره بر وی گذرد به حساب خدای عزوجل وام گیرد و نوره کشد و هرکس 40روز بدون نوره بر او گذرد نه مومن باشد و نه مسلمان و نه حرمتی دارد»!! حمام در ّ طب اسالمى به حمام تنها به عنوان محلى براى نظافت و بهداشت نگريسته نشده بلكه براى آن آثار درمانى قائل شده اند. حضرت رسول صلى هللا عليه وآله « :دواى بلغم حمام است» حضرت ثامن الحجج علیه السالم : « نفع حمام عظیم است .باعث اعتدال مزاج و پاکسازی بدن می شود ... فضوالت را می گدازد و چرک را می برد » کتاب دقائق العالج : « درمان بلغم با حمام است زيرا منافذ بدن در حمام باز مىشود و مواد زائد از آن راه بیرون مىرود و حمام مثل دستگاه حجامت آنها را به بیرون مىمكد و مراد از حمام يك تعريق حقيقى است...تعريق درمانى مستقل و بزرگ و استفراغى كلى است به همین دليل گفته مى شود كه يك سوم بيمارىها از عرق درمان مىپذيرد .از اين درمان نیز بسيارى از پزشكان قشرى غافل ماندهاند. اين درمان باعث خروج فضوالت بدن از راه طبيعى مىشود و مراد از حمام در اخبار آل محمد همین است » تنقیه ( ُحقنه) امیر مومنان علی علیه السالم فرمودند « :حقنه یکی از چهار درمان است. رسول خدا صلى هللا عليه وآله فرمود بهترین درمان حقنه است .حقنه شکم را فربه و درد درون را رفع کند .حقنه تن را نیرومند کند » علی ابن موس ی الرضا علیه السالم : « هرکس که می خواهد بر طرف سازد ریح را باید تنقیه کند و روغن بر بدن بمالد » جای سوال است که چرا در طب رایج تنقیه کردن هیچ جایگاهی در درمان ندارد و صرفا برای بانوانی که قصد زایمان طبیعی دارند آن هم به شکلی ناقص و به منظوری دیگر انجام می شود ؟ َ سعوط (چکاندن دارو در بینی) « من دواء االنبیاء الحجامه و النوره و السعوط» امام علی علیه السالم فرمود: « سعوط باعث سالمتی سر و پاک کننده بدن و سایر دردهای سر است...رسول خدا فرمودند با بنفشه سعوط کنید » نتیجه گیری وضع موجود : بدنها در شرایط زندگی امروز دچار امتالء و مملو از اخالط فاسد شده است. .کم تحرکی .پرخوری .مصرف داروهای شیمیایی .خوردن اغذیه بدون کیفیت و فاسد .عدم بهره گیری از روشهای پاکسازی بدن %50مرگ و میر در کشور ما ناش ی از بیماریهای قلبی %20ناش ی از سرطان است 4000نفر در سال کلیه های خود را از دست می دهند .شرکتهای دارویی چند ملیتی که ماهیت استعماری دارند با تبلیغات کاذب و رنگارنگ خود مردم را تشویق به مصرف دارو می کنند %26قیمت داروها صرف تبلیغ آن می شود. « بیمارسازی» تولید ویروسهای بیماری زا وضع مطلوب : امیراملومنین علی علیه السالم در نهج البالغه می فرماید : « امش ب َ دائک ما َمش ی ِبک» ِ ِ ِ « با بیماریت راه برو تا زمانی که با تو راه می آید» و فرمود : « مسلمان درمان نمی کند تا زمانی که بیماری بر سالمتش غلبه کند » از اصول مسلم در طب اسالمی پرهیز از مصرف دارو در اولین مواجهه با بیماری و اولویت دادن به روشهای پاکسازی است یعنی در آن زمان که همه داروها گیاهی بودند نیز تاکید بر این بوده که پاکسازی مقدم بر خوردن داروست . و فرمود : « هیچ دارویی نیست جز این که بیماری را بر می انگیزد و هیچ چیز برای بدن مفیدتر از این نیست که از چیزی که به آن احتیاج ندارد پرهیز کند » تقدم پاکسازی بر تجویز دارو « طب عرب در 6چیز است: حجامت ،حقنه ،حمام ،سعوط ،قی ،شربت عسل و آخرین درمان داغ کردن است و چه بسا نوره کشیدن نیز به آن اضافه شود » متاسفانه بسیاری از اطبای سنتی ما که بعضا هم هستند اهمیت این موضوع را دریافت نکرده لذا در همان جلسه اول مواجهه با بیمار ،به تجویز مقادیر زیادی از داروهای گیاهی می پردازند. بنده به تجربه دیده ام که بیماران به درمانهای آنان پاسخ مناسب نمی دهند و بعضا از طب سنتی هم سرخورده می شوند. اگر دارای فهم صحیح از شرایط زندگی امروز باشیم ،درک و اجتهاد این واقعیت که روشهای پاکسازی بدن بر تجویز دارو هرچند گیاهی مقدم است، دشوار نخواهد بود. طب اسالمي = راه ميانبر در درمان حضرت آيت هللا خامنه اي : در زمانى كه اروپا در تاريكى قرون وسطى فرو رفته بود در ايران عزيز ما امثال ابن سيناهاّ ، بشريت را از علم و فرهنگ سیراب مى كردند. بنابراين ملت ايران با اين سابقه درخشان علمی و فرهنگى مى تواند و بايد كه 200سال عقب ماندگى خود را از راههاى ميان بر و به سرعت 18/4/1383 طى كند .